آیین نامه شرایط معافیت کفالت مصوب 1391/04/02

مقررات مرتبط با آیین نامه شرایط معافیت کفالت (مقررات خدمت وظیفه عمومی)

مقررات مرجع:

ماده 44 قانون خدمت وظیفه عمومی، اصلاح 1390/08/22 ـ مشمولین زیر حسب مورد از انجام خدمت دوره ضرورت معاف می باشند:

1 ـ یگانه فرزند ذکور مراقب یا نگهدارنده پدر نیازمند مراقبت کـه قادر بـه اداره امور خود نباشد.

2 ـ یگانه مراقب یا نگهدارنده مادر فاقد شوهر

3 ـ تنها برادر تنی سرپرست خواهر فاقد پدر، همسر و فرزند ذکور غیر محجور

4 ـ از 2 یا 3 برادر واجد شرایط اعزام بـه خدمت یکی از آنان تا خاتمه خدمت دیگری بـه خدمت دوره ضرورت یا احتیاط اعزام نخواهد شد. و ترتیب تقدم در اعزام بر مبنای سن مشمول خواهد بود.

5 ـ مشمولین غیر غایبی کـه دارای همسر یا فرزند تحت تکفل می باشد تا تصویب و اجرای لایحه مذکور در ماده 55 این قانون در زمان صلح. بدیهی است پس از تصویب و اجرای لایحه مذکور بـه شرط نداشتن مانع دیگری مشمولین فوق بـه خدمت اعزام خواهند شد.

6 ـ یگانه نوه ذکور مراقب یا نگهدارنده جد فاقد فرزند یا جده فاقد شوهر و فرزند

7 ـ مشمولی کـه همسرش فوت نموده و از او دارای فرزند صغیر بوده مادامی کـه ازدواج مجدد نکرده است و یا همسری دارد کـه بعد از ازدواج معلول شده و نیازمند مراقبت باشد.

8 ـ از چند برادر واجد شرایط اعزام بـه خدمت در صورت اعزام یکی از برادران بـه خدمت، یکی از برادران میتواند تا اتمام خدمت او از تعویق اعزام استفاده نماید.

9 ـ در مورد معافیت از انجام خدمت ضرورت یک نفر از فرزندان خانواده ای کـه دو برادر آنان خدمت سربازی را انجام داده اند، ستاد کل نیروهای مسلح تصمیم گیری می کند.

10 ـ یکی از فرزندانِ پسر سربازی کـه در حین خدمت سربازی فوت کند و یا یکی از فرزندان ذکور خانواده ای کـه یک فرزند آن خانواده در حین انجام خدمت سربازی فوت نموده باشد.

تبصره 1 ـ اصلاح 1390/08/22 ـ مشمولان بندهای الف و ب چنانچه در پنج سال متوالی دارای شرایط معافیت موقت از خدمت باشند در پایان سال پنجم بـه آنها معافیت در زمان صلح داده خواهد شد. و مشمولین بند ج تا پایان سن 24 سالگی خواهر می توانند سالانه از معافیت موقت استفاده و سپس بـه شرط نداشتن مانع دیگری بـه خدمت اعزام شوند.

تبصره 2 ـ اصلاح 1390/08/22 ـ مشمولانی کـه برای انجام خدمت وظیفه عمومی احضار می شوند در صورتی کـه در تاریخ های معینه بدون عذر موجه خود را معرفی نکنند از معافیت موضوع این ماده محروم می شوند (با توجه بـه ماده 55).

تبصره 3 ـ اصلاح 1390/08/22 ـ وجود برادری کـه از معافیت تحصیلی برخوردار است مانع از معافیت کفالت موقت مشمولی کـه سرپرستی خانواده را برعهده دارد، نیست. این معافیت فقط در طول مدت معافیت تحصیلی برادر مشمول کـه خارج از شهرستان محل سکونت بـه تحصیل اشتغال دارد معتبر است و مشمول پس از آن با رعایت سایر مقررات این قانون بـه خدمت دوره ضرورت اعزام می شود.

تبصره 4 ـ الحاق 1390/08/22 ـ در صورتی کـه برادر یا برادران یا پدر مشمول بـه دلیل بیماری یا معلولیت زمینگیر بوده و بنا بـه تشخیص شورای پزشکی فاقد صلاحیت و یا ناتوان برای سرپرستی باشند و مشمول نیز عملاً مراقبت یا سرپرستی را بر عهده داشته باشد، می تواند از معافیت کفالت برخوردار گردد.

ماده 44 مکرر قانون خدمت وظیفه عمومی، الحاق 1390/08/22 ـ نحوه معافیت از خدمت فرزندان ذکور مددجویان بـه شرح زیر است:

1 ـ یکی از فرزندان ذکور مادران فاقد شوهر تحت پوشش کمیته امداد حضرت امام (ره) و سازمان بهزیستی از انجام خدمت دوره ضرورت معاف است.

2 ـ مشمولانی کـه حداقل یک فرزند معلول داشته باشند از انجام خدمت دوره ضرورت معاف می باشند.

3 ـ تنها پسر خانواده هایی کـه دارای سه فرزند اناث یا بیشتر باشند از انجام خدمت دوره ضرورت معافند.

4 ـ مشمولانی کـه با معلولان اناث دارای معلولیت جسمی ـ حرکتی ازدواج کنند بـه صورت موقت از انجام خدمت دوره ضرورت معاف می شوند و پس از گذشت پنجسال از استمرار ازدواج آنها معافیت موقت بـه معافیت دائم تبدیل می شود.

ماده 45 قانون خدمت وظیفه عمومی، اصلاح 1390/08/22 ـ با مشمولینی کـه پدر یا برادر آنها از تاریخ 1356/10/19 در راه بـه ثمر رسیدن انقلاب اسلامی و استمرار آن معلول یا اسیر یا مفقودالاثر شده یا بشوند بـه ترتیب زیر رفتار خواهد شد.

1 ـ کلیه فرزندان ذکور شهدا و جاویدالاثران (مفقودین) از انجام خدمت دوره ضرورت معاف می باشند.

2 ـ بـه ازاء هر شهید یا آزاده با حداقل بیست و چهار ماه سابقه اسارت یا جانباز با حداقل (25%) جانبازی یا جاویدالاثر(مفقود) فاقد فرزند ذكور یك نفر از برادران آنها از انجام خدمت دوره ضرورت معاف می‌ شوند.

3 ـ در صورت تایید فرماندهی کل قوا بـه ازاء هر دوازده ماه آزادگی، ده درصد (10%) جانبازی و دوازده ماه سابقه حضور در جبهه یک نفر از فرزندان آزادگان، جانبازان و رزمندگان معاف می گردد. این امتیازات برای بهره مندی از تسهیلات این بند قابل جمع است و درمورد معافیت کسانی کـه مدت جانبازی یا حضور در جبهه یا مدت آزادگی و اسارت آنها در حد معافیت یک فرزند آنان نیست، با درصد جانبازی و مدت حضور در جبهه و مدت دوران اسارت محاسبه می شود.

تبصره ـ الحاق 1395/11/10 ـ فرزند شهید مشابه جانباز پنجاه درصد (50%) محسوب می شود.

4 ـ کلیه مشمولین جانباز دارای حداقل ده درصد (10%) جانبازی از انجام خدمت دوره ضرورت معاف می باشند.

5 ـ یک فرزند خوانده قانونی ذکور جانبازی کـه برابر گواهی بنیاد شهید و امور ایثارگران صاحب فرزند نمی شود از انجام خدمت دوره ضرورت معاف می شود.

6 ـ مشمولانی کـه با جانبازان اناث دارای درصد جانبازی بیست و پنج درصد (25%) و بالاتر ازدواج کنند بـه صورت موقت از انجام خدمت دوره ضرورت معاف می شوند و پس از گذشت پنجسال از معافیت موقت آنان در صورت استمرار ازدواج معافیت موقت بـه معافیت دائم تبدیل می گردد.

7 ـ در صورت اذن فرماندهی کل قوا:

ـ فرزندان رزمندگان با سابقه حضور در جبهه بـه ازای هر ماه حضور یک ماه کسر خدمت از نظام وظیفه

ـ فرزندان آزادگان بـه ازای هر ماه اسارت یک ماه کسر خدمت از نظام وظیفه

ـ فرزندان جانبازان بـه ازای هر درصد جانبازی یک ماه کسر خدمت از نظام وظیفه

تبصره 1 ـ شرایط اسیر و مفقودالاثر و معلول شناخته شدن و خانواده آنان در آیین نامه اجرایی این قانون پیش بینی خواهد شد.

تبصره 2 ـ الحاق 1395/12/14 ـ بهره مندی فرزندان جانبازان بر اساس درصد جانبازی صادره از کمیسیون عالی پزشکی نیروهای مسلح یا بنیاد اقدام می گردد و در خصوص آموزش خدمت نظام وظیفه براساس مقررات ستاد کل نیروهای مسلح عمل می گردد.

متن آیین نامه شرایط معافیت کفالت:

وزیران عضو کمیسیون امور اجتماعی و دولت الکترونیک در جلسه مورخ 1391/04/02 بنا بـه پیشنهاد وزارتخانه های دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و کشور و سازمان وظیفه عمومی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و تایید ستاد کل نیروهای مسلح و بـه استناد ماده 51 قانون اصلاح موادی از قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب ۱۳۹۰ و با رعایت تصویب نامه شماره ۱۶۴۰۸۲/ت۳۷۳ه ـ مورخ 1386/10/10 آیین نامه اجرایی مواد 44، 44 مکرر و 45 قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب ۱۳۶۳ و اصلاحات بعدی آن را بـه شرح زیر تصویب نمودند:

ماده ۱ ـ در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط بـه کار می روند:

الف ـ قانون: قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب ۱۳۶۳ و اصلاحات بعدی آن

ب ـ ستاد کل: ستاد کل نیروهای مسلح

پ ـ نیروهای مسلح: ستاد کل نیروهای مسلح، ارتش جمهوری اسلامی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و سازمانهای وابسته و وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سازمان های تابعه

ت ـ سازمان: سازمان وظیفه عمومی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران

ث ـ شورای پزشکی: شورای پزشکی وظیفه عمومی

ج ـ هیات رسیدگی: هیات رسیدگی موضوع ماده 24 قانون

چ ـ هیات رسیدگی تجدیدنظر: هیات رسیدگی موضوع ماده 26 قانون

ح ـ مشمول: کسی کـه در شمول قانون قرار می گیرد.

خ ـ مکفول: کسی کـه تحت تکفل مشمول قرار می گیرد.

د ـ نیازمند مراقبت: کسی کـه بـه علت کبر سن، صغیر یا اناث بودن بـه تشخیص هیات های رسیدگی براساس اسناد، مدارک و ضوابط مربوط و یا بـه تشخیص شورای پزشکی بـه علت بیماری یا محجور بودن (غیر صغیر) یا نقص عضو بـه مراقب و نگهدارنده یا سرپرست نیازمند است.

تبصره ـ رای شورای پزشکی برای هیات های رسیدگی موضوع بندهای « ج » و « چ » لازم الاجراست.

ذ ـ اصلاح 1403/04/10 ـ مادر فاقد شوهر: مادری کـه همسرش فوت کرده و یا طلاق گرفته باشد و در زمان رسیدگی فاقد همسر باشد.

ر ـ برادر تنی: برادری کـه با مشمول از یک پدر و مادر (ابوینی) باشند.

ز ـ خواهر فاقد همسر: خواهر مشمول کـه صغیر، مجرد، همسر فوت کرده یا مطلقه باشد.

