آیین نامه استفاده از اراضی، احداث بنا و تاسیسات در خارج از حریم شهرها و محدوده مصوب 1391/02/10
آیین نامه استفاده از اراضی، احداث بنا و تاسیسات در خارج از حریم شهرها و محدوده مستند به ماده 8 قانون تغییر نام وزارت آبادانی و مسکن بـه وزارت مسکن و شهرسازی و تعیین وظایف آن 1353، مصوب 1391/02/10
شناسنامه آیین نامه استفاده از اراضی، احداث بنا و تاسیسات در خارج از حریم شهرها و محدوده:
شماره روزنامه رسمی: 19606
تاریخ روزنامه رسمی: 1391/04/07
شماره ابلاغ: 31636/ت47097هـ
تاریخ ابلاغ: 1391/02/20
مرجع تصویب: مجلس شورای اسلامی
تاریخ تصویب: 1391/02/10
بیشتر بخوانید:
اراضی، املاک و مسکن در آرای وحدت رویه قضایی
موضوعات اراضی و املاک و مسکن در نظریات مشورتی
موضوعات مسکن و اراضی و املاک در آرای دیوان عدالت اداری
متن آیین نامه استفاده از اراضی، احداث بنا و تاسیسات در خارج از حریم شهرها و محدوده:
هیات وزیران در جلسه مورخ 1391/02/10 بنا بـه پیشنهاد وزارت راه و شهرسازی و بـه استناد ماده 8 قانون تغییر نام وزارت آبادانی و مسکن بـه وزارت مسکن و شهرسازی و تعیین وظایف آن مصوب 1353، آیین نامه استفاده از اراضی، احداث بنا و تاسیسات در خارج از حریم شهرها و محدوده روستاها را بـه شرح زیر تصویب نمود:
ماده 1 ـ در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط بـه کار می روند:
الف ـ شهرک: محلی که در خارج از حریم شهرها برای احداث واحدهای مسکونی قابل تملک شخصی بـه همراه کلیه بناها و تاسیسات مورد نیاز عمومی و اجتماعی سکنه بـه صورت مجتمع برای سکونت دایم و تامین نیازهای عمومی و اجتماعی و رفاهی شاغلین بخش های مختلف اقتصادی و اجتماعی یک منطقه و یا بـه منظور استفاده گردشگری، تفریحی، زیارتی، تجارتی، تحقیقات و فناوری و سایر شهرک های تخصصی (به استثنای شهرک های صنعتی که تابع ضوابط خاص خود می باشد) ایجاد و توسط هیات امنا اداره می گردد.
ب ـ محدوده شهر: تعریف موضوع ماده 1 قانون تعاریف محدوده و حریم شهر، روستا و شهرک و نحوه تعیین آنها مصوب 1384
ج ـ حریم شهر: تعریف موضوع ماده 2 قانون تعاریف محدوده و حریم شهر، روستا و شهرک و نحوه تعیین آنها مصوب 1384
د ـ روستا: تعریف موضوع ماده 2 قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری مصوب 1362
هـ ـ محدوده روستا: تعریف موضوع ماده 3 قانون تعاریف محدوده و حریم شهر، روستا و شهرک و نحوه تعیین آنها مصوب 1384
ماده 2 ـ حداقل جمعیت جهت سکونت در شهرک های مسکونی 2/000 نفر در حداقل 500 قطعه مسکونی می باشد.
ماده 3 ـ هر گونه ساخت و ساز در شهرک ها تابع ضوابط و طرح مصوب قانونی و طبق دستورالعمل مورخ 1386/12/27 ترویج شهرک سازی در کشور مصوب شورای عالی شهرسازی و معماری ایران می باشد.
ماده 4 ـ ایجاد هر گونه بنا و تاسیسات در خارج از حریم شهرها و محدوده روستاها پس از رعایت مفاد طرحهای توسعه و عمران (جامع) ناحیه ای و مجموعه شهری (در صورت وجود) با رعایت شرایط زیر مجاز است:
الف ـ حریم قانونی نسبت بـه راهها و راه آهن، معادن، دریا، رودخانه، جنگل ها، دریاچه ها، تالاب ها، نهرهای عمومی، قنوات و چاه ها، مسیل ها، خطوط و پایه های انتقال نیروی برق، خطوط ارتباطی و فیبر نوری و پایه های تاسیسات مخابراتی، پل ها و تونل های واقع در مسیر راه ها یا تاسیسات عمومی و عمرانی، لوله های انتقال نفت و گاز، سدها و کانال ها و شبکه های آبیاری، خطوط و لوله های آب رسانی، تاسیسات نظامی و انتظامی و امنیتی و مرزی، تصفیه خانه های آب و فاضلاب، سیل بندها، سیل گیرها، ابنیه و آثار تاریخی و طبیعی و تاسیسات هسته ای.
ب ـ ضوابط بهداشت عمومی و بهسازی و حفاظت محیط زیست.
ج ـ قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها مصوب 1374 و اصلاحیه های بعدی آن.
د ـ اصول، ضوابط و معیارهای پدافند غیر عامل.
هـ ـ اصلاح 1399/04/25 ـ ضوابط و مقررات سازمان حفاظت محیط زیست در مناطق چهارگانه تحت مدیریت و مقررات و ضوابط استقرار واحدهای تولیدی، صنعتی و معدنی موضوع ابلاغیه شماره 97/100/26869 مورخ 1397/07/09 سازمان حفاظت محیط زیست.
تبصره 1 ـ تعیین کاربری و ضوابط ساخت و ساز برای هر یک از انواع کاربری ها و فعالیت ها اعم از عرض گذر، نحوه استقرار بنا، سطح اشغال و تراکم ساختمانی باید بـه تصویب شورای برنامه ریزی و توسعه استان برسد.
تبصره 2 ـ محدوده مراکز سکونتی دارای جمعیت کمتر از 20 خانوار (آبادی ها) و روستاهای فاقد دهیار از لحاظ احداث بنا و تاسیسات مشمول ضوابط این آیین نامه می باشند.
تبصره 3 ـ در خصوص روستاهای فاقد طرح هادی، ضوابط موقت با رعایت طرح توسعه و عمران (جامع) ناحیه ای مربوط و مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری ایران توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی تهیه و ملاک صدور پروانه ساختمانی قرار می گیرد.
تبصره 4 ـ الحاق 1399/04/25 ـ ایجاد و توسعه کشت های گلخانه ای در خارج از حریم شهرها و محدوده روستاها، بهینه کردن تولیدات بخش کشاورزی است و احداث بنا و تاسیسات محسوب نمی شود. دستورالعمل ضوابط فنی ایجاد ابنیه و تاسیسات جانبی بـه طور مشترک توسط وزارتخانه های جهاد کشاورزی، کشور و راه و شهرسازی و سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این تصویب نامه تهیه و بـه دستگاه های اجرایی ذی ربط ابلاغ خواهد شد.
ماده 5 ـ بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان مکلف است پس از مطالعه امکان سنجی و مکان یابی ایجاد روستاهای جدید که بـه منظور اسکان عشایر، جنگل نشینان و همچنین اجرای طرح های جابجایی روستاها بـه تایید شورای برنامه ریزی و توسعه استان رسیده اند، را با رعایت طرح توسعه و عمران (جامع) ناحیه ای مربوط طرح هادی روستایی را تهیه و بـه تصویب مراجع ذی ربط برساند.
ماده 6 ـ تعیین دقیق مکان احداث نواحی و شهرک های صنعتی با رعایت ضوابط اعلام شده توسط وزارت راه و شهرسازی انجام می شود.
ماده 7 ـ تاسیس هر نوع شهرک، مطابق با مفاد دستورالعمل ترویج شهرک سازی در کشور و نحوه صدور پروانه تاسیس شهرک و پروانه بهره برداری از آن (مصوب 1386/12/27 شورای عالی شهرسازی و معماری ایران) و با رعایت ضوابط دستگاه های اجرایی ذی ربط پس از تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری ایران مجاز می باشد.
تبصره ـ مراکز و مجتمع های سکونتی و اقامتی احداث شده تا تاریخ ابلاغ این تصویب نامه در خارج از حریم شهرها و محدوده روستاها با طی مراحل قانونی و رعایت این آیین نامه می توانند بـه شهرک تبدیل شوند.
ماده 8 ـ احداث هرگونه بنا یا صدور مجوز برای احداث آن بـه منظور سکونت دائم در اراضی موضوع این آیین نامه، خارج از محدوده شهرهای جدید، شهرک های مسکونی و روستاهای موجود ممنوع است.
ماده 9 ـ در شهرک های موضوع ماده 1 این آیین نامه دستگاه متولی مربوط موظف است پس از تصویب مکان یابی در شورای عالی شهرسازی و معماری ایران، ضوابط و مقررات ساخت و ساز را ظرف شش ماه بـه تصویب شورای یاد شده برساند.
بیشتر بخوانید:
اراضی، املاک و مسکن در آرای وحدت رویه قضایی
موضوعات اراضی و املاک و مسکن در نظریات مشورتی
موضوعات مسکن و اراضی و املاک در آرای دیوان عدالت اداری
ماده 10 ـ دستگاه های اجرایی موضوع ماده 5 قانون مدیریت خدمات کشوری و سایر اشخاص حقیقی و حقوقی مکلفند قبل از احداث هرگونه بنا در اراضی موضوع این آیین نامه پروانه ساختمانی دریافت نمایند. مرجع صدور پروانه ساختمانی و نظارت بر ساخت و ساز موضوع این ماده توسط معاون امور عمرانی استانداری تعیین می گردد.
تبصره 1 ـ مرجع تعیین شده برای صدور پروانه موظف است مطابق کاربری مصوب با رعایت قوانین و مقررات مربوط و استفاده از خدمات مهندسان دارای پروانه اشتغال نسبت بـه صدور پروانه ساختمانی و نظارت بر ساخت و ساز اقدام نماید.
تبصره 2 ـ مرجع صدور پروانه مکلف است قبل از هر گونه اقدام نظریه کمیسیون تبصره 1 ماده 1 قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها مصوب 1374 را اخذ نماید.
تبصره 3 ـ اصلاح 1399/04/25 ـ ایجاد هر گونه حصار از جمله دیوار یا فنس مستلزم اخذ مجوز از مرجع صدور پروانه موضوع این ماده می باشد. وزارت نیرو در خصوص دکل های انتقال برق از شمول این تبصره مستثنی است. حصارکشی (فنس کشی) باغ ها مشروط بـه اینکه موجب تفکیک و قطعه بندی اراضی نشود، اقدام تکمیلی مورد نیاز کشاورزی محسوب و از شمول این تبصره مستثنی و تابع ضوابط مربوط است.
ماده 11 ـ آیین نامه مربوط بـه استفاده از اراضی، احداث بنا و تاسیسات در خارج از محدوده قانونی و حریم شهرها موضوع تصویب نامه شماره 4940 مورخ 1355/02/27 لغو می شود.
معاون اول رئیس جمهور ـ محمدرضا رحیمی