مصوبه تسویه تعهدنامه های ارزی صادرکنندگان کالا مصوب 1381/01/07

مجموعه مقررات مرتبط با مصوبه نحوه تسویه تعهدنامه های ارزی صادرکنندگان کالا (صادرات و واردات)

متن مصوبه نحوه تسویه تعهدنامه های ارزی صادرکنندگان کالا:

این مصوبه بموجب بخش نامه های 56/1010 مورخ 1386/02/26 و 56/1035 مورخ 1381/05/01 و 56/1108 مورخ 1384/06/27 و 56/1008 مورخ 1389/04/14 و 95/36928 مورخ 1395/02/09 اصلاح و بروز رسانی شده است.

الف ـ نحوه تسویه تعهدنامه ارزی اخذ شده تا پایان سال ۱۳۸۰

۱ ـ مهلت تسویه

ـ حداکثر ۳۶۰ روز از تاریخ معامله اسناد برای صدور کالاهای مصرفی با استفاده از اعتبار اسنادی

ـ حداکثر ۵ سال از تاریخ کوتاژ برای صدور کالاهای سرمایه ای با تائید وزارتخانه ذی ربط مبنی بر سرمایه /ای بودن کالای صادره

ـ برای قراردادهای فاینانس بلندمدت با پوشش بیمه ای و صادرات کالای موضوع خدمات فنی و مهندسی مطابق برنامه زمان بندی مندرج در قرارداد

ـ هشت ماه از تاریخ کوتاژ برای صدور کالا بـه سایر روش ها (امانی، صدور کالا از طریق بازارچه مرزی، مرزنشینان، شرکت های تعاونی مرزنشینان و ...)

ـ تعهدنامه ارزی مربوط بـه بخش خدماتی قراردادهای صدور خدمات فنی و مهندسی بر اساس برنامه زمان بندی دریافت های ارزی پیمانکار از کارفرما در چارچوب قرارداد یا اعتبار اسنادی

ـ ۶ ماه برای خروج موقت کالا

۲ ـ تمدید مهلت تسویه

2-1- تمدید سررسید تعهدنامه های ارزی مربوط بـه صادرات کالا بـه کشورهای آسیای میانه و آفریقایی و همچنین واحدهای تولیدی کـه کالای تولیدی خود را صادر می نمایند. بـه شرط تکمیل فرم " تقاضای تمدید تعهدنامه ارزی" حداکثر بـه مدت یک سال از تاریخ سررسید اولیه بـه دفعات و هر بار بـه مدت حداقل یک ماه و حداکثر سه ماه، با اخذ خسارت تأخیر از قرار دلاری یک دهم ریال برای هر روز تأخیر و نگهداری آن در حساب بستانکاران متفرقه آن بانک بلامانع است.

تبصره ۱ ـ در سند مربوط بـه اخذ خسارت تأخیر لازم است شماره و تاریخ تعهدنامه ارزی و مدت تمدید دقیقاً درج گردد. پس از ارائه مدارک مربوط بـه ورود کالا مبلغی قطعی خسارت تأخیر محاسبه و بـه حساب ۱۰۶۰۶/۲۶ نزد اداره معاملات ریالی این بانک واریز و فهرست خسارت تأخیر بـه انضمام اسناد مربوطه بـه این اداره ارسال گردد در صورت عدم ارائه مدارک واردات کالا حداکثر ظرف مدت ۲ ماه از تاریخ انقضای مهلت تمدیدی، لازم است بلافاصله خسارت تأخیر دریافتی بـه حساب فوق الذکر واریز شود.

تبصره ۲ ـ انواع وثایق معتبر:

ـ وجه نقد

ـ وثیقه ملکی معتبر

ـ ضمانت نامه بانکی و یا ضمانتنامه صندوق ضمانت صادرات ایران

ـ موجودی حساب های ارزی، ریالی و سپرده ها مشروط بر اینکه بـه درخواست ذینفع مسدود شوند.(مزایای سپرده های مدت دار ارزی و ریالی بـه ذی نفع آن تعلق می گیرد.)

ـ سفته عندالمطالبـه با ظهرنویسی و امضای ضامن معتبر

ـ اوراق مشارکت

۲ ـ۲ ـ در صورت قصور بانک گشایش کننده اعتبار در پرداخت و چه اسناد در سررسید اعتبار، مشروط بر اینکه اسناد طبق شرایط اعتبار معامله شده باشد آن بانک می بایست بنا بـه درخواست ذی نفع اعتبار، مهلت تسویه تعهدنامه ارزی را حداکثر در چهار مرحله و هر بار بـه مدت سه ماه بدون اخذ خسارت تأخیر تمدید نماید. بعد از مدت مزبور مراتب با ارائه مدارک مثبته جهت اتخاذ تصمیم بـه این اداره منعکس شود تمدید مهلت تسویه اینگونه تعهدنامه های ارزی نافی مسئولیت صادر کننده در پیگیری وصول وجه اعتبار اسنادی و تسویه تعهدنامه ارزی نخواهد بود.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با مصوبه نحوه تسویه تعهدنامه های ارزی صادرکنندگان کالا (صادرات و واردات)

3 ـ تسویه تعهدنامه ارزی با ارز

3-1- در قبال خرید ارز

ـ در صورتی کـه صادر کننده بخواهد معادل ریالی ارز حاصل از صادرات را دریافت نماید، بانک می بایست در قبال خرید ارز بـه نرخ اعلام شده توسط اداره بین الملل / خارجه در روز خرید اقدام بـه صدور اعلامیه خرید ارز با کد "بابت" (فرم پیوست) نماید. تسویه تعهدنامه ارزی با ارز قبل از صادرات با تکمیل بند ۱ گواهی تسویه امکان پذیر می باشد.

