نظامنامه قانون وکالت 1315 مصوب 1316/03/19

نظامنامه قانون وکالت 1315 مشتمل بر صد و دوازده ماده مصوب 1316/03/19 وزیر عدلیه

شناسنامه نظامنامه قانون وکالت 1315:

شماره روزنامه رسمی: 2523

تاریخ روزنامه رسمی: 1316/04/02

شماره ابلاغ:6913/2065/16

تاریخ ابلاغ:1316/03/19

مرجع تصویب: وزیر عدلیه

تاریخ تصویب: 1316/03/19

بیشتر بخوانید:

مقررات مرتبط با نظامنامه قانون وکالت 1315 (مقررات وکلای دادگستری)

وکالت و نمایندگی قضایی در نظریات مشورتی

وکالت و نمایندگی حقوقی در آراء وحدت رویه قضایی

نمایندگی حقوقی در آرا دیوان عدالت اداری

متن نظامنامه قانون وکالت 1315:

نظر بـه مواد 1 و10 و 14 و 18 و شق دوم از ماده 19 و مواد 25 و 26 و33 و 46 قانون وکالت نظامات ذیل را مقرر می دارد:

فصل اول ـ در تعیین وکلا محدود و کارگشایان و درخواست پروانه وکالت

ماده 1 ـ رییس قسمت تشکیلات وکلاء بـه منظور اجراء تبصره یک قانون وکالت همه ساله قبل از شهریور ماه صورتی با رعایت احتیاجات حوزه های قضایی و استعداد وکلاء محل تهیه و بـه وزارت عدلیه پیشنهاد می نماید پس از تصویب مراتب را بـه عدلیه محل و وکیلی کـه محدود گردیده اعلام می دارد:

ماده 2 ـ رییس تشکیلات وکلاء همه ساله از محلهایی کـه بـه قدر کفایت از وکلاء درجات سه گانه ندارد صورتی تهیه و پس از تصویب وزارت عدلیه اعلانی برای استحضار داوطلبان کارگشایی منتشر خواهد نمود و موقع امتحان و مواد امتحانیه و تاریخ حضور در مرکز را در آن قید می نماید.

ماده 3 ـ برنامه امتحانات کارگشایان عبارت است از:

1ـ کلیات قانون اصول محاکمات حقوقی

2ـ کلیات قانون اصول محاکمات جزایی.

3 ـ کلیات قانون مدنی

4ـ کلیات قانون مجازات عمومی.

5ـ کلیات قوانین و نظامنامه های ثبت اسناد و املاک.

6 ـ قانون و نظامات راجعه بـه وکالت

7ـ کلیات قوانین تجاری

ماده 4 ـ امتحان کتبی و شفاهی است و حداکثر نمرات شش است.

شش خیلی خوب

پنج خوب

چهار کافی

سه قابل قبول

دو بد

یک خیلی بد.

ماده 5 ـ برای قبول شدن در امتحان حداقل معدل کتبی و شفاهی نباید از سه کمتر باشد و مع هذا هر داوطلبی کـه دارای یک نمره یک یا دو نمره دو باشد مردود است.

ماده 6 ـ هیات ممتحنه را وزیر عدلیه از قضات و استادان دانشکده حقوق تحت نظر مدعی العموم کل تشکیل می دهد.

ماده 7 ـ جلسات امتحان در فروردین و مهرماه تشکیل می شود.

ماده 8 ـ نتیجه امتحان ضمن صورت مجلس از طرف هیات ممتحنه بـه دفتر کل بازرسی و تشکیلات وکلاء ارسال می شود.

ماده 9 ـ دفتر کل بازرسی و تشیکلات وکلاء مکلف است مدتی را کـه وزارت عدلیه برای اجرای ماده یک قانون وکالت و تطبیق وضع وکلاء هر محل با ماده مزبور تعیین می نماید در مجله رسمی و عدلیه محل اعلام و مرجع تسلیم اوراق و درخواست و شرایط آنرا تعیین نماید.

ماده 10 ـ پارکه های ولایات و امنای صلح در نقاطی که پارکه نیست مکلفند اوراق و درخواست پروانه وکالت و ضمائم آنرا بلافاصله پس از انقضاء مهلت بـه قسمت تشکیلات وکلاء بفرستند.

ماده 11 ـ درخواست پروانه وکالت باید دارای ضمائم ذیل باشد:

1 ـ چهارقطعه عکس

2 ـ قبض ودیعه وجه تمبر پروانه مورد درخواست

3 ـ مستندات درخواست از قبیل تصدیق سنین سابقه وکالت یا تصدیق سنین سابقه قضایی یا رونوشت مصدق مدارک معلومات ـ مرجع صدور تصدیق سابقه وکالت قسمت تشکیلات وکلاء و سابقه قضایی یا خدمات اداری، اداره کارگزینی مربوطه است.

ماده 12 ـ در صورتی کـه دانشنامه لیسانس از دانشکده های خارجه صادر شده باشد تصدیق شورای عالی معارف کـه حاکی از ارزش دانشنامه باشد و ترجمه آن نیز لازم است.

ماده 13 ـ هر گاه تقاضانامه ناقص باشد اخطاری برای رفع نواقص از طرف رییس قسمت تشکیلات وکلا می شود کـه در ظرف مدت ده روز نواقص را مرتفع نماید پس از انقضاء مدت مزبور در صورتیکه تقاضاکننده رفع نواقص ننموده باشد و فرصت مندرج در ماده 9 نیز منقضی شده باشد دیگر درخواستی از تقاضاکننده پذیرفته نمی شود.

ماده 14 ـ قسمت تشکیلات وکلاء برای تشخیص صلاحیت و درجه تقاضاکننده اوراق مخصوصی باید ترتیب بدهد و رای رییس دفتر کل بازرسی و تشیکلات وکلاء را بوسیله آن بـه تقاضاکننده ابلاغ نماید.

ماده 15 ـ ابلاغ مزبور ممکن است در دبیرخانه دفتر کل بازرسی و تشکیلات وکلاء و یا بوسیله مامورین ابلاغ یا دفتر محاکم یا پارکه های ولایت بـه عمل آید در هر سه صورت ابلاغ کننده باید تاریخ ابلاغ و امضاء کسی را کـه بـه او ابلاغ شده تصدیق نماید و در صورتی کـه ابلاغ شونده از رؤیت استنکاف نماید استنکاف او را بنویسد.

