طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات مصوب 1399/07/16

طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات مشتمل بر 5 ماده مصوب 1399/07/16 شورایعالی فضای مجازی

شماره  روزنامه رسمی: 

تاریخ روزنامه رسمی: 

شماره  ابلاغ: ۹۹/۱۰۴۴۴۱

تاریخ ابلاغ: ۱۳۹۹/۷/۱۶

مرجع تصویب: شورایعالی فضای مجازی

تاریخ تصویب: 1399/07/16

بیشتر بخوانید:

مقررات فضای مجازی   

مجموعه موضوعی نظریات مشورتی          

مجموعه موضوعی آرای وحدت رویه قضایی      

مجموعه موضوعی آرای دیوان عدالت اداری     

در اجرای ماده ۱۱ آیین نامه داخلی شورای عالی فضای مجازی، به پیوست مصوبه جلسه شصت و ششم مورخ ۱۳۹۹/۶/۲۵ شورای عالی با موضوع «طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات» برای اجرا ابلاغ می شود.

دبیر شورای عالی فضای مجازی

 

مقدمه

تحقق استقلال کشور، کاهش وابستگی و جلوگیری از دست اندازی بیگانگان در فضای مجازی، تأمین نیازهای عمومی مردم و ایجاد زیست بوم متناسب با فرهنگ اسلامی ـ ایرانی، منوط به تحقق شبکه ملی اطلاعات و مستلزم فعالیت نظام مند و فراگیر در تقویت، ساماندهی و توسعه محتوا و خدمات کاربردی فضای مجازی است. به بیان دیگر، از یک سو معماری و کارکرد شبکه ملی اطلاعات بر اساس نیازمندی های خدمات و محتوا طراحی می شود و عملکرد آن، تاثیر مستقیمی بر ارتقای کیفیت خدمات و محتوا خواهد داشت و از سوی دیگر، تقویت، ساماندهی و توسعه محتوا و خدمات کاربردی فضای مجازی، در پیشرفت، ارتقاء و کاربردی تر شدن شبکه ملی اطلاعات از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

ماده ۱ ـ خط مشی های حاکم بر شبکه ملی اطلاعات

به منظور استفاده از ظرفیت های فضای مجازی در جهت استقلال و تسهیل خدمت رسانی، عدالت، شفافیت و پیشرفت اقتصادی و اجتماعی، خط مشی های حاکم بر شبکه ملی اطلاعات به شرح ذیل است:

۱-۱- درون زایی و خوداتکایی؛

۱-۲- برون نگری؛

۱-۳- فرصت سازی؛

۱-۴- بازدارندگی، پایداری و تاب آوری در مقابل انواع تهدیدات؛

۱-۵- حکمرانی یکپارچه و منعطف؛

۱-۶- روزآمدی، نوآوری و آینده نگری؛

۱-۷- مشارکت فعال ذی ربطان؛

۱-۸- کارکرد فرهنگی ـ اجتماعی مبتنی بر نقشه مهندسی فرهنگی کشور؛

۱-۹- توسعه سبز و سلامت محور.

ماده ۲ ـ اهداف راهبردی و عملیاتی در افق ۱۴۰۴

۲ ـ ۱ ـ اهداف راهبردی

۲-۱-۱- دستیابی به جامعه ای پیشرو و اخلاق مدار، با بهره مندی عادلانه همه آحاد جامعه از فرصت های فضای مجازی و رشد محتوا و خدمات داخلی، ارتقاء کیفیت زندگی و افزایش سواد فضای مجازی منطبق بر ارزش های اسلامی ـ ایرانی؛ 

۲-۱-۲- ارتقاء جایگاه و کسب سهم مناسب از اقتصاد دیجیتال و شکوفایی کسب و کارهای دانش بنیان، خلاق و مولد با بهره گیری از ظرفیت های شبکه ملی اطلاعات مبتنی بر سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی؛

۲-۱-۳- فراهم سازی زمینه های حکمرانی صالحانه در فضای مجازی با تاکید بر مردم سالاری دینی، عدالت اجتماعی، آزادی های مشروع و مسئولانه، حفظ کرامت و حقوق انسان ها و امنیت عمومی، شفافیت نظام اداری و مقابله با فساد و جرایم سایبری؛

۲-۱-۴- استقرار نظام جامع و فراگیر در سطح ملی، برای امن سازی ، پایدارسازی و تداوم ارایه خدمات زیرساخت های حیاتی، حساس و مهم؛ 

۲-۱-۵- ارتقاء جایگاه جمهوری اسلامی ایران به تراز قدرت های سایبری جهانی با ایجاد موازنه تاثیر و گسترش تعاملات دوجانبه و چندجانبه با دیگر کشورها در جهت اجماع سازی، گفتمان سازی، اقناع و شکل دهی به قواعد، مقررات و استانداردهای فضای مجازی با ابتکارعمل و رویکرد مواجهه فعال؛

۲-۱-۶- حضور جریان ساز و هدفمند در عرصه های ملی و فراملی فضای مجازی برای ترویج گفتمان انقلاب اسلامی.

۲ ـ۲ ـ اهداف عملیاتی

اهداف عملیاتی شامل چهار بخش است؛ در بخش اول به صورت جامع به اهداف عملیاتی شبکه ملی اطلاعات پرداخته شده و در سه بخش دیگر، آن دسته از اهداف عملیاتی که موجب پیشرفت، ارتقاء و کاربردی تر شدن شبکه می شود، ارایه شده است. 

۲ ـ۲ ـ۱ ـ اهداف عملیاتی شبکه ملی اطلاعات

۲-۲-۱-۱- پوشش هشتاد درصدی دسترسی پهن باند ثابت خانوارها با متوسط سرعت دسترسی بیست وپنج مگابیت برثانیه و پوشش صد درصد جمعیت کشور برای دسترسی پهن باند سیار با سرعت متوسط ده مگابیت برثانیه؛

۲-۲-۱-۲- مزیت بخشی اقتصادی و تعرفه گذاری رقابتی در دسترسی به خدمات کاربردی و محتوای داخلی به میزان حداقل دو برابر و در دسترسی به خدمات پایه کاربردی شبکه ملی اطلاعات به میزان حداقل سه برابر نسبت به رقبای خارجی تا سال ۱۴۰۰؛

۲-۲-۱-۳- مزیت بخشی کیفی[با شاخص RTT و سنجه های ICMP و TCP] در دسترسی به خدمات و محتوای داخلی به میزان پنج برابر نسبت به خدمات و محتوای خارجی تا پایان سال ۱۴۰۰؛

۲-۲-۱-۴- ارایه خدمات پایه کاربردی داخلی با سهم ترافیک هفتاد به سی نسبت به خدمات پایه کاربردی خارجی مشابه در سبد مصرفی کاربران و نرخ رشد سالیانه ۱۵ درصدی؛

۲-۲-۱-۵- ایجاد امکان اتصال حداقل ده درصد کاربران با دسترسی مبتنی بر نسل جدید ارتباطات ؛

۲-۲-۱-۶- هزینه سالانه دسترسی پهن باند خانگی به حداکثر دو درصد از سرانه درآمد ناخالص ملی؛

۲-۲-۱-۷- امکان اتصال و دسترسی پرسرعت سازمان ها، مراکز آموزشی، پژوهشی، حوزوی، کسب و کارها و کاربران تجاری با حداقل سرعت صد مگابیت برثانیه؛

۲-۲-۱-۸- تأمین کیفیت[این مشخصات شامل تغییرات ناشی از اعمال سیاست های حاکمیتی نیست] شبکه در اتصال بین دو نقطه داخلی شبکه های هسته و تجمیع با تأخیر کمتر از سی میلی ثانیه، اتلاف بسته داده[Packet Loss] کمتر از یک میلیونیوم[۱۰* e -۶] و تاخیر متغیر[Jitter] کمتر از دو میلی ثانیه؛

۲-۲-۱-۹- تأمین خدمات مستقل زمان شبکه[NTP] برای همه زیرساخت های حیاتی، حساس و مهم کشور بدون وابستگی به سامانه های ناوبری جهانی نظیر GPS ؛

۲-۲-۱-۱۰- مدیریت کامل منابع[از قبیل نام و نشان، آدرس و فرکانس] ملی و بین المللی مورد استفاده در زیرساخت ارتباطی کشور؛

۲-۲-۱-۱۱- پشتیبانی کامل زیرساخت های ارتباطی کشور از نسخه شش پروتکل اینترنت[IPv6] و کسب سهم سی درصدی در لایه دسترسی؛

۲-۲-۱-۱۲- ارایه خدمات زیرشبکه های امن و مدیریت پذیر ؛

۲-۲-۱-۱۳- ایجاد حداقل سه قطب مرکز داده در سه استان و ایجاد نقطه حضور بین الملل در منطقه ویژه ارتباطات و فناوری اطلاعات با رعایت اصول دفاعی و امنیتی؛

۲-۲-۱-۱۴- شکل گیری حداقل سه فراهم کننده خدمات ابری داخلی با قابلیت تأمین نیازهای زیرساختی، ذخیره سازی، پردازشی و سکویی برای همه خدمات پایه داخلی و کسب سهم بازار هشتاد درصدی از کل نیاز خدمات ابری کشور؛

۲-۲-۱-۱۵- استقرار کامل خدمات پایه کاربردی داخلی (با اولویت پیام رسان اجتماعی و موتور جستجو) با قابلیت تأمین نیازهای ملی و پاسخگویی به همه محتواهای مورد نیاز کشور با اولویت محتواهای خط و زبان فارسی تا سال ۱۴۰۰؛

۲-۲-۱-۱۶- قرارگیری زبان فارسی به عنوان زبان پیش فرض در هشتاد درصد خدمات و تجهیزات هوشمند همراه؛ 

۲-۲-۱-۱۷- استفاده از سیستم عامل داخلی برای تمامی مراکز نظامی و امنیتی و زیرساخت های حیاتی در نسخه های رومیزی، سرور و سیستم های کنترل صنعتی؛

۲-۲-۱-۱۸- تأمین یک سیستم عامل داخلی امن تلفن همراه؛

۲-۲-۱-۱۹- کسب حداقل بیست درصد از سهم بازار گوشی تلفن همراه هوشمند با سیستم عامل داخلی توسط تولیدکنندگان داخلی؛

۲-۲-۱-۲۰- مصون سازی، کاهش آسیب پذیری و افزایش پایداری و تاب آوری امنیتی و دفاعی شبکه ملی اطلاعات در برابر تهدیدات بدون اتکا به خدمات خارجی؛

۲-۲-۱-۲۱- ایجاد گذرگاه های ایمن داخلی؛

۲-۲-۱-۲۲- تحقق کامل گذرگاه های ایمن مرزی؛

۲-۲-۱-۲۳- رشد بومی سازی تجهیزات شبکه به میزان ده درصد سالیانه بر اساس اولویت های تعیین شده توسط مرکز ملی فضای مجازی؛

۲-۲-۱-۲۴- بومی سازی سامانه های امنیتی موردنیاز شبکه ملی اطلاعات به میزان صد درصد؛

۲-۲-۱-۲۵- اجرای کامل نظام پیشگیری و مقابله با حوادث فضای مجازی و نظام هویت معتبر در فضای مجازی مصوب شورای عالی فضای مجازی؛

۲-۲-۱-۲۶- تأمین ادله الکترونیکی در خدمات شبکه ملی اطلاعات در چارچوب قوانین کشور و مصوبات شورای عالی فضای مجازی؛

۲-۲-۱-۲۷- اجرای الزامات صیانت از حریم خصوصی و حقوق عامه در سطح خدمات شبکه ملی اطلاعات در چارچوب طرح مصوب شورای عالی فضای مجازی و قوانین کشور؛

۲-۲-۱-۲۸- (غیرقابل انتشار)؛

۲-۲-۱-۲۹- ارتقاء سالم سازی خدمات شبکه ملی اطلاعات به میزان بیست درصد در سال؛

۲-۲-۱-۳۰- ارتقاء سطح آمادگی امنیتی و دفاعی شبکه ملی.

۲ ـ۲ ـ۲ ـ اهداف عملیاتی خدمات کاربردی

۲-۲-۲-۱- رسیدن به شاخص تمرکز مطلوب[مرکز ملی فضای مجازی شاخص تمرکز مطلوب گروه های خدماتی مختلف فضای مجازی را در دوره های دو ساله اعلام می کند] در سکوهای بومی خدمات؛

۲-۲-۲-۲- استقرار کامل سکوهای ارایه خدمات الکترونیکی اعم از دولت، سلامت، تجارت، آموزش، قضایی، گردشگری، حمل و نقل و انتظامی با تعرفه مناسب برای آحاد مردم؛

۲-۲-۲-۳- دستیابی به سهم ده درصدی اقتصاد دیجیتال از کل اقتصاد کشور؛

۲-۲-۲-۴- افزایش سهم خرده فروشی الکترونیکی به میزان ده درصد از کل بازار خرده فروشی کشور؛

۲-۲-۲-۵- رسیدن مجموع سرمایه گذاری صندوق های سرمایه گذاری جسورانه معادل دویست میلیون یورو در سال و سهم جمع سپاری در کشور معادل شصت میلیون یورو در سال؛

۲-۲-۲-۶- ایجاد حداقل دو سکوی ارایه خدمت با سهم بیست درصدی از کاربران منطقه و دارای بازار جهانی؛

۲-۲-۲-۷- استقرار نظام جامع تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی؛

۲-۲-۲-۸- نظام مندسازی فعالیت خدمات خارجی در شبکه ملی اطلاعات.

۲ ـ۲ ـ۳ ـ اهداف عملیاتی محتوا[محتوا در این حوزه به هر اثر دیجیتال دیداری، شنیداری، نوشتاری و یا هر ترکیبی از آن ها اطلاق می شود. محتوا از منظر نوع تولید ، به کاربر محور و حرفه ای (اعم از موسیقی، فیلم و سریال) تقسیم شده که ضوابط و الزامات آن در نظام تنظیم مقررات زنجیره تولید، نشر و مصرف محتوا و خدمات محتوایی تعیین می شود]

۲-۲-۳-۱- استقرار نظام تنظیم مقررات زنجیره تولید، نشر و مصرف محتوا؛

۲-۲-۳-۲- استقرار نظام مالکیت معنوی و مادی محتوای داخلی تا سال ۱۴۰۰؛

۲-۲-۳-۳- دستیابی اقتصاد محتوای داخلی به سهم پانزده درصدی از اقتصاد دیجیتال کشور با نرخ رشد سالیانه پنجاه درصد؛

۲-۲-۳-۴- تحقق سهم هفتاد درصدی خدمات محتوایی داخلی (اعم از ویدیوی درخواستی و اشتراک ویدیو) از ترافیک مصرفی کاربران با نرخ رشد سالیانه چهل درصدی از طریق تنظیم مقررات تولید و خدمات محتوا؛

۲-۲-۳-۵- سهم حداقل چهل درصدی محتوای حرفه ای داخلی سازگار با فرهنگ اسلامی ـ ایرانی از سبد محتوای حرفه ای سکوهای داخلی و سکوهای خارجی مجاز در کشور؛

۲-۲-۳-۶- ایجاد شبکه اختصاصی ایمن، سالم و مفید کودک و نوجوان و افزایش سهم ترافیک محتوای مفید اختصاصی رده های سنی کودک و نوجوان به پانزده درصد از ترافیک کل کشور؛

۲-۲-۳-۷- تامین نیاز کشور به دانشنامه عمومی فراگیر و دانشنامه ها و بانک های اطلاعاتی تخصصی در حوزه های مختلف علوم؛

۲-۲-۳-۸- افزایش نرخ رشد سالیانه سی درصدی سهم بازی های رایانه ای داخلی؛

۲-۲-۳-۹- تامین نیاز محتوایی کشور در خدمات ویدیوی درخواستی و اشتراک ویدیو از طریق سامانه ها و سکوهای داخلی با حداقل ده میلیون مشترک فعال؛

۲-۲-۳-۱۰- گسترش منطقه ای و بین المللی سامانه های داخلی اعم از شبکه های اجتماعی و نمایشی برخط با جذب سی درصد از کاربران منطقه غرب آسیا، کشورهای عضو اکو و کشورهای عربی؛

۲-۲-۳-۱۱- رده بندی محتوای حرفه ای منتشر شده و محتوای کاربر محور با تأکید بر سازوکارهای خود تنظیم گری؛

۲-۲-۳-۱۲- افزایش سهم صفحات فارسی از وب به بیش از چهار درصد؛

۲-۲-۳-۱۳- کسب سهم چهل درصدی ابزارهای بومی خط و زبان فارسی و آزادسازی پیکره ها و منابع محتوایی مورد نیاز؛

۲-۲-۳-۱۴- دستیابی به حداقل سه سامانه خدمات ارزیابی و صحت سنجی اخبار و محتوا؛

۲-۲-۳-۱۵- تامین نیاز کشور در حوزه سکوهای آموزشی فراگیر اعم از آموزش های دانشگاهی، مقاطع تحصیلی، عمومی و مهارتی با ظرفیت ارایه خدمات به بیست میلیون کاربر؛

۲-۲-۳-۱۶- رشد سالیانه چهل درصدی سهم تبلیغات قانونی از کل بازار تبلیغات سکوهای داخلی و خارجی فعال در کشور؛

۲-۲-۳-۱۷- افزایش سالیانه بیست وپنج درصدی محتوای مرتبط با فرهنگ سازی و سواد فضای مجازی.

۲ ـ۲ ـ۴ ـ اهداف عملیاتی سالم سازی محتوا و امنیت خدمات

۲-۲-۴-۱- کاهش نرخ رشد جرایم فضای مجازی به میزان سالیانه حداقل سی درصد با فراهم سازی امکانات، زیرساخت های لازم و ارتقاء توان پیشگیری و مقابله با جرایم و حوادث فضای مجازی؛

۲-۲-۴-۲- ارتقاء توان دستگاه های امنیتی، انتظامی و قضایی در اشراف اطلاعاتی و شناسایی و مقابله با تخلفات و جرایم سازمان یافته فضای مجازی به میزان حداقل سالیانه بیست وپنج درصد؛

۲-۲-۴-۳- کاهش متوسط زمان پاسخگویی به استعلام های قضایی و رسیدگی به شکایات مرتبط با جرایم فضای مجازی به میزان سالیانه حداقل سی درصد؛

۲-۲-۴-۴- ارتقاء سالم سازی و کاهش محتوای آسیب رسان و مجرمانه در فضای عمومی به میزان سالیانه حداقل سی درصد؛

۲-۲-۴-۵- استقرار نظام حقوقی و دیپلماسی سایبری در حفظ و صیانت از حقوق و منافع ملی؛

۲-۲-۴-۶- ارتقاء اشراف، رصد، ضرایب امنیتی و امکان اعمال سیاست های حاکمیتی در لایه خدمات کاربردی و محتوا بر اساس پیوست امنیتی؛

۲-۲-۴-۷- ایجاد نظام هوشمند بومی امنیت و دفاع سایبری؛

۲-۲-۴-۸- مدیریت مخاطرات و ارتقاء امن سازی خدمات به میزان سالیانه حداقل سی درصد؛

۲-۲-۴-۹- کاهش مدت زمان رسیدگی به حوادث فضای مجازی به میزان سالیانه حداقل سی درصد از طریق تقویت تیم های پاسخگویی به حوادث.

ماده ۳ ـ معماری شبکه ملی اطلاعات

با توجه به مصوبات جلسه های شماره  پانزده مورخ ۱۳۹۲/۱۰/۰۳ و شماره  سی وپنج مورخ ۱۳۹۵/۰۹/۲۰ شورای عالی فضای مجازی، شبکه ملی اطلاعات به عنوان یک زیرساخت پیچیده و برخوردار از زیرسیستم ها، اجزای متنوع و تعاملات چندوجهی بین اجزاء و زیرسیستم ها، نیازمند یک مدل مفهومی برای ترسیم معماری است تا در عین ساده و قابل فهم بودن، نشان دهنده تمامیت و انطباق آن با سند تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات باشد. معماری شبکه ملی اطلاعات نیز نیازمند الگویی است تا توصیف کننده ساختار و روابط پیچیده و درهم تنیده بین اجزاء و زیرسیستم های شبکه ملی اطلاعات باشد و تصویر جامعی از شبکه ملی اطلاعات ارایه کند.

مدل مفهومی شبکه ملی اطلاعات مطابق محدوده تعیین شده در شکل شماره  ۱ و نمایه معماری فنی آن مطابق شکل شماره  ۲ است. براساس این مدل، لایه های محتوا و خدمات کاربردی خارج از قلمرو شبکه ملی اطلاعات براساس سند تبیین الزامات این شبکه است، لیکن تأمین نیازهای ملی فضای مجازی، تحقق استقلال و کاهش وابستگی و مداخله بیگانگان در فضای مجازی کشور، مستلزم شکل گیری و پیشرفت تمامی لایه ها، به صورت همگن و هماهنگ است. این معماری با رویکردی جامع و خدمت گرا[۱۱] و با در نظرگرفتن سبد خدمات شبکه ملی اطلاعات، پاسخگوی نیازهای کنونی م ندرج در اسناد بالادستی بوده و با نگاهی[۱۲] به فناوری های آینده[۱۳]، زمینه توسعه و مزیت بخشی برای زیست بوم خدمات و محتوای اسلامی ـ ایرانی را ایجاد خواهد کرد.

شکل شماره  ۱- مدل مفهومی فضای مجازی کشور

 

 شکل شماره  ۲- نمایه معماری فنی شبکه ملی

 ماده ۴ ـ اجزای شبکه ملی اطلاعات

 اجزای شبکه ملی اطلاعات در دو بخش زیرساخت و خدمات شبکه ملی اطلاعات در جدول شماره  ۱ ارایه شده است. مرکز ملی فضای مجازی موظف است با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مدل مفهومی، نمایه معماری فنی و اجزای شبکه ملی اطلاعات را متناسب با نیاز و تحولات فناورانه و ملاحظات حکمرانی در دوره های زمانی دوساله و در چارچوب اهداف این سند بازنگری کند.

 

جدول شماره  ۱ ـ اجزای شبکه ملی اطلاعات

فهرست اجزای زیرساخت:

۱ ـ شبکه هسته؛

۲ ـ شبکه های تجمیع؛

۳ ـ شبکه های دسترسی؛

۴ ـ مراکز تبادل ترافیک داخلی؛

۵ ـ مراکز تبادل ترافیک بین الملل؛

۶ ـ شبکه های توزیع محتوا؛ 

۷ ـ سرورهای نام دامنه؛

۸ ـ گذرگاه های ایمن داخلی؛

۹ ـ دروازه های مرزی بین الملل؛

۱۰ ـ گذرگاه های ایمن مرزی بین الملل؛

۱۱ ـ منطقه ویژه ارتباطات و فناوری اطلاعات؛

۱۲ ـ شبکه­های اختصاصی؛

۱۳ ـ شبکه و زیرساخت ابری دولت؛

۱۴ ـ مراکز داده عمومی؛

۱۵ ـ مراکز داده اختصاصی؛

۱۶ ـ قطب های مراکز داده؛

۱۷ ـ زیرساخت ابر عمومی، اختصاصی، ترکیبی و خدمات پایه؛

۱۸ ـ سرورهای هم زمانی ( NTP )؛

۱۹ ـ مرکز مدیریت یکپارچه امنیت؛

۲۰ ـ مرکز مدیریت یکپارچه سالم سازی؛

۲۱ ـ مرکز رصد و پایش شبکه ملی اطلاعات؛

فهرست خدمات شبکه ملی اطلاعات:

۱ ـ خدمات ارتباطی؛

۲ ـ خدمات میزبانی مراکز داده؛

۳ ـ خدمات نام و نشان گذاری؛

۴ ـ خدمات تبادل پیام و اطلاعات؛

۵ ـ خدمات ابری عمومی و اختصاصی؛

۶ ـ خدمات ابری زیرساختی؛

۷ ـ مرورگر بومی؛

۸ ـ خدمات سالم سازی؛

۹ ـ پشتیبانی خدمات رصد و پایش و هوشمندی آن در تعامل، تحلیل و پردازش؛

۱۰ ـ خدمات هم زمانی (NTP)؛

۱۱ ـ خدمات پیوست امنیتی؛

۱۲ ـ تأمین ادله دیجیتال؛

۱۳ ـ مدیریت هویت معتبر (تأمین شناسه و گواهی دیجیتال)؛

۱۴ ـ پیام رسان و شبکه اجتماعی؛

۱۵ ـ خدمات پایه مکانی و نقشه؛

۱۶ ـ مخازن، کتابخانه ها و API ها؛

۱۷ ـ سیستم عامل داخلی؛

۱۸ ـ رایانامه داخلی؛

۱۹ ـ خدمات دسترسی به اینترنت؛

۲۰ ـ جویشگر داخلی؛

۲۱ ـ خدمات صیانت از داده؛

۲۲ ـ خدمات مقابله با حوادث؛

۲۳ ـ خدمات امن سازی ، کاهش آسیب پذیری و افزایش پایداری و تاب آوری؛

۲۴ ـ خدمات مدیریت یکپارچه سالم سازی؛

۲۵ ـ خدمات مدیریت یکپارچه امنیت؛

۲۶ ـ خدمات مدیریت منابع شبکه ملی اطلاعات؛

۲۷ ـ خدمات ارتباطی امن زیرساخت ها؛

۲۸ ـ خدمات گذرگاهی؛

۲۹ ـ خدمات مدیریت یکپارچه دفاعی؛

۳۰ ـ خدمات پیوست فرهنگی.

 

ماده ۵ ـ اقدامات کلان و نگاشت نهادی

فهرست اقدامات کلان و نگاشت های نهادی مرتبط با اهداف عملیاتی شبکه ملی اطلاعات به شرح جدول شماره ۲ است. اقدامات کلان و نگاشت نهادی برای تحقق اهداف عملیاتی خدمات کاربردی و محتوا، در چارچوب تقسیم کار مرکز ملی فضای مجازی خواهد بود.

  

جدول شماره ۲ ـ اقدامات کلان و نگاشت نهادی شبکه ملی اطلاعات

فهرست / اقدام کلان / نهاد متولی

۱: رقابت پذیرکردن و ارتقای پایداری شبکه های تجمیع درون استانی، درون شهری و شبکه دسترسی و ارتقاء فناوری دسترسی ارتباطات ثابت (شامل تدوین سازوکار استفاده بهینه و اشتراکی از شبکه دسترسی ارتباطات ثابت) / کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات

۲: ایجاد پوشش سراسری برای دسترسی تمامی شهر ها و روستاهای بالای بیست خانوار به شبکه ملی اطلاعات با کیفیت مطلوب / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۳: مدیریت بهینه طیف فرکانسی / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۴: بهینه سازی و اصلاح مهندسی ترافیک در شبکه و تمرکززدایی (داخلی و بین المللی) / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۵: ارتقاء پایداری ارتباطات بین الملل، هاب رومینگ بین الملل و حضور در نقاط متنوع تبادل ترافیک جهانی / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۶: ایجاد مراکز تبادل ترافیک بین الملل در منطقه ویژه ارتباطات و فناوری اطلاعات / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۷: ارتقاء پایداری مراکز تبادل ترافیک داخلی و ارایه خدمات متنوع به کلیه اپراتورها، مراکز داده و ارایه کنندگان خدمات ابری و محتوایی / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۸: ایجاد قطب های مراکز داده و مراکز داده در مقیاس اقتصادی (حمایت از سرمایه گذاری بخش خصوصی فعال و ایجاد نظام رتبه بندی مراکز داده) / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۹: ایجاد مناطق ویژه ارتباطات و فناوری اطلاعات / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۱۰: مشارکت در پروژه های توسعه زیرساخت های ارتباطی بین المللی و منطقه ای به منظور تامین ارتباطات بین الملل از مسیرهای مختلف / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۱۱: ایجاد و توسعه زیرساخت خدمات ابری توزیع شده اعم از ذخیره سازی ابری و نرم افزارهای ابری / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۱۲: مدیریت یکپارچه منابع آدرس و نام های دامنه با تاکید بر استفاده از IPv۶ / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۱۳: ارتقاء کارآیی، اتکاپذیری، استقلال و پایداری سامانه های DNS در تمامی شرایط / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۱۴: ایجاد و توسعه دروازه های مرزی / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۱۵: آزادسازی ترانزیت ترافیک و ساخت مسیرهای ترانزیتی توسط بخش خصوصی / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۱۶: ایجاد سیستم عامل داخلی برای مراکز امنیتی، نظامی، حیاتی، حساس و مهم / وزارت دفاع و پشتیبانی از نیروهای مسلح + وزارت اطلاعات

۱۷: ایجاد سیستم عامل داخلی برای تلفن همراه / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۱۸: ایجاد و توسعه جویشگر داخلی / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۱۹: حمایت از تولید گوشی تلفن های همراه هوشمند داخلی / وزارت صنعت، معدن و تجارت

۲۰: ایجاد سازوکارهای بی اثرسازی محدودیت های خارجی از قبیل مخازن نرم افزاری، به روزرسانی ها و وصله های مربوط، خدمات Https و نیز انواع نرم افزارهای کاربردی در کلیه شرایط برای کاربران و خدمات داخلی / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۲۱: ایجاد و توسعه سکوی رایانامه های داخلی / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۲۲: توسعه پیام رسان های اجتماعی بومی تا رسیدن به ظرفیت ۵۰ میلیون کاربر فعال / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۲۳: ایجاد ابر دولت با امکان تعامل با سکوهای دیجیتال برای استفاده از داده ها و خدمات دستگاه های دولتی و حاکمیتی با رعایت ملاحظات امنیتی ملی، عمومی و فردی / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۲۴: ایجاد و توسعه مرورگر بومی / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۲۵: ایجاد امکان رصد و پایش مستمر وضعیت و روند خدمات کسب وکارهای دیجیتال داخلی / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۲۶: شناسایی رشته ها و تخصص های مورد نیاز دانشگاهی برای رشد و ارتقای سطح منابع انسانی موجودیت های مختلف شبکه ملی اطلاعات  / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۲۷: حضور فعال و موثر در تعاملات بین المللی حکمرانی اینترنت (مدیریت IP ، نام های دامنه، DNS و ...) / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات + وزارت امور خارجه

۲۸: ایجاد سامانه ها و سازوکارهای لازم برای ارایه خدمات اینترنت در شرایط خاص و بحرانی / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات + وزارت اطلاعات

۲۹: توسعه ابزارهای تحلیل جریان ترافیک در سطح اپراتورهای شبکه / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۳۰: توسعه خدمات پایه مکانی و نقشه بومی / معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

۳۱: تدوین نظام تعرفه و مدل اقتصادی خدمات ارتباطی و پایه شبکه ملی اطلاعات / کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات

۳۲: بومی سازی تجهیزات شبکه / وزارت صنعت، معدن و تجارت + معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

۳۳: تأمین و تخصیص بودجه مورد نیاز برای شکل گیری خدمات پایه و ابزارهای ضروری شبکه ملی اطلاعات در بودجه های سنواتی / سازمان برنامه و بودجه کشور

۳۴: تدوین شیوه نامه ها و مدیریت مهاجرت دستگاه های دولتی و نهادهای عمومی به خدمات پایه داخلی / مرکز ملی فضای مجازی

۳۵: اجرای طرح جامع امن سازی خدمات ارتباطی و پایه کاربردی در چارچوب پیوست امنیتی شبکه ملی اطلاعات / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات + وزارت اطلاعات

۳۶: اجرای برنامه پیشگیری و مقابله با حوادث خدمات ارتباطی و پایه کاربردی / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۳۷: توسعه خدمات امنیت ابری / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۳۸: اجرای طرح جامع پیوست کنترلی در چارچوب پیوست امنیتی شبکه ملی اطلاعات / وزارت اطلاعات

۳۹: ایجاد نظام یکپارچه نظارت بر صیانت از داده ها در خدمات ارتباطی و پایه کاربردی شبکه ملی اطلاعات / در چارچوب مصوبات شورای عالی فضای مجازی

۴۰: ایجاد سامانه یکپارچه ادله الکترونیکی زیرساخت­ها و خدمات شبکه ملی اطلاعات / در چارچوب مصوبات شورای عالی فضای مجازی

۴۱: ارتقاء عملکرد گذرگاه های ایمن مرزی / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات + وزارت اطلاعات

۴۲: ایجاد و توسعه گذرگاه های ایمن داخلی / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات +  مرکز مدیریت راهبردی افتا

۴۳: تامین شناسه معتبر در لایه ارتباطی و ایجاد چارچوب تعامل پذیری هویت های معتبر / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۴۴: اجرای طرح ساماندهی VPN ها و فناوری­های حاکمیت گریز / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

وزارت اطلاعات + قوه قضائیه

۴۵: تامین خدمات ارتباطی امن مورد نیاز شبکه دولت الکترونیک و زیرساخت های حیاتی، حساس و مهم / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۴۶: بومی سازی تجهیزات مورد نیاز امن سازی خدمات ارتباطی و پایه کاربردی شبکه ملی اطلاعات / معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری + وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح

۴۷: اعتبارسنجی تجهیزات و خدمات شبکه ملی اطلاعات / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات + مرکز مدیریت راهبردی افتا

۴۸: ارتقاء و اجرای طرح سالم سازی و پالایش / در چارچوب مصوبات شورای عالی فضای مجازی

۴۹: تامین داخلی گواهی پروتکل­های امنیتی اعم از SSL / وزارت صنعت، معدن و تجارت

۵۰: ایجاد نظام پیشگیری و مقابله با جرایم فضای مجازی / در چارچوب مصوبات شورای عالی فضای مجازی

۵۱: اجرای پیوست پدافند غیرعامل شبکه ملی اطلاعات / وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۵۲: ایجاد مرکز دفاع سایبری / در چارچوب مصوبات شورای عالی فضای مجازی

۵۳: فعال سازی دیپلماسی سایبری و دفاع از حقوق کشور در حوزه بین الملل / وزارت امور خارجه

 طرح کلان و معماری شبکه  ملی اطلاعات مشتمل بر 5 ماده مصوب 1399/07/16 شورایعالی فضای مجازی