تبصره: خرید ارز از صادرکنندگان کالا و خدمات در سال ۱۳۸۱ و صدور اعلامیه خرید ارز بلامانع می باشد. مشروط بر اینکه ارز ارائه شده از محل اظهارنامه ارزی یا حواله ارزی بـه نام صادر کننده یا در قبال اعتبار اسنادی صادراتی یا بروات وصولی تحصیل شده باشد.

3-2- در قبال ارائه ارز

در صورتی کـه صادر کننده بخواهد در مقابل ارز حاصل از صادرات اقدام بـه واردات نماید، بانک می بایست در قبال دریافت ارز اقدام بـه صدور "گواهی تأمین ارز برای واردات " نماید. تسویه تعهدنامه ارزی با ارز قبل از صادرات با تکمیل بند ۶ گواهی تسویه امکان پذیر می باشد.

تبصره: صدور گواهی تأمین ارز برای واردات برای صادرکنندگان کالا و خدمات در سال ۱۳۸۱ بلامانع می باشد، مشروط بر اینکه ارز ارائه شده از محل اظهارنامه ارزی یا حواله ارزی بـه نام صادر کننده یا در قبال اعتبار اسنادی صادراتی یا بروات وصولی تحصیل شده باشد.

۴ ـ تسویه تعهدنامه ارزی با واردات کالا

4-1- صادر کنندگان کالا (بجز فرش دستباف، پسته، پوست، سالامبور، چرم و آرد کـه تعهدنامه های ارزی مربوط بـه ارایه ارز قابل تسویه می باشند) بـه کشورهای آسیای میانه و آفریقا در صورتی کـه تعهدنامه ارزی خود را با ارایه ارز تسویه ننمایند، می توانند ظرف مهلت مقرر پس از ثبت سفارش در وزارت بازرگانی نسبت بـه واردات کالاهای قابل ورود در قبال صادرات از همان مبادی، صرفنظر از کشور مبدأ ساخت کالا توسط خود یا وکالتاً توسط سایر وارد کنندگان مجاز با تکمیل وکالتنامه محضری اقدام نمایند. تأکید می شود در هر صورت صادر کننده مکلف بـه تسویه تعهدنامه ارزی خود با ارایه ارز با ارایه اصل پروانه سبز گمرکی میباشد.

تبصره: تعهدنامه های ارزی مربوط بـه کالاهای صادره بـه کشورهای آسیای میانه کـه بـه صورت ترانزیت بـه کشور مرجوع و مجدداً بـه مقصد دیگری بـه غیر از کشورهای یادشده صادر می شوند در قبال معرفی ارز قابل تسویه میباشند ضروری است گمرک مربوط مقصد نهایی را در اظهارنامه صادراتی درج نماید.

4-2- صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی در قبال صدور خدمات (اعم از بخش خدماتی قرارداد، خروج موقت و قطعی کالاهای مورد نیاز پروژه) و واحدهای تولیدی در قبال صدور کالاهای تولیدی خود (صرفنظر از مقصد صادرات و مبداء واردات) می توانند پس از ثبت سفارش در وزارت بازرگانی ظرف مهلت های مقرر نسبت بـه ورود و ترخیص مواد اولیه، قطعات، تجهیزات و ماشین آلات مورد نیاز خود اقدام و تعهدنامه های ارزی را معادل ارزش پروانه سبز گمرکی نزد شع بـه مربوط تسویه نمایند.

4-3- در صورتی کـه تاریخ ورود کالا بـه کشور قبل از تاریخ اظهارنامه کالای صادراتی باشد تسویه تعهدنامه ارزی پس از انجام ثبت سفارش از محل اظهارنامه کالای خروجی قبل از انقضای سررسید آن با صدور گواهی تسویه بلامانع است.

4-4- ثبت سفارش از محل مدلول سند اظهارنامه کالای خروجی برای واردات کالا امکان پذیر نمی باشد. در صورت مفقود شدن نسخ اصل اظهارنامه کالای خروجی، تسویه تعهدنامه ارزی با ارایه ارز یا مصالحه ریالی امکان پذیر است.

4-5- چنانچه پس از ترخیص کالاهای وارده در قبال اظهارنامه کالای خروجی، بیش بود ارزش توسط گمرک ایران اعلام شود، رعایت نکات ذیل ضروری است:

- در صورتی کـه تعهدنامه ارزی مربوط تسویه نشده باشد، ارزش پروانه سبز گمرکی پس از کسر بیش بود ارزش، جهت تسویه تعهدنامه ارزی مبنای محاسبه قرار گیرد و مراتب بـه اطلاع گمرک برسد.

- در صورتی کـه تعهدنامه ارزی مربوط تسویه شده باشد، ضروری است بانک ضمن اعلام موضوع بیش بود ارزش بـه ذینفع، مراتب را جهت پیگیری بـه اداره سیاست ها و مقررات ارزی این بانک اعلام نماید.