ماده 16 ـ تقاضای رسیدگی از محکمه انتظامی کـه در ماده 12 قانون وکالت مقرر است بوسیله عرض حال بـه عمل می آید و هر گاه معترض مستنداتی داشته باشد و ضمیمه عرض حال ننماید پس از ابلاغ عرض حال بـه قسمت تشکیلات وکلاء دیگر سندی از او پذیرفته نخواهد شد.

ماده 17 ـ عرض حال باید در دو نسخه تنظیم و یک نسخه از آن را دفتر دیوان عالی تمیز در ظرف پنج روز از تاریخ وصول بـه قسمت تشکیلات وکلاء بفرستد.

ماده 18 ـ هر گاه جهت اختلاف صلاحیت علمی تقاضاکننده برای شغل وکالت یا برای درجه مورد تقاضای او باشد محکمه انتظامی اختباری از معلومات او بـه عمل خواهد آورد اختبار مزبور کتبی و شفاهی است و هر گاه راجع بـه صلاحیت اخلاقی تقاضاکننده باشد محکمه عالی انتظامی اظهارات نماینده دفتر کل بازرسی وکلاء را استماع خواهد نمود.

ماده 19 ـ مفاد رای دفتر کل بازرسی در صورتی کـه مبنی بر رد باشد باید بـه محاکم و مراجع قضایی و ثبت اسناد اطلاع داده شود کـه شخص مردود را بـه وکالت نپذیرند و در صورتی کـه رای مزبور از طرف محکمه انتظامی نقض شود باید مراتب بـه محاکم و مراجع قضایی اعلام گردد.

ماده 20 ـ متن سوگندنامه کـه بـه موجب ماده 14 قانون وکالت مقرر است بـه نحو ذیل است: اینجانب امضاء کننده ذیل خداوند متعال را شاهد گرفته قسم یاد می نمایم کـه قوانین و نظامات مخصوصاً قوانین و نظامات مربوطه بـه شغل وکالت را همیشه محترم شمرده و کوچکترین اقدامی بر علیه تامین قضایی و شرافت قضاوت و وکالت ننمایم و در حفظ حیثیات شغلی کـه بدان نائل شده ام ساعی و جز عدالت و احقاق حق منظور دیگری نداشته باشم و نسبت بـه مقامات قضایی و اداری رعایت احترام را نموده راستی و پاکدامنی را در کلیه امور شخصی و اداری و کارهای مرجوعه رویه خود قرار دهم و در امور راجعه نظریات خصوصی را داخل ننموده و پیرامون کینه ورزی و انتقام جویی نگردیده و همیشه مدافع از حق و صلح طلب باشم. شرافت من وثیقه اجراء این سوگندنامه است.

ماده 21 ـ پروانه وکالت پس از اجراء سوگند کـه مطابق آیین فوق به عمل می آید بـه وکیل داده می شود.

ماده 22 ـ در هر حوزه کـه اجراء قانون وکالت تمام شده باشد وکلاء آن حوزه در حضور هیاتی کـه در ماده 23 مقرر است سوگند یاد خواهند نمود.

ماده 23 ـ اصلاح 1318 ـ هیات مندرج در ماده 22 مرکب است از رییس دادگاه انتظامی و رییس و دادستان دادگاه وکلاء و از دادگاه های عمومی رییس و دادستان استان و رییس و دادستان شهرستان در مرکز رییس و دادستان استان و رییس و دادستان شهرستان و یک نفر از امنای دادگاه بخش در مقرر حوزه های استان ولایات رییس و دادستان شهرستان و یکنفر از امنای دادگاه بخش یا کارمند علی البدل یا یکی از بازپرس ها بـه انتخاب رییس دادگستری با رعایت تقدم رتبه برای مقر حوزه های شهرستان امین دادگاه بخش برای مقر حوزه های دادگاه های بخش و مأمورین صلح برای مقر حوزه های بخشدارها.

ماده 23 مکرر ـ الحاق 1317 ـ مراسم سوگند اشخاص کـه بعد از اجراء آیین سوگند در هر محل بـه سمت وکالت در عدلیه یا کارگشایی قبول میشوند و همچنین اشخاصی کـه با داشتن عذر موجه نتوانسته باشند در جلسه سوگند حاضر شوند در مرکز در حضور رییس دادگاه استیناف و در شهرستانها در حضور رییس عدلیه بـه محل بـه عمل میاید.

ماده 24 ـ محل و روز و ساعت حضور برای مراسم سوگند از طرف دفتر کل بازرسی و تشکیلات وکلاء تعیین و بـه اعضاء هیات و وکلاء عدلیه اطلاع داده می شود.

ماده 25 ـ اعضاء هیات با لباس رسمی قضاوت و وکلاء عدلیه با لباس مخصوص به نحوی کـه در فصل پنجم مقرر است باید حاضر شوند.

ماده 26 ـ جلسه سوگند علنی است.

ماده 27 ـ وکلاء به ترتیب درجه و رعایت حروف تهجی نام خانوادگی یکان یا دسته دسته (دسته عبارت از 3 الی 5 نفر است) بـه تشخیص هیات سوگند یاد می نمایند.

ماده 28 ـ سوگندنامه در موردی کـه وکلاء یکان یکان سوگند یاد نمایند بـه وسیله خود وکیلی کـه سوگند یاد می نماید قرائت می شود. سپس عده ای کـه سوگند یاد می نمایند دست راست را بلند کرده عبارت ذیل را بـه صدای بلند ادا می نماید (بـه همین مراتب سوگند یاد می کنم) پس از آن ذیل سوگندنامه را امضاء می کنند.

ماده 29 ـ بلافاصله پس از مراسم سوگند اسامی اشخاصی کـه سوگند یاد نموده اند ضمن صورت مجلس بـه قسمت تشکیلات وکلاء اطلاع داده می شود.

ماده 30 ـ رییس قسمت تشکیلات وکلاء در مرکز و مدعیان عمومی بدایت در ولایات مامور اجرای این آیین هستند.

