آیین نامه مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک ایران مصوب 1390/10/14
آیین نامه مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک ایران مشتمل بر 13 ماده مصوب 1390/10/14 هیأت وزیران
شناسنامه آیین نامه مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک ایران:
شماره روزنامه رسمی: 19551
تاریخ روزنامه رسمی: 1391/01/31
مرجع تصویب: هیأت وزیران
تاریخ تصویب: 1390/10/14
بیشتر بخوانید:
مقررات مرتبط با کودکان و نوجوانان
نظریات مشورتی راجع بـه کودکان و نوجوانان
مجموعه موضوعی آرای دیوان عدالت اداری
آرای وحدت رویه قضایی راجع بـه موضوعات خانواده
متن آیین نامه مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک ایران:
هیأت وزیران در جلسه مورخ 1390/10/14 بنا بـه پیشنهاد شماره 4593/02/89 مورخ 1389/10/19 وزارت دادگستری و بـه استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بـه منظور تحقق مفاد تصویب نامه شماره 205847/ت43855هـ مورخ 1388/10/20 آیین نامه مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک در جمهوری اسلامی ایران را بـه شرح زیر تصویب نمود:
ماده 1 ـ در این آیین نامه، واژه ها و اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط بـه کار می روند:
الف ـ کودک: تمامی افراد کمتر از 18 سال تمام شمسی
ب ـ دستگاه اجرایی: دستگاه های موضوع ماده 5 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 1386
پ ـ موسسات و تشکیلات غیر دولتی: تمامی موسسات و تشکیلات غیر دولتی و سازمان های مردم نهاد کـه طبق قوانین و مقررات مربوط تشکیل شده و در زمینه حقوق کودک فعالیت می کنند.
ت ـ پایش: بررسی مستمر وضعیت حقوق کودک در جامعه
ث ـ مرجع ملی: مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک کـه بـه موجب تصویب نامه شماره 205847/ت43855هـ مورخ 1388/10/20 وزارت دادگستری می باشد.
ج ـ رییس مرجع ملی: وزیر دادگستری
چ ـ شورای هماهنگی: شورای هماهنگی مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک موضوع ماده (4) این آیین نامه
ماده 2 ـ وظایف و اختیارات مرجع ملی بـه شرح زیر می باشد:
الف ـ تدوین طرح ها و برنامه های ارتقای حقوق کودک و ترویج احترام بـه شخصیت وی
ب ـ پایش و ارزیابی رعایت حقوق کودک در سطح ملی
پ ـ ارایه نظرات مشورتی در زمینه قوانین، مقررات، رویه ها و برنامه های مرتبط با حقوق کودک بـه دستگاه های اجرایی و موسسات و تشکیلات غیر دولتی
ت ـ پیشنهاد اصلاح قوانین و مقررات موجود و تهیه پیش نویس لوایح قانونی برای ارایه بـه شورای هماهنگی
ث ـ تهیه گزارش ملی حقوق کودک با همکاری و مشارکت سایر نهادها و دستگاه های ذی ربط و ارسال آن بـه مراجع ذی صلاح داخلی و از طریق وزارت امور خارجه بـه مراجع ذی صلاح بین المللی، پس از تصویب شورای هماهنگی
ج ـ تهیه گزارش در خصوص موارد نقض حقوق کودک در جامعه و ارسال آن بـه مراجع ذی ربط داخلی با رعایت قوانین و مقررات مربوط پس از تصویب شورای هماهنگی
چ ـ انجام مطالعات مربوط بـه حقوق کودک از طریق همکاری با سایر موسسات و مراکز علمی
ح ـ تهیه گزارش های سالانه و موردی و ارایه آن بـه روسای قوای سه گانه و دفتر مقام معظم رهبری پس از تصویب شورای هماهنگی
خ ـ اطلاع رسانی مستمر و همه جانبه و ارتقای سطح آگاهی در خصوص موضوعات مرتبط با حقوق کودک با همکاری وزارت آموزش و پرورش، سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و سایر رسانه های گروهی
د ـ هماهنگی و تبادل اطلاعات علمی و تحقیقی با مراجع داخلی و بین المللی در موضوعات حقوق کودک
ذ ـ همکاری با سازمان ها و نهادهای بین المللی بـه منظور ترویج و اجرای حقوق کودک با همکاری و هماهنگی دستگاه های ذی ربط از طریق وزارت امور خارجه
ماده 3 ـ دبیرخانه مرجع ملی با رعایت قوانین و مقررات مربوط در وزارت دادگستری تشکیل می شود.
تبصره ـ دبیر مرجع ملی از میان مشاوران یا معاونان رییس مرجع ملی کـه در زمینه حقوق کودک تخصص دارند، توسط رییس مرجع ملی منصوب می شود و دبیر شورای هماهنگی نیز خواهد بود.
بیشتر بخوانید:
مقررات مرتبط با کودکان و نوجوانان
نظریات مشورتی راجع بـه کودکان و نوجوانان
مجموعه موضوعی آرای دیوان عدالت اداری
آرای وحدت رویه قضایی راجع بـه موضوعات خانواده
ماده 4 ـ برای ایجاد هماهنگی و اخذ نظرات دستگاه های اجرایی ذی ربط در انجام امور و اقدامات موضوعات این آیین نامه، شورای هماهنگی با عضویت افراد زیر تشکیل می شود:
الف ـ رییس مرجع ملی بـه عنوان رییس شورای هماهنگی
ب ـ دبیر مرجع ملی بـه عنوان دبیر شورا
پ ـ یک نفر وکیل دادگستری با حداقل پنج سال سابقه فعالیت علمی و عملی مربوط بـه حقوق کودک یا حقوق بشر با معرفی کانون وکلای دادگستری مرکز یا مرکز امور مشاوران بـه مدت سه سال بـه انتخاب رییس مرجع ملی.
ت ـ سه نفر از سازمان های مردم نهاد فعال مرتبط با حقوق کودک یا حقوق بشر، برای مدت سه سال
ث ـ یک نفر روحانی آشنا بـه حقوق کودک با معرفی شورای مدیریت حوزه علمیه قم
ج ـ یک نفر نماینده از نهادهای زیر کـه حسب مورد با حکم وزیر یا بالاترین مقام مسئولی معرفی می گردند:
وزارت آموزش و پرورش
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
وزارت امور خارجه
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
وزارت کشور
وزارت اطلاعات
وزارت ورزش و جوانان
معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور
سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
سازمان بهزیستی کشور
مرکز امور زنان و خانواده
نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران
سازمان زندان ها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور
شهرداری (با معرفی مجمع ادواری شهرداران کلان شهرهای کشور)
تبصره 1 ـ ابلاغ مصوبات و ارایه گزارشهای موردی و سالانه شورای هماهنگی بـه رؤسای قوای سه گانه و دفتر مقام معظم رهبری و سایر مراجع ذی صلاح برعهده رییس شورا می باشد.
تبصره 2 ـ رییس مرجع ملی می تواند از نمایندگان قوه قضاییه و اعضای کمیسیون های قضایی و حقوقی، بهداشت و درمان و اجتماعی مجلس شورای اسلامی نیز بدون داشتن حق رای برای شرکت در شورای هماهنگی دعوت نماید.
تبصره 3 ـ هر سه سال یک بار در اردیبهشت ماه بـه دعوت عام دبیر مرجع ملی، جلسه ای با حضور سازمان های مردم نهاد ثبت شده و فعال در زمینه حقوق کودک یا حقوق بشر کـه حداقل پنج سال سابقه فعالیت داشته باشند، تشکیل و با اکثریت نصف بـه علاوه یک سازمان های حاضر در جلسه، سه نماینده از سه سازمان غیر دولتی برای عضویت در شورای هماهنگی انتخاب می شوند.
تبصره 4 ـ سه ماه پیش از پایان دوره عضویت اعضای مندرج در بندها ی (پ) و (ت)، در خصوص انتخاب اعضای جدید اقدام می شود. تا زمانی کـه اعضای جدید انتخاب نشده اند، اعضای سابق عهده دار وظایف خواهند بود و انتخاب مجدد این اعضا بـه صورت متوالی تنها برای یک بار بلامانع است.
ماده 5 ـ مرجع ملی می تواند حسب مورد از کارشناسان مجرب در زمینه حقوق کودک برای شرکت در جلسات شورا یا کارگروه های مربوط دعوت و نظر ایشان را بدون حق رای کسب نماید.
ماده 6 ـ موارد زیر از جمله وظایف و اختیارات شورای هماهنگی می باشد:
الف ـ تعیین راهبردهای حمایت از حقوق کودک و اولویت های سالانه مرجع ملی
ب ـ تصویب چشم انداز، سیاست ها و برنامه های اجرایی ارتقای حقوق کودک
پ ـ بررسی پیشنهادهای مربوط بـه اصلاح قوانین و مقررات و پیش نویس لوایح قانونی جهت ارایه بـه مراجع ذی ربط
ت ـ بررسی و تصویب گزارش ملی حقوق کودک برای ارسال بـه مراجع ذی صلاح داخلی و بین المللی وفق مقررات این آیین نامه
ث ـ بررسی گزارش موارد نقض حقوق کودک
ج ـ بررسی و تصویب گزارش های سالانه و موردی مرجع ملی جهت ارسال بـه مراجع ذی صلاح
چ ـ تایید ایجاد کارگروه های موردی و موقت با پیشنهاد رییس مرجع ملی
ح ـ پیشنهاد بودجه سالانه بـه رییس مرجع ملی جهت پیش بینی در ردیف اعتبارات وزارت دادگستری در لایحه بودجه سالانه
خ ـ تصویب آیین نامه داخلی شورای هماهنگی
ماده 7 ـ شورای هماهنگی بـه صورت عادی هر دو ماه یک بار جلسه خواهد داشت. جلسات فوق العاده بـه تصمیم رییس شورا یا حسب درخواست مکتوب پنج نفر از اعضای شورا تشکیل می شود. جلسات شورا با حضور دو سوم اعضا تشکیل می شود و تصمیمات شورای هماهنگی با اکثریت نسبی اعضای حاضر در جلسه معتبر خواهد بود.
بیشتر بخوانید:
مقررات مرتبط با کودکان و نوجوانان
نظریات مشورتی راجع بـه کودکان و نوجوانان
مجموعه موضوعی آرای دیوان عدالت اداری
آرای وحدت رویه قضایی راجع بـه موضوعات خانواده
ماده 8 ـ دبیر شورای هماهنگی، مسئول امور اداری و اجرایی مرجع است و زیر نظر رییس فعالیت می نماید. وظایف وی عبارت است از:
الف ـ تمشیت امور اداری و اجرایی
ب ـ تهیه دعوت نامه ها و دستور جلسات، تدوین صورتجلسات و ابلاغ مصوبات شورای هماهنگی برای سازمان های ذی ربط و پیگیری حسن اجرای مصوبات
پ ـ برنامه ریزی مدون برای تشکیل جلسات کارگروه های تخصصی
ت ـ پیشنهاد ترکیب هیئت های اعزامی بـه اجلاس های منطقه ای و بین المللی بـه رییس مرجع ملی
ث ـ تهیه گزارش های مربوط بـه حقوق کودک و ارایه آن بـه شورای هماهنگی
ج ـ اخذ گزارش هیئت های اعزامی بـه خارج از کشور و تهیه بانک اطلاعات گزارش ها
چ ـ تدوین بیانیه ها و گزارش های مورد نیاز برای ارایه بـه مجامع بین المللی و سایر اجلاس های مرتبط
ح ـ تعامل و همکاری با پژوهشگران و مراکز علمی و پژوهشی در امور مربوط بـه حقوق کودک
خ ـ ایجاد سامانه الکترونیکی در زمینه های مربوط بـه حقوق کودک و امور اداری مرجع ملی و شورای هماهنگی
د ـ انجام سایر امور ارجاعی مرتبط با شرح وظایف از سوی مرجع ملی و شورای هماهنگی ماده
ماده 9 ـ مرجع ملی دارای حداقل چهار کارگروه کارشناسی دائمی بـه شرح زیر می باشد:
الف ـ پایش و ارزیابی
ب ـ حقوقی و قضایی
پ ـ آموزش و اطلاع رسانی
ت ـ حمایتی و هماهنگی
تبصره 1 ـ ترکیب اعضا و تفصیل حدود وظایف و شیوه عملکرد این کارگروه ها در چارچوپ مفاد این آیین نامه، با پیشنهاد رییس مرجع ملی و تصویب شورای هماهنگی تعیین می شود.
تبصره 2 ـ مرجع ملی می تواند در موارد خاص و ضروری، با پیشنهاد رییس مرجع ملی و تایید شورای هماهنگی، کارگروه های موردی و موقت تشکیل دهد.
تبصره 3 ـ هر کارگروه می تواند حسب مورد از کارشناسان مجرب دولتی و غیردولتی در حوزه های مرتبط با موضوع فعالیت خود دعوت نماید. دعوت موردی و استفاده از کارشناسان خارجی با رعایت قوانین و مقررات بلامانع خواهد بود.
ماده 10 ـ کارگروه پایش و ارزیابی حسب ارجاع موظف است با هماهنگی دستگاه های اجرایی از این دستگاه ها بازدید نموده و ضمن پایش و ارزیابی حقوق کودک در این دستگاه ها، گزارش لازم را از فعالیت آنها در حوزه حقوق کودک بـه شورای هماهنگی ارایه نماید. در خصوص موسسات و تشکیلات غیر دولتی متولی و مرتبط با حقوق کودک نیز بنا بـه درخواست یا موافقت آنها نسبت بـه پایش و ارزیابی حقوق کودک در این مؤسسات مبادرت نماید.
تبصره ـ کارگروه پایش و نظارت مکلف است سامانه پیام کوتاه و سامانه های الکترونیکی را جهت دریافت اطلاعات مردمی راجع بـه رعایت حقوق کودک در جامعه ایجاد و نشانی آن را بـه اطلاع عموم برساند.
ماده 11 ـ کارگروه حقوقی و قضایی حسب ارجاع موظف است با انجام مطالعات لازم و بررسی گزارش ها و رویه های قضایی و اجرائی، پیش نویس اصلاح قوانین و مقررات را تهیه و بـه شورای هماهنگی ارایه نماید.
ماده 12 ـ کارگروه آموزش و اطلاع رسانی مکلف است حسب ارجاع، اقدامات و هماهنگی های لازم را بـه منظور آموزش و ترویج حقوق کودکان در تمام سطوح و از طریق تدوین برنامه ها و طرح های ارتقای سطح آگاهی های کودکان، والدین، دست اندرکاران دستگاه های اجرایی و موسسات و تشکیلات غیر دولتی مرتبط با حقوق کودکان، بـه عمل آورده و این برنامه ها و طرحها را برای هدایت و یا اجرا بـه شورای هماهنگی ارایه نماید.
بیشتر بخوانید:
مقررات مرتبط با کودکان و نوجوانان
نظریات مشورتی راجع بـه کودکان و نوجوانان
مجموعه موضوعی آرای دیوان عدالت اداری
آرای وحدت رویه قضایی راجع بـه موضوعات خانواده
ماده 13 ـ کارگروه حمایت و هماهنگی موظف است حسب ارجاع برای رعایت هر چه بیشتر حقوق و منافع کودکان در جامعه در راستای نیازهای بومی و معیارهای پذیرفته شده در کنوانسیون حقوق کودک، راهکارهای لازم را برای هماهنگی میان دستگاه های اجرایی، موسسات و تشکیلات غیر دولتی متولی و مرتبط با حقوق کودک بـه عمل آورد و پیشنهاد خود را جهت تدوین و اجرای برنامه های ارتقای حقوق کودک و حمایت از آنان بـه شورای هماهنگی اعلام نماید.
محمدرضا رحیمی ـ معاون اول رییس جمهور