ژ ـ کارکنان وظیفه: افسران، درجه داران و سربازان عادی وظیفه

س ـ یگانه مراقب یا نگهدارنده (سرپرست): تنها فرزند ذکور یا برادر یا نوه بالای هجده سال تمام کـه مراقبت یا سرپرستی از هر یک از بستگان موضوع ماده 44 قانون را بـه دلیل نیازمندی بـه مراقبت یا سرپرستی بـه عهده دارد.

ش ـ فاقد شغل: کسی کـه منبع درآمد ثابت برای امرار معاش و اداره زندگی خود ندارد.

ص ـ مددجو: کسی کـه تحت پوشش سازمان بهزیستی کشور و یا کمیته امداد امام خمینی (ره) می باشد.

ماده ۲ ـ مشمولان زیر حسب مورد از انجام خدمت دوره ضرورت معاف می باشند:

الف ـ یگانه فرزند ذکور مراقب یا نگهدارنده پدر نیازمند مراقبت کـه قادر بـه اداره امور خود نباشد.

تبصره ـ نیازمندی پدر بـه مراقبت بـه دلیل کبر سن برابر دستورالعمل ابلاغی ستاد کل خواهد بود.

ب ـ یگانه فرزند ذکور مراقب یا نگهدارنده مادر فاقد شوهر

تبصره ـ افراد موضوع این بند تا سی ماه متوالی می توانند از معافیت کفالت موقت استفاده کنند و در پایان مدت مذکور در صورت دارا بودن شرایط کفالت از معافیت دایم بهره مند خواهند شد. مبنای محاسبه معافیت موقت، تاریخ فوت همسر یا تاریخ ثبت طلاق می باشد.

پ ـ تنها برادر تنی سرپرست خواهر فاقد پدر و همسر و فرزند ذکور غیر محجور

تبصره ۱ ـ وجود برادر ناتنی مشمول یا مکفول مانع معافیت برادر تنی نمی باشد.

تبصره ۲ ـ چنانچه خواهر مشمول دارای فرزند پسر بالای هجده سال باشد و بـه تشخیص شورای پزشکی مطابق آیین نامه مربوط قادر بـه نگهداری از مادر نباشد، مشمول می تواند از معافیت استفاده نماید.

ت ـ تنها برادر سرپرست برادر کبیر فاقد پدر و همسر و فرزند ذکور غیر محجور و فاقد شغل کـه بـه تشخیص شورای پزشکی نیازمند مراقبت باشد.

تبصره ۱ ـ چنانچه مکفول دارای فرزند ذکور بالای هجده سال باشد و بـه تشخیص شورای پزشکی مطابق آیین نامه مربوط قادر بـه نگهداری از پدر نباشد، مشمول می تواند از معافیت استفاده نماید.

تبصره ۲ ـ وجود برادر ناتنی مشمول یا مکفول مانع از معافیت برادر تنی خواهد بود.

ث ـ یگانه برادر سرپرست برادر کمتر از هجده سال تمام فاقد پدر

تبصره ـ وجود برادر ناتنی مشمول یا مکفول مانع از معافیت برادر تنی خواهد بود.

ج ـ یگانه نوه ذکور مراقب یا نگهدارنده جد فاقد فرزند (دختر و پسر).

تبصره ـ نیازمندی پدربزرگ بـه مراقبت بـه لحاظ کبر سن برابر ضوابط ابلاغی ستاد کل خواهد بود.

چ ـ یگانه نوه ذکور مراقب یا نگهدارنده جده فاقد شوهر و فرزند (دختر و پسر).

ح ـ مشمولی کـه همسر وی فوت نموده و از او دارای فرزند صغیر می باشد چنانچه در زمان صدور رای از سوی هیات های رسیدگی فاقد همسر باشد از معافیت برخوردار می گردد.

خ ـ مشمولی کـه همسر وی بعد از ازدواج بنا بـه تایید سازمان بهزیستی کشور معلول شده و بنا بـه تشخیص شورای پزشکی نیازمند مراقبت باشد.

د ـ یکی از فرزندان ذکور سربازی کـه در حین خدمت فوت نموده و در صورت نداشتن فرزند ذکور، یکی از برادران وی.

بیشتر بخوانید:

مقررات مرتبط با آیین نامه شرایط معافیت کفالت (مقررات خدمت وظیفه عمومی)

تبصره ۱ ـ منظور از فوت حین خدمت موضوع این بند فوت در طول مدت خدمت سربازی است کـه بـه تایید نیروی مسلح مربوط رسیده باشد.

تبصره ۲ ـ فوت در زمان غیبت، فرار از خدمت، بر اثر خودکشی و یا بر اثر ارتکاب جرایم مانند نزاع مشمول مقررات این بند نمی باشد.

ذ ـ یکی از فرزندان ذکور مادران فاقد شوهر تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و یا سازمان بهزیستی کشور.

ر ـ مشمولانی کـه حداقل یک فرزند معلول مددجو داشته باشند.

ز ـ تنها پسر خانواده های مددجو کـه دارای سه فرزند اناث یا بیشتر باشند.

ژ ـ مشمولانی کـه با بانوان معلول جسمی ـ حرکتی ازدواج می کنند تا مدت پنج سال متوالی از معافیت موقت استفاده نموده و پس از گذشت پنج سال از استمرار ازدواج، از معافیت دائم برخوردار می گردند.

ماده ۳ ـ چنانچه مشمول دارای پدر یا برادران بالای هجده سال باشد کـه برابر مواد 1019 تا 1024 و ماده 1029 قانون مدنی حکم موت فرضی و یا غایب مفقودالاثر برای آنان از سوی مراجع صالح قضایی صادر شده باشد و یا دارای گواهی بنیاد شهید و امور ایثارگران براساس قانون اعتبار گواهی بنیاد شهید انقلاب اسلامی در خصوص صدور حکم موت فرضی غایبان مفقودالاثر انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در محاکم صالح مصوب ۱۳۷۶ باشد، بـه عنوان یگانه مراقب و یا یگانه سرپرست شناخته می شود.

ماده ۴ ـ چنانچه مشمول دارای پدر یا برادر بالای هجده سال باشد کـه براساس احکام صادره از مراجع صالح قضایی بـه مجازات حبس بیش از ده سال محکوم گردیده باشد بـه مدت پنج سال از معافیت موقت استفاده نموده و پس از آن چنانچه حداقل سه سال تمام از مدت حبس باقی مانده باشد بـه عنوان یگانه مراقب و یا یگانه سرپرست محسوب می شود.

ماده ۵ ـ وجود برادری کـه از معافیت تحصیلی برخوردار است مانع از معافیت کفالت موقت مشمولی کـه در شهر محل سکونت مکفول اقامت داشته و سرپرستی خانواده را بر عهده دارد نخواهد بود، مشروط بر آنکه برادر مشمول خارج از شهرستان محل سکونت مکفول بـه تحصیل اشتغال داشته باشد.

ماده ۶ ـ از دو یا چند برادر واجد شرایط اعزام بـه خدمت دوره ضرورت، در صورت اعزام یکی از برادران بـه خدمت، یکی از آنان کـه فاقد غیبت باشد می تواند تا اتمام خدمت برادر، از تعویق اعزام استفاده نماید. حق تقدم با برادری است کـه سن او از دیگران کمتر است.

ماده ۷ ـ در معافیت های مقرر در ماده 44 و ماده 44 مکرر قانون، یک نفر نمی تواند سبب معافیت دو نفر مشمول شود مگر آنکه معافیت فرد معاف شده بـه دلایلی مانند فوت یا معلولیت منتفی شده باشد.

تبصره ۱ ـ اعطای معافیت بـه فرزند معلولان اناث مانع از معافیت مشمولینی کـه برابر بند 4 ماده 44 مکرر قانون با معلولان موضوع این ماده ازدواج می کنند نیست.

تبصره ۲ ـ معافیت موضوع بند 1 ماده 44 مکرر قانون فقط برای یک فرزند صادر می شود. در صورت فوت یا معلولیت فرد معاف شده، این معافیت بـه فرزند دیگر خانواده اعطا نمی شود.