4-6- درصورت انجام یک فقره ثبت سفارش از محل اظهارنامه های صادراتی صادر کنندگان مختلف در وزارت بازرگانی ضروری است در این گونه موارد برحسب بانک و شعبه بـه ترتیب ذیل اقدام گردد:

ـ تعهد نامه های ارزی مربوط بـه یک شعبه از یک بانک:

شعبه با دریافت نسخه اصل پروانه گمرکی و تصویر اوراق ثبت سفارش و لیست اظهارنامه های استفاده شده برای ثبت سفارش (طبق فرم شماره یک) کـه بـه مهر وزارتخانه مذکور ممهور باشد، نسبت بـه تسویه تعهدنامه های ارزی اقدام نماید.

ـ تعهدنامه های ارزی مربوط بـه شعب مختلف یک بانک و سایر بانکها:

شعبه دریافت کننده نسخه اصل پروانه سبز گمرکی (شعبه عامل یکی از صادرکنندگان) پس از رسیدگی و تسویه تعهدنامه ارزی نزد خود و درج موارد استفاده شده بـه تفکیک هر صادر کننده بر روی پروانه سبز، نسبت بـه صدور مجوز تسویه تعهدنامه های ارزی و ارسال آن بـه انضمام تصویر پشت و روی پروانه سبز گمرکی و لیست مربوط برای دیگر شعب بانک خود و سایر بانکها اقدام نماید.

ـ جهت تسریع در رسیدگی و صدور مجوز تسویه تعهدنامه ارزی، ضروری است پروانه سبز گمرکی و کلیه اطلاعات و مدارک مربوط بـه صادرکنندگان از ذی نفع اخذ شود. درصورتی کـه فرم شماره یک قبلاً تکمیل و ارایه نشده باشد لازم است فرم مذکور توسط وارد کننده تکمیل و ضمیمه سوابق شود.

ـ در صورتی کـه ارزش کالای ترخیص شده از مبلغ ثبت سفارش کمتر باشد، لازم است فرم شماره دو توسط وارد کننده تکمیل و ضمیمه سوابق شود.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با مصوبه نحوه تسویه تعهدنامه های ارزی صادرکنندگان کالا (صادرات و واردات)

۵ ـ برگشت و ترخیص کالای صادراتی

5-1- در صورتی کـه تعهدنامه ارزی با ارایه ارز یا واردات کالا تسویه نشده باشد، ترخیص کالای برگشتی بـه شرط مطابقت با کالای صادر شده بـه تشخیص گمرک، بلامانع است. چنانچه قسمتی از تعهدنامه ارزی تسویه نشده باشد ترخیص کالای برگشتی بـه میزان تعهدنامه ارزی تسویه نشده بلامانع است.

5-2- در صورتی کـه تعهدنامه ارزی بـه صورت قسمتی یا تمام با ارایه ارز تسویه شده باشد، برگشت کالای صادراتی منوط بـه اخذ تعهد کتبی از صادر کننده مبنی بر نداشتن هیچگونه ادعایی نسبت بـه میزان ارز فروخته شده و اعلام آن بـه گمرک می باشد.

5-3- در صورتی کـه تعهدنامه ارزی با واردات کالا تسویه شده باشد برگشت کالای صادراتی منوط بـه ارایه اظهارنامه صادراتی دیگر همان صادر کننده کـه با واردات کالا قابل تسویه باشد، بـه گمرک مورد نظر خواهد بود. ضروری است میزان استفاده از اظهارنامه کالای خروجی جهت ترخیص کالای برگشتی، در آن درج و بـه مهر و امضاء گمرک برسد بانک بـه میزان ارزش کالای برگشتی پس از دریافت نسخه اصل پروانه مرجوعی و تأیید گمرک نسبت بـه تقلیل یا ابطال تعهد نامه ارزی استفاده شده اقدام نماید.

5-4- در صورتی کـه کالای برگشتی فاقد اظهارنامه کالای خروجی یا تعهدنامه ارزی باشد گمرک راساً در این مورد اتخاذ تصمیم خواهد نمود.

6- خروج موقع و عودت کالای وارداتی

6-1- برای خروج موقت کالا و همچنین عودت کالای وارداتی کـه بـه صورت بدون انتقال ارز و یا با انتقال ارز از گمرک ترخیص شده باشد، لازم است تعهدنامه ارزی خروج موقت در سه نسخه (نسخه اول مخصوص بانک مرکزی نسخه دوم مخصوص گمرک و نسخه سوم مخصوص مشتری) توسط گمرک از متقاضی اخذ شود. در صورتی کـه کالا یا کالای جایگزین ظرف مدت شش ماه از تاریخ خروج کالا بـه کشور مرجوع و ترخیص شود تعهدنامه ارزی مربوط ابطال گردد. در صورتی کـه وارد کننده تمایل بـه تسویه آن با ارایه ارز داشته باشد لازم است ارز ارایه شده بـه نرخ اعتبار گشایش شده و برای کالاهای وارده بـه صورت بدون انتقال ارز بـه نرخ روز خریداری و اعلامیه خرید ارز جهت ارایه بـه گمرک صادر شود.

تبصره: خروج موقت ماشین آلات و تجهیزات در چارچوب صدور خدمات فنی و مهندسی از این امر مستثنی بوده و لازم است طبق مقررات مربوط انجام پذیرد.

