دستورالعمل حفظ شان و منزلت کارکنان قوه قضاییه مصوب 1400/01/23
دستورالعمل حفظ شان و منزلت کارکنان قوه قضاییه در 9 ماده و 3 تبصره مصوب 1400/01/23 رییس قوه قضاییه
شناسنامه دستورالعمل حفظ شان و منزلت کارکنان قوه قضاییه:
شماره انتشار: 22161
تاریخ روزنامه رسمی: 1400/01/30
شماره ابلاغ: 100/5075/9000
تاریخ ابلاغ: 1400/01/25
مرجع تصویب: رییس قوه قضاییه
تاریخ تصویب: 1400/01/23
بیشتر بخوانید:
موضوعات قوه سه گانه و حاکمیتی در آرای وحدت رویه قضایی
موضوعات قوه سه گانه در آرای دیوان عدالت اداری
موضوعات قوای سه گانه و حاکمیتی در نظریات مشورتی
متن دستورالعمل حفظ شان و منزلت کارکنان قوه قضاییه:
در اجرای بند هفتم حکم ابلاغی مورخ 1397/12/16 مقام معظم رهبری مبنی بر لزوم حفظ حرمت و عزت قضات و سایر کارکنان قوه قضاییه و همچنین سیاست های کلی نظام برای حفظ شان و استقلال قضات مصوب 1384/12/27 مجمع تشخیص مصلحت نظام، " دستورالعمل حفظ شان و منزلت کارکنان قوه قضائیه " بـه شرح مواد آتی است:
ماده 1 ـ کلیه دارندگان پایه قضایی، کارمندان رسمی، پیمانی و قراردادی (کار معین) قوه قضاییه، مشمول این دستورالعمل می باشند.
ماده 2 ـ قاضی در تصمیم گیری خود مستقل است و هیچ مقامی نمی تواند در اتخاذ تصمیم او دخالت یا اعمال نظر کند، بر این اساس و بـه منظور صیانت از استقلال قضایی قضات، تمامی مدیران قوه قضاییه موارد زیر را رعایت و جهت تحقیق آن برنامه ریزی و اقدام می کنند:
الف ـ توجه بـه استقلال، شان و منزلت قضات در راستای اعمال حاکمیت قانون، تضمین دادرسی عادلانه و رعایت اصل بی طرفی؛
ب ـ خودداری از اعمال فشار یا القای نظر با هر انگیزه ای اعم از سیاسی و غیر آن بـه قاضی در اتخاذ تصمیم قضایی؛
پ ـ منع هرگونه مداخله مقامات و مدیران دستگاه های اجرایی و اداری در امور قضایی؛
ت ـ رعایت مقررات قانونی در جابجایی، ارتقاء، انتقال قضات و ارجاع پرونده بـه آنان؛
ث ـ تامین امنیت شغلی، مالی و سازمانی قضات در حدود اختیارات.
ماده 3 ـ مدیران در قوه قضاییه جهت تکریم همکاران بـه منظور دسترسی و ارتباط مستقیم با آنان باید بـه شرح زیر اقدام نمایند.
1 ـ تعیین روز یا ساعت خاصی در هر هفته، ترجیحاً خارج از وقت اداری، جهت برقراری ارتباط و انجام ملاقات حضوری با کارکنان و اطلاع رسانی ایام ملاقات بـه آنان.
2 ـ بازدید برنامه ریزی شده یا سرزده از واحدهای قضایی و ستادی و بررسی مشکلات کارکنان و اقدام لازم جهت رفع آن ها؛
3 ـ ثبت و پیگیری نتیجه ارتباط و ملاقات حضوری با کارکنان؛
4 ـ بهره گیری از روشهای مناسب، بـه ویژه نظام پیشنهادات جهت مشارکت کارکنان در تصمیم گیری بـه ویژه در امور مربوط بـه آنان؛
5 ـ مبتنی نمودن تمام اقدامات در جهت اعتناء بـه امور قضات و کارمندان و ملموس بودن جهت گیری های مثبت و اجتناب از هر گونه اقدامی کـه اشعار بر بی اعتنایی نسبت بـه امور قاضی داشته و نظارت بر انجام امور اداری کارکنان و پیگیری آنها؛
6 ـ برگزاری جلسه معارفه هنگام شروع بـه کار قضات، تغییر سمت، انتقال و یا بازنشستگی آنها و تقدیر شایسته و متناسب با شان، مسئولیت و عملکرد آن ها.
ماده 4 ـ ضابطان دادگستری در قلمروی وظایف خود، تحت ریاست دادستان انجام وظیفه می کنند و مجری دستورهای قانونی قضات هستند. پیگیری درخواست ضابطان باید منطبق با موازین قانونی و شرعی و با رعایت شان و منزلت قضات باشد.
ماده 5 ـ فعالیت قاضی نباید بـه گونه ای باشد کـه سبب مخدوش شدن شان و استقلال وی شود، از جمله دخالت دادن دیدگاه شخصی در اتخاذ تصمیمات، رفتار نامناسب و نامتعارف فردی و سازمانی و انجام فعالیت تجاری موضوع ماده 2 قانون تجارت.
