آیین نامه اجرایی تاسیس و فعالیت سازمانهای غیردولتی مصوب 1384/03/29
آیین نامه اجرایی تاسیس و فعالیت سازمانهای غیردولتی مشتمل بر 33 ماده مصوب 1384/03/29 هیات وزیران
شناسنامه آیین نامه اجرایی تاسیس و فعالیت سازمانهای غیردولتی:
شماره روزنامه رسمی: 17600
تاریخ روزنامه رسمی: 1384/05/10
شماره ابلاغ: 27862/ت 31281هـ
تاریخ ابلاغ: 1384/05/08
مرجع تصویب: هیات وزیران
تاریخ تصویب: 1384/03/29
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با آیین نامه اجرایی تاسیس و فعالیت سازمانهای غیردولتی (مقررات ثبت شرکتها)
ثبت اسناد، املاک و اموال در آراء وحدت رویه قضایی
موضوعات ثبت در آرای دیوان عدالت اداری
متن آیین نامه اجرایی تاسیس و فعالیت سازمانهای غیردولتی:
هیات وزیران در جلسه مورخ 1384/03/29 بنا بـه پیشنهاد شماره 6176/م/77 مورخ 1383/05/08 وزارت اطلاعات و بـه استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، آیین نامه اجرایی تاسیس و فعالیت سازمان های غیر دولتی را بـه شرح زیر تصویب نمود:
فصل اول ـ کلیات
ماده 1 ـ در این آیین نامه واژه ها و عبارات زیر بـه جای مفاهیم مشروح مربوط بـه کار می روند:
الف ـ سازمان غیر دولتی کـه در این آیین نامه سازمان نامیده می شود، بـه تشکل هایی اطلاق می شود کـه توسط گروهی از اشخاص حقیقی یا حقوقی غیر حکومتی بـه صورت داوطلبانه با رعایت مقررات مربوط تاسیس شده و دارای اهداف غیر انتفاعی و غیر سیاسی می باشد.
تبصره 1 ـ عناوین جمعیت، انجمن، کانون، مرکز، گروه، مجمع، خانه، موسسه و نظائر آن می تواند بـه جای واژه سازمان در نام گذاری بـه کار گرفته شوند.
تبصره 2 ـ واژه غیر دولتی بـه این معناست کـه دستگاه های حکومتی در تاسیس و اداره سازمان دخالت نداشته باشند. مشارکت مقامات و کارکنان دولتی در تاسیس و اداره سازمان، در صورتی کـه خارج از عنوان و سمت دولتی آنان باشد، مانع وصف غیر دولتی سازمان نخواهد بود.
تبصره 3 ـ اهداف غیر سیاسی دربر دارنده فعالیتی است کـه مشمول ماده یک قانون احزاب نگردد.
تبصره 4 ـ اهداف غیر انتفاعی عبارتست از عدم فعالیت های تجاری و صنفی انتفاعی بـه منظور تقسیم منافع آن بین اعضا، موسسان، مدیران و کارکنان سازمان.
تبصره 5 ـ داوطلبانه بـه معنای مشارکت و تاسیس و اداره سازمان بر اساس اصل آزادی اراده اشخاص است.
ب ـ هیات موسس بـه مجموعه اشخاصی گفته می شود کـه سازمان را تاسیس می نمایند.
پ ـ پروانه فعالیت، سندی است کـه توسط مراجع مقرر در این آیین نامه با رعایت ضوابط مربوط در جهت تشکیل سازمان صادر می شود.
ت ـ مراجع نظارتی مشتمل بر هیات نظارت شهرستان (متشکل از فرماندار، نماینده شورای اسلامی شهرستان و نماینده سازمان های غیر دولتی شهرستان)، هیات نظارت استان (مرکب از استاندار، نماینده شورای اسلامی استان و نماینده سازمان های غیر دولتی) و هیات نظارت کشور (مرکب از معاون ذی ربط وزیر کشور، نماینده شورای عالی استان ها و نماینده سازمان های غیر دولتی) می باشند کـه بر اساس این آیین نامه و با رعایت ضوابط مربوط، در سطح شهرستان، استان و کشور نسبت بـه نظارت بر سازمان های غیر دولتی، غیر از تشکل هایی کـه مطابق قانون مرجع نظارتی خاص برای آنها پیش بینی شده است، اقدام می نمایند. نظارت بر سازمان های غیر دولتی فرا استانی، کشوری یا بین المللی با هیات نظارت کشور خواهد بود.