ماده ۸ ـ مشمولانی کـه از هر یک از معافیت های موقت مقرر در قانون بهره مند شده اند در صورت عدم استمرار شرایط تعیین شده، معافیت موقت صادره باطل و بـه وضعیت جدید آنان رسیدگی خواهد شد.

ماده ۹ ـ در صورتی کـه در حین انجام خدمت دوره ضرورت، مشمول یا یکی از افراد تحت تکفل او ادعای کفالت کند فرماندهان و روسای مربوط مکلفند مراتب را ظرف یک هفته بـه حوزه وظیفه عمومی محل سکونت بستگان مشمول (مکفول) اعلام نمایند و حوزه رسیدگی کننده موظف است تقاضای مشمولین حین خدمت را ظرف چهل و پنج روز رسیدگی و نتیجه را بـه یگان خدمتی آنان اعلام نماید.

ماده ۱۰ ـ کارکنان وظیفه ای کـه در حین خدمت دوره ضرورت مرتکب فرار از خدمت گردیده و در حین فرار شرایط معافیت کفالت را احراز نمایند پس از معرفی بـه یگان خدمتی و رسیدگی توسط مراجع قضایی ذیصلاح، چنانچه مدت فرار بیشتر از مدت خدمت باقیمانده باشد در شمول معافیت قرار نمی گیرند.

بیشتر بخوانید:

مقررات مرتبط با آیین نامه شرایط معافیت کفالت (مقررات خدمت وظیفه عمومی)

ماده ۱۱ ـ مشمولینی کـه احراز یگانه مراقب بودن آنان و یا نیازمندی بستگانشان بـه مراقبت منوط بـه تشخیص شورای پزشکی می باشد، توسط حوزه وظیفه عمومی رسیدگی کننده بـه شورای پزشکی معرفی و پس از اخذ نظریه شورا، پرونده آنان حسب مورد در هیات های رسیدگی مطرح خواهد شد و نظر شورا برای هیات های یادشده لازم الاجراست.

ماده ۱۲ ـ سازمان موظف است رسیدگی های اولیه را در خصوص درخواست معافیت مشمولان انجام و در صورت تکمیل مدارک، پرونده های مربوط بـه معافیت کفالت مندرج در مواد 44 و 44 مکرر قانون را حسب مورد جهت طرح در هیات رسیدگی، بـه هیات مذکور ارجاع و در سایر موارد در صورت احراز شرایط، راساً نسبت بـه صدور معافیت اقدام نماید.

تبصره ـ نحوه بکارگیری اعضای هیات های رسیدگی، نحوه رسیدگی و صدور رای از سوی آنان برابر ضوابطی است کـه از سوی سازمان تعیین می شود.

ماده ۱۳ ـ هیات های رسیدگی با حضور اعضا تشکیل و رای اکثریت آنان معتبر می باشد، ولی چنانچه در موارد استثنا جلسه با حضور سه نفر از اعضاء تشکیل گردد، اتفاق آراء ملاک عمل خواهد بود.

تبصره ـ در صورت تشکیل جلسات هیات با حضور چهار نفر از اعضاء چنانچه نتیجه آرا مساوی باشد، موضوع بـه جلسه آتی موکول می شود و در صورت تساوی مجدد آرا بـه منزله عدم احراز معافیت کفالت (رای منفی) تلقی می شود.

ماده ۱۴ ـ اعضای هیات رسیدگی بدوی مجاز بـه عضویت در هیات رسیدگی تجدیدنظر نخواهند بود.

ماده ۱۵ ـ مشمولانی کـه در مراحل رسیدگی بـه معافیت پزشکی قرار دارند، چنانچه قبل از صدور رای معافیت توسط شورای پزشکی، واجد شرایط سایر معافیت های مندرج در قانون شناخته شوند، می توانند از معافیت های مورد نظر استفاده نمایند.

ماده ۱۶ ـ حضور بستگان مشمول (مکفول) در هیات های رسیدگی، در مواردی کـه اکثریت اعضای هیات حضور آنان را ضروری تشخیص دهند، الزامی است.

تبصره ـ در صورتی کـه حضور مکفول در هیات بـه دلایل موجهی مانند بیماری و یا زندانی بودن، امکان پذیر نباشد، پس از رویت وی توسط نماینده وظیفه عمومی عضو هیات رسیدگی و یا کلانتری محل و تایید موضوع از سوی مراکز ذیصلاح درمانی مانند بیمارستان و یا مراجع قضایی، رسیدگی بلامانع است.

ماده ۱۷ ـ چنانچه مشمولین یا کسانی کـه بـه واسطه آنان معافیت بـه مشمول تعلق می گیرد، در خارج از کشور اقامت داشته باشند موظفند بـه نمایندگی سیاسی یا کنسولی دولت جمهوری اسلامی ایران و در صورت نبودن نمایندگی سیاسی در محل اقامت بـه نزدیکترین نمایندگی سیاسی مراجعه و تقاضای خود را ارائه نمایند و نمایندگی موظف است متناسب با تقاضای مشمولین یا بستگان ذینفع، اقدامات زیر را بـه عمل آورد:

الف ـ در صورتی کـه مشمول در خارج و بستگان ذینفع در داخل کشور حضور داشته باشند برگ تقاضای مشمول را کـه نوع معافیت درخواستی در آن قید گردیده، تایید و بـه وزارت امور خارجه ارسال تا برای رسیدگی بـه سازمان ارائه گردد.

ب ـ چنانچه مشمول در داخل و بستگان ذینفع در خارج از کشور حضور داشته باشند، پس از رویت بستگان ذینفع، مدارک مورد نظر را متناسب با نوع معافیت تکمیل و پس از تایید بـه وزارت امور خارجه ارسال تا جهت رسیدگی بـه سازمان ارائه گردد.

پ ـ چنانچه مشمول و بستگان ذینفع در خارج از کشور سکونت داشته باشند پس از رویت افراد ذینفع، مدارک لازم را متناسب با نوع معافیت تکمیل و پس از تایید بـه وزارت امور خارجه ارسال تا جهت رسیدگی بـه سازمان ارائه گردد.

تبصره ـ اعلام نظر در خصوص معلولیت، بیماری یا محجوریت بستگان مقیم خارج از کشور مشمول، با پزشک معتمد نمایندگی بوده و تایید نهایی آن با شورای پزشکی تهران بزرگ می باشد.

ماده ۱۸ ـ مدارک لازم برای رسیدگی بـه تقاضای معافیت مشمولان متناسب با نوع معافیت بـه شرح زیر می باشد:

الف ـ استشهاد محضری امضاء شده توسط سه نفر از بستگان سببی یا نسبی مشمول و در صورت عدم دسترسی بـه بستگان، سه نفر از معتمدین محل کـه بـه تایید کلانتری یا پاسگاه محل رسیده باشند.

ب ـ برگ اعلام تغییرات سجلی و گواهی فوت کـه توسط سازمان ثبت احوال کشور صادر شده باشد.

پ ـ حکم مفقودیت و یا حبس کـه توسط مراجع صالح قضایی صادر شده باشد.

ت ـ گواهی مددجویی صادره از سازمان بهزیستی کشور یا کمیته امداد امام خمینی (ره)

ث ـ گواهی معلولیت صادره از سازمان بهزیستی کشور

ج ـ گواهی فوت حین خدمت صادره از نیروهای مسلح

چ ـ گواهی صادره از نیروهای مسلح در خصوص مدت حضور در جبهه

ح ـ گواهی صادره از سازمان بسیج مستضعفین در خصوص سابقه فعالیت مشمولین در بسیج

خ ـ گواهی صادره از بنیاد شهید و امور ایثارگران در خصوص شهادت، جاویدالاثری و آزادگی

د ـ گواهی صادره در مورد درصد جانبازی از سوی مراجع ذیصلاح

ذ ـ سایر مدارکی کـه بنا بـه تشخیص سازمان تعیین می گردد

بیشتر بخوانید: