دستورالعمل تسهیلات و تعهدات سندیکایی مصوب 1393/06/16
دستورالعمل تسهیلات و تعهدات سندیکایی مشتمل بر ۵۳ ماده و ۱۷ تبصره مصوب 1393/06/16 بانک مرکزی
شناسنامه دستورالعمل تسهیلات و تعهدات سندیکایی:
مرجع تصویب: بانک مرکزی
تاریخ تصویب: 1393/06/16
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با دستورالعمل تسهیلات و تعهدات سندیکایی (مقررات پرداخت تسهیلات بانکی)
موضوعات بانکی در آراء وحدت رویه قضایی
تسهیلات بانکی در آراء دیوان عدالت اداری
متن دستورالعمل تسهیلات و تعهدات سندیکایی:
به استناد قانون عملیات بانکی بدون ربا (بهره) و ماده (۸) آیین نامه فصل سوم قانون عملیات بانکی بدون ربا (بهره) مصوب ۱۳۶۲/۱۰/۱۲ هیأت محترم وزیران و با هدف تسهیل تأمین مالی منابع مورد نیاز بنگاه های اقتصادی و نیز توزیع ریسک اعتباری مؤسسات اعتباری و شعب بانک های خارجی، «دستورالعمل اجرایی تسهیلات و تعهدات سندیکایی» که از این پس به اختصار «دستورالعمل» نامیده می شود، تصویب می گردد.
فصل اول: تعاریف و کلیات
ماده ۱ ـ در این دستورالعمل عبارات ذیل در معانی مشروح به کار می روند:
۱ ـ ۱ ـ بانک مرکزی: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران؛
۲ ـ ۱ ـ مؤسسه اعتباری: بانک یا مؤسسه اعتباری غیربانکی که به موجب قانون یا با مجوز بانک مرکزی تأسیس شده و تحت نظارت بانک مرکزی می باشد شعبه بانک خارجی نیز در این دستورالعمل در گستره شمول این تعریف قرار می گیرد؛
۳ ـ ۱ ـ شعبه بانک خارجی: واحد عملیاتی از یک بانک خارجی که در چارچوب آیین نامه اجرایی نحوه تأسیس و عملیات شعب بانک های خارجی در ایران مصوب جلسه مورخ ۱۳۸۷/۱۲/۲۸ هیأت وزیران، در جمهوری اسلامی ایران فعالیت دارد؛
۴ ـ ۱ ـ تسهیلات سندیکایی: تسهیلات ریالی و ارزی که در چارچوب عقود مندرج در قانون عملیات بانکی بدون ربا (بهره) و اصلاحیه های پس از آن، با مشارکت چند مؤسسه اعتباری و مطابق با مفاد این دستورالعمل، به مشتری پرداخت میشود؛
۵ ـ ۱ ـ تعهدات سندیکایی: تعهدات ریالی و ارزی نظیر ضمانت نامه و اعتبار اسنادی که در چارچوب ضوابط مقررات مربوط، با مشارکت چند مؤسسه اعتباری و مطابق با مفاد این دستورالعمل، ایجاد می شود؛
۶ ـ ۱ ـ مشتری: شخص حقیقی یا حقوقی که متقاضی تسهیلات و یا تعهدات سندیکایی میباشد و یا از تسهیلات و یا تعهدات سندیکایی استفاده نموده است؛
۷ ـ ۱ ـ ذی نفع: شخص حقیقی یا حقوقی که تعهدات سندیکایی به نفع وی ایجاد می شود؛
8 ـ 1 ـ مؤسسه اعتباری پیشگام: مؤسسه اعتباری که درخواست کتبی مشتری مبنی بر اخذ تسهیلات و با ایجاد تعهدات را دریافت نموده و هماهنگی های لازم را با مؤسسات اعتباری مایل به مشارکت در اعطای تسهیلات و با ایجاد تعهدات سندیکایی انجام می دهد؛
9 ـ 1 ـ سندیکا: مجموعه ای از چند مؤسسه اعتباری که بر اساس مفاد مشارکت نامه جهت اعطای تسهیلات و یا ایجاد تعهدات سندیکایی شکل می گیرد؛
10 ـ 1 ـ اعضای سندیکا: مؤسسه اعتباری پیشگام و سایر مؤسسات اعتباری که با پذیرش دعوت مؤسسه اعتباری پیشگام و در چارچوب مشارکت نامه، در اعطای تسهیلات و یا ایجاد تعهدات سندیکایی مشارکت می نمایند.
۱۱ ـ ۱ ـ کمیته سندیکایی: کمیته ای که متشکل از نمایندگان تام الاختیار اعضای سندیکا می باشد؛
۱۲ ـ ۱ ـ مشارکت نامه: قراردادی که بین امضای سندیکا منعقد شده و متضمن حقوق، وظایف و مسئولیت های اعضای سندیکا و نیز دیگر موارد حائز اهمیت می باشد؛
۱۳ ـ ۱ ـ موسسه اعتباری عامل: مؤسسه اعتباری که از بین اعضای سندیکا انتخاب می شود و انجام امور اجرایی مشارکت نامه، انعقاد قرارداد سندیکایی و انجام امور اجرایی قرارداد سندیکایی را برعهده دارد؛
۱۴ ـ ۱ ـ قرارداد سندیکایی قراردادی است که بین مشتری و مؤسسه اعتباری عامل جهت اعطای تسهیلات و یا ایجاد تعهدات سندیکایی منعقد می گردد و متضمن حقوق، وظایف و مسئولیت های هر یک از طرف های قرارداد می باشد.
ماده ۲ ـ مؤسسات اعتباری می توانند در چارچوب مفاد این دستورالعمل و پس از اخذ موافقت بالاترین رکن اعتباری خود، در اعطای تسهیلات و یا ایجاد تعهدات سندیکایی مشارکت نمایند.
تبصره ـ مشارکت هر یک از مؤسسات اعتباری در سندیکا منوط به داشتن اجازه فعالیت موضوع تسهیلات و یا تعهدات سندیکایی مربوط می باشد.
ماده ۳ ـ کلیه توافقات و مکاتبات فی مابین اعضای سندیکا در تمامی مراحل سندیکا، نظیر تشکیل سندیکان اعطا / ایجاد، وصول و تسويه تسهيلات / تعهدات سندیکایی باید با امضای مدیر عامل یا نماینده تام الاختیار مؤسسه اعتباری صورت پذیرد.
تبصره ـ نماینده تام الاختیار مؤسسه اعتباری مایل به مشارکت در سندیکا باید با امضای مدیر عامل مؤسسه اعتباری مزبور به کمیته سندیکایی معرفی گردد.
ماده ۴ ـ شناسایی مشتری باید مطابق با قوانین، آیین نامه ها و دستورالعمل های مربوط، از جمله دستورالعمل های مبارزه با پولشویی انجام شود.
ماده ۵ ـ قبل از اعطای تسهیلات و یا ایجاد تعهدات سندیکایی لازم است وضعیت تسهیلات غیرجاری و چک برگشتی مشتری از «سامانه یکپارچه اطلاعاتی مشتریان» نزد بانک مرکزی استعلام شود. اعطای تسهیلات و با ایجاد تعهدات سندیکایی به مشتری که دارای سابقه چک برگشتی رفع سوء اثر نشده و با تسهیلات غیرجاری نزد شبکه بانکی کشور است، مجاز نمی باشد.
تبصره ـ در خصوص اشخاص حقوقی، مفاد این ماده، علاوه بر شخص حقوقی، شامل صاحبان امضای مجاز و اعضای هیات مدیره آن اشخاص (اعم از اشخاص حقیقی، حقوقی و نمایندگان اشخاص حقوقی) نیز می گردد.
ماده ۶ ـ اعطای تسهیلات و یا ایجاد تعهدات سندیکایی باید بر اساس اعتبار سنجی دقیق مشتری و متناسب با توان و ظرفیت اعتباری وی صورت گیرد. اعطای تسهیلات و با ایجاد تعهدات سندیکایی پیش از ظرفیت اعتباری مشتری مجاز نیست.
ماده ۷ ـ قبل از اعطای تسهیلات و یا ایجاد تعهدات سندیکایی لازم است با توجه به اهلیت و توان اعتباری مشتری، وثایق لازم و کافی از وی اخذ گردد. وثایق مأخوذه باید معتبر، سهل البیع، قابل نقل و انتقال قانونی، از درجه نقد شوندگی بالا برخوردار و بلامعارض باشد تا در صورت عدم ایفای تعهدات از سوی مشتری، حقوق اعضای سندیکا در حداقل زمان، استیفاء شود.
ماده ۸ ـ اعضای سندیکا موظف می باشند تمامی اطلاعات لازم در خصوص وضعیت مالی، فعالیت، صنعت و تسهیلات و یا تعهدات سندیکایی مربوط به مشتری را با یکدیگر و کمیته سندیکایی تبادل نمایند.
تبصره ـ تبادل اطلاعات موضوع این ماده باید با اخذ رضایت کتبی مشتری، از طریق درج آن در درخواست وی به مؤسسه اعتباری پیشگام مبنی بر اخذ تسهیلات و یا تعهدات سندیکایی و نیز قرارداد سندیکایی باشد.
ماده ۹ ـ میزان نفع و ضرر هر یک از اعضای سندیکا از تسهیلات و یا تعهدات سندیکایی متناسب با سهم الشرکه آنها می باشد، مگر آن که در مشارکت نامه به نحو دیگری توافق گردد.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با دستورالعمل تسهیلات و تعهدات سندیکایی (مقررات پرداخت تسهیلات بانکی)
موضوعات بانکی در آراء وحدت رویه قضایی
تسهیلات بانکی در آراء دیوان عدالت اداری
ماده ۱۰ ـ هر یک از مؤسسات اعتباری عضو سندیکا موظف می باشند متناسب با سهم الشرکه خود از تسهیلات و یا تعهدات سندیکایی، عملیات حسابداری مربوط را در دفاتر خود ثبت و ترتیبات لازم را برای منظور نمودن ذخایر و محاسبه دارایی های موزون به ریسک الخاذ نمایند.
تبصره ـ بانک مرکزی موظف است حداکثر پس از مدت ۳ ماه از ابلاغ این دستورالعمل، عملیات حسابداری مربوط را تهیه و ابلاغ نماید.
فصل دوم: ضوابط ناظر بر اقدامات اولیه تشکیل سندیکا
ماده ۱۱ ـ مؤسسه اعتباری پیشگام پس از دریافت تقاضای کتبی مشتری مبنی بر اخذ تسهیلات و یا تعهدات سندیکایی، مبادرت به شناسایی و اعتبار سنجی مقدماتی وی نموده و پیشنهاد تشکیل سندیکا را به سایر مؤسسات اعتباری مورد نظر ارایه می نماید.
تبصره ـ شناسایی و اعتبار سنجی مقدماتی مذکور در این ماده شامل تشکیل پرونده، اعتبار سنجی و تهیه گزارش اطلاعات اعتباری به صورت مقدماتی می باشد.
ماده ۱۲ ـ مؤسسه اعتباری پیشگام موظف است درخواست؛ واصله را به انضمام گزارشی که حداقل حاوی مشخصات مشتری، نوع و مبلغ تسهيلات / تعهدات، وثایق و تضامین پیشنهادی، مانده و وضعیت تسهیلات و تعهدات مشتری نزد شبکه بانکی کشور و سایر موارد با اهمیت است، به سایر اعضای احتمالی عضو سندیکا ارسال و طی آن درخواست نماید که نماینده تام الاختیار خود را ظرف مهلت زمانی مشخص برای تشکیل کمیته سندیکایی معرفی نماید.
ماده ۱۳ ـ مؤسسه اعتباری پیشگام مکلف است؛ پس از وصول پاسخ های ارسالی از مؤسسات اعتباری که آمادگی خود را برای مشارکت در سندیکا اعلام نموده اند، بلافاصله اقدامات لازم را جهت تشکیل اولین جلسه کمیته سندیکایی انجام دهد.
فصل سوم: ضوابط ناظر بر کمیته سندیکایی
ماده ۱۴ ـ کمیته سندیکایی دارای حداقل تکالیف زیر می باشد:
۱۴ ـ ۱ ـ تعیین و تصویب سازوکار تشکیل و اداره جلسات کمیته سندیکایی، با رعایت ضوابط مقرر در این دستور العمل؛
۱۴ ـ ۲ ـ تایید گزارش های ارزیابی و امکان سنجی درخواست مشتری؛
۱۴ ـ ۳ ـ تایید گزارش شناسایی کامل مشتری؛
۱۴ ـ ۴ ـ تایید گزارش اعتبار سنجی دقیق مشتری؛
۱۴ ـ ۵ ـ تعیین و تصویب انواع و میزان ولایق مورد نیاز جهت اعطای تسهیلات و یا ایجاد تعهدات سندیکایی:
۱۴ ـ ۶ ـ تعیین سهم هر یک از اعضای سندیکا در خصوص تامین منابع لازم جهت اعطای تسهیلات و یا ایجاد تعهدات سندیکایی؛
۱۴ ـ ۷ ـ انتخاب مؤسسه اعتباری عامل و تغییر آن؛
۱۴ ـ ۸ رسیدگی به تخلفات اعضای سندیکا؛
۱۴ ـ ۹ ـ تدوين، تصويب و اجرای مفاد مشارکت نامه و هر گونه تغییر در آن؛
۱۴ ـ ۱۰ ـ تصمیم گیری در خصوص نحوه برخورد با عدم واریز وجه سهم الشرکه توسط هر یک از اعضای سندیکا؛
۱۴ ـ ۱۱ تصویب متن پیش نویس قرارداد سندیکایی؛
تبصره ـ قرارداد سندیکایی باید در چارچوب قوانین و مقررات جاری از جمله قانون عملیات بانکی بدون ربا (بهره)، آیین نامه های ذیل قانون یادشده، دستورالعمل های مربوط و سایر ضوابط ابلاغی از سوی بانک مرکزی تدوین گردد.
۱۴ ـ ۱۲ ـ نظارت بر فرایند اعطای تسهیلات و یا ایجاد تعهدات سندیکایی؛
۱۴ ـ ۱۳ ـ نظارت بر نحوه اجرای قرارداد سندیکایی، از جمله محل مصرف وجوه مربوط به قرارداد سندیکایی؛
۱۴ ـ ۱۴ ـ بررسی ادواری وضعیت مالی مشتری بر اساس گزارش های واصله و اتخاذ تصمیمات اصلاحی در مواقعی که مشتری در شرایط مخاطره آمیز قرار میگیرد و اجرای آن از طریق مؤسسه اعتباری عامل:
۱۴ ـ ۱۵ ـ نظارت بر پیگیری به موقع و وصول مطالبات توسط مؤسسه اعتباری عامل:
۱۴ ـ ۱۶ ـ اتخاذ تصمیم در رابطه با ورود عضو جدید با خروج اعضای فعلی سندیکا؛
۱۴ ـ ۱۷ ـ اتخاذ تصمیم در خصوص انحلال سندیکا؛
۱۴ ـ ۱۸ ـ حصول اطمینان از رعایت تمامی قوانین و مقررات جاری در فرایند اعطای تسهیلات و با ایجاد تعهدات سندیکایی؛
۱۴ ـ ۱۹ ـ اتخاذ تصمیم در خصوص تمديد، استمهال، فسخ و هرگونه تغییر در شرایط قرارداد سندیکایی؛
۱۴ ـ ۲۰ ـ حصول اطمینان از صحت، اعتبار و کامل بودن کلیه اطلاعات مأخوذه؛
۱۴ ـ ۲۱ ـ اتخاذ تصمیم در رابطه با سایر مواردی که صراحتا در حیطه وظایف مؤسسه اعتباری پیشگام و مؤسسه اعتباری عامل نمی باشد.