ماده 2 ـ سازمان پس از اخذ پروانه فعالیت و ثبت برابر ضوابط این آیین نامه و سایر مقررات جاری دارای شخصیت حقوقی می گردد.
ماده 3 ـ موضوع فعالیت سازمان مشتمل بر یکی از موارد علمی، فرهنگی، اجتماعی، ورزشی، هنری، نیکوکاری و امور خیریه، بشردوستانه، امور زنان، آسیب دیدگان اجتماعی، حمایتی، بهداشت و درمان، توانبخشی، محیط زیست، عمران و آبادانی و نظایر آن یا مجموعه ای از آنها می باشد.
فصل دوم ـ حقوق و تکالیف
ماده 4 ـ سازمان حق دارد متناسب با موضوع فعالیت خود، با رعایت این آیین نامه و سایر قوانین و مقررات مربوط فعالیت نموده و از جمله نسبت بـه موارد زیر اقدام نماید:
الف ـ ارایه خدمات امدادی مورد نیاز دستگاه های دولتی و عمومی غیر دولتی.
ب ـ اظهار نظر و پیشنهاد راهکارهای مناسب:
1 ـ در فرایند برنامه ریزی مراجع دولتی و عمومی غیر دولتی در سطوح شهرستان، استان یا ملی برحسب مورد.
2 ـ در مورد آثار و نتایج فعالیت های دستگاه های دولتی و عمومی غیر دولتی، نقائص و مشکلات موجود بـه مراجع و دستگاه های قانونی ذی ربط.
پ ـ کمک بـه اجرای برنامه ها و پروژه های دستگاه های دولتی و عمومی غیر دولتی از طریق توافق و تفاهم با آنها.
ت ـ برگزاری اجتماعات و راهپیمایی ها در جهت تحقق اهداف سازمان.
ث ـ انتشار نشریه.
ج ـ انجام هر گونه عملیات دیگر برای تامین اهداف مقرر در اساسنامه سازمان.
چ ـ حق دادخواهی در مراجع قضایی و شبه قضایی.
ماده 5 ـ سازمان مکلف است گزارش عملکرد اجرایی و مالی سالانه خود را حداکثر تا دو ماه پس از پاپان هر سال مالی بـه مرجع نظاتی مربوط و نیز در طی سال، سایر گزارش های عملکرد اجرایی و مالی را بنا بـه درخواست مرجع یادشده، حسب مورد، ارائه و همچنین نسبت بـه انتشار خلاصه ای از گزارش سالانه مذکور برای اطلاع عموم، در محدوده جغرافیایی فعالیت خود اقدام کند.
ماده 6 ـ هزینه های سازمان از منابع زیر تامین می شود:
الف ـ هدیه، اعانه و هبه اشخاص حقیقی و حقوقی اعم از داخلی و خارجی و دولتی و غیر دولتی.
ب ـ وقف و حبس.
پ ـ وجوه حاصل از فعالیت های انجام شده در چارچوب موضوع فعالیت، اهداف و اساسنامه سازمان و این آیین نامه.
ت ـ حق عضویت در سازمان.
تبصره 1ـ سازمان موظف است پیش از دریافت کمک از منابع خارجی، مشخصات منبع کمک کننده، میزان کمک و چگونگی آن را بـه صورت مشروح بر حسب مورد بـه مراجع نظارتی مربوط اعلام نماید. مراجع مذکور موظفند ظرف حداکثر یک هفته از تاریخ وصول اعلام یاد شده، نسبت بـه نظر خواهی از وزارتخانه های اطلاعات و امور خارجه و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اقدام نمایند. موافقت دستگاه های یاد شده ضروری است و این دستگاه ها موظف بـه اظهار نظر ظرف حداکثر یک ماه از تاریخ وصول استعلام می باشند. عدم ارائه پاسخ ظرف این مدت بـه منزله نظر موافق است.
