آیین نامه قانون جلوگیری از خردشدن اراضی کشاورزی و... مصوب 1395/12/08

آیین نامه قانون جلوگیری از خردشدن اراضی کشاورزی و ایجاد قطعات مناسب فنی، اقتصادی مصوب 1395/12/08

شناسنامه:

شماره روزنامه رسمی: 20978

تاریخ روزنامه رسمی: 1395/12/23

شماره ابلاغ: 159294/ت52166هـ

تاریخ ابلاغ: 1395/12/15

مرجع تصویب: هیات وزیران

تاریخ تصویب: 1395/12/08

متن آیین نامه:

هیات وزیران در جلسه 1395/12/08 بـه پیشنهاد وزارت جهاد کشاورزی و با همکاری سازمان برنامه و بودجه کشور و سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و بـه استناد ماده 6 قانون جلوگیری از خرد شدن اراضی کشاورزی و ایجاد قطعات مناسب فنی، اقتصادی مصوب 1385 آیین نامه اجرایی قانون یادشده را بـه شرح زیر تصویب کرد:

ماده 1 ـ در این آیین نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط بـه کار می رود:

الف ـ قانون: قانون جلوگیری از خرد شدن اراضی کشاورزی و ایجاد قطعات مناسب فنی، اقتصادی مصوب 1385

ب ـ اراضی کشاورزی: تمامی اراضی متعلق بـه اشخاص و اراضی اوقافی واقع در خارج از محدوده شهرها اعم از باغ ها، نهالستان ها، اراضی زیر کشت آبی، دیم و آیش که در آنها محصولات زراعی، باغی، دامی و شیلاتی تولید می گردد.

پ ـ حد نصاب فنی و اقتصادی: حد نصاب های تعیین شده توسط هیات وزیران موضوع ماده 1 قانون.

ت ـ خرد شدن اراضی کشاورزی: تفکیک، افراز، تقسیم و هرگونه اقدام حقوقی نظیر صدور سند و همچنین اقدامات عملی از قبیل دیوار کشی، فنس کشی و قطعه بندی که بـه کوچک شدن اراضی کشاورزی بـه کمتر از حد نصاب های فنی و اقتصادی منجر می شود.

ث ـ یکپارچه سازی: فرآیندی از اصلاح زمین که با عملیاتی نظیر تسطیح، رفع موانع و مرز بندی های اختصاصی مالکان و در صورت لزوم احداث جاده های بین مزارع و تاسیس شبکه های آبیاری و زهکشی، بـه ایجاد یک واحد کشاورزی و مدیریت واحد بر منابع تولید با حداقل نصاب های فنی و اقتصادی منجر می گردد.

ج ـ تجمیع: اقدامات ثبتی جهت صدور سند واحد برای اراضی متصل بـه هم.

ماده 2 ـ تفکیک، افراز، تقسیم و خرد شدن اراضی کشاورزی بـه قطعات کمتر از حد نصاب های فنی و اقتصادی ممنوع است.

ماده 3 ـ ادارات ثبت اسناد و املاک، دفاتر اسناد رسمی، شهرداری ها، دهیاری ها، بخشداری ها و سایر مراجع مربوط مکلفند حسب مورد در هنگام تفکیک، افراز، تقسیم و انتقال اراضی کشاورزی، ضمن ارسال نقشه دقیق زمین موردنظر که توسط مالکین با ذکر مختصات جغرافیایی UTM (با مقیاس مناسب و حداقل یک دو هزارم) تهیه می گردد، از اداره جهاد کشاورزی شهرستان محل وقوع ملک در خصوص تایید نقشه مبنی بر رعایت حد نصاب های فنی و اقتصادی بر اساس کاربری اراضی مزبور و همچنین ملی و دولتی نبودن آنها استعلام نمایند.

تبصره 1 ـ اداره جهاد کشاورزی مربوط مکلف است در مورد ملی و دولتی نبودن اراضی کشاورزی واقع در حریم شهرها و اراضی واقع در خارج از حریم شهرها و همچنین وقوع آنها در مناطق چهارگانه تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست حسب مورد از ادارات راه و شهرسازی، منابع طبیعی و آبخیزداری یا حفاظت محیط زیست شهرستان مربوط استعلام نماید. ادارات مذکور موظفند ظرف حداکثر یک ماه پاسخ استعلام اداره جهاد کشاورزی را بـه صورت کتبی اعلام نمایند.

تبصره 2 ـ اداره جهاد کشاورزی مذکور موظف است در چارچوب قانون و این آیین نامه ظرف حداکثر دو ماه نسبت بـه ارسال پاسخ اقدام نماید.

تبصره 3 ـ عدم ارایه پاسخ در مهلت های یادشده، تخلف محسوب و بـه عنوان نقض مقررات در مراجع قانونی رسیدگی خواهد شد.

ماده 4 ـ صدور اسناد تفکیکی و افرازی مشروط بـه اینکه جزء اراضی ملی و دولتی نبوده و نیز هیچ یک از قطعات، کمتر از حد نصاب های فنی و اقتصادی نباشد با درج نوع کاربری کشاورزی در اسناد مالکیت بلامانع است.

ماده 5 ـ وزارت جهاد کشاورزی موظف است از هرگونه اقدام عملی که منجر بـه خرد شدن اراضی کشاورزی می گردد، جلوگیری بـه عمل آورده و متخلفین را در اجرای قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها مصوب 1374 با اصلاحات بعدی آن، بـه مراجع قانونی ذی صلاح معرفی کند.

ماده 6 ـ اداره جهاد کشاورزی شهرستان مربوط موظف است در رابطه با اسناد مالکیتی که بدون رعایت حد نصاب های فنی و اقتصادی و بر خلاف ماده 2 قانون صادر می شود، بـه محض اطلاع نسبت بـه تقدیم دادخواست ابطال سند مالکیت صادره بـه مراجع قضایی صالحه اقدام نماید. متخلفین در چارچوب قوانین و مقررات مربوط تحت پیگرد قانونی قرار می گیرند.

ماده 7 ـ احداث معبر و راه دسترسی بـه مزارع در صورت درخواست هر یک از مالکین اراضی کشاورزی، بر اساس ضوابط فنی مندرج در دستورالعملی است که حداکثر ظرف سه ماه از سوی وزیر جهاد کشاورزی ابلاغ خواهد شد.

ماده 8 ـ اراضی ملی و دولتی که در اجرای قوانین و مقررات مربوط بـه طرح های کشاورزی بـه طور مشاعی بـه اشخاص حقیقی و حقوقی واگذار می گردد، حتی پس از انتقال قطعی قابل تفکیک و افراز نمی باشد. این قید بـه عنوان جزء لاینفک در مندرجات قرارداد واگذاری و سند انتقال درج می گردد.

ماده 9 ـ بـه منظور تشویق مالکین بـه تجمیع و یکپارچه سازی اراضی کشاورزی و رساندن مساحت اراضی یاد شده بـه حد نصاب های تعیین شده و بالاتر، وزارت جهاد کشاورزی موظف است متقاضیان را در اولویت پرداخت یارانه های حمایتی، تسهیلات و امتیازات از جمله موارد زیر قرار دهد:

الف ـ اجرای عملیات زیربنایی آب و خاک (تجهیز و نوسازی اراضی، احداث شبکه های فرعی آبیاری و زهکشی، سامانه های نوین آبیاری و جاده های دسترسی بین مزارع)

ب ـ توسعه و نوسازی باغات

پ ـ ماشین آلات بخش کشاورزی

ت ـ یارانه نهادهای تولید

ث ـ اعطای تسهیلات حمایتی ارزان قیمت بـه میزان قیمت کارشناسی روز اراضی از طریق بانک های عامل

ج ـ تامین تا صد درصد اعتبار مورد نیاز اجرای عملیات آب و خاک و توسعه روشهای نوین آبیاری و زیرساخت ها برای مالکان اراضی که طبق حد نصاب های تعیین شده اقدام بـه تشکیل شرکت های کشت و صنعت، تعاونی تولید و سهامی زراعی نمایند.

ماده 10 ـ سازمان برنامه و بودجه کشور بر اساس ماده 3 قانون موظف است بـه منظور تحقق مفاد ماده 9 این آیین نامه، اعتبارات لازم را در بودجه های سنواتی دستگاه های مربوط پیش بینی و تامین نماید.

ماده 11 ـ اشخاص حقیقی و حقوقی که قصد تجمیع و یکپارچه سازی اراضی خود را بـه حد نصاب فنی و اقتصادی و بالاتر دارند باید بـه اداره جهاد کشاورزی شهرستان ذی ربط مراجعه و درخواست خود را همراه طرح اجرایی مربوط، مدارک مثبته مالکیت و نقشه اراضی تسلیم نمایند. اداره یادشده ظرف حداکثر دو ماه بررسی لازم را معمول و نظر خود را بـه اداره ثبت اسناد و املاک محل اعلام می نماید. اداره ثبت اسناد و املاک مذکور، در صورت مثبت بودن پاسخ اداره جهاد کشاورزی موظف است حداکثر ظرف سه ماه نسبت بـه صدور سند مالکیت تجمیعی اراضی با رعایت مواد 4 و 5 قانون و درج نوع کاربری کشاورزی و عدم تفکیک و بدون اخذ هرگونه وجهی (مالیات، عوارض و حقوق دولتی) اقدام نماید.

ماده 12 ـ بـه منظور هماهنگی و ساماندهی امور مربوط بـه تجمیع و یکپارچه سازی اراضی کشاورزی و تصمیم گیری در خصوص نحوه و میزان مشوق ها و امتیازات مندرج در ماده 3 قانون و ماده 9 این آیین نامه، کارگروه ملی یکپارچه سازی و جلوگیری از خرد شدن اراضی کشاورزی بـه ریاست وزیر جهاد کشاورزی و عضویت معاونین ذی ربط وزارت نیرو، وزارت کشور، سازمان برنامه و بودجه کشور، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و مدیرعامل بانک کشاورزی تشکیل می شود.

تبصره 1 ـ دبیرخانه کارگروه در سازمان امور اراضی کشور مستقر بوده و رئیس سازمان بـه عنوان دبیر کارگروه مسئولیت پیگیری مصوبات کارگروه را بر عهده دارد.

تبصره 2 ـ کارگروه هر استان و شهرستان حسب مورد با عضویت اعضای متناظر تشکیل می شود.

تبصره 3 ـ دستورالعمل اجرایی مربوط بـه این ماده، ظرف دو ماه پس از ابلاغ این آیین نامه توسط وزارت جهاد کشاورزی تهیه و پس از تصویب کارگروه ملی، توسط وزیر جهاد کشاورزی ابلاغ می گردد.

ماده 13 ـ وزارت جهاد کشاورزی موظف است بـه منظور ارتقای نقش بهره برداران در یکپارچه سازی و حفظ و پایداری کاربری اراضی کشاورزی، فعالیت های ترویجی و آموزشی لازم را برای افزایش آگاهی آنان بـه عمل آورد.

ماده 14 ـ سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و سایر رسانه های عمومی موظفند با اجرای برنامه های ترویجی و آموزشی، زمینه افزایش آگاهی های عمومی نسبت بـه مفاد این آیین نامه را فراهم نماید.

ماده 15 ـ وزارت جهاد کشاورزی (سازمان امور اراضی کشور) و سازمان ثبت اسناد و املاک کشور مکلفند حداکثر ظرف شش ماه پس از ابلاغ این آیین نامه نسبت بـه ایجاد زیرساخت لازم جهت تبادل الکترونیکی استعلامات اقدام نمایند.

معاون اول رئیس جمهور - اسحاق جهانگیری