فصل دوم ـ در تشکیلات کانون وکلاء و معاضدت قضایی

ماده 31 ـ رییس دفتر کل بازرسی و تشکیلات وکلاء در هر حوزه کـه تشکیل کانون وکلاء را لازم بداند پیشنهادی با ذکر دلائل لزوم بـه وزارت عدلیه تقدیم می کند تا در صورت تصویب اقدام بـه تشکیل کانون نماید.

ماده 32 ـ برای اجرای شق اول ماده 19 قانون وکالت کانون وکلاء می تواند دارای قسمتهای مختلفه باشد و همچنین مجاز است برای ترقی علمی وکلاء نشریات حقوقی داشته و جلسات خطابه با حضور رییس پارکه وکلاء در مرکز و مدعی العموم بدایت در ولایات تشکیل دهد.

ماده 33 ـ تعداد اعضاء علی البدل هیات مدیره نصف اعضاء اصلی است و اسامی اعضاء اصلی و علی البدل باید در مجله رسمی اعلان شود.

ماده 34 ـ مؤسسه معاضدت قضایی در مرکز است و دارای شعب ذیل می باشد: 1ـ دبیرخانه 2ـ شعبه عرایض 3ـ شعبه قضایی

ماده 35 ـ کارکنان معاضدت قضایی باید حتی المقدور از بین وکلاء عدلیه انتخاب شوند ممکن است برای آنها حق الزحمه در بودجه کانون منظور شود.

ماده 36 ـ تقاضای معاضدت بـه دبیرخانه مؤسسه مزبور داده می شود کسانی کـه دور از مرکز معاضدت قضایی هستند می توانند مستقیما یا توسط کانون محل در صورتی کـه تشکیل شده باشد و یا بـه وسیله دفتر عدلیه اقامت خود را تقاضا نماید. در اینصورت کانون یا دفتر عدلیه محل موظف است تقاضانامه را بـه انضمام مستندات و مدارکی کـه بـه موجب ماده 11 این نظامات مقرر است در اسرع اوقات بـه دبیرخانه معاضدت قضایی ارسال دارند.

ماده 37 ـ در صورتی کـه معاضدت قضایی لازم بداند کـه توضیحاتی از تقاضا کننده بخواهد مشارالیه بوسیله نامه یا اخطار احضار می شود ولی هر گاه اقامتگاه متقاضی خارج از مرکز معاضدت قضایی باشد تحقیقات بوسیله یکی از وکلاء یا دفتر عدلیه محل یا پارکه محل اقامت تقاضا کننده بـه عمل می آید.

1ـ تصدیق از معتمدین یا کلانتری محل اقامت تقاضا کننده مبنی بر عدم قدرت او برای تادیه حق الوکاله.

2ـ رونوشت مدارک دعوی

ماده 38 ـ معاضدت قضایی می توانند تحقیقاتی در دلائل دعوی بنماید و هر گاه تشخیص دهند کـه مقصود تقاضا کننده سوء استفاده و شرخری است از تعیین وکیل خودداری و تقاضا را رد می نماید.

ماده 39 ـ درصورت رد تقاضا کننده می تواند در ظرف 10روز بـه هیات مدیره کانون شکایت کند رای هیات مدیره قطعی است.

ماده 40 ـ کلیه ارجاعاتی کـه از طرف معاضدت قضایی در حدود صلاحیت مؤسسه بـه وکلاء یا دفاتر عدلیه یا پارکه می شود باید بـه اسرع وقت انجام گردد.

ماده 41 ـ شعبه عرایض پس از وصول عرض حال بـه طریق ذیل اقدام خواهد نمود: هر گاه عرض حال ناقص باشد نواقص آنرا بـه دفتر دستور خواهد داد و اگر عرض حال کامل باشد عقیده خود را در پیشرفت دعوی خواهد نوشت در صورتی که پیشرفت داشته باشد آنرا بـه شعبه قضایی تسلیم خواهد نمود. شعبه قضایی وکیلی را برای تقاضا کننده معین می نماید.

ماده 42 ـ ابلاغات در 3 نسخه صادر می شود. نسخه اول بـه تقاضا کننده داده خواهد شد و نسخه ثانی در پرونده مربوطه بایگانی و نسخه ثالث برای ابلاغ بـه وکیل انتخابی بـه دفتر کانون ارسال خواهد شد.

ماده 43 ـ وکیل منتخب مکلف است قرارداد حق الوکاله تنظیم نموده نسخه دوم آنرا با رسید وکالتاً بـه دبیرخانه معاضدت قضایی بفرستند و پس از ختم دعوی در صورتیکه موکل محکوم له واقع شود و خمس حق الوکاله را کـه در قرارداد تنظیمی مقرر است وصول و بـه صندوق کانون ایصال دارد مگر اینکه ثابت نماید در بافت حق الوکاله قانوناً غیر مقدور است.

ماده 44 ـ وکیل انتخابی باید از جریان کار مرجوع شعبه قضایی را مطلع دارد.

ماده 45 ـ وکیل انتخابی می تواند از شعبه قضایی مؤسسه راجع بـه طرز اقداماتی کـه لازم است مشورت کند.

ماده 46 ـ در مواردی کـه انجام مقدمات و تشریفات مربوط بـه معاضدت قضایی موجب انقضاء موعدی از تقاضا کننده بشود رییس کانون می تواند مستقیماً وکیل انتخاب نماید مشروط بر اینکه تقاضانامه از حیث ضمائم کامل باشد.

ماده 47 ـ قرارداد حق الوکاله معاضدتی بـه اسم معاضدت قضایی تنظیم می شود و مامور وصول حق کانون محاسبات مؤسسه مزبور است.

ماده 48 ـ نمونه اوراق تقاضانامه و سایر اوراق مربوط بـه امور معاضدت را هیات مدیره کانون تعیین خواهد نمود.

ماده 49 ـ دفتر معاضدت مکلف است اطلاعاتی کـه از طرف وکیل انتخابی واصل می شود بـه موکل ابلاغ نماید.