تبصره 2ـ دریافت کمک از مجامع رسمی بین المللی و منطقه ای و آژانس های وابسته بـه سازمان ملل، نیاز بـه دریافت مجوز ندارد. فهرست سازمان های یادشده توسط وزارت امور خارجه تهیه می شود و در اختیار هیات نظارت قرار می گیرد.
ماده 7 ـ تقسیم دارایی، سود و یا درآمد سازمان در میان موسسان، اعضا و مدیران و کارکنان آن قبل و پس از انحلال ممنوع است.
ماده 8 ـ اساسنامه و فعالیت های سازمان نباید مغایر با اصول قانون اساسی باشد.
ماده 9 ـ سازمان موظف است امکان دسترسی بازرسان مراجع نظارتی مربوط را بـه اطلاعات و اسناد خود فراهم کند. بازرسان نیز باید در حضور نماینده سازمان و صرفا در محل دفتر سازمان، اسناد و اطلاعات مذکور را بررسی نمایند.
نحوه بررسی باید بـه گونه ای باشد کـه بـه وظایف سازمان خللی وارد نیاید. خارج کردن اسناد از سازمان در راستای بازرسی، مگر بـه حکم مرجع قضایی صالح، ممنوع است.
ماده 10 ـ فعالیت سازمان در کشورهای دیگر باید با کسب مجوز کلی از مرجع نظارتی فرا استانی و ملی باشد.
تبصره 1 ـ مرجع یاد شده، قبل از اعلام نتیجه بـه سازمان متقاضی، باید از دستگاه های دولتی ذی ربط ازجمله وزارت امور خارجه نظرخواهی نماید. دستگاه های مذکور ظرف حداکثر یک ماه باید پاسخ لازم را ارائه دهند، در غیر این صورت نظر آنها موافق تلقی می شود.
تبصره 2 ـ مرجع مذکور باید حداکثر ظرف 45 روز از تاریخ تقاضا، پاسخ لازم را بـه متقاضی ارائه دهد.
تبصره 3 ـ ارائه تقاضای سازمان با محدوده فعالیت شهرستان و یا استان، حسب مورد در ابتدا از طریق مرجع نظارتی شهرستان یا استان انجام می گیرد.
تبصره 4 ـ شرکت سازمان در مجامع بین المللی، دوره های آموزشی و نمایشگاه ها، باید با اطلاع کتبی بـه مراجع نظارتی انجام گیرد.
ماده 11 ـ سازمان باید در فعالیت های خود، قوانین و مقررات و الگوهای رفتاری نهادهای مدنی را رعایت نموده و از ارتکاب اعمال مجرمانه خودداری نماید.
ماده 12 ـ منسوخ 1386 ـ سازمان از حق دسترسی بـه اطلاعات موجود در موسسات عمومی برخوردار است و موسسات مذکور مکلفند اطلاعات غیر طبقه بندی شده خود را در اختیار سازمان قرار دهند.
ماده 13 ـ منسوخ 1386 ـ سازمان ها و موسسات دولتی و عمومی مکلفند در فرایند تصمیم سازی و تصمیم گیری نسبت بـه اخذ نظر سازمان اقدام و حسب مورد آنها را برای شرکت در جلسات دعوت و گزارشی از نقطه نظرات ارائه شده را در اسناد سازمان ذی ربط ثبت نمایند.
ماده 14 ـ دولت مکلف است وظایف، امور و فعالیت های قابل واگذاری دستگاه های اجرایی بـه سازمان را شناسایی و نسبت بـه واگذاری آن اقدام و سازمان نیز حق دارد پیشنهادهای خود را در این خصوص بـه دولت ارائه کند.
