قانون وظایف و اختیارات وزارت نفت مصوب 1391/02/19

آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات تولید و صنعت

متن قانون وظایف و اختیارات وزارت نفت :

ماده 1 ـ وزارت نفت بـه منظور تحقق سیاست های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران در بخش نفت و گاز، سیاستگذاری، راهبری، برنامه ریزی و نظارت بر کلیه عملیات بالادستی و پایین دستی صنعت نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشی تشکیل شده است و بـه نمایندگی از طرف حکومت اسلامی بر منابع و ذخایر نفت و گاز اعمال حق حاکمیت و مالکیت عمومی می نماید.

ماده 2 ـ اصطلاحات و تعاریف مندرج در ماده 1 قانون اصلاح قانون نفت مصوب 1390/03/23 در این قانون معتبر است.

ماده 3 ـ وظایف و اختیارات وزارت نفت بـه شرح زیر است:

الف ـ امور حاکمیتی و سیاستگذاری

1 ـ تعیین خط مشی ها و سیاست های راهبردی عملیات بالادستی و پایین دستی نفت

2 ـ تهیه و تنظیم برنامه های راهبردی عملیات بالادستی و پایین دستی صنعت نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشی مطابق خط مشی ها و سیاست های ابلاغی و نظارت بر حُسن اجرای آنها

3 ـ تعیین و بازنگری و نظارت بر حُسن اجرای استانداردهای صنعت نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشی با همکاری دستگاه های اجرایی ذی ربط و صدور گواهینامه های لازم

4 ـ تدوین رویه ها و دستورالعمل های اجرایی جهت حفاظت، نگهداری و ارتقای سطح سلامت، بهداشت، ایمنی و محیط زیست و پدافند غیر عامل در صنعت نفت، با هماهنگی دستگاه های اجرایی و نهادهای ذی ربط و نظارت بر اجرای آنها

5 ـ وضع مقررات و صدور دستورالعمل های لازم برای حُسن انجام امور اکتشاف، توسعه، تولید، انتقال، حفظ حریم خطوط لوله و تاسیسات، ذخیره سازی، توزیع و مصرف فرآورده های نفت، گاز و محصولات پتروشیمی

6 ـ تامین حفاظت و حراست از منابع، تاسیسات، شبکه های خطوط لوله ، برق و مخابرات، ابنیه، اموال و اسناد متعلق بـه وزارت نفت و شرکت های تابعه توسط سازمان حراست صنعت نفت با همکاری نهادهای امنیتی، نظامی، انتظامی و پدافندی

7 ـ تعیین خط مشی مؤثر بـه منظور جایگزینی صادرات فرآورده های نفتی و گاز و محصولات نهائی پتروشیمی بـه جای صدور نفت خام و گاز طبیعی مبتنی بر شاخص های اقتصادی، مزیت های رقابتی و تکمیل زنجیره ارزش

8 ـ تایید و اعلام رسمی آمار و اطلاعات میادین و ذخایر نفت و گاز کشور

9 ـ تعیین و ابلاغ معیارها، مقررات و دستورالعمل های بهینه سازی مصرف انرژی در تجهیزات، فرآیندها و سامانه (سیستم) های مصرف کننده انرژی و نظارت بر حسن اجرای آنها با هماهنگی دستگاه های مربوطه

10 ـ سیاست گذاری و مدیریت تقاضای سوخت بـه منظور بهینه سازی مصرف سوخت در چهارچوب قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی مصوب 1389/12/04

ب ـ امور نظارتی

1 ـ نظارت بر بهره برداری بهینه و صیانتی از ذخایر و منابع نفت و گاز کشور

2 ـ نظارت بر فرآیند نگهداری و اداره تاسیسات دولتی صنعت نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشی

3 ـ نظارت بر فرآیند تجارت نفت، گاز، فرآورده های نفتی و محصولات پتروشیمی

4 ـ نظارت بر فرآیند تامین، توزیع و تنظیم بازار نفت و فرآورده های نفتی و گاز در داخل کشور

5 ـ نظارت بر فرآیند سرمایه گذاری صنعت نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشی در داخل کشور بـه منظور تحقق اهداف سرمایه گذاری و نیز نظارت بر سهم دولت در سرمایه گذاری های این صنایع در خارج از کشور براساس مقررات مربوط

