شرایط عمومی پیمان مصوب 1378/03/03

مقررات مرتبط با شرایط عمومی پیمان (مقررات برگزاری مناقصات)

آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات قانون برگزاری مناقصات

فصل اول: تعاریف و مفاهیم

ماده 1 ـ پیمان: پیمان ، مجموعه اسناد و مدارکی است کـه در ماده ۲ موافقت نامه پیمان، درج شده است.

ماده 2 ـ موافقت نامه: موافقت نامه، سندی است کـه مشخصات اصلی پیمان، مانند مشخصات دو طرف، موضوع، مبلغ و مدت پیمان، در آن بیان شده است.

ماده 3 ـ شرایط عمومی: شرایط عمومی، مفاد همین متن است کـه شرایط عمومی حاکم بر پیمان را تعیین می کند.

ماده ۴ ـ شرایط خصوصی: شرایط خصوصی، شرایط خاصی است کـه بـه منظور تکمیل شرایط عمومی، برای این پیمان، با توجه بـه وضعیت و ماهیت آن، تنظیم شده است. موارد درج شده در شرایط خصوصی، هیچ گاه نمی تواند مواد شرایط عمومی را نقض کند.

ماده ۵ ـ برنامه زمانی اجرای کار

الف) برنامه زمانی کلی: برنامه ای است کـه در آن، زمانبندی کلی کارهای مورد پیمان بر حسب ماه، منعکس گشته و در اسناد و مدارک پیمان درج شده است.

ب) برنامه زمانی تفصیلی: برنامه ای است کـه زمان بندی فعالیت های مختلف کارهای موضوع پیمان، بـه تفصیل و در چارچوب برنامه زمانی کلی، در آن آمده است.

ماده ۶ ـ کارفرما: کارفرما، شخص حقوقی است کـه یک سوی امضا کننده پیمان است و عملیات موضوع پیمان را بر اساس اسناد و مدارک پیمان، بـه پیمانکار واگذار کرده است. نمایندگان و جانشین های قانونی کارفرما، در حکم کارفرما می باشند.

ماده ۷ ـ پیمانکار: پیمانکار، شخص حقوقی یا حقیقی است کـه سوی دیگر امضا کننده پیمان است و اجرای موضوع پیمان را بر اساس اسناد و مدارک پیمان، بـه عهده گرفته است. نمایندگان و جانشین های قانونی پیمانکار، در حکم پیمانکار می باشند.

ماده ۸ ـ مدیر طرح: مدیر طرح، شخص حقوقی است کـه بـه منظور مدیریت اجرای کار، در چارچوب اختیارات تعیین شده در اسناد و مدارک پیمان، از سوی کارفرما بـه پیمانکار معرفی می شود.

ماده ۹ ـ مهندس مشاور، مهندس ناظر

الف) مهندس مشاور، شخص حقوقی یا حقیقی است برای نظارت بر اجرای کار، در چارچوب اختیارات تعیین شده در اسناد و مدارک پیمان، از سوی کار فرما بـه پیمانکار معرفی می شود.

ب) مهندس ناظر، نماینده مقیم مهندس مشاور در کارگاه است و در چارچوب اختیارات تعیین شده در اسناد و مدارک پیمان بـه پیمانکار معرفی می شود.

ماده ۱۰ ـ رئیس کارگاه: رئیس کارگاه، شخصی حقیقی دارای تخصص و تجربه لازم است کـه پیمانکار، او را بـه مهندس مشاور معرفی می کند تا اجرای موضوع پیمان در کارگاه را سرپرستی کند.

ماده ۱1 ـ پیمانکار جزء: پیمانکار جزء، شخصی حقیقی یا حقوقی است کـه تخصص در انجام کارهای اجرایی را دارد و پیمانکار برای اجرای بخشی از عملیات موضوع پیمان، با او قرارداد می بندد.

ماده 12 ـ کار، کارگاه، تجهیز و برچیدن کارگاه:

الف) کار، عبارت است از مجموعه عملیات، خدمات یا اقدامات مورد نیاز برای آغاز کردن، انجام و پایان دادن عملیات موضوع پیمان و شامل کارهای دایمی است کـه باقی خواهد ماند و بـه عنوان موضوع پیمان تحویل کارفرما می گردد، و کارهای موقتی است کـه بـه منظور اجرا و نگهداری موضوع پیمان انجام می شود.

ب) کارگاه، محل یا محل هایی است کـه عملیات موضوع پیمان در آن اجرا می شود یا بـه منظور اجرای پیمان، با اجازه کارفرما از آن استفاده می کنند. کارگاه ها یا کارخانه های تولیدی خارج از محل ها و زمین های تحویلی کارفرما، کـه بـه منظور ساخت تجهیزات یا قطعاتی کـه در کار نصب خواهد شد مورد استفاده قرار می گیرد، جزو کارگاه بـه شمار نمی آید.

ج) تجهیز کارگاه، عبارت از عملیات، اقدام ها و تدارکاتی است کـه باید بـه صورت موقت برای دوره اجرا انجام شود، تا آغاز کردن و انجام دادن عملیات موضوع پیمان، طبق اسناد و مدارک پیمان، میسر شود.

د) برچیدن کارگاه، عبارت از جمع آوری مصالح، تجهیزات، تاسیسات و ساختمان های موقت، خارج کردن مواد زاید، مصالح، تجهیزات، ماشین آلات و دیگر تدارکات پیمانکار از کارگاه و تسطیح و تمیز کردن محل های تحویلی کارفرما می باشد.

ماده ۱3 ـ مصالح، تجهیزات، مصالح و تجهیزات پای کار، ماشین آلات و ابزار، تاسیسات و ساختمان های موقت، وسایل

الف) مصالح عبارت از مواد، اجناس و کالاهایی است کـه در عملیات موضوع پیمان مصرف یا نصب شده و در کار باقی می ماند.

ب) تجهیزات عبارت از دستگاه ها و ماشین آلاتی است کـه در عملیات موضوع پیمان نصب شده و در کار باقی می ماند.

ج) مصالح و تجهیزات پای کار، عبارت از مصالح و تجهیزاتی است کـه پیمانکار، با توجه بـه اسناد و مدارک پیمان برای اجرای موضوع پیمان، تهیه کرده و در محل یا محل هایی از کارگاه کـه در طرح جا نمایی تجهیز کارگاه بـه عنوان انبار کارگاه یا محل انباشت مصالح تعیین گردیده است، نگهداری و حفاظت می کند. مصالح و تجهیزات موجود در محل مصرف یا نصب نیز مصالح و تجهیزات پای کار نامیده می شود.

تبصره ـ قطعات پیش ساخته و تجهیزاتی کـه در اجرای موضوع پیمان، با اجازه کارفرما و زیر نظر مهندس مشاور، در کارگاه ها یا کارخانه ای تولیدی خارج از کارگاه ساخته شده است نیز در حکم مصالح و تجهیزات پای کار بـه شمار می رود.

د) ماشین آلات و ابزار، عبارت از دستگاه ها، تجهیزات، ماشین آلات، و بطور کلی، ابزارهای اجرای کار است کـه بـه منظور اجرای موضوع پیمان بـه صورت موقت بـه کار گرفته می شود. ماشین آلات ابزار را ممکن است ماشین آلات نیز بنامند.

هـ) تاسیسات و ساختمان های موقت، عبارت از انواع ساختمان ها، محوطه سازی ها، انبارها، تاسیسات آب، برق، سوخت و مخابرات، شالوده دستگاه ها، و بـه طور کلی، تاسیسات و بناهایی است کـه بـه صورت موقت برای دوره اجرا تامین شده و جزو کارهای تجهیز کارگاه بـه شمار می رود.

و) وسایل عبارت از اثاثیه اداری، مسکونی، آشپزخانه و دیگر لوازم مورد نیازی است کـه برای دوره اجرا تامین شده و جزو تجهیز کارگاه منظور می شود.

ماده ۱۴ ـ برآورد هزینه اجرای کار، مبلغ پیمان، مبلغ اولیه پیمان، مبالغ نهایی پیمان، ضریب پیمان، نرخ پیمان، مدت پیمان، مدت اولیه پیمان، متوسط کارکرد فرضی ماهانه

الف) برآورد هزینه اجرای کار، مبلغی کـه بـه عنوان هزینه اجرای موضوع پیمان، بـه وسیله کارفرما محاسبه و اعلام شده است.

ب) مبلغ پیمان، مبلغ درج شده در ماده ۳ موافقت نامه با احتساب مبلغ ناشی تغییر مقادیر کار و قیمت جدید است. مبلغ پیمان هنگام مبادله پیمان، همان مبلغ درج شده در ماده ۳ موافقت نامه است کـه مبلغ اولیه پیمان نامیده می شود.

ج) مبلغ نهایی پیمان، مبلغ درج شده در ماده ۳ موافقت نامه و تغییرات احتمالی است کـه بر اساس اسناد و مدارک پیمان، در آن ایجاد می شود.

د) ضریب پیمان، حاصل تقسیم مبلغ اولیه پیمان بـه مبلغ برآورد هزینه اجرای کار است.

هـ) نرخ پیمان، در مورد هر یک از اقلام کار، عبارت از بهای واحد آن قلم کار در فهرست بهای منضم بـه پیمان با اعمال ضریب پیمان و ضریب های پیش بینی شده در فهرست بها و مقادیر کار است. در پیمان هایی کـه مشمول تعدیل احاد بها هستند، نرخ پیمان، نرخ محاسبه شده بـه روش پیش گفته، پس از اعمال تعدیل احاد بها می باشد.

و) متوسط کارکرد فرضی ماهانه، عبارت از حاصل تقسیم مبلغ اولیه پیمان بـه مدت اولیه پیمان است.

ز) مدت پیمان یا مدت اجرای کار، مدت درج شده در بند ب ماده ۴ موافقت نامه و تغییرات احتمالی است کـه بر اساس ماده ۳۰ در آن ایجاد می شود. مدت پیمان هنگام مبادله پیمان، همان مدت درج شده در ماده ۴ موافقت نامه است کـه مدت اولیه پیمان نامیده می شود.

ماده ۱۵ ـ روز، ماه، تاریخ ها، مفرد و جمع، عنوان ها

الف) روز و ماه، روز و ماه تقویمی و شمسی است.

ب) تاریخ ها طبق تقویم رسمی کشور است.

ج) هر جا کـه معنای عبارت ایجاب کند، کلمات مفرد معنای جمع و کلمات جمع معنای مفرد دارند.

د) عنوان های بـه کار رفته در متون موافقت نامه یا شرایط عمومی و دیگر قسمت های اسناد و مدارک پیمان، صرفا بـه منظور راهنمایی و آگاهی از مفاد اسناد و مدارک است و نمی توان در تفسیر اسناد و مدارک پیمان از آنها استفاده کرد.

فصل دوم: تاییدات و تعهدات پیمانکار

ماده ۱۶ ـ تاییدات پیمانکار: موارد زیر را پیمانکار تایید می نماید:

الف) تمام اسناد و مدارک موضوع ماده ۲ موافقت نامه را مطالعه نموده و از مفاد آن کاملا آگاه شده است.

ب) نسبت بـه تامین نیروی انسانی مورد نیاز و تدارک مصالح، تجهیزات، ماشین آلات و ابزار اجرای کار طبق مشخصات در محل یا از نقاط دیگر، اطمینان یافته است.

ج) محل اجرای کار را دیده و بررسی کرده و از وضعیت آب و هوا، بارندگی و امکان اجرای کار در فصل های مختلف سال، با توجه بـه آمار ۲۰ سال پیش از تاریخ ارائه پیشنهاد قیمت و در نظر گرفتن مدت اجرای کار، اطلاع یافته است.

د) از قوانین و مقررات مربوط بـه کار، بیمه های اجتماعی، مالیات ها، عوارض و دیگر قوانین و مقررات، کـه تا تاریخ تسلیم پیشنهاد معمول و مجرا بوده است، کاملا مطلع بوده و متعهد است کـه همه آن ها را رعایت کند. در هر حال، مسئولیت عدم رعایت قوانین و مقررات یادشده بر عهده پیمانکار است.

هـ) در تهیه پیشنهاد قیمت، سود مورد نظر خود و تمام هزینه های ناشی از مفاد بندهای بالا را در نظر گرفته و بعدا از هیچ بابت، حق درخواست اضافه پرداختی ندارد.

به هرحال، پیمانکار تایید می نماید کـه هنگام تسلیم پیشنهاد مطالعات کافی انجام داده و هیچ موردی باقی نمانده است کـه بعدا در مورد آن استناد بـه جهل خود نماید.

ماده ۱۷ ـ کارکنان

الف) پیمانکار متعهد است کـه عملیات موضوع پیمان را بـه وسیله افرادی کـه در کار خود تخصص و تجربه کافی دارند، انجام دهد. کسانی کـه در اجرای این پیمان، خدماتی برای پیمانکار انجام می دهند، کارکنان پیمانکار شناخته می شوند. اگر در اسناد و مدارک پیمان، استفاده از متخصصان خارجی پیش بینی شده باشد، پیمانکار متعهد است قبلا وضعیت استخدام، مانند میزان حقوق و مزایا، مدت استخدام و محل اقامت و مشخصات آن ها را بـه وسیله مهندس مشاور بـه اطلاع کارفرما برساند و با رعایت مقررات ذیربط و تامین هزینه های مربوط، برای استخدام آن ها اقدام کند. کارفرما تسهیلات لازم را برای استخدام متخصصان یادشده فراهم می نماید. تشخیص لزوم و حدود تسهیلات مزبور با کارفرماست و این مساعدت از مسئولیت پیمانکار نمی کاهد.

ب) تامین نیروی انسانی مورد نیاز و محل سکونت مناسب، آب آشامیدنی و روشنایی کافی برای آن ها بـه عهده پیمانکار است.

پیمانکار باید برای تدارک دایمی اذوقه کارگران، اقدامات لازم بـه عمل آورد، بدون آنکه این اقدام برای وی حق انحصاری ایجاد کند و بـه آزادی کارگران در تامین مواد مورد نیاز آن ها، از هر منبعی کـه مایل بـه تحصیل آن باشند، محدودیتی وارد سازد. بهای آذوقه کـه بدین ترتیب از طرف پیمانکار تهیه می شود، نباید از بهای جنس مشابه در نزدیکترین شهر یا محل گرانتر باشد و پیمانکار نمی تواند هزینه های دیگری مانند هزینه حمل را بـه قیمت های خرید اضافه کند.

ج) کارکنان ایرانی کارگاه باید دارای شناسنامه و کارکنان بیگانه کارگاه باید دارای پروانه اقامت و اجازه کار باشند.

د) پیمانکار نباید کارکنان شاغل کارفرما، وزارتخانه ها، سازمان ها و شرکت های دولتی و شهرداری ها را بدون اجازه مسئولان ذیربط استخدام نماید. همچنین پیمانکار باید از بـه کار گماشتن اشخاصی کـه استخدام آن ها از نظر وظیفه عمومی مجاز نیست، خودداری کند.

هـ) پیمانکار موظف است کـه برای کارگران کارنامه کارکرد روزانه صادر کند و در اختیار انان قرار دهد. مهندس ناظر می تواند از ادامه کار کارگران بدون کارنامه جلوگیری نماید.

و) پیمانکار متعهد است کـه دستمزد کارگران خود را طبق قانون کار مرتبا پرداخت کند. در صورتی کـه در پرداخت دستمزد کارگران تاخیری پیش آید، مهندس مشاور بـه پیمانکار اخطار می کند کـه طلب کارگران را پرداخت نماید. در صورت استنکاف پیمانکار، کارفرما می تواند دستمزد کارگران را برای ماه یا ماه هایی کـه صورت وضعیت آن بـه پیمانکار پرداخت شده است، طبق کارنامه های کارگری کـه در دست کارگران و دارای امضای رئیس کارگاه است، با توجه بـه پرداخت های علی الحساب کـه بـه آن ها شده است، با حضور نماینده مهندس مشاور و پیمانکار، ازمحل مطالبات پیمانکار پرداخت کند و مبلغ پرداختی را بـه اضافه ۱۵ درصد بـه حساب بدهی پیمانکار منظور نماید و اگر مطالبات پیمانکار کافی نباشد، از محل تضمین های پیمانکار تامین کند. در صورتی کـه نماینده پیمانکار، با وجود اخطار مهندس مشاور، از حضور برای پرداخت ها خودداری کند، کارفرما پرادخت مزبور را انجام می دهد، بدون اینکه پیمانکار حق اعتراضی بر این عمل و مبلغ پرداختی و تعداد کارگران و میزان استحقاقی انان داشته باشد. درصورت تکرار تاخیر در پرداخت دستمزد کارگران بـه مدت پیش از یک ماه، برای ماهی کـه صورت وضعیت آن پرداخت شده است، کارفرما می تواند پیمان را فسخ نماید.