فصل سوم ـ در ترفیع

ماده 50 ـ وزارت عدلیه همه ساله برای اجرای ماده 26 قانون وکالت و نظارت در ترفیع وکلاء کمیسیون تشکیل می دهد اعضاء کمیسیون عبارتند از: رییس و مدعی العموم و اعضاء محکمه وکلاء رییس اداره حقوقی و رییس اداره نظارت و رییس قسمت تشکیلات وکلاء کـه سمت منشی گری کمیسیون را نیز خواهد داشت.

بیشتر بخوانید:

مقررات مرتبط با نظامنامه قانون وکالت 1315 (مقررات وکلای دادگستری)

وکالت و نمایندگی قضایی در نظریات مشورتی

وکالت و نمایندگی حقوقی در آراء وحدت رویه قضایی

نمایندگی حقوقی در آرا دیوان عدالت اداری

ماده 51 ـ وکلایی کـه از حیث مدت مقرر در شق یک ماده 26 قانون وکالت از نظر معلومات خود را مستحق ترفیع می دانند باید منتهی تا آخر اسفندماه بـه قسمت تشکیلات وکلاء تقاضانامه بدهند و اداره مزبور باید منتهی تا آخر فروردین ماه صورت اسامی آنان را تنظیم و با اظهارنظر نسبت بـه مدت اشتغال در درجه ای کـه برای هر یک تعیین شده و سوابق اخلاقی و درجه علمی آنان تنظیم و تسلیم کمیسیون ترفیع نماید. بـه تقاضانامه های واصله پس از موعد فوق ترقیب اثر داده نخواهد شد.

ماده 52 ـ کمیسیون ترفیع می تواند لدی الاقتضاء از معلومات تقاضا کننده ترفیع اختیار نماید.

ماده 53 ـ کمیسیون ترفیع نظر خود را باید منتهی تا آخر خرداد ماه بـه رییس دفتر کل بازرسی و تشکیلات وکلاء کتباً اشعار دارد اسامی مرفعین در مجله رسمی درج می شود.

فصل چهارم ـ در تکالیف و تشکیلات دارالوکاله

ماده 54 ـ وکلاء عدلیه مکلفند محل سکونت خود را کتباً بـه قسمت تشکیلات وکلاء اطلاع دهند و در صورتیکه محل سکونت خود را تغییر دهند مراتب را با قید محل اقامت جدید در ظرف 24 ساعت مزبور بنویسند.

ماده 55 ـ وکلاء مکلفند دارای دفاتر ذیل باشند:

1ـ دفتر ثبت

2ـ دفتر رسید اسناد موکلین

3ـ دفتر درآمد و هزینه دارالوکاله و موکلین دفاتر مزبور مطابق دستور قسمت تشکیلات وکلاء تنظیم و نگاهداری خواهد شد و باید در اولین اخطار قسمت مزبور یا پارکه وکلاء ارائه و تسلیم شود.

ماده 56 ـ وکلاء عدلیه مکلفند برای هر گونه وجهی کـه از موکل بـه منظور حق الوکاله یا مخارج محاکمه یا مسافرت و یا سایر مخارج قانونی دریافت می کنند قبض رسید مخصوص کـه مطابق نمونه موجود در دفتر کانون وکلاء است بـه موکل بدهند و صریحاً قید نمایند وجه ماخوذه بابت حق الوکاله است یا سایر مخارج قانونی.

ماده 57 ـ وکلاء باید در مقابل هر سندی کـه از موکل دریافت می کنند اعم از اینکه سند مزبور اصل باشد با رونوشت مصدق رسیدی مطابق نمونه مخصوص کـه در کانون وکلاء موجود است بـه موکل بدهند و نوع سند و مفاد و تاریخ آنرا در ورقه رسید قید نمایند.

ماده 58 ـ وکلاء مکلفند همه ساله در مهر و فروردین ماه صورت حساب شش ماه گذشته را برای موکل بفرستند صورت حساب تفصیلی است و رونوشت آن در پرونده مربوطه بـه موکل بایگانی می شود.

ماده 59 ـ وکلاء مکلفند در ظرف 24 ساعت پس از اعلام تعلیق پروانه وکالت و دفاتر وکالتی خود را در مرکز بـه قسمت تشکیلات وکلاء و در ولایات بـه مدعیان عمومی کـه سمت نمایندگی دفتر کل بازرسی و تشکیلات وکلاء را دارند تسلیم نمایند کـه تعیین تکلیف قطعی آنها در پرونده آنها بایگانی شود این ماده شامل اشخاصی کـه قبل از اجراء قانون وکالت معلق گردیده اند نیز می باشد و تا تعیین تکلیف قطعی پروانه و دفاتر در پرونده وکیل معلق موقتاً بایگانی می شود متخلف بـه مجازات انتظامی از درجه چهار بـه بالا محکوم خواهد شد.

ماده 60 ـ وکلاء عدلیه و کارگشایان نباید بالاتر از درجه ای کـه دارند قبول وکالت نمایند.

ماده 61 ـ وکلاء عدلیه و کارگشایان نباید:

1ـ در امور وکالتی ایجاد وسائط نمایند.

2ـ برای تعویق حق طرف از وکالت موکل استعفا داده و سپس بوسیله وکالتنامه جدیدی همان دعوی را تعقیب نمایند.

3ـ برای تطویل محاکمه و تعویق در احقاق حق ادعای جعل و یا تعیین جاعل نمایند و یا بطور کلی موجبات تطویل محاکمه را فراهم آورند.

ماده 62 ـ وکلاء مکلفند لوایح و نوشتجات خود را طبق اوراق مخصوص کـه در لوحه آن نام و محل اقامت خود و دارالوکاله مربوطه را قید کرده باشند بـه محاکم تسلیم نمایند و حتی المقدور ماشین تحریر استعمال نموده و یا مکاتبات را با خط خوب و خوانا بنویسند.

ماده 63 ـ وکلاء مکلفند وکالتنامه هاییکه از موکلین دریافت می دارند طبق اوراق مخصوصی کـه برای اینکار مقرر است تنظیم و بـه موکل بدهند متخلف در وهله اول بـه سه ماه انفصال و در صورت تکرار ممنوع الوکاله خواهد شد.

