بررسی تعدیل وجه التزام در فقه و حقوق موضوعه
مشخصات انتشار مقاله بررسی تعدیل وجه التزام در فقه و حقوق موضوعه:
مجله مجله حقوق پزشکی / جلد ۱۵ - ویژه نامه نوآوری حقوقی / جلد ۱۵ - ویژه نامه نوآوری حقوقی صفحات ۷۱۲-۷۰۱
نویسندگان:
حمید سهرابی / دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
اصغر عربیان / گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
نجاد علی الماسی / گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده مقاله بررسی تعدیل وجه التزام در فقه و حقوق موضوعه:
زمینه و هدف: جهانی شدن، افزایش شهرنشینی، رشد و گسترش مبادلات اقتصادی و بازرگانی، قراردادها را با موقعیت های خاصی رو به رو نموده است. از این رو مقاله حاضر درصدد بررسی تعدیل وجه التزام در فقه و حقوق موضوعه است.
مواد و روش ها: مطابق با مستندات موضوعی ارائه شده در این پژوهش، روش تحقیق تطبیقی و روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش، تحلیل اسنادی - حقوقی می باشد.
یافته ها: در ایران، بر اساس ماده 230 ق.م ضمن اینکه رویه قضایی واحدی وجود ندارد، بر عدم امکان تعدیل وجه التزام تأکید شده است. از طرفی در صورت گزاف بودن چنین وجه التزامی، این شرط با قواعد فقهی منجمله؛ عدل و انصاف، منع اکل مال به باطل و لاحرج سازگاری ندارد. پیشنهاد این است که تا زمان اصلاح ماده قانونی مذکور، این ایراد با صدور رای وحدت رویه ای از سوی دیوان عالی کشور برطرف شود.
ملاحظات اخلاقی: در مراحل مختلف نگارش مقاله حاضر، اصول اخلاقی، از جمله توجه به شیوه نامه ارجاع دهی علمی و اخلاقی مد نظر قرار گرفته است.
نتیجه گیری: فقدان یک چارچوب حقوقی قراردادی و عدم تبیین حقوقی مناسب از نظریه امور غیر قابل پیش بینی دو چالش اساسی در قوانین ایران در ارتباط با تعدیل وجه التزام هستند. توجه به لزوم احترام به اصل آزادی قراردادها از یکسو و جلوگیری از تضییع حقوق طرف ضعیف قرارداد و شرایط حاکم بر زمان انعقاد قرارداد با تأکید بر احراز اراده باطنی طرفین قرارداد امری لازم است.
واژه های کلیدی:
تعدیل وجه التزام
رویه قضایی
فقه، حقوق