ز) پیمانکار می کوشد تا حد ممکن، کارگران مورد نیاز خود را از بین ساکنان منطقه اجرای کار، کـه صلاحیت انجام کارهای موضوع پیمان را داشته باشند، انتخاب کند و بـه کار گمارد.

ح)پیمانکار موظف بـه اجرای مقررات بیمه های درمانی و اجتماعی، مقررات و دستورالعمل های حفاظت فنی و بهداشت کار است.

ط) در اجرای این پیمان، پیمانکار در مقابل کارفرما مسئول اعمال کارکنان خود است، هر گاه کارکنان و کارگران پیمانکار و پیمانکاران جزء، صلاحیت لازم برای انجام کار مربوط را نداشته باشند یا باعث اختلال نظم کارگاه شوند، مهندس مشاور یا مهندس ناظر، مراتب را برای بار اول بـه رئیس کارگاه تذکر می دهد، و در صورت تکرار، می تواند از پیمانکار بخواهد کـه متخلفان را از کار برکنار کند. در این صورت پیمانکار مکلف بـه اجرای این دستور است و حق ندارد برکنار شدگان را بار دیگر در همان کارگاه بـه کار گمارد. اجرای این دستور از مسئولیت های پیمانکار نمی کاهد و ایجاد حقی برای او نمی کند.

ماده ۱۸ ـ مسئولیت حسن اجرای کار، برنامه کار، گزارش پیشرفت کار، هماهنگی با پیمانکاران دیگر، رئیس کارگاه

الف) پیمانکار مسئولیت کامل حسن اجرای کارهای موضوع پیمان را طبق اسناد و مدارک پیمان بـه عهده دارد.

ب) پیمانکار متعهد است کـه سازمان، روش اجرا و برنامه زمانی تفصیلی اجرای کار را طبق نظر مهندس مشاور بر اساس نقشه های موجود و برنامه زمانی کلی تهیه کند و ظرف یک ماه از تاریخ مبادله پیمان یا مدت دیگری کـه در اسناد و مدارک پیمان تعیین شده است، تسلیم مهندس مشاور نماید تا پس از اصلاح و تصویب کارفرما برای اجرا بـه پیمانکار ابلاغ شود. اگر در اسناد و مدارک پیمان، جزئیاتی برای چگونگی تهیه برنامه زمانی تفصیلی و بهنگام کردن آن تعیین شده باشد، پیمانکار ملزم بـه رعایت آن می باشد.

ج) در صورتی کـه حین اجرای کار، پیمانکار تشخیص دهد کـه تغییراتی در برنامه زمانی تفصیلی ضروری است، موظف است کـه پیش از رسیدن موعد انجام کارهایی کـه بـه نظر او باید در برنامه آن تغییر داده شود، مراتب را با ذکر دلیل، بـه مهندس مشاور اطلاع دهد. مهندس مشاور، تغییرات مورد تقاضای پیمانکار را در قالب برنامه زمانی کلی رسیدگی می کند و آنچه را کـه مورد قبول است، پس از تصویب کارفرما بـه پیمانکار ابلاغ می کند. بدیهی است کـه این تغییرات در حدود مندرجات پیمان، از میزان تعهدات و مسئولیت های پیمانکار نمی کاهد.

اگر تغییر برنامه زمانی تفصیلی از سوی مهندس مشاور مطرح شود، پیمانکار با توجه بـه نظر مهندس مشاور، تغییرات برنامه زمانی تفصیلی را تهیه می کند و بـه شرح پیش گفته، برای طی مراتب بررسی و تصویب، تسلیم مهندس مشاور می نماید.

د) پیمانکار متعهد است کـه هماهنگی لازم را با دیگر پیمانکاران یا گروه های اجرایی متعلق بـه کارفرما کـه بـه نحوی با موضوع قرارداد مرتبط هستند، بـه عمل آورد. برنامه ریزی چگونگی این هماهنگی توسط مهندس مشاور بـه پیمانکار ابلاغ می شود.

هـ) پیمانکار مکلف است کـه در پایان هر ماه، گزارش کامل کارهای انجام شده در آن ماه را تهیه نماید. شکل و چگونگی تهیه گزارش را مهندس مشاور تهیه می کند. این گزارش، شامل مقدار و درصد فعالیت های انجام شده، میزان پیشرفت یا تاخیر نسبت بـه برنامه زمانی تفصیلی، مشکلات و موانع اجرایی، نوع و مقدار مصالح و تجهیزات وارد شده بـه کارگاه، تعداد و نوع ماشین آلات موجود و آماده بکار، تعداد و تخصص نیروی انسانی موجود و دیگر اطلاعات لازم می باشد. در صورتی کـه جزئیات دیگری برای چگونگی تهیه گزارش پیشرفت کار در اسناد و مدارک پیمان تعیین شده باشد، پیمانکار موظف بـه رعایت آن است.

و) پیمانکار متعهد است کـه یک نسخه از برنامه، نمودارها و جدول های پیشرفت کار را در کارگاه آماده داشته باشد تا در صورت لزوم، مهندس مشاور و کسانی کـه اجازه بازدید از کارگاه را دارند، از آن استفاده کنند.

ز) پیمانکار باید پیش از آغاز عملیات، شخص واجد صلاحیتی را کـه مورد قبول مهندس مشاور باشد، بـه عنوان رئیس کارگاه معرفی نماید. رئیس کارگاه باید در اوقات کار در کارگاه حاضر باشد و عملیات اجرایی، با مسئولیت و نظارت او انجام شود. اگر ضمن کار معلوم شود کـه رئیس کارگاه قادر بـه انجام وظایف خود نیست، مهندس مشاور، با ذکر دلیل، درخواست تعویض او را از پیمانکار خواهد کرد و پیمانکار مکلف است ظرف یک ماه، شخص واجد صلاحیت دیگری را کـه مورد قبول مهندس مشاور باشد، معرفی کند. پیمانکار باید بـه منظور اجرای کار و دریافت دستور کارها و نقشه ها از مهندس مشاور و همچنین برای تنظیم صورت وضعیت های موقت، اختیارات کافی بـه رئیس کارگاه بدهد. هر نوع اخطار و اعلام کـه مربوط بـه اجرای کار باشد و از طرف مهندس مشاور یا نماینده او بـه رئیس کارگاه ابلاغ شود، در حکم ابلاغ بـه پیمانکار است.

پیمانکار می تواند در صورت لزوم، رئیس کارگاه را عوض کند، مشروط بـه اینکه پیش از تعویض، مراتب را بـه اطلاع مهندس مشاور برساند و صلاحیت جانشین او مورد قبول نامبرده باشد.

ماده ۱۹ ـ کنترل نقاط نشانه، پیاده کردن نقشه ها، اندازه گیری ها

الف) پیمانکار، پیش از عملیات موضوع پیمان باید نقاط نشانه و مبدا را از لحاظ تطبیق با نقشه ها کنترل نماید و در صورتی کـه اختلافی موجود نباشد، درستی آن ها را تایید و اعلام دارد و در صورتی کـه اختلافی وجود داشته باشد، مراتب را بـه اطلاع مهندس مشاور برساند تا وضع موجود با مهندس مشاور و کارفرما صورت مجلس شود و ملاک شروع عملیات قرار گیرد. بدیهی است کـه پس از آغاز عملیات، هیچ گونه اعتراضی از جانب پیمانکار در این زمینه پذیرفته نیست.

پس از تحویل هر قسمت از کارگاه، پیمانکار باید بی درنگ، نقاط نشانه و مبدا و همچنین علایم مربوط بـه آن ها را با بتن یا مصالح بنایی تثبیت نماید و در طول مدت اجرای کار تا تحویل موقت، بـه هزینه خود، حفظ و نگهداری کند.

ب) پیمانکار متعهد است کـه نقشه ها، امتدادها و محورها را با نظارت مهندس مشاور پیاده کند و درستی آن ها را با مهندس مشاور صورت مجلس کند. در صورتی کـه هنگام پیاده کردن نقشه ها، امتدادها و محورها، اختلافی در مورد تراز آن ها در مدارک فنی مشاهده شود، وضع موجود را پیمانکار و مهندس مشاور و کارفرما صورت مجلس می کنند.

تراز کف پی بناها و زیرسازی راه ها و تمام عملیاتی کـه پس از انجام کار پوشیده می شوند و بعدا مرئی نیستند، یا بـه هر صورت، کنترل و اندازه گیری کامل آن ها میسر نباشد، باید پیش از پوشیده شدن یا از بین رفتن آثار آن ها، صورت مجلس شود و بـه امضای مهندس ناظر و رئیس کارگاه برسد. این صورت مجلس ها، ملاک اندازه گیری ها در تنظیم صورت وضعیت هاست. اگر پیمانکار عملیاتی را کـه باید مورد آزمایش یا بازدید قرار گیرد و تایید شود، پیش از آنکه اقدامات پیش گفته انجام شود بپوشاند، موظف است پوشش های انجام شده را بـه هزینه خود بردارد و پس از انجام آزمایش ها و بازدیدهای لازم و تایید انجام کار از سوی مهندس ناظر، بـه هزینه خود، نسبت بـه پوشش مجدد و اصلاح کار اقدام کند.

ج) اندازه گیری ها بر اساس نقشه های اجرایی، دستور کارهای اجرا شده و صورت مجلس ها، کـه شامل کروکی های لازم و روشن است، انجام می شود.

ماده ۲۰ ـ تجهیز کارگاه، تدارک مصالح، تجهیزات و ماشین آلات

الف) پیمانکار موظف است کـه پس از تحویل گرفتن کارگاه، با توجه بـه مدت تعیین شده برای تجهیز، طرح جانمایی تجهیز کارگاه را تهیه کرده و پس از تایید مهندس مشاور، آن را مبنای تجهیز کارگاه قرار دهد. تامین اب، برق، سوخت و مخابرات، و بـه طور کلی، تجهیز کامل کارگاه، بـه نحوی کـه برای اجرای کار طبق اسناد و مدارک پیمان لازم است، بـه عهده پیمانکار می باشد، مگر آنکه در اسناد و مدارک پیمان، ترتیب دیگری پیش بینی شده باشد.

ب) تامین نیروی انسانی، مصالح و تجهیزات، ماشین آلات و ابزار بـه عهده پیمانکار است، مگر آنکه در اسناد و مدارک پیمان، ترتیب دیگری پیش بینی شده باشد.

مصالح و تجهیزاتی کـه پیمانکار برای انجام عملیات موضوع پیمان تهیه و در کارگاه نگهداری می کند، باید بـه قرار زیر باشد:

اگر منابع تهیه مصالح و تجهیزات در اسناد و مدارک پیمان تعیین شده یا بعدا معین می شود، باید از همان منابع تهیه گردد. نمونه یا کاتالوگ فنی مصالح و تجهیزات یابد از نظر تطبیق با مشخصات فنی، بیش از سفارش، بـه تایید مهندس مشاور برسد. در هر حال، از نظر مرغوبیت باید کاملا طبق مشخصات فنی باشد و مورد تایید مهندس مشاور قرار بگیرد.

ذکر منابع تهیه مصالح و تجهیزات در اسناد و مدارک پیمان یا تعیین آنها ضمن اجرا، از تعهدات پیمانکار در قبال تهیه مصالح مرغوب و کافی نمی کاهد. بدین روی، پیمانکار موظف است با مطالعه کافی نسبت بـه امکانات محلی و کیفیت منابع تهیه مصالح و تجهیزات، نظر و پیشنهاد خود را تسلیم مهندس مشاور کند. در صورتی کـه استفاده از این قبیل منابع مورد موافقت مهندس مشاور و کارفرما قرار بگیرد، اقدام بـه تهیه و حمل آنها نماید. بدیهی است کـه کارفرما این حق را دارد کـه منابع تهیه مصالح را تغییر دهد و پیمانکار موظف بـه رعایت آن می باشد. اگر بـه مناسبت این تغییر محل، اضافه یا کسر هزینه ای بابت تغییر مسافت حمل یا عوامل دیگر ایجاد شود، تفاوت بهاء، بـه اقتضای مورد، از پیمانکار کسر یا بـه او پرداخت می شود. پیمانکار ملزم بـه رعایت مقررات مربوط بـه استخراج و بهره برداری شن و ماسه و دیگر مصالح معدنی است.

نوع، مقدار و تاریخ ورود مصالح و تجهیزات بـه کارگاه باید با مهندس ناظر صورت جلسه شود. مصالح باید بـه طور مرتب بـه نحوی انبار شود کـه تمام آن بـه سهولت قابل بازرسی، شمارش یا اندازه گیری باشد. انبار مصالح باید از هر لحاظ قابل حفاظت بوده تا مصالح در مقابل عوامل جوی و عوامل دیگر مصون باشد.

ج) هر گاه تهیه و یا توزیع مصالح و لوازمی در داخل کشور در انحصار دولت باشد، کارفرما تسهیلات لازم را برای تهیه آن مصالح و لوازم فراهم می کند. اگر تهیه بعضی از مصالح و لوازم، طبق مشخصات ذی ربط در داخل کشور میسر نباشد و ورود آنها هم از طرف دولت ممنوع شده یا بشود، کارفرما یا خودش اجازه ورود مصالح و لوازم مزبور را برای پیمانکار تحصیل می کند یا مشخصات را تغییر می دهد.

د) در مواردی کـه مصالح و تجهیزاتی باید بـه وسیله پیمانکار از خارج از کشور تهیه شود، کارفرما اجازه ورود آنها را از سازمان های ذیربط بـه هزینه پیمانکار تحصیل می نماید. هر گاه ضمن اجرای کار، محدودیت های جدیدی پیش آید کـه بـه علت ان، پیمانکار نتواند مصالح و تجهیزات مورد نیاز اجرای کار را در مدتی کـه برنامه پیشرفت کار ایجاد می کند از خارج از کشور تهیه و وارد کند، مراتب را با ذکر دلیل و ارائه اسناد از طریق مهندس مشاور بـه اطلاع کارفرما می رساند تا با توجه بـه برنامه زمانی اجرای کار، کارفرما در مورد چگونگی تامین این قبیل مصالح و تجهیزات، تصمیم گیری نماید.

هـ) در صورتی کـه در اسناد و مدارک پیمان، مشخصاتی برای ماشین آلات و ابزار اجرای کار تعیین شده باشد، پیمانکار باید آنها را طبق مشخصات تعیین شده، تامین کند. هر گاه ضمن اجرای کار، مهندس مشاور تشخیص دهد کـه ماشین آلات و ابزار موجود پیمانکار، برای اتمام کار در مدت پیمان کافی نیست یا مشخصات آنها برای اجرای کار مناسب نیست، مراتب را بـه پیمانکار ابلاغ می کند. پیمانکار مکلف است کـه ماشین آلات و ابزار خود را طبق نظر مهندس مشاور و در مدتی کـه نامبرده تعیین می نماید، تکمیل و تقویت کند، بدون اینکه برای این کار، ادعای خسارت یا هزینه های اضافی از کارفرما داشته باشد.

و) پیمانکار نمی تواند ماشین آلات و ابزار را کـه برای انجام عملیات لازم است، از کارگاه خارج کند. در مورد بیرون بردن ماشین آلات کـه در کارگاه مورد نیاز نیست، پیمانکار، تقاضای بیرون بردن ماشین آلات مزبور را بـه مهندس مشاور تسلیم می کند. مهندس مشاور بـه تقاضا ی او رسیدگی می کند، و در صورتی کـه موجه باشد، اجازه خروج می دهد.

ز) در صورتی کـه طبق اسناد و مدارک پیمان، تامین اقلامی از تجهیزات کـه پیمانکار باید نصب کند و بـه طور دایم در کار باقی بماند، در تعهد کارفرما باشد، پیمانکار مسئول عملکرد ناقص احتمالی این تجهیزات نیست، مگر آنکه ثابت شود کـه نقص آنها مربوط بـه کار پیمانکار است.

ح) اگر در اسناد و مدارک پیمان، تکلیفی برای تهیه غذا، مسکن و دفتر کار کارکنان کارفرما، مهندس مشاور و آزمایشگاه در محل کار بـه عهده پیمانکار گذاشته شود، پیمانکار موظف بـه تامین آنها، طبق شرایط پیش بینی شده، می باشد.

ماده ۲1 ـ حفاظت از کار و شخص ثالث، بیمه کار، مراقبت های لازم

الف) پیمانکار از روز تحویل کارگاه تا روز تحویل موقت عملیات موضوع پیمان، مسئول حفظ و نگه داری کار های انجام شده، مصالح، ماشین آلات و ابزار، زمینه ها راه ها، تاسیسات و بناهایی می باشد کـه زیر نظر و مراقبت او قرار دارد و بـه همین منظور، اقدامات لازم را برای نگه داری و حفاظت آنها در داخل کارگاه در مقابل عوامل جوی و طغیان آب رودخانه ها و سرقت و حریق و مانند اینها بـه عمل می آورد.

ب) پیمانکار در چارچوب مقررات و دستورالعمل های حفاظت فنی و بهداشت کار، مسئول خسارت های وارد شده بـه شخص ثالث در محوطه کارگاه است و در هر حال، کارفرما در این مورد هیچ نوع مسئولیتی بر عهده ندارد. کارفرما و مهندس مشاور می توانند در صورت مشاهده عدم رعایت دستورالعمل های حفاظت فنی و بهداشت کار، دستور توقف بخشی از کار را کـه دارای ایمنی لازم نیست تا برقراری ایمنی طبق دستورالعمل ای یاد شده صادر نماید. در این حالت، پیمانکار حق مطالبه خسارت در اثر دستور توقف کار را ندارد.

پیمانکار متعهد است کـه تدابیر لازم را برای جلوگیری از وارد شدن خسارت و اسیب بـه املاک مجاور اتخاذ نماید و اگر در اثر سهل انگاری او خسارتی بـه املاک و تاسیسات مجاور یا محصول آنها وارد آید، پیمانکار مسئول جبران آن می باشد.

ج) پیمانکار مکلف است کـه پیش از شروع کار، تمام یا آن قسمت از کار های موضوع پیمان را کـه در اسناد و مدارک پیمان تعیین شده است، در مقابل مواردی از حوادث مذکور در اسناد یاد شده بـه نفع کارفرما نزد مؤسسه ای کـه مورد قبول کارفرما باشد، بیمه نموده و بیمه نامه ها را بـه کارفرما تسلیم کند. بیمه نامه ها باید تا تاریخ تحویل موقت اعتبار داشته باشد، تا زمانی کـه تحویل موقت انجام نشده است، پیمانکار مکلف است کـه بیمه نامه ها را تمدید کند. کارفرما هزینه های مربوط بـه بیمه بـه شرح پیش گفته را در مقابل ارائه اسناد صادر شده از سوی بیمه گر، عینا بـه بیمه گر پرداخت می کند. آن قسمت از هزینه بیمه کـه مربوط بـه مدت تاخیر غیر مجاز پیمانکار باشد، بـه حساب بدهی پیمانکار منظور می شود.

در صورت بروز حادثه ای کـه باعث از بین رفتن تمام یا قسمتی از کار های انجام شده و مصالح و تجهیزات پای کار شود، پیمانکار موظف است کـه اولا: مراتب را فورا بـه کارفرما و مهندس مشاور و طبق مقررات بیمه بـه بیمه گر اطلاع دهد و ثانیا طبق دستور کارفرما یا مهندس مشاور، کارها را بـه حالت اولیه بازگرداند. برنامه زمانی کارهای پیش گفته توسط پیمانکار تهیه می گردد و پس از تایید مهندس مشاور و کارفرما بـه اجرا در می آید. کارفرما خسارت های وارد شده بر آنچه را کـه بیمه شده است از بیمه گر وصل می نماید و مبلغ وصل شده از بیمه گر را برای تجدید عملیات بـه تناسب پیشرفت کار و طبق هزینه تمام شده، اعم از هزینه مستقیم یا غیر مستقیم (بالاسری)، با تایید مهندس مشاور بـه تدریج تا اعاده ی کار بـه حالت اولیه بـه پیمانکار پرداخت می کند. کارفرما باید موضوع پیمان کار را بـه نحوی بیمه کند کـه در صورت بروز حادثه، خسارت دریافتی از بیمه گر برای اعاده کارها بـه حالت اولیه کافی باشد، در صورتی کـه تکلیف بیمه کار در اسناد و مدارک پیمان تعیین نشده باشد، پیش از شروع کار، پیمانکار چگونگی بیمه کار را از کارفرما استعلام می نماید و کارفرما در مدت ۱۰ روز کارها و حوادث مشمول بیمه را تعیین و بـه پیمانکار ابلاغ می نماید تا پیمانکار طبق مفاد این بند، در مورد بیمه کار اقدام نماید.

اگر کارفرما عملیات موضوع پیمان را بیمه نکند، در صورت وقوع حادثه، جبران خسارت های وارده شده بـه عهده او می باشد.

د) پیمانکار مکلف است کـه تمام ساختمان ها و تاسیسات موقت، ماشین آلات و ابزار و وسایل کارگاه را، کـه متعلق بـه اوست و یا در اختیار اوست و برای انجام عملیات موضوع پیمان بـه کار گرفته، بـه هزینه خود بیمه کند و رونوشت بیمه ها را بـه کارفرما تسلیم نماید. ماشین آلات و ابزاری کـه کارفرما در اختیار پیمانکار قرار می دهد، کارفرما بیمه می کند.

هـ) پیمانکار موظف است کـه روشنایی قسمت هایی از داخل کارگاه را کـه باید روشن باشد تامین کند. و همچنین تمام علائم راهنمایی و خطر و وسایل حفاظتی و در صورت لزوم، حصارکشی را فراهم نماید و تعداد کافی نگهبان و مراقب در هر جا کـه لازم باشد، بگمارد.

و) پیمانکار متعهد است کـه عملیات اجرایی خود را طوری انجام دهد کـه راه عبور مناسبی در پیاده رو و سواره رو برای عبور و مرور رهگذران و وسائط نقلیه همواره باز بماند و مصالح خود را در محل هایی انبار کند کـه موجب ناراحتی یا زحمت ساکنان اطراف، یا رهگذران نشود. استفاده از ماشین آلات و ابزار در ساعات عادی کار، و در نتیجه، صدای آنها و همچنین استفاده از راه های معین بـه منظور انجام عملیات، مزاحمت تلقی نمی شود.

در مواردی کـه اجرای کار ایجاب کند کـه قسمتی از سواره رو و یا پیاده رو برای مدت موقت و با اطلاع مهندس مشاور یا مهندس ناظر بـه کلی مسدود شود، پیمانکار با کسب مجوز لازم از مقامات محلی، عبور و مرور را با راه های انحرافی کـه مسیر آنها باید بـه تایید مهندس مشاور برسد تامین کند. کارفرما نیز مساعدت لازم را برای تحصیل مجوزهای مورد نیاز بـه عمل می آورد.

اگر ترتیب احتساب و پرداخت هزینه ایجاد و نگه داری راه های انحرافی در اسناد و مدارک پیمان معین نشده باشد این هزینه ها بـه عهده پیمانکار است. همچنین پیمانکار متعهد است کـه در حمل مصالح و ماشین آلات و عبور آنها از راهها، پلها و تونلها، رعایت قوانین، مقررات و استانداردها را بکند و اگر عبور ماشین یا مصالحی ترتیب خاصی را ایجاد کند، با نظر کارفرما یا مهندس مشاور اقدام نماید. هر گاه پیمانکار بر خلاف مفاد این بند، رفتار نماید مسئول جبران خسارت های وارد شده می باشد.

ز) پیمانکار متعهد است کـه انتظامات کارگاه را تامین نماید و از ورود اشخاص غیر مجاز و کسانی کـه باعث اختلال نظم کارگاه می شود خود یا توسط مقامات انتظامی جلوگیری کند.

ح) هر گاه پیمانکار در اجرای تمام یا قسمتی از موارد درج شده در این ماده سهل انگاری یا کوتاهی کند و از انجام تعهداتی کـه طبق آن بـه عهده گرفته است خودداری نماید، کارفرما حق دارد آن تعهدات را بـه جای پیمانکار انجام دهد و هزینه های انجام شده و خسارت وارده را بـه اضافه ۱۵ درصد بـه حساب بدهی پیمانکار منظور کرده و از مطالبات وی کسر نماید. در این صورت، هر گونه ادعای پیمانکار نسبت بـه این قبیل پرداخت ها و همچنین نسبت بـه تشخیص کارفرما، خواه از نظر اساس تخلف و خواه از نظر مبلغ پرداختی، بی اثر می باشد.

بیشتر بخوانید:

مقررات مرتبط با شرایط عمومی پیمان (مقررات برگزاری مناقصات)

آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات قانون برگزاری مناقصات

ماده 22 ـ ترتیب گردش مدارک، نقشه ها و ابلاغ دستور کارها

الف) تمام نقشه ها، مشخصات، دستورالعمل ها و استاندارهای فنی کـه دارای مهر و امضای مهندس مشاور است، بـه تعداد نسخه های درج شده در اسناد و مدارک پیمان و در صورتی کـه در اسناد و مدارک پیمان تعداد نسخه معین نشده باشد، در دو نسخه، بدون دریافت هزینه، در اختیار پیمانکار قرار می گیرد. در صورت نیاز پیمانکار، نسخه های اضافی بـه هزینه او تکثیر می شود.

پیمانکار باید یک نسخه از نقشه ها و مشخصات، با آخرین تغییرات آنها را همیشه در کارگاه نگه داری کند، تا در صورت لزوم، بـه منظور بازرسی کارها در اختیار مهندسین مشاور، کارفرما یا نمایندگان آنها قرار گیرد. نسخه اصل نقشه ها و مدارک، تا پایان کار نزد مهندس مشاور باقی می ماند.

ب) پیمانکار موظف است کـه پیش از آغاز هر قسمت از کار، تمام نقشه ها، دستورالعمل ها و دیگر اسناد و مدارک فنی مربوط بـه آن قسمت با دقت مطالعه کند و اندازه درج شده در نقشه ها را کنترل نماید، بـه نحوی کـه هیچ گونه ابهامی از نظر چگونگی اجرای کار برای خود و کارکنانش باقی نماند. بـه طور کلی، کمبود نقشه برای هر قسمت از کار هرگز از تعهدات پیمانکار مبنی بر اجرای کامل کار نمی کاهد. در صورت مشاهده اشتباه در اندازه ها یا هرگونه ابهام یا کسری در مدارک، نقشه ها و دستورالعمل ها، پیمانکار باید بـه موقع رفع نقض آنها را از مهندس مشاور درخواست کند. مهندس مشاور موظف است کـه با توجه بـه برنامه زمانی اجرای کار، برای تکمیل نقشه ها و ابلاغ بـه پیمانکار اقدام کند.

ج) هر گاه پیمانکار در مورد درستی نقشه ها و محاسبات یا دستور کارها، یا مشخصات مصالح و تجهیزاتی کـه بنا بـه دستور کارفرما از منابع معینی تحصیل می شود ایرادی داشته باشد، باید با توجه بـه برنامه زمانی تفصیلی، مراتب را با ذکر دلیل بـه اطلاع مهندس مشاور برساند. در صورتی کـه مشاور، درستی مدارک پیش گفته را تایید کند، ولی پیمانکار همچنان نسبت بـه آنها ایراد داشته باشد، پیمانکار باید موضوع را بـه کارفرما منعکس کند و پس از دریافت نظر کارفرما، طبق نظر انجام دهد. در چنین حالتی، پیمانکار فقط مسئول اجرای درست کار است. و در مورد صحت نقشه ها، مشخصات، محاسبات و دستور کار های مربوط، مسئولیتی ندارد. هزینه رفع عیب و نقص در چنین مواردی بـه عهده پیمانکار نمی باشد.

د) پیمانکار، نقشه های کارگاهی را کـه نقشه های جزئیات ساخت قطعات و قسمت های از کار است، در صورت نیاز ضمن اجرای کار، بر اساس نقشه های اجرایی، مشخصات فنی و دستورالعمل سازندگان، تهیه میکند، و در سه نسخه، کـه یک نسخه آن قابل تکثیر باشد، تسلیم مهندس مشاور می نماید. مهندس مشاور، نقشه های یاد شده را پس از بررسی و اصلاح لازم، تایید و در یک نسخه بـه پیمانکار ابلاغ می کند. نسخه قابل تکثیر این مدارک نزد مهندس مشاور نگهداری می شود.

هـ) نقشه هایی چون ساخت، نقشه های کار های انجام شده بـه نحوی کـه اجرا شده اند، می باشند و شامل تمام نقشه های اجرایی، اعم از تغییر یافته یا بدون تغییر است. پیمانکار باید نقشه های چون ساخت را بـه تدریج و طبق نظر مهندس مشاور در سه نسخه کـه یک نسخه آن قابل تکثیر باشد تهیه کند و برای بررسی و تایید، بـه مهندس مشاور بدهد. مهندس مشاور یک نسخه از نقشه های چون ساخت تایید شده را در اختیار پیمانکار قرار دهد.

و) پیمانکار باید مشخصات فنی، نقشه ها و دستورالعمل های نصب، راه اندازی و بهره برداری تجهیزاتی را کـه تامین آنها بـه عهده اوست، از سازنده آنها بگیرد و در دو نسخه، بـه مهندس مشاور بدهد. مهندس مشاور، بر اساس مدارک سازنده، نقشه های اجرایی محل استقرار تجهیزات یاد شده را تهیه و برای اجرا بـه پیمانکار ابلاغ می کند.

ز) مهندس مشاور، تمام موافقت ها، معرفی ها، تصویبها، اخطارها، و دستور کارها را بـه صورت کتبی، بـه پیمانکار ابلاغ می کند، و در مورد لزوم، بـه نحوه پیش بینی شده در اسناد و مدارک پیمان، بـه تایید کارفرما نیز می رساند و سپس بـه پیمانکار ابلاغ می کند. پیمانکار، پس از وصول دستور کارها، می تواند برای اصلاح آنها اظهار نظر کند. اما در هر حال، موظف بـه اجرای چین دستور کارهایی است.

در موارد دستور کار شفاهی از سوی مهندس مشاور، پیمانکار می تواند درخواست ابلاغ کتبی آنها را بنماید و مهندس مشاور نیز مکلف است کـه دستور کارها را کتبی بـه پیمانکار ابلاغ نماید. در غیر این صورت، این دستور کارها برای پیمانکار معتبر نیست.

مهندس مشاور یک نسخه رو نوشت از تمام نامه های ابلاغی، همراه با نقشه ها، دستور کارها و صورت جلسه ها را برای کارفرما ارسال می کند.

ح) پیش از تحویل موقت کار طبق ماده ۳۹، پیمانکار دستورالعمل های راه اندازی، راهبری، تعمیر و نگه داری را همراه با نقشه های چون ساخت در نسخه، کـه یک نسخه آن قابل تکثیر باشد، بـه مهندس مشاور می دهد. مدارک یاد شده باید بـه نحوی باشد کـه راهبری، تعمیر و نگه داری تمام قسمت های موضوع پیمان بـه سهولت انجام شود در صورتی کـه در اسناد و مدارک پیمان، تعداد نسخه یا مشخصات ویژه ای برای مدارک موضوع این بند تعیین شده باشد، طبق آن عمل نماید.

