قانون کنوانسیون حراست از میراث فرهنگی ناملموس مصوب 1384/09/22
قانون کنوانسیون حراست از میراث فرهنگی ناملموس مشتمل بر ماده واحده منضم بـه متن کنوانسیون مصوب 1384/09/22 مجلس شورای اسلامی
شناسنامه قانون کنوانسیون حراست از میراث فرهنگی ناملموس:
شماره روزنامه رسمی: 17747
تاریخ روزنامه رسمی: 1384/11/05
شماره ابلاغ: 67158
تاریخ ابلاغ: 1384/11/02
مرجع تصویب: مجلس شورای اسلامی
تاریخ تصویب: 1384/09/22
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با قانون کنوانسیون حراست از میراث فرهنگی ناملموس (مقررات میراث فرهنگی)
مجمـوعه موضوعی آرای وحدت رویه قضایی
مجموعه موضوعی آرای دیوان عدالت اداری
متن قانون کنوانسیون حراست از میراث فرهنگی ناملموس:
ماده واحده ـ بـه دولت جمهوری اسلامی ایران اجازه داده می شود بـه کنوانسیون حراست از میراث فرهنگی ناملموس مشتمل بر یک مقدمه و چهل ماده بـه شرح پیوست ملحق شده و اسناد مربوط را ارائه نماید.
بسم الله الرحمن الرحیم
کنوانسیون حراست از میراث فرهنگی ناملموس
فراهمایی (کنوانسیون) عمومی سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد کـه از این پس "یونسکو" خوانده می شود، در سی و دومین نشست خود کـه از تاریخ بیست و نهم سپتامبر تا هفدهم اکتبر 2003 (هفتم تا بیست و پنجم مهر ماه 1382) در پاریس برگزار گردید.
با اشاره بـه اسناد بین المللی موجود در مورد حقوق بشر، بـه ویژه "اعلامیه جهانی حقوق بشر" (1948 میلادی برابر با 1327 هجری شمسی)، میثاق بین المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (1966 میلادی برابر با 1345 هجری شمسی) و میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی (1966 میلادی برابر با 1345 هجری شمسی)؛ با توجه بـه اهمیت میراث فرهنگی ناملموس بـه عنوان انگیزه اصلی تنوع فرهنگی و ضامن توسعه پایدار بـه گونه ای کـه در توصیه نامه یونسکو در مورد حراست از فرهنگ سنتی و عامه (1989 میلادی برابر با 1368 هجری شمسی)، اعلامیه جهانی یونسکو در مورد تنوع فرهنگی (2001 میلادی برابر با 1380 هجری شمسی) اعلامیه استانبول (2002 میلادی برابر با 1381 هجری شمسی) مصوب سومین میزگرد وزیران فرهنگ، بر آن تاکید شده است؛ با عنایت بـه وابستگی متقابل ریشه دار میان میراث فرهنگی ناملموس و میراث فرهنگی و طبیعی ملموس؛ با تصدیق اینکه دو جریان جهانی شدن و تغییر شکل اجتماعی، همراه با شرایطی کـه این دو پدیده برای گفت و گوی مجدد جوامع ایجاد میکنند، همانند پدیده عدم بردباری موجب افزایش تهدیدهای مهلکی چون زوال، کمرنگ شدن و تخریب میراث فرهنگی ناملموس می شوند و از این امر بـه ویژه بـه دلیل فقدان منابع لازم برای حراست از این میراث رخ می دهد؛ با آگاهی از گرایش جهانی و حساسیت مشترک نسبت بـه حراست از میراث فرهنگی ناملموس بشر؛ با تصدیق اینکه جوامع، بـه ویژه جوامع بومی، گروهها و (در برخی موارد) افراد نقش مهمی در تولید، حراست، نگهداری و بازآفرینی میراث فرهنگی ناملموس ایفا مینمایند و بدین ترتیب بـه غنای تنوع فرهنگی و خلاقیت بشری کمک میکنند؛ با توجه بـه تاثیر عمیق فعالیت های یونسکو در ایجاد اسناد حاوی قواعد حمایت از میراث فرهنگی بـه ویژه کنوانسیون حمایت از میراث فرهنگی و طبیعی جهان (1972 میلادی برابر با 1351 هجری شمسی)؛ با توجه بیشتر بـه اینکه هنوز سند چند جانبه الزام آور در مورد حراست از میراث فرهنگی ناملموس وجود ندارد؛ با عنایت بـه اینکه لازم است قطعنامه ها، توصیه نامه ها و موافقتنامه های بین المللی فعلی مربوط بـه میراث فرهنگی و طبیعی بطور مؤثر بـه وسیله مقررات جدید مربوط بـه میراث فرهنگی ناملموس غنی و تکمیل گردد؛ نظر بـه اینکه لازم است آگاهی بیشتری بـه ویژه در میان نسلهای جوانتر در مورد اهمیت میراث فرهنگی ناملموس و حراست از آن ایجاد شود؛ با توجه بـه اینکه شایسته است جامعه بین المللی همراه با دولت های متعاهد با مدد گرفتن از روحیه همکاری و کمک متقابل در امر حراست از این میراث فرهنگی مشارکت نماید؛ با یادآوری برنامه های یونسکو در خصوص میراث فرهنگی ناملموس، بـه ویژه اعلامیه شاهکارهای میراث شفاهی و ناملموس بشر؛ با توجه بـه نقش ارزنده میراث فرهنگی ناملموس بـه عنوان یکی از عوامل نزدیکتر نمودن انسانها بـه یکدیگر و تضمین تبادل و درک متقابل در میان آنها، این کنوانسیون را در روز هفدهم اکتبر سال 2003 میلادی (1382/08/25 هجری شمسی) تصویب می نماید:
فصل اول ـ مواد عمومی
ماده 1 ـ اهداف کنوانسیون اهداف این کنوانسیون عبارتند از: الف ـ حراست از میراث فرهنگی ناملموس؛ ب ـ تضمین احترام بـه میراث فرهنگی ناملموس جوامع، گروه ها و افراد ذی ربط؛ ج ـ ارتقاء آگاهی محلی، ملی و بین المللی از اهمیت میراث فرهنگی ناملموس و تضمین درک متقابل از آن؛ د ـ تدارک همکاری و کمک بین المللی.
