آیین نامه ایمنی امور پیمانکاری مصوب 1389/03/05

آیین نامه ایمنی امور پیمانکاری مستند به مواد 13 و 85 و 91 قانون کار 1369 مصوب 1389/03/05 وزیر کار و امور اجتماعی

شناسنامه آیین نامه ایمنی امور پیمانکاری:

شماره روزنامه رسمی: 19097

تاریخ روزنامه رسمی: 1389/07/01

مرجع تصویب: وزیر کار و امور اجتماعی

تاریخ تصویب: 1389/03/05

بیشتر بخوانید:

مقررات معاملات دولتی

مقررات مرتبط با آیین نامه ایمنی امور پیمانکاری (مقررات کار)

استخدام و کار در آرای وحدت رویه قضایی

مسائل قانون کار در آراء دیوان عدالت اداری

موضوعات کار در نظریات مشورتی

مقررات مرجع:

ماده 13 قانون کار مصوب 1369/08/29: در مواردی کـه کار از طریق مقاطعه انجام می ‌یابد، مقاطعه‌ دهنده مکلف است قرارداد خود را با مقاطعه‌ کار بـه نحوی منعقد نماید کـه در آن مقاطعه ‌کار متعهد گردد کـه تمامی مقررات این قانون را در مورد کارکنان خود اعمال نماید.

تبصره 1 ـ مطالبات کارگر جزء دیون ممتازه بوده و کارفرمایان موظف می‌ باشند بدهی پیمانکاران بـه کارگران را برابر رای مراجع قانونی از محل مطالبات پیمانکار، منجمله ضمانت حسن انجام کار، پرداخت نمایند.

تبصره 2 ـ چنانچه مقاطعه‌ دهنده برخلاف ترتیب فوق بـه انعقاد قرارداد با مقاطعه ‌کار بپردازد و یا قبل از پایان 45 روز از تحویل موقت، تسویه حساب نماید، مکلف بـه پرداخت دیون مقاطعه کار در قبال کارگران خواهد بود.

ماده 85 قانون کار مصوب 1369/08/29: برای صیانت نیروی انسانی و منابع مادی کشور رعایت دستورالعمل هایی کـه از طریق شورای عالی حفاظت فنی (جهت تامین حفاظت فنی) و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (جهت جلوگیری از بیماری های حرفه‌ ای و تامین بهداشت کار و کارگر و محیط کار) تدوین می ‌شود، برای کلیه کارگاه ها، کارفرمایان، کارگران و کارآموزان الزامی است.

تبصرهـ کارگاه های خانوادگی نیز مشمول مقررات این فصل بوده و مکلف بـه رعایت اصول فنی و بهداشت کار می ‌باشند.

ماده 91 قانون کار مصوب 1369/08/29: کارفرمایان و مسئولان کلیه واحد های موضوع ماده 85 این قانون مکلفند بر اساس مصوبات شورای عالی حفاظت فنی برای تامین حفاظت و سلامت و بهداشت کارگران در محیط کار، وسایل و امکانات لازم را تهیه و در اختیار آنان قرار داده و چگونگی کاربرد وسایل فوق ‌الذکر را بـه آنان بیاموزند و در خصوص رعایت مقررات حفاظتی و بهداشتی نظارت نمایند. افراد مذکور نیز ملزم بـه استفاده و نگهداری از وسایل حفاظتی و بهداشتی فردی و اجرای دستورالعمل های مربوطه کارگاه می ‌باشند.

متن آیین نامه ایمنی امور پیمانکاری:

هدف: بـه استناد مواد 13، 85 و 91 قانون کار جمهوری اسلامی ایران هدف از تهیه این آیین نامه عبارتست از:

تعریف الزامات ایمنی (که باید توسط پیمانکار در محیط های کار رعایت گردد)

توجه بـه قوانین و مقررات ایمنی در فعالیت های پیمانکاری

ایجاد روشی برای پایش عملکرد ایمنی آنها و تشریح مدیریت ایمنی پیمانکاران بـه منظور بهبود مستمر عملکرد ایمنی پیمانکاران در تمام فعالیت های محوله

ایمن سازی محیط کار و کاهش حوادث ناشی از کار بـه منظور صیانت از نیروی انسانی و منابع مادی کشور

دامنه کابرد: این آیین نامه تمام فعالیت های پیمانکاری در کشور را کـه مشمول قانون کار جمهوری اسلامی ایران می شوند تحت پوشش قرار می دهد.

فصل اول: تعاریف

کارفرما/ مقاطعه دهنده:: شخص حقیقی با حقوقی است کـه اجرای عملیات موضوع پیمان را بر اساس اسناد و مدارک پیمان بـه پیمانکار واگذار می نماید، در ضمن نمایندگان ایشان در حکم کارفرما می باشند.

پیمانکار/ مقاطعه کار: شخص حقیقی یا حقوقی ذی صلاحی است کـه بر اساس اسناد و مدارک پیمان، مسئولیت اجرای عملیات پیمان را بـه عهده می گیرد

قرارداد/ پیمان: پیمانی است مکتوب فی مابین کارفرمان با پیمانکار اصلی یا پیمانکار اصلی با پیمانکار فرعی یا مابین پیمانکاران فرعی با یکدیگر کـه بیان کننده تعهدات و التزام طرفین قرارداد در موضوع پیمان آنان است. در قرارداد پیمانکاری مواردی از قبیل مشخصات طرفین قرارداد، موضوع، مبلغ، مدت پیمان، تعهدات و اختیارات کارفرما و پیمانکار و فسخ یا خاتمه پیمان مشخص می شود.

پیمانکار اصلی: شخص حقیقی یا حقوقی ذی صلاحی است کـه بر اساس اسناد و مدارک پیمان بـه عنوان مجری اصلی موضوع پیمان شناخته می شود.

پیمانکار فرعی: شخص حقیقی یا حقوقی ذیصلاحی است کـه پیمانکار اصلی با وی برای انجام بخشی از امور، قرارداد منعقد نموده و پیمانکار مربوطه ملزم بـه اجرای تعهدات بر اساس اسناد و مدارک موضوع پیمان می باشد.

صاحب کار: شخصی است حقیقی یا حقوقی کـه مالک یا قائم مقام قانونی مالک کارگاه بوده و انجام یک یا چند نوع از عملیات یا فعالیت کارگاه را بـه یک یا چند پیمانکار محول می نماید کـه در این حالت مطابق تعریف بند اول کارفرما یا مقاطعه دهنده نامیده می شود، و در صورتی کـه خود راسا یک یا تعدادی کارگر را در کارگاه متعلق بـه خود بر طبق ماده 2 قانون کار بـه کار گمارد از نظر این قانون کارفرما محسوب می گردد.

فصل دوم: مقررات

ماده 1 ـ مطابق ماده 13 قانون کار مقاطعه دهنده (کارفرما) مکلف است قرارداد خود را با مقاطعه کار (پیمانکار) بـه نحوی منعقد نماید کـه در آن مقاطعه کار (پیمانکار) متعهد گردد کـه تمامی مقررات قانون کار و آیین نامه های مربوط بـه این قانون را در مورد کارکنان خود اعمال نماید.

ماده 2 ـ پیمانکاران می بایست صلاحیت انجام کار خود را از نظر ایمنی از وزارت کار و امور اجتماعی اخذ نمایند.

تبصره ـ نحوه تایید صلاحیت پیمانکاران در دستورالعمل اجرایی کـه بـه همین منظور توسط شورای عالی حفاظت فنی تدوین می گردد، لحاظ خواهد شد.

یشتر بخوانید: دستورالعمل اجرایی آیین نامه ایمنی امور پیمانکاری مصوب 1397/07/21

ماده 3 ـ کارفرما بایستی با پیمانکارانی قرارداد منعقد نماید کـه صلاحیت انجام کار آنان از نظر ایمنی توسط وزارت کار و امور اجتماعی تایید شده باشد.

ماده 4 ـ پیمانکاران اصلی و فرعی مکلفند کلیه قوانین و مقررات، آیین نامه ها و دستورالعمل های حفاظت فنی و بهداشتی کار را در طول عملیات پیمان رعایت نمایند.

ماده 5 ـ کلیه مسئولیت ها و تعهدات طرفین پیمان در مورد ایمنی باید صراحتا در متن قرارداد لحاظ گردد.

ماده 6 ـ در هنگام عقد قرارداد لازم است هزینه های مربوط بـه امور ایمنی محاسبه و در متن قرارداد لحاظ نموده و پیمانکار از ابتدای قرارداد با نظارت کارفرما موظف بـه اجرای آن گردد.

ماده 7 ـ در هنگام عقد قرارداد پیمانکاری لازم است امکانات و منابع مورد نیاز برای انجام اقدامات کنترلی و پیشگیرانه مرتبط با ایمنی حسب مورد توسط طرفین تامین گردد.

ماده 8 ـ کارفرما می بایست بر ارائه آموزشهای مورد نیاز در زمینه های ایمنی از طریق مراجع ذیصلاح بـه پرسنل تحت پوشش پیمانکاران اصلی و فرعی با توجه بـه نوع فعالیت، نظارت نماید.

ماده 9 ـ کارفرما مکلف است با توجه بـه قوانین و آیین نامه های موجود و مفاد قرارداد فی مابین، بر عملکرد ایمنی کلیه پیمانکاران خود نظارت نماید.

ماده 10 ـ هر گاه صاحب کار اجرای کلیه عملیات پیمان را از ابتدا تا پایان کار کلا بـه یک پیمانکار محول نماید، پیمانکار مسئول اجرای مقررات مرتبط با حفاظت فنی و ایمنی در کارگاه خواهد بود.

ماده 11 ـ هر گاه پیمانکار اصلی با موافقت کارفرما اجرای قسمت های مختلف عملیات پیمان را مطابق مفاد قراردادی بـه پیمانکار یا پیمانکاران دیگر محول نماید، هر پیمانکار در محدوده پیمان خود مسئول اجرای کلیه مقررات مرتبط بوده و پیمانکار اصلی مسئول نظارت و ایجاد هماهنگی بین آن ها خواهد بود.

ماده 12 ـ هر گاه صاحب کار اجرای عملیات پیمان را بـه پیمانکاران مختلف محول نماید، هر پیمانکار در محدوده پیمان خود، مسئول اجرای مقررات مرتبط خواهد بود و صاحب کار مسئول ایجاد هماهنگی بین آن ها می باشد.

ماده 13 ـ پیمانکاران ملزم بـه ثبت آمار و ارایه گزارش حوادث ناشی از کار بـه کارفرما جهت ارسال بـه اداره کار و اموراجتماعی محل مطابق دستورالعمل اجرای تبصره یک ماده 95 قانون کار جمهوری اسلامی ایران می باشند.

این آیین نامه مشتمل بر 2 فصل و 13 ماده بـه استناد مواد 85، 91 قانون کار جمهوری اسلامی ایران در جلسه مورخ 1388/12/03 شورای عالی حفاظت فنی تدوین و در تاریخ 1389/03/05 بـه تصویب وزیر کار و امور اجتماعی رسیده است.