ماده 15 ـ سازمان های دولتی مکلفند زمینه مشارکت سازمان در نظارت بر حسن اجرای امور عمومی را فراهم نموده و حسب مورد با هیات های حقیقت یاب آنها همکاری نمایند.
ماده 16 ـ سازمان حق دارد در موضوع فعالیت های خود و برای حمایت از منافع عمومی علیه اشخاص حقیقی و حقوقی در مراجع قضایی اقامه دعوا نماید.
فصل سوم ـ صدور پروانه فعالیت
ماده 17 ـ متقاضیان تاسیس سازمان مکلفند در غیر از مواردی کـه مطابق قانون، مرجع خاصی برای صدور پروانه سازمان های مربوط تعیین شده است، درخواست اخذ پروانه را بـه مراجع نظارتی مقرر در بند (ت) ماده 1 ارائه نمایند.
تبصره 1ـ دبیرخانه هیات نظارت کشور، استان و شهرستان بـه ترتیب در وزارت کشور، استانداری و فرمانداری تشکیل می شود.
تبصره 2ـ مسئولیت دبیر خانه هیات نظارت کشور، استان و شهرستان بـه ترتیب بر عهده وزارت کشور استانداری و فرمانداری می باشد.
تبصره 3ـ اجرای تشریفات اداری و انجام اقدامات موضوع این آیین نامه توسط دبیرخانه هیات نظارت انجام می گیرد.
تبصره 4ـ تصمیمات لازم مبنی بر صدور یا عدم صدور پروانه و اعطای مجوز در هیات نظارت اتخاذ می شوند.
تبصره 5 ـ صدور پروانه و امضای اوراق مربوط پس از تایید هیات نظارت در هیات نظارت کشور با وزیر کشور، در هیات نظارت استان با استاندار و در هیات نظارت شهرستان با فرماندار می باشد.
ماده 18 ـ هیات موسس باید دارای شرائط زیر باشند:
الف ـ داشتن هیجده سال تمام.
ب ـ تابعیت ایرانی.
پ ـ دارا بودن صلاحیت تخصصی حداقل دو نفر از موسسان در خصوص موضوع فعالیت سازمان.
ت ـ عدم عضویت در گروههایی کـه بر اساس رای دادگاه صالح محارب و معاند شناخته شده اند و نداشتن محکومیت موثر کیفری بـه نحوی کـه موجب محرومیت از حقوق اجتماعی شود.
تبصره ـ هیات موسس باید دارای حداقل پنج عضو باشد.
ماده 19 ـ سازمان های غیر دولتی کـه موضوع یا هدف فعالیت آنها مشترک است، در صورت وجود شرایط زیر می توانند شبکه تشکیل دهند یا بـه عضویت شبکه های سازمان های بین المللی در آیند:
الف ـ حداقل 2 سال از تاریخ ثبت آنها گذشته باشد.
ب ـ بـه محکومیت های بند (پ) یا (ت) ماده 28 این آیین نامه محکوم نشده باشند.
پ ـ بـه تکالیف مندرج در ماده 5 این آیین نامه عمل کرده باشند.
ت ـ تابعیت آنها ایرانی باشد.
ث ـ اعضای موسس حداقل 5 سازمان غیر دولتی ایرانی باشند.
تبصره 1 ـ انجام استعلام های مذکور در تبصره های 2 و 3 ماده 22 این آیین نامه برای تاسیس شبکه های سازمان های غیر دولتی لازم نیست.
تبصره 2 ـ صدور پروانه فعالیت برای شبکه های سازمان های غیر دولتی بر عهده هیات نظارت کشور و تابع مقررات این آیین نامه می باشد. حقوق، تکالیف و سایر مقررات شبکه های مذکور همان است کـه برای سازمان های غیر دولتی پیش بینی شده است.
ماده 20 ـ هیات موسس برای دریافت پروانه فعالیت باید مدارک زیر را حسب مورد بـه مراجع مذکور در ماده 17 این آیین نامه ارائه نماید:
الف ـ فرم تقاضانامه تکمیل شده.
