قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری، صنعتی مصوب 1372/06/07

قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری، صنعتی مشتمل بر بیست و شش ماده و چهار تبصره مصوب 1372/06/07 مجلس شورای اسلامی

شناسنامه قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری، صنعتی:

شماره روزنامه رسمی: 14150

تاریخ روزنامه رسمی: 1372/07/15

شماره ابلاغ: 9593

تاریخ ابلاغ: 1372/06/30

مرجع تصویب: مجلس شورای اسلامی 

تاریخ تصویب: 1372/06/07 

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری، صنعتی

نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات مناطق آزاد

آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات اقتصادی و تجاری

آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات اقتصادی و تجاری

متن قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری، صنعتی:

‌قسمت اول ـ اهداف:

ماده 1 ـ بـه منظور تسریع در انجام امور زیر بنایی، عمران و آبادانی رشد و توسعه اقتصادی، سرمایه گذاری و افزایش درآمد عمومی، ایجاد اشتغال سالم و مولد، تنظیم بازار کار و کالا، حضور فعال در بازارهای جهانی و منطقه ای، تولید و صادرات کالاهای صنعتی و تبدیلی و ارائه خدمات عمومی، بـه دولت اجازه داده می شود مناطق ذیل را بـه عنوان مناطق آزاد تجاری و صنعتی بر اساس موازین قانونی و این قانون اداره نماید:

الف ـ منطقه آزاد جزیره کیش طبق نقشه پیوست.

ب ـ منطقه آزاد قشم حداکثر بـه وسعت سیصد کیلومتر مربع بهم پیوسته در ضلع شمال شرق جزیره در محدوده ای کـه هیأت وزیران تعیین خواهد نمود.

ج ـ منطقه آزاد چاه بهار (طبق نقشه پیوست).

تبصره 1 ـ مناطق آزاد از تسهیلات و امتیازات موضوع این قانون برخوردار خواهند بود.

تبصره 2 ـ اصلاح 1378/04/30 ـ محدوده آبی مجاور مناطق آزاد کـه قلمرو آن بـه تصویب هیأت وزیران خواهد رسید، منحصراً در خصوص فعالیت ‌های مربوط بـه سوخت ‌رسانی کشتی ها از امتیازات این قانون برخوردار خواهد بود.

تبصره 3 ـ الحاق 1378/04/30 ـ ایجاد مناطق جدید و تعیین محدوده آنها بنا بـه پیشنهاد دولت و تصویب مجلس شورای اسلامی خواهد بود.

ماده 2 ـ درآمد سازمان های مناطق آزاد صرفاً بایستی در چارچوب بودجه سالیانه کـه بـه تصویب هیأت وزیران می رسد هزینه گردد. کمک های سازمان جهت عمران و آبادانی سایر نواحی (با اولویت نواحی همجوار) صرفاً با تصویب هیأت دولت امکان پذیر بوده و هر گونه کمک دیگری تصرف غیر قانونی در اموال عمومی محسوب خواهد شد.

قسمت دوم ـ تعاریف

ماده 3 ـ در این قانون واژه های زیر بـه جای عبارت های مشروح مربوط بـه کار می رود:

کشور: کشور جمهوری اسلامی ایران.

منطقه: منطقه آزاد تجاری ـ صنعتی.

سازمان: سازمان هر منطقه آزاد تجاری ـ صنعتی.

مجلس: مجلس شورای اسلامی.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری، صنعتی

نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات مناطق آزاد

آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات اقتصادی و تجاری

آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات اقتصادی و تجاری

قسمت سوم ـ وظایف:

ماده 4 ـ هیأت وزیران مسئولیت:

الف ـ تصویب آیین نامه ها و هماهنگ نمودن کلیه فعالیت های هر منطقه.

ب ـ تصویب اساسنامه سازمان و شرکت های تابعه.

ج ـ تصویب برنامه های عمرانی، فرهنگی، بودجه سالانه و عملکرد صورت های مالی سازمان های مناطق.

د ـ تصویب مقررات امنیتی و انتظامی مناطق با تایید فرماندهی کل قوا.