6-2- برای عودت کالاهای وارداتی کـه از گمرک ترخیص نشده نیازی بـه اخذ تعهدنامه ارزی نمی باشد.

6-3- در مواردی کـه جایگزین کالای وارداتی کـه قرار است برگشت شود، قبلاً بـه صورت بدون انتقال ارز وارد و ترخیص شده و مراتب مورد تأیید گمرک باشد، عودت کالا اعم از ترخیص شده یا نشده بدون دریافت تعهدنامه ارزی بلامانع است.

6-4- چنانچه کالای خارج شده و یا جایگزین آن ظرف مدت شش ماه از تاریخ خروج کالا بـه کشور وارد و ترخیص نگردد، لازم است نسخه اول تعهدنامه ارزی و تصویر پشت و روی اظهارنامه خروجی کالا جهت پیگیری حقوقی بـه این اداره ارسال گردد.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با مصوبه نحوه تسویه تعهدنامه های ارزی صادرکنندگان کالا (صادرات و واردات)

7- تسریع در تسویه

7-1- در صورتی کـه تعهدنامه ارزی قبل از انقضای مهلت ۸ ماهه با ارایه ارز (ارز قبل/ بعد از صادرات) تسویه کامل شود مشمول تخفیف تسریع در تسویه بشرح ذیل می گردد:

- صادرات بـه روش اعتبار اسنادی غیر قابل برگشت بـه ازای هر ماه دو درصد

- صادرات در قبال ارز قبل از صادرات یا بروات اسنادی بـه ازای هر ماه یک و نیم درصد

- صادرات بـه سایر روش ها بـه ازای هر ماه یک درصد

7-2- مدت بیش از ۱۵ روز یکماه کامل محسوب شده و ۱۵ روز و کمتر مشمول تخفیف نخواهد شد.

7-3- ملاک محاسبه مدت تسریع در تسویه، تاریخ ارایه آخرین قسمت از ارز تعهدنامه می باشد کـه پس از ملحوظ نمودن معافیت تسویه تعهدنامه را امکان پذیر می سازد.

7-4- تسویه تعهدنامه ارزی با واردات کالا بـه صورت قسمتی یا تمام مشمول تخفیف تسریع در تسویه نمی شود.

8- تأخیر در تسویه

در صورتی کـه صادر کننده تعهدنامه ارزی خود را پس از انقضای مهلت مقرر تسویه نماید، مشمول پرداخت خسارت تأخیر معادل هر دلار یک دهم ریال برای هر روز تأخیر و واریز آن بـه حساب ۱۰۶۰۶/۲۶ این بانک خواهد بود. ملاک محاسبه خسارت تأخیر برای تعهدنامه ارزی کـه با واردات کالا قابل تسویه می باشد تاریخ ورود کالا بـه کشور است.

ـ تعهدنامه های ارزی اخذ شده تا پایان سال ۱۳۷۸ کـه با فروش (ارایه ارز و یا واردات کالا تسویه شده ولی تمام یا بخشی از خسارت تأخیر متعلقه تاکنون دریافت نشده است تسویه شده تلقی و نیاز بـه مطال بـه الباقی خسارت تأخیر نمیباشد لازمست مبلغ دریافت شده سریعاً بـه حساب ۱۰۶۰۶/۲۶ نزد اداره معاملات ریالی این بانک واریز و اسناد مربوطه بـه این اداره ارسال گردد.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با مصوبه نحوه تسویه تعهدنامه های ارزی صادرکنندگان کالا (صادرات و واردات)

۹ ـ مصالحه ریالی

صادر کنندگان دارای تعهدنامه پیمان ارزی تسویه نشده کـه تاکنون مبادرت بـه تسویه پیمان تعهدنامه های ارزی معوقه خود ننموده اند میتوانند با توجه بـه مفاد مصوبه شماره ۱۶۸۶۴۸ ت ۳۸۹۸۶ مورخ ۸۷/۹/۲۰ هیأت دولت کـه با تعدیل نرخ وجه المصالحه ریالی بر اساس نرخ تورم سالانه اعلامی توسط بانک مرکزی موافقت نموده است، با رعایت موارد ذیل نسبت بـه تسویه تعهدات ارزی اقدام نمایند.

9-1- پیمانها / تعهد نامه های ارزی مشمول بخشودگی

9-1-1- کلیه تعهدنامه ها و پیمان های ارزی صادره از ۶۹/۳/۱ (پیمان ارزی فرش دستباف از ۱۶۸/۹/۱) لغایت ۷۴/۲/۳۰ و تعهدنامه های ارزی سالهای ۱۳۷۹ و ۱۳۸۰ کلاً بخشوده می گردد.

لذا لازم است لیست صادرکنندگان دوره زمانی فوق طبق فرم های الف ـ ۱ و ب ـ ۱ (تصاویر پیوست) تکمیل و جهت اخذ تأییدیه هیأت وزیران بـه این بانک ارسال گردد.

9-1-2- تعهدنامه های ارزی صادرکنندگانی کـه مجموع بدهی ارزی آنها نزد بانک مرکزی پیمان های ارزی سالهای ۱۳۵۸ لغایت ۶۹/۲/۳۱ (در مورد فرش دستباف ۶۸/۸/۳۰)، آن بانک و سایر بانک ها (تعهدنامه های ارزی از ۱۷۴/۲/۳۱ لغایت (۷۸/۱۲/۲۹) تا سقف پانصد هزار دلار مشمول بخشودگی می گردد.

