آیین نامه قانون تاسیس و نحوه اداره کتابخانه های عمومی مصوب 1383/09/04

آیین نامه اجرایی قانون تاسیس و نحوه اداره کتابخانه های عمومی کشور 1382 بـه استناد ماده (14) قانون، مصوب 1383/09/04 هیأت وزیران

شناسنامه آیین نامه اجرایی قانون تاسیس و نحوه اداره کتابخانه های عمومی:

شماره روزنامه رسمی: 17417

تاریخ روزنامه رسمی: 1383/09/21

شماره ابلاغ: 43802/ت31119هـ

تاریخ ابلاغ: 1383/09/14

مرجع تصویب: هیأت وزیران

تاریخ تصویب: 1383/09/04

بیشتر بخوانید:

مقررات مرتبط با آیین نامه قانون تاسیس و نحوه اداره کتابخانه های عمومی (مقررات کتاب و مطبوعات)

مجموعه موضوعی نظریات مشورتی

مجمـوعه موضوعی آرای وحدت رویه قضایی 

مجموعه موضوعی آرای دیوان عدالت اداری

متن آیین نامه اجرایی قانون تاسیس و نحوه اداره کتابخانه های عمومی:

هیأت وزیران در جلسه مورخ 1383/09/04 بنا بـه پیشنهاد شماره 10077/1 مورخ 1383/04/25 وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بـه استناد ماده (14) قانون تاسیس و نحوه اداره کتابخانه های عمومی کشور مصوب 1382 آیین نامه اجرایی قانون یاد شده را بـه شرح زیر تصویب نمود:

ماده 1 ـ عبارات زیر در این آیین نامه در معانی مشروح مربوط بـه کار می روند:

الف ـ قانون: قانون تاسیس و نحوه اداره کتابخانه های عمومی مصوب 1382

ب ـ هیأت امنا:. هیأت امنای کتابخانه های عمومی کشور

ج ـ انجمن استان: انجمن کتابخانه های عمومی استان.

د ـ انجمن شهرستان: انجمن کتابخانه های عمومی شهرستان.

هـ ـ انجمن شهر: انجمن کتابخانه های عمومی شهر.

ماده 2 ـ کتابخانه های عمومی، نهادی فرهنگی است کـه با مجموعه ای منظم از منابع مکتوب و مضبوط در اشکال مختلف بـه منظور بر آورده ساختن نیازهای اطلاعاتی، علمی، پژوهشی، آموزشی، تفریحی و غنی سازی اوقات فراغت عموم افراد جامعه قطع نظر از سن، نژاد، جنسیت، مذهب، ملیت، زبان یا موقعیت اجتماعی آنها، بـه ارایه خدمات کتابداری و اطلاع رسانی می پردازد.

ماده 3 ـ کتابخانه های عمومی بـه عنوان یک نهاد عمومی غیر دولتی دارای ارکان زیر است:

الف ـ هیأت امنا

ب ـ انجمن ها

ج ـ دبیرخانه ها

ماده 4 ـ جلسات عادی هیأت امنا هر سه ماه یک بار با دعوت رسمی دبیرکل هیأت امنا تشکیل می شود.

تبصره 1 ـ جلسات فوق العاده بنا بـه ضرورت و تشخیص رییس هیأت امنا یا بـه پیشنهاد دبیرکل یا سه نفر از اعضای هیأت امنا و تایید رییس هیأت امنا و با دعوت دبیر کل برگزار می شود.

تبصره 2 ـ دعوتنامه باید با دستور جلسه مشخص و حداقل ده روز قبل از تاریخ برگزاری جلسه، برای اعضای هیأت امنا ارسال شود مگر آنکه دستور و وقت جلسه بعدی در همان جلسه توسط اعضای حاضر تعیین شود یا فوریت آن را رییس هیأت امنا تشخیص و اعلام نماید.

تبصره 3 ـ جلسات هیأت امنا با حضور حداقل هفت نفر از اعضا رسمیت می یابد و تصمیمات آن با پنج رای موافق معتبر است. خلاصه و اهم مذاکرات و مصوبات جلسه، ثبت و صورت جلسات تهیه شده در دبیرخانه نگهداری می شود.

تبصره 4 ـ اصلاح 1384/04/26 ـ چنانچه هر یک از اعضای موضوع بند و ماده (2) قانون، در سه جلسه متوالی هیأت امنا بدون عذر موجه غیبت نماید، عضویت او سلب و جایگزین وی بـه ترتیب مقرر در قانون انتخاب خواهد شد. تشخیص عذر موجه با هیأت امنا است.

ماده 5 ـ اصلاح 1384/04/26 ـ هیأت امنا مجاز است در تدوین دستورالعمل های موردنیاز در زمینه های اداری و مالی موضوع بند «د» ماده (3) قانون، چگونگی واگذاری حق بهره برداری از فضا و مکان کتابخانه ها برای انجام فعالیت های فرهنگی و آموزشی مرتبط و چگونگی اخذ وام یا استفاده از تسهیلات بانکی را با رعایت قوانین و مقررات مربوط مشخص نماید.

ماده 6 ـ هیأت امنا می تواند نسبت بـه تقدیر مادی و معنوی از اشخاص حقیقی یا حقوقی کـه در زمینه تامین، ساخت، تجهیز، توسعه، اداره کتابخانه های عمومی و ارایه خدمات کتابداری و اطلاع رسانی خدمات برجسته ای ارایه نموده اند، بـه ویژه شوراهای اسلامی شهر و شهردارانی کـه در حسن اجرای مواد (6) و (12) قانون و ماده (17) این آیین نامه، مساعدت خاص نموده اند، اقدام نماید.

ماده 7 ـ دبیر کل هیأت امنا مسئولیت اداره کلیه امور دبیرخانه هیأت امنا و اجرای وظایف مندرج در قانون و این آیین نامه و مصوبات هیأت امنا و نمایندگی دبیرخانه هیأت امنا، دبیرخانه انجمن ها و کتابخانه ها در مقابل اشخاص حقیقی و حقوقی، دولتی و غیردولتی، داخلی و بین المللی، مراجع قضایی و حل اختلاف (اختصاصی یا عمومی)، حق طرح هر گونه دعوا یا دفاع یا تعقیب دعاوی مربوط با حق استفاده از وکلای دادگستری یا کارشناسان حقوقی شاغل در دبیرخانه یا کتابخانه ها را با حق توکیل بـه غیر دارد.

تبصره ـ دبیر کل می تواند برخی از اختیارات خود را بـه مسئولیت خود و با رعایت قوانین و مقررات مربوط بـه هریک از کارکنان تفویض نماید.

ماده 8 ـ در شهرستان هایی کـه فاقد اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی هستند، نماینده مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بـه عنوان عضو و دبیر انجمن شهرستان منصوب می شود.

ماده 9 ـ انجمن استان دارای وظایف و اختیارات زیر است کـه با هماهنگی دبیرخانه هیأت امنا نسبت بـه تحقق کامل آنها اقدام خواهد کرد:

الف ـ پیگیری و انجام مصوبات هیأت امنا و ارایه گزارش های لازم در وقت مقرر بـه دبیرخانه هیأت امنا.

ب ـ تشکیل دبیرخانه انجمن استان طبق ضوابط مربوط، نظارت بر حسن اداره آن و همکاری با واحدهای استانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سایر دستگاه های اجرایی مرتبط و دبیرخانه هیأت امنا.

ج ـ نظارت کامل بر حسن اجرای قانون، این آیین نامه و مصوبات هیأت امنا در حوزه استان.

د ـ برگزاری منظم جلسات ـ حداقل هر دو ماه یک بار ـ در سطح انجمن استان و نیز برگزاری جلسات هماهنگی با انجمن های شهرستان های استان جهت تا مین نیازهای انجمن ها و دبیرخانه های مربوط و حل و فصل مسائل و مشکلات آنها و ارسال گزارش بـه دبیرخانه هیأت امنا.

هـ ـ دریافت و بررسی گزارش عملکرد و صورت های مالی و تراز سالانه و برنامه و بودجه پیشنهادی انجمن های شهرستان های تحت پوشش حداکثر تا پایان فروردین ماه هر سال و ارایه جمع بندی حاصل بـه انضمام گزارش عملکرد خود بـه دبیرخانه هیأت امنا حداکثر تا پایان خرداد ماه هر سال.

و ـ بررسی برنامه و بودجه پیشنهادی انجمن هر شهرستان با حضور اعضای آن انجمن و ارایه نتایج حاصل بـه دبیرخانه هیأت امنا برای تصویب توسط هیأت امنا. در صورت عدم حصول توافق، در مواردی کـه اختلاف نظر و جود دارد، انجمن استان باید ضمن امانتداری کامل نسبت بـه نظر انجمن شهرستان، نظر مستند و مستدل خود را همراه پیشنهادات اصلاحی، مکتوب نموده و بـه هیأت امنا ارائه نماید.

ز ـ بـه منظور رفع پاره ای محرومیت ها و توزیع عادلانه منابع، انجمن استان می تواند بخشی از درآمد مازاد بر برنامه و بودجه سالانه انجمن شهرستان، شهر، بخش و روستا (در صورت تشکیل) را با رضایت آنها و در صورت انطباق با نظر هدیه دهنده، کمک کننده، وقفنامه و متولی وقف (در مواردی کـه درآمد ناشی از موقوفات باشد) در سایر نقاط استان منحصراً صرف هزینه های ساخت، تکمیل، توسعه و تجهیز کتابخانه ها نماید.

ح ـ اسناد و اوراق بهادار و تعهدآور در حدود اختیارات و وظایف محول شده با امضای ثابت رییس دبیرخانه انجمن استان بـه عنوان خزانه دار و امضای دبیر انجمن یا یکی از اعضای انجمن بـه انتخاب انجمن و مهر انجمن ذی ربط معتبر است.

ط ـ انجام سایر امور ارجاعی توسط دبیرخانه هیأت امنا با رعایت قوانین و مقررات مربوط.

ماده 10 ـ سال مالی انجمن ها از او ل فروردین هر سال شروع و در آخر اسفند همان سال پایان می یابد.

ماده 11 ـ بـه منظور تحقق کامل مفاد ماده (12) قانون و تبصره آن، انجمن ها مکلف هستند بر اساس بررسی دقیق کارشناسی، اراضی، ابنیه و فضاهای مناسب برای کتابخانه های عمومی را شناسایی و طرح های پیشنهادی را پس از تصویب انجمن استان برابر ضوابط و استانداردهای مصوبه هیأت امنا بـه مراجع مندرج در ماده و تبصره یاد شده ابلاغ نمایند.

ماده 12 ـ جلسات انجمنها حداقل دو ماه یک بار تشکیل می شود و با حضور حداقل شش نفر از اعضا رسمیت می یابد و تصمیمات متخذه با رای موافق نصف بـه علاوه یک اعضای حاضر در جلسه دارای اعتبار و لازم الاجرا است.

ماده 13 ـ رییس دبیرخانه انجمن در صورتی کـه عضو انجمن نباشد، بدو ن داشتن حق رای در جلسات انجمن شرکت می کند.

ماده 14 ـ انجمن شهر در برابر انجمن شهرستان و انجمن شهرستان در برابر انجمن استان در محدوده اختیارات قانونی، مسئولیت دارند و باید پاسخگوی عملکرد حوزه فعالیت خود باشند.

ماده 15 ـ کلیه امور اجرایی و اداری کتابخانه های عمومی و انجمن ها در استان براساس دستورالعمل های مصوبه هیأت امنا و از طریق رییس دبیرخانه انجمن استان کـه بـه و سیله دبیر کل منصوب می شود، انجام خواهد شد.

ماده 16 ـ اعتباراتی کـه برای تامین منابع مالی کتابخانه های عمومی، همه ساله در بودجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بـه عنوان کمک منظور می شود، طبق مقررات و ضوابط خاص کتابخانه های عمومی جهت ساخت، تکمیل و تجهیز، سازماندهی، توسعه منابع انسانی، مدیریت کتابخانه ها، هزینه های اداری حوزه ستادی و دبیرخانه انجمن ها بـه مصرف می رسد.

ماده 17 ـ در اجرای ماده (6) قانون، شهرداریها مکلفند حداکثر تا پایان وقت اداری رو ز پانزدهم هر ماه، نیم درصد از کل درآمد ماه قبل خود را بـه صورت علی الحساب بـه حسابی کـه انجمن کتابخانه های عمومی شهر مربوط معرفی کرده است واریز نمایند و نسخه ای از رسید بانکی بـه همراه نسخه ای از آمار درآمدهای وصولی تهیه شده براساس صورت جامع درآمد و هزینه شهرداری کـه در مقاطع شش ماهه بـه تایید شورای اسلامی شهر می رسد، بـه انجمن شهر تحویل دهند. تسویه حساب قطعی سالانه حداکثر ظرف یک ماه از تاریخ تصویب نهایی صورت جامع درآمدها توسط شورای اسلامی شهر، بـه عمل خواهد آمد.

تبصره ـ شهردار در حوزه مسئولیت خود نسبت بـه اجرای این ماده و تا دیه کامل سهم کتابخانه ها مسئول است.

ماده 18 ـ بـه منظور تحقق عدالت اجتماعی در قلمرو فعالیت کتابخانه های عمومی و عرضه عادلانه محصولات و خدمات فرهنگی، هیأت امنا منابع مالی در اختیار را با اولویت نقاط محروم در برنامه ها و بودجه مصوب هزینه می کند.

ماده 19 ـ کلیه اموال منقول متعلق بـه وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی کـه در اختیار کتابخانه های عمومی قرار دارند بـه نهاد کتابخانه های عمومی واگذار می شوند.

ماده 20 ـ حق استفاده از اموال غیرمنقول متعلق بـه وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی کـه تا زمان تصویب این آیین نامه در اختیار کتابخانه های عمومی قرار گرفته است یا حسب نیاز کتابخانه ها بـه درخواست هیأت امنا و با موافقت بالاترین مقام اجرایی دستگاه ذی ربط قرار خواهد گرفت، تا زمان رفع نیاز و اعلام آن توسط هیأت امنا، بـه نهاد کتابخانه های عمومی واگذار می شود و مالکیت دولت بر این گونه اموال بـه قوت خود باقی است.

تبصره ـ پروژه های نیمه تمام کتابخانه های عمومی پس از تکمیل برای بهره برداری در اختیار نهاد کتابخانه های عمومی قرار خواهند گرفت.

معاون اول رییس جمهور ـ محمدرضا عارف