ماده 2 ـ تعاریف: از نظر این کنوانسیون:
1 ـ اصطلاح "میراث فرهنگی ناملموس" بـه رسوم، نمایشها، اصطلاحات، دانش، مهارتها ـ و نیز وسائل، اشیاء، مصنوعات دستی و فضاهای فرهنگی مرتبط با آنها ـ اطلاق می شود کـه جوامع، گروهها و در برخی موارد افراد، آنها را بـه عنوان بخشی از میراث فرهنگی خود می شناسند. این میراث فرهنگی ناملموس کـه از نسلی بـه نسل دیگر منتقل می شود، همواره توسط جوامع و گروه ها در پاسخ بـه محیط، طبیعت و تاریخ آنها مجددا خلق می شود و حس هویت و استمرار را برای ایشان بـه ارمغان می آورد و بدین ترتیب احترام بـه تنوع فرهنگی و خلاقیت بشری را ترویج میکند. در این کنوانسیون، تنها بـه آن قسم از میراث فرهنگی ناملموس توجه می شود کـه با اسناد بین المللی حقوق بشر موجود و نیز با ضرورت احترام متقابل میان جوامع، گروه ها و افراد و لزوم توسعه پایدار منطبق باشد.
2 ـ "میراث فرهنگی ناملموس"، آنگونه کـه در بند (1) فوق تعریف شده است، از جمله در عرصه های زیر نمودار می شود: الف ـ سنتها و اصطلاحات شفاهی از جمله زبان کـه محملی برای میراث فرهنگی ناملموس بـه شمار میرود؛ ب ـ هنرهای نمایشی؛ ج ـ رسوم اجتماعی، آئین ها و جشنواره ها؛ د ـ دانش و رسوم مربوط بـه طبیعت و کیهان؛ هـ ـ مهارت در هنرهای دستی سنتی.
3 ـ اصطلاح "حراست" بـه اقداماتی با هدف تضمین دوام میراث فرهنگی ناملموس از جمله شناسایی، مستند سازی، تحقیق، حفظ، حمایت، ترویج، ارتقاء، انتقال بـه ویژه از طریق آموزش رسمی و غیر رسمی و نیز احیاء جنبه های مختلف این میراث اطلاق می شود.
4 ـ اصطلاح "دولت های عضو" بـه دولت هایی اطلاق می شود کـه نسبت بـه این کنوانسیون متعهد گردیده اند و این کنوانسیون در میان آنها لازم الاجراء است.
5 ـ این کنوانسیون در مورد سرزمین های موضوع ماده (33) کـه طبق شرایط مقرر در همان ماده، متعاهد این کنوانسیون می شوند با اعمال تغییرات لازم اعمال می شود. اصطلاح دولت های عضو نیز تا همان حد اشاره بـه سرزمینهای مزبور دارد.
ماده 3 ـ ارتباط با سایر اسناد بین المللی: هیچیک از مفاد این کنوانسیون را نمیتوان بـه گونه ای تفسیر کرد کـه باعث موارد زیر شود:
الف ـ تغییر وضعیت یا کاهش سطح حمایت مورد نظر در کنوانسیون حمایت از میراث فرهنگی و طبیعی جهان مورخ 1972 میلادی (1351 هجری شمسی) از اموال میراث جهانی کـه با یک مورد میراث فرهنگی ناملموس ارتباط مستقیم دارد؛ یا
ب ـ تاثیر گذاری بر حقوق و تعهدات دولت های عضو ناشی از هرگونه سند بین المللی مربوط بـه حقوق مالکیت معنوی یا استفاده از ذخایر محیطی و اکولوژیکی کـه آنها عضو آن هستند.
فصل دوم ـ ارکان کنوانسیون
ماده 4 ـ مجمع عمومی دولت های عضو
1 ـ بدینوسیله مجمع عمومی دولت های عضو تشکیل می شود کـه از این پس "مجمع عمومی" خوانده می شود. "مجمع عمومی" هیات حاکمه این کنوانسیون است.
2 ـ مجمع عمومی هر دو سال یکبار جلسه عادی تشکیل خواهد داد. مجمع میتواند در صورت تصمیم خود یا بـه تقاضای کار گروه (کمیته) بین الدولی حراست از میراث فرهنگی ناملموس یا با درخواست حد اقل یک سوم دولت های عضو، جلسه فوق العاده تشکیل دهد.
3 ـ مجمع عمومی آئین نامه داخلی خود را تصویب خواهد نمود.