ب ـ تصویر مدارک هویتی هیات موسس.
پ ـ اساسنامه سازمان.
ت ـ اولین صورت جلسه هیات موسس.
ماده 21 ـ اساسنامه سازمان باید حاوی موارد زیر باشد:
الف ـ اهداف سازمان.
ب ـ موضوع فعالیت.
پ ـ مدت فعالیت.
ت ـ مرکز اصلی فعالیت.
ث ـ نحوه ایجاد شعب.
ج ـ ارکان و تشکیلات سازمان، نحوه انتخاب، شرح وظایف و اختیارات و مسئولیت های آنها.
چ ـ صاحبان امضاهای مجاز.
ح ـ شرایط پذیرش عضو.
خ ـ منابع تامین درآمد و دارایی.
د ـ نحوه تغییر و تجدید نظر در اساسنامه.
ذ ـ نحوه انحلال.
ر ـ مشخص ساختن وضعیت دارایی ها پس از انحلال.
ز ـ محدوده جغرافیایی فعالیت سازمان.
تبصره 1 ـ اساسنامه سازمان باید بر رای گیری آزاد از تمام اعضا برای انتخاب مدیران و همچنین نحوه تغییر مدیران و دوره تصدی آنها و نیز تصمیمات اساسی در ایجاد هر گونه تغییر و تاثیرگذاری تصریح کند.
تبصره 2 ـ در اساسنامه سازمان باید بـه صراحت، نحوه ارائه گزارش های عملکرد اجرایی و مالی سازمان بـه اعضای خود و نیز بازرسی و حسابرسی سازمان مشخص شود.
تبصره 3 ـ محدوده جغرافیایی فعالیت سازمان با پیشنهاد هیات موسس و بر اساس شاخص های تقسیمات کشوری تعیین می شود.
ماده 22 ـ مرجع صدور پروانه فعالیت ـ موضوع ماده 17 این آیین نامه ـ پس از دریافت تقاضانامه سازمان، باید ظرف حداکثر دو هفته نظر خود را نسبت بـه تایید یا رد تقاضا اعلام نماید.
تبصره 1 ـ در صورتی کـه هیات نظارت تقاضا را رد کند، مکلف است ظرف حداکثر دو هفته بـه طور کتبی دلایل رد درخواست را بـه متقاضی اعلام کند.
تبصره 2 ـ چنانچه موضوع فعالیت سازمان بـه وظایف هر یک از دستگاه های دولتی مربوط باشد، حسب مورد اخذ نظر موافق دستگاه یا دستگاه های دولتی ذی ربط نیز ضروری است.
تبصره 3 ـ هیات نظارت مکلف است ظرف یک هفته از تاریخ دریافت تقاضا نسبت بـه اخذ نظر مرجع ذی صلاح (وزارت اطلاعات، وزارت دادگستری، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و دستگاه های تخصصی) اقدام و آن مرجع نیز مکلف است حداکثر ظرف یک ماه نظر خود را اعلام نماید، در غیر این صورت نظر هیات مزبور موافق تلقی می شود.
تبصره 4 ـ متقاضی صدور پروانه می تواند نسبت بـه رد تقاضای خود بـه نحو زیر اعتراض نماید:
الف ـ از تصمیم هیات نظارت شهرستان ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ، بـه هیات نظارت استان و درصورت رد تقاضا در هیات نظارت استان، ظرف یک ماه بـه هیات نظارت کشور.
ب ـ از تصمیم هیات نظارت استان ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ، بـه هیات نظارت کشور.
پ ـ تصمیم هیات نظارت کشور در هر مورد قابل اجرا ولی در مراجع صالحه قضایی قابل اعتراض خواهد بود.
ماده 23 ـ مجمع عمومی و هیات امنا (حسب مورد) بالاترین مرجع اجرایی سازمان می باشند و باید دارای شرائط مقرر در ماده 18 این آیین نامه باشند.
ماده 24 ـ سازمان باید تابعیت ایرانی داشته باشد.
ماده 25 ـ سازمان مکلف است هر گونه تغییرات در مفاد اساسنامه، هیات مدیره، هیات امنا و نشانی را بـه مرجع صدور پروانه مربوط اطلاع دهد. در صورت اعلام عدم مغایرت تغییرات با مقررات این آیین نامه از سوی مراجع یادشده، سازمان مکلف است وفق آیین نامه ثبت، نسبت بـه ثبت در اداره ثبت شرکت ها و موسسات غیرتجاری و درج در روزنامه رسمی اقدام نماید.
فصل چهارم ـ نظارت
ماده 26 ـ وظائف مراجع نظارتی استان و شهرستان، بـه ترتیب در رابطه با سازمان های غیر دولتی با محدوده فعالیت در سطح استان و شهرستان بـه شرح زیر می باشد:
الف ـ دریافت و بررسی اساسنامه متقاضیان تاسیس سازمان و اقدام بـه صدور پروانه فعالیت آنها پس از احراز شرایط و ضوابط مقرر در این آیین نامه.
ب ـ دریافت گزارش های عملکرد اجرایی و مالی سالانه و در صورت لزوم موارد مقطعی.
پ ـ رسیدگی موردی بـه عملکرد اجرایی و مالی سازمان در صورت ضرورت.
ت ـ نظارت بر اجرای مقررات این آیین نامه.
ماده 27 ـ وظائف مرجع نظارتی فرا استانی و ملی در مورد سازمان های غیر دولتی عبارت است از:
الف ـ دریافت و بررسی اساسنامه متقاضیان تاسیس سازمان های غیر دولتی با محدوده جغرافیایی فرا استانی و ملی و اقدام بـه صدور پروانه فعالیت آنها پس از احراز شرایط و ضوابط مقرر در این آیین نامه.
ب ـ دریافت گزارش عملکرد اجرایی و مالی سالانه و در صورت لزوم موارد مقطعی آنها.
پ ـ رسیدگی و اعلام نظر و اتخاذ تصمیم نسبت بـه شکایات دریافت شده از متقاضیان در خصوص تاخیر یا رد صدور پروانه فعالیت و سایر شکایات و اختلافات میان سازمان های غیر دولتی با استانداری ها و فرمانداری ها.
ت ـ نظارت بر حسن اجرای مقررات این آیین نامه.
تبصره نظارت بر سازمان های غیر دولتی تخصصی توسط دستگاه های ذی ربط با هماهنگی وزارت کشور انجام خواهد شد.
ماده 28 ـ مراجع نظارتی موظفند در حدود فعالیت خود در صورت وصول گزارش و یا اطلاع از عدم رعایت مقررات این آیین نامه از سوی سازمان، نسبت بـه بررسی آن با حضور مشورتی نماینده سازمان غیر دولتی مربوط و نماینده دستگاه دولتی تخصصی ذی ربط اقدام نمایند و در صورت احراز تخلف، حسب مورد، مراحل زیر را بـه اجرا گذارند:
الف ـ تذکر شفاهی با مهلت یک ماهه برای اصلاح وضعیت. ب ـ تذکر کتبی با درج در پرونده با مهلت یک ماهه برای اصلاح وضعیت. پ ـ تعلیق پروانه فعالیت برای مدت 3 ماه. ت ـ تقاضای لغو پروانه فعالیت از دادگاه در صورت عدم اصلاح وضعیت.
تبصره 1 ـ مراتب مذکور توسط مسئول دبیرخانه هیات نظارت ابلاغ و در پرونده ثبت می شود.
تبصره 2 ـ نحوه اقدام مراجع نظارتی بر اساس این ماده، در بخشنامه وزیر کشور کـه ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این آیین نامه ابلاغ می شود، تعیین خواهد شد.
ماده 29 ـ صدور مجوز فعالیت سازمان های غیر دولتی خارجی و بین المللی در ایران و نظارت بر آنها بـه عهده هیاتی متشکل از نماینده وزارت امور خارجه، نماینده وزارت کشور، نماینده وزارت اطلاعات و نماینده وزارتخانه یا سازمان دولتی مرتبط با موضوع فعالیت سازمان غیر دولتی خارجی یا بین المللی خواهد بود.
تبصره ـ فعالیت سازمان های غیر دولتی مذکور پس از اخذ مجوز، تابع مقررات این آیین نامه می باشد.
فصل پنجم ـ سایر مقررات
ماده 30 ـ سازمان های غیر دولتی کـه از مصادیق این آیین نامه قرار می گیرند و در اجرای مقررات جاری تاکنون ایجاد شده اند، باید وضعیت خود را با مقررات این آیین نامه تطبیق دهند، در غیر این صورت مشمول مزایا و تسهیلات این آیین نامه نمی شوند.
ماده 31 ـ انحلال سازمان اعم از اختیاری و قهری، بر اساس مفاد ذی ربط آیین نامه ثبت تشکیلات و موسسات غیر تجارتی ـ مصوب 1337 با اصلاحات بعدی ـ انجام می گیرد.
تبصره چنانچه مدت فعالیت سازمان در اساسنامه بـه صورت محدود قید شده باشد، پس از انقضای آن و عدم تمدید بر اساس مقررات این آیین نامه سازمان خودبخود منحل می گردد.
ماده 32 – تشکل های کارگری و کارفرمایی موضوع فصل ششم قانون کار، واحدهای آموزش عالی و یا موسسات پژوهشی موضوع بند (ل) ماده 1 قانون اصلاح قانون تاسیس وزارت علوم و آموزش عالی مصوب 1353، آموزشگاه های علمی آزاد و نیز مدارس غیر انتفاعی موضوع قانون تاسیس مدارس غیر دولتی و سایر تشکل های غیر دولتی کـه در نص قوانین جاری صراحتا اجازه تاسیس و انحلال آنها بـه عهده دستگاه های دولتی واگذار شده اند، از شمول سازمان موضوع این آیین نامه خارج می باشند.
تبصره 1 ـ مرجع صدور پروانه برای سازمان های غیر دولتی تخصصی با رعایت مقررات این آیین نامه وبا اخذ نظر دستگاه های ذی ربط، وزارت کشور است.
تبصره 2ـ نحوه صدور پروانه برای سازمان های غیر دولتی جوانان مطابق تفاهم نامه ای است کـه توسط وزارت کشور و سازمان ملی جوانان امضا شده است.
تبصره 3 ـ الحاق 1385 ـ موسسات، مراکز، کانون ها، بنیادها و انجمن های فرهنگی، ادبی، هنری، مطبوعات، چاپخانه ها، ناشران، خانه های فرهنگی، آموزشگاه های آزاد، خبرگزاری ها، کانون های تبلیغاتی، فرهنگسراها و موزه ها و نظایر آنها کـه بـه موجب ماده 2 قانون اهداف و وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مصوب 1365 و قوانین خاص و یا مصوبه شماره 2751/دش مورخ 1375/08/15 شورای عالی انقلاب فرهنگی با اخذ مجوز از وزارتخانه یادشده تاسیس شده یا می شوند و در اساسنامه آنها وصف غیر دولتی تصریح گردیده است و انجمن های حفاظت میراث فرهنگی، کماکان تابع قوانین و مقررات مندرج در اساسنامه ثبت شده خواهند بود و از شمول احکام و تعاریف مندرج در این آیین نامه مستثنی بوده و می توانند از کمک ها، اعانات و هدایای اشخاص حقیقی و حقوقی اعم از دولتی و یا غیر دولتی داخل کشور استفاده نمایند.
ماده 33 ـ از تاریخ ابلاغ این تصویب نامه، تصویب نامه های شماره. 12608ت27367هـ مورخ 1381/11/09، 34909 ت27367هـ مورخ 1382/06/24 و. 55877ت29645هـ مورخ 1382/10/15 لغو می گردند.
محمدرضا عارف ـ معاون اول رئیس جمهور