در این خصوص لازم است بانک پس از اطمینان از میزان بدهی صادر کننده نسبت بـه تکمیل و ارسال فرمهای الف و ب ـ ۲ (تصاویر پیوست) جهت اخذ تأییدیه از هیأت وزیران بـه این بانک اقدام نماید.

9-2- پیمان ها/ تعهدنامه های ارزی مشمول اخذ وجه المصالحه ریالی

درصورتی کـه مجموع بدهی صادر کننده نزد بانک مرکزی، آن بانک و سایر بانک ها (مربوط بـه دوره زمانی مذکور در بند ۲ ـ۱ ـ۹) بیش از پانصد هزار دلار باشد، لازم است درخواست استفاده از تسهیلات مصوبه مزبور فرم ۱ ـ۳ (تصویر پیوست) را بـه انضمام لیست تعهدنامه های ارزی معوقه فرم ۱ ـ۴ (تصویر پیوست) توسط صادر کننده و یا وکیل قانونی وی تکمیل و بـه شعبه ذی ربط ارایه نماید.

ضروری است آن بانک پس از اطمینان از میزان بدهی صادر کننده نزد خود و یا سایر بانکها مبلغ وجه المصالحه را طبق جدول ذیل از صادرکننده اخذ و بـه حساب ۱۰۶۰۶/۲۶ نزد اداره معاملات ریالی این بانک واریز نموده و یک نسخه از سند صادره را جهت اعلام تسویه نهایی بـه انضمام فرمهای تکمیل شده 1-3 و 1-4 بـه این بانک ارسال نماید.

مجموع بدهی بـه دلار	نرخ مصالحه بـه ازای هر دلار
از ۱ تا 500/000	بخشوده
از 500/001 تا 1/000/000	۵۷۳ ریال
از 1/000/001 تا 3/000/000	۸۵۷ ریال
از 3/000/001 بـه بالا	1/144 ریال

تبصره ۱ ـ وجه المصالحه پیمان های ارزی معوقه نزد بانک مرکزی "راسا" توسط اداره صادرات بالحاظ نمودن مجموع بدهی صادر کننده محاسبه و اخذ خواهد شد. لذا نیازی بـه محاسبه میزان بدهی صادر کننده نزد بانک مرکزی جهت اخذ وجه المصالحه توسط آن بانک نمی باشد. لازم است اینگونه صادر کنندگان برای انجام مصالحه ریالی پیمان های ارزی معوقه خود نزد بانک مرکزی بـه اداره صادرات مراجعه نمایند.

تبصره ۲ ـ مسئولیت صحت و سقم آمار تهیه شده بـه عهده آن بانک می باشد. لذا لازم است در تهیه آن دقت کافی بعمل آید.

تبصره ۳ ـ شعب آن بانک می بایست برای حصول اطمینان از میزان تعهدنامه ارزی تسویه نشده صادرکننده در سایر بانک ها از آن اداره استعلام نمایند آن اداره موظف است با مراجعه بـه لیست های دریافتی از سایر بانکها حداکثر ظرف مدت یک هفته پاسخ استعلام شعب را ارسال نماید.

تبصره 4 ـ درصورتی کـه صادر کننده دارای تعهد نامه ارزی تسویه نشده نزد شعب مختلف آن بانک یا سایر بانک ها باشد، لازم است هر شعبه بـه نسبت تعهدنامه های ارزی تسویه نشده مربوط بـه خود، وجه المصالحه متعلقه را دریافت نماید. بدیهی است برای تعیین نرخ مصالحه لازمست مجموع بدیهی صادر کننده در نظر گرفته شود.

تبصره 5 ـ نرخ تسعیر ارز تعهدنامه های ارزی غیردلاری بـه دلار بـه منظور تعیین سقف تعهدات ایفا نشده نرخ خرید بـه خرید در تاریخ ۸۰/۱۲/۲۸ می باشد.

تبصره ۶ ـ با توجه بـه اینکه نرخ مندرج در جدول ذیل بند ۲ ـ۹ براساس نرخ تورم سالانه متغیر می باشد لذا کلیه صادرکنندگان مشمول تصویب نامه شماره ۱۶۸۶۴۸ /ت ۳۸۹۸۶هـ مورخ ۸۷/۹/۲۰ هیأت دولت موظفند حداکثر تا پایان سال ۱۳۹۵ نسبت بـه تسویه تعهدات ارزی خویش طبق نرخ های مورد نظر اقدام بـه مصالحه ریالی نمایند در غیر این صورت پس از انقضای مهلت مزبور و یا تغییر مقررات، ضمن اعمال محدودیت های ذیل هیچ گونه مصالحه ای تا صدور بخشنامه جدید انجام نمی پذیرد.

الف ـ عدم اعطای هرگونه تسهیلات ارزی و ریالی بـه آنها از سوی شبکه بانکی کشور.

ب ـ عدم امکان افتتاح هر گونه حساب توسط بانک ها و سایر موسسات مالی و اعتباری.

ج ـ ممنوع الخروج نمودن بدهکار با رعایت قوانین مربوط.

د عدم امکان استفاده از کلیه تسهیلات و مشوق های صادراتی بـه جز مشوق های مصرحه در قوانین.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با مصوبه نحوه تسویه تعهدنامه های ارزی صادرکنندگان کالا (صادرات و واردات)

9-3- در مورد تعهدنامه های ارزی کـه در سازمان تعزیرات حکومتی یا مراجع قضایی منجر بـه صدور حکم بدوی یا قطعی یا تجدید نظر شده ولی تمام یا قسمتی از حکم صادره بـه مرحله اجرا در نیامده صادرکننده می تواند برای تسویه آنها از تسهیلات فوق استفاده نماید.

9-4- صادرکنندگان کالا بـه کشورهای آسیای میانه و آفریقایی و واحدهای تولیدی کـه کالای تولیدی خود را صادر نموده اند کـه سررسید تعهدنامه های ارزی دوره فوق الذکر را تمدید کرده اند ولی تاکنون موفق بـه واردات کالا نشده اند می توانند از تسهیلات این بند استفاده نمایند.

ضمنا خسارت تاخیر پرداختی با توجه بـه تعیین تکلیف تعهدنامه های ارزی تا تاریخ تمدیدی، قابل استرداد نبوده و بابت وجه المصالحه قابل استفاده نمی باشد. لازم است در اسرع وقت بـه حساب اشاره شده واریز و سند مربوط بـه این اداره ارسال شود.

9-5- درصورت درخواست صادر کننده، واریز وثیقه نقدی موجود بـه حساب مذکور، بـه عنوان بخشی از وجه المصالحه بلامانع است.

9-6- آزاد سازی وثایق مشتریان و استرداد شکواییه بعد از پرداخت كل وجه المصالحه متعلقه بلامانع است.

9-7- تسویه تعهدنامه های ارزی معوقه بـه صورت قسمتی با ارز و بقیه با مصالحه ریالی بـه منظور کاهش مجموع بدهی امکان پذیر نمی باشد.

9-7- (شماره تکراری) انجام مصالحه برای صادرکنندگان کالا از طریق بازارچه های مرزی، مرزنشینان و تعاونی مرزنشینان طبق مفاد بند ۲ ـ۹ بلامانع میباشد بمنظور تعیین مجموع بدهی لازم است بانک

عامل بانک ملی استان علاوه بر اداره خارجه از گمرک بازارچه ذیربط نیز استعلام نماید.

9-8- با توجه بـه حذف تعهدنامه ارزی از ابتدای سال ۱۳۸۱ در مواردی کـه طبق اعلام گمرک نیاز بـه اخذ تعهدنامه ارزی متمم برای صادرات دوره زمانی ۷۳/۱۱/۱۵ لغایت ۷۸/۱۲/۲۹ باشد، انجام مصالحه طبق مفاد بند ۲ ـ۹ بلامانع است. بدیهی است میزان تعهدنامه ارزی متمم بایستی بـه مجموع بدهی های معوقه ذینفع اضافه شود.

ب ـ استفاده از ارز حاصل از صادرات برای واردات

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مبادلات ارزی

نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات بانکداری

آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات بانکداری

آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات بانکداری

1 ـ صدور گواهی تأمین ارز

1-1- در صورتی کـه صادر کننده تقاضای استفاده از ارز ارائه شده برای واردات را داشته باشد، بانک می بایست درخواست صادر کننده را در دفاتر شعبه ثبت و پس از تسویه تعهدنامه ارزی بـه میزان ارز ارائه شده (قسمتی یا تمام) نسبت بـه صدور گواهی تأمین ارز در سه نسخه، نسخه اول مخصوص شع بـه صادر کننده نسخه دوم مخصوص اداره خارجه / بین الملل و نسخه سوم ممهور بـه مهر "غیر قابل انتقال " مخصوص ذی نفع اقدام نماید.

تبصره: در صورت ارایه ارز تعهدنامه ارزی ( بـه صورت تمام یا قسمتی) بعد از انقضای مهلت مقرر، صدور گواهی تأمین ارز منوط بـه دریافت خسارت تأخیر متعلقه میباشد.

1-2- نرخ تبدیل ارز ارایه شده بـه ارز گواهی تأمین ارز، نرخ خرید بـه فروش ارز اعلام شده توسط اداره بین الملل / خارجه آن بانک در روز صدور گواهی تأمین ارز و نرخ تبدیل ارز ارایه شده بـه ارز تعهدنامه بمنظور تسویه آن کماکان نرخ خرید بـه خرید ارز میباشد. جهت تبدیل ارزهای عضو تشکیل دهنده یورو بـه یورو میبایست از نرخهای برابری ثابت آن ارزها بـه یورو استفاده شود.

1-3- صدور یک فقره گواهی تأمین ارز برای تسویه بیش از یک فقره تعهدنامه ارزی امکانپذیر نمی باشد.

۲- مهلت و نحوه استفاده از گواهی سپرده ارزی / تأمین ارز

مهلت استفاده از گواهی سپرده ارزی / تأمین ارز برای فروش بـه بانک یا اخذ مجوز ثبت سفارش از وزارت بازرگانی و ارایه آن بـه بانک جهت گشایش اعتبار اسنادی یک سال از تاریخ صدور آن می باشد.

