آیین نامه بند (ج) ماده ۱۰۷ قانون برنامه هفتم پیشرفت مصوب ۱۴۰۳/۰۹/۲۸

آیین نامه بند (ج) ماده ۱۰۷ قانون برنامه هفتم پیشرفت با موضوع ارتقای بهره وری و افزایش سهم اقتصاد رقومی (دیجیتال) توسط دستگاه های اجرایی مشتمل بر 9 ماده مصوب ۱۴۰۳/۰۹/۲۸ هیات وزیران

شماره روزنامه رسمی: 

تاریخ روزنامه رسمی: 

شماره ابلاغ: ۱۵۱۷۷۳

تاریخ ابلاغ: ۱۴۰۳/۱۰/۰۸

مرجع تصویب: هیات وزیران

تاریخ تصویب: ۱۴۰۳/۰۹/۲۸

بیشتر بخوانید:

بند (ج) ماده ۱۰۷ قانون برنامه هفتم پیشرفت : بـه منظور ارتقای بهره وری و افزایش سهم اقتصاد رقومی (دیجیتال)، کلیه وزارتخانه ها، سازمان، سازمان اداری و استخدامی کشور، سازمان حفاظت محیط زیست، بانک مرکزی و معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری با رعایت قانون مدیریت داده ها و اطلاعات ملی مکلفند تا پایان سال اول اجرای برنامه، نسبت بـه تهیه برنامه تحول رقومی (دیجیتال) بخش خود و طرح(پروژه)های پیشران بـه همراه سازوکارهای تأمین مالی آن منطبق با پیشنهادها و توانمندی های اجرائی بخش غیردولتی اقدام نموده و آنها را بـه تصویب هیأت وزیران برسانند. گزارش پیشرفت این بند باید بـه صورت سالانه بـه شورای عالی فضای مجازی و مجلس ارسال گردد.

تبصره ـ سازمان نظام صنفی رایانه ای کشور می تواند با بهره گیری از حداکثر توان کلیه تشکل های فعال در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات نسبت بـه ارائه برنامه پیشنهادی تحول و ارتقای بهره وری با استفاده از فناوری اطلاعات و هوشمندسازی هر یک از بخشها اقدام و آن را بـه دستگاه اجرائی ذی ربط ارائه نماید. دستگاه های اجرائی نیز در تدوین برنامه های تحول رقومی (دیجیتال) خود طرحهای پیشنهادی سازمان نظام صنفی رایانه ای کشور را لحاظ می نمایند.

هیأت وزیران در جلسه 1403/9/28 به پیشنهاد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات (با همکاری سازمان اداری و استخدامی کشور) و به استناد بند (ج) ماده (107) قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب 1403، آیین نامه اجرایی بند یادشده را به شرح زیر تصویب کرد:

ماده 1 ـ در این آیین نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند:

1 ـ دستگاه های اجرایی: دستگاه های اجرایی موضوع بند (پ) ماده (۱) قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب 1403.

2 ـ قانون: قانون مدیریت داده ها و اطلاعات ملی مصوب ۱۴۰۱.

3 ـ شورا: شورای اجرایی فناوری اطلاعات.

4 ـ وزارت: وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات.

5 ـ سازمان: سازمان اداری و استخدامی کشور.

6 ـ کارگروه: کارگروه راهبری و نظارت بر استقرار دولت هوشمند موضوع ماده (2) این آیین نامه.

7 ـ برنامه: برنامه عملیاتی استقرار و پیاده سازی چرخه هوشمندسازی موضوع ماده (7) این آیین نامه.

8 ـ پنجره ملی: پنجره ملی خدمات دولت هوشمند که در اجرای قوانین بودجه سال های 1401 و 1402 کل کشور و آیین نامه های اجرایی مربوط، ایجاد و استقرار یافته و پنجره یکپارچه ای است که دسترسی کاربران به تمام خدمات برخط و هوشمند دستگاه های اجرایی را از طریق پنجره واحد دستگاه ها به نشانی https://my.gov.ir توسط وزارت فراهم می آورد.

9 ـ پنجره واحد دستگاه: پنجره واحد خدمات دستگاه های اجرایی که در اجرای قوانین بودجه سال های 1401 و 1402 کل کشور و آیین نامه های اجرایی مربوط، ایجاد و استقرار یافته و کاربران به تمامی زیرسامانه ها، خدمات برخط و هوشمند دستگاه دسترسی دارند. این پنجره بر اساس قوانین و مقررات در تعامل دوسویه با پنجره ملی و سایر سامانه ها است.

10 – احراز هویت: خدمتی در پنجره ملی است که توسط وزارت و بر اساس سند نظام هویت معتبر در فضای مجازی (مصوب جلسه پنجاه و نهم شورای عالی فضای مجازی) به منظور ورود یکپارچه و یک باره به پنجره ملی و پنجره واحد دستگاه برای اشخاص حقیقی و حقوقی ایرانی و اتباع خارجی فراهم می شود.

11 ـ خدمت برخط: خدمتی که اجرای فرآیند در هر سه مرحله خدمت (شامل درخواست، تولید و تحویل) به صورت الکترونیکی مبتنی بر سامانه های اطلاعاتی فرآیند مبنا و بر پایه گردش موجودیت های اطلاعاتی در قالب برگه های الکترونیکی و گردش کار از پیش تعیین شده انجام می شود. اجرای فرآیند با استفاده از سامانه (سیستم) مکاتبات و خودکارسازی های اداری، مصداق خدمت برخط نیست.

12 ـ خدمت هوشمند: خدمت برخطی که تمام مراحل خدمت بدون دخالت عامل انسانی، بدون اخذ هرگونه مدرک و استعلام کاغذی از متقاضی خدمت، مبتنی بر داده و سوابق اطلاعاتی خدمت گیرنده و با بهره گیری از فناوری های نوین نظیر داده کاوی، یادگیری ماشین، اینترنت اشیا و خودکارسازی مبتنی بر استحقاق یا درخواست خدمت گیرنده، ارائه می شود.

13 ـ چرخه هوشمندسازی: فرایند غیرخطی شامل تعریف/بازتعریف خدمت، اعتبارسنجی و تعیین سطح بلوغ خدمت، عارضه یابی و مسئله شناسی، اصلاح فرایند خدمت، الکترونیکی و سپس هوشمندسازی فرایند ارائه خدمت، بازطراحی ساختار سازمانی متناسب با فرایند اصلاح و هوشمندشده و بازطراحی رویه های مدیریت منابع انسانی دستگاه های اجرایی.

ماده ۲ ـ به منظور راهبری و نظارت بر حسن اجرای این آیین نامه و تصویب اولویت ها و نحوه بهینه سازی و هوشمندسازی خدمات دستگاه های اجرایی، کارگروه راهبری و نظارت بر استقرار دولت هوشمند با مسئولیت وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و عضویت وزیر اطلاعات، رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور، رئیس سازمان و دبیر شورا تشکیل می شود. دبیرخانه کارگروه در محل دبیرخانه شورا و بدون توسعه تشکیلات مستقر است.

تبصره ـ جلسه کارگروه حداقل ماهی یکبار برگزار می شود و کارگروه کارشناسی آن متشکل از نمایندگان تام الاختیار اعضا، به صورت هفتگی و در صورت لزوم با حضور رئیس دستگاه های اجرایی ذی ربط به عنوان عضو مدعو، برگزار می گردد.

ماده 3 ـ خدمات مشمول این آیین نامه شامل کلیه خدمات پایگاه شناسنامه خدمات دولت مذکور در ردیف (۸) جدول موضوع ماده (10) قانون است.

تبصره 1 ـ دستگاه های اجرایی موظفند با همکاری سازمان، ظرف سه ماه، تمامی خدمات خود را بروزرسانی و برای خدمات فاقد شناسه، شناسه خدمت دریافت نمایند و سالیانه شناسنامه خدمات خود را بروزرسانی کنند.

تبصره 2 ـ سازمان موظف است با همکاری دستگاه اجرایی ذی ربط، پایگاه شناسه خدمات دولت مذکور در ردیف (۸) جدول موضوع ماده (10) قانون را به نحوی بروزرسانی نماید که سطح احراز هویت، استعلامات مورد نیاز و نحوه ارزیابی برای هر خدمت مشخص باشد.

ماده 4 ـ دستگاه های اجرایی موظفند تمامی خدمات خود را به صورت خدمت برخط و از طریق پنجره ملی و پنجره واحد دستگاه با رعایت الزامات امنیتی و بر اساس مفاد این آیین نامه تا پایان سال 1403 ارائه نمایند.

تبصره ـ وزارت موظف است ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آیین نامه، نسبت به ارائه طرح چهار ساله ارتقاء فنی پنجره ملی و پنجره واحد دستگاهی به صورت خدمت محور با هدف ارائه بستر مشارکت، شخصی سازی و گسترش شفافیت و با بهره گیری از فناوری های نوین مانند هوش مصنوعی و رعایت الزامات هویت بصری و تجربه کاربری و نحوه ثبت وقایع به کارگروه اقدام نماید. این طرح پس از تصویب در کارگروه و ابلاغ آن، برای همه دستگاه های اجرایی لازم الاجرا است.

ماده 5 ـ به منظور ارائه خدمات برخط یکپارچه به کاربران، دستگاه های اجرایی موظفند صرفاً با استفاده از ریزخدمات تبادلی (میکرو سرویس) ورود و احراز هویت منطبق با استانداردهای فنی اعلامی وزارت، اجازه ورود کاربران به پنجره ملی/ واحد دستگاه را پیاده سازی و اجرا نمایند. وزارت موظف است ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این آیین نامه، استانداردهای فنی را ابلاغ نماید.

تبصره ـ دستگاه های اجرایی موظفند با رعایت قانون، ثبت نام کاربران در پنجره واحد دستگاه خود را صرفاً از طریق خدمات پنجره ملی یا ریزخدمات تبادلی آن اجرایی نمایند و پس از آن، حسب نیاز، اطلاعات تکمیلی را در پنجره واحد دستگاه دریافت نمایند. دستگاه های اجرایی موظفند الزامات اجرایی این تبصره را حداکثر تا پایان سال 1404 محقق نمایند.

ماده 6 ـ سازمان موظف است الزامات چرخه هوشمندسازی خدمات دستگاه های اجرایی را با همکاری وزارت، ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این آیین نامه، تدوین و به دستگاه های اجرایی اعلام نماید.

تبصره ـ دستگاه های اجرایی موظفند برنامه خود در مقاطع یک ساله و هر سال بیست درصد (20%) خدمات را مبتنی بر الزامات چرخه هوشمند سازی ابلاغی سازمان با رعایت ماده (7) این آیین نامه، ظرف دو ماه از تاریخ ابلاغ این الزامات به کارگروه، پیشنهاد نمایند. کارگروه موظف است ظرف یک ماه پس از دریافت پیشنهاد، برنامه هر دستگاه را تصویب و ابلاغ نماید.

ماده 7 ـ دستگاه های اجرایی موظفند برنامه خود را مبتنی بر محورهای زیر اولویت بندی نمایند:

1 ـ خدمات با کاربری فراگیر برای افراد، خانوارها و کسب وکارها.

2 ـ خدمات ذیل طرح (پروژه )های پیشران مصوب شورا.

3 ـ خدمات درج شده در اولویت های ارزیابی شاخص توسعه دولت الکترونیکی مصوب شورا.

4 ـ خدماتی که بر مبنای شناسه خدمت دریافت آن مستلزم اجرای زنجیره ای از خدمات متوالی در سایر دستگاه های اجرایی به عنوان پیش نیاز دریافت خدمت است.

ماده 8 ـ به منظور مشارکت شهروندان در نحوه ارائه خدمات هوشمند، وزارت موظف است سازوکار سنجش رضایت شهروندان و ارزیابی کیفیت خدمت ارائه شده را مبتنی بر روش ارزیابی مندرج در شناسنامه خدمات، به صورت برخط و بلافاصله پس از ارائه خدمت، پیش بینی و اجرا نماید.

تبصره 1 ـ دستگاه های اجرایی موظفند با رعایت قانون، وقایع فرایند دریافت خدمت اعم از شروع خدمت، گام های تکمیل خدمت و ارائه خدمت را بدون محتوای خدمت و با رعایت حریم خصوصی به پنجره ملی ارسال نمایند. وزارت موظف است داده های دریافتی را در اختیار سازمان قرار دهد.

تبصره 2 ـ سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران موظف است نسبت به اطلاع رسانی و آگاهی بخشی مفاد این آیین نامه به دستگاه ها و عموم مردم اقدام نماید.

ماده 9 ـ به منظور سنجش هوشمندسازی و بهینه سازی خدمات دستگاه های اجرایی، وزارت موظف است شاخص های ارزیابی دستگاه های اجرایی را مشتمل بر کارایی و اثربخشی ارائه خدمات هوشمند به کارگروه پیشنهاد نماید. پس از تصویب و ابلاغ شاخص ها توسط کارگروه، وزارت موظف است هر شش ماه یک بار با استفاده از ارزیاب مستقل نسبت به پایش آن اقدام نماید. وزارت موظف است سامانه ای برخط برای دسترسی عموم مردم به وضعیت هوشمندسازی دستگاه های اجرایی با امکان درج گزارش پیشرفت توسط دستگاه های اجرایی و با مشارکت برخط مردم راه اندازی نماید.

تبصره 1 ـ دستگاه های اجرایی موظفند گزارش پیشرفت اجرای این آیین نامه را به صورت ماهانه و برخط به کارگروه ارائه نمایند. گزارش پیشرفت ارائه خدمات هوشمند، تحقق استعلامات برخط از طریق مرکز ملی تبادل اطلاعات، موضوع ماده (7) قانون، کیفیت خدمات ارائه شده در پنجره ملی و پنجره واحد دستگاه و فهرست دستگاه های دارای تأخیر در اجرای برنامه، هر سه ماه یک بار توسط کارگروه به هیأت وزیران اعلام می شود.

تبصره ۲ ـ به منظور بهینه سازی فرایندها و حل مسائل دستگاه های اجرایی، وزارت موظف است با رعایت قانون، داده های عمومی شده سامانه موضوع این ماده را به صورت داده باز در پایگاه ملی اطلاعات داده های باز کشور مذکور در ردیف (16) جدول موضوع ماده (10) قانون، قرار دهد.

محمدرضا عارف ـ معاون اول رئیس جمهور