ماده 23 ـ حفاظت تاسیسات زیر بنایی و تغییر وضع آن ها: پیمانکار باید عملیات موضوع پیمان را بـه نحوی اجرا کند کـه بـه تاسیسات زیر بنایی موجود در کارگاه، مانند خطوط آب، برق، گاز، مخابرات و مانند این ها، آسیبی وارد نشود. هر گاه در اثر عمل پیمانکار، بـه تاسیسات یاد شده صدماتی وارد شود، پیمانکار متعهد است کـه هزینه ترمیم و برقراری مجدد آنها را بپردازد. هر گاه پیمانکار نسبت بـه جبران خسارت وارد شده اقدام لازم و فوری بـه عمل نیآورد، کارفرما می تواند بـه هر طریق کـه مصلحت بداند، برای رفع نقص و خسارت اقدام کند و هزینه آن را بـه اضافه ۱۵ درصد بـه حساب بدهی پیمانکار منظور نماید. پیمانکار، از این بابت، حق هیچ گونه اعتراضی ندارد.

در صورتی کـه موقعیت تاسیسات زیرزمینی در اسناد و مدارک پیمان مشخص نشده باشد، پیمانکار باید با توجه بـه برنامه زمانی اجرای کار، تعیین وضعیت آنها را از مهندس مشاور استعلام کند و بعد از اعلام نظر مهندس مشاور، برای عملیات حفاری اقدام نماید. بدین ترتیب، مسئولیت پیمانکار در مورد بروز هر نوع حادثه و پرداخت خسارت و هزینه های پیش گفته در مورد تاسیسات زیرزمینی، منوط بـه آن است کـه نوع، محل یا مسیر تاسیسات مزبور بـه اطلاع پیمانکار رسیده یا در اسناد و مدارک پیمان مشخص شده باشد.

هر گاه انجام عملیات موضوع پیمان، تغییر وضع تاسیسات یاد شده را ایجاب نماید، پیمانکار بـه کارفرما اطلاع می دهد تا سازمان های ذیربط برای تغییر وضع اقدام نمایند. هزینه های مربوط بـه عملیات یاد شده، بـه عهده کارفرماست.

ماده ۲۴ ـ واگذاری، پیمانکاران جزء:

الف) پیمانکار حق واگذاری پیمان بـه دیگری را ندارد.

ب) پیمانکار می تواند بـه منظور تسهیل و تسریع در اجرای قسمت یا قسمت هایی از عملیات موضوع پیمان، پیمانه ایی با پیمانکاران جزء ببندد، مشروط بـه آنکه انان را از واگذاری کار بـه دیگران ممنوع کند. در صورتی کـه در اسناد و مدارک پیمان، کارفرما، لزوم تایید صلاحیت پیمانکاران جزء را پیش بینی کرده باشد، پیمانکار موظف است کـه تایید کارفرما را در این مورد تحصیل نماید. این واگذاری نباید از پیشرفت کار طبق برنامه زمانی اجرای کار بکاهد، و بـه هر حال بـه هیچ روی از مسئولیت و تعهدات پیمانکار نمی کاهد. پیمانکار مسئول تمام عملیاتی است کـه توسط پیمانکاران جزء یا کارکنان آنها انجام می شود. در پیمان های بین پیمانکار و پیمانکار جزء باید نوشته شود کـه در صورت بروز اختلاف بین آنها، کارفرما حق دارد، در صورتی کـه مقتضی بداند، بـه مورد اختلاف رسیدگی کند. پیمانکار و پیمانکار جز نیز می پذیرند کـه نظر کارفرما در این مورد قطعی است و تعهد می کنند کـه الزاما آن را اجرا نمایند.

هر گاه در پرداخت مطالبات پیمانکاران جز با توجه بـه شرایط درج شده در پیمان آنها، تاخیری روی دهد، در صورتی کـه پیمانکار جز، تعهدات خود را بر اساس پیمان تنظیمی خود با پیمانکار کاملا انجام داده و کار او مورد قبول و تایید مهندس مشاور باشد، کارفرما می تواند بنا بر تقاضای پیمانکار جز با حضور نماینده پیمانکار بـه کار او رسیدگی کند. اگر در اثر این رسیدگی، پیمانکار جز طلبکار باشد و از پرداخت آن خودداری کند کارفرما حق دارد طلب پیمانکار جز را برای کارهایی کـه صورت وضعیت آن بـه پیمانکار پرداخت شده است، از محل مطالبات پیمانکار بپردازد. در صورتی کـه با اخطار کارفرما، پیمانکار یا نماینده او برای رسیدگی حاضر نشوند کارفرما رسیدگی می کند و بـه شرح پیش گفته عمل می کند و این عمل قطعی و غیر قابل اعتراض است. هر گاه پس از فسخ پیمان، پیمانکاران جز مطالباتی از پیمانکار داشته باشند، مهندس مشاور و کارفرما، بـه شرح پیش گفته موضوع را رسیدگی می کنند. اگر پس از رسیدگی و تهیه صورت حساب نهایی، پیمانکار مطالباتی داشته باشد، کارفرما می تواند طلب پیمانکار جز را از محل مطالبات پیمانکار بپردازد.

ماده ۲۵ ـ اجرای کار در شب: اجرای کار در شب، در موارد زیر مجاز است:

الف) در برنامه زمانی تفصیلی پیش بینی شده است.

ب) هر گاه بـه سبب بروز تاخیرهای از سوی پیمانکار، انجام کار طبق تشخیص پیمانکار در مدت پیمان امکان پذیر نباشد، پیمانکار می تواند بدون آنکه حق دریافت اضافه هزینه کار را داشته باشد با تایید مهندس مشاور و موافقت کارفرما، قسمتی از کار را در شب اجرا کند.

ج) هر گاه مهندس مشاور تشخیص دهد کـه پیشرفت کار پیمانکار بـه نحوی نیست کـه همه عملیات در مدت پیمان پایان یابد، می تواند پس از موافقت کارفرما، بـه پیمانکار دستور دهد کـه قسمتی از کار را در شب اجرا کند. در این حالت، پیمانکار مکلف بـه اجرای این دستور است و حق ادعا و یا مطالبه هیچ گونه خسارت و اضافه بها را ندارد.

د) اگر بـه تشخیص مهندس مشاور و تایید کارفرما برای جبران تاخیرهایی کـه ناشی از قصور پیمانکار نیست، کار در شب نیز انجام شود، اضافه هزینه های مربوط بـه مار در شب، با تایید مهندس مشاور و تصویب کارفرما، پرداخت می شود. در محاسبه این هزینه ها، بـه منظور تعیین این هزینه های اضافی دستمزد نیروی انسانی برای کار در شب، باید مقررات قانون کار و امور اجتماعی ملاک قرار گیرد.

پیمانکار متعهد است کـه ترتیب کار را طوری دهد کـه تا حد امکان، اجرای کار در شب برای ساکنان مجاور مزاحمتی ایجاد نکند.

ماده ۲۶ ـ آثار تاریخی و اشیای عتیقه: هر گاه ضمن اجرای کار، اشیای عتیقه یا آثار تاریخی و مسکوکات قدیمی و مانند آن در محل کار پیدا شود، پیمانکار متعهد است کـه بی درنگ مراتب را از طریق مهندس مشاور بـه اطلاع کارفرما و طبق قوانین بـه اطلاع دستگاه های انتظامی برساند. کارفرما برای حفظ و نگه داری یا انتقال اشیای عتیقه، اقدام فوری بـه عمل می آورد. پیمانکار یابد تا زمان اقدام بـه حفاظت از سوی کارفرما یا مقامات ذی ربط، برای حفظ و نگه داری اشیاء و آثار مزبور مراقبت لازم را بـه عمل آورد.

هر گاه اجرای این ماده، موجب توقف یا تعطیل عملیات موضوع پیمان گردد، طبق ماده ۴۹ رفتار می شود.

ماده ۲۷ ـ اقامتگاه قانونی: اقامتگاه قانونی کارفرما و پیمانکار همان است کـه در موافقت نامه پیمان نوشته شده است. در صورتی کـه یکی از طرفین، محل قانونی خود را تغییر دهد، باید نشانی جدید خود را دست کم ۱۵ روز پیش از تاریخ تغییر، بـه طرف دیگر اطلاع دهد، تا وقتی کـه نشانی جدید بـه طرف دیگر اعلام نشده است، مکاتبات بـه نشانی قبلی ارسال می شود و دریافت تلقی می گردد.

فصل سوم: تعهدات و اختیارات کارفرما

ماده ۲۸ ـ تحویل کارگاه

الف) کارفرما متعهد است کـه کارگاه را بی عوض و بدون معارض تحویل پیمانکار دهد. اجرای کار در زمین ها و محل های تحویلی، مستلزم اخذ پروانه یا پرداخت حقوقی از قبیل عوارض شهرداری، حق ریشه و مستحدثات و مانند اینها باشد، کارفرما متعهد است بـه تحصیل پروانه ساختمان و پرداخت وجوه مزبور است.

تبصره 1 ـ اگر در اسناد و مدارک پیمان، تامین تمام یا قسمتی از زمین مورد نیاز برای تجهیز کارگاه بـه عهده پیمانکار گذاشته شده باشد، طبق شرایط پیش بینی شده در پیمان عمل می شود.

تبصره 2 ـ در صورتی کـه محل تحویل شده بـه پیمانکار معارض پیدا کند و موجب توقف اجرای تمام یا قسمتی از کار شود، آن قسمت از کار کـه متوقف شده است، مشمول تعلیق می گردد و طبق ماده ۴۹ رفتار می شود.

ب) کارفرما بعد از مبادله پیمان، تاریخ تحویل کارگاه را کـه نباید بیشتر از ۳۰ روز از تاریخ مبادله پیمان باشد، بـه پیمانکار اعلام می کند. پیمانکار باید در تاریخ تعیین شده در محل کار حاضر شود و طی صورت جلسه هایی، اقدام بـه تحویل گرفتن کارگاه بنماید. در صورتی کـه حداکثر ۳۰ روز از تاریخ تعیین شده برای تحویل گرفتن کارگاه حاضر نشود، کارفرما حق دارد کـه طبق ماده ۴۶، پیمان را فسخ کند.

در صورت جلسه های تحویل کارگاه باید حدود و موقعیت زمین ها و محل هایی کـه در آنها موضوع پیمان اجرا می شود و نقاط نشانه با مشخصات آنها، محور عملیات و محل منابع تهیه مصالحی کـه باید در کارگاه تولید گردد، درج شود.

اگر تحویل کارگاه بـه طور یکجا میسر نباشد کارفرما باید کارگاه را بـه ترتیبی تحویل دهد کـه پیمانکار بتواند عملیات موضوع پیمان را طبق برنامه زمانی تفصیلی انجام دهد. در این حالت نیز مهلت کارفرما برای تحویل دست کم اولین قسمت کارگاه کـه برای تجهیز کارگاه و شروع عملیات موضوع پیمان لازم است حداکثر ۳۰ روز است.

ج) هر گاه کارفرما نتواند کارگاه را بـه ترتیبی تحویل دهد کـه پیمانکار بتواند کار را طبق برنامه زمانی تفصیلی انجام دهد، و مدت تاخیر در تحویل کارگاه بیش از یک ماه شود، کارفرما بـه منظور جبران خسارت تاخیر در تحویل کارگاه، هزینه های اضافی ایجاد شده برای پیمانکار را کـه طبق رابطه زیر محاسبه می شود پرداخت می کند، مشروط بر اینکه با تایید مهندس مشاور، پیمانکار در محل های تحویل شده تاخیر غیر مجاز نداشته باشد.

(مدت تاخیر بـه ماه پس از کسر یک ماهـ) (مبلغ کارهایی کـه در تحویل محل اجرای آن تاخیر شده است) (متوسط کارکرد فرضی ماهانه) ۵/۷ =مبلغ خسارت تاخیر تحویل کارگاه

مبلغ اولیه پیمان:

اگر در مدت تاخیر از ۳۰ درصد مدت پیمان یا ۶ ماه، هر کدام کـه کمتر است بیشتر شود، حقوقی بـه پیمانکار تعلق می گیرد، بدین ترتیب کـه اگر مبلغ کارهای پیش بینی شده در محل های تحویل نشده تا ۲۵ درصد مبلغ اولیه پیمان باشد، پیمانکار می تواند با اطلاع قبلی ۱۵ روزه آن قسمت از کار را از تعهدات خود حذف کند ولی اگر این مبلغ بیشتر از ۲۵ درصد مبلغ اولیه پیمان باشد، در صورت اعلام خاتمه پیمان از سوی پیمانکار، پیمان خاتمه و طبق ماده ۴۸ عمل می شود. هر گاه پیمانکار در محل هایی کـه در تحویل آنها بیش از مدت پیش گفته تاخیر شده است، کار اجرایی را شروع نماید، حق حذف تعهدات در آن قسمت از کار را از خود سلب می نماید.

تبصره ـ اگر کارفرما نتواند هیچ قسمت از کارگاه را بـه پیمانکار تحویل دهد، برای تاخیر بیش از یک ماه تا ۳۰ درصد تا مدت پیمان یا ۶ ماه، هر کدام کـه کمتر است، نسبت بـه تاریخ مبادله پیمان، ماهانه معادل مبلغ 2/5 درصد متوسط کارکرد فرضی ماهانه را بـه پیمانکار پرداخت می کند. اگر پیمانکار پس از انقضای ۳۰ درصد مدت پیمان یا ۶ ماه، هر کدام کـه کمتر است، مایل بـه ادامه یا اجرای کار نباشد، با اعلام او، قرارداد طبق ماده ۴۸ خاتمه می یابد و پیمانکار و هیچ گونه دعاوی دیگری نمی تواند مطرح نماید.

خسارت تاخیر در تحویل تمام یا قسمتی از کارگاه، برای مدت مآزاد بر یک ماه، حداکثر تا ۳۰ درصد مدت پیمان یا ۶ ماه، هر کدام کـه متر است، قابل پرداخت است.

د) در مواردی کـه بـه استناد این ماده، قسمتی از تعهدات پیمانکار حذف شود، تضمین انجام تعهدات پیمانکار نیز بـه تناسب کاهش داده می شود.

هـ) پیمانکار نمی تواند جز آنچه طبق نقشها و دستور کارهاست، در زمینها و محل های متعلق بـه کارفرما یا ملک غیر کـه از طرف کارفرما بـه پیمانکار تحویل شده است، اقدام بـه احداث بنا یا ساختمان کند. اگر در اثر اجرای کار در ملک غیر کـه از طرف کارفرما تحویل شده است، صاحب ملک اقامه دعوا و درخواست خسارت و جلوگیری و توقف کار نماید، طرف ادعا کارفرماست و پیمانکار هیچ گونه مسئولیت و تعهدی در این مورد ندارد.

و) در صورتی کـه طبق اسناد و مدارک پیمان، تامین تمام یا قسمتی از زمین مورد نیاز تجهیز کارگاه بـه عهده پیمانکار باشد یا پیمانکار بخواهد طبق صلاحدید خود از محلهایی خارج از محل های تحویلی کارفرما برای تجهیز کارگاه استفاده کند، باید موقعیت آنها را بـه تایید کارفرما برساند. در این حالت، مسئولیت هر نوع ادعا و طلب خسارت از سوی صاحب ملک بـه عهده پیمانکار است و کارفرما در این موارد مسئولیتی ندارد.

هر گاه پیمانکار محل های مورد نیاز تجهیز کارگاه را بـه صورت اجاره ای در اختیار بگیرد، باید اجاره نامه آنها، امکان انتقال مورد اجاره را بـه کارفرما پیش بینی کند.

ماده ۲۹ ـ تغییر مقادیر کار، قیمت های جدید، تعدیل نرخ پیمان

الف) در ضمن اجرای کار، ممکن است مقادیر درج شده در فهرست بها و مقادیر منضم بـه پیمان تغییر کند. تغیر مقادیر بـه وسیله مهندس مشاور محاسبه می شود و پس از تصویب کارفرما بـه پیمانکار ابلاغ می شود. پیمانکار با دریافت ابلاغ تغییر مقادیر کار، موظف بـه انجام با نرخ پیمان است، بـه شرط آنکه مبلغ ناشی از تغییر مقادیر کار، از حدود تعیین شده در زیر بیشتر نشود.

افزایش مقادیر باید در چارچوب موضوع پیمان بـه پیمانکار ابلاغ شود. جمع مبلغ مربوط بـه افزایش مقادیر و مبلغ کار های با قیمت جدید (موضوع بند ج) نباید از ۲۵ درصد مبلغ اولیه پیمان بیشتر شود.

تبصره ـ اگر نرخ پیمان مشمول تعدیل احاد بها باشد، برای محاسبه افزایش مبلغ پیمان بـه سبب قیمت های جدید، ابتدا قیمت های جدید بـه مبنای نرخ پیمان تبدیل می شود و سپس ملاک محاسبه قرار می گیرد.

جمع مبلغ مربوط بـه کاهش مقادیر و حذف آنها نباید از ۲۵ درصد مبلغ اولیه پیمان بیشتر شود. اگر این مبلغ، از حد تعیین شده بیشتر شود و پیمانکار با اتمام کار با نرخ پیمان موافق باشد، عملیات موضوع پیمان در چارچوب پیمان انجام می شود. ولی در صورتی کـه پیمانکار مایل بـه اتمام کار نباشد، پیمان طبق ماده ۴۸ خاتمه داده می شود.

تبصره 1 ـ در صورت حذف قسمت هایی از کار بـه استناد بند ج ماده ۲۸، برای تعیین حد افزایش یا کاهش مقادیر طبق بند های ۱ و ۲، بـه جای مبلغ اولیه پیمان، مبلغ اولیه پیمان پس از کسر مبلغ کار های حذف شده بـه وسیله پیمانکار، ملاک قرار می گیرد.

تبصره 2 ـ اضافه یا کاهش مقادیر کار طبق مفاد بند های (الفـ۱) و (الفـ۲) این ماده تا ۱۰ درصد با دستور مهندس مشاور عمل می شود، ولی اضافه بر آن با تصویب کارفرما قابل اجرا است.

ب) در صورتی کـه پس از تکمیل کار و تصویب صورت و وضعیت قطعی مشخص شود، مقادیر کار بدون آنکه از سوی کارفرما کم شده باشد، نسبت بـه مقادیر منضم بـه پیمان کاهشی بیش از حد تعیین شده در بند (الف ـ ۲) داشته باشد، در این حالت نیز نرخ پیمان ملاک عمل است.

ج) اگر در چارچوب موضوع پیمان، کارهایی بـه پیمانکار ابلاغ شود کـه برای آنها قیمت و مقدار در فهرست بها و مقادیر منضم بـه پیمان پیش بینی نشده است، پیمانکار باید بی درنگ پس از دریافت ابلاغ مهندس مشاور، قیمت پیشنهادی خود را برای اجرای کار های یاد شده، همراه با تجزیه قیمت، بـه مهندس مشاور تسلیم نماید. قیمتی کـه با توافق پیمانکار و مهندس مشاور تعیین می شود و بـه تصویب کارفرما برسد، ملاک پرداخت است. قیمت های جدیدی کـه بـه این صورت تعیین می شود باید بر حسب هزینه اجرای کار در محل اجرا محاسبه گردد. از این رو، تنها ضریب هزینه بالا سری پیمان بـه قیمت های جدید اعمال می شود.

تبصره ـ در صورتی کـه پیمان با استفاده از فهرست های بهای واحد پایه منعقد شده باشد، چگونگی تعیین قیمت جدید، علاوه بر مفاد این بند، تابع دستورالعمل نحوه استفاده از قیمت های پایه در تعیین قیمت جدید با اولویت یاد شده است.

د) جمع بهای قیمت های جدید، علاوه بر آنکه تابع سقف تعیین شده در بند الف است، نباید از ۱۰ درصد مبلغ اولیه پیمان بیشتر شود.

هـ) تعدیل نرخ پیمان طبق شرایط پیش بینی شده در شرایط خصوصی است.

ماده ۳۰ ـ تغییر مدت پیمان

الف) در صورت وقوع هر یک از موارد زیر کـه موجب افزایش مدت اجرای کار شود، پیمانکار می تواند درخواست تمدید مدت پیمان را بنماید. پیمانکار درخواست تمدید مدت پیمان را با ارائه محاسبات و دلایل توجیهی، بـه مهندس مشاور تسلیم می کند و مهندس مشاور پس از بررسی و تایید، مراتب را برای اتخاذ تصمیم بـه کارفرما گزارش می کند و سپس نتیجه تصمیم کارفرما را بـه پیمانکار ابلاغ می نماید.

1 ـ در صورتی کـه بند های الف و ج ماده ۲۹، مبلغ پیمان تغییر کند.

2 ـ هر گاه بـه دستور کارفرما یا مهندس مشاور نقشه های اجرایی یا مشخصات فنی تغییر اساسی کند.

3 ـ هر گاه کارفرما در تحویل کارگاه، ابلاغ دستور کارها یا نقشه و تحویل مصالحی کـه تهیه آنها بـه عهده اوست تاخیر کند. تاخیر ابلاغ دستور کارها و نقشه ها بـه شرطی مشمول این بند است کـه پیمانکار با توجه بـه برنامه زمانی تفصیلی، آنها را از مهندس مشاور درخواست کرده باشد.

4 ـ اگر در تحویل مصالحی کـه فروش آنها لزوما باید با حواله کارفرما صورت گیرد تاخیر ایجاد شود بـه شرطی کـه پیمانکار با توجه بـه برنامه زمانی تفصیلی برای تهیه آنها بـه موقع اقدام کرده باشد.

5 ـ در موارد حوادث قهری و همچنین در موارد مربوط بـه کشف اشیای عتیقه و آثار تاریخی بـه در مواد ۲۶ و ۴۳ پیش بینی شده است.

6 ـ هر گاه محدودیت برای ورود مصالح و تجهیزات طبق بند (د) ماده ۲۰ پیش آید.

7 ـ در صورتی کـه طبق ماده ۴۹ بـه حالت تعلیق دراید.

8 ـ در صورتی کـه قوانین و مقررات جدیدی وضع شود کـه در تغییر مدت اجرای کار مؤثر باشد.

9 ـ هر گاه کارفرما نتواند تعهدات مالی خود را در موعد های درج شده در اسناد و مدارک پیمان انجام دهد.

10 ـ موارد دیگری کـه بـه تشخیص کارفرما خارج از قصور پیمانکار باشد.

ب) اگر وقوع برخی از موارد درج شده در بند الف موجب کاهش مدت پیمان شود، مهندس مشاور با کسب نظر پیمانکار، کاهش مدت پیمان را تعیین می کند و مراتب را برای اتخاذ تصمیم بـه کارفرما گزارش می نماید و سپس نتیجه تصمیم کارفرما را بـه پیمانکار ابلاغ می کند.

ج) در پایان مدت اولیه پیمان یا هر تمدید مدت پیمان، اگر کار بـه اتمام نرسیده باشد، مهندس مشاور با کسب نظر پیمانکار و با توجه بـه موارد تعیین شده در بند الف علل تاخیر کار را بررسی می کند و میزان مدت مجاز و غیر مجاز آن را با توافق پیمانکار تعیین می نماید و نتیجه کار را بـه کارفرما گزارش می دهد و سپس نظر کارفرما را در مورد میزان مجاز یا غیر مجاز تاخیر کار بـه پیمانکار اعلام می کند و معادل مدت تاخیر مجاز، مدت پیمان را تمدید می نماید.

د) در اجرای مفاد این ماده برای تمدید مدت پیمان، تاخیر های هم زمان ناشی از عوامل مختلف درج شده در بند الف، فقط یک بار محاسبه می شود.

هـ) در اجرای مفاد این ماده، اگر پیمانکار با مهندس مشاور توافق نداشته باشد یا نسبت بـه تصمیم کارفرما معترض باشد، طبق نظر کارفرما عمل می شود و پیمانکار می تواند بر اساس ماده ۵۳ برای حل مسئله اقدام نماید.

ماده 31 ـ مدیریت اجرا: کارفرما می تواند قسمتی از اختیارات خود را بـه شخص حقوقی، کـه مدیر طرح نامیده می شود، واگذار نماید. کارفرما مدیر طرح را با تعیین حدود اختیارات واگذار شده بـه پیمانکار معرفی می نماید. تمام تصمیم گیری های مدیر طرح در چارچوب اختیارات واگذار شده، در حکم تصمیم کارفرما می باشد.

ماده 32 ـ نظارت بر اجرای کار

الف) عملیات اجرای پیمانکار، همیشه باید زیر نظر و با اطلاع مهندس مشاور انجام شود، نظارتی کـه طرف کارفرما و مهندس مشاور در اجرای کارها بـه عمل می آید. بـه هیچ روی، از میزان مسئولیت پیمانکار نمی کاهد.

نظارت مستقیم در کار پیمانکار، در محدوده کارگاه و در موارد خاص (برای ساخت قطعات و تجهیزات) در خارج از کارگاه انجام می شود. در هر حال، پیمانکار باید گزارش پیشرفت اقدام هایی را کـه در خارج از کارگاه بـه منظور انجام تعهدات پیمان انجام می دهد، بـه مهندس مشاور تسلیم نماید.

ب) مهندس مشاور، تنها مرجع فنی پیمانکار برای اجرای موضوع پیمان از سوی کارفرماست.

هر گاه تغییرات، اظهار نظرهای فنی و اصلاحات مورد نظر پیمانکاران، سازندگان و بازرسان فنی، پس از هماهنگی با مهندس مشاور انجام می گیرد توسط وی بـه پیمانکار ابلاغ می شود. مواردی کـه مهندس مشاور، موظف بـه کسب مجوز از کارفرما، برای انجام وظایف نظارت است، در اسناد و مدارک پیمان تعیین شده است.

ج) مهندس مشاور بـه منظور اطمینان از صحت اجرای کار، اقدام آزمایش مصالح یا کارهای انجام یافته می کند. هزینه انجام آزمایش ها بر عهده کارفرماست، مگر آنکه در اسناد و مدارک پیمان ترتیب دیگری هم پیش بینی شده باشد. هر گاه نتایج این آزمایشها با آنچه کـه در مدارک فنی تعیین شده است تطبیق نکند، پیمانکار متعهد است کـه مصالح و کارها را طبق دستور مهندس مشاور اصلاح کند. هزینه انجام این اصلاحات بـه عهده پیمانکار است، مگر آنکه نقص موجود مربوط بـه مدارک فنی باشد.

پیمانکار موظف است کـه برای نمونه برداری از مصالح یا انجام هر نوع آزمایشی، تعداد لازم کارگر بـه صورت موردی و موقت، بـه طور رایگان در اختیار مهندس مشاور بگذارد.

د) در صورتی کـه مهندس مشاور مواردی از عدم رعایت مشخصات فنی، نقشه ها و مدارک دیگر فنی پیمان را در اجرای کارها مشاهده کند، با ارسال اخطاریه ای اصلاح کارهای معیوب را در مدت مناسبی کـه با توجه بـه حجم و نوع کار تعیین می نماید از پیمانکار می خواهد. اگر پس از مهلت تعیین شده پیمانکار نسبت بـه اصلاح، کارها اقدام نکند، کارفرما می تواند خودش کارهای معیوب را اصلاح نماید و هزینه های مربوط را بـه اضافه ۱۵ درصد از مطالبات پیمانکار کسر نماید. در صورتی کـه عدم توجه بـه اخطار مهندس مشاور برای اصلاح هر کار معیوب از سوی پیمانکار تکرار شود، کارفرما می تواند پیمان را طبق ماده ۴۶ فسخ نماید.

هـ) کارفرما در مدت اجرای پیمان، هر موقع کـه لازم بداند، توسط نمایندگان خود عملیات پیمانکار را بازرسی می کند. پیمانکار موظف است کـه هر نوع اطلاعات و مدارکی را کـه مورد نیاز باشد، در اختیار نمایندگان کارفرما بگذارد و تسهیلات لازم را برای انجام این بازرسی ها فراهم سازد.

و) اگر کارفرما در طول مدت پیمان، تصمیم بـه تغییر مهندس مشاور بگیرد، این تصمیم باید دست کم یک ماه پیشتر بـه اطلاع پیمانکار برساند. پیمانکار و مهندس مشاور، موظف هستند کـه تکلیف آزمایش هایی نا تمام، صورت جلسه های در دست اقدام و صورت کارکرد های در حال رسیدگی را روشن کنند. در صورتی کـه مهندس مشاور بـه شرح پیش گفته عمل نکند، کارفرما مستقیما بـه جای مهندس مشاور تکلیف کار های ناتمام را روشن می کند و هزینه های مربوط بـه این اقدام را بـه حساب بدهی مهندس مشاور منظور می نماید.

اگر در زمان اعلام کارفرما مبنی بر تغییر مهندس مشاور، بخشهایی از کار توسط پیمانکار در حال اجرا باشد کـه اتمام آن بخش منجر بـه صدور تاییدیه های مهندس مشاور شده و این امر موکول بـه زمان پس از تغییر مهندس مشاور شود، این گونه موارد، باید در طول یک هفته از تاریخ اعلام کارفرما، از سوی پیمانکار بـه کارفرما منعکس شود، تا کارفرما ترتیب لازم را برای عدم انقطاع آن بخش از کار پیمانکار و صدور بـه موقع تاییدیه بدهد.

کارفرما مهندس مشاور جدید را بـه پیمانکار معرفی میکند و اختیارات او را طبق آنچه کـه برای مهندس مشاور قبلی تعیین شده بود، تنفیذ یا تغییرات مربوط را بـه پیمانکار ابلاغ می کند و از آن پس، تصمیم ها، و دستورهای مهندس مشاور جدید در چارچوب پیمان برای پیمانکار لازم الاجراست.

ماده 33 ـ مهندس ناظر:

الف) مهندس ناظر کـه نماینده مهندس مشاور در کارگاه است وظیفه دارد کـه با توجه بـه اسناد و مدارک پیمان، در اجرای کار، نظارت و مراقبت دقیق بـه عمل آورد و مصالح و تجهیزاتی را کـه باید بـه مصرف برساند، بر اساس نقشه ها و مشخصات فنی مورد رسیدگی و آزمایش قرار دهد و هر گاه عیب و نقصی در آنها یا در نحوه مهارت کارکنان یا چگونگی کار مشاهده کند، دستور رفع آنها را بـه پیمانکار بدهد. همچنین هر گاه بعضی از ماشین آلات معیوب باشد بـه طوری کـه نتوان با آنها کار کرد، مهندس ناظر تعمیر یا تعویض و یا تغییر آنها را از پیمانکار می خواهد. با رعایت مفاد بند ب، هرگونه دستوری کـه از طرف مهندس ناظر بـه پیمانکار داده می شود، بـه مثابه دستور های داده شده توسط مهندس مشاور است. پیمانکار ملزم بـه اجرای آنهاست.

ب) مهندس ناظر، بـه هیچ روی حق ندارد کـه از تعهدات پیمانکار بکاهد یا موجب تمدید مدت پیمان یا پرداخت اضافی بـه پیمانکار شود یا هر نوع دستور تغییر کاری را صادر کند.

ج) پیمانکار مکلف است کـه دستور های مهندس ناظر را در حدود مفاد این ماده اجرا نماید، مگر در مواردی کـه آنها را بر خلاف اسناد و مدارک پیمان تشخیص دهد، کـه در این صورت، موظف است کـه موضوع را بـه مهندس مشاور بنویسد و کسب تکلیف کند. هر گاه مهندس مشاور موضوع را فیصله ندهد، نظر کارفرما در آن مورد قاطع می شود.

د) با وجود نظارتی کـه از طرف مهندس ناظر در اجرای کارها بـه عمل می آید، کارفرما و مهندس مشاور حق دارد مصالح مصرفی و کارهای انجام یافته را مورد رسیدگی قرار دهند. و اگر مشخصات آنها را مغایر نقشه ها و مشخصات فنی تشخیص دهند، پیمانکار متعهد است مصالح و کارهای معیوب را بـه هزینه خود تعویض نماید. بـه هر حال، نظارت مهندس ناظر از مسئولیت های پیمانکار نمی کاهد و سلب حق از کارفرما و مهندس مشاور نمی کند.

فصل چهارم: تضمین، پرداخت، تحویل کار

ماده ۳۴ ـ تضمین انجام تعهدات: موقع امضای پیمان، برای تضمین انجام تعهدات ناشی از ان، پیمانکار باید ضمانت نامه ای معادل ۵ درصد مبلغ اولیه پیمان صادر شده از طرف بانک مورد قبول کارفرما و طبق نمونه ای کـه ضمیمه اسناد مناقصه بوده است، تسلیم کارفرما کند. ضمانت نامه یاد شده باید تا یک ماه پس از تاریخ تحویل موقت موضوع پیمان معتبر باشد. تا هنگامی کـه تحویل موقت انجام نشده است، پیمانکار مکلف است برای تمدید ضمانت نامه یاد شده اقدام نماید. و اگر تا ۱۵ روز پیش از انقضای مدت اعتبار ضمانت نامه پیمانکار موجبات تمدید آن را فراهم نکرده است کارفرما حق دارد کـه مبلغ ضمانت نامه را از بانک ضامن دریافت کند و وجه آن را بـه جای ضمانت نامه، بـه رسم وثیقه نزد خود نگه دارد. کارفرما تضمین انجام تعهدات را پس از تصویب صورت مجلس تحویل موقت، با توجه بـه تبصره ۱ این ماده آزاد است.

تبصره 1 ـ حداکثر تا یک ماه بعد از تحویل موقت، آخرین صورت وضعیت موقت طبق ماده ۳۷، بدون منظور داشتن مصالح پای کار تنظیم می شود. هر گاه بر اساس این صورت وضعیت، پیمانکار بدهکار نباشد یا جمع بدهی او نصف کسور تضمین حسن انجام کار کمتر باشد ضمانت نامه انجام تعهدات بی درنگ آزاد می شود. ولی هر گاه میزان بدهی پیمانکار، از نصف کسور تضمین حسن انجام کار بیشتر باشد، ضمانت نامه انجام تعهدات بر حسب مورد طبق شرایط تعیین شده در ماده ۴۰ یا ۵۲ آزاد می شود.

تبصره 2 ـ در صورتی کـه تمام یا قسمتی از تضمین انجام تعهدات، بـه صورت نقد نزد کارفرما باشد، با رعایت مقررات، بـه جای ضمانت نامه بانکی از انواع دیگر اوراق بهادار استفاده شود، چگونگی گرفتن تضمین و استرداد آن در هر مورد، طبق شرایطی است کـه در این پیمان برای ضمانت نامه بانکی تعیین شده است.

ماده ۳۵ـ تضمین حسن انجام کار: از مبلغ هر پرداخت بـه پیمانکار، معادل ۱۰ درصد بـه عنوان تضمین حسن انجام کار کسر و در حساب سپرده نزد کارفرما نگاهداری می شود. نصف این مبلغ پس از تصویب صورت وضعیت قطعی طبق ماده ۴۰ و نصف دیگر پس از تحویل قطعی، با رعایت مواد ۴۲ و ۵۲، مسترد می گردد.

تبصره ـ پیمانکار می تواند، وجوه سپرده تضمین حسن انجام کار را طبق دستورالعمل نافذ در زمان ارجاع کار کـه شماره و تاریخ آن در اسناد و مدارک پیمان درج شده است، دریافت کند.

ماده ۳۶ ـ پیش پرداخت: کارفرما موافقت دارد کـه بـه منظور تقویت بنیه مالی پیمانکار، مبلغی بـه عنوان پیش پرداخت بـه پیمانکار پرداخت نماید. میزان، روش پرداخت و چگونگی واریز پیش پرداخت و دیگر ضوابط ان، بر اساس دستورالعمل مربوط است کـه در زمان ارجاع کار نافذ بوده و شماره و تاریخ آن در اسناد و مدارک پیمان درج شده است.

پیمانکار در موعد های مقرر در دستورالعمل پیش گفته، برای دریافت هر یک از اقساط پیش پرداخت، درخواست خود را بـه مهندس مشاور می نویسد. کارفرما پس از تایید مهندس مشاور، هر قسط پیش پرداخت را در مقابل تضمین تعیین شده در دستورالعمل، بدون اینکه وجوهی از آن کسر شود، پرداخت می نماید. مهلت پرداخت هر قسط پیش پرداخت ۲۰ روز از تاریخ درخواست پیمانکار کـه بـه تایید مهندس مشاور رسیده است، یا ۱۰ روز از تاریخ ارائه تضمین از سوی پیمانکار، هر کدام کـه بیشتر است، می باشد.

ماده ۳۷ ـ پرداخت ها

الف) در آخر هر ماه، پیمانکار، وضعیت کار های انجام شده از شروع کار تا آن تاریخ را طبق نقشه های اجرایی، دستور کارها و صورت جلسه هاست اندازه گیری می نماید و مقدار مصالح و تجهیزات پای کار را تعیین می کند، سپس بر اساس فهرست بهای منضم بـه پیمان، مبلغ صورت وضعیت را محاسبه کرده و انرا در اخر ماه تسلیم مهندس ناظر می نماید. مهندس مشاور، صورت وضعیت پیمانکار را از نظر تطبیق با اسناد و مدارک پیمان کنترل کرده و در صورت لزوم با تعیین دلیل اصلاح می نماید و آن را در مدت حداکثر ۱۰ روز از تاریخ دریافت از سوی مهندس ناظر برای کارفرما ارسال می نماید و مراتب را نیز بـه اطلاع پیمانکار می رساند. کارفرما صورت وضعیت کنترل شده از سوی مهندس ناظر، برای کارفرما ارسال می نماید و مراتب را نیز بـه اطلاع پیمانکار می رساند. کارفرما صورت وضعیت کنترل شده از سوی مهندس مشاور را رسیدگی کرده و بعد از کسر وجوهی کـه بابت صورت وضعیت های موقت قبلی پرداخت شده است و همچنین اعمال کسور قانونی و کسور متعلقه طبق پیمان، باقیمانده مبلغ قابل پرداخت بـه پیمانکار را حداکثر ظرف ۱۰ روز از تاریخ وصول صورت وضعیت، با صدور چک بـه نام پیمانکار، پرداخت می کند. با پرداخت صورت وضعیت موقت، تمام کارها و مصالح و تجهیزاتی کـه در صورت وضعیت مزبور درج گردیده است متعلق بـه کارفرماست، لیکن بـه منظور اجرای بقیه کار های موضوع پیمان، بـه رسم امانت، تا موقع تحویل موقت، در اختیار پیمانکار قرار می گیرد.

مقادیر درج شده در صورت وضعیت های موقت و پرداخت هایی کـه بابت آنها بـه عمل می آید جنبه موقت و علی الحساب دارد و هر نوع اشتباه اندازه گیری و محاسباتی و جز اینها، در صورت وضعیت های بعدی یا در صورت وضعیت قطعی، اصلاح و رفع می شود. بـه منظور ایجاد امکان برای تهیه، رسیدگی و تصویب صورت وضعیت قطعی در مهلت های تعیین شده در ماده ۴۰ پیمانکار باید ضمن اجرای کار و پس از اتمام هر یک از اجزای ان، نسبت بـه تهیه متره های قطعی و ارائه آنها بـه مهندس مشاور برای رسیدگی همراه با صورت جلسه ها و مدارک مربوط اقدام نماید، این اسناد باید در تهیه صورت وضعیت های موقت نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

تبصره 1 ـ هر گاه بـه عللی صورت وضعیت ارسالی از طرف مهندس مشاور مورد تایید کارفرما پس از وضع کسور تعیین شده در این ماده، تا ۷۰ درصد مبلغ صورت وضعیتی را کـه مهندس مشاور ارسال نموده است، بـه عنوان علی الحساب و در مدت مقرر در این ماده در وجه پیمانکار پرداخت می کند و صورت وضعیت را همراه با دلایل رد ان، برای تصحیح بـه مهندس مشاور بر میگرداند، تا پس از اعمال اصلاحات لازم در مدت حداکثر ۵ روز، دوباره بـه شرح یاد شده برای کارفرما اصلاح ارسال شود و بقیه مبلغ بـه ترتیبی کـه گفته شد بـه پیمانکار پرداخت گردد. در این صورت، مهلت پرداخت مبلغ صورت وضعیت از تاریخی شروع می شود کـه صورت وضعیت تصحیح شده تسلیم کارفرما شود.

تبصره 2 ـ هر گاه پیمانکار نسبت بـه صورت وضعیتی کـه بـه شرح پیش گفته اصلاح شده است معترض باشد، اعتراض خود را با ذکر دلیل، حداکثر ظرف یک ماه، بـه کارفرما اعلام میکند تا مورد رسیدگی قرار گیرد.

تبصره 3 ـ اگر پیمانکار در موعد مقرر صورت وضعیت موقت را تهیه و تسلیم مهندس ناظر نکند، مهندس مشاور با تایید کارفرما و بـه هزینه پیمانکار اقدام بـه تهیه آن می کند و اقدامات بعدی برای رسیدگی و پرداخت آن را بـه ترتیب این ماده بـه عمل می آورد. در این حالت، هیچ گونه مسئولیتی از نظر تاخیر در پرداخت صورت وضعیت مربوط متوجه کارفرما نیست.

ب) در پیمان هایی کـه مشمول تعدیل احاد بها هستند، پس از تایید هر صورت وضعیت موقت از سوی کارفرما، پیمانکار صورت وضعیت تعدیل احاد بهای آن صورت وضعیت را بر اساس آخرین شاخص های اعلام شده محاسبه می نماید و بـه منظور بررسی و پرداخت بـه نحوی کـه در بند الف تعیین شده است، برای مهندس مشاور ارسال می کند.

تبصره ـ اگر بـه هر دلیل و غیر از قصور پیمانکار، تعدیل کارکرد های هر نیمه از سال (سه ماهه اول و دوم و سوم و چهارم) پس از سپری شدن سه ماه از آن نیمه سال، با شاخص های قطعی، پرداخت نشود، طبق بند ۹ ماده ۳۰ عمل خواهد شد.

ج) برای پرداخت وجوه دیگری کـه بـه وجب اسناد و مدارک پیمان بـه پیمانکار تعلق می گیرد، مهندس مشاور، ظرف مدت ۱۰ روز از تاریخ دریافت صورت حساب پیمانکار، آن را رسیدگی می کند و بـه کارفرما تسلیم می نماید تا طبق بند الف برای رسیدگی و پرداخت آن اقدام شود.

بیشتر بخوانید:

مقررات مرتبط با شرایط عمومی پیمان (مقررات برگزاری مناقصات)

آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات قانون برگزاری مناقصات

ماده ۳۸ ـ پرداخت های ارزی: هر گاه طبق اسناد و مدارک پیمان پیمانکار برای بعضی از هزینه های اجرایی موضوع پیمان، احتیاج بـه ارز داشته باشد، بدین ترتیب رفتار می شود.

الف) اگر در اجرای بند الف ماده ۱۷ برای استخدام متخصصان خارجی در اسناد و مدارک پیمان، پرداخت ارز از سوی کارفرما تعهد شده باشد، کارفرما ارز مورد نیاز را در مقابل پرداخت معادل ریالی آن از سوی پیمانکار، بـه نرخ رسمی فروش بانک مرکزی ایران در تاریخ پرداخت، در اختیار پیمانکار قرار می دهد، بـه شرط آنکه قرارداد آنها، قسمتی از حقوق کـه هیچ گاه نباید از ۵۰ درصد بیشتر باشد، بـه ارز پیش بینی شده باشد.

ب) برای تهیه مصالح و تجهیزاتی کـه در اسناد و مدارک پیمان، پرداخت ارز از سوی کارفرما تعهد شده است و باید از خارج کشور وارد شود و در عملیات موضوع پیمان مصرف گردیده و در کار باقی بماند، پیمانکار باید طبق مشخصات تعیین شده در اسناد و مدارک پیمان و با توجه بـه برنامه زمانی تفصیلی، برای تهیه پروفرمای خرید مصالح و تجهیزات مورد بحث، بـه طوری دست کم دارای ۹۰ روز اعتبار باشد، اقدام نماید. پیمانکار باید با مسئولیت خود، اسناد فروشنده را از لحاظ انطباق مقادیر و مشخصات آنها با اسناد و مدارک پیمان، کنترل نماید، و پس از تایید، ظرف مدت ۲۰ روز از تاریخ وصول آنها، نظر کارفرما را بـه پیمانکار ابلاغ نماید. اسناد مربوط بـه خرید مصالح و تجهیزات پیش گفته باید بـه نام کارفرما صادر شود. کارفرما صادر شود. کارفرما بر اساس اسناد تایید شده بـه حساب پیمانکار اقدام بـه گشایش اعتبار می نماید. پیمانکار با نظارت کارفرما، نسبت بـه ترخیص مصالح و تجهیزات سفارش شده از گمرک، بـه هزینه خود، اقدام می نماید. پس از آنکه مصالح و تجهیزات یاد شده وارد کارگاه شد و بهای آن بـه صورت کار یا مصالح و تجهیزات پای کار در صورت وضعیتها منظور گردید، پرداخت های قبلی کـه بـه صورت اعتبار از طرف کارفرما انجام شده است، از طلب پیمانکار کسر می شود.

ج) اگر در اجرای بند های (الف) و (ب) نرخ تسعیر ارز نسبت بـه نرخ آن در تاریخ تسلیم پیشنهاد قیمت پیمانکار تغییر کند، در صورت افزایش نرخ ارز، تفاوت نرخ تسعیر ارز بـه حساب بستانکاری پیمانکار منظور می شود و در صورت کاهش نرخ ارز بـه حساب بدهی پیمانکار منظور می گردد.

د) تعدیل نرخ کارهای موضع بند (ب) در صورت شمول تعدیل بـه این پیمان، تابع مقررات تعدیل خاص طبق دستورالعمل آحاد بها کـه در مورد این پیمان نافذ است، می باشد.

هـ) اگر برای خرید ماشین آلات و ابزار خاصی کـه برای اجرای کار مورد نیاز است و امکان تهیه آنها در داخل نیست و باید خارج از کشور وارد شود، از سوی کارفرما تسهیلات ارزی در اسناد و مدارک پیمان پیش بینی شده باشد، در این مورد، بـه ترتیب پیش بینی شده عمل می شود. پرداخت هزینه تامین ماشین آلات و ابزار موضوع این بند، بـه عهده پیمانکار، و مالکیت آنها، متعلق بـه پیمانکار است.

ماده ۳۹ ـ تحویل موقت

الف) پس از آنکه عملیات موضوع پیمان تکمیل گردید و کار آماده بهره برداری شد، پیمانکار از مهندس مشاور تقاضای تحویل موقت می کند و نماینده خود را برای عضویت در هیات تحویل معرفی می نماید. مهندس مشاور، بـه درخواست پیمانکار رسیدگی می کند و در صورت تایید، ضمن تعیین تاریخ آمادگی کار برای تحویل موقت، تقاضای تشکیل هیات تحویل موقت را از کارفرما می نماید. کارفرما بـه گونه ای ترتیب کار را فراهم می کند کـه هیات تحویل، حداکثر در مدت ۲۰ روز از تاریخ آمادگی کار کـه بـه تایید مهندس مشاور رسیده است، در محل کار حاضر شود و برای تحویل موقت اقدام نماید. اگر بـه نظر مهندس مشاور عملیات موضوع پیمان آماده بهره برداری نباشد، ظرف مدت ۷ روز از دریافت تقاضای پیمانکار، نواقص و کارهایی را کـه باید پیش از تحویل موقت تکمیل شود بـه اطلاع پیمانکار می رساند.

هیات تحویل موقت متشکل است از:

نماینده کارفرما

نمانده مهندس مشاور

نماینده پیمانکار

کارفرما تاریخ و محل تشکیل هیات را بـه اطلاع مهندس مشاور و پیمانکار می رساند و تا تشکیل هیات، مهندس مشاور، برنامه زمان های آزمایش هایی را کـه برای تحویل کار لازم است تهیه و بـه پیمانکار ابلاغ می کند تا آن قسمت از وسایل را کـه تدارک آنها طبق اسناد و مدارک پیمان بـه عهده اوست، برای روز تشکیل هیات در محل کار آماده کند. پیمانکار موظف است کـه تسهیلات لازم را برای هیات تحویل، فراهم نماید.

آزمایش های لازم بـه تشخیص و با نظر اعضای هیات در محل انجام می شود و نتایج آن در صورت مجلس تحویل موقت درج می گردد بـه جز آزمایش هایی کـه طبق اسناد و مدارک پیمان هزینه آنها بـه عهده پیمانکار است، هزینه آزمایش ها را کارفرما پرداخت می کند.

هر گاه هیات تحویل عیب و نقصی در کارها مشاهده نکنند اقدام تنظیم صورت جلسه تحویل موقت می نماید. صورت جلسه تحویل موقت را بـه همراه نتیجه آزمایش های انجام شده، برای کارفرما ارسال می کنند و نسخه ای از آن را نیز تا ابلاغ از سوی کارفرما در اختیار پیمانکار قرار می دهد کارفرما بعد از تایید، تحویل موقت عملیات موضوع پیمان را بـه پیمانکار ابلاغ می نماید.

هر گاه هیات تحویل عیب و نقصی در کارها مشاهده نمایند، اقدام بـه تشکیل صورت جلسه تحویل موقت با تعیین مهلتی برای رفع نقص می کند و فهرستی از نقایص و معایب کارها و عملیات ناتمام و آزمایش هایی کـه نتیجه آن بعدا معلوم می شود را تنظیم و ضمیمه صورت جلسه تحویل موقت می نماید و نسخه ای از آنها را بـه پیمانکار می دهد. پس از اعلام رفع نقص از جانب پیمانکار، مهندس مشاور بـه اتفاق نماینده کارفرما، دوباره عملیات را بازدید می کند و اگر بر اساس فهرست نقایص تعیین شده، هیچ گونه عیب و ایرادی باقی نمانده باشد، مهندس مشاور، صورت جلسه تحویل موقت و گواهی رفع نقایص و معایب را بـه امضا ی نماینده کارفرما، مهندس مشاور و پیمانکار رسیده است، همراه نتایج آزمایش های خواسته شده برای کارفرما ارسال می کند تا پس از تایید کارفرما، بـه پیمانکار ابلاغ می شود. اگر بـه تشخیص کارفرما حضور نماینده او در بازدید از کار و گواهی رفع نقص ضروری نباشد، بـه مهندس مشاور نمایندگی می دهد تا بـه جای نماینده کارفرما اقدام کند.

تاریخ تحویل موقت، تاریخ تشکیل هیات در محل و تحویل کار بـه کارفرماست. کـه در صورت مجلس تحویل موقت درج می شود. تاریخ شروع دوره تضمین، تاریخ تحویل موقت است. بـه شرط آنکه هیات تحویل، هیچ گونه نقصی در کار مشاهده نکند یا نقایص در مهلتی کـه از طرف هیات تعیین شده است رفع می شود. اگر زمانی کـه پیمانکار صرف، رفع نقایص می کند، بیش از مهلت تعیین شده باشد، تاریخ تحویل موقت، همان تاریخ تشکیل هیات و تحویل کار بـه کارفرماست، ولی تاریخ شروع دوره تضمین، تاریخ رفع نقص است کـه بـه تایید مهندس مشاور رسیده باشد.

اگر هیات تحویل موقت، دیر تر از موعد مقرر (۲۰ روز از تاریخ اعلام آمادگی کار از سوی پیمانکار کـه بـه تایید مهندس مشاور رسیده است) در محل حاضر شود و برای تحویل موقت اقدام نماید، تاریخ تحویل موقت، تاریخ تشکیل هیات در محل و تحویل کار بـه کارفرماست. در این حالت، اگر هیات نقصی در کار مشاهده نکند یا نقایصی در مهلتی کـه از سوی هیات تعیین شده است رفع شود، تاریخ شروع تضمین ۲۰ روز بعد از تاریخ اعلام آمادگی کار از سوی پیمانکار کـه بـه تایید مهندس مشاور رسیده است می باشد، مگر آنکه زمانی کـه پیمانکار صرف رفع نقص می کند بیش از مهلت تعیین شده باشد کـه در این صورت، تاریخ شروع دوره تضمین، برابر تاریخ رفع نقص کـه بـه تایید مهندس مشاور رسیده است منهای مدت تاخیر تشکیل هیات در محل (نسبت بـه مهلت ۲۰ روز) می باشد. کارفرما باید هزینه های حفظ و نگه داری از کار برای مدت تاخیر در تحویل موقت (نسبت بـه مهلت ۲۰ روز) بـه پیمانکار پرداخت کند.

ب) در صورتی کـه در اسناد و مدارک پیمان، برای تکمیل و تحویل موقت قسمت های مستقلی از کار، زمان های مجزایی پیش بینی شده باشد، یا بـه نظر کارفرما، بهره برداری از قسمت های مستقلی از کار پیش از تکمیل کل کار مورد نیاز باشد، کارفرما با رعایت این ماده، قسمت های پیش گفته را تحویل موقت گرفته و اقدام های پس از تحویل موقت مانند آزاد نمودن تضمین انجام تعهدات، شروع دوره تضمین، تحویل قطعی، استرداد کسور تضمین حسن انجام کار، را بـه تناسب آن قسمت از کار کـه تحویل موقت گردیده است، طبق اسناد و مدارک پیمان، بـه صورت مستقل انجام می دهد.

ج) اگر با توجه بـه بند (الف) ماده ۲۹، عملیات موضوع پیمان تا حد ۱۲۵ درصد مبلغ اولیه پیمان انجام شود، ولی کار های اجرا شده قابل بهره برداری نباشد و پیمانکار برای ادامه کار موافقت نکند، کارفرما طبق ماده ۴۸ بـه پیمان خاتمه می دهد.

د) در صورتی کـه عملیات موضوع پیمان طبق این ماده آماده تحویل موقت شود، ولی پیمانکار تقاضای تحویل کار نکند، مهندس مشاور آماده بودن کار برای تحویل موقت را بـه کارفرما اعلام می نماید تا کارفرما طبق این ماده برای تشکیل هیات و تحویل کار اقدام کند. اگر بعد از ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ کارفرما، پیمانکار نماینده خود را برای تحویل موقت معرفی نکند، کارفرما با تامین دلیل بـه وسیله دادگاه محل، نسبت بـه تحویل موقت موضوع پیمان، طبق این ماده اقدام می نماید. در این حالت، پیمانکار حق هیچ گونه اعتراضی را در این مورد ندارد.

هـ) پس از تقاضای پیمانکار برای تحویل موقت، در صورتی کـه آماده بودن کار برای تحویل موقت مورد تایید مهندس مشاور باشد ولی تدارکات لازم برای راه اندازی و انجام آزمایش های مورد نیاز مانند آب و برق کـه باید از سوی کارفرما تامین شود فراهم نباشد، نحوه تحویل موقت و تحویل قطعی و آزاد کردن تضمین های پیمانکار با رعایت حقوق طرفین پیمان طبق نظر هیاتی متشکل از نماینده سازمان برنامه و بودجه، نماینده کارفرما و نماینده پیمانکار می باشد. نظر این هیات قطعی و لازم الاجرا است.

و) پیمانکار موظف است کـه پس از تحویل موقت، وسایل، ماشین آلات و ابزار و مصالح اضافی متعلق بـه خود در محل های تحویلی کارفرما را ظرف مدت مناسبی کـه مورد قبول مهندس مشاور باشد، از محل های یاد شده خارج کند.

بـه علاوه پیمانکار، باید ظرف مدت معینی کـه توسط مهندس مشاور تعیین می شود ساختمان ها و تاسیسات موقتی را کـه برای اجرای کار در محل های تحویلی کارفرما ساخته است تخریب یا پیاده کند و مصالح و مواد زائد آن را از محل کار خارج و کارگاه را بـه هزینه خود تمیز کند. در غیر این صورت کارفرما می تواند برای خارج نمودن آنها بـه هر نحوی کـه مقتضی بداند عمل نماید و هزینه های آن را بـه حساب بدهکاری پیمانکار منظور نماید. در این صورت پیمانکار حق اعتراضی نسبت بـه اقدام کارفرما و ادعای ضرر و زیان بـه اموال و دارایی های خود را ندارد.

با توجه بـه این کـه مالکیت های ساختمان های پیش ساخته و مصالح بازیافتی و قطعات پیش ساخته ساختمان ها و تاسیسات تجهیز کارگاه کـه بـه وسیله پیمانکار در محل های تحویلی کارفرما نصب یا احداث نموده است، متعلق بـه پیمانکار است، هر گاه تمام یا قسمتی از این ساختمان ها و تاسیسات موقت پیمانکار مورد احتیاج کارفرما باشد، با توجه بـه اینکه در این حالت نباید وجهی بابت برچیدن ساختمان ها و تاسیسات یاد شده بـه پیمانکار پرداخت شود، قیمت آن با تراضی طرفین تعیین و بـه کارفرما فروخته و تحویل می شود.

ماده ۴۰ ـ صورت وضعیت قطعی: پیمانکار باید حداکثر تا یک ماه از تاریخ تحویل موقت، صورت وضعیت قطعی کار های انجام شده را بر اساس اسناد و مدارک پیمان، بدون منظور نمودن مصالح و تجهیزات پای کار تهیه کند و برای رسیدگی بـه مهندس مشاور تسلیم نماید. مهندس مشاور صورت وضعیت دریافت شده را رسیدگی نموده و ظرف مدت سه ماه برای تصویب کارفرما ارسال می نماید.

کارفرما صورت وضعیت دریافت شده را ظرف مدت ۲ ماه از تاریخ وصول رسیدگی می کند و نظر نهایی خود را ضمن ارسال یک نسخه از آن بـه پیمانکار، اعلام می دارد.

در صورتی کـه پیمانکار ظرف مهلت تعیین شده برای تهیه صورت وضعیت قطعی اقدام نکند، با تایید کارفرما، مهندس مشاور بـه هزینه پیمانکار، اقدام بـه تهیه آن می کند و بعد از امضای پیمانکار برای تصویب کارفرما ارسال می دارد. در صورتی کـه پیمانکار از امضای صورت وضعیت خودداری کند، مهندس مشاور بدون امضای پیمانکار، صورت وضعیت را برای کارفرما می فرستد.

در حالتی کـه پیمانکار، صورت وضعیت را قبلا امضا نموده است اگر اعتراضی نسبت بـه نظر کارفرما داشته باشد یا در حالتی کـه صورت وضعیت را قبلا امضا نکرده است و نسبت بـه نظر کارفرما اعتراض دارد، اعتراض خود را حداکثر ظرف یک ماه از تاریخ وصول وضعیت، با ارائه دلیل و مدرک، یکجا بـه اطلاع کارفرما می رساند. کارفرما حداکثر ظرف مدت یک ماه از تاریخ وصول نظر پیمانکار، بـه موارد اعتراض رسیدگی می کند و قبول یا رد آنها را اعلام می نماید.

پیمانکار می تواند برای تعیین تکلیف آن قسمت از اعتراض خود کـه مورد قبول کارفرما واقع نمی شود، طبق ماده ۵۳ اقدام نماید.

در صورتی کـه پیمانکار ظرف مدت تعیین شده بـه صورت وضعیت اعتراض نکند، صورت وضعیت قطعی از طرف پیمانکار قبول شده تلقی می شود.

مقادیر کارها بـه ترتیب بالا در صورت وضعیت قطعی منظور می شود، بـه تنهایی قاطع است و ماخذ تسویه حساب قرار می گیرد، هرچند کـه بین آنها و مقادیری کـه در صورت وضعیت های موقت منظور گردیده است، اختلاف باشد.

هر گاه با توجه بـه صورت وضعیت قطعی تصویب شده و سایر حساب های پیمانکار، پیمانکار بدهکار نباشد، نصف تضمین حسن انجام کار آزاد می شود.

تبصره ـ در مواردی کـه طبق مواد ۴۷ یا ۴۸ پس از فسخ یا خاتمه پیمان، اقدام بـه تهیه صورت وضعیت قطعی می شود، مهلت تهیه صورت وضعیت قطعی، بـه ترتیب از تاریخ صورت برداری یا تاریخ تحویل کارهای انجام شده می باشد.

ماده ۴1 ـ تحویل قطعی: در پایان دوره تضمین تعیین شده در ماده ۵ موافقت نامه، کارفرما بنا بـه تقاضای پیمانکار و تایید مهندس مشاور، اعضای هیات تحویل قطعی و تاریخ تشکیل هیات را، بـه همان گونه کـه در ماده ۳۹ برای تحویل موقت پیش بینی شده است، معین و بـه پیمانکار ابلاغ می کند. هیات تحویل قطعی، پس از بازدید کارها، هر گاه عیب و نقصی کـه ناشی از کار پیمانکار باشد مشاهده ننماید موضوع پیمان را تحویل قطعی می گیرد. و بی درنگ صورت جلسه آن را تنظیم و برای کارفرما ارسال می کند و نسخه ای از آن را تا ابلاغ از سوی کارفرما، بـه پیمانکار می دهد، و سپس کارفرما با تصویب تحویل قطعی کار را بـه پیمانکار ابلاغ می نماید.

تبصره 1 ـ هر گاه هیات تحویل قطعی، عیب و نقصی ناشی از کار پیمانکار مشاهده کند، برای رفع آنها طبق ماده ۴۲ رفتار می شود.

تبصره 2 ـ اگر پیمانکار در پایان دوره تضمین تعیین شده در ماده ۵ موافقت نامه، تقاضای تحویل قطعی کار را ننماید، مکلف بـه رفع نواقص ناشی از کار خود کـه تا تاریخ تقاضای تحویل قطعی بروز کرده است می باشد و تاریخ تقاضای پیمانکار ملاک اقدامات مربوط بـه تحویل قطعی است.

تبصره 3 ـ اگر کارفرما با وجود تقاضای پیمانکار، اقدام بـه اعزام هیات تحویل نکند و این تاخیر بیش از دو ماه بـه طول انجامد و پس از درخواست مجدد پیمانکار و انقضای یک ماه از تاریخ تقاضای مجدد کارفرما در این زمینه اقدامی نکند، عملیات موضوع پیمان تحویل قطعی شده تلقی می گردد و باید اقدامات پس از تحویل قطعی در مورد آن انجام شود.

ماده 42 ـ مسئولیت های دوره تضمین: اگر در دوره تضمین، معایب و نواقصی در کار ببیند کـه ناشی از کار پیمانکار باشد، پیمانکار مکلف است کـه آن معایب و نواقص را بـه هزینه خود رفع کند. برای این منظور، کارفرما مراتب را با ذکر معایب و نواقص و محل آنها بـه پیمانکار ابلاغ می کند و پیمانکار باید حداکثر ۱۵ روز پس از ابلاغ کارفرما، شروع بـه رفع معایب و نواقص می کند و آنها را طی مدتی کـه مرد قبول کارفرماست، رفع نماید.

هر گاه پیمانکار در انجام این تعهد قصور ورزد یا مسامحه کند، کارفرما حق دارد آن معایب را خودش یا بـه ترتیبی کـه مقتضی بداند رفع نماید و هزینه آن را بـه اضافه ۱۵ درصد، از محل تضمین پیمانکار یا هر نوع مطالبات و سپرده ای کـه پیمانکار نزد او دارد، برداشت نماید.

هزینه های حفاظت، نگه داری و بهره برداری کارهای تحویل موقت شده در دوره تضمین بـه عهده کارفرماست.

فصل پنجم: حوادث قهری، فسخ، ختم، تعلیق، هزینه تسریع، خسارت تاخیر، تسویه حساب، حل اختلاف

ماده ۴3 ـ بروز حوادث قهری: جنگ، اعم از اعلام شده یا نشده، انقلاب ها و اعتصاب های عمومی، شیوع بیماری های واگیر دار، زلزله، سیل، و طغیان های غیر عادی ، آتش سوزی های دامنه دار و مهار نشدنی، طوفان، و حوادث مشابه خارج از کنترل دو طرف پیمان کـه در منطقه اجرای کار وقوع یابد و ادامه کار را برای پیمانکار ناممکن سازد جزء حوادث قهری بـه شمار می آید و در صورت بروز آنها، بـه ترتیب زیر عمل می شود. در بروز حوادث قهری، هیچ یک از دو طرف مسئول خسارت های وارده بـه طرف دیگر در اثر این حوادث نیست.

الف) پیمانکار موظف است کـه حداکثر کوشش خود را برای حفاظت از کارهای اجرا شده کـه در وضعیت قهری رها کردن آنها منجر بـه زیان جدی می شود و انتقال مصالح و تجهیزات پای کار بـه محل های مطمئن و ایمن، بـه کار برد. کارفرما نیز باید تمام امکانات موجود خود را در محل، در حد امکان، برای تسریع در این امر، در اختیار پیمانکار قرار دهد.

ب) در مورد خسارت های وارد شده بـه کار های موضوع پیمان، تاسیسات و ساختمان های موقت، ماشین آلات و ابزار و وسائل پیمانکار بـه شرح زیر عمل می شود.

1 ـ هر گاه خسارت های وارد شده بـه کارهای موضوع پیمان، مشمول بیمه موضوع بند (ج) ماده ۲۱ باشد برای جبران ان، طبق همان ماده اقدام می شود.

2 ـ اگر خسارت های وارد شده بـه کارهای موضوع پیمان، مشمول بیمه موضوع بند (ج) ماده ۲۱ نیست یا میزان آنها برای جبران خسارتها کافی نباشد جبران خسارت بـه عهده کارفرماست.

3 ـ جبران خسارت های وارد شده بـه ساختمان ها و تاسیسات موقت، ماشین آلات و ابزار و وسایل پیمانکار، با توجه بـه بند (د) ماده ۲۱، بـه عهده پیمانکار است.

منظور از جبران خسارت های یاد شده، در بند های (ب ـ ۱) و (ب ـ ۲)، اعاده کارها بـه صورت پیش از وقوع حادثه است. پس از رفع وضعیت قهری، اگر کارفرما اعاده کارها را بـه حالت پیش از وقوع حادثه لازم و میسر بداند، پیمانکار مکلف است کـه اجرای کارها را بی درنگ آغاز نماید. در این صورت، تمدید مدت مناسبی برای اعاده کارها بـه وضع اول، از سوی پیمانکار پیشنهاد می شود کـه پس از رسیدگی و تایید مهندس مشاور و تصویب کارفرما، بـه پیمانکار ابلاغ می گردد.

ج) اگر کارفرما ادامه کارها بـه وضع اولیه را ضروری تشخیص ندهد، یا اگر وضعیت قهری بیش از شش ماه ادامه یابد، بدون رعایت بند (د) ماده ۴۸ طبق ماده ۴۸، بـه پیمان خاتمه می دهد.

کارفرما هزینه توقف کار پیمانکار را برای مدت مآزاد بر یک ماه، طبق بند های (ب) و (ج) ماده ۴۹ پرداخت می کند.

ماده ۴۴ ـ ممنوعیت قانونی: پیمانکار اعلام می کند کـه در موقع عقد پیمان، مشمول قانون منع مداخله، مصوب بیست و دوم دی ماه هزار و سیصد و سی و هفت نیست و در صورتی کـه خلاف آن برای کارفرما محرز شود، پیمان فسخ و طبق ماده ۴۷ رفتار می شود.

هر گاه ضمن انجام کار تحویل موقت، پیمانکار، بـه علل زیر مشمول قانون پیش گفته می شود:

الف) تغییراتی کـه در صاحبان سهام، مدیر یا بازرسان شرکت پیمانکار پیش آید.

ب) تغییراتی کـه در دستگاه های دولت یا کارفرما پیش آید.

در حالت "الف" پیمان فسخ و طبق ماده ۴۷ رفتار می شود. در حالت "ب" بـه محض وقوع منع قانونی، پیمانکار مکلف است کـه مراتب را بـه کارفرما اعلام کند و در صورتی کـه منع قانونی رفع نشود کارفرما بـه پیمان خاتمه می دهد و طبق ماده ۴۸ با پیمانکار عمل می شود. اگر پیمانکار مراتب را بـه موقع بـه کارفرما اعلام نکند پیمان فسخ و طبق ماده ۴۷ رفتار می شود.

ماده ۴۵ ـ حقوق انحصاری ثبت شده

الف) پیمانکار، کارفرما را در مقابل تمام دعاوی، خسارت ها و مطالبات مربوط بـه نقض احتمالی حقوق ثبت شده، تالیفات، علایم یا نام های تجاری و دیگر حقوق حمایت شده کـه در اجرای موضوع پیمان ایجاد شود، مصون می دارد.

ب) کارفرما تایید می کند کـه مفاد اسناد و مدارک پیمان بـه گونه ای نیست کـه موجب نقض حقوق حمایت شده شود. در صورتی کـه برای پیمانکار معلوم شود کـه رعایت اسناد و مدارک پیمان ناگزیر در مواردی موجب نقض حقوق حمایت شده می گردد، باید پیش از هر نوع اقدام در مورد آنها، مراتب را بـه مهندس مشاور اعلام نماید تا کارفرما نسبت بـه ایجاد تغییرات لازم، بـه گونه ای کـه نقص حقوق حمایت شده برطرف شود، اقدام نماید و نتیجه را بـه پیمانکار ابلاغ نماید.

ماده ۴۶ـ موارد فسخ پیمان

الف) کارفرما می تواند در صورت تحقق هر یک از موارد زیر پیمان را طبق ماده ۴۷ فسخ نماید:

1 ـ تاخیر در تحویل گرفتن کارگاه برای شروع عملیات موضوع پیمان، بیش از نصف مدت تعیین شده در بند (ب) ماده ۲۸.

2 ـ تاخیر در ارائه برنامه زمانی تفصیلی بـه مدت بیش از نصف مهلت تعیین شده برای تسلیم آن.

3 ـ تاخیر در تجهیز کارگاه برای شروع عملیات موضوع پیمان، بیش از نصف مدت تعیین شده در بند (ج) ماده ۴ موافقت نامه. فسخ پیمان در این حالت، در صورتی مجاز است کـه کارفرما قسمتی از پیش پرداخت را کـه باید بعد از تحویل کارگاه پرداخت نماید، پرداخت گرده باشد.

4 ـ تاخیر در شروع عملیات موضوع پیمان، بیش از یک دهم مدت اولیه پیمان یا دو ماه، هر کدام کـه کمتر است.

تاخیر در اتمام هر یک از کار های پیش بینی شده در برنامه تفصیلی، بیش از نصف مدت تعیین شده برای آن کار با توجه بـه ماده ۳۰.

5 ـ تاخیر در اتمام بـه مدت بیش از یک چهارم مدت پیمان با توجه بـه ماده ۳۰.

6 ـ عدم شروع کار پس از رفع وضعیت قهری موضوع ماده ۴۳ و ابلاغ شروع کار از سوی کارفرما.

7 ـ بدون سرپرست گذاشتن کارگاه یا تعطیل کردن کار، بدون اجازه کارفرما، بیش از ۱۵ روز

8 ـ عدم انجام دستور مهندس مشاور برای اصلاح کارهای انجام شده معیوب، طبق بند (د) ماده 32

9 ـ انحلال شرکت پیمانکار

10 ـ ورشکستگی پیمانکار یا توقیف ماشین آلات و اموال پیمانکار از سوی محاکم قضایی، بـه گونه ای کـه موجب توقف یا کندی پیشرفت کار شود.

11 ـ تاخیر بیش از یک ماه در پرداخت دستمزد کارگران، طبق بند (و) ماده ۱۷ .

13 ـ هر گاه ثابت شود کـه پیمانکار برای تحصیل پیمان یا اجرای آن بـه عوامل کارفرما حق العمل، پاداش یا هدایایی داده است، یا آنها را واسطه های آنها را در منافع خود سهیم کرده است.

ب) در صورت احراز موارد زیر، کارفرما پیمان را فسخ می کند:

1 ـ واگذاری پیمان بـه شخص ثالث

2 ـ پیمانکار مشمول ممنوعیت قانونی ماده ۴۴ گردد، بـه استثنای حالت پیش بینی شده در بند (ب) آن، برای شمول ماده ۴۸ .

ماده ۴۷ ـ اقدامات فسخ پیمان

الف) در صورتی کـه بـه علت بروز یک یا چند مورد از حالت های درج شده در ماده ۴۶، کارفرما پیمان را مشمول فسخ تشخیص دهد، نظر خود را با ذکر مواردی کـه بـه استناد آنها پیمانکار را مشمول فسخ می داند، بـه پیمانکار ابلاغ می کند.

پیمانکار مکلف است کـه در مدت ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ کارفرما، در صورتی کـه دلایلی حاکی از عدم انطباق نظر کارفرما با موارد اعلام شده داشته باشد، مراتب را بـه اطلاع کارفرما برساند. اگر ظرف مدت تعیین شده، پاسخی از سوی پیمانکار نرسد یا کارفرما دلایل اقامه شده را مردود بداند، کارفرما فسخ پیمان را بـه پیمانکار ابلاغ می کند و بدون احتیاج بـه انجام دادن تشریفات قضایی، بـه ترتیب مفاد این ماده، عمل می نماید.

در صورتی کـه تصمیم کارفرما برای فسخ پیمان بـه استناد موارد درج شده در بند الف ماده ۴۶ باشد، موضوع فسخ پیمان باید بدوا بـه وسیله هیاتی متشکل از سه نفر بـه انتخاب وزیر یا بالاترین مقام سازمان کارفرما (در مورد سازمان هایی کـه تابع هیچ یک از وزارتخانه ها نیستند) بررسی و تایید شود و مورد موافقت وزیر یا بآلاترین مقام سازمان کارفرما قرار گیرد و سپس بـه پیمانکاران ابلاغ شود.

تبصره ـ در مورد طرح های تملک دارایی سرمایه ای استانی کـه بخشی یا تمام اعتبار آن از محل اعتبارات بودجه عمومی استانی تامین اعتبار و توسط دستگاه های اجرایی استانی اجرا می شوند، هیات موضوع این بند (فسخ پیمان) متشکل از چهار نفر شامل رئیس دستگاه اجرایی استانی، مسئول ذی ربط یا کارشناس صاحب نظر دستگاه اجرایی در رشته فنی موضوع پیمان با بیش از پانزده سال سابقه کار مفید، مسئول ذی ربط یا کارشناس صاحب نظر دستگاه اجرایی در امور حقوقی و قراردادها با بیش از ده سال سابقه کار مرتبط و ذی حساب دستگاه مربوطه خواهد بود. مصوبات هیات با حداقل سه رای موافق اعضای فوق الذکر، پس از موافقت استاندار (و در صورت تفویض معاون هماهنگی امور عمرانی وی) نهایی شده و بـه پیمانکار ابلاغ می شود. (الحاقی ۱۳۸۸)

ب) کارفرما تضمین انجام تعهدات و تضمین حسن انجام کار کسر شده را ضبط و بـه حساب خزانه واریز می کند و بی درنگ کارگاه و تاسیسات و ساختمان های وقت، مصالح و تجهیزات، ماشین آلات و ابزار و تمام تدارکات موجود در آن در اختیار می گیرد و برای حفاظت آن اقدام لازم را معمول می دارد. سپس بی درنگ از پیمانکار دعوت می کند کـه ظرف یک هفته نماینده ای برای صورت برداری و صورت مجلس کار های انجام شده و تمام مصالح و تجهیزات، ماشین آلات و ابزار و تدارکات دیگری کـه در کارگاه موجود است معرفی نماید. هر گاه پیمانکار از معرفی نماینده ظرف مدت تعیین شده خودداری نماید یا نماینده معرفی شده از جانب او در موعد مقرر برای صورت برداری حاضر نشود، کارفرما بـه منظور تامین دلیل با حضور نماینده دادگاه محل، برای صورت برداری اقدام می نماید و پیمانکار حق هیچ گونه اعتراضی در این مورد ندارد. پس از صورت برداری، پیمانکار بی درنگ، طبق ماده ۴۰ اقدام بـه تهیه صورت وضعیت قطعی از کارهای انجام شده می کند.

ج) کارفرما تاسیسات و ساختمان های موقت را کـه در کارگاه احداث شده و برای ادامه کار مورد نیاز است، در اختیار می گیرد و بهای آن را برابر ارزش مصالح و تجهیزات بازیافتی کـه با توافق دو طرف تعیین می شود با توجه بـه اینکه در این موارد نباید وجهی بابت برچیدن کارگاه بـه پیمانکار پرداخت شود، بـه حساب طلب پیمانکار منظور می کند. اگر تاسیسات و ساختمان های پیش گفته در خارج از محل های تحویلی کارفرما ایجاد شده باشد، کارفرما بهای اجاره آنها را با توافق دو طرف تعیین می شود، برای مدتی کـه بـه منظور تکمیل کار در اختیار خواهد داشت بـه پیمانکار پرداخت می کند.

د) کارفرما می تواند ماشین آلات و ابزار و وسایل متعلق بـه پیمانکار را کـه در کارگاه کـه موجود است و بـه تشخیص خود برای اتمام کار مورد نیاز بداند، برای مدت مناسبی کـه برای جایگزین کردن آنها با ماشین آلات دیگر لازم است در اختیار بگیرد و هزینه اجاره آنها را کـه با توافق دو طرف تعیین می شود، بـه حساب طلب پیمانکار منظور نماید. کارفرما نمی تواند بدون موافقت پیمانکار ماشین آلات او را بیش از مدت های تعیین شده در زیر اجاره خود بگیرد.

1 ـ در مورد ماشین آلات ثابت مانند دستگاه مرکزی بتن، کارخانه اسفالت و ماشین آلات خاصی کـه نام آنها در شرایط خصوصی پیمان پیش بینی شده است، برابر مدتی کـه از رابطه زیر بـه دست می آید:

مدت اولیه پیمان × (مبلغ پیمان ÷ مبلغ صورت وضعیت قطعی) + ۳ ماه = مدت اختیار کارفرما برای اجاره .

2 ـ در مورد سایر ماشین آلات، برابر ده ماه: اگر پیمانکار بـه کارفرما بدهکار باشد، کارفرما بـه میزان طلب خود، اقلامی از ماشین آلات و ابزار و وسائل پیمانکار را کـه توسط کارشناس یا کارشناسان منتخب طرفین ارزیابی می شود در اختیار می گیرد و با رعایت قوانین جاری کشور، بـه تملک قطعی خود در می آورد.

هـ) کارفرما از مصالح و تجهیزات پای کار آنچه طبق مشخصات بوده و برای اجرای پیمان تهیه شده است قبول می کند و بهای آن را بر اساس نرخ متعارف روز در تاریخ خرید کـه مورد توافق دو طرف باشد بـه حساب طلب پیمانکار منظور می نماید.

و) پیمانکار با دریافت ابلاغ فسخ پیمان، بی درنگ فهرست مصالح سفارش شده برای اجرای کار را همراه با شرایط خرید آنها برای کارفرما ارسال می نماید. کارفرما تا ۱۰ روز از دریافت فهرست پیش گفته اقلامی از مصالح و تجهیزات سفارش شده را کـه مورد نیاز تشخیص می دهد بـه پیمانکار اعلام می نماید تا پیمانکار قرارداد خرید آنها را بـه کارفرما منتقل نماید. مبالغی کـه بابت خرید این مصالح و تجهیزات از سوی پیمانکار تادیه شده است، در مقابل تسلیم اسناد و مدارک آن بـه حساب طلب پیمانکار منظور می گردد و تادیه بقیه بهای خرید و هر نوع تعهد مربوط بـه آنها بـه عهده کارفرما خواهد بود.

ز) هر گاه پیمانکار ظرف دو هفته از تاریخ ابلاغ کارفرما، بـه منظور توافق در اجرای بند های (ج) و (د) و (هـ) حاضر نشود یا توافق بین طرفین حاصل نگردد، کارفرما یک یا چند کارشناس رسمی دادگستری انتخاب می نماید. نظر این کارشناس یا کارشناسان برای طرفین قطعی است و حق الزحمه آنان را کارفرما می پردازد و بـه حساب بدهی پیمانکار منظور می کند.

بیشتر بخوانید:

مقررات مرتبط با شرایط عمومی پیمان (مقررات برگزاری مناقصات)

آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات قانون برگزاری مناقصات