ماده 6 ـ وظایف واحدهای مختلف قوه قضاییه در راستای حفظ شان و منزلت کارکنان، در اجرای این دستورالعمل بـه شرح زیر می باشد:
الف ـ دادسرای انتظامی قضات:
1 ـ رعایت اخلاق حرفه ای در هنگام نظارت و بازرسی و یا رسیدگی و اظهارنظر در خصوص پرونده های قضات؛
2 ـ بررسی و راستی آزمایی نسبت بـه گزارش های ارسالی علیه قضات.
ب ـ مرکز حفاظت و اطلاعات:
1 ـ انتصاب مسئول حفاظت و اطلاعات دادگستری کل استان و واحدهای قضایی، ترجیحاً از میان دارندگان پایه قضایی و با هماهنگی مدیران مربوط.
2 ـ اتخاذ تدابیر پیشگیرانه با رعایت اولویت بـه رویکرد آموزش، آماده سازی وتذکر نسبت بـه خطرات و آسیب های فرا روی کارکنان؛
3 ـ اتخاذ تدابیر لازم در شناسایی اشخاصی کـه از روش هایی مانند شکایت علیه قضات بـه عنوان ابزاری جهت خروج پرونده از روند رسیدگی عادی استفاده می کنند و برخورد لازم با آنان.
4 ـ خودداری از هرگونه برخوردی کـه موجب هتک حرمت کارکنان شود.
5 ـ برخورد متناسب با گزارش های خلاف واقع، علیه کارکنان.
6 ـ حمایت و مراقبت از کارکنان در پرونده های مهم.
7 ـ اختصاص مامور انتظامی بـه تعداد لازم، بـه تناسب شعب دادسرا و دادگاه، برای انجام امور انتظامی.
تبصره 1 ـ مرکز حفاظت و اطلاعات و دادسرای انتظامی قضات، ضمن اجرای وظایف نظارتی خود بـه نحوی عمل کنند کـه موجب کاهش انگیزه قضات نشوند.
تبصره 2 ـ اظهارنظر مراجع نظارتی راجع بـه کارکنان باید مستند، مکتوب و شفاف باشد.
پ ـ کمیسیون نقل و انتقال قضات:
1 ـ تصمیم گیری بر اساس دلایل و یا گزارش های مستند در پیشنهاد انتقال یا ارتقاء قضات؛
2 ـ اولویت بخشی بـه بررسی درخواست انتقال قضات غیربومی یا دارای مشکلاتی مانند بیماری، سرپرستی خانواده؛
3 ـ استماع توضیح قضات در موارد ابهام و رسیدگی بـه اعتراض آنان بـه تصمیمات کمیسیون، در اجرای اصل یک صد و شصت و چهارم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
ت ـ معاونت منابع انسانی و امور فرهنگی:
1 ـ ارتقای ضابطه مند کارکنان بر اساس الگوی شایستگی رفتاری و شغلی بعد از گذراندن آموزش های تخصصی مورد نیاز؛
2 ـ اقدام برای بهره مندی کامل کارکنان عضو خانواده شهدا و ایثارگران از تمامی مزیت های قانونی در نظر گرفته شده برای آنان؛
3 ـ ارائه برنامه های تشویقی برای افزایش انگیزه کارکنان نخبه با اتخاذ ساز و کارهای مناسب از جمله ماموریت های آموزشی، ارتقای شغلی و برنامه های تقدیر از نخبگان؛
4 ـ معرفی قضات شایسته برای دریافت نشان عدالت، در اجرای " دستورالعمل شناسایی و تقدیر از مفاخر دستگاه قضایی مصوب 1398 رییس قوه قضاییه"؛
5 ـ برگزاری دوره ها و کارگاه های آموزشی مستمر و منظم راجع بـه تقویت مهارت های اجتماعی، بـه ویژه مهارت های ارتباطی، تفکر خلاقانه، مدیریت احساسات و هیجانات، اخلاق حرفه ای و آداب قضا، رعایت نزاکت، شان و استقلال قضایی با هدف جلوگیری از خطرات و آسیب های پیش روی کارکنان و پایش و ارزیابی میزان اثربخشی آنها؛
6 ـ توجه بـه تمایل کارآموزان قضایی در تعیین منطقه و محل خدمت آنان یا رویکرد توزیع عادلانه قضات؛
7 ـ اعلام اسامی کارکنانی کـه در هر سال بازنشسته می شوند قبل از آغاز سال، بـه منظور تامین اعتبار پاداش پایان خدمت و ذخیره مرخصی.
ث ـ معاونت راهبردی:
1 ـ تهیه ضوابط راجع بـه استفاده از لباس رسمی برای کارکنان قوه قضائیه؛
2 ـ تدوین ضوابط حضور اشخاص در مراجع قضایی، متناسب با شان کارکنان؛
3 ـ تدوین ضوابط ویژه ایمنی و امنیت شغلی، مالی و سازمانی کارکنان؛
4 ـ بهبود فرآیند جذب، گزینش، انتقال، طبقه بندی، ارزشیابی و ترفیع کارکنان، با همکاری معاونت منابع انسانی و امور فرهنگی و مراجع ذی ربط؛
5 ـ تدوین ضوابط مربوط بـه توزیع کارکنان در واحدهای ستادی و قضایی؛
ج ـ معاونت مالی، پشتیبانی و امور عمرانی:
1 ـ پیگیری تخصیص بودجه سالانه بـه منظور ارائه و گسترش خدمات بهداشتی، درمانی، زیارتی و گردشگری، ورزش، مسکن و تشویق کارکنان با اولویت مناطق محروم؛
2 ـ برقراری بیمه مسئولیت مدنی قضات با رعایت قوانین و مقررات مرتبط.
3 ـ تخصیص ردیف بودجه جهت تامین منازل سازمانی با اولویت کارکنان فاقد مسکن و توزیع عادلانه و ضابطه مند آن؛
4 ـ ایجاد صندوق پرداخت تسهیلات مالی بـه کارکنان؛ متناسب با شرایط اقتصادی کشور؛
5 ـ انجام خدمات مشاوره و مددکاری در هنگام بروز حوادث غیرمترقبه و بیماری های سخت درمان، برای کارکنان و خانواده آنان؛
6 ـ ارائه خدمات رفاهی بـه خانواده های نیازمند حمایت کارکنانی کـه بـه مقام والای شهادت رسیده، فوت می کنند، از کارافتاده یا مبتلا بـه بیماری صعب العلاج می شوند؛
7 ـ فراهم آوردن زمینه لازم برای تامین سلامت جسمی کارکنان از طریق اختصاص فضای ورزشی و امکانات تفریحی مناسب؛
8 ـ پرداخت پاداش پایان خدمت یا وجوه مربوط بـه بازخریدی از خدمت و نظایر آن در یک مرحله و بـه ترتیب تاریخ بازنشستگی و بازخریدی در اسرع وقت و بدون تبعیض؛
9 ـ فراهم نمودن وسیله نقلیه ایمن و مناسب در انجام ماموریت های کارکنان قوه قضاییه؛
10 ـ تمهید ساز و کارهای مناسب جهت انجام امور اداری و خدماتی کارکنان در ساعات اداری بـه منظور استفاده بهینه از زمان آنان؛
11 ـ اتخاذ تمهیدات لازم برای ارائه و آموزش نکات امنیتی بـه کارکنان از طریق ستاد پدافند غیرعامل، بـه ویژه در شرایط خاص و بحرانی و فراهم سازی پاسخگویی برخط بـه سؤالات کارکنان.
چ ـ مرکز رسانه:
1 ـ اقدام لازم جهت تولید محصولات فرهنگی در حوزه حقوقی و قضایی برای انعکاس هنرمندانه واقعیت های قضاوت با رعایت شان قاضی؛
2 ـ آموزش عمومی چگونگی مراجعه مردم بـه دستگاه قضایی و مواجهه با کارکنان؛
3 ـ تهیه مستند خدمت قضات با هدف تقدیر از قضات شایسته؛
4 ـ اقدام رسانه ای مناسب جهت قدردانی از کارکنانی کـه در مسیر خدمت خود بـه شهادت رسیده، فوت می کنند یا از کارافتاده می شوند.
ماده 7 ـ مرکز آمار و فناوری اطلاعات در سامانه راهکار سازمانی ارتباط کارکنان با مسؤولان عالی قوه قضائیه، را ایجاد می کند. استفاده از این سامانه مستلزم ثبت درخواست و تبیین موضوع می باشد.
بیشتر بخوانید:
مقررات پرسنلی و ارباب رجوع در قوه قضاییه
مجموعه مقررات مرتبط با قانون نظارت بر رفتار قضات (مقررات قضات دادگستری)
استخدام و کار در آرای وحدت رویه قضایی
موضوعات استخدام و کار در آرای دیوان عدالت اداری
موضوعات استخدام و کار در نظریات مشورتی
ماده 8 ـ بـه منظور تسهیل و تسریع در رسیدگی بـه مشکلات اداری، استخدامی یا مالی کارکنان و شکایت آنان " کمیسیون رسیدگی بـه مشکلات و شکایات کارکنان قوه قضائیه " تشکیل می شود تا در چارچوب اختیارات رییس قوه قضاییه بـه درخواست کارکنان رسیدگی کند. اعضای کمیسیون بـه مدت دو سال از سوی رییس قوه قضاییه منصوب می شوند. کمیسیون مرکب از 5 عضو اصلی و دو عضو علی البدل است کـه بـه مدت دو سال از سوی رییس قوه قضاییه منصوب می شوند.
تبصره ـ کمیسیون می تواند حسب مورد از مدیران مرتبط با موضوع برای شرکت در جلسات دعوت کند.
ماده 9 ـ این دستورالعمل در 9 ماده و 3 تبصره در تاریخ 1400/01/23 بـه تصویب رئیس قوه قضاییه رسید و از تاریخ تصویب لازم الاجرا است.
رئیس قوه قضاییه ـ سید ابراهیم رئیسی