ماده 5 ـ کار گروه (کمیته) بین الدولی حراست از میراث فرهنگی ناملموس
1 ـ بدینوسیله کار گروه (کمیته) بین الدولی حراست از میراث فرهنگی ناملموس کـه از این پس "کار گروه" (کمیته) خوانده می شود در قالب یونسکو تشکیل میگردد. این کار گروه (کمیته) متشکل از نمایندگان (18) دولت عضو میباشد کـه بـه محض لازم الاجراء شدن این کنوانسیون، طبق ماده (34) توسط دولت های عضو در نشست مجمع عمومی انتخاب میگردند. 2 ـ بـه محض اینکه تعداد دولت های عضو کنوانسیون بـه پنجاه برسد، تعداد دولت های عضو کار گروه (کمیته) بـه (24) دولت افزایش خواهد یافت.
ماده 6 ـ انتخاب و دوره های تصدی دولت های عضو کار گروه (کمیته)
1 ـ انتخاب دولت های عضو کار گروه (کمیته) تابع اصول نوبت بندی و نمایندگی جغرافیایی یکسان خواهد بود.
2 ـ دولت های عضو کنوانسیون، دولت های عضو کار گروه (کمیته) را در نشست مجمع عمومی برای یک دوره چهار ساله انتخاب خواهند نمود.
3 ـ در هر حال، دوره تصدی نیمی از دولت های عضو کار گروه (کمیته) کـه در نخستین انتخابات برگزیده شده اند، محدود بـه دو سال است، این دولت ها در نخستین انتخابات بـه قید قرعه برگزیده خواهند شد.
4 ـ مجمع عمومی هر دو سال یکبار نیمی از دولت های عضو کار گروه (کمیته) را تجدید خواهد نمود.
5 ـ مجمع عمومی، تعدادی از دولت های عضو را کـه برای تصدی کرسیهای خالی کار گروه (کمیته) لازم می باشد، انتخاب خواهد نمود.
6 ـ یک دولت عضو کار گروه (کمیته) نمیتواند برای دو دوره متوالی انتخاب گردد.
7 ـ دولت های عضو کار گروه (کمیته) نمایندگان خود را از میان افراد واجد شرایط در عرصه های گوناگون میراث فرهنگی ناملموس انتخاب خواهند کرد.
ماده 7 ـ وظایف کار گروه (کمیته): وظایف کار گروه (کمیته) بدون خدشه بـه امتیازاتی کـه بـه موجب این کنوانسیون بـه آن اعطاء شده است، عبارتند از:
الف ـ ترویج اهداف کنوانسیون و ترغیب و نظارت بر اجرای آنها؛
ب ـ راهنمایی در مورد بهترین رویه ها و ارائه توصیه هایی در زمینه اقدامات مربوط بـه حراست از میراث فرهنگی ناملموس؛
ج ـ تهیه پیش نویس طرح استفاده از ذخایر صندوق و تقدیم آن بـه مجمع عمومی طبق ماده (25)؛
د ـ جستجو برای یافتن روش های افزایش ذخایر صندوق و اتخاذ اقدامات لازم بدین منظور، طبق ماده (25)؛
ه ـ تهیه دستورالعمل های قابل بهره برداری برای اجرای این کنوانسیون و تقدیم آن بـه مجمع عمومی جهت تصویب؛
و ـ بررسی گزارش های تقدیم شده از سوی دولت های عضو طبق ماده (29) و خلاصه نمودن آنها جهت ارائه بـه مجمع عمومی؛
ز ـ بررسی درخواستهای زیر کـه از سوی دولت های عضو تقدیم شده است و اتخاذ تصمیم در مورد آنها طبق معیار انتخاب هدف کـه توسط کار گروه (کمیته) تعیین میگردد و مجمع عمومی آنرا بـه تصویب می رساند:
1 ـ ثبت در فهرستها و پیشنهادات مذکور بـه موجب مواد (16)، (17) و (18)؛
2 ـ اعطای کمک بین المللی طبق ماده (22).
ماده 8 ـ روش های کاری کار گروه (کمیته)
1 ـ کار گروه (کمیته) در مقابل مجمع عمومی، پاسخگو خواهد بود و در مورد تمام فعالیت ها و تصمیمات خود بـه آن گزارش خواهد داد.
2 ـ کار گروه (کمیته) آئین نامه داخلی خود را با رای اکثریت دو سوم اعضای خود تصویب خواهد کرد.
3 ـ کار گروه (کمیته) میتواند هر نوع هیات های مشورتی ویژه را کـه برای انجام وظایف خود لازم تشخیص می دهد بطور موقتی تاسیس نماید.
4 ـ کار گروه (کمیته) میتواند از هیات های عمومی یا خصوصی و نیز اشخاص خصوصی دارای صلاحیت مورد تایید در عرصه های گوناگون میراث فرهنگی ناملموس بـه منظور مشورت با آنها در مورد موضوعات خاص برای شرکت در جلسات خود دعوت بـه عمل آورد.
ماده 9 ـ بـه رسمیت شناختن سازمانهای مشورتی
1 ـ کار گروه (کمیته) در مورد بـه رسمیت شناختن سازمانهای غیر دولتی دارای صلاحیت مورد تایید در عرصه میراث فرهنگی ناملموس بـه عنوان مشاور کار گروه (کمیته) بـه مجمع عمومی پیشنهاد خواهد داد.
2 ـ کار گروه (کمیته) معیار و تشریفات بـه رسمیت شناختن مزبور را نیز بـه مجمع عمومی پیشنهاد خواهد نمود.
ماده 10 ـ دبیر خانه
1 ـ کار گروه (کمیته) از کمک دبیر خانه یونسکو بهره مند خواهد شد.
2 ـ دبیر خانه مستندات مجمع عمومی و کار گروه (کمیته) و نیز پیش نویس دستور کار جلسات آنها را تهیه و از اجرای تصمیمات آنها اطمینان حاصل خواهد نمود.
فصل سوم ـ حراست از میراث فرهنگی ناملموس در سطح ملی
ماده 11 ـ نقش دولت های عضو: هر دولت عضو:
الف ـ اقدامات لازم را برای تضمین حراست از میراث فرهنگی ناملموس موجود در سرزمین خود اتخاذ خواهد نمود؛
ب ـ در میان اقدامات حراستی موضوع بند (3) ماده (2)، عناصر گوناگون میراث فرهنگی ناملموس موجود در سرزمین خود را با مشارکت جوامع، گروه ها و سازمان های غیر دولتی ذی ربط شناسایی و تعریف خواهد نمود.
ماده 12 ـ فهرست ها
1 ـ هر دولت عضو بـه منظور تضمین شناسایی با هدف حراست، بـه شیوه ای منطبق با وضعیت خود، یک یا چند فهرست از میراث فرهنگی ناملموس موجود در سرزمین خود را تهیه خواهد نمود. این فهرستها باید بطور منظم بروز گردند.
2 ـ هر دولت عضو هنگام تقدیم گزارش دوره ای خود بـه کار گروه (کمیته) طبق ماده (29)، اطلاعات مربوط بـه این فهرستها را نیز ارائه خواهد نمود.
ماده 13 ـ سایر اقدامات مربوط بـه حراست: هر دولت عضو بـه منظور حصول اطمینان از حراست، توسعه و ترویج میراث فرهنگی ناملموس موجود در سرزمین خود، در موارد زیر تلاش خواهد نمود:
الف ـ اتخاذ سیاست عمومی با هدف ترویج کارکرد میراث فرهنگی ناملموس در جامعه و لحاظ امر حراست از این میراث در برنامه ریزیهای خود؛
ب ـ تعیین یا تاسیس یک یا چند هیات صلاحیتدار برای حراست از میراث فرهنگی ناملموس موجود در سرزمین خود؛
ج ـ ترویج مطالعات علمی، فنی و هنری و نیز روش های تحقیق با قصد حراست مؤثر از میراث فرهنگی ناملموس بـه ویژه میراث فرهنگی ناملموس در معرض خطر؛
د ـ اتخاذ اقدامات حقوقی، فنی، اجرایی و مالی با اهداف زیر:
1 ـ مساعدت در زمینه ایجاد یا تقویت مؤسساتی جهت آموزش مدیریت میراث فرهنگی ناملموس و انتقال آن میراث از طریق گردهمایی ها و فضاهایی کـه برای اجراء یا ابراز آن میراث طراحی شده اند؛
2 ـ حصول اطمینان از دسترسی بـه میراث فرهنگی ناملموس با رعایت رویه های مرسوم حاکم بر دسترسی یه جنبه های خاص این میراث؛
3 ـ تاسیس مؤسسات مستند سازی میراث فرهنگی ناملموس و تسهیل دسترسی بـه آنها.
ماده 14 ـ آموزش، افزایش آگاهی و ظرفیت سازی: هر دولت عضو با استفاده از تمام روش های مناسب در موارد زیر تلاش خواهد نمود:
الف ـ حصول اطمینان از شناخت، محترم شمردن و ارتقاء میراث فرهنگی ناملموس در جامعه بـه ویژه از راههای زیر:
1 ـ برنامه های آموزشی، افزایش آگاهی و اطلاع رسانی جهت عموم مردم بـه ویژه جوانان؛
2 ـ برنامه های خاص آموزشی و تربیتی در جوامع و گروههای ذی ربط؛
3 ـ فعالیت های مربوط بـه ظرفیت سازی برای حراست از میراث فرهنگی ناملموس بـه ویژه مدیریت و تحقیق علمی؛ و
4 ـ روش های غیر رسمی انتقال دانش؛
ب ـ آگاه نگهداشتن عموم مردم از خطراتی کـه میراث مزبور را تهدید میکند و اقداماتی کـه در قالب این کنوانسیون انجام می شود؛
ج ـ ترویج آموزش برای حمایت از فضاهای طبیعی و اماکن یادبودی کـه وجودشان برای ابراز میراث فرهنگی ناملموس لازم است.
ماده 15 ـ مشارکت جوامع، گروهها و افراد: هر دولت عضو در چارچوب فعالیت های حراست از میراث فرهنگی ناملموس خود، تلاش خواهد نمود از مشارکت جوامع، گروهها و در صورت اقتضاء افرادی کـه میراث مزبور را خلق، نگهداری و منتقل میکنند، در وسیع ترین حد ممکن اطمینان حاصل نماید و آنها را فعالانه در مدیریت آن دخالت دهد.
فصل چهارم ـ حراست از میراث فرهنگی ناملموس در سطح بین المللی
ماده 16 ـ فهرست نمونه میراث فرهنگی ناملموس بشر
1 ـ کار گروه (کمیته) برای حصول اطمینان از نمایانتر شدن میراث فرهنگی ناملموس و آگاهی از اهمیت آن و ترغیب گفت و گو با رعایت تنوع فرهنگی، بر اساس پیشنهاد دولت های عضو ذی ربط، فهرست نمونه ای از میراث فرهنگی ناملموس بشر را ایجاد نموده، بـه روز نگه داشته و منتشر خواهد نمود.
2 ـ کار گروه (کمیته) معیار ایجاد، بروز نمودن و انتشار فهرست نمونه را تنظیم و برای تصویب بـه مجمع عمومی ارائه خواهد نمود.
ماده 17 ـ فهرست میراث فرهنگی ناملموس نیازمند حراست فوری
1 ـ کار گروه (کمیته) با هدف اتخاذ اقدامات حراستی مناسب، فهرست میراث فرهنگی ناملموس نیازمند حراست فوری را ایجاد نموده، بروز نگه داشته و منتشر خواهد نمود و میراث مزبور را بنا بـه درخواست دولت عضو ذی ربط در فهرست ثبت خواهد کرد.
2 ـ کار گروه (کمیته) معیار ایجاد، بروز کردن و انتشار فهرست مزبور را تنظیم و برای تصویب بـه مجمع عمومی ارائه خواهد نمود.
3 ـ در مواقعی کـه فوریت فوق العاده وجود دارد ـ و معیار واقعی آن بنا بـه پیشنهاد کار گروه (کمیته) توسط مجمع عمومی بـه تصویب خواهد رسید ـ کار گروه (کمیته) میتواند با مشورت دولت عضو ذی ربط هر مورد میراث مربوط را در فهرست مذکور در بند (1) بـه ثبت رساند.
ماده 18 ـ برنامه ها، طرحها و فعالیت های حراست از میراث فرهنگی ناملموس
1 ـ کار گروه (کمیته) بر اساس پیشنهادهای ارائه شده از سوی دولت های عضو و طبق معیاری کـه توسط کار گروه (کمیته) تعیین و بـه وسیله "مجمع عمومی" بـه تصویب میرسد، بـه صورت ادواری برنامه ها، طرحها و فعالیت های منطقه ای و زیرمنطقه ای و ملی مربوط بـه حراست از این میراث را کـه بـه نظر آن، اصول و اهداف این کنوانسیون را بـه بهترین وجه ممکن منعکس میسازند، با در نظر گرفتن نیازهای مختص کشورهای در حال توسعه انتخاب و ترویج خواهد نمود.
2 ـ بدین منظور کار گروه (کمیته) درخواستهای کمک بین المللی عضو را برای تهیه این پیشنهادها دریافت، بررسی و تصویب خواهد نمود.
3 ـ کار گروه (کمیته)، اجرای این طرحها، برنامه ها و فعالیت ها را از طریق نشر بهترین رویه ها با استفاده از روش هایی کـه خود تعیین میکند، همراهی خواهد نمود.
فصل پنجم ـ همکاری و کمک بین المللی
ماده 19 ـ همکاری
1 ـ از نظر این کنوانسیون، همکاری بین المللی از جمله، شامل تبادل اطلاعات و تجربه، ابتکارات مشترک و ایجاد راهکار کمک بـه دولت های عضو در تلاش آنها برای حراست از میراث فرهنگی ناملموس خواهد بود.
2 ـ دولت های عضو بدون اینکه خدشه ای بـه مفاد قوانین ملی و رویه ها و حقوق عرفی آنها وارد شود، میپذیرند کـه حراست از میراث فرهنگی ناملموس، مورد توجه و علاقه کلی بشریت است و بدین منظور متعهد می شوند در سطوح دوجانبه، زیرمنطقه ای، منطقه ای و بین المللی با یکدیگر همکاری نمایند.
ماده 20 ـ اهداف کمک بین المللی: کمک بین المللی را میتوان برای اهداف زیر اعطاء کرد:
الف ـ حراست از میراث ثبت شده در فهرست میراث فرهنگی نیازمند حراست فوری؛
ب ـ تهیه فهرست های مذکور در مواد (11) و (12)؛
ج ـ حمایت از برنامه ها، طرحها و فعالیت های انجام شده در سطوح ملی، زیرمنطقه ای و منطقه ای با هدف حراست از میراث فرهنگی ناملموس؛
د ـ هر هدف دیگری کـه کمیته لازم تشخیص دهد.
ماده 21 ـ اشکال کمک بین المللی: کمکی کـه از سوی کار گروه (کمیته) بـه دولت عضوی اعطاء می شود طبق دستورالعملهای قابل بهره برداری پیش بینی شده در ماده (7) و موافقتنامه موضوع ماده (24) خواهد بود و می تواند بـه اشکال زیر باشد:
الف ـ مطالعات مربوط بـه جنبه های گوناگون حراست؛
ب ـ تامین کارشناسان و شاغلین در حرفه مربوط؛
ج ـ آموزش همه کارکنان لازم؛
د ـ تشریح استاندارد سازی و سایر اقدامات؛
ه ـ ایجاد و بهره برداری از زیرساخت ها؛
و ـ تامین تجهیزات و دانش فنی؛
ز ـ سایر اشکال کمک مالی و فنی از جمله و در صورت اقتضاء اعطای وام های کم بهره و هدایا.
ماده 22 ـ شرایط حاکم بر کمک بین المللی
1 ـ کار گروه (کمیته) باید روال بررسی درخواستهای کمک بین المللی را ایجاد نماید و اطلاعاتی را کـه لازم است در این درخواستها گنجانده شود از قبیل اقدامات قابل پیش بینی و دخالت های لازم همراه با برآورد هزینه آنها را مشخص کند.
2 ـ کار گروه (کمیته) بررسی درخواستهای کمک در مواقع اضطراری را در اولویت قرار خواهد داد.
3 ـ کار گروه (کمیته) برای نیل بـه تصمیم متعهد خواهد بود مطالعات و مشورت هایی را کـه لازم تشخیص می دهد، انجام دهد.
ماده 23 ـ درخواستهای کمک بین المللی
1 ـ هر دولت عضو میتواند درخواست کمک بین المللی برای حراست از میراث فرهنگی ناملموس موجود در سرزمین خود را بـه کار گروه (کمیته) تقدیم نماید.
2 ـ دو یا چند دولت عضو میتوانند درخواستهای خود را بطور مشترک بـه کار گروه (کمیته) ارائه دهند.
3 ـ درخواست شامل اطلاعات مندرج در بند (1) ماده (22) بـه همراه اسناد لازم خواهد بود.
ماده 24 ـ نقش دولت های عضو ذی نفع
1 ـ طبق مفاد این کنوانسیون، کمک بین المللی اعطاء شده بـه وسیله موافقتنامه میان دولت عضو ذی نفع و کار گروه (کمیته) تنظیم خواهد شد.
2 ـ بـه عنوان یک قاعده کلی، دولت عضو ذی نفع با توجه بـه محدودیتهای منابع خود، در هزینه اقدامات حراستی کـه بـه خاطر آن کمک بین المللی ارائه شده است، مشارکت خواهد نمود.
3 ـ دولت عضو ذی نفع گزارشی را در مورد نحوه استفاده از کمک اعطاء شده برای حراست از میراث فرهنگی ناملموس، بـه کار گروه (کمیته) ارائه خواهد نمود.
فصل ششم ـ صندوق میراث فرهنگی ناملموس
ماده 25 ـ ماهیت و ذخایر صندوق
1 ـ بدینوسیله "صندوق حراست از میراث فرهنگی ناملموس" کـه از این پس "صندوق" خوانده می شود، تشکیل میگردد.
2 ـ صندوق شامل صندوقهای امانی است کـه طبق مقررات مالی یونسکو تشکیل می شوند.
3 ـ ذخایر صندوق شامل موارد زیر است: الف ـ حق عضویتهای پرداخت شده از جانب دولت های عضو؛ ب ـ وجوهی کـه کنفرانس عمومی یونسکو بدین منظور اختصاص می دهد؛ ج ـ ارثیه ها، هدایا و کمکهای ارائه شده توسط: (1) ـ سایر دولت ها؛ (2) ـ سازمانها و برنامه های سازمان ملل متحد بـه ویژه برنامه توسعه سازمان ملل متحد و نیز سایر سازمانهای بین المللی؛ (3) ـ تشکل ها یا اشخاص حقیقی یا حقوقی. د ـ هرگونه نفع حاصل از ذخایر صندوق؛ ه ـ عواید حاصل از نمایش مجموعه ها و دریافتی های ناشی از برنامه هایی کـه بـه نفع صندوق برگزار می شود؛ و ـ سایر ذخایری کـه طبق مقررات صندوق، کـه توسط کار گروه (کمیته) تنظیم می شود، مجاز شناخته شده اند.
4 ـ چگونگی استفاده از ذخایر توسط کار گروه (کمیته) بر اساس رهنمودهای وضع شده توسط مجمع عمومی، تصمیم گیری خواهد شد.
5 ـ کار گروه (کمیته) میتواند کمکهای مالی و سایر اشکال کمک برای اهداف عمومی و اختصاصی مربوط بـه طرحهای خاص را بپذیرد، مشروط بر اینکه طرحهای مزبور بـه تصویب کار گروه (کمیته) رسیده باشد.
6 ـ کمکهای مالی بـه صندوق را نمیتوان همراه شرایط سیاسی، اقتصادی و غیره ای کـه منطبق با اهداف این کنوانسیون نیستند، ارائه نمود.
ماده 26 ـ حق عضویت دولت های عضو در صندوق
1 ـ دولت های عضو این کنوانسیون بدون اینکه بـه کمک داوطلبانه تکمیلی خدشه ای وارد شود، تعهد میکنند حد اقل هر دو سال یکبار حق عضویتی را کـه میزان آن بـه صورت درصد یک شکل قابل اعمال برای تمام دولت ها است و توسط "مجمع عمومی" تعیین می شود بـه صندوق بپردازند. این تصمیم مجمع عمومی با رای اکثریت دولت های عضو و رای دهنده ای کـه اعلامیه موضوع بند (2) این ماده را ارائه نداده اند اتخاذ خواهد شد. حق عضویت دولت عضو بـه هیچ عنوان بیشتر از یک درصد حق عضویت آن در بودجه عادی یونسکو نخواهد بود.
2 ـ بـه هر حال، هر دولت موضوع ماده (32) یا ماده (33) این کنوانسیون میتواند در زمان تودیع اسناد تنفیذ، پذیرش، تصویب یا الحاق خود اعلام نماید کـه متعهد بـه مفاد بند (1) این ماده نمیباشد.
3 ـ هر دولت عضو این کنوانسیون کـه اعلامیه موضوع بند (2) این ماده را ارائه داده است تلاش خواهد کرد از اعلامیه مذکور با اعلام بـه دبیرکل یونسکو صرفنظر نماید. در هر حال انصراف از این اعلامیه تا تاریخ افتتاح مجمع عمومی آتی بر حق عضویت آن دولت اثری نخواهد گذاشت.
4 ـ برای اینکه کمیته قادر بـه طراحی مؤثر عملیات خود گردد، حق عضویت دولت های عضو این کنوانسیون کـه اعلامیه موضوع بند (2) این ماده را ارائه داده اند، بطور منظم و حد اقل هر دو سال یکبار پرداخت خواهد شد و باید حتی الامکان نزدیک بـه میزان حق عضویتهایی باشد کـه در صورت تعهد آنها نسبت بـه مفاد بند (1) این ماده میبایست میپرداختند.
5 ـ هر دولت عضو این کنوانسیون کـه در مورد حق عضویت اجباری یا اختیاری خود برای سال جاری و سال تقویمی بلافاصله قبل از آن، دارای دیون معوقه است واجد شرای عضویت در کار گروه (کمیته) نخواهد بود. این مقررات در مورد اولین انتخابات اعمال نخواهد شد. دوره تصدی چنین دولتی کـه از قبل عضو کار گروه (کمیته) بوده است در زمان انتخابات پیش بینی شده در ماده (6) این کنوانسیون بـه پایان خواهد رسید.
ماده 27 ـ کمکهای اختیاری اضافی بـه صندوق: دولت های عضوی کـه مایلند علاوه بر حق عضویت پیش بینی شده بـه موجب ماده (26)، کمک های اختیاری ارائه نمایند، در اسرع وقت، کار گروه (کمیته) را مطلع خواهند کرد تا کار گروه (کمیته) بتواند برنامه عملیات خود را منطبق با آن طراحی نماید.
ماده 28 ـ فعالیت های بین المللی جمع آوری اعانه: دولت های عضو تا حد امکان از فعالت های بین المللی جمع آوری اعانه کـه بـه نفع صندوق تحت نظارت یونسکو سازماندهی می شود، حمایت خواهند نمود.
فصل هفتم ـ گزارشها
ماده 29 ـ گزارشهای دولت های عضو: دولت های عضو با توجه بـه انواع و نوبت بندی از پیش تعیین شده توسط کارگروه (کمیته) در مورد اقدامات تقنینی و نظارتی و دیگر اقداماتی کـه برای اجرای این کنوانسیون اتخاذ کرده اند، بـه کار گروه (کمیته) گزارش خواهند داد.
ماده 30 ـ گزارشهای کار گروه (کمیته)
1 ـ کار گروه (کمیته) گزارشی را در مورد فعالیت های خود و گزارش های دولت های عضو موضوع ماده (29) در هر یک از نشست های مجمع عمومی ارائه خواهد کرد.
2 ـ این گزارش بـه نظر کنفرانس عمومی یونسکو رسانده خواهد شد.
فصل هشتم ـ ماده موقتی
ماده 31 ـ ارتباط با اعلامیه شاهکارهای میراث فرهنگی شفاهی و ناملموس بشر
1 ـ کار گروه (کمیته) مواردی را کـه قبل از لازم الاجراء شدن این کنوانسیون "شاهکارهای میراث فرهنگی شفاهی و ناملموس بشر" اعلام شده اند، در فهرست نمونه میراث فرهنگی ناملموس بشر خواهد گنجاند.
2 ـ گنجاندن موارد مزبور در فهرست نمونه میراث فرهنگی ناملموس بشر، بـه هیچ وجه بـه معیار مربوط بـه ثبت موارد آتی کـه طبق بند (2) ماده (16) در مورد آنها تصمیم گیری خواهد شد، خدشه ای وارد نخواهد کرد.
3 ـ پس از لازم الاجراء شدن این کنوانسیون، اعلامیه دیگری ارائه نخواهد شد.
فصل نهم ـ مواد نهایی
ماده 32 ـ تنفیذ و پذیرش یا تصویب
1 ـ این کنوانسیون منوط بـه تنفیذ، پذیرش یا تصویب دولت های عضو یونسکو و طبق تشریفات قانونی اساسی مربوط آنها خواهد بود.
2 ـ اسناد تنفیذ، پذیرش یا تصویب نزد دبیرکل یونسکو تودیع خواهد شد.
ماده 33 ـ الحاق
1 ـ این کنوانسیون برای الحاق تمامی دولت های غیر عضو یونسکو کـه کنفرانس عمومی یونسکو آنها را بـه الحاق دعوت نموده است، مفتوح خواهد بود.
2 ـ این کنوانسیون همچنین برای الحاق سرزمین هایی کـه از خودگردانی داخلی کاملی کـه سازمان ملل متحد نیز آنرا بـه رسمیت شناخته است برخوردارند اما استقلال کامل را طبق قطعنامه 1514 (پانزدهم) مجمع عمومی بـه دست نیاورده اند و در مورد موضوعات مورد حکم در این کنوانسیون صلاحیت دارند، از جمله صلاحیت انعقاد عهدنامه هایی در مورد موضوعات مزبور، مفتوح خواهد بود.
3 ـ سند الحاق نزد دبیرکل یونسکو تودیع خواهد شد.
ماده 34 ـ لازم الاجراء شدن: این کنوانسیون سه ماه پس از تاریخ تودیع سی امین سند تنفیذ، پذیرش، تصویب یا الحاق لازم الاجراء خواهد شد، اما فقط در مورد آندسته از دولت هایی کـه اسناد مربوط بـه تنفیذ، پذیرش، تصویب یا الحاق خود را در آن تاریخ یا قبل از آن تودیع کرده اند. این کنوانسیون در مورد هر دولت عضو دیگر، سه ماه پس از تودیع سند تنفیذ، پذیرش، تصویب یا الحاق آن، لازم الاجراء خواهد شد.
ماده 35 ـ نظام های با قانون اساسی فدرال یا غیر متمرکز: مقررات زیر در مورد آندسته از دولت های عضوی کـه نظام قانون اساسی فدرال یا غیر متمرکز دارند اعمال خواهد شد:
الف ـ در مورد مفاد این کنوانسیون کـه اجرای آن، تحت صلاحیت قانونی فدرال یا قدرت قانونگذاری مرکزی قرار میگیرد، تعهدات دولت فدرال یا مرکزی همانند تعهدات دولت های عضو غیر فدرال خواهد بود؛
ب ـ در مورد مفاد این کنوانسیون کـه اجرای آن، تحت صلاحیت کانتونها، ایالات، کشورها یا دولت های اصیل منفردی قرار میگیرد کـه برای اقدامات تقنینی متعهد بـه نظام قانون اساسی فدراسیون نیستند، دولت فدرال، مقامات صلاحیتدار کانتونها، ایالات، کشورها یا دولت های مزبور را از مقررات مذکور بـه همراه توصیه خود برای بکارگیری آنها آگاه خواهد کرد.
ماده 36 ـ خروج از عضویت
1 ـ هر دولت عضو میتواند از عضویت در این کنوانسیون خارج شود.
2 ـ خروج از عضویت طی سند کتبی اعلام و نزد دبیرکل یونسکو تودیع خواهد شد.
3 ـ خروج از عضویت دوازده ماه پس از دریافت سند خروج از عضویت نافذ خواهد شد. این امر بـه هیچ عنوان بر تعهدات مالی دولت عضو خارج شونده از عضویت، تا زمانیکه خروج از عضویت نافذ نشده است، تاثیر نخواهد گذارد.
ماده 37 ـ وظایف امین اسناد: دبیرکل یونسکو بـه عنوان امین اسناد این کنوانسیون، دولت های عضو سازمان، دولت های غیر عضو سازمان موضوع ماده (33) و نیز سازمان ملل متحد را از تودیع تمامی اسناد تنفیذ، پذیرش، تصویب یا الحاق پیش بینی شده در مواد (32) و (33) و خروج از عضویت پیش بینی شده در ماده (36) مطلع خواهد ساخت.
ماده 38 ـ اصلاحات
1 ـ هر دولت عضو میتواند از طریق اطلاعیه کتبی خطاب بـه دبیرکل پیشنهاد اصلاح این کنوانسیون را ارائه نماید. دبیرکل اطلاعیه مزبور را میان تمام دولت های عضو تودیع خواهد نمود. اگر ظرف مدت شش ماه از تاریخ توزیع اطلاعیه، حداقل نصف دولت های عضو با نظر مساعد بـه درخواست پاسخ دهند، دبیرکل پیشنهاد مزبور را بـه نشست بعدی مجمع عمومی ارائه خواهد نمود تا مورد بررسی و تصویب احتمالی قرار گیرد.
2 ـ اصلاحات با رای اکثریت دو سوم دولت های عضو حاضر و رای دهنده تصویب خواهد شد.
3 ـ اصلاحات این کنوانسیون بـه محض تصویب، برای تنفیذ، پذیرش، تصویب یا الحاق بـه دولت های عضو ارائه خواهد شد.
4 ـ اصلاحات سه ماه پس از تودیع اسناد موضوع بند (3) این ماده از سوی دو سوم دولت های عضو لازم الاجراء خواهد شد، اما فقط در مورد آندسته از دولت های عضوی کـه آنها را مورد تنفیذ، پذیرش یا تصویب قرار داده یا بـه آن ملحق شده اند. پس از آن، اصلاحات مذکور برای هر دولت عضوی کـه آنها را مورد تنفیذ، پذیرش یا تصویب قرار داده یا بـه آن ملحق شود، سه ماه پس از تاریخ تودیع سند تنفیذ، پذیرش، تصویب یا الحاق توسط آن دولت عضو لازم الاجراء خواهد شد.
5 ـ رویه مندرج در بندهای (3) و (4) در مورد اصلاحات ماده (5) راجع بـه تعداد دولت های عضو کار گروه (کمیته) اعمال نخواهد شد. این اصلاحات در زمانیکه تصویب می شوند، لازم الاجراء خواهند شد.
6 ـ دولتی کـه پس از لازم الاجراء شدن اصلاحات طبق بند (4) این ماده عضو این کنوانسیون می شود، جز در صورتیکه بـه گونه دیگری بیان نکند، چنین تلقی خواهد شد که:
الف ـ عضو این کنوانسیون بـه گونه ای کـه اصلاح شده است، میباشد؛ و
ب ـ در مورد هر دولت عضوی کـه متعهد بـه اصلاحات نمیباشد، عضو کنوانسیون، قبل از اعمال اصلاحات می باشد.
ماده 39 ـ متون معتبر: این کنوانسیون بـه زبان های عربی، چینی، انگلیسی، فرانسوی، روسی و اسپانیایی تنظیم شده و هر شش متن از اعتبار یکسان برخوردار هستند.
ماده 40 ـ ثبت: این کنوانسیون طبق ماده (102) منشور سازمان ملل متحد بنا بـه درخواست دبیرکل یونسکو در دبیر خانه سازمان ملل متحد ثبت خواهد شد.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم بـه متن کنوانسیون شامل مقدمه و چهل ماده در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ بیست و دوم آذر ماه یک هزار و سیصد و هشتاد و چهار مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 1384/10/15 بـه تایید شورای نگهبان رسید.
رئیس مجلس شورای اسلامی ـ غلامعلی حداد عادل