آیین نامه سوادآموزی کارگران مشمول قانون کار مصوب 1371/01/30
آیین نامه سوادآموزی کارگران مشمول قانون کار مستند به ماده 155 قانون کار 1369، مصوب 1371/01/30هیات وزیران
شناسنامه آیین نامه سوادآموزی کارگران مشمول قانون کار:
شماره ابلاغ:14730/ت153هـ
تاریخ ابلاغ:1371/04/16
مرجع تصویب: هیات وزیران
تاریخ تصویب:1371/01/30
بیشتر بخوانید:
مقررات مرتبط با آیین نامه سوادآموزی کارگران مشمول قانون کار (مقررات کار)
استخدام و کار در آرای وحدت رویه قضایی
مسائل قانون کار در آراء دیوان عدالت اداری
مقررات مرجع:
ماده 155 قانون کار 1369: کلیه کارگاه ها موظفند برحسب اعلام وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و با نظارت این وزارت و سازمان های مسئول در امر سوادآموزی بزرگسالان، به ایجاد کلاس های سوادآموزی بپردازند. ضوابط نحوه اجرای این تکلیف، چگونگی تشکیل کلاس، شرکت کارگران در کلاس، انتخاب آموزش یاران و سایر موارد آن مشترکاً توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و نهضت سوادآموزی تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
تبصره – شرط ورود کارگران به دوره های مراکز کارآموزی، حداقل داشتن گواهینامه نهضت سوادآموزی یا معادل آن است.
متن آیین نامه سوادآموزی کارگران مشمول قانون کار:
وزارت کار و امور اجتماعی ـ نهضت سوادآموزی هیات وزیران در جلسه مورخ 1371/01/30 بنا به پیشنهاد مشترک شماره 58233 مورخ 1370/04/19 وزارت کار و امور اجتماعی و نهضت سوادآموزی و به استناد ماده (155) قانون کار مصوب 1369/08/29 آیین نامه سوادآموزی کارگران مشمول قانون کار را به شرح زیر تصویب نمود:
ماده 1 ـ در اجرای ماده (155) قانون کار کـه در این آیین نامه به اختصار قانون نامیده می شود کلیه کارفرمایان اعم از بخش خصوصی و دولتی موظفند حسب اعلام وزارت کار و امور اجتماعی و مطابق ضوابط تعیین شده در این آیین نامه نسبت به سوادآموزی کارگران خود اقدام نمایند.
ماده 2 ـ به منظور حسن اجرای این آیین نامه و دستورالعمل ها و بخشنامه های صادر شده از سوی وزارت کار و امور اجتماعی و نهضت سوادآموزی و رفع موانع و ایجاد هماهنگی های لازم در امر سوادآموزی کارگران، وزارت کار و امور اجتماعی موظف است ستاد سوادآموزی کارگران را در مرکز و کمیته های سوادآموزی را در مراکز استان ها و شهرهای صنعتی با عضویت نمایندگان تام الاختیار وزارتخانه های صنایع، صنایع سنگین، کشاورزی، جهاد سازندگی، بازرگانی، معادن و فلزات، نهضت سوادآموزی، کانون انجمن های اسلامی کارگران و کانون انجمن های صنفی کارفرمایان تشکیل دهد.
تبصره ـ ریاست این ستاد به عهده معاون مربوط وزیر کار و امور اجتماعی بوده و دبیر آن نماینده تام الاختیار سرپرست نهضت سوادآموزی می باشد. ریاست کمیته های استان، با مدیر کل کار و امور اجتماعی هر استان و دبیر کمیته ها سرپرست نهضت سوادآموزی همان استان می باشد.
ماده 3 ـ چنانچه بنا به اعلام کارفرما اجرای این آیین نامه متناسب با نحوه و زمان فعالیت کارگاه نباشد یا موجب اختلال اساسی در روند کار کارگاه مربوط گردد، ستاد یا کمیته سوادآموزی کارگران حسب مورد با دعوت از نماینده کارفرما موضوع را بررسی و با رای اکثریت نسبت به نحوه اجرای آیین نامه اتخاذ تصمیم خواهد نمود.
ماده 4 ـ کارفرمایانی کـه بنا به تشخیص کمیته سوادآموزی استان در امر سوادآموزی کارگران خود چه از جهت کمی و چه از جهت کیفی همکاری بهتری داشته باشند، در چارچوب دستورالعمل ستاد سوادآموزی مورد تقدیر و تشویق قرار خواهند گرفت.
ماده 5 ـ کارفرمایانی کـه به نحوی در اجرای این آیین نامه یا ایجاد تسهیلات لازم به منظور تشکیل کلاس های سوادآموزی قصور ورزند، طبق ماده (173) قانون مجازات خواهند شد.
ماده 6 ـ مدت آموزش سوادآموزی به طور عادی حداقل ده (10) ساعت در هفته تعیین می گردد و در مورد جمع ساعات تدریس هر دوره با احتساب مدت تجدیدی و تقویتی، طبق آیین نامه آموزشی نهضت سوادآموزی عمل خواهد شد.
ماده 7 ـ کارفرمایان مکلفند ترتیبی اتخاذ نمایند کـه سوادآموزان بتوانند طی ساعات عادی کار یا اوقات اضافه کار بطور مرتب در کلاس های سوادآموزی شرکت نمایند. اوقات شرکت سوادآموزی در کلاس طی ساعات عادی کار یا خارج از آن حسب مورد جز ساعات کار یا اضافه کار وی محسوب می شود.
ماده 8 ـ غیبت غیر موجه سوادآموز از کلاس های سوادآموزی بنا به گزارش آموزشیار و تشخیص کارفرما تعیین می گردد. در صورت بروز اختلاف، نظر مسئول نهضت سوادآموزی محل ملاک عمل خواهد بود.
ماده 9 ـ هر سوادآموز حداکثر دو مرتبه می تواند در هر دوره سوادآموزی اعم از مقدماتی یا تکمیلی و پایانی یا پنجم بزرگسالان شرکت نماید. در صورت عدم موفقیت، نهضت سوادآموزی محل برای آخرین بار فرصت دیگری را برای سوادآموز تعیین می کند تا با استفاده از اوقات شخصی نسبت به اخذ و ارائه گواهی قبولی اقدام نماید. در صورتی کـه سوادآموز مذکور مجدد، قصور نماید نهضت سوادآموزی مراتب را جهت تصمیم گیری به کمیته سوادآموزی استان اعلام می نماید.
تبصره ـ در مورد کسانی کـه به دلایل پزشکی از قبیل موارد ناتوانی ذهنی، نقص عضو و غیره، تقاضای معافیت از سوادآموزی را دارند، موضوع در کمیسیونی مرکب از نمایندگان نهضت سوادآموزی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و کارفرما بررسی و تصمیم مقتضی اتخاذ می شود.
ماده 10 ـ آموزشیاران مورد نیاز هر کارگاه کـه حداقل دارای مدرک دپیلم بوده، قادر به تدریس و دارای تعهد اخلاقی باشند از سوی کارگاه تامین و جهت طی دوره روش تدریس به نهضت سوادآموزی معرفی می شوند.
بیشتر بخوانید:
مقررات مرتبط با آیین نامه سوادآموزی کارگران مشمول قانون کار (مقررات کار)
استخدام و کار در آرای وحدت رویه قضایی
مسائل قانون کار در آراء دیوان عدالت اداری
تبصره 1 ـ معرفی افراد دارای مدرک تحصیلی کمتر از دپیلم نیز در صورتی کـه به تشخیص نهضت سوادآموزی قادر به تدریس باشند مجاز می باشد
تبصره 2 ـ در صورتی کـه با تشخیص نهضت، تامین آموزشیار از طرف کارگاه مقدور نباشد، نهضت نسبت به تامین آموزشیار اقدام خواهد نمود. در موارد اختلاف تصمیم کمیته موضوع ماده (2) این آیین نامه لازم الاجرا خواهد بود.
ماده 11 ـ حق الزحمه آموزشیارانی کـه از سوی نهضت در کارگاه ها به تدریس اشتغال ورزند طبق آیین نامه های نهضت، از سوی کارگاه مربوط پرداخت خواهد شود.
ماده 12 ـ آموزشیاران منتخب کارگاه ها کـه با نظر مسؤول کارگاه خارج از ساعات عادی کار تدریس نموده، یا در کلاس های روش تدریس شرکت کنند، دو برابر ساعات مذکور مزد دریافت خواهند کرد.
ماده 13 ـ حداکثر فاصله بین هر یک از دوره های آموزشی نهضت سی (30) روز است کـه در موارد خاص با تشخیص کمیته موضوع ماده (2) عمل خواهد شد.
ماده 14 ـ تعداد سوادآموزان هه کلاس حداکثر سی و پنج (35) نفر و حداقل پنج (5) نفر می باشد. کارگاه هایی کـه کمتر از پنج (5) نفر سوادآموز دارند، موظفند براساس هماهنگی نهضت با کارگاه های همجوار به صورت مشترک کلاس تشکیل دهند. در غیر این صورت با رعایت مفاد این آیین نامه سوادآموزان به سایر کلاس های نهضت سوادآموزی معرفی می شوند.
تبصره ـ میزان حق الزحمه آموزشیاران در مواردی کـه کلاس به صورت مشترک تشکیل می شود براساس اعلام نهضت سوادآموزی و به نسبت سوادآموزان هر کارگاه، توسط کارگاه های مربوط پرداخت می شود.
ماده 15 ـ کارفرمایان موظفند کارگران بی سوادی را کـه در کارگاه اشتغال دارند، حداکثر ظرف مدت یک سال با رعایت مفاد این آیین نامه باسواد نمایند.
تبصره ـ در صورتی کـه کارفرما اعلام کند کـه زمان تعیین شده در تولید واحد مربوط تاثیر منفی خواهد داشت موضوع توسط کمیته موضوع ماده (2) مورد بررسی قرار گرفته و زمان مناسب توسط کمیته مزبور به کارفرما ابلاغ خواهد شد.
ماده 16 ـ تامین وسایل آموزشی و تهیه محلی مناسب جهت تشکیل کلاس به عهده کارفرمای مربوط و تامین کتاب و لوحه و جزوات مربوط به عهده نهضت سوادآموزی می باشد.
ماده 17 ـ کارفرمایان موظفند امکانات لازم را جهت بازدید راهنمایان تعلیماتی نهضت از کلاس های سوادآموزی یا کارگاه فراهم نمایند.
ماده 18 ـ برنامه ریزی راجع به چگونگی سوادآموزی کارفرمایان بی سواد به عهده سازمان سوادآموزی کارگران می باشد.
ماده 19 ـ شرکت کارگران بی سواد در کلاس های سوادآموزی الزامی است.
ماده 20 ـ کارگران بی سواد ایرانی شاغل در خارج از کشور موظفند در کلاس های نهضت سوادآموزی شرکت کنند و در صورت ارائه گواهینامه قبولی نهضت یا گواهی اشتغال به تحصیل در کلاس های سوادآموزی از حمایت وابستگان کار و دیگر ارگان های مربوط جمهوری اسلامی ایران بهره مند خواهند شد. محل تشکیل کلاس های موضوع این ماده با هماهنگی وابسته کار در کشور محل اقامت کارگر خواهد بود.
تبصره ـ حق الزحمه آموزشیارانی کـه در اجرای این ماده تدریس می نمایند از محل اعتبارات نهضت سوادآموزی و مطابق آیین نامه مالی نهضت پرداخت می شود.
ماده 21 ـ پاداش های مقرر در این آیین نامه مانع از پرداخت پاداش های خدمتی نخواهد بود.
معاون اول رییس جمهور ـ حسن حبیبی