هـ ـ اعمال نظارت عالیه بر فعالیت های مناطق.

را بـه عهده خواهد داشت.

ماده 5 ـ هر منطقه توسط سازمانی کـه بـه صورت شرکت با شخصیت حقوقی مستقل تشکیل می گردد و سرمایه آن متعلق بـه دولت است اداره می شود. این شرکت ها و شرکت های وابسته از شمول قوانین و مقررات حاکم بر شرکت های دولتی و سایر مقررات عمومی دولت مستثنی بوده و منحصراً بر اساس این قانون و اساسنامه های مربوط اداره خواهد شد و در موارد پیش بینی نشده در این قانون و اساسنامه، تابع قانون تجارت خواهند بود.

ماده 6 ـ سازمان توسط هیأت مدیره متشکل از سه یا پنج نفر اداره خواهد شد.

اعضاء هیأت مدیره توسط هیأت وزیران انتخاب خواهند شد. مدیرعامل سازمان کـه ریاست هیأت مدیره را بـه عهده خواهد داشت، بـه موجب حکم ریاست جمهوری و از میان اعضاء هیأت مدیره منصوب و بالاترین مقام اجرایی در زمینه های اقتصادی و زیر بنایی منطقه می باشد. انتخاب مدیرعامل و اعضای هیأت مدیره برای مدت سه سال بوده و انتخاب مجدد آنان بلامانع است. عزل مدیرعامل و اعضاء هیأت مدیره با همان مراجع انتخاب کننده می باشد. هیأت وزیران مسئولیت و اختیار مجامع عمومی سازمان هر منطقه را بـه عهده دارد.

ماده 7 ـ سازمان هر منطقه مجاز است با تصویب هیأت وزیران نسبت بـه تشکیل شرکت های لازم کـه طبق موازین قانون تجارت تشکیل می شود، اقدام نماید.

‌قسمت چهارم ـ مقررات عمومی:

ماده 8 ـ سازمان و شرکت های تابع آن مجاز هستند قرارداد های لازم را با اشخاص حقیقی و حقوقی داخلی و خارجی منعقد نمایند و با سرمایه گذاران داخلی و خارجی با رعایت اصول قانون اساسی برای انجام طرح های عمرانی و تولیدی مشارکت کنند. اختلاف ها و دعاوی ناشی از قرارداد های منعقد شده حسب توافق ها و تعهد های قراردادی دو طرف، رسیدگی و حل و فصل می شود.

ماده 9 ـ وزارتخانه ها، سازمان ها، موسسه ها و شرکت های دولتی و وابسته بـه دولت می توانند برای ارائه تسهیلات و خدمات در محدوده هر منطقه، قراردادهای لازم را در حدود مصوبه های هیأت وزیران با سازمان یا شرکت های تابع آن منعقد نمایند. شرایط اینگونه قراردادها بـه نحوی خواهد بود کـه موجب حفظ موقعیت رقابتی منطقه در مقابل مناطق آزاد سایر کشور ها گردد.

ماده 10 ـ اصلاح 1375/08/22 ـ سازمان هر منطقه می تواند با تصویب هیأت وزیران در مقابل انجام خدمات شهری و فراهم نمودن تسهیلات مواصلاتی، بهداشت، امور فرهنگی، آموزشی و رفاهی از اشخاص حقیقی و حقوقی منطقه عوارض اخذ نماید.

ماده 11 ـ صدور مجوز برای انجام هر نوع فعالیت اقتصادی مجاز، ایجاد بنا و تاسیسات و تصدی بـه انواع مشاغل توسط اشخاص حقیقی و حقوقی، در مورد مشاغلی کـه متصدی مستقیم ندارند در محدوده منطقه فقط در اختیار سازمان می باشد.

ماده 12 ـ مقررات مربوط بـه اشتغال نیروی انسانی، بیمه و تامین اجتماعی و صدور روادید برای اتباع خارجی بـه موجب آیین نامه هایی خواهد بود کـه بـه تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.

‌ماده 13 ـ اصلاح 1388/03/06 ـ اشخاص حقیقی و حقوقی کـه در منطقه بـه انواع فعالیت های اقتصادی اشتغال دارند، نسبت بـه هر نوع فعالیت اقتصادی در منطقه آزاد از‌ تاریخ بهره برداری مندرج در مجوز بـه مدت بیست سال از پرداخت مالیات بر درآمد و دارایی موضوع قانون مالیات های مستقیم معاف خواهند بود و پس از‌ انقضاء بیست سال تابع مقررات مالیاتی خواهند بود کـه با پیشنهاد هیأت وزیران بـه تصویب مجلس شورای اسلامی خواهد رسید.

ماده 14 ـ مبادلات بازرگانی مناطق با خارج از کشور پس از ثبت گمرکی از شمول مقررات صادرات و واردات مستثنی هستند و مقررات صدور و ورود کالا و تشریفات گمرکی در محدوده هر منطقه بـه تصویب هیأت وزیران خواهد رسید مبادلات بازرگانی مناطق با سایر نقاط کشور اعم از مسافری و تجاری تابع مقررات عمومی صادرات و واردات کشور میباشد.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری، صنعتی

نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات مناطق آزاد

آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات اقتصادی و تجاری

آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات اقتصادی و تجاری

‌ماده 15 ـ واردات کالای تولید شده در منطقه آزاد بـه سایر نقاط کشور، تا حد ارزش افزوده در آن منطقه با تصویب هیأت وزیران از پرداخت تمام یا‌ قسمتی از حقوق گمرکی و سود بازرگانی معاف می‌ باشند.

بیشتر بخوانید: مقررات صادرات واردات و امور گمرکی مناطق آزاد تجاری صنعتی مصوب 1373

ماده 16 ـ ورود کالاهایی کـه تمام یا بخشی از مواد اولیه آن از داخل کشور تامین و در منطقه آزاد تولید میشود از تمام یا بخشی (متناسباً) از حقوق گمرکی و سود بازرگانی مربوط بـه مواد اولیه داخلی معاف خواهند بود.

بیشتر بخوانید: مقررات صادرات واردات و امور گمرکی مناطق آزاد تجاری صنعتی مصوب 1373

ماده 17 ـ کالاهایی کـه برای بکارگیری و مصرف در منطقه از داخل کشور بـه مناطق حمل می گردند، از موارد نقل و انتقال داخلی کشور است ولی صادرات آنها از منطقه بـه خارج تابع مقررات عمومی صادرات و واردات خواهد بود.

بیشتر بخوانید: مقررات صادرات واردات و امور گمرکی مناطق آزاد تجاری صنعتی مصوب 1373

‌ماده 18 ـ اصلاح 1378/04/30 ـ آیین‌ نامه اجرایی عملیات و معاملات پولی و بانکی در مناطق توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران طی مدت سه ماه پس از‌ تصویب این قانون با هدف حفظ امکانات رقابتی منطقه در مقابل مناطق آزاد سایر کشورها تهیه و بـه تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.

تبصره 1 ـ اصلاح 1375/08/22 ـ نظام ارزی مناطق آزاد و برابری ریال ایران با اسعار مختلف با رعایت ماده 6 قانون نحوه اعمال تعزیرات حکومتی راجع بـه قاچاق کالا و ارز ‌توسط هیأت وزیران تعیین می‌ شود.

تبصره 2 ـ اصلاح 1375/08/22 ـ تاسیس بانک ایرانی با حداقل پنجاه و یک درصد سهام دولتی و افتتاح شعب بانک خارجی و تاسیس موسسات اعتباری غیر بانکی ‌اعم از ایرانی یا خارجی و نیز افتتاح شعب آن ها در مناطق آزاد و تصویب اساسنامه آن ها با پیشنهاد سازمان، تایید بانک مرکزی و تصویب هیأت وزیران‌ انجام خواهد شد.

تبصره 3 ـ اصلاح 1375/08/22 ـ شعب بانک های خارجی مستقر در مناطق آزاد و آن گروه از بانک های ایرانی مناطق آزاد کـه از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مجوز فعالیت ‌برون مرزی دارند می ‌توانند طبق ضوابط مصوب هیأت وزیران و با رعایت مقررات بانکداری اسلامی بـه فعالیت بانکداری برون مرزی اقدام نمایند.

‌ماده 18 ـ تاسیس بانک و موسسه اعتباری بـه صورت شرکت سهامی عام یا خاص با سهام با نام و اشتغال بـه عملیات بانکی و استفاده از عنوان بانک و‌ یا موسسه اعتباری در مناطق منحصراً طبق مفاد این قانون و آیین نامه اجرایی آن کـه توسط بانک مرکزی تهیه و بـه تصویب هیأت وزیران خواهد رسید ‌انجام می شود.

‌تبصره 1 ـ الحاق 1378/04/30 ـ تاسیس بانک و موسسه اعتباری ایرانی با سرمایه داخلی و خارجی در مناطق، موکول بـه پیشنهاد سازمان و تصویب اساسنامه آن ها توسط ‌شورای پول و اعتبار و صدور مجوز از طرف بانک مرکزی است.

‌تبصره 2 ـ الحاق 1378/04/30 ـ افتتاح شعبه توسط بانک ها و یا موسسات اعتباری اعم از ایرانی و خارجی موکول بـه پیشنهاد سازمان و تایید بانک مرکزی است.

تبصره 3 ـ الحاق 1378/04/30 ـ نظام حاکم بر برابری ریال ایران با اسعار مختلف در مناطق آزاد توسط هیأت وزیران تعیین می شود.

‌تبصره 4 ـ الحاق 1378/04/30 ـ معاملات واحدهای بانکی در مناطق آزاد با ریال ایران مشمول مقررات بانکداری اسلامی خواهد بود. واحدهای بانکی کـه مجوز انجام بانکداری برون مرزی اخذ نموده اند از انجام معاملات بـه ریال ایران ممنوع هستند.

ماده 19 ـ سازمان می تواند برای اجرای طرح های زیر بنایی و تولیدی در قالب برنامه و بودجه مصوب خود نسبت بـه تامین و تضمین اعتبار از منابع داخلی و خارجی با تصویب هیأت وزیران اقدام نماید. بازپرداخت این اعتبارات فقط از محل درآمدهای سازمان انجام خواهد شد.

ماده 20 ـ ورود و خروج سرمایه و سود حاصل از فعالیت های اقتصادی در هر منطقه آزاد میباشد. مقررات لازم برای جلب و حمایت سرمایه گذاری در هر منطقه و چگونگی و میزان مشارکت خارجیان در فعالیت های هر منطقه بـه تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.

ماده 21 ـ اصلاح 1378/04/30 ـ حقوق قانونی سرمایه ‌گذاران خارجی کـه پذیرش سرمایه آن ها بـه تصویب هیأت وزیران رسیده است، مورد تضمین و حمایت است. سرمایه سرمایه گذاران مزبور چنانچه در مواردی بـه وسیله قانون بـه نفع عموم ملی شود یا اینکه از سرمایه‌ گذاران یاد شده سلب مالکیت شود، جبران عادلانه خسارت بـه عهده دولت می‌باشد. مقررات مربوط بـه نحوه پذیرش سرمایه‌ های مذکور و طریق جبران خسارت بـه موجب آیین نامه‌ ای خواهد بود کـه بـه تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.

‌ماده 22 ـ اصلاح 1378/04/30 ـ ثبت شرکت ها و مالکیت های صنعتی و معنوی، همچنین ثبت کشتی ها، شناورها و هواپیما ها در هر منطقه با رعایت اصل هشتاد و یکم 81 قانون اساسی طبق ضوابط مصوب هیأت وزیران انجام می شود.

تبصره ـ الحاق 1378/04/30 ـ ثبت شرکت ها و مالکیت های صنعتی و معنوی در هر منطقه توسط سازمان آن منطقه انجام می شود.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری، صنعتی

نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات مناطق آزاد

آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات اقتصادی و تجاری

آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات اقتصادی و تجاری

ماده 23 ـ سازمان می تواند در محل های لازم دفتر نمایندگی تاسیس نماید.

ماده 24 ـ نحوه استفاده از زمین و منابع ملی و ترتیب فروش یا اجاره آن بـه اتباع کشور در محدوده هر منطقه کـه در مالکیت دولت باشد طبق مقررات مصوب هیأت وزیران و با رعایت برنامه های عمرانی هر منطقه تعیین میگردد. سازمان هر منطقه مسئول اجرای مقررات مربوط خواهد بود.

تبصره 1 ـ اجاره زمین بـه اتباع خارجی مجاز و فروش آن مطلقاً ممنوع است.

تبصره 2 ـ ساکنین ایرانی جزایر موضوع مناطق آزاد همانند سایر نقاط کشور دارای کلیه حقوق مالکیت عرصه و اعیان می باشند. سازمان ثبت اسناد و املاک مکلف است برابر قوانین و مقررات سند مالکیت بنام اشخاص صادر نماید.

ماده 25 ـ رییس و مدیران سازمان هر منطقه، مدیران عامل و اعضای هیأت مدیره شرکت های تابعه، کلیه وزرا و روسای سازمان های دولتی، روسای قوه قضاییه و دیوان عالی کشور و دیوان عدالت اداری، دادستان کل کشور، رییس سازمان بازرسی کل کشور و معاونان و مشاوران آنان و نمایندگان مجلس، استانداران، شهرداران و معاونان ایشان و وابستگان درجه یک آنان مجاز بـه داشتن سهام در شرکت هایی کـه توسط سازمان هر منطقه ایجاد می شود و همچنین شرکت های خصوصی کـه در محدوده منطقه فعالیت دارند نمی باشند.

ماده 26 ـ آیین نامه های اجرایی این قانون بـه تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.

ماده 27 ـ الحاق 1375/08/22 ـ بـه منظور ایجاد هماهنگی در فعالیتهای مناطق آزاد، حسب مورد با تایید وزیر ذیربط بـه یکی از دو روش زیر عمل خواهد شد:

‌الف ـ دستگاه های اجرایی (‌وابسته بـه قوه مجریه) اختیارات خود در منطقه را بـه رییس هیأت مدیره و مدیر عامل سازمان های مناطق آزاد تفویض نمایند.

ب ـ مدیران، روسا و سرپرستان دستگاه های اجرایی مستقر در مناطق آزاد بـه پیشنهاد رییس هیأت مدیره و مدیر عامل سازمان و با حکم بالاترین مقام ‌دستگاه اجرایی منصوب می شوند.

ماده 28 ـ الحاق 1378/04/30 ـ تاسیس و فعالیت موسسات بیمه ایرانی با سرمایه داخلی و خارجی و شعب و نمایندگی آن ها و موسسات کارگزاری بیمه در مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی جمهوری اسلامی ایران مجاز و صرفاً تابع مقرراتی است کـه بـه پیشنهاد بیمه مرکزی ایران بـه تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.

تبصره ـ الحاق 1388/12/15 ـ حکم مذکور در این ماده شامل شعب و نمایندگی موسسات خارجی و موسسات کارگزاری بیمه خارجی نیز خواهد بود.

ماده 29 ـ الحاق 1388/12/15 ـ تاسیس و فعالیت بورس ها با سرمایه داخلی و خارجی در مناطق آزاد براساس مقررات مجاز و تابع آییننامه ای است کـه ظرف مدت شش ماه از تاریخ تصویب این قانون با پیشنهاد شورای عالی بورس و اوراق بهادار بـه تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.

قانون فوق مشتمل بر بیست و شش ماده و چهار تبصره در جلسه علنی روز یک شنبه هفتم شهریور ماه یکهزار و سیصد و هفتاد و دو مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 1372/06/21 بـه تایید شورای نگهبان رسیده است.

رییس مجلس شورای اسلامی - علی اکبر ناطق نوری

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری، صنعتی

نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات مناطق آزاد

آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات اقتصادی و تجاری

آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات اقتصادی و تجاری