تفاوت داوری با مفاهیم مشابه آن

مشخصات انتشار مقاله تفاوت داوری با مفاهیم مشابه آن:

مجله معارف اسلامی و حقوق خصوصی / دوره 6، شماره 2 / بهمن 1401 / صفحه 1-13

نویسندگان:

سید محمد رضا موسوی

لینک فایل مقاله

چکیده مقاله تفاوت داوری با مفاهیم مشابه آن:

کاوش های این تحقیق، تفاوت داوری با مفاهیم مشابه آن (قضاوت، میانجیگری، کارشناسی و قاضی تحکیم) را به طور فشرده در برداشته و بر آن است که: هم در داوری و هم در قضاوت رأی صادرشده، داور و قاضی اظهارنظر قضایی می کنند؛ اما تفاوت آن دو در این است که داور از سوی طرفین دعوا ولی قاضی از سوی دولت تعیین می شود، رأی قاضی مستند به قانون و اصول معتبر حقوقی است ولی رأی داور حتی بر اساس عدل و انصاف و روش کدخدامنشانه است، رأی داور محرمانه و رأی قاضی علنی است. و از سوی میان داوری و مفاهیم مشابه آن تفاوت های وجود دارد مثلا رأی داور لازم الاجرا است ولی میانجی بیشتر در مقام صلح و سازش است و صدور رأی در آن منتفی است، داوری در حقوق موضوعه و یک نهاد حقوقی است، برعکس میانجیگری، (دست کم در حقوق ایران)، میانجیگری در نظام های مختلف، مانند نظام حقوقی فرانسه، انگلستان و آمریکا جایگاه دارد و تفاوت بارز آن با داوری عدم لازم الاتباع رأی میانجی است. کارشناس صرف در مسائل موضوعی اظهارنظر می کند و در نتایج آن نمی تواند اظهارنظر کند، در فقه از آن به قائف (چهره شناسی) و عراف (نسب شناسی) یادشده است. تفاوت قاضی منصوب با قاضی تحکیم در مشروعیت و عدم مشروعیت آن دو در زمان غیبت برمی گردد لذا وجود آن (قاضی تحکیم) در این عصر منتفی است، به نظر برخی فقها در حق الناس و ازجمله حقوق کیفری می توان به قاضی تحکیم مراجعه برخلاف داوری.

کلیدواژه ها:

داوری

قضاوت

میانجیگری

کارشناسی

قاضی تحکیم