2-1- فروش بـه بانک:

خرید گواهی سپرده ارزی / تأمین ارز از صادر کنندگان پس از تکمیل فرم درخواست فروش گواهی سپرده ارزی / تأمین ارز در بانک " بـه نرخ اعلام شده توسط اداره بین الملل خارجه در روز خرید الزامی خواهد بود.

چنانچه ذی نفع گواهی سپرده ارزی / تأمین ارز در مهلت مقرر از آن استفاده ننموده باشد بانک موظف است در صورت درخواست ذی نفع حداکثر تا شش ماه دیگر تمدید و نسبت بـه خرید آن بـه نرخ اعلام شده توسط اداره بین الملل / خارجه در روز مراجعه، اقدام نماید. پس از انقضای مهلت یاد شده نرخ خرید آن توسط بانک نرخ اعلام شده توسط اداره بین الملل / خارجه در آخرین روز شش ماهه یا روز خرید هر کدام کمتر باشد خواهد بود.

2-2- واردات کالا و خدمات

صادرکنندگان کالا و خدمات می توانند در مهلت مقرر گواهی سپرده ارزی / تأمین ارز پس از ثبت سفارش در وزارت بازرگانی با کد "ارز متقاضی" جهت گشایش اعتبار اسنادی بـه نام خود اقدام نمایند.

یانک می بایست پس از دریافت نسخه گواهی سپرده ارزی تأمین ارز مربوط بـه ذی نفع، قسمت مربوط را تکمیل و پس از مهر و امضاء نسبت بـه گشایش اعتبار اسنادی اقدام نماید. استفاده از گواهی سپرده ارزی/ تأمین ارز صادره یک بانک جهت واردات کالا و خدمات در سایر بانکها امکانپذیر است. صادر کننده می بایست نسخه مخصوص مشتری را همراه اوراق ثبت سفارش و سایر مدارک لازم حداکثر تا آخرین روز مهلت گواهی سپرده ارزی تأمین ارز بـه بانک ارایه نماید. بانک دریافت کننده مدارک مجاز است پس از اخذ تأیید گواهی سپرده ارزی تأمین ارز از بانک صادرکننده، اعتبار اسنادی را گشایش و بلافاصله نسبت بـه مطالبه و وصول ارز آن اقدام نماید.

اخذ کارمزد جهت انتقال ارز از متقاضی بـه ارز مجاز نبوده و میبایست معادل ریالی آن با احتساب نرخ فروش اعلام شده توسط اداره بین الملل / خارجه دریافت شود.

نرخ تبدیل نوع ارز ثبت سفارش بـه ارز گواهی سپرده ارزی / تأمین ارز نرخ فروش بـه خرید ارز (اعلام شده توسط اداره بین الملل خارجه آن بانک) در تاریخ گشایش اعتبار اسنادی می باشد. در مواردی کـه پیش پرداخت گشایش اعتبار اسنادی کمتر از صد درصد مبلغ اعتبار باشد. جهت تأمین باقیمانده وجه اعتبار نرخ تبدیل ارز ثبت سفارش بـه ارز گواهی سپرده ارزی / تأمین ارز، نرخ روز تأمین ما بـه التفاوت ارز و حداکثر نرخ روز معامله اسناد می باشد. جهت صدور گواهی ثبت آماری از کدهای ارز متقاضی" و "ارز بانک" حسب مورد استفاده شود.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با مصوبه نحوه تسویه تعهدنامه های ارزی صادرکنندگان کالا (صادرات و واردات)

مجموعه مقررات مرتبط با مصوبه نحوه تسویه تعهدنامه های ارزی صادرکنندگان کالا (صادرات و واردات)

3 - سایر موارد مربوط بـه گواهی سپرده ارزی / تأمین ارز

3-1- چنانچه بـه هر دلیلی اعتبار اسنادی گشایش نشود و یا کالای اعتبار اسنادی گشایش شده از محل گواهی سپرده ارزی / تأمین ارز صادر کننده حمل نگردد / کمتر حمل شود / دارای کسر تخلیه و یا بیش بود ارزش باشد، بانک موظف است نسبت بـه خرید مبلغ استفاده نشده گواهی سپرده ارزی تأمین ارز یا ارز ارایه شده بـه نرخ اعلام شده توسط اداره بین الملل / خارجه در روز خرید اقدام نماید. در صورت عدم گشایش اعتبار اسنادی و در مواردی کـه کالا حمل نگردد یا کمتر حمل شود، گواهی ثبت آماری مربوط ابطال یا اصلاح شود.

3-2- بانک ها می توانند بـه ارزهای سپرده شده صادرکنندگان سود مناسب پرداخت نموده و هزینه های آن را از محل بکارگیری این منابع در بازار بین بانکی داخلی و بین المللی و سایر امکانات تأمین نمایند.

3-3- بانک تعهدات ارزی ایجاد شده از محل ارز گواهی سپرده ارزی / تأمین ارز را در سررسید مقرر راساً پرداخت می نماید.

3-4- نتایج ناشی از نوسانات نرخ ارز گواهی سپرده ارزی / تأمین ارز بـه ارز اعتبار تا زمان گشایش اعتبار بـه عهده مشتری خواهد بود.

3-5- نتایج ناشی از نوسانات نرخ ارز گواهی سپرده ارزی / تأمین ارز بـه سایر ارزهای مورد تعهد جهت پوشش اعتبارات و بروات اسنادی و سایر تعهدات ارزی مجاز از زمان گشایش و یا ایجاد تعهد بـه میزان پرداخت شده توسط مشتری تا زمان پرداخت بـه عهده بانک خواهد بود.

ج ـ صدور ضمانت نامه ارزی

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با مصوبه نحوه تسویه تعهدنامه های ارزی صادرکنندگان کالا (صادرات و واردات)

شرایط صدور ضمانت نامه های ارزی در بخش چهارم مجموعه مقررات ارزی (تسهیلات ارزی) درج شده است.

د ـ صدور کالا از طریق بازارچه های مرزی مرزنشینان و تعاونی مرزنشینان

1- نظر بـه اینکه طبق بند یک مصوبه شماره ۷۸۹۰۳ هـ مورخ ۷۷/۱۲/۱۵ هیأت وزیران صادرکنندگان کالا از بازارچه های مرزی، مرزنشینان و شرکت های تعاونی مرزنشینان تا سقف مقرر از تودیع تعهدنامه ارزی نزد شبکه بانکی معاف می باشند، مقرر گردیده بود، تعهدنامه ارزی صادرات کالا توسط صادر کننده تکمیل و بـه گمرک یا مسئول بازارچه مرزی حسب مورد ارایه گردد. بدیهی است از ۱۳۸۱/۱/۱ نیازی بـه اخذ تعهدنامه ارزی نمی باشد.

۲- در صورت عدم تسویه در مهلت مقرر گمرک میبایست نسخه اول تعهدنامه صادرات کالا را بـه انضمام تصویر اظهارنامه صادراتی جهت اقدامات بعدی بـه سرپرستی بانک ملی ایران در استان مربوط ارسال نماید. سرپرستی بانک مذکور پس از دریافت مدارک و تکمیل اطلاعات مربوط بـه بانک موظف است موضوع را جهت طرح در " کمیسیون رسیدگی بـه تعهدات ارزی صادرکنندگان" بـه این اداره منعکس نماید.

3- گمرک مربوط برای تمدید سررسید تعهدنامه مجاز است پس از انقضای مهلت هشت ماهه راساً تا مدت یک سال بـه شرط تکمیل فرم "درخواست تمدید تعهدنامه های مربوط بـه صدور کالا از طریق بازارچه های مرزی مرزنشینان و شرکت تعاونی مرزنشینان" توسط صادر کننده و پس از واریز بـه ازاء هر دلار یک دهم ریال برای هر روز تأخیر در ورود کالا بـه حساب ۱۰۶۰۶/۲۶ این بانک نسبت بـه تمدید مهلت و ترخیص کالای وارده با رعایت سایر مقررات اقدام نماید.

4- در صورتی کـه صادرکنندگان فوق تمایل بـه تسویه تعهدنامه با ارایه ارز را داشته باشند بانک ها موظفند پس از تکمیل اطلاعات مربوط بـه بانک نسبت بـه تسویه آن اقدام نمایند.

هـ ـ صدور کالا توسط گردشگران خارجی

در صورتی کـه گردشگران خارجی قصد خرید و خروج کالاهای مجاز را بـه صورت تجاری داشته باشند، بانک ها موظفند یا خرید ارز بـه نرخ اعلام شده توسط اداره بین الملل / خارجه نسبت بـه صدور اعلامیه خرید ارز با کد "فروشنده ۲۶" و پرفراژ نمودن آن و ممهور بـه مهر و امضای شعبه جهت ارایه بـه گمرک مورد نظر اقدام نمایند.

و ـ کمیسیون رسیدگی بـه تعهدات ارزی مادر کنندگان

بـه استناد بند یک مصوبه شماره 79553ت/۲۱۰۱۲هـ مورخ ۷۷/۱۲/۲۷ و مصوبه شماره ۴۶۳۰۸ ت/۲۵۵۵۶/هـ مورخ ۸۰/۱۰/۱۲ هیأت وزیران و مصوبه مورخ ۸۰/۱۰/۲۸ شورای عالی توسعه صادرات غیرنفتی مقرر گردید تعهدنامه های ارزی صادرکنندگانی کـه در موعد مقرر تعهدنامه های ارزی خود را ایفا نمی نمایند، طبق آیین نامه اجرایی پیوست در "کمیسیون رسیدگی بـه تعهدات ارزی صادر کنندگان" مطرح شود.

بانکها مکلفند در صورت عدم ایفای تعهدنامه ارزی صادرکنندگان در مهلت مقرر مراتب را با ارسال مدارک مربوط جهت رسیدگی در "کمیسیون رسیدگی بـه تعهدات ارزی صادرکنندگان" بـه این اداره منعکس نمایند پس از ابلاغ تصمیم کمیسیون مذکور مینی بر غیر موجه بودن عدم ایفای تعهد صادرکنندگان لازم است پرونده از طریق مراجع قضایی پیگیری شود.

ز ـ اصلاحی 1384/06/27 بموجب بخشنامه شماره 56/1108 ـ تأمین مالی صادرات کالا و خدمات

شرایط تأمین مالی صادرات کالا و خدمات در بخش چهارم مجموعه مقررات ارزی (تسهیلات ارزی) درج شده است.

بیشتر بخوانید: