آیین نامه تبصره 2 ماده 30 قانون آیین دادرسی کیفری ١٣٩٢، مصوب 1398/06/01

مجموعه مقررات مرتبط با آئین نامه تبصره 2 ماده 30 قانون آیین دادرسی کیفری ١٣٩٢

مقررات مرجع:

ماده 30 ـ احراز عنوان ضابط دادگستری، علاوه بر وثاقت و مورد اعتماد بودن منوط بـه فراگیری مهارت های لازم با گذراندن دوره های آموزشی زیر نظر مرجع قضایی مربوط و تحصیل کارت ویژه ضابطان دادگستری است. تحقیقات و اقدامات صورت گرفته از سوی اشخاص فاقد این کارت، ممنوع و از نظر قانونی بدون اعتبار است.

تبصره 1 ـ دادستان مکلف است بـه طور مستمر دوره های آموزشی حین خدمت را جهت کسب مهارت های لازم و ایفاء وظایف قانونی برای ضابطان دادگستری برگزار نماید.

تبصره 2 ـ آیین نامه اجرایی این ماده ظرف سه ماه از تاریخ لازم الاجراء شدن این قانون توسط وزیر دادگستری و با همکاری وزرای اطلاعات، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و کشور و فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران تهیه می شود و بـه تصویب رئیس قوه قضاییه می رسد.

متن آیین نامه تبصره 2 ماده 30 قانون آیین دادرسی کیفری ١٣٩٢:

در اجرای تبصره ٢ ماده ٣٠ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ١٣٩٢ و اصلاحیه آن و بـه پیشنهاد وزیر دادگستری، "آیین نامه اجرایی احراز عنوان ضابط دادگستری" بـه شرح مواد آتی است:

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با آئین نامه تبصره 2 ماده 30 قانون آیین دادرسی کیفری ١٣٩٢

فصل اول ـ تعاریف

ماده ١ ـ معانی اصطلاحات بـه کار رفته در این آیین نامه بـه شرح زیر می باشد:

الف ـ ضابطان دادگستری: کلیه فرماندهان، افسران، درجه داران نیروی انتظامی آموزش دیده، مقامات و مامورانی که بـه موجب قوانین خاص در حدود وظایف محول شده ضابط محسوب می شوند.

ب ـ کارت ویژه ضابط دادگستری: کارتی است متحدالشکل، حاوی عکس، هویت، شماره شناسایی اختصاصی، حوزه محل اشتغال و تاریخ صدور که بـه دستور دادستان و امضای مقام مجاز سازمان متبوع صادر می شود و معرف آن است که صاحب کارت، مجاز بـه انجام وظایف محوله بـه عنوان ضابط دادگستری می باشد.

پ ـ دوره ه ای آموزشی: مجموعه آموزش هایی است که برای کسب مهارت های لازم و انجام وظایف قانونی برای ضابطان دادگستری برگزار می شود.

ت ـ دادستان: دادستان عمومی و انقلاب حوزه قضایی شهرستان.

ماده ٢ ـ فرماندهان نیروی انتظامی حوزه های قضایی بخش، شهرستان و استان ها و کلیه افسران و درجه دارانی که وظیفه سازمانی آن ها مبارزه با انواع جرایم و پیشگیری از وقوع جرم می باشد، مکلفند با اعلام دادستان دوره های آموزشی لازم را زیر نظر مرجع قضایی مربوط طی نموده و کارت ویژه ضابط دادگستری را دریافت کنند.

تبصره ـ صدور کارت مذکور بـه صورت الکترونیکی بلامانع است.

ماده ٣ ـ مامورانی که گزارش آنان بـه موجب قانون بـه منزله گزارش ضابطان دادگستری است از قبیل ماموران شهرداری و ماموران جهاد کشاورزی و همچنین مامورانی که در قانون صراحتاً بـه ضابط بودن آنها اشاره نشده، اما قانوناً تکالیفی مشابه ضابطان دادگستری بـه آنها محول گردیده، نظیر بازرسان و کارشناسان مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی و بازرسان وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، مشمول این آیین نامه نبوده و حسب مورد مشمول قوانین خاص خود می باشند.

ماده ۴ ـ نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و کلیه نهادهایی که بـه موجب قانون ضابط محسوب می شوند، موظفند بـه تعداد کافی برای انجام وظایف مربوط بـه امور ضابطان افراد واجد شرایط مورد نیاز را تامین و در اختیار یگان های تابعه در استان ها و شهرستان های سراسر کشور قرار دهند. دادستان ها موظفند هر شش ماه یک بار وضعیت ضابطان، کمبودها و نیازهای آنان را برای انعکاس بـه فرماندهی نیروی انتظامی و سایر مراجع ذی ربط بـه دادستان کل کشور اعلام کنند تا در جهت هماهنگی و پیگیری لازم اقدام شود.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با آئین نامه تبصره 2 ماده 30 قانون آیین دادرسی کیفری ١٣٩٢

فصل دوم ـ آموزش

ماده ۵ ـ معاونت منابع انسانی قوه قضاییه دوره های آموزش خاص ضابطان دادگستری را با لحاظ اهداف زیر طراحی می نماید:

الف ـ ارتقاء دانش حقوقی؛

ب ـ توانمند سازی و افزایش مهارت شغلی؛

پ ـ کمک بـه افزایش سطح کیفی مرحله کشف جرم در نظام دادرسی کیفری؛

ت ـ کمک بـه سرعت و دقت در رسیدگی های کیفری؛

ث ـ آموزش مهارت های رفتاری از قبیل رعایت حقوق شهروندی و کرامت انسانی اشخاص؛

ج ـ آموزش سامانه مدیریت پرونده قضایی (سمپ) در زمینه ورود اطلاعات و مکاتبات مکانیزه با مراجع قضایی.

ماده ۶ ـ از طریق دوره های آموزشی مربوط دانش آموختگان باید بـه توانایی های لازم از جمله موارد زیر نائل گردند:

الف ـ شناخت موضوعات مهم و اساسی حقوق کیفری ماهوی؛

ب ـ شناخت موضوعات مربوط بـه صلاحیت و تشکیلات سازمان های کیفری؛

پ ـ توانایی تشخیص نحوه تفکیک جرایم مشهود از غیر مشهود؛

ت ـ تشخیص نوع وظایف و اختیارات آنها در جرایم مشهود و غیر مشهود؛

ث ـ توانایی تشخیص مسئولیت های کیفری و مدنی ناشی از اعمال زیان بار ضابطان؛

ج ـ توانایی و شناخت لازم جهت همکاری و تعاون با سایر مراجع قضایی در امور کیفری؛

چ ـ شناخت ادله اثباتی جرم و آثار آن.

تبصره ـ تعیین مواد درسی و سرفصل های آموزشی بـه عهده معاونت منابع انسانی قوه قضاییه می باشد.

ماده ٧ ـ آموزش ضابطان نظامی و صدور کارت برای آنان، بر اساس آیین نامه موضوع تبصره ماده ۶٠۴ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ١٣٩٢ است.

ماده ٨ ـ دادستان مکلف است بـه طور مستمر دوره های آموزش حین خدمت را جهت کسب مهارت های لازم و ایفاء وظایف قانونی برای ضابطان دادگستری برگزار نماید. دادستان می تواند دوره های آموزشی ضابطان را بـه معاونت منابع انسانی قوه قضاییه واگذار نماید.

ماده ٩ ـ هر یک از دستگاه ها، در موارد مصرح قانونی، ضابطان خاص خود که وثاقت و مورد اعتماد بودن آنان بر اساس قوانین و مقررات تعیین صلاحیت شغلی کارکنان، مورد تایید باشد را تعیین و جهت آموزش اولیه بـه دادستان معرفی می نماید.

تبصره ـ با توجه بـه محدود بودن تعداد ضابطان خاص، محل آموزش آنان می تواند بـه صورت متمرکز در تهران یا مراکز استان ها باشد.

ماده ١٠ ـ معاونت منابع انسانی قوه قضاییه می تواند برای کسانی که با معرفی دادستان، بـه صورت حضوری و یا مجازی در برنامه آموزشی ضابطان شرکت و در آزمون مربوط نمره قبولی کسب نمایند، گواهی گذراندن دوره آموزش و قبولی در آزمون صادر نماید.

ماده ١١ ـ مرجع آموزش ضابطان دادگستری می تواند بـه کسانی که در برنامه آموزشی ضابطان شرکت کنند ولی نمره قبولی کسب ننمایند، دو ماه مهلت دهد تا خود را برای آزمون مجدد آماده کنند و در صورت قبولی، گواهی گذراندن دوره آموزشی و قبولی در آزمون صادر نماید و در صورت عدم قبولی باید بـه دستگاه متبوع آنان اعلام گردد یا از ضابط بودن آنان صرف نظر شود و یا حداقل پس از یکسال در صورت احراز آمادگی جهت آزمون (سوم) معرفی شوند.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با آئین نامه تبصره 2 ماده 30 قانون آیین دادرسی کیفری ١٣٩٢

فصل سوم: صدور کارت ویژه ضابط دادگستری

ماده ١٢ ـ کارت ویژه ضابط دادگستری پس از احراز وثاقت ضابط و دریافت گواهینامه گذراندن دوره آموزشی زیر نظر مرجع قضایی مربوط و بـه دستور دادستان توسط نهاد متبوع ضابط صادر می شود.

ماده ١٣ ـ نمونه کارت متحدالشکل ویژه هر یک از ضابطان عام و خاص دادگستری توسط دادستانی کل کشور تهیه و بـه ضابطان مربوط و دادسرا های سراسر کشور ابلاغ می شود.

ماده ١۴ـ مدت اعتبار کارت ویژه ضابط دادگستری از تاریخ صدور چهار سال است، سازمان های متبوع ضابطان برای تمدید کارت باید حداقل دو ماه قبل از انقضای اعتبار آن جهت بررسی وثاقت و صدور مجوز تمدید اعتبار آن مراتب را بـه مرجع قضایی مربوطه اعلام کنند.

تبصره ١ ـ تمدید کارت مذکور منوط بـه تایید استمرار وثاقت توسط دادستان است.

تبصره ٢ – اصلاح 1402/01/09 – در صورت انتقال یا ماموریت ضابط از یک حوزه قضایی بـه یک حوزه قضایی دیگر و عدم اتمام مدت اعتبار کارت ضابطیت وی، نیازی بـه صدور کارت جدید نیست و ضابط میتواند با کارت سابق خود وظایف ضابطیت را حسب مورد تحت نظارت و ریاست دادستان یا رئیس دادگاه بخش حوزه قضایی جدید انجام دهد مگر اینکه بـه تشخیص مقامات مذکور نیاز بـه طی دوره آموزشی جدید داشته باشد که در این صورت اقدام مقتضی جهت آموزشهای لازم معمول خواهد شد.

ماده ١۵ ـ چنانچه ضابطانی که برای آن ها کارت ویژه ضابط دادگستری صادر گردیده ، فاقد شرایط قانونی گردند؛ بـه تشخیص دادستان یا رییس حوزه قضایی بخش نسبت بـه ابطال کارت آن ها اقدام خواهد شد. در صورت اعتراض سازمان متبوع ضابط، دادستانی کل کشور تصمیم مقتضی اتخاذ خواهد نمود.

تبصره ـ کارت مذکور در مواردی از قبیل بازنشستگی، فوت، اخراج، از دست دادن صلاحیت یا تغییر سمت و انتصاب در شغلی که ضابط بودن آن ها منتفی شود باید توسط سازمان متبوع فوراً اخذ و جهت ابطال بـه مرجع قضایی مربوط تحویل شود.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با آئین نامه تبصره 2 ماده 30 قانون آیین دادرسی کیفری ١٣٩٢

فصل چهارم ـ مسائل اجرایی

ماده ١۶ ـ در راستای تحقق کامل اهداف قانون گذار و همچنین بـه منظور ایجاد هماهنگی و فراهم کردن زمینه اجرای دقیق و صحیح این آیین نامه واحد نظارت و ارزیابی آموزش ضابطان دادگستری در دادستانی کل کشور تشکیل می شود، دادستان کل کشور مکلف است سالانه گزارشی از فعالیت ها و اقدامات انجام شده و اثربخشی آن تهیه و بـه رییس قوه قضاییه ارایه نماید.

ماده ١٧ ـ مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه با هماهنگی دادستان کل کشور و دستگاه های مربوط و رعایت ملاحظات حفاظتی و امنیتی، بانک اطلاعات ضابطان دادگستری را بـه گونه ای که مقامات قضایی مرتبط با ضابطان بتوانند بـه آن دسترسی داشته باشند در سامانه پرونده قضایی (cms) پیش بینی و ایجاد می نماید.

تبصره ـ ارسال اطلاعات، گزارش ها و مکاتبات ضابطان دادگستری با مراجع قضایی با هماهنگی سازمان متبوع، از طریق این سامانه انجام خواهد شد.

ماده ١٨ ـ اصلاح 1401/10/25 ـ بـه منظور رعایت ملاحظات حفاظتی و امنیتی، کارت ویژه ضابط دادگستری سازمان فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی، سازمان اطلاعات سپاه پاسداران، وزارت اطلاعات، حفاظت اطلاعات نیروهای مسلح و مرکز حفاظت و اطلاعات قوه قضاییه بر اساس اطلاعات هویت سازمانی آن ها بـه شرحی که توسط دستگاه امنیتی ذی ربط مشخص و معرفی می شود، صادر خواهد شد.

ماده ١٩ ـ هزینه دوره های آموزشی نظیر حق التدریس، تهیه و تکثیر منابع درسی و همچنین وسایل کمک آموزشی، بنا بـه پیشنهاد دادستان کل کشور و معاونت منابع انسانی قوه قضاییه در اجرای ماده ۵۶٧ قانون آیین دادرسی کیفری، مصوب ١٣٩٢، همه ساله جهت درج در بودجه کل کشور از طریق معاونت راهبردی قوه قضاییه اقدام می شود.

ماده ٢٠ ـ کلیه نهادهایی که طبق قانون ضابط محسوب می شوند مکلفند فهرست افراد دارای شرایط ضابطیت را جهت احراز وثاقت و گذراندن دوره آموزشی ویژه ضابطان دادگستری بـه دادستان شهرستان یا رییس حوزه قضایی بخش معرفی کنند. نهادهای مذکور پس از صدور کارت ویژه ضابط دادگستری، تصویر آن را برای درج در پرونده ضابطان در اختیار دادستان شهرستان یا رییس حوزه قضایی بخش قرار خواهند داد.

تبصره ـ عدم رعایت این ماده و همچنین ماده 2 این آیین نامه از مصادیق تخلف از ماده 30 قانون آیین دادرسی کیفری و مشمول ماده 63 آن قانون است.

ماده ٢١ ـ نظارت بر حسن اجرای این آیین نامه بـه عهده معاون اول قوه قضاییه است. چنانچه مقامات قضایی و یا دستگاه های ذی ربط در خلال اجرای این آیین نامه با موارد اختلافی، مبهم و یا مسکوت مواجه گردند که مستلزم اصلاح آیین نامه باشد، موضوع را بـه معاون اول قوه قضاییه منعکس و مقام مذکور عنداللزوم مراتب را در اجرای تبصره ٢ ماده ٣٠ قانون آیین دادرسی کیفری، مصوب ١٣٩٢ بـه وزیر دادگستری اعلام می کند.

ماده ٢٢ ـ این آیین نامه در ٢٢ ماده و ٨ تبصره در تاریخ 1398/06/01 بـه تصویب رییس قوه قضاییه رسید و از تاریخ تصویب لازم الاجرا است. آیین نامه اجرایی احراز عنوان ضابط دادگستری مصوب 1394/06/31 لغو می شود.

رئیس قوه قضاییه ـ سید ابراهیم رئیسی

بیشتر بخوانید: