قانون طرز جلوگیری از بیماریهای آمیزشی و بیماریهای واگیردار مصوب 1320/03/11
قانون طرز جلوگیری از بیماریهای آمیزشی و بیماریهای واگیردار مشتمل بر 24 ماده مصوب 1320/03/11 مجلس شورای ملی
شناسنامه قانون طرز جلوگیری از بیماریهای آمیزشی و بیماریهای واگیردار:
شماره روزنامه رسمی: 3721
تاریخ روزنامه رسمی: 1320/04/04
مرجع تصویب: 1320/03/11
تاریخ تصویب: مجلس شورای ملی
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات جرائم و مجازاتها
نظریات مشورتی جرائم و مجازاتها
آرای وحدت رویه قضایی جرائم و مجازاتها
مجموعه موضوعی آرای دیوان عدالت اداری
آرای وحدت رویه قضایی موضوعات بهداشت و درمان
آراء دیوان عدالت اداری موضوعات بهداشت و درمان
نظریات مشورتی موضوعات بهداشت و درمان
متن قانون طرز جلوگیری از بیماریهای آمیزشی و بیماریهای واگیردار:
فصل اول ـ بیماریهای آمیزشی
ماده 1 ـ در نقاطی که وزارت کشور آگهی خواهد داد از تاریخ آگهی تا یک ماه مبتلایان بیماریهای آمیزشی مکلفند اقدام به درمان خود کنند.
تبصره ـ مقصود از بیماریهای آمیزشی ـ سوزاک – کوفت ـ ( سفلیس) آتشک ( شانگر نرم) است در هر نقطه از بدن که واقع باشد.
ماده 2 ـ درمان و مداوای بیماریهای آمیزشی در کلیه بنگاه های بهداری در دوره واگیری بیماری برای همه و در دوره های دیگر برای اشخاص بی بضاعت رایگانی است.
ماده 3 ـ درمان نزد هر پزشکی که پروانه پزشکی در ایران دارد آزاد است اما در صورتیکه بیمار در دوره واگیری بیماری از موعدی که پزشک معالج برای درمان او معین نموده تا ده روز از حضور نزد پزشک یا بنگاه دولتی غیبت کرد و پزشک دیگری تحت درمان بودن بیمار را به بنگاه یا پزشک اول خبر نداد نخستین پزشک درمان کننده مکلف است مراتب را با قید محرمانه باطلاع بهداری برساند تا بیمار را ملزم به درمان نمایند.
ماده 4 ـ اصلاح 1399/11/08 ـ پزشکان یا متصدیان سایر فنون پزشکی که بوسیله تبلیغات بی اساس باعث گمراهی بیمار آمیزشی میشوند یا بوعده های دروغ بیمار را از درمان صحیح باز میدارند مانند اینکه معین کنند در مدت چند روز بیمار را درمان کرده و یا با بستن پیمان یا انتشار آگهی هائی که مخالف اصل پزشکی است بیمار را فریب دهند به حبس تادیبی از دو ماه تا یک سال و یا به پرداخت کیفر نقدی از 16.500.000 تا 165.000.000 ریال محکوم می شوند.
کسانی که بدون پروانه پزشکی اقدام به درمان بیمارها نمایند به حبس تادیبی از دو ماه تا شش ماه و یا به پرداخت کیفر نقدی از 33.000.000 تا 200.000.000 ریال محکوم می شوند. (مبلغ مصوب 1399: 5.000.000 تا 50.000.000 و 10.000.000 تا 60.000.000)
ماده 5 ـ در مواردی که حالت بیمار و کیفیت واگیری بیماری موجب نگرانی باشد بهداری می تواند بیمار را ملزم کند که تا برطرف شدن خطر واگیری در یکی از بیمارستانها تحت درمان قرار گیرد.
ماده 6 ـ اصلاح 1399/11/08 ـ ولی یا سرپرست صغیر یا سفیه یا دیوانه مکلف است که در درمان بیماریهای آمیزشی صغیر یا سفیه یا دیوانه که تحت سرپرستی آنها می باشند اقدام کنند چنانچه ولی یا سرپرست در فراهم نمودن وسائل درمان مسامحه نماید و بیماری صغیر یا محجور بحال سرایت باقی بماند ولی یا سرپرست به حبس از هشت روز تا یک ماه و یا به کیفر نقدی از 3.300.000 تا 33.000.000 ریال محکوم می شود. (مبلغ مصوب 1399: 1.000.000 تا 10.000.000)
ماده 7 ـ اصلاح 1399/11/08 ـ بهداری موظف است اشخاصی را که به مناسبت پیشه خود ممکن است باعث انتشار بیماریهای آمیزشی شوند مکلف کند که در روزهای معین در بنگاه های مخصوص بهداری یا نزد پزشکانی که بهداری معین می نماید برای معاینه حاضر شوند و در صورتی که تشخیص شود بیماری آنها در مرحله واگیری است از ادامه پیشه ممنوع و تا وقتی که گواهی نشده است که بیماری آنها قابل سرایت نیست چنانچه بدون تحصیل پروانه عدم امکان سرایت به پیشه خود ادامه دهند به هشت روز تا دو ماه حبس تادیبی و 3.300.000 تا 33.000.000 ریال و یا به یکی از این دو کیفر محکوم می شوند. (مبلغ مصوب 1399: 1.000.000 تا 10.000.000)
ماده 8 ـ اداره کل بهداری مکلف است برای مبارزه با انتشار بیماری های آمیزشی بر طبق این قانون آئین نامه و مقررات لازم وضع نماید.
ماده 9 ـ هر کس بداند مبتلا به بیماری آمیزشی واگیر بوده و یا آنکه اوضاع و احوال شخصی او طوری باشد که بایستی حدس بزند که بیماری او واگیر است و به واسطه آمیزش او طرف مقابل مبتلا شود و به مراجع قضائی شکایت کند مبتلا کننده به حبس تادیبی از سه ماه تا یک سال محکوم می شود.
تعقیب فقط در موقعی انجام می گیرد که خواهان خصوصی در بین باشد و در صورتی که خواهان خصوصی شکایت خود را مسترد دارد تعقیب و همچنین اجرای کیفر موقوف می شود.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات جرائم و مجازاتها
نظریات مشورتی جرائم و مجازاتها
آرای وحدت رویه قضایی جرائم و مجازاتها
مجموعه موضوعی آرای دیوان عدالت اداری
آرای وحدت رویه قضایی موضوعات بهداشت و درمان
آراء دیوان عدالت اداری موضوعات بهداشت و درمان
نظریات مشورتی موضوعات بهداشت و درمان
ماده 10 ـ اصلاح 1399/11/08 ـ هر زنی که مبتلا به کوفت باشد در صورتیکه بداند یا آنکه اوضاع و احوال شخصی او طوری باشد که بایستی حدس بزند که بیماری او واگیر است و کودک سالم شخص دیگری را با پستان خود شیر بدهد به حبس از دو تا هفت روز یا کیفر نقدی از 330.000 تا 3.300.000 ریال محکوم می شود.
در صورتی که طفل بر اثر این عمل مبتلا به کوفت شود مرتکب به یک تا سه ماه حبس تادیبی و یا به پرداخت 16.500.000 تا 66.000.000 ریال و یا بهر دو کیفر محکوم خواهد شد.
همین کیفر درباره کسی نیز اجرا می شود که طفل مبتلا به کوفت را با علم به آن بزن سالمی بسپارد که از پستان خود او را شیر دهد و آن زن مبتلا به کوفت گردد. تعقیب بزه نامبرده در قسمت اخیر این ماده موکول به شکایت خواهان خصوصی است. (مبلغ مصوب 1399: 100.000 تا 1.000.000 تا 5.000.000 تا 20.000.000)
ماده 11 ـ اصلاح 1399/11/08 ـ هر شخصی که میخواهد طفلی را به دایه بسپارد موظف است قبل از آنکه دایه پستان به دهن طفل بگذارد طفل و دایه را به هوسائل مقتضی توسط پزشک امتحان نموده و گواهینامه بهداشتی به دست آورد که طفل یا دایه مبتلا به سیفلیس نبوده خطری متوجه طفل یا دایه نیست در صورت تخلف به سه تا هفت روز حبس و یا 330.000 تا 3.300.000 ریال کیفر نقدی محکوم می شود و در صورت ابتلاء طفل یا دایه کیفر متخلف حبس تادیبی از دو ماه تا شش ماه خواهد بود. (مبلغ مصوب 1399: 100.000 تا 1.000.000)
ماده 12 ـ هر گاه بهداری به وجود کسی که مبتلا به بیماری آمیزشی واگیر است اطلاع یافت میتواند به وسائل مقتضی بازجوئی کند که بیمار مشغول درمان میباشد یا نه و در صورت لزوم اخطار لازم نماید تا اگر بیمار در ظرف مهلت مقرر به درمان نه پرداخت او را الزام به درمان نماید.
ماده 13 ـ پزشکان آزاد و کلیه بنگاههای بهداری که معاینه و درمان بیماریهای آمیزشی می نمایند موظفند در آخر هر ماه عده بیماری های آمیزشی را که دیده اند و قبلا به پزشک دیگری مراجعه ننموده اند بدون ذکر نام و مشخصات بیمار به بهداری بفرستند طریقه فرستادن شماره بیماران به موجب آئین نامه ایست که بهداری کل تعیین خواهد کرد.
ماده 14 ـ پزشکان آزاد و کلیه بنگاه های بهداری که معاینه و درمان بیماریهای آمیزشی را می نمایند باید حتی المقدور به وسیله پرسش از بیمار کوشش نمایند کانون سرایت بیماری را معین نموده و در موقع مقتضی بدون ذکر نام و مشخصات بیمار اطلاعات کافی برای تجسس و بر طرف نمودن کانون انتشار بیماری به بهداری مربوطه بفرستد که اقدام به عمل آید.
ماده 15 ـ وزارت کشور نقاطی را که این فصل قانون در آنجا باید اجرا شود معین خواهد کرد.
فصل دوم ـ بیماریهای واگیردار
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات جرائم و مجازاتها
نظریات مشورتی جرائم و مجازاتها
آرای وحدت رویه قضایی جرائم و مجازاتها
مجموعه موضوعی آرای دیوان عدالت اداری
آرای وحدت رویه قضایی موضوعات بهداشت و درمان
آراء دیوان عدالت اداری موضوعات بهداشت و درمان
نظریات مشورتی موضوعات بهداشت و درمان
ماده 16 ـ اصلاح 1399/11/08 و 1403/03/30 ـ آبله کوبی در دو ماهه اول ولادت و تجدید آن در 7 سالگی 13 سالگی و 21 سالگی مطابق آئین نامه مخصوص اجباری است و اولیای اطفال موظفند که برای آبله کوبی کودکان خود اقدام نمایند مدیران دبستان و دبیرستان و آموزشگاه ها و دانشکده ها در موقع ورود دانش آموزان و در نقاطی که بهداری کل اعلام می نماید کلیه بنگاههای ملی و دولتی و بازرگانی در موقع استخدام کارمندان و شاگرد باید گواهی آبله کوبی مطالبه نمایند.
متخلفین از این ماده و همچنین اولیاء اطفال که تا یک ماه پس از آگهی بهداری به آبله کوبی طفلی که زیر سرپرستی آنها است و یا به تجدید مایه کوبی اقدام ننمایند به سه الی هفت روز حبس و 660.000 تا 3.300.000 ریال کیفر نقدی محکوم خواهند شد. (مبلغ مصوب 1399: 200.000 تا 1.000.000)
ماده 17 ـ در موقع شیوع بیماری آبله بهداری کل آبله کوبی عمومی و اجباری را اعلام مینماید و در این مورد کلیه پزشکان کشور موظفند اشخاصی را که برای این امر مراجعه مینمایند به رایگان آبله کوبی نمایند و پزشک متخلف از این ماده از هشت روز تا یکماه حبس تادیبی محکوم خواهد شد.
ماده 18 ـ اصلاح 1399/11/08 و 1403/03/30 ـ با مایه آبله انسانی آبله کوبی ممنوع است و متخلف به هشت روز تا یک ماه حبس و پرداخت 3.300.000 تا 33.000.000 ریال و یا به یکی از این دو کیفر محکوم می شود. (مبلغ مصوب 1399: 1.000.000 تا 10.000.000)
ماده 18 ـ هر پزشک معالج مکلف است در موقع مشاهده یکی از بیماری های واگیر نامبرده در زیر فوراً به بهداری محل اطلاع دهد:
1 ـ وبا و اسهال های وبائی شکل
2 ـ طاعون
3 ـ تب زرد
4 ـ مطبقه (تیفوئید)
5 ـ محرقه (تیفوس) اگرانتماتیک
6 ـ آبله
7 ـ مخملک
8 – سرخجه(سرخچه)
9 ـ خناق (دیفتری)
10 ـ اسهال خونی
11 ـ سرسام واگیر (مننژیت سربرواپسپینال)
12 ـ تب عرق گز سوئت می لی بر
13 ـ مالاریا
14 ـ فلج اطفال
15 ـ تب مالت
همین وظیفه برای ماماها در مورد تب نفاسی و ورم ملتحمه نوزادان باید رعایت شود. رئیس خانواده نسبت به اهل خانه و صاحب مهمان خانه هم درباره مسافرین همین وظیفه را عهده دارند بعلاوه کدخداها موظفند چنانچه در دهی در عرض یک هفته تلفات متعدد غیر عادی مشاهده نمودند فوراً بهداری را مطلع نمایند که اقدام مقتضی بنماید.
تبصره ـ علاوه بر بیماریهای نامبرده بیماریهای زیر هم در صورتی که در اماکن پرجمعیت مانند مدارس کارخانه جات و پرورشگاه کودکان و زندان و غیره دیده شود باید متصدیان آن مراکز و پزشک مسئول آنجا بهداری محل را مطلع نماید. سیاه سرفه ـ جذام ـ باد سرخ ـ ورم غده بناگوش ـ سل سینه ـ گریپ ـ ذات الریه ( پنومونی) تراخم ـ سیاه زخم ـ تب راجعه ( تیفوس رکورانت) ـ آبله مرغان ـ هپاتیت های ویروسی مسمومیت غذائی.
تبصره 2 ـ در مناطقی که وسائل و امکانات لازم برای تشخیص سرطان فراهم باشد از طرف وزارت بهداری اعلام گردد کلیه شاغلین رشته های پزشکی که به امر مداوای بیماران می پردازند موظفند به مجرد مشاهده بیمار مبتلا به سرطان مراتب را کتباً و مشروحاً بطور محرمانه به مقامات بهداشتی محل اطلاع دهند.
ماده 20 ـ در مواقعی که تشکیل یک منطقه استحفاظی برای رعایت پاکیزگی آب مورد احتیاج باشد مالکین آب و اراضی یا شهرداری آن منطقه موظفند که دستورهای بهداشتی را که مامورین می دهند رعایت نمایند.
آلوده نمودن آبهائی که به مصرف شرب میرسد و ریختن زباله یا هر نوع کثافاتی در گذرهای عمومی ممنوع است متخلفین از این ماده مطابق آئین نامه که بهداری تنظیم مینماید به کیفر خلافی محکوم می شوند.
ماده 21 ـ منسوخ 1399/08/05 ـ اشخاصی که برخلاف دستورهای بهداری نسبت به محافظت مواد غذائی که در معرض فروش گذارده می شود رفتار نموده یا اقدام به فروش مواد غذائی فاسد یا ناسالم نمایند از پانزده تا سی روز حبس تادیبی و یا 51 تا 500 ریال کیفر نقدی محکوم می شوند.
ماده 22 ـ اصلاح 1399/11/08 و 1403/03/30 ـ اشخاصی که مانع اجرای مقررات بهداشتی می شوند یا در اثر غفلت باعث انتشار یکی از بیماری های واگیر می شوند بهشت روز تا دو ماه حبس تادیبی و 3.300.000 تا 33.000.000 ریال و یا بیکی از این دو کیفر محکوم می شوند. (مبلغ مصوب 1399: 1.000.000 تا 10.000.000)
ماده 23 ـ کلیه پزشکان و ماماها و داروسازان مکلفند که دستورهای بهداری کل را برای مبارزه با بیماریهای واگیر بموقع اجرا گذارند متخلفین به کیفرهای خلافی طبق آئین نامه بهداری محکوم می شوند.
ماده 24 ـ آئین نامه اجرای این قانون توسط اداره کل بهداری تهیه و پس از تصویب وزارت دادگستری و وزارت کشور بموقع اجرا گذارده خواهد شد.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات جرائم و مجازاتها
نظریات مشورتی جرائم و مجازاتها
آرای وحدت رویه قضایی جرائم و مجازاتها
مجموعه موضوعی آرای دیوان عدالت اداری
آرای وحدت رویه قضایی موضوعات بهداشت و درمان
آراء دیوان عدالت اداری موضوعات بهداشت و درمان
نظریات مشورتی موضوعات بهداشت و درمان
این قانون که مشتمل بر بیست و چهار ماده است در جلسه یازدهم خرداد ماه یکهزار و سیصد و بیست به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی ـ حسن اسفندیاری