قانون الحاق به کنوانسیون حمایت میراث فرهنگی و طبیعی جهان مصوب 1353/10/08
قانون الحاق به کنوانسیون حمایت میراث فرهنگی و طبیعی جهان مشتمل بر یک مقدمه و سی و هشت ماده مصوب 1353/10/08 مجلس شورای ملی
شناسنامه قانون الحاق به کنوانسیون حمایت میراث فرهنگی و طبیعی جهان:
شماره روزنامه رسمی: 8772
تاریخ روزنامه رسمی: 1353/11/27
شماره ابلاغ: 56884
تاریخ ابلاغ: 1353/11/16
مرجع تصویب: مجلس شورای ملی
تاریخ تصویب: 1353/10/08
بیشتر بخوانید:
مقررات کنوانسیون های بین المللی
مجمـوعه موضوعی آرای وحدت رویه قضایی
مجموعه موضوعی آرای دیوان عدالت اداری
متن قانون الحاق ایران به کنوانسیون حمایت میراث فرهنگی و طبیعی جهان:
ماده واحده ـ کنوانسیون حمایت میراث فرهنگی و طبیعی جهان کـه در تاریخ 16 نوامبر 1972 (25 آبان ماه 1351) به تصویب هفدهمین اجلاسیه کنفرانس عمومی یونسکو رسیده است مشتمل بر یک مقدمه و سی و هشت ماده تصویب و اجازه تسلیم اسناد الحاق آن داده می شود.
قانون فوق مشتمل بر یک ماده و متن کنوانسیون ضمیمه پس از تصویب مجلس سنا در جلسه روز دوشنبه 1353/08/27 در جلسه روز یکشنبه هشتم دیماه یک هزار و سیصد و پنجاه و سه شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رییس مجلس شورای ملی ـ عبدالله ریاضی
کنوانسیون برای حمایت میراث فرهنگی و طبیعی جهان
کنفرانس عمومی سازمان ترتیبی، علمی و فرهنگی ملل متحد منعقد در پاریس ضمن هفدهمین اجلاسیه خود مورخ 17 اکتبر تا 21 نوامبر 1972، با در نظر گرفتن اینکه میراث فرهنگی و میراث طبیعی، نه تنها بر اثر عوامل عادی تخریب بلکه بعلت تحول زندگی اجتماعی و اقتصادی کـه با پدیده های زیان بار و مخرب وخامت آن تشدید می گردد، بیش از پیش در معرض تهدید قرار میگیرند ، با توجه به اینکه ویرانی یا انهدام هر قسمت از میراث فرهنگی و طبیعی موجب فقر شدید میراث همه ملل جهان می گردد. با توجه به اینکه حمایت از این میراث در سطح ملی غالباً بخاطر کثرت وسایل مورد نیاز و کمبود منابع اقتصادی، علمی و فنی کشوری کـه اموال مورد حمایت در قلمرو آن واقع است کافی نیست، با یادآوری اینکه در اساسنامه سازمان پیش بینی شده، کـه این سازمان با مراقبت در حفظ و حمایت میراث جهانی و توصیه کنوانسیون های بین المللی لازم به ملل ذی نفع به پاسداری پیشبرد و اشاعه دانش کمک خواهد کرد، با توجه به اینکه کنوانسیون ها توصیه نامه ها و قطعنامه های بین المللی موجود درباره اموال فرهنگی و طبیعی نمایشگر اهمیتی است کـه حفظ این اموال منحصر بفرد و جایگزین ناپذیر بهر ملتی کـه متعلق باشد، برای کلیه ملل جهان در بر دارد، با توجه به اینکه برخی از میراث فرهنگی و طبیعی دارای مزایای استثنایی هستند کـه باید به عنوان میراث جهانی بشریت حفظ گردند، با توجه به اینکه در مقابل وسعت و وخامت خطرات جدیدی کـه این اموال را تهدید می کند، لازم است کـه جامعه بین المللی با بذل کمک جمعی، کـه جای اقدامات دولت مربوط را نمیگیرد، لیکن کمک مؤثری برای آن بشمار می رود، در امر حمایت از میراث فرهنگی و طبیعی دارای ارزش جهانی استثنایی، شرکت جوید، با توجه به اینکه برای نیل به این مقصود ضرورت دارد مقررات تازه یی به صورت کنوانسیون، کـه متضمن روش مؤثری جهت حمایت جمعی میراث فرهنگی و طبیعی دارای ارزش جهانی استثنایی باشد به نحو دائم و بر طبق روشهای علمی و جدید وضع گردد، کنفرانس عمومی پس از اینکه طی شانزدهمین اجلاسیه خود تصمیم گرفت کـه این امر، موضوع یک کنوانسیون بین المللی واقع شود، در تاریخ 16 نوامبر 1972 کنوانسیون حاضر را مورد تصویب قرار داد.
1 ـ تعاریف میراث فرهنگی و طبیعی
ماده 1 ـ به لحاظ کنوانسیون حاضر، آنچه ذیلا ذکر می گردد به عنوان "میراث فرهنگی" تلقی می شود:
آثار: آثار معماری، مجسمه سازی یا نقاشی در بناها، عوامل و بناهایی کـه جنبه باستانی دارند، کتیبه ها، غارها و مجموع عواملی کـه از نظر تاریخی، هنری و علمی دارای ارزش جهانی استثنایی هستند،
مجموعه ها: مجموعه بناهای مجزا یا مجتمع کـه از نظر معماری، منحصر بفرد بودن، یا بستگی و موقع آنها در یک منظره طبیعی، به لحاظ تاریخی، هنری و علمی دارای ارزش جهانی استثنایی هستند،
محوطه ها: آثار انسان یا آثاری کـه تواماً بوسیله انسان و طبیعت ایجاد شده است و نیز مناطق شامل محوطه های باستانی کـه به لحاظ تاریخی، زیبایی شناسی، نژادشناسی یا مردم شناسی ایران دارای ارزش جهانی استثنایی هستند.
ماده 2 ـ به لحاظ کنوانسیون حاضر، آنچه ذیلا ذکر می گردد "میراث طبیعی" بشمار می رود: آثار طبیعی متشکل از ترکیبات فیزیکی و زیست شناسی یا مجموعه یی از این نوع ترکیبات کـه از نظر زیبایی شناسی یا علمی حائز ارزش جهانی استثنایی هستند، ترکیبات ارضی و جغرافیایی طبیعی و مناطق کاملا مشخص کـه زیستگاه حیوانات و منطقه رشد گیاهان مورد تهدید بوده، از نظر علمی و حفاظت حائز ارزش جهانی استثنایی هستند، محوطه طبیعی یا مناطق طبیعی کـه دقیقاً مشخص شده و به لحاظ علمی، حفاظت یا زیبایی طبیعی دارای ارزش جهانی استثنایی هستند.
ماده 3 ـ هر یک از دول عضو کنوانسیون حاضر باید اموال مختلفی را کـه در قلمرو آن قرار دارد، و مواد 1 و 2 فوق ناظر بر آنهاست، تعیین و مشخص کند.
2 ـ حمایت ملی و حمایت بین المللی از میراث فرهنگی و طبیعی
ماده 4 ـ هر یک از دولت های عضو کنوانسیون حاضر، می پذیرد کـه تعهد تشخیص، حمایت، حفاظت، شناساندن میراث فرهنگی واقع در قلمرو خود مذکور در مواد 1 و 2 و انتقال آن به نسلهای آینده در وهله اول وظیفه همان دولت است و برای نیل باین هدف دولت مذکور با توسل به حداکثر امکانات موجود خود و نیز در صورت اقتضا از طریق جلب مساعدت و همکاریهای بین المللی، بویژه کمکهای مالی، هنری، علمی و فنی، بذل مساعی خواهد کرد.
ماده 5 ـ هر یک از دول عضو کنوانسیون حاضر، بمنظور حمایت و حفاظت و شناساندن مؤثر میراث فرهنگی و طبیعی واقع در قلمرو خود در حدود امکان و بر طبق مقتضیات خاص کشور خویش به اقدامات زیر مبادرت خواهد کرد:
الف ـ اتخاذ یک سیاست کلی بمنظور تفویض سهمی به میراث فرهنگی و طبیعی در زندگی اجتماعی و گنجانیدن امر حمایت این میراث در برنامه ریزی عمومی کشور،
ب ـ در صورتیکه سازمانهای خاص بدین منظور وجود نداشته باشند ایجاد یک یا چند دستگاه برای حمایت، حفاظت و شناساندن میراث فرهنگی و طبیعی در قلمرو خود، با کارکنان مناسب و در اختیار گذاردن وسایل کار تا آنان بتوانند وظائف محول را انجام دهند،
ج ـ توسعه مطالعات و تحقیقات علمی و فنی و تکمیل روشهای اجرایی کـه بیک دولت امکان مواجهه با خطراتی کـه میراث فرهنگی و طبیعی را تهدید می کند، میدهند،
د ـ اتخاذ تدابیر قضایی، علمی، فنی، اداری و مالی کافی برای تشخیص، حمایت، حفاظت، شناساندن و احیای این میراث و،
هـ ـ تسهیل ایجاد یا توسعه مراکز ملی یا منطقه یی کارآموزی در زمینه حمایت، حفاظت، و شناساندن میراث فرهنگی و طبیعی و تشویق تحقیقات علمی در این زمینه.
ماده 6 ـ
1 ـ دولت های عضو کنوانسیون حاضر با احترام کامل به حاکمیت دولت هایی کـه میراث فرهنگی و طبیعی مذکور در مواد 1 و 2 در قلمرو آنها قرار دارد و بدون لطمه زدن به حقوق واقعی مندرج در قوانین ملی درباره این میراث، می پذیرند کـه میراث مذکور میراث جهانی بشمار می رود و برعهده جامعه بین المللی است کـه بخاطر حمایت از این میراث همکاری کند.
2 ـ در نتیجه، دولت های عضو کنوانسیون حاضر متعهد میشوند کـه در صورت تقاضای دولتی کـه میراث فرهنگی و طبیعی در سرزمین آن قرار دارد بر طبق مقررات کنوانسیون حاضر، بمنظور تشخیص، حمایت، حفاظت و شناساندن میراث فرهنگی و طبیعی مذکور در بندهای 2 و 4 ماده 11، همکاری و مساعدت کنند.
3 ـ هر یک از دولت های عضو کنوانسیون حاضر، متعهد می شود کـه آگاهانه از هر گونه اقدامی کـه ممکن است مستقیماً یا غیر مستقیم به میراث فرهنگی و طبیعی مذکور در مواد 1 و 2 واقع در قلمرو سایر دولت های متعاهد این کنوانسیون، لطمه زند، خودداری کند.
ماده 7 ـ از نظر کنوانسیون حاضر، مقصود از حمایت بین المللی میراث فرهنگی و طبیعی جهان، ایجاد یک نظام همکاری و مساعدت بین المللی بمنظور تایید دولت های متعاهد کنوانسیون، در کوشش هایی است کـه بخاطر حفاظت و تشخیص میراث فرهنگی خود، مبذول میدارند.
3 ـ کمیته بین الدول برای حمایت از میراث فرهنگی و طبیعی جهان
ماده 8 ـ
1 ـ برای حمایت از میراث فرهنگی و طبیعی جهان کـه دارای ارزش استثنایی جهانی هستند، یک کمیته بین الدول بنام "کمیته میراث جهانی" در سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد، تاسیس می گردد. این کمیته مرکب از پانزده دولت عضو این کنوانسیون خواهد بود کـه بوسیله دولت های عضو کنوانسیون در یک جلسه عمومی کـه طی اجلاسیه های عادی کنفرانس عمومی سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد، تشکیل میگردد، انتخاب خواهند شد. تعداد دولت های عضو کمیته از تاریخ تشکیل اجلاسیه عادی کنفرانس عمومی، پس از لازم الاجراء شدن کنوانسیون حاضر برای حداقل 40 دولت، به 21 نفر خواهد رسید.
2 ـ انتخاب اعضای کمیته باید متضمن نمایندگی منصفانه مناطق و فرهنگهای مختلف جهان باشد.
3 ـ در جلسات کمیته یک نماینده از مرکز بین المللی مطالعات برای حفاظت و مرمت اموال فرهنگی (مرکز رم)، یک نماینده از شورای بین المللی بناها و محوطه ها (Icomos) و یک نماینده از اتحادیه بین المللی برای حفظ طبیعت و منابع آن (Iucn) با رای مشورتی شرکت خواهند کرد و بنا به درخواست دولت های عضو کـه در جلسه عمومی طی اجلاسیه های عادی کنفرانس عمومی سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد، مجتمع میشوند نمایندگان سایر سازمانهای بین الدول یا غیر دولتی کـه دارای مقاصد مشابهی باشند نیز می توانند بآنان بپیوندند.
ماده 9 ـ
1 ـ مدت عضویت دولت های عضو در کمیته میراث جهانی از پایان اجلاسیه عادی کنفرانس عمومی کـه طی آن اعضاء انتخاب شده اند تا پایان سومین اجلاسیه عادی بعدی خواهد بود.
2 ـ مع هذا مدت عضویت یک سوم اعضایی کـه هنگام نخستین انتخابات تعیین می شوند، در پایان نخستین اجلاسیه عادی کنفرانس عمومی متعاقب جلسه یی کـه طی آن اعضای مذکور انتخاب شده اند، خاتمه خواهد یافت و مدت عضویت یک سوم دیگر اعضایی کـه در همین زمان انتخاب میشوند در پایان دومین اجلاسیه عادی کنفرانس عمومی متعاقب جلسه یی کـه طی آن اعضای مذکور انتخاب شده اند، خاتمه خواهد پذیرفت. اسامی این اعضاء بحکم قرعه به وسیله رییس کنفرانس عمومی یونسکو پس از انجام نخستین انتخابات، تعیین خواهد گردید.
3 ـ دولت های عضو کمیته به عنوان نماینده خود اشخاصی را کـه در زمینه میراث فرهنگی یا میراث طبیعی صلاحیت دارند، برخواهند گزید.
ماده 10 ـ
1 ـ کمیته میراث جهانی آیین نامه داخلی خود را تصویب خواهد کرد.
2 ـ کمیته می تواند در هر زمان در جلسات خود، از سازمان های عمومی و خصوصی یا اشخاص برای مشاوره در موضوع های خاص، دعوت به عمل آورد.
3 ـ کمیته می تواند مراجع مشورتی کـه برای اجرای وظائف خود لازم بداند، ایجاد کند.
ماده 11 ـ
1 ـ هر یک از دولت های متعاهد کنوانسیون حاضر در حدود امکان، فهرستی از کلیه اموال میراث فرهنگی و طبیعی واقع در قلمرو خود کـه در خور ثبت در فهرست پیش بینی شده در بند 2 این ماده است به کمیته میراث جهانی تسلیم خواهد کرد. این فهرست کـه جامع تلقی نمیشود، باید شامل مدارک درباره محل و موقع و اهمیت اموال مورد نظر باشد.
2 ـ کمیته براساس فهرست هایی کـه در اجرای بند 1 فوق توسط دولت ها تسلیم می گردد، فهرستی را تحت عنوان "فهرست میراث جهانی" شامل قسمتی از میراث فرهنگی و میراث طبیعی بدان گونه کـه در مواد 1 و 2 کنوانسیون حاضر تعریف شده و بنظر کمیته، طبق معیارهایی کـه وضع خواهد کرد، دارای ارزش جهانی استثنایی است، تهیه و تکمیل و منتشر خواهد کرد. لااقل هر دو سال یکبار متن تجدید و تکمیل شده فهرست مذکور انتشار خواهد یافت.
3 ـ ثبت هر یک از اموال در فهرست میراث جهانی، مستلزم موافقت دولت مربوط است. ثبت اموال واقع در سرزمینی کـه حاکمیت یا قلمرو قضایی آن مورد ادعای چند دولت باشد، لطمه یی به حقوق طرف های دعوی وارد نخواهد ساخت.
4 ـ کمیته در موارد لزوم فهرستی تحت عنوان "فهرست میراث جهانی مورد خطر" شامل فهرست اموال مذکور در فهرست میراث جهانی کـه نجات آنها عملیات عظیمی را ایجاب می کند و بدین منظور مساعدتی به موجب مفاد کنوانسیون حاضر درخواست شده است، تنظیم و تکمیل و منتشر خواهد کرد. این فهرست شامل برآورد مخارج عملیات مربوط خواهد بود. در فهرست مذکور فقط قسمتی از میراث فرهنگی و طبیعی کـه بر اثر خطرات شدید و مشخص در معرض تهدید قرار گرفته اند، منظور خواهند شد. از قبیل خطر انهدام ناشی از زوال سریع، طرحهای عملیات وسیع عمومی یا خصوصی، توسعه سریع شهری و جهانگردی، خطر انهدام بعلت تغییرات حاصل از بهره برداری یا تملک زمین، ویرانی عمیق ناشی از عوامل ناشناخته، متروک ماندن بهر دلیل، برخوردهای مسلحانه یا خطر وقوع اینگونه برخوردها، مصائب و سوانح طبیعی، آتش سوزیهای دامنه دار، زلزله، ریزش زمین، فورانهای آتشفشانی، تغییرات سطح آب سیلابها، تلاطم امواج. کمیته می تواند در هر زمان و در صورت فوریت اقلام جدیدی را بر فهرست میراث جهانی مورد خطر، بیافزاید و ثبت اموال جدید را فوراً منتشر سازد.
5 ـ کمیته معیارهایی را کـه براساس آن قسمتی از میراث فرهنگی و طبیعی ممکن است در هر یک از فهرست های مذکور در بندهای 2 و 4 این ماده ثبت گردد معین می کند.
6 ـ کمیته قبل از رد درخواست ثبت در یکی از فهرست های مذکور در بندهای 2 و 4 این ماده با دولت متعاهد کـه میراث فرهنگی یا طبیعی مورد بحث در قلمرو آن واقع است، مشورت می کند.
7 ـ کمیته با موافقت دولت های ذی نفع، مطالعات و تحقیقات لازم را برای تنظیم فهرست های مذکور در بندهای 2 و 4 این ماده، هماهنگ و تشویق می کند.
ماده 12 ـ عدم ثبت قسمتی از میراث فرهنگی و طبیعی در هر یک از دو فهرست مذکور در بندهای 2 و 4 ماده 11 به هیچ وجه به معنای آن نیست کـه اموال مزبور برای مقاصدی غیر از آنچه برای ثبت در این فهرست ها در نظر گرفته شده، دارای ارزش جهانی استثنایی نیستند.
ماده 13 ـ
1 ـ کمیته میراث جهانی، درخواستهای کمک های بین المللی را کـه به وسیله دولت های متعاهد کنوانسیون حاضر درباره قسمتی از میراث فرهنگی و طبیعی واقع در قلمرو آنها تنظیم شده و در فهرست های مندرج در بندهای 2 و 4 ماده 11 منظور گردیده یا در خور گنجانیدن است، دریافت داشته و مورد بررسی قرار می دهد. هدف این تقاضا ممکن است حمایت، حفاظت، شناساندن یا احیای این اموال باشد.
2 ـ تقاضاهای کمک بین المللی مذکور در بند 1 این ماده همچنین ممکن است بمنظور تشخیص قسمتی از میراث فرهنگی و طبیعی به نحوی کـه در مواد 1 و 2 تعریف شده و هنگامی کـه بررسی های مقدماتی لزوم ادامه تحقیقات بیشتری را تایید کند، باشد.
3 ـ کمیته درباره ترتیب اثر دادن به این تقاضاها تصمیم میگیرد و در صورت اقتضاء نوع و میزان کمک خود را تعیین می کند و از جانب خویش ترتیبات لازم را با دولت ذی نفع می دهد.
4 ـ کمیته ترتیب اولویت عملیات خود را مشخص می کند و در این امر اهمیت نسبی نجات قسمتی از میراث فرهنگی و طبیعی جهان، لزوم تامین مساعدت بین المللی نسبت به اموال فرهنگی کـه مظهر کاملتر طبیعت یا نبوغ و تاریخ ملل جهان است و فوریت اقداماتی کـه باید انجام گیرد، اهمیت منابع کشورها کـه در قلمرو آنها اموال مورد تهدید قرار دارند و بویژه حدودی کـه این کشورها می توانند نجات این اموال را با وسایل خاص خود تامین کنند، در نظر می گیرد.
5 ـ کمیته فهرست اموالی را کـه برای آنها کمک بین المللی فراهم آمده تنظیم، تکمیل و منتشر می کند.
6 ـ کمیته در مورد استفاده از منابع صندوق کـه به موجب ماده 15 کنوانسیون حاضر تاسیس میشود، تصمیم میگیرد و وسایلی را برای افزایش منابع صندوق تامین می کند و در این مورد، کلیه تدابیر سودمند را اتخاذ مینماید.
7 ـ کمیته با سازمانهای بین المللی و ملی، دولتی و غیر دولتی، کـه دارای مقاصد مشابهی با هدفهای کنوانسیون حاضر هستند، همکاری می کند. کمیته می تواند بمنظور اجرای برنامه ها و طرحهای خود از این سازمانها بویژه مرکز بین المللی مطالعات برای حفاظت و مرمت اموال فرهنگی (مرکز رم) شورای بین المللی بناها و محوطه ها (Icomos) و اتحادیه بین المللی حفظ طبیعت و منابع آن (Iucn) و همچنین از دستگاههای عمومی یا خصوصی و اشخاص استمداد کند.
8 ـ تصمیمات کمیته با اکثریت دو سوم اعضاء حاضر کـه در اخذ رای شرکت می کنند، اتخاذ میگردند، جلسه با حضور اکثریت اعضاء رسمیت مییابد.
ماده 14 ـ
1 ـ یک دبیرخانه کـه توسط مدیر کل سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد، معین خواهد شد به کمیته میراث جهانی کمک می کند.
2 ـ مدیر کل سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد با حداکثر استفاده ممکن از خدمات مرکز بین المللی تحقیقات برای حفاظت و مرمت اموال فرهنگی (مرکز رم) و شورای بین المللی بناها و محوطه ها (Icomos) و اتحادیه بین المللی برای حفظ طبیعت و منابع آن (Iucn) در حدود صلاحیت و امکانات هر یک، اسناد کمیته، دستور جلسات آنرا تنظیم می کند و اجرای تصمیمات کمیته را تامین می نماید.
4 ـ صندوق حمایت از میراث فرهنگی و طبیعی جهان
ماده 15 ـ
1 ـ به موجب این کنوانسیون صندوقی برای حمایت از میراث فرهنگی و طبیعی جهان کـه دارای اهمیت استثنایی هستند، بنام "صندوق میراث جهانی" تاسیس می شود.
2 ـ این صندوق بر طبق مقررات آیین نامه مالی سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد از وجوه سپرده شده، تشکیل میگردد.
3 ـ منابع صندوق عبارت خواهد بود از: الف ـ سهمیه های اجباری و سهمیه های داوطلبانه دولت های متعاهد کنوانسیون حاضر، ب ـ وجوه پرداختی، عطایا یا و هبه های: 1 ـ سایر دولت ها، 2 ـ سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد و دیگر سازمانهای ملل متحد، بویژه برنامه توسعه ملل متحد و دیگر سازمانهای بین الدول، 3 ـ دستگاههای عمومی یا خصوصی یا اشخاص، ج ـ هر گونه بهره یی کـه به منابع صندوق تعلق گیرد، د ـ حاصل وجوه جمع آوری شده و درآمدهایی کـه از نمایش ها به نفع صندوق تربیت مییابد و، هـ ـ کلیه منابع دیگر کـه تحصیل آن، به موجب آیین نامه یی کـه کمیته میراث جهانی تنظیم خواهد کرد، مجاز است.
4 ـ وجوه پرداختی به صندوق و سایر اشکال کمک نسبت به کمیته مذکور فقط در مقاصدی کـه بوسیله کمیته تعیین میشود، صرف میگردد. کمیته می تواند وجوهی را کـه برای یک برنامه یا یک طرح ویژه، اختصاص یافته، بپذیرد، مشروط بر آنکه کمیته نسبت به تحقق یافتن این برنامه یا اجرای این طرح تصمیم اتخاذ کرده باشد. وجوه پرداختی به صندوق متضمن تحمیل هیچ شرط سیاسی نمی تواند بود.
ماده 16 ـ
1 ـ دولت های عضو کنوانسیون حاضر، بدون لطمه زدن به سهمیه های اضافی داوطلبانه، ملزم میشوند کـه هر دو سال یکبار، سهمیه ها را کـه مبلغ آنها بر حسب درصد یکسانی کـه درباره همه کشورها قابل اجرا است، محاسبه خواهد شد، بطور منظم بپردازند. مجمع عمومی کشورهای عضو این کنوانسیون کـه طی اجلاسیه کنفرانس عمومی سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد تشکیل خواهد شد، درباره میزان سهمیه ها تصمیم اتخاذ خواهد کرد. این تصمیم مجمع عمومی با اکثریت آراء دولت های عضو کـه در جلسه حاضرند و در رای دادن شرکت می کنند و موضوع بند 2 این ماده را اعلام نکرده اند، اتخاذ خواهد گردید، سهمیه اجباری دولت های عضو کنوانسیون حاضر در هیچ مورد نمی تواند از یک درصد سهمیه این دولت ها در بودجه عادی سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد، تجاوز کند.
2 ـ مع هذا، هر یک از دولت های مذکور در ماده 31 یا 32 کنوانسیون حاضر می تواند، هنگام تسلیم اسناد تصویب، قبولی یا الحاق، اعلام کند کـه خود را ملزم به اجرای مقررات بند (1) ماده حاضر نمیداند.
3 ـ هر دولت عضو این کنوانسیون کـه اعلامیه مذکور در بند (2) این ماده را صادر کرده باشد، می تواند در هر زمان با ارسال یادداشتی برای مدیرکل سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد، آن را پس بگیرد، با وجود این استرداد اعلامیه، درباره سهمیه اجباری دین آن دولت، از تاریخ تشکیل مجمع عمومی بعدی دولت های متعاهد این کنوانسیون، نافذ خواهد بود.
4 ـ برای آنکه کمیته بتواند انجام مؤثر اقدامات خود را پیش بینی کند سهمیه های دولت های عضو کنوانسیون حاضر کـه اعلامیه مذکور در بند (2) این ماده را صادر کرده اند، باید بر پایه منظمی و لااقل هر دو سال یکبار پرداخته گردد و میزان آن کمتر از سهمیه هایی کـه در صوت قبول مقررات بند (1) ماده حاضر می بایستی ملزم به پرداخت آن باشند، نخواهد بود.
5 ـ هر دولت عضو کنوانسیون کـه در پرداخت سهمیه اجباری یا داوطلبانه خود در سال جاری و سال قبل از آن تاخیر کرده باشد، نمی تواند در کمیته میراث جهانی انتخاب گردد. لیکن این قاعده در نخستین دوره انتخابات مجری نخواهد بود. در صورتی کـه چنین دولتی قبلا عضو کمیته بوده، دوره عضویت آن هنگام انتخابات مذکور در بند (1) ماده 8 کنوانسیون حاضر خاتمه خواهد یافت.
ماده 17 ـ دولت های عضو کنوانسیون حاضر، ایجاد بنیادها یا انجمن های ملی عمومی و خصوصی را کـه هدف آنها جلب کمکهای بلاعوض برای حمایت از میراثهای فرهنگی و طبیعی مذکور در مواد 1 و 2 این کنوانسیون است، در نظر گرفته یا تسهیل خواهند کرد.
ماده 18 ـ دولت های عضو کنوانسیون حاضر در تلاشهای بین المللی کـه برای جمع آوری وجوه به نفع صندوق میراث جهانی زیر نظر سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد تنظیم میگردد، همکاری می کنند. این دولت ها، جمع آوری وجوهی را کـه توسط سازمان های مذکور در بند 3 ماده 15 بدین منظور صورت میگیرد، تسهیل می کنند.
5 ـ شرایط و چگونگی کمک بین المللی
ماده 19 ـ هر دولت عضو کنوانسیون حاضر می تواند برای حفظ قسمتی از میراث فرهنگی و طبیعی واقع در قلمرو خود کـه دارای ارزش استثنایی جهانی است تقاضای کمک بین المللی نماید. دولت مذکور باید اطلاعات و اسناد پیش بینی شده در ماده 21 را کـه در اختیار دارد و برای اخذ تصمیم مورد نیاز کمیته است به درخواست خود ضمیمه کند.
ماده 20 ـ کمکهای بین المللی پیش بینی شده در کنوانسیون حاضر با رعایت مقررات بند 2 ماده 13 و بند (ج) مواد 22 و 23 فقط به آن دسته از میراث فرهنگی و طبیعی اختصاص می یابد کـه کمیته میراث جهانی تصمیم به درج آنها در فهرست های مذکور در بندهای 2 و 4 ماده 11 گرفته و یا ممکن است چنین تصمیمی اتخاذ کند.
ماده 21 ـ 1 ـ کمیته میراث جهانی نحوه رسیدگی به تقاضاهای کمک بین المللی را تعیین و بویژه نکاتی را کـه باید در تقاضا منظور شود، مشخص می کند در تقاضای مزبور باید عملیات مورد نظر، اقدامات لازم، برآورد مخارج آنها، فوریت و دلائلی کـه به موجب آن، منابع دولت درخواست کننده به آن امکان مواجهه با مجموع مخارج را نمی دهد، ذکر گردد. درخواستها، در صورت امکان باید متکی بر نظر کارشناسان باشد.
2 ـ تقاضاهایی کـه بر مبنای وقوع مصائب طبیعی و سوانح، اعلام می گردند به علت آنکه مستلزم عملیات فوری هستند، باید سریعاً و با اولویت در کمیته مورد بررسی قرار گیرند. کمیته باید برای مقابله با اینگونه احتمالات، وجوه ذخیره در اختیار داشته باشد.
ماده 3 ـ کمیته قبل از اخذ تصمیم، به مطالعات و مشاوره هایی کـه لازم تشخیص دهد، مبادرت خواهد جست.
ماده 22 ـ کمکی کـه از جانب کمیته میراث جهانی اعطاء میگردد ممکن است صورتهای زیر باشد:
الف ـ مطالعات درباره مسائل هنری، علمی و فنی ناشی از حمایت، حفاظت، شناساندن و احیای میراث فرهنگی و طبیعی، بنحوی کـه در بندهای 2 و4 ماده 11 این کنوانسیون تعریف شده است.
ب ـ در اختیار گذاردن کارشناسان، تکنیسین ها و نیروی انسانی واجد صلاحیت بمنظور مراقبت در حسن اجرای طرح مصوب.
ج ـ تربیت کارشناسان در کلیه سطوح در زمینه تشخیص، حمایت، حفاظت، شناساندن و احیای میراث فرهنگی و طبیعی.
د ـ تهیه تجهیزاتی کـه دولت مربوط در اختیار ندارد و تهیه آنها نیز برای آن دولت مقدور نیست.
هـ ـ اعطای وام های دراز مدت با بهره کم یا بدون بهره.
و ـ اختصاص کمکهای بلاعوض در موارد استثنایی و برای مقاصد خاص.
ماده 23 ـ کمیته میراث جهانی همچنین می تواند به مراکز ملی یا منطقه یی تربیت کارشناسان در کلیه سطوح در زمینه تشخیص، حمایت، حفاظت، شناساندن و احیای میراث فرهنگی، کمک بین المللی مبذول دارد.
ماده 24 ـ کمک وسیع و مهم بین المللی، وقتی اعطاء میشود کـه یک مطالعه علمی، اقتصادی و فنی مبسوط بدواً انجام گرفته باشد این مطالعه باید باستعانت پیشرفته ترین حمایت، حفاظت، شناساندن و احیای میراث فرهنگی و طبیعی انجام شود و به مقاصد کنوانسیون حاضر پاسخ گوید و نیز وسایل استفاده معقول از منابع موجود در کشور مربوط را ارائه دهد.
ماده 25 ـ اصولا، فقط قسمتی از مخارج عملیات لازم بر عهده جامعه بین المللی خواهد بود و مشارکت دولتی کـه از کمک بین المللی بهره مند میشود، بخش اساسی منابع اختصاص یافته به هر برنامه یا طرح را در بر خواهد گرفت مگر آنکه منابع دولت مذکور برای این منظور کافی نباشد.
ماده 26 ـ کمیته میراث جهانی و دولت دریافت کننده کمک، ضمن موافقتنامه یی کـه بین خود منعقد میسازند، شرایطی را کـه به موجب آن برنامه یا طرح مشمول کمک بین المللی با رعایت مقررات کنوانسیون حاضر اجرا خواهد گردید، تعیین خواهند کرد. بر عهده دولت دریافت کننده کمک بین المللی است کـه بر طبق شرایط مقرر در موافقت نامه مذکور، به حمایت حفاظت و شناساندن اموالی کـه بدین ترتیب محافظت میگردد، ادامه دهد.
6 ـ برنامه های آموزشی
ماده 27 ـ
1 ـ دولت های عضو کنوانسیون حاضر با استفاده از کلیه وسایل ممکن و به ویژه بوسیله برنامه های آموزشی و اطلاعاتی کوشش می کنند کـه احترام و پیوند ملتهای خود را نسبت به میراث فرهنگی و طبیعی مذکور در مواد 1 و 2 کنوانسیون حاضر تقویت نمایند.
2 ـ آنها متعهد می شوند کـه بطور وسیع عامه مردم را از خطراتیکه متوجه این میراث است و نیز از فعالیت هایی کـه در قالب کنوانسیون حاضر انجام میشود، آگاه سازند.
ماده 28 ـ دولت های عضو کنوانسیون حاضر کـه بر طبق آن کمک بین المللی دریافت میدارند، تدابیر لازم را برای شناساندن اهمیت اموال موضوع این کمک بین المللی و نقشی کـه کمک مذکور ایفاء می کند، اتخاذ می نمایند.
7 ـ گزارش ها
ماده 29 ـ
1 ـ دولت های عضو کنوانسیون حاضر گزارش هایی به کنفرانس عمومی سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد، در موعدها و به صورت هایی کـه کنفرانس عمومی مقرر خواهد داشت، ارائه خواهند کرد. ضمن این گزارش ها مقررات قانونی و آیین نامه یی و سایر تدابیری کـه برای اجرای کنوانسیون حاضر، اتخاذ گردیده، همچنین تجاربی کـه در این زمینه بدست آمده، تصریح خواهند شد.
2 ـ این گزارش ها به اطلاع کمیته میراث جهانی خواهد رسید.
3 ـ کمیته در هر یک از اجلاسیه های عادی کنفرانس عمومی سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد، در مورد فعالیت های خود گزارشی مطرح خواهد کرد.
8 ـ مقررات نهایی
ماده 30 ـ کنوانسیون حاضر به زبانهای انگلیسی، عربی، اسپانیایی، فرانسه و روسی، کـه هر پنج متن بطور مساوی معتبرند، تنظیم گردیده است.
ماده 31 ـ
1 ـ کنوانسیون حاضر مورد تصویب یا قبول دولت های عضو سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد بر حسب قوانین اساسی مربوط آنها، قرار خواهد گرفت.
2 ـ اسناد تصویب یا قبولی به مدیر کل سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد تسلیم خواهند شد.
ماده 32 ـ
1 کنوانسیون حاضر، بنا به دعوت کنفرانس عمومی سازمان، برای الحاق هر دولت غیر عضو سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد، مفتوح است.
2 ـ الحاق به این کنوانسیون با تسلیم سند الحاق به مدیر کل سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد، تحقق خواهد یافت.
ماده 33 ـ کنوانسیون حاضر سه ماه پس از تاریخ تسلیم بیستمین سند تصویب قبولی یا الحاق منحصراً برای دولت هایی کـه سند تصویب، قبولی یا الحاق خود را در تاریخ مذکور یا قبل از آن تسلیم کرده اند، لازم الاجراء خواهد شد و در مورد هر دولت دیگر سه ماه پس از تسلیم سند تصویب، قبولی یا الحاق، لازم الاجراء خواهد بود.
ماده 34 ـ مقررات زیر شامل آن دسته از دولت های متعاهد کنوانسیون حاضر کـه دارای یک نظام فدرال یا غیر متمرکز هستند، خواهد گردید:
الف ـ امور راجع به مقررات این کنوانسیون کـه اجرای آنها مربوط به عمل قانونی قوه مقننه فدرال یا مرکزی است، تعهدات حکومت فدرال یا مرکزی در حکم تعهدات دولت های عضو کـه دارای دولت فدرال نیستند خواهد بود.
ب ـ درباره امور راجع به مقررات این کنوانسیون کـه اجرای آنها مربوط به عمل قانونی هر یک از دولت ها، کشورها، ایالات یا ولایات تشکیل دهنده حکومت فدرال، کـه به موجب نظام اساسی فدراسیون، مکلف به اخذ تدابیر قانونی نیستند، حکومت فدرال، ضمن اعلام نظر موافق خود، مقررات مذکور را به اطلاع مقامات صلاحیتدار دولت ها، کشورها، ایالات یا ولایات خواهد رساند.
ماده 35 ـ
1 ـ هر یک از دولت های عضو کنوانسیون حاضر می تواند آنرا فسخ کند.
2 ـ فسخ کنوانسیون بوسیله یک سند کتبی به مدیر کل سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد، اعلام خواهد گردید.
3 ـ فسخ کنوانسیون، 12 ماه پس از دریافت سند مربوط، نافذ خواهد بود و بیش از تاریخ نافذ شدن فسخ، تعهدات مالی دولت فسخ کننده به قوت خود باقی خواهد ماند.
ماده 36 ـ مدیر کل سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد، دولت های عضو سازمان، دولت های غیر مذکور در ماده 32 و نیز سازمان ملل متحد را از تسلیم کلیه اسناد تصویب، قبولی یا الحاق مندرج در مواد 31 و 32 و همچنین از موارد فسخ مذکور در ماده 35 مطلع خواهد کرد.
ماده 37 ـ
1 ـ کنوانسیون حاضر ممکن است به وسیله کنفرانس عمومی سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد، مورد تجدید نظر قرار گیرد. ولی تجدید نظر فوق فقط درباره دولت هایی کـه متن تجدید نظر شده کنوانسیون را بپذیرند، لازم الاجراء خواهد بود.
2 ـ در صورتیکه کنفرانس عمومی، کنوانسیون جدیدی را تصویب کند کـه تمام یا قسمتی از کنوانسیون حاضر را مورد تجدید نظر قرار دهد و کنوانسیون جدید ترتیب دیگری را مقرر نکرده باشد کنوانسیون حاضر پس از تاریخ لازم الاجراء شدن کنوانسیون جدید، برای تصویب، قبولی یا الحاق مفتوح نخواهد بود.
ماده 38 ـ کنوانسیون حاضر بر طبق ماده 103 منشور ملل متحد بنا به تقاضای مدیرکل سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد در دبیر خانه ملل متحد ثبت خواهد شد.
به تاریخ 23 نوامبر 1972 در پاریس، این کنوانسیون در دو نسخه اصلی حاوی امضای رییس هفدهمین اجلاسیه کنفرانس عمومی و مدیرکل سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد در بایگانی سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد ضبط خواهد شد و رونوشت های مصدق آن بهمه دولت های مذکور در مواد 31 و 32 و همچنین سازمان ملل متحد ابلاغ خواهد گردید.
کنوانسیون فوق مشتمل بر یک مقدمه و سی و هشت ماده منضم به قانون الحاق ایران به کنوانسیون حمایت میراث فرهنگی و طبیعی جهان می باشد.
رییس مجلس شورای ملی ـ عبدالله ریاضی