ماده 64 ـ وکلاء درجه اول مکلفند برای پذیرایی موکلین و انجام وظایف وکالتی خود دارای دارالوکاله کـه مطابق نظامنامه ذیل باشد باشند:

1ـ محل آن مناسب و بـه قسمت تشکیلات وکلاء اطلاع داده شده باشد.

2ـ لااقل دارای یکنفر وکیل کـه سمت معاونت دارالوکاله را خواهد داشت باشد و بـه اندازه کافی عضو تحریری داشته باشد.

3ـ همه روزه لااقل چهار ساعت برای پذیرایی ارباب رجوع مفتوح و ساعت پذیرایی در درب ورود اعلام شده باشد و یکنفر عضو برای انجام تقاضای ارباب رجوع حاضر باشد.

4ـ دارای ثبت و بایگانی منظم باشد و برای هر موکل پرونده کـه محتوی کلیه اقداماتی کـه شده باشد.

5 ـ دفتر نماینده بـه نام موکلین داشته باشند.

ماده 65 ـ وکلاء عدلیه نباید بـه هیچ عنوان و عذری عرض حال کـه از حیث تمبر ناقص باشد بـه محاکم تقدیم دارند.

فصل پنجم ـ در لباس

ماده 66 ـ وکلاء درجه اول و دوم عدلیه مکلفند در موقع محاکمات جنایی و در سایر محاکماتی کـه قضات با لباس قضایی هستند و همچنین در مواردی کـه از طرف قسمت تشکیلات وکلاء بـه آنها ابلاغ می شود با لباس مخصوص وکالت حاضر شوند استعمال لباس وکالت غیر از موارد فوق ممنوع است.

ماده 67 ـ لباس مخصوص وکالت عبارت است از لباده وکلاء مشکی و یقه لب شکسته سفید و دستمال گردن سفید چین دار مطابق نمونه کـه در قسمت تشکیلات وکلاء موجود است با شلوار و کفش و جوراب مشکی استعمال می شود.

ماده 68 ـ داشتن لباس وکالت برای وکلاء درجه اول و دوم اجباری است:

ماده 69 ـ لباس اعضای هیات مدیره دارای مشخصات ذیل است: مغزی طلایی در طرفین پارچه کـه از شانه چپ بـه طرف جلو آویخته شده (اپی تژ) و علامت کانون کـه روی آن در قسمت پایین ملیله دوزی شده باشد. دوره کلاه و روی (اپی تژ) لباس رییس کانون ملیله دوزی بـه شکل برگ و گل سرخ کـه طرفین آن دارای نوار ملیله دوزی بـه عرض 2 سانتیمتر است. لباس نایب رییس مطابق لباس رییس است بـه استثناء ملیله دوزی طرفین برگ سرخ.

ماده 70 ـ علامت ممیزه لباس وکلایی کـه دارای درجه علمی لیسانس هستند عبارت از پوست سفیدی است بـه عرض شش سانتیمتر کـه در آخر (اپی تژ) در جلو و پست دوخته می شود اعضاء مؤسس کانون مرکزی می توانند علامت کانون را در روی (اپی تژ) استعمال نمایند. برای استعمال علائم ممیزه مندرجه در این ماده باید قبلاً از طرف دفتر کل بازرسی و تشکیل وکلاء تحصیل اجازه نمود.

فصل ششم ـ نظامنامه مربوطه بـه حق الوکاله و هزینه مسافرت

ماده 71ـ حق الوکاله دعاوی و خسارت هایی کـه از این بابت محکوم له می تواند از محکوم علیه مطالبه نماید مطابق تعرفه زیر است:

1ـ دعاوی کـه بهای خواسته آنها تا پانصد ریال است صدی ده از بهای خواسته برای یک درجه .

2ـ در دعاوی کـه بهای خواسته آنها بیش از پانصد ریال است برای مراحل نخستین و پژوهش و فرجام.

الف ـ تا پانصدهزار ریال صدی ده از بهای خواسته.

ب ـ تا یک میلیون ریال نسبت بـه مازاد از پانصدهزار ریال صدی هفت از بهای خواسته.

ج ـ از یک میلیون ریال ببالا نسبت بـه مازاد از یک میلیون ریال صدی پنج از بهای خواسته.

3ـ در دعاوی کـه تعیین بهای خواسته قانوناً لازم نیست ( از قبیل تصرف عدوانی و افراز) یا خواسته مالی نیست و در دعاوی کیفری و کیل و موکل می توانند بـه تراضی تعیین حق الوکاله نمایند ولی در مورد اختلاف در صورتی کـه قرارداد در بین نباشد و در مورد مطالبه خسارت از طرف محکوم له همچنین در مواردی کـه دادگاه برای متهم و کیل انتخاب می نماید تعیین میزان حق الوکاله و خسارات با توجه بـه موضوع دعوی و وقتی کـه برای آن کار صرف شده و تمکن موکل و وضعیت و کیل بـه نظر دادگاه است.

4ـ حق الوکاله دعوی متقابل و جلب ثالث نصف میزانی است کـه در تعرفه بالا مقرر است.

ماده 72ـ حق الوکاله مقرر در بند2 و 3 و 4 ماده 71 نسبت بـه مرحله نخستین و پژوهش و فرجام بـه ترتیب زیر تقسیم می شود.

1ـ برای مرحله نخستین صدی 50

2ـ برای مرحله پژوهش صدی 30

3ـ برای مرحله فرجام صدی 20

مگر در دعاوی کیفری کـه ماهیتاً قابل رسیدگی در یک درجه است مانند دعاوی جنایی و دعاوی کـه در دیوان کیفر کارکنان دولت رسیدگی می شود کـه در این صورت دو سوم حق الوکاله بـه مرحله ماهوی و یک سوم آن بـه مرحله فرجامی تعلق خواهد گرفت.

ماده 73ـ در مواردی کـه حق الوکاله مربوط بـه دعوایی است بـه یکی از نتایج زیر منتهی شده بـه ترتیب زیر تقسیم می شود:

1 ـ برای ابطال دادخواست بیش از پاسخ دعوی ربع حق الوکاله مرحله نخستین و اگر میزان خسارت بـه ترتیب مزبور از سه هزار ریال تجاوز نماید میزان آن مقطوعاً سه هزار ریال است.

2 ـ برای ابطال دادخواست بعد از پاسخ دعوی نصف حق الوکاله مرحله نخستین.

3 ـ برای سقوط دعوی پژوهش قبل از پاسخ بـه شکایت ربع حق الوکاله مرحله پژوهش و اگر میزان آن از سه هزار ریال تجاوز نماید مقطوعاً سه هزار ریال.

4 ـ برای سقوط دعوی پژوهشی بعد از پاست بـه شکایت نصف حق الوکاله مرحله پژوهشی.

5 ـ برای صدور حکم غیابی در هر مرحله نصف آنچه طبق این تعرفه برای آن مرحله مقرر است.

6 ـ برای سقوط حق اعتراض نصف آنچه مطابق این تعرفه برای مرحله کـه قرار از آن مرحله صادر می شود.

7 ـ خسارت حق الوکاله سایر قرارهایی کـه مستقلاً قابل پژوهش یا فرجام است دادگاه با رعایت حق الوکاله سایر قرارها تعیین می نماید.

تبصره ـ حق الوکاله قرار قبول ایراد مرور زمان مطابق حق الوکاله ایست کـه برای حکم مقرر است ولی اگر قرار مزبور و همچنین سایر قرارهایی کـه مستقلا قابل شکایت است گسیخته یا شکسته شد حق الوکاله اضافه بر آنچه برای رسیدگی ماهوی مقرر است بـه آن تعلق نخواهد گرفت.

ماده 74 ـ حق الوکاله دعاوی دادگاه های اختصاصی بـه ماخذ بهای خواسته و نسبت مذکور در ماده 71 مقرر است کـه شصت درصد مجموع آن برای مرحله نخستین و چهل درصد آن مخصوص مرحله تجدیدنظر می باشد.

تبصره 1 ـ نسبت بـه اموری کـه دو خارج از دادگستری یا پس از طرح آن در دادگاههای بـه داوری ارجاع گردیده طبق حکم یا نظر سازشی داور با صلحاً خاتمه باید حق الوکاله آن در صورتی کـه در خارج از دادگستری باشد حق الوکاله مرحله نخستین و چنانچه پس از طرح آن در دادگستری باشد تابع تعرفه ای خواهد بود کـه برای مرحله مرجوعه مقرر است.

تبصره 2 ـ در صورت عزل یا استعفاء وکیل قبل از ختم مرحله تعیین کاری کـه وکیل در آن مرحله نموده و حق الوکاله کـه طبق این تعرفه به آن تعلق می گیرد بـه نظر دادگاه است.

ماده 74 ـ مکرر ـ میزان حق الوکاله امور اجرایی دادگاه ها و شعبات اجرای ثبت بـه مأخذ اصل محکوم بـه و مورد تعهد بـه قرار زیر می باشد و ممکن است بـه تناسب آنچه کـه اجرا می شود پرداخته شود:

1ـ تا پانصد هزار ریال از بهای مورد اجرا صدی پنج.

2ـ تا یک میلیون ریال نسبت بـه مازاد از پانصد هزار ریال صدی سه و نیم.

3ـ از یک میلیون ریال بـه بالا نسبت بـه مازاد از یک میلیون ریال صدی دو و نیم.

تبصره 1ـ در موارد اجراییه های غیرمالی در صورت اختلاف طبق قسمت سوم ماده 71 حق الوکاله بـه نظر دادگاه صلاحیت دار تعیین می شود.

تبصره 2 ـ در صورتی کـه عملیات اجرایی منتهی بـه نتیجه نشد مانند آنکه محکوم علیه یا متعهد معسر یا ورشکسته گردید نیز در صورت اختلاف تعیین میزان حق الوکاله بـه نظر دادگاه است.

تبصره 3 ـ در هر مورد کـه در این آیین نامه مرحله نخستین ذکر شده شامل دادسرای شهرستان و دادگاه بخش و امور مرجوعه بـه مأمور صلح نیز خواهد بود.

ماده 75 ـ هزینه مسافرت و کلاء و کارگشایان مطابق تعرفه زیر است.

1ـ برای وکلاء درجه اول و دوم کیلومتری ده ریال و روزی 250 ریال فوق العاده.

2ـ برای وکلاء درجه سوم و کارگشایان کیلومتری 5 ریال و روزی 150 ریال فوق العاده.

ماده 76 ـ وکلاء عدلیه نباید ضمن قرارداد حق الوکاله هزینه محاکمه عدلیه را عهده دار شوند ولی در عین حال می توانند بـه موجب رسید جداگانه مبلغی از موکل یا نماینده او برای مخارج مزبور به طورعلی الحساب دریافت نمایند مشروط براینکه صورت مخارج را طبق این نظامنامه برای موکل بفرستد.

ماده 77 ـ راجع بـه حق الوکاله و خساراتی کـه قبل از اجراء این آیین نامه تصفیه نشده باشد و قراردادی هم در بین نباشد مطابق این آیین نامه رفتار خواهد شد.

ماده 78 ـ گرفتن هرگونه سند رسمی یا عادی از موکل بجای قرارداد حق الوکاله از قبیل سند ذمه یا شرطی و یا چک بـه وعده یا فته طلب و غیره اعم از اینکه گرفتن اسناد مزبور برای تمام یا قسمتی از حق الوکاله باشد و همچنین تنظیم قرارداد حق الوکاله بر طبق اوراقی سوای آنچه بـه موجب قانون وکالت و این نظامنامه مقرر می باشد ممنوع است و متخلف بـه مجازات انتظامی از درجه 5 بـه بالا محکوم خواهد شد و هر گاه ثابت شود کـه این عمل بطور ساختگی و حیله انجام شده از قبیل آنکه سند در ظاهر بنام دیگری تنظیم و گرفته شده و در باطن مربوط بـه وکیل بوده است متخلف محروم الوکاله خواهد شد.

ماده 79 ـ انتقال قرارداده حق الوکاله بـه دیگری مادام کـه کار انجام و خاتمه نیافته اعم از اینکه انتقال گیرنده وکیل باشد یا نه بدون رضایت موکل ممنوع است و متخلف بـه مجازات انتظامی از درجه چهار بـه بالا محکوم خواهد شد.

ماده 80 ـ شرکت در مدعابه برای وکلاء عدلیه ممنوع است و متخلف بـه مجازات انتظامی از درجه 4 بـه بالا محکوم خواهد شد و در صورتی کـه ثابت شود این عمل بطور ساختگی و حیله انجام یافته از قبیل آنکه شرکت در مدعا بـه بنام دیگری است و در باطن مربوط بخود وکیل می باشد مجازات وکیل متخلف از درجه 5 بـه بالا خواهد بود.

فصل هفتم ـ نظامنامه قانون وکالت در تعقیب و محاکمه انتظامی وکلاء عدلیه

قسمت اول ـ طرز رسیدگی بـه شکایات و تخلفات

ماده 81 ـ همین که شکایت یا گزارشی بـه دادسرای انتظامی وکلاء واصل شد برای هر شکایت یا گزارش پرونده مخصوصی تشکیل و بـه دستور کتبی دادستان انتظامی وکلاء (رییس دفتر کل بازرسی و سازمان وکلاء) بـه یکی از بازرسان دادسرای انتظامی وکلاء برای بازرسی ارجاع می شود.

تبصره ـ لدی الاقتضاء ممکن است دادستان شخصاً قضیه را مورد بازرسی قرار دهد.

ماده 82 ـ در صورتی کـه مندرجات شکایت نامه یا گزارشی کافی برای تعقیب نباشد از شاکی یا گزارش دهنده باید توضیح خواسته شود استیضاح ممکن است بـه یکی از طرق ذیل بـه عمل آید:

1ـ استیضاح کتبی بـه وسیله نامه

2ـ احضار شاکی و اخذ توضیحات و تنظیم صورت مجلس

3ـ استیضاح بوسیله پارکه بدایت محل یا امین صلح

ماده 83 ـ احضار وکیل بوسیله اوراق مخصوص بـه عمل می آید روز و ساعت حضور باید منجزا در اوراق مزبور قید شود در مورد فوری وکیل مورد تعقیب ممکن است بوسیله تلگراف احضار شود.

ماده 84 ـ احضار شونده باید مطابق وقتی کـه تعیین شده در شعبه مربوط بازرسی حاضر شود در صورتی کـه نتواند حاضر شود عذر موجه خود را بدون تاخیر اطلاع دهد.

ماده 85 ـ احضار وکیلی کـه خارج از مرکز اقامت دارد با موافقت رییس دفتر کل بازرسی و تشیکلات وکلاء عدلیه به عمل می آید و پس از حضور وکیل بازرسی باید خارج از نوبت به عمل آید.

ماده 86 ـ در صورتی کـه محل اقامت وکیل مشتکی عنه خارج از مرکز باشد عین یا رونوشت شکایت نامه از طرف رییس دفتر کل بازرسی و تشکیلات وکلاء عدلیه بـه پارکه محل اقامت مشتکی عنه و در نقاطی کـه پارکه نیست به امین صلح ارجاع می شود در این صورت پارکه یا امین صلح وظائف بازرس را انجام می دهد.

ماده 87 ـ در صورتی کـه بـه نظر مدعی العموم بازرسی و بازجویی کامل نباشد می تواند تکمیل آن را از بازرس بخواهد و بازرس هم مکلف است طبق دستور او عمل نماید.

قسمت دوم ـ در قرار منع تعقیب و ادعانامه

ماده 88 ـ پس از اجرای بازرسی در موردی کـه نظر بازرس بر منع تعقیب و عقیده رییس پارکه بر تعقیب باشد رییس پارکه ادعانامه تنظیم و بـه محکمه می فرستد.

ماده 89 ـ در موردی کـه دادستان و بازرس متفقاً یا دادستان در هنگامی کـه شخصاً امر بازرسی را تصدی داشته عقیده بر منع تعقیب داشته باشد با جلب نظر ویزر دادگستری پرونده بایگانی می شود در صورتی کـه بین بازرس و دادستان اختلاف وجود داشته باشد یکی متهم را قابل تعقیب و دیگری بی گناه بشمارد مراتب بـه وزارت دادگستری گزارش می شود و نظر وزارت متبع خواهد بود.

ماده 90 ـ رونوشت ادعانامه باید منتها در ظرف 3 روز از تاریخ وصول بـه محکمه برای وکیل مورد تعقیب فرستاده شود.

ماده 91 ـ وکیل مورد تعقیب مکلف است در ظرف مدتی کـه در ماده 94 مقرر است جواب ادعانامه و دفاع خود را کتباً بـه انضمام دلائل و مدارکی کـه دارد بـه دبیرخانه محکمه تسلیم دارد.

قسمت سوم ـ در طرز ابلاغ و مواعد

ماده 92 ـ وکلاء عدلیه و کارگشایان باید محل سکونت خود را بـه پارکه انتظامی وکلاء اطلاع دهند و مادام کـه تغییر آن را اطلاع نداده اند کلیه ابلاغاتی کـه بـه آن محل بشود معتبر خواهد بود.

ماده 93 ـ اوراق اخطار و احضار و رونوشت ادعانامه وا حکام و قرارهای انتظامی بوسیله پست سفارسی دو قبضه بـه محلی کـه وکیل به عنوان محل سکونت خود را معرفی نموده است ابلاغ می شود و در صورتی کـه نامه سفارشی را پستخانه به عنوان اینکه وکیل در آن محل یافت نشده یا اینکه اشخاص حاضر در آن محل از قبول نامه و امضاء قبض امتناع کرده اند اعاده نماید پارکه انتظامی وکلاء مکلف است موضوع ابلاغ را در مجله رسمی منتشر نماید و هر گاه پس از مضی مدت مقرر در ماده 94 جوابی از وکیل واصل نشود ادعانامه یا حکم یا قرار یا اخطاری کـه بترتیب فوق درج شده ابلاغ شده محسوب می شود.

تبصره 1 ـ در صورتی کـه وکیل مورد تعقیب در محل دفترکل بازرسی و تشیکلات وکلاء عدلیه حاضر باشد ممکن است اوراق اخطار و غیره حضوراً بـه او ابلاغ شود.

تبصره 2 ـ در صورت اقتضاء پارکه انتظامی وکلاء می تواند اوراق نامبرده را بوسیله پارکه یا امین صلح محل اقامت وکیل مورد تعقیب بـه او ابلاغ نماید.

ماده 94 ـ مدت تسلیم جواب ادعانامه یا عرض حال تجدیدنظر ده روز است به طریق ذیل حساب می شود:

1ـ در موردی کـه ابلاغ بـه شخص وکیل یا محل سکونت او بشود از تاریخ ابلاغ.

2ـ در صورتی کـه ابلاغ بوسیله مجله رسمی به عمل آید از تاریخ انتشار مجله برای وکلاء مقیم مرکز و نسبت بـه وکلاء مقیم ولایات برای هر 36 کیلومتر یک روز اضافه.

3ـ هر گاه ابلاغ بوسیله پست سفارشی به عمل آید از تاریخ وصول نامه برای وکلاء مقیم مرکز و نسبت بـه وکلاء ساکن ولایات برای هر36 کیلومتر یک روز اضافه منظور خواهد شد.

قسمت چهارم ـ در محاکمه بدوی و تجدیدنظر و مواعد آن

ماده 95 ـ بـه محض وصول جواب وکیل مورد تعقیب مدیر دبیرخانه موافق دستور محکمه تعیین جلسه خواهد کرد.

ماده 96 ـ جلسه رسیدگی بـه دادستان وکلاء و شخص متهم در صورتی اعلام می گردد کـه دادگاه حضور طرفین یا یکی از آنها را برای توضیحات لازم شمارد.

ماده 97 ـ منسوخ 1325 ـ حضور شخص وکیل مورد تعقیب در موقع محاکمه منوط بنظر محکمه است.

ماده 98 ـ اگر ضمن رسیدگی محکمه تحقیق امری را لازم بداند می تواند مستقیما یا بوسیله مدعیان عمومی یا بازرسان و یا هر یک از مستخدمین قضایی محل اقامت وکیل تحقیقات مقتضی را بنماید.

ماده 99 ـ محکمه باید پس از ختم رسیدگی در ظرف3روز رای داده و حکم خود را بـه پارکه وکیل مورد تعقیب ابلاغ نماید.

ماده 100 ـ هر گاه وکیل مشتکی عنه در ظرف مدت مقرر دفاعیات خود را نفرستد محکمه بر طبق اسناد موجوده رسیدگی کرده و حکم صادر می نماید.

بیشتر بخوانید:

مقررات مرتبط با نظامنامه قانون وکالت 1315 (مقررات وکلای دادگستری)

وکالت و نمایندگی قضایی در نظریات مشورتی

وکالت و نمایندگی حقوقی در آراء وحدت رویه قضایی

نمایندگی حقوقی در آرا دیوان عدالت اداری

ماده 101 ـ در صورتی کـه وکیل مورد تعقیب از رؤیت حکم یا قرار استنکاف نماید پارکه مخیر است آن حکم یا قرار را بـه طریق مندرج در ماده 93 در مجله رسمی درج نماید و یا اینکه در مدت ده روز در دفترخانه محاکم محل اقامت وکیل الصاق کند. پس از مضی مدت مزبور و تصدیق مدیر دفترخانه حکم یا قرار ابلاغ شده محسوب می شود.

ماده 102 ـ موعد تقاضای تجدیدنظر در هروز از تاریخ رؤیت (ابلاغ) حکم است مدت مسافت از قرار هر سی و شش کیلومتر یک روز بر مدت مزبور اضافه خواهد شد.

ماده 103 ـ هر گاه عرض حال اعتراض یا تجدیدنظر دارای نواقصی از حیث ضمائم و مستندات باشد محکمه مکلف بـه اخطار رفع نواقص نیست و بـه عرض حال موجود رسیدگی می کند.

ماده 104 ـ منسوخ 1325ـ رییس دفتر کل بازرسی و تشکیلات وکلاء عدلیه باید شخصاً بسمت مدعی در محکمه تجدیدنظر حاضر شود.

ماده 105 ـ رسیدگی محکمه تجدیدنظر مانند رسیدگی محکمه بدوی است.

ماده 106 ـ تجدیدنظر نسبت بـه احکامی کـه محکمه عالی انتظامی قبل از تاریخ اجرای قانون وکالت مصوبه 25 بهمن 1315 صادر نموده بـه همان طریقی بـه عمل می آید کـه قبل از تاریخ مزبور مقرر و معمول بوده.

قسمت پنجم ـ مقررات مختلفه

ماده 107 ـ رونوشت احکام قطعی بوسیله دبیرخانه محکمه بـه قسمت تشکیلات وکلاء عدلیه ارسال می شود کـه در پرونده سوابق وکیل مورد حکم بایگانی شود.

ماده 108 ـ تعقیب وکیل از نظر تخلفات و سوء اخلاق مستلزم وصول شکایت یا گزارش نیست و همین کـه رییس دفتر کل بازرسی و تشکیلات وکلاء عدلیه یا پارکه از وقوع تخلفی مطلع شدند می توانند قضیه را تعقیب نمایند.

ماده 109 ـ پارکه وکلاء در جریان امور محکمه نظارت دارد و هر گاه اختلالی مشاهده کند مکلف است بـه رییس دفتر کل بازرسی و تشیکلات وکلاء عدلیه گزارش بدهد.

ماده 110 ـ پارکه های ولایات و در نقاطی کـه پارکه نیست امناء صلح و مدیران دفترخانه های محاکم مکلفند تقاضای دفـتر کل بازرسی و تشکیلات وکلاء عدلیه را در حدود و ظائفی کـه بـه موجب قانون وکالت و نظامنامه های مربوطه عهده دار است انجام دهند.

ماده 111 ـ محکمه بدوی انتظامی در موقع رسیدگی بـه صلاحیت عملی و علمی وکلاء مورد تعقیب می تواند قرار امتحان بدهد و این قرار در هیات ممتحنه کـه از طرف دفتر کل بازرسی و تشکیلات وکلاء عدلیه دعوت می شود اجراء می گردد.

ماده 112 ـ اجرای احکام و قرارهای انتظامی از وظائف قسمت تشکیلات وکلاء عدلیه است.