6 ـ اعمال نظارت و کنترل عملکرد شرکت های تابعه در زمینه های مالی، فنی، اداری، حقوقی، بازرگانی، پژوهشی، قراردادها و سایر امور

7 ـ نظارت و پایش مجوزها و پروانه های صادره در عملیات بالادستی و پایین دستی نفت

8 ـ نظارت بر فرآیند تهیه و تامین تجهیزات موردنیاز صنعت نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشی

بیشتر بخوانید:

آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات تولید و صنعت

پ ـ امور اجرایی

1 ـ تلفیق برنامه های عملیاتی، مالی و بازرگانی شرکت های اصلی تابعه و تطبیق آن با خط مشی ها و سیاست های ابلاغی جهت تنظیم برنامه جامع صنعت نفت

2 ـ تهیه، تنظیم و انتشار ترازنامه سالانه حامل های انرژی

3 ـ تدوین نظام جامع بودجه ریزی عملیاتی و مدیریت منابع مالی

4 ـ صدور مجوز فعالیت و پروانه بهره برداری برای اشخاص واجد شرایط بخش های غیردولتی در عملیات پایین دستی صنعت نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشی با رعایت قوانین و مقررات

5 ـ صدور مجوز فعالیت و پروانه بهره برداری برای اشخاص حقوقی واجد صلاحیت برای اکتشاف، توسعه، استخراج و تولید از کلیه میادین نفت و گاز کشور

6 ـ شناسایی، آمایش و پیشنهاد مکان های مناسب برای ایجاد و توسعه مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در حوزه نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشی در چهارچوب برنامه های آمایش سرزمین و اعمال سیاستهای حمایتی و نظارتی بر فرآیند توسعه و اداره هر یک از این مناطق در امور مرتبط با نفت و گاز

7 ـ تایید صلاحیت تشکیل انجمن ها، تشکل های تولیدی، تجاری و خدمات مهندسی در صنعت نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشی بـه منظور صدور مجوز تشکیل و نظارت بر آنها با رعایت قوانین و مقررات

8 ـ تهیه، تدوین و ابلاغ فهرست بهای تخصصی صنعت نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشی کشور متناسب با نرخ عوامل مندرج در فهرست بهای عمومی منتشره از سوی مراجع رسمی ذی ربط

9 ـ تهیه و تدوین فهرست و ارزیابی صلاحیت سازندگان، پیمانکاران و مشاوران در رشته های تخصصی صنعت نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشی برابر قوانین و مقررات

10 ـ تدوین و ابلاغ نظام جامع فناوری اطلاعات و ارتباطات منابع سازمانی و نظارت بر طراحی و استقرار زیرساخت ها و سامانه های ذی ربط در کلیه سطوح فعالیت صنعت نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشی

11 ـ ایجاد ساز و کارهای لازم برای گسترش عرضه نفت خام، میعانات گازی، فرآورده های نفتی و محصولات پتروشیمی اعم از مصرف داخلی و صادراتی از طریق بورس با رعایت الزامات قانونی و با مشارکت دستگاه ها و نهادهای ذی ربط

ت ـ امور سرمایه گذاری و تامین منابع مالی

1 ـ تایید طرح های توسعه ای و سرمایه گذاری صنعت نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشی بـه منظور تکمیل زنجیره تولید و ایجاد ارزش افزوده بیشتر

2 ـ ایجاد ساز و کار مؤثر برای جذب منابع مالی موردنیاز داخلی و خارجی بـه منظور اجرای طرح های توسعه ای و حفظ و نگهداشت توان تولید با رعایت قوانین و مقررات

3 ـ جذب و هدایت سرمایه های داخلی و خارجی بـه منظور توسعه میادین هیدروکربوری با اولویت میادین مشترک از طریق طراحی الگوهای جدید قراردادی از جمله مشارکت با سرمایه گذاران و پیمانکاران داخلی و خارجی بدون انتقال مالکیت نفت و گاز موجود در مخازن و با رعایت موازین تولید صیانت شده

ث ـ امور منابع انسانی، علمی و فناوری

1 ـ حفظ و تقویت مراکز و مؤسسات آموزشی، دانشگاهی، تحقیقاتی، پژوهشی و مطالعاتی جهت ارتقای سطح علمی و عملیاتی و مهارت های فنی و کاربردی موردنیاز صنعت نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشی با رعایت استانداردهای آموزش عالی کشور

2 ـ تهیه و انتشار نشریه های علمی، فنی و تخصصی داخلی و بین المللی بـه منظور ارتقای سطح دانش در صنعت نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشی برابر قوانین و مقررات

3 ـ تدوین نظام جامع سرمایه انسانی متناسب با نیازهای صنعت نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشی و نظارت بر حسن اجرای آن.

4 ـ تدوین نظام جامع کیفیت کالا و خدمات بـه منظور ارتقای کیفیت تولیدات و خدمات داخلی و اعمال سیاست های حمایتی از بومی سازی و طراحی و ساخت تجهیزات و تاسیسات موردنیاز صنعت نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشی با هماهنگی دستگاه های اجرایی ذی ربط در داخل کشور

5 ـ اتخاذ سیاست های حمایتی درمورد شرکت ها و مؤسسات داخلی حوزه صنعت نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشی بـه منظور توانمندسازی و افزایش توان رقابتی آنها جهت ساخت تجهیزات و صدور خدمات فنی و مهندسی در عرصه های بین المللی و در راستای ارتقای شاخص های بهره وری در اقتصاد ملی

6 ـ تدوین نظام جامع پژوهشی و برنامه ریزی و حمایت از فناوری ها و فعالیت های دانش بنیان برای استفاده از فناوری های پیشرفته و انتقال دانش فنی در صنعت نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشی با همکاری سایر وزارتخانه ها و دستگاه های ذی ربط

7 ـ یکپارچه سازی و همسو نمودن اولویت های پژوهشی و فناوری صنعت نفت با سیاست ها و برنامه های ملی در حوزه علم و فناوری

8 ـ فراهم کردن زیرساخت های نظام پژوهشی و فناوری با تقویت منابع انسانی ماهر و متخصص موردنیاز صنعت نفت با هماهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

9 ـ حمایت از توسعه کاربرد فناوری های نوین تبدیل انرژی در بخش های مختلف مصرف و جایگزینی اقتصادی حامل های انرژی با استفاده از توسعه ظرفیت های محلی انرژی

بیشتر بخوانید:

آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات تولید و صنعت

ج ـ امور بین الملل

1 ـ تعیین و تدوین دیپلماسی انرژی کشور و مشارکت در فرآیند توسعه امنیت ملی با استفاده از منابع انرژی با همکاری دستگاه ها و نهادهای ذی ربط در چهارچوب سند ملی راهبرد انرژی کشور و سیاست های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران

2 ـ برقراری روابط بین المللی، مذاکره و انعقاد تفاهم نامه ها، موافقتنامه ها و مقاوله نامه های دو یا چند جانبه با دولت ها و مؤسسات بین المللی در زمینه های علمی، فنی، صنعتی، تجاری و سرمایه گذاری در صنعت نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشی بـه نمایندگی از طرف دولت با رعایت قوانین

3 ـ عضویت یا نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در کلیه سازمان ها، مجامع و کنفرانس های بین المللی ذی ربط با رعایت قوانین

ماده 4 ـ وزیر نفت رئیس مجمع عمومی نمایندگان صاحب سهام شرکت های اصلی تابعه وزارت نفت است.

ماده 5 ـ اعضای هیات مدیره شرکت های اصلی تابعه وزارت نفت با معرفی وزیر نفت و با تصویب مجمع عمومی نمایندگان صاحبان سهام شرکت های مذکور با حکم وزیر منصوب می شوند. اعضای هیات مدیره شرکت های اصلی تابعه از بین خود یک نفر را جهت احراز سمت مدیرعامل شرکت پیشنهاد می نمایند کـه با موافقت و حکم وزیر بـه این سمت منصوب می گردد.

ماده 6 ـ اساسنامه شرکت های اصلی تابعه وزارت نفت باید بـه تصویب مجلس شورای اسلامی برسد.

ماده 7 ـ شرایط عمومی قراردادهای نفتی با پیشنهاد وزیر نفت بـه تصویب هیات وزیران می رسد.

ماده 8 ـ بودجه سالانه وزارت نفت متناسب با ساختار تشکیلاتی، وظایف و اختیارات مندرج در این قانون بـه عنوان دستگاه اجرایی در قانون بودجه سنواتی کل کشور درج می شود.

ماده 9 ـ وزارت نفت موظف است برای دستیابی بـه اهداف موضوع این قانون نمودار کلان تشکیلاتی خود را تدوین کند و بـه تایید معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور برساند.

ماده 10 ـ نظام های اداری و استخدامی و پرداخت حقوق و مزایای آن دسته از کارکنان شرکت های تابعه وزارت نفت کـه در واحدهای عملیاتی و تخصصی شاغل می باشند با رویکرد تقویت رقابت پذیری و سرعت بخشیدن بـه بهره برداری از میادین مشترک و حفظ نیروی انسانی متخصص تابع آیین نامه خاصی است کـه بدون الزام بـه رعایت قانون مدیریت خدمات کشوری با رعایت سایر قوانین و مقررات مربوطه و با پیشنهاد وزارت نفت و تایید معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور تهیه می شود و حداکثر ظرف شش ماه پس از لازم الاجراء شدن این قانون بـه تصویب رئیس جمهور می رسد.

بیشتر بخوانید:

آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات تولید و صنعت

ماده 11 ـ واگذاری و اجرای طرح های مربوط بـه اکتشاف، توسعه، تولید، تعمیر و نگهداشت میادین مشترک نفت و گاز با تایید وزیر نفت و فقط با رعایت آیین نامه معاملات شرکت ملی نفت ایران از شمول قانون برگزاری مناقصات مستثنی است.

تبصره 1 ـ در اجرای این ماده، تعیین حداقل سهم ارزش کار طرف ایرانی موضوع ماده (3) قانون حداکثر استفاده از توان فنی مهندسی، تولیدی، صنعتی و اجرایی کشور در اجرای پروژه ها و ایجاد تسهیلات بـه منظور صدور خدمات مصوب 1375/12/12 بر عهده وزیر نفت است.

تبصره 2 ـ ترخیص کالاها و ماشین آلات مربوط بـه طرح های موضوع این ماده از مبادی گمرکی کشور، قبل از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده و حقوق ورودی و هزینه های گمرکی، بلافاصله پس از ثبت در مبادی فوق با تعهد ذی حسابی و تایید وزیر نفت مجاز است و حقوق متعلقه پس از محاسبه و اعلام بـه شرکت های اصلی تابعه وزارت نفت پرداخت می شود. تمدید موارد ورود موقت بـه روش فوق مجاز است.

ماده 12 ـ وزیر نفت عضو شورای اقتصاد است.

ماده 13 ـ وزارت نفت مکلف است بـه منظور تدوین و تنظیم مقررات لازم و بهبود فضای کسب و کار در صنعت نفت و گاز و صنایع مرتبط و وابسته و ایجاد زمینه رقابت سالم و شفاف بین فعالان اقتصادی این بخش و جلوگیری از انحصار، سازوکار لازم را با مشارکت شورای رقابت موضوع ماده 53 قانون اجرای سیاست های کلی اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسی مصوب 1387/03/25 مجمع تشخیص مصلحت نظام و اصلاحیه های بعدی آن بـه تصویب هیات وزیران برساند.

ماده 14 ـ کارکنان وزارت نفت و شرکت های تابعه از نظر بازنشستگی و امور رفاهی تابع صندوق های بازنشستگی، پس انداز و رفاه کارکنان صنعت نفت می باشند کـه اساسنامه آنها برابر مقررات بـه تصویب مراجع ذی صلاح می رسد.

تبصره 1 ـ وجوه بازنشستگی و پس انداز کارکنان عضو صندوق های مذکور جزء دارایی های وزارت نفت و شرکت های تابعه نمی باشد.

تبصره 2 ـ کلیه درآمدهای صندوقه ای مذکور از محل بـه کارگیری منابع آنها بـه استثنای کسور بازنشستگی سهم کارکنان و کارفرما، سود سپرده نزد بانک ها و وام کارکنان عضو مشمول مالیات قانونی می باشد.

ماده 15 ـ از تاریخ تصویب این قانون، لایحه قانونی تاسیس وزارت نفت، مصوب 1358/08/08 و لایحه قانونی متمم لایحه قانونی تاسیس وزارت نفت، مصوب 1359/03/29 لغو می گردد.

قانون فوق مشتمل بر پانزده ماده در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ نوزدهم اردیبهشت ماه یک هزار و سیصد و نود و یک مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در تاریخ 1391/02/27 بـه تایید شورای نگهبان رسید.

رئیس مجلس شورای اسلامی ـ علی لاریجانی

بیشتر بخوانید: