قانون ایجاد سازمان نظام پرستاری مصوب 1380/09/11
قانون ایجاد سازمان نظام پرستاری مشتمل بر بیست و هشت ماده و بیست تبصره مصوب 1380/09/11 مجلس شورای اسلامی
شناسنامه قانون ایجاد سازمان نظام پرستاری:
شماره روزنامه رسمی: 16557
تاریخ روزنامه رسمی: 1380/10/08
شماره ابلاغ: 43851
تاریخ ابلاغ: 1380/10/02
مرجع تصویب: مجلس شورای اسلامی
تاریخ تصویب: 1380/09/11
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با قانون ایجاد سازمان نظام پرستاری
.بهداشت و درمان در آرای وحدت رویه قضایی
بهداشت و درمان در آرای دیوان عدالت اداری
موضوعات بهداشت و درمان در نظریات مشورتی
متن قانون ایجاد سازمان نظام پرستاری:
فصل اول ـ کلیات
ماده 1 ـ تعریف سازمان: سازمان نظام پرستاری جمهوری اسلامی ایران کـه در این قانون سازمان نامیده می شود سازمانی است مستقل دارای هویت حقوقی کـه به منظور تحقق بخشیدن به اهداف و وظایف سازمان «مقرر در این قانون» تشکیل می گردد.
ماده 2 ـ اهداف سازمان:
1 ـ تلاش در جهت اصلاح، رشد و تعالی حرفه پرستاری.
2 ـ تلاش برای حفظ حقوق پرستاران و مردم در قبال خدمات پرستاری.
3 ـ کوشش در جهت برقراری، حفظ و حمایت از حقوق مادی، معنوی و صنفی پرستاران.
4 ـ تلاش به منظور ارتقاء سطح دانش و مهارت و آموزش حین خدمت پرستاران.
5 ـ آشنا ساختن جامعه نسبت به وظایف و نوع خدمات پرستاران.
6 ـ تلاش در جهت اجرای موازین و ارزش های اسلامی در بخش پرستاری.
7 ـ کوشش به منظور اجرای صحیح و دقیق مقررات و اخلاق امور پزشکی در بخش پرستاری.
8 ـ همکاری با سازمان ها و موسسات قانونی در کشور و در مجامع بین المللی.
فصل دوم ـ وظایف و اختیارات
ماده 3 ـ وظایف و اختیارات سازمان در رسیدن به اهداف خود به این شرح می باشد:
1 ـ همکاری در تهیه و تعیین استانداردهای آموزشی سطوح مختلف پرستاری.
2 ـ همکاری در تعیین تعداد و نحوه پذیرش دانشجویان پرستاری در دانشگاه های کشور.
3 ـ تلاش به منظور ارتقاء کیفی مهارت ها و دانش فارغ التحصیلان پرستاری.
4 ـ کمک به ایجاد گسترش زمینه های پژوهشی و تحقیقات علمی پرستاری در کشور و استفاده مفید و کارآمد از دستاوردهای این تحقیقات
5 ـ همکاری در تعیین استانداردهای خدمات و شرح وظایف رده های مختلف پرستاری.
6 ـ همکاری برای نظارت، کنترل و ارزشیابی نحوه ارائه خدمات و رعایت قوانین و مقررات پرستاری.
7 ـ تعیین ضوابط برای صدور، تمدید یا لغو کارت عضویت در سازمان.
8 ـ همکاری در تعیین راههای تبادل علمی، تحقیقاتی و حرفه ای با سازمانهای قانونی داخل کشور و نیز با سایر کشورها و مجامع علمی و حرفه ای بین المللی به منظور ارتقاء کیفیت آموزشی و خدماتی پرستاری.
9 ـ ارائه گزارش کارشناسی در مورد تخلفات پرستاری کـه از سوی سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران برای مشاوره به این سازمان ارجاع گردیده است.
10 ـ همکاری در تدوین مقررات برای تامین حقوق حرفه ای، حفظ و ارتقاء شئون اجتماعی پرستاران.
فصل سوم ـ تشکیلات
ماده 4 ـ تشکیلات سازمان به شرح زیر می باشد:
1 ـ شورای عالی
2 ـ رئیس کل
3 ـ هیات مدیره
4 ـ دبیرخانه شورای عالی
5 ـ کمیسیون های داخلی و هیات های کارشناسی رسیدگی به تخلفات
ماده 5 ـ اعضای شورای عالی عبارتند از:
الف ـ بیست و پنج نفر عضو اصلی و پنج نفر عضو علی البدل از کادر پرستاری کـه ترکیب اعضاء اصلی به ترتیب زیر است: هجده نفر کارشناس و بالاتر، پنج نفر بهیار، یک نفر کاردان اتاق عمل و یک نفر کاردان هوشبری کـه با رای اکثریت مجمع نمایندگان هیات های مدیره شهرستان ها انتخاب می شوند.
ب ـ یک نفر نماینده به معرفی کمیسیون بهداشت و درمان و انتخاب مجلس شورای اسلامی (به عنوان ناظر) و دو نفر پرستار به انتخاب وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، یک نفر پرستار نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران به انتخاب ستاد فرماندهی کل قوا و نماینده ای به معرفی سازمان پزشکی قانونی کشور.
تبصره 1 ـ اعضاء علی البدل شامل سه نفر پرستار، یک نفر بهیار و یک نفر کاردان اتاق عمل یا هوشبری خواهند بود کـه حائزین اکثریت آراء پس از اعضاء اصلی در رشته خود شده باشند.
تبصره 2 ـ هیات های مدیره شهرستان های دارای پانصد شرکت کننده در انتخابات نظام پرستاری یک نفر از اعضای هیات مدیره را جهت تشکیل مجمع نمایندگان معرفی خواهند نمود. شهرستان های دارای هزار شرکت کننده، دو نفر به ازای هر پانصد نفر اضافی یک نفر دیگر معرفی خواهند نمود. مجمع نمایندگان از بین کاندیداهای واجد صلاحیت اعضاء انتخابی شورای عالی را به صورت مستقیم و کتبی بر می گزینند.
تبصره 3 ـ جلسات شورای عالی نظام پرستاری کـه حداقل هر دو ماه یک بار تشکیل می شود با حضور دو سوم اعضاء شورا رسمی است و تصمیمات اخذ شده با اکثریت آراء معتبر و برای واحدهای تابعه ذی ربط لازم الاجراء است.
تبصره 4 ـ وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و معاونین ایشان و همچنین مدیر کل پرستاری وزارتخانه می توانند در جلسات شورای عالی بدون حق رای شرکت و اظهارنظر نمایند.
تبصره 5 ـ شورای عالی نظام پرستاری دارای یک رئیس، دو نایب رئیس، یک نفر دبیر خواهد بود کـه از بین اعضاء شورا با رای اکثریت نسبی برای مدت دو سال انتخاب می شوند. انتخاب مجدد آنان بلامانع است.
تبصره 6 ـ شورای عالی نظام پرستاری دارای کمیسیون های مشورتی است کـه تعداد و وظایف آنها توسط شورای عالی نظام پرستاری تعیین خواهد شد.
ماده 6 ـ رئیس کل سازمان کـه مسئولیت اجرای مصوبات شورای عالی و اداره امور سازمان به شرح مذکور در ماده (14) را بر عهده دارد یک نفر پرستار و عضو شورای عالی سازمان با حداقل مدرک کارشناسی است کـه با رای اکثریت مطلق اعضاء به مدت چهار سال انتخاب می شود انتخاب مجدد وی بلامانع است.
تبصره ـ نحوه رسیدگی به استعفا و یا استیضاح رئیس کل سازمان با درخواست حداقل هفت نفر از اعضاء شورای عالی قابل طرح است و تابع آیین نامه داخلی شورا خواهد بود.
ماده 7 ـ در شهرستان هائی کـه حداقل تعداد مشمولان ماده (16) این قانون دویست نفر (که حداقل یک پنجم آنان کارشناس و بالاتر) باشند هیات مدیره شهرستان تشکیل خواهد شد.
تبصره ـ جلسات هیات مدیره شهرستان حداقل هر ماه یک بار تشکیل می شود و با حضور حداقل دو سوم اعضاء رسمی است و تصمیمات اخذ شده با اکثریت آراء معتبر است.
ماده 8 ـ هیات مدیره شهرستان مرکب از نه نفر عضو اصلی و سه نفر عضو علی البدل به شرح زیر می باشد:
1 ـ شش نفر پرستار (حداقل دو نفر کادر آموزشی)
2 ـ دو نفر بهیار
3 ـ یک نفر کاردان اتاق عمل یا هوشبری
تبصره 1 ـ چنانچه انتخاب کاردان (اتاق عمل یا هوشبری) صورت نپذیرد به جای آن پرستار انتخاب خواهد شد.
تبصره 2 ـ برای هرکدام از بندهای (1)، (2) و (3) یک عضو علی البدل انتخاب خواهد شد.
تبصره 3 ـ هیات مدیره نظام پرستاری شهرستان مرکز استان عهده دار وظایف هیات مدیره نظام پرستاری شهرستان های تابعه استان کـه در آن هیات مدیره نظام پرستاری تشکیل نشده است نیز می باشد.
تبصره 4 ـ چنانچه مرکز استان و شهرستان های تابعه فاقد نظام پرستاری باشند، رسیدگی به مسائل مربوط به آنها به عهده نظام پرستاری شهرستان یا مرکز استانی خواهد بود کـه از سوی شورای عالی نظام پرستاری مشخص می گردد.
ماده 9 ـ رئیس هیات مدیره نظام پرستاری هر یک از شهرستان ها، یکی از اعضاء هیات مدیره با حداقل مدرک کارشناسی خواهد بود کـه با پیشنهاد اکثریت مطلق اعضاء و حکم رئیس کل سازمان به مدت چهار سال انتخاب خواهد شد. عزل وی به عهده رئیس کل سازمان می باشد.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با قانون ایجاد سازمان نظام پرستاری
.بهداشت و درمان در آرای وحدت رویه قضایی
بهداشت و درمان در آرای دیوان عدالت اداری
موضوعات بهداشت و درمان در نظریات مشورتی
ماده 10 ـ دبیرخانه سازمان نظام پرستاری، در سازمان مرکزی کـه در تهران است مستقر می باشد.
ماده 11 ـ بودجه سازمان نظام پرستاری از محل حق عضویت اعضاء، هدایا و کمکهای اشخاص حقیقی و حقوقی تامین می گردد.
ماده 12 ـ میزان و طرز وصول حق ثبت نام سالانه اعضاء و دیگر مقررات اداری و مالی سازمان و نحوه خرج بودجه پس از تصویب شورای عالی به مرحله اجرا درخواهد آمد.
ماده 13 ـ وظایف شورای عالی به شرح زیر می باشد:
1 ـ تصویب پیشنهادهای کمیسیونهای مشورتی.
2 ـ همکاری و هماهنگی با نهادها و موسسات ذی ربط در امور پرستاری.
3 ـ تصویب بودجه سالانه هیات مدیره شهرستان ها.
4 ـ نظارت بر حسن اجرای مصوبات.
5 ـ نظارت بر عملکرد نظام پرستاری شهرستان ها.
6 ـ رسیدگی به تخلفات انضباطی هیات مدیره نظام پرستاری شهرستان ها و برقراری هماهنگی لازم بین آنها.
7 ـ تصویب آیین نامه های لازم جهت اداره سازمان و تسهیل انجام وظایف محوله.
8 ـ انحلال هیات مدیره شهرستان ها در موارد ذیل:
الف ـ عدول و تخطی از وظایف مقرر در این قانون با تشخیص شورای عالی.
ب ـ عدم تشکیل غیرموجه چهار جلسه متوالی و یا شش جلسه متناوب کـه تشخیص غیرموجه بودن آن به عهده شورای عالی است.
تبصره 1 ـ اداره جلسات شورای عالی، نظارت بر عملکرد و هماهنگی بین کمیسیونها و پیگیری حسن اجرای مصوبات به عهده رئیس یا نواب رئیس شورای عالی خواهد بود.
تبصره 2 ـ دبیر شورای عالی مسئول تشکیل جلسات و اداره دبیرخانه سازمان خواهد بود.
ماده 14 ـ وظایف رئیس کل سازمان به شرح زیر می باشد:
1 ـ اجرای مصوبات شورای عالی و مفاد قانون تشکیل سازمان نظام پرستاری.
2 ـ ریاست عالی امور مالی ـ اداری و صندوقهای رفاه و تعاون.
3 ـ صرف هزینه های سازمان بر طبق مصوبات شورای عالی نظام پرستاری.
4 ـ تایید و صدور حکم روسای نظام پرستاری شهرستان هایی کـه توسط هیات مدیره آن شهرستان پیشنهاد شده است عزل آنان نیز به عهده وی می باشد.
ماده 15 ـ وظایف هیات مدیره شهرستان ها بشرح زیر است:
1 ـ هیات مدیره هر شهرستان کلیه اختیارات و وظایف سازمان را در محدوده آن شهرستان عهده دار خواهد بود.
2 ـ ارائه طرح ها و پیشنهادات به کمیسیون های مشورتی شورای عالی.
3 ـ پیگیری و نظارت بر حسن اجرای مصوبات شورای عالی.
4 ـ پیشنهاد بودجه سالیانه نظام پرستاری شهرستان به شورای عالی پرستاری و هزینه آن پس از تصویب طبق آیین نامه مصوب شورای عالی.
فصل چهارم ـ عضویت و انتخابات
الف ـ شرایط عضویت:
ماده 16 ـ کلیه اتباع ایرانی پرستار، بهیار، کاردان اتاق عمل، کاردان هوشبری و رده های وابسته پرستاری می توانند عضو سازمان باشند.
تبصره ـ اعضاء سازمان همه ساله مبلغی را به عنوان حق عضویت به سازمان پرداخت خواهند نمود. میزان و نحوه وصول حق عضویت اعضاء مطابق دستورالعملی خواهد بود کـه توسط شورای عالی نظام پرستاری تهیه می گردد.
ب ـ انتخابات:
ماده 17 ـ انتخابات برای اولین دوره حداکثر سه ماه پس از تصویب این قانون با اعلام وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و برای دوره های بعد سه ماه قبل از اتمام هر دوره با اعلام رئیس کل سازمان همزمان با تشکیل هیات مرکزی نظارت بر انتخابات انجام خواهد شد.
تبصره ـ انتخابات هیات مدیره نظام پرستاری شهرستان هایی کـه منحل گردیده و یا توسط هیات مرکزی نظارت، انتخابات آنها ابطال گردیده است، حداکثر ظرف مدت سه ماه با هماهنگی هیات نظارت و با رعایت سایر مواد قانونی انجام می پذیرد.
ماده 18 ـ اصلاح 1399/08/05 ـ ترکیب هیات مرکزی نظارت بر انتخابات کـه برای مدت چهار سال انتخاب می گردند به شرح زیر خواهد بود:
1 ـ دو نفر به انتخاب وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.
3 ـ یک نفر نماینده وزارت کشور.
4 ـ یک نفر نماینده دادستان کل کشور به عنوان ناظر.
5 ـ دو نفر نماینده سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران.
ماده 19 ـ هیات مرکزی نظارت وظایف زیر را دارا می باشد:
1 ـ انتخاب سه الی پنج نفر اعضای هیات های نظارت بر انتخابات نظام پرستاری شهرستان و انتخابات شورای عالی نظام پرستاری و عزل و نصب آنان.
2 ـ نظارت بر حسن انجام انتخابات در حوزه های انتخابی.
3 ـ بررسی نهایی صلاحیت نامزدهای عضویت در هیات مدیره شهرستان ها و شورای عالی و ابلاغ نظر هیات مرکزی به هیات های اجرایی انتخابات.
4 ـ رسیدگی به شکایات انتخاباتی در چارچوب مواد قانونی و آیین نامه های مربوطه.
5 ـ رسیدگی به شکایات نامزدهایی کـه صلاحیت آنها به تایید هیات های نظارت نرسیده باشد و تجدیدنظر در آنها.
6 ـ توقف یا ابطال تمام و یا قسمتی از مراحل انجام انتخابات در چارچوب مواد قانونی و دستورالعمل های مربوطه این قانون راساً و یا با پیشنهاد هیات های اجرایی یا هیات های نظارت حوزه انتخاباتی.
7 ـ تایید نهایی حسن انجام انتخابات هیات مدیره نظام پرستاری شهرستان ها و اعضاء شورای عالی نظام پرستاری و امضاء اعتبارنامه منتخبین.
8 ـ رسیدگی به شکایات و اعتراضات کتبی افراد در مورد تایید صلاحیت نامزدهای عضویت در هیات های مدیره نظام پرستاری و تجدیدنظر در آنها.
تبصره ـ هیات مرکزی نظارت می تواند طبق دستورالعملی کـه تهیه می نماید تمام یا قسمتی از وظایف مقرر در این ماده را به هر یک از هیات های نظارت بر انتخابات هیات مدیره نظام پرستاری شهرستان ها و شورای عالی نظام پرستاری تفویض نماید.
ماده 20 ـ برگزاری انتخابات هیات مدیره نظام پرستاری شهرستان ها و اعضاء شورای عالی نظام پرستاری به عهده هیات های اجرایی انتخابات مربوطه بوده کـه ترکیب، نحوه تشکیل و نحوه کار آنها و کیفیت و نحوه برگزاری انتخابات مربوطه طبق آیین نامه ای خواهد بود کـه توسط شورای عالی نظام پرستاری تهیه و به تصویب وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خواهد رسید.
تبصره ـ آیین نامه مذکور در اولین دوره انتخابات توسط هیات مرکزی نظارت تهیه و تدوین شده و پس از تصویب وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به مرحله اجراء در می آید.
ماده 21 ـ شرایط انتخاب کنندگان عبارت است از:
1 ـ دارا بودن شرایط عضویت.
2 ـ داشتن کارت عضویت در سازمان نظام پرستاری، در دوره اول انتخابات، داشتن گواهی مورد تایید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کافی است.
3 ـ ساکن بودن در شهرستان منطقه انتخاباتی در زمان انتخابات به تایید هیات مدیره آن شهرستان یا شبکه بهداشت و درمان شهرستان.
ماده 22 ـ شرایط انتخاب شوندگان هیات های مدیره نظام پرستاری شهرستان ها و شورای عالی نظام پرستاری به شرح زیر است:
1 ـ دارا بودن شرایط عضویت در سازمان نظام پرستاری.
2ـ عدم سابقه محکومیت کـه منجر به محرومیت از حقوق اجتماعی باشد.
3 ـ داشتن حداقل سه سال سابقه سکونت یا اشتغال در حوزه انتخابیه.
4 ـ عدم تجاهر به فسق و نداشتن فساد اخلاقی و مالی.
5 ـ التزام عملی به اسلام و پایبندی به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
تبصره 1 ـ اقلیت های دینی شناخته شده در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تابع احکام دین اعتقادی خود می باشند مشروط به این کـه تجاهر به نقض احکام اسلامی را ننمایند.
تبصره 2 ـ اعضای هیات های نظارت و اجرایی نمی توانند جزء انتخاب شوندگان باشند.
فصل پنجم ـ موارد متفرقه
ماده 23 ـ به منظور رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه ای شاغلین حرفه پرستاری و رده های وابسته به آن هیات مدیره در مرکز و شهرستان ها دارای هیات های کارشناسی می باشد کـه مطابق بند (9) ماده (3) این قانون به عنوان مشاور سازمان نظام پزشکی عمل خواهد کرد.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با قانون ایجاد سازمان نظام پرستاری
.بهداشت و درمان در آرای وحدت رویه قضایی
بهداشت و درمان در آرای دیوان عدالت اداری
موضوعات بهداشت و درمان در نظریات مشورتی
ماده 24 ـ موارد تخلف و مجازات های آن مطابق با قانون تشکیل سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1374/10/20 و توسط هیات های بدوی و عالی انتظامی سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران تعیین خواهد شد.
ماده 25 ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مسئول برگزاری انتخابات هیات مدیره شهرستان ها و اعضاء انتخابی شورای عالی از طریق هیات های اجرایی انتخابات با رعایت مواد این قانون خواهد بود.
ماده 26 ـ دادگاه های جمهوری اسلامی ایران مجازند در هر یک از شهرستان ها حداقل بیست و چهار ساعت قبل از احضار و جلب هر یک از شاغلین پرستاری به دادگاه به خاطر رسیدگی به اتهام ناشی از قصور حرفه ای، به غیر از مواردی کـه با تشخیص قاضی بیم تبانی یا فرار و یا امحاء آثار جرم می رود مراتب را به اطلاع هیات بدوی انتظامی نظام پزشکی شهرستان مربوطه برسانند.
ماده 27 ـ تمام و یا آن قسمت از قوانین کـه مغایر با این قانون است ملغی الاثر می باشد.
ماده 28 ـ شورای عالی سازمان موظف است ظرف شش ماه پس از تشکیل، نشانه (آرم) سازمان را تهیه و به تصویب برساند.
قانون فوق مشتمل بر بیست و هشت ماده و بیست تبصره در جلسه علنی روز یک شنبه مورخ یازدهم آذر ماه یک هزار و سیصد و هشتاد مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 1380/9/21 به تایید شورای نگهبان رسیده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی