نقدی بر استثناء مهندسی معکوس نرم افزارها در تحولات تقنینی ایران

مشخصات انتشار مقاله نقدی بر استثناء مهندسی معکوس نرم افزارها در تحولات تقنینی ایران با مطالعه تطبیقی حقوق اتحادیه اروپا:

مجله حقوق اسلامی / دوره 17، شماره 65 - شماره پیاپی 65 / شهریور 1399 / صفحه 299-331

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان:

سید حسن شبیری زنجانی / دانشیار گروه حقوق مالکیت فکری دانشکده حقوق دانشگاه قم

لینک فایل مقاله

چکیده مقاله نقدی بر استثناء مهندسی معکوس نرم افزارها در تحولات تقنینی ایران با مطالعه تطبیقی حقوق اتحادیه اروپا:

دی کامپایل نرم افزار به دلیل این که مستلزم تکثیر، اقتباس یا ترجمه اثر اصلی است، طبق قواعد کلی نظام کپی رایت نقض حقوق پدیدآورنده اثر اصلی است. اما نظر به نیاز دیگر برنامه نویسان به خلق برنامه های سازگار و لزوم دی کامپایل نمودن آن به منظور کشف دانش برنامه جهت ایجاد برنامه مکمل یا سازگار، رهنمود ۱۹۹۱ اتحادیه اروپا در باره برنامه های رایانه ای و به تبع آن قوانین داخلی کشورهای اروپایی تحت شرایط خاصی دی کامپایل را مجاز اعلام نموده اند. لایحه قانون کپی رایت ایران(1393) نیز به پیروی از این رهنمود، دی کامپایل را جزء استثنائات حقوق مادی پدیدآورنده نرم افزار در نظر گرفته است. با وجود این، لایحه با الهام گیری ناقص از رهنمود فوق بسیاری از شروط مندرج در رهنمود را نادیده گرفته است. در این نوشتار با روش تحلیلی_توصیفی، بعد از تحلیل مفهومی دی کامپایل، شرایط مجاز بودن آن در مقررات اتحادیه اروپا و در حقوق ایران با یکدیگر مقایسه و به نقد کشیده شده است و ضمن تشریح مواد مربوط به دی کامپایل در لایحه قانون جامع مالکیت ادبی و حقوق مرتبط، خلاها و ایرادات وارد بر آنها تبیین گردیده و سرانجام پیشنهادهای اصلاحی به قانونگذار ایران ارائه شده است.

کلیدواژه ها

مهندسی معکوس نرم افزار

استثنای حقوق تکثیر

نرم افزار سازگار و مکمل

اشکال زدایی نرم افزار

استفاده منصفانه

تفکیک ایده از بیان

اثر اقتباسی