تبصره ـ کمیته سندیکایی می تواند هر یک از وظایف موضوع این ماده را مشروط به تصویب و تایید نهایی آن توسط کمیته مزبور، به هر یک از اعضای سندیکا تفویض نماید.
ماده ۱۵ ـ وظیفه هماهنگی و برگزاری جلسات کمیته سندیکایی قبل و پس از انعقاد مشارکت نامه، به ترتیب بر عهده مؤسسه اعتباری پیشگام و مؤسسه اعتباری عامل می باشد.
ماده ۱۶ ـ جلسات کمیته سندیکایی با حضور حداقل دو نماینده تام الاختیار اعضای سندیکا، مشروط بر این که حداقل سه چهارم مبلغ تسهیلات و یا تعهدات سندیکایی را تامین و یا تعهد نموده باشند، رسمیت می باید.
تبصره ـ در جلسات کمیته سندیکایی جهت رسیدگی به تخلفات اعضای سندیکا، سهم الشرکه عضو متخلف در محاسبه حد نصاب جلسات منظور نمی گردد. همچنین عضو متخلف حق شرکت در رای گیری را ندارد.
ماده ۱۷ ـ تصمیمات متخذه در جلسات کمیته سندیکایی، به استثنای موارد مذکور در مواد (۱۹) و (٤٠) این دستورالعمل، با رای موافق حداقل چهار پنجم مجموع آرای متخذه حاضرین جلسه، متناسب با مبلغ سهم الشرکه هر یک از اعضای حاضر در جلسه، معتبر و برای تمامی اعضای سندیکا لازم الاتباع است.
فصل چهارم: حداقل الزامات ناظر بر مشارکت نامه
ماده ۱۸ ـ اعضای سندیکا موظفند قبل از اعطای تسهیلات و یا ایجاد تعهدات سندیکایی، در چارچوب مفاد این دستور العمل اقدام به انعقاد مشارکت نامه نمایند.
ماده ۱۹ ـ تصویب و تغییر در مفاد مشارکت نامه منوط به توافق تمامی اعضای سندیکا می باشد.
ماده ۲۰ ـ مشارکت نامه باید دارای حداقل الزامات زیر باشد:
۲۰ ـ ۱ ـ مشخصات و تابعیت اعضای سندیکا؛
۲۰ ـ ۲ ـ میزان سهم الشرکه هر یک از اعضای سندیکا؛
۲۰ ـ ۳ ـ مدت اعتبار مشارکت نامه؛
۲۰ ـ ۴ ـ مشخصات و مسئولیتهای مؤسسه اعتباری عامل؛
۲۰ ـ ۵ ـ شرایط و نرخ سود علی الحساب حساب سپرده سرمایه گذاری مدت دار اعضای سندیکا نزد مؤسسه اعتباری عامل؛
۲۰ ـ ۶ ـ اجازه برداشت مؤسسه اعتباری عامل از حساب سپرده سرمایه گذاری مدت دار اعضای سندیکا نزد خود، تحت شرایط مذکور در این دستورالعمل
۲۰ ـ ۷ ـ شرایط و نحوه اعطای تسهیلات و ایجاد تعهدات سندیکایی از محل منابع صندوق توسعه ملی و تأمین مالی خارجی (فاینانس)؛
۲۰ ـ ۸ ـ کارمزد عاملیت و سهم هر یک از اعضای سندیکا برای تامین آن و نحوه و زمان پرداخت آن؛
۲۰ ـ ۹ ـ سازوکار ورود اعضای جدید به سندیکا، خروج اعضای فعلی از سندیکا و نحوه انحلال سندیکا؛
۲۰ ـ ۱۰ ـ سازوکار تغییر مؤسسه اعتباری عامل؛
۲۰ ـ ۱۱ رویه های برگزاری جلسات کمیته سندیکایی؛
۲۰ ـ ۱۲ تمامی مسئولیتهای کمیته سندیکایی و هر یک از اعضای سندیکا
۲۰ ـ ۱۳ نحوه توزیع عواید حاصل از تسهیلات و یا تعهدات سندیکایی (سود، وجه التزام تأخیر تأدیه دین و کارمزدها)
۲۰ ـ ۱۴ شرایط و نحوه برخورد با تخلفات مؤسسه اعتباری عامل، از جمله نرخ وجه التزام تأخیر تأدیه دین در خصوص عدم واریز به موقع وجوه وصولی از مشتری به حساب اعضای سندیکا؛
۲۰ ـ ۱۵ ـ شرایط و نحوه برخورد با تخلفات اعضای سندیکا، از جمله نرخ وجه التزام تاخیر تادیه دین در خصوص عدم واریز به موقع وجود موضوع این دستورالعمل به حساب مؤسسه اعتباری عامل؛
۲۰ ـ ۱۶ ـ رویه برخورد در شرایط صدور اجرائیه و تملیک ولایق مشتری؛
۲۰ ـ ۱۷ ـ تعیین قانون حاکم در مواردی که یک و یا تعدادی از اعضای سندیکا شعبه بانک خارجی باشد؛
۲۰ ـ ۱۸ ـ نحوه و چگونگی حل و فصل اختلافات؛
۲۰ ـ ۱۹ ـ سایر موضوعات لازم الرعایه به موجب قوانین و مقررات و یا ملاحظات خاص اعضای سندیکا.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با دستورالعمل تسهیلات و تعهدات سندیکایی (مقررات پرداخت تسهیلات بانکی)
موضوعات بانکی در آراء وحدت رویه قضایی
تسهیلات بانکی در آراء دیوان عدالت اداری
ماده ۲۱ ـ اعضای سندیکا می توانند نسبت به ثبت مشارکت نامه در دفاتر اسناد رسمی اقدام نمایند.
ماده ۲۲ ـ سندیکا با امضای مشارکت نامه توسط تمامی اعضای سندیکا تشکیل می گردد.
فصل پنجم: تكاليف مؤسسه اعتباری عامل
ماده ۲۳ ـ مؤسسه اعتباری عامل موظف است پس از تصویب پیش نویس قرارداد سندیکایی و قبل از انعقاد آن، برای هر یک از اعضای سندیکا نزد خود یک حساب سپرده سرمایه گذاری مدت دار (به تفکیک ریالی و ارزی) به منظور دریافت وجه سهم الشركه تسهيلات و یا تعهدات سندیکایی و یک حساب سپرده قرض الحسنه جاری (به تفکیک ریالی و ارزی) جهت واریز وجوه دریافتی از مشتری بابت منظور نمودن سهم هر یک از اعضای سندیکا از اصل، سود، وجه التزام، تأخیر تأدیه دین و سایر عواید وصول شده، افتتاح نماید.
تبصره 1 ـ شرایط و نرخ سود علی الحساب حساب سپرده سرمایه گذاری مدت دار موضوع این ماده، مطابق با توافق مندرج در مشارکت نامه و در چارچوب ضوابط و مقررات ابلاغی از سوی بانک مرکزی در خصوص بازار بین بانکی، می باشد.
تبصره ۲ ـ برداشت از حساب های سپرده سرمایه گذاری مدت دار موضوع این ماده توسط هر یک اعضای سندیکا قبل از اعطای تسهیلات، انقضای مدت ضمانت نامه یا سررسید اعتبار اسنادی با ابطال قبل از سررسید هر یک از موارد مذکور، امکان پذیر نمی باشد.
ماده ۲۴ ـ اعضای سندیکا مکلفند پس از تصویب پیش نویس قرارداد سندیکایی، در کمیته سندیکایی، با اعلام موسسه اعتباری عامل، به منظور فراهم شدن زمینه امضا و اجرای قرارداد سندیکایی، در اسرع وقت وجه سهم الشرکه خود را بابت تسهیلات و یا تعهدات سندیکایی به حساب سپرده سرمایه گذاری مدت دار تعیین شده واریز نمایند.
تبصره ـ در خصوص تسهیلات و یا تعهدات سندیکایی ارزی، اعضای سندیکا مکلفند حسب توافقات مندرج در مشارکت نامه، معادل ریالی یا ارزی سهم الشرکه خود بابت تسهیلات و یا تعهدات سندیکایی را به حساب سپرده سرمایه گذاری مدت دار تعیین شده واریز نمایند.
ماده ۲۵ ـ تسهیلات و یا تعهدات سندیکایی از محل منابع صندوق توسعه ملی، از شمول ضوابط سپرده گذاری اعضای سندیکا نزد مؤسسه اعتباری عامل وفق مفاد این دستور العمل مستثنی بوده و تابع ضوابط و مقررات خاص خود می باشد.
ماده ۲۶ ـ اصلاح 1400/12/15 ـ تسهیلات و یا تعهدات سندیکایی از محل تأمین مالی خارجی (فاینانس)، از شمول ضوابط سپرده گذاری اعضای سندیکا نزد مؤسسه اعتباری عامل وفق مفاد این دستورالعمل مستثنی بوده و مؤسسه اعتباری عامل می تواند در صورت عدم ایفای تعهدات اعضای سندیکا در سررسید مقرر، حسب ترتیبات مندرج در متن مشارکت نامه، جهت برداشت از حساب اعضای بدهکار سندیکا اقدام نماید.
تبصره ـ اعضای سندیکا موظف می باشند، موضوع این ماده را به نحو مقتضی در متن مشارکت نامه درج نمایند. ماده ۲۷ مؤسسه اعتباری عامل موظف است تمامی وجوه دریافتی از مشتری بابت سپرده نقدی ضمانت نامه، پیش دریافت و میان دریافت را متناسب با سهم الشرکه هر یک از اعضای سندیکا به حساب سپرده سرمایه گذاری مدت دار موضوع ماده (۲۳) واریز نماید.
ماده ۲۸ ـ در صورت عدم واریز وجه سهم الشرکه به حساب تعیین شده در مهلت مقرر توسط هر یک از اعضای سندیکا، مؤسسه اعتباری عامل مجاز به انعقاد قرارداد سندیکایی نمی باشد. در این صورت، مؤسسه اعتباری عامل موظف است مراتب را جهت اتخاذ تصمیم در رابطه با تامین منابع توسط سایر اعضای سندیکا، ورود عضو جديد، عند اللزوم انحلال سندیکا و یا اتخاذ سایر تصمیمات مقتضی به اطلاع کمیته سندیکایی برساند.
ماده ۲۹ ـ مؤسسه اعتباری عامل موظف است، برای هر یک از تسهیلات و یا تعهدات سندیکایی، یک حساب واسط تحت عنوان «حساب مشترک سندیکایی» افتتاح نماید.
ماده ۳۰ ـ مؤسسه اعتباری عامل مکلف است، هنگام پرداخت تمام / بخشی از تسهیلات و یا تعهدات سندیکایی، متناسب با سهم الشرکه هر یک از اعضای سندیکا، از حساب سپرده سرمایه گذاری مدت دار آنها نزد خود برداشت و به بستانکار حساب مشترک سندیکایی» منظور و در همان روز از حساب اخیرالذکر، حسب مورد به مشتری با ذی نفع پرداخت نماید.
ماده ۳۱ ـ مؤسسه اعتباری عامل موظف است، تمامی وجوه دریافتی از مشتری بابت اصل، سود، وجه التزام تأخير تادیه دین و کارمزد را ابتدا در بستانکار حساب مشترک سندیکایی ثبت و در همان روز متناسب با سهم الشرکه هر یک از اعضای سندیکا، به حساب سپرده قرض الحسنه جاری آنها نزد خود واریز نماید.
ماده ۳۲ ـ مؤسسه اعتباری عامل موظف است، حسب تقاضای هر یک از اعضای سندیکا، گردش حساب مشترک سندیکایی را در مقطع مورد درخواست به عضو مربوط ارائه نماید.
ماده ۳۳ ـ مؤسسه اعتباری عامل موظف است، پس از انقضای مدت ضمانت نامه، سررسید اعتبار اسنادی یا ابطال قبل از سررسید آنها، در صورت عدم استفاده از تعهدات مزبور و نیز عدم تمدید مدت آنها و یا در صورت عدم پرداخت تمام / بخشی از تسهیلات، تمامی وجوه باقیمانده در حساب سپرده سرمایه گذاری مدت دار امضای سندیکا را در اسرع وقت به حساب قرض الحسنه جاری آنها نزد خود منتقل نماید.
ماده ۳۴ ـ مؤسسه اعتباری عامل موظف است، در صورت واریز هر گونه وجه به حساب قرض الحسنه جاری اعضای سندیکا، در اسرع وقت صورت حساب هر یک از اعضای یاد شده که حداقل شامل کل مبلغ و صول شده از مشتری، سهم اصل، سود، وجه التزام تاخیر تادیه دین و کارمزد از مبلغ وصولی و نیز سهم هر یک از اعضای سندیکا از اقلام مزبور می باشد را جهت اطلاع اعضای سندیکا ارسال نماید.
ماده ۳۵ ـ مؤسسه اعتباری عامل موظف به طراحی، ایجاد و پیاده سازی ساختار کنترل داخلی مالی و عملیاتی مؤثر و کارا جهت کسب اطمینان از رعایت مفاد قوانین، مقررات و دستورالعمل ها، تفکیک صحیح وظایف ناسازگار، تصویب درست معاملات، ثبت صحیح و به موقع رویدادها و نیز جابجایی کارکنان در مقاطع زمانی مناسب مطابق با رهنمودهایی برای نظام موثر کنترل داخلی در مؤسسات اعتباری، در مراحل مختلف اعطای تسهیلات و یا ایجاد تعهدات سندیکایی می باشد.
ماده ۳۶ ـ سایر تکالیف مؤسسه اعتباری عامل به شرح زیر می باشد:
۳۶ ـ ۱ ـ انجام تشریفات رسمی و قانونی مربوط به اخذ و لایق و تضمین های تعیین شده از مشتری؛
۳۶ ـ ۲ ـ امضای قرارداد سندیکایی؛
۳۶ ـ ۳ ـ نگهداری تمامی اسناد، مدارک و مستندات مرتبط با تسهیلات و یا تعهدات سندیکایی؛
۳۶ ـ ۴ ـ ارایه هر گونه اطلاعات، اسناد و مدارک مرتبط با تسهیلات و یا تعهدات سندیکایی به سایر اعضای سندیکا، حسب درخواست آنها؛
۳۶ ـ ۵ ـ مدیریت و نظارت بر اجرای قرارداد سندیکایی و ارایه گزارش های ادواری به کمیته سندیکایی در این خصوص
۳۶ ـ ۶ ـ بررسی مستمر وضعیت مالی مشتری به ویژه هنگام وقوع بحران های اقتصادی و هم چنین رویدادهای مهمی مثل ادغام، تملیک و بطور کلی هر رخدادی که تا زمان تسویه نهایی تسهیلات و یا تعهدات ممکن است بر ایفای تعهدات توسط مشتری اثرگذار باشد و تهیه گزارش مربوط در اسرع وقت جهت از سال به کمیته سندیکایی؛
۳۶ ـ ۷ ـ اطلاع رسانی سریع و به موقع به کمیته سندیکایی، در صورت وقوع و اطلاع از هرگونه نقض مفاد قرارداد سندیکایی توسط مشتری؛
۳۶ ـ ۸ ـ پی گیری و وصول مطالبات، انجام اقدامات مناسب و به موقع جهت تسویه.
ماده ۳۷ ـ در صورت تخطی مؤسسه اعتباری عامل مبنی بر واریز به موقع وجوه موضوع این دستورالعمل به حساب اعضای سندیکا، مؤسسه اعتباری عامل موظف است بر مبنای نرخ توافق شده در مشارکت نامه، متناسب با مبلغ و مدت تأخير، وجه التزام تأخیر تأدیه دین به سایر اعضای سندیکا پرداخت نماید.
ماده ۳۸ ـ تغییر مؤسسه اعتباری عامل صرفاً در دوره زمانی بین امضای مشارکت نامه و قبل از انعقاد قرارداد سندیکایی، منوط به موافقت کمیته سندیکایی، مجاز می باشد.
ماده ۳۹ ـ در صورت تغییر مؤسسه اعتباری عامل، تمامی تکالیف آن به مؤسسه اعتباری عامل جدید منتقل می شود. چنان چه اعضای سندیکا در راستای مفاد این دستورالعمل، مبالغی را نزد مؤسسه اعتباری عامل پیشین سپرده گذاری نموده باشند، وی موظف است در اسرع وقت نسبت به انتقال مانده حساب سپرده سرمایه گذاری مدت دار بعلاوه سود متعلقه به حساب قرض الحسنه جاری اعضای سندیکا اقدام نماید.
فصل ششم: سازوکار ورود عضو جدید و خروج اعضای سندیکا و انحلال سندیکا
ماده ۴۰ ـ ورود عضو جدید و خروج اعضای سندیکا و انحلال سندیکا صرفا در دوره زمانی بین امضای مشارکت نامه و قبل از انعقاد قرارداد سندیکایی، منوط به موافقت تمامی اعضای سندیکا، مجاز می باشد.
تبصره – کمیته سندیکایی می تواند ورود عضو جدید و خروج اختیاری اعضای سندیکا در دوره مقرر را با درج در مشارکت نامه ممنوع نماید.
ماده ۴۱ ـ در صورت خروج هر یک از اعضای سندیکا، چنان چه عضو مزبور در راستای مفاد این دستور العمل مبالغی را نزد مؤسسه اعتباری عامل سپرده گذاری نموده باشد، مؤسسه اعتباری عامل موظف است در اسرع وقت نسبت به انتقال مانده حساب سپرده سرمایه گذاری مدت دار بعلاوه سود متعلقه را به حساب قرض الحسنه جاری عضو خارج شده از سندیکا اقدام نماید.
ماده ۴۲ ـ سایر موارد مربوط به ورود عضو جدید و خروج اعضای سندیکا و انحلال سندیکا در چارچوب مفاد این دستورالعمل و سایر قوانین و مقررات جاری، تابع توافقانی می باشد که در مشارکت نامه قید گردیده است.
فصل هفتم: کارمزدها
ماده ۴۳ ـ مؤسسه اعتباری پیشگام می تواند بابت ارایه خدمات مربوط به شناسایی و اعتبارسنجی مقدماتی مشتری، وفق شرایط و مبالغ مندرج در ضوابط و مقررات ابلاغی از سوی بانک مرکزی، صرف نظر از تشکیل نهایی سندیکا، مبالغی را تحت عنوان کارمزد از مشتری دریافت و به حساب درآمدهای خود منظور نماید.
تبصره ـ به استثنای مبالغ مذکور در این ماده، مطالبه هرگونه وجه دیگری توسط مؤسسه اعتباری پیشگام از مشتری و یا سایر اعضای سندیکا، بابت اقدامات اولیه جهت تشکیل سندیکا، مجاز نمی باشد.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با دستورالعمل تسهیلات و تعهدات سندیکایی (مقررات پرداخت تسهیلات بانکی)
موضوعات بانکی در آراء وحدت رویه قضایی
تسهیلات بانکی در آراء دیوان عدالت اداری
ماده ۴۴ ـ تمامی هزینه های مترتب بر موضوع فعالیت سندیکا، نظیر شناسایی کامل و اعتبار سنجی نهایی مشتری، کارشناسی طرح، ارزیابی وثایق، اعطا ایجاد و وصول و تسویه تسهیلات و یا تعهدات سندیکایی که بر عهده مشتری یا ذی نفع می باشد، وفق شرایط و مبالغ مندرج در ضوابط و مقررات ابلاغی از سوی بانک مرکزی، توسط مؤسسه اعتباری عامل اخذ و به ترتیبات مقرر در این دستورالعمل، متناسب با سهم الشرکه هر یک از اعضا و یا عضو سندیکایی که خدمت مزبور را حسب توافقات فی مابین انجام داده است، پرداخت می گردد.
ماده ۴۵ ـ اعضای سندیکا موظفند بابت خدماتی که مؤسسه اعتباری عامل ارایه می دهد، کارمزدی را تحت عنوان کارمزد عاملیت، وفق شرایط، توافقات و ترتیباتی که در مشارکت نامه قید می گردد، به مؤسسه اعتباری عامل پرداخت نمایند.
ماده ۴۶ ـ مطالبه هرگونه وجه دیگری از مشتری یا ذی نفع در فرایند ایجاد تعهدات و یا اعطای تسهیلات سندیکایی، به استثنای مبالغ مذکور در این دستورالعمل، تحت هر عنوان مجاز نمی باشد.
فصل هشتم: الزامات احتیاطی و سایر موارد
ماده ۴۷ ـ هر یک از اعضای سندیکا موظفند قبل از امضای مشارکت نامه، حدود احتیاطی مندرج در ضوابط و مقررات ابلاغی از سوی بانک مرکزی نظیر آیین نامه تسهیلات و تعهدات کلان، آیین نامه تسهیلات و تعهدات اشخاص مرتبط و دستورالعمل سرمایه گذاری مؤسسات اعتباری را بررسی و از رعایت آنها در تعیین میزان سهم الشرکه خود، اطمینان کامل حاصل نمایند.
ماده ۴۸ ـ حداقل و حداکثر میزان مشارکت هر یک از اعضای سندیکا ۱۰ و ٤٥ درصد مبلغ کل تسهیلات و یا تعهدات سندیکایی تعیین می گردد.
ماده ۴۹ ـ هر یک از اعضای سندیکا، موظف می باشند در صورت اطلاع از وقوع هرگونه رخداد مؤثر بر اجرای صحیح مفاد قرارداد سندیکایی، مراتب را در اسرع وقت به مؤسسه اعتباری عامل و سایر اعضای سندیکا منعکس نمایند. مؤسسه اعتباری عامل موظف است پس از دریافت اطلاعات فوق، عنداللزوم و یا بنا به درخواست اعضای سندیکایی که حداقل یک سوم مبلغ تسهیلات و یا تعهدات سندیکایی را تقبل نموده اند، در اسرع وقت از اعضای سندیکا جهت تشکیل جلسه کمیته سندیکایی دعوت به عمل آورد.
ماده ۵۰ ـ تمامی پرداخت هایی که موسسه اعتباری عامل جهت وصول مطالبات در فرایند قضایی متحمل می گردد، باید متناسب با سهم الشرکه هر یک از اعضای سندیکا، بین آنها تقسیم گردد.
تبصره ـ اعضای سندیکا موظف می باشند، وجود موضوع این ماده را به محض اعلام مؤسسه اعتباری عامل، به وی پرداخت نمایند.
ماده ۵۱ ـ هر یک از اعضای سندیکا موظفند، سهم خود از تسهیلات و یا تعهدات سندیکایی را در قالب فرمهای ۲۸/X به بانک مرکزی ارسال نمایند.
ماده ۵۲ ـ به استثنای مواردی که صریحا در این دستورالعمل ذکر شده است، سایر موارد ناظر بر فرایند تسهیلات و یا تعهدات سندیکایی تابع قوانین موضوعه، آیین نامه ها و ضوابط و مقررات ابلاغی از سوی بانک مرکزی می باشد.
ماده ۵۳ ـ سندیکا می تواند بین دو مؤسسه اعتباری نیز تشکیل شود. در این صورت منوط به رعایت ضوابط کلی حاکم بر تسهیلات و تعهدات، سایر موارد مربوط به سندیکا، تابع توافقات فی مابین بوده و از شمول مفاد این دستورالعمل خارج می باشد.
دستورالعمل اجرایی تسهیلات و تعهدات سندیکایی که در (۵۳) ماده و (۱۷) تبصره در شانزدهمین جلسه مورخ ۱۳۹٣/٦/١٦ کمیسیون مقررات و نظارت مؤسسات اعتباری به تصویب رسیده در چهل و چهارمین جلسه مورخ ۱۴۰۰/۱۲/۱۵ کمیسیون مقررات و نظارت مؤسسات اعتباری بانک مرکزی با اصلاحاتی به شرح مندرج در متن اصلاح گردید.