آیین نامه نحوه واگذاری سهام ترجیحی مصوب 1387/11/27
آیین نامه نحوه واگذاری سهام ترجیحی مستند به تبصره 1 بند الف ماده 40 قانون اجرای سیاست های اصل 44 مصوب 1387/11/27 شورای عالی اجرای سیاستهای کلی اصل 44 قانون اساسی
شناسنامه آیین نامه نحوه واگذاری سهام ترجیحی:
شماره روزنامه رسمی: 18654
تاریخ روزنامه رسمی: 1387/12/26
مرجع تصویب: شورای عالی اجرای سیاستهای کلی اصل 44 قانون اساسی
تاریخ تصویب: 1387/11/27
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با آیین نامه نحوه واگذاری سهام ترجیحی (مقررات اصل 44)
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات تجارت و اقتصاد
آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات تجارت و اقتصاد
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات تجارت و اقتصاد
مقررات مرجع:
ماه 40 قانون اجرای سیاست های کلی 44 قانون اساسی مصوب 1386: وظایف و اختیارات هیات واگذاری بـه شرح زیر است:
الف ـ
1 ـ اجراء برنامه ها و خط مشی های کلی واگذاری و تعیین تکلیف بنگاه های مشمول واگذاری،
2 ـ تهیه آیین نامه نظام اقساطی واگذاری و نحوه دریافت بهای حقوق قابل واگذاری،
3 ـ تهیه آیین نامه شیوه های قیمت گذاری بنگاه ها و نحوه اعمال شیوه های مذکور در همین چهارچوب،
4 ـ تهیه نظام تامین مالی، حمایت و تشویق خریداران بـه همراه تعیین چهارچوب تعهدات خریداران و فروشنده،
5 ـ تهیه ضوابط نحوه انجام اصلاح ساختار بنگاه ها در موارد ضروری متضمن چهارچوب حفظ و صیانت نیروی انسانی شاغل
6 ـ تهیه نظام نامه فعالیتهای فرهنگی ـ تبلیغاتی برای بسترسازی، بهبود و شفافیت امر واگذاری،
7 ـ تهیه پیشنهاد واگذاری بلوکی بنگاه های مشمول واگذاری در بورس های خارجی،
8 ـ تهیه آیین نامه نحوه واگذاری سهام ترجیحی بـه مدیران و کارکنان،
تبصره 1 ـ موارد فوق باید بـه تصویب شورای عالی اجراء سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی برسد.
تبصره 2 ـ مصوبات این شورا در اجراء اصول هشتاد و پنجم و یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران برای ریاست مجلس شورای اسلامی ارسال می گردد و در صورت اعلام مغایرت از سوی رییس مجلس شورای اسلامی، شورا موظف است نسبت بـه اصلاح یا لغو مصوبات خود اقدام کند.
متن آیین نامه نحوه واگذاری سهام ترجیحی:
شورای عالی اجرای سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی در جلسه مورخ 1387/11/27 بـه استناد تبصره 1 بند (الف) ماده 40 قانون اصلاح موادی از قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و اجرای سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی و بر اساس پیشنهاد هیأت واگذاری، آیین نامه نحوه واگذاری سهام ترجیحی موضوع جزء 8 بند (الف) ماده 40 قانون یاد شده را با رعایت تبصره 3 ماده 20 این قانون بـه شرح زیر تصویب نمود:
ماده 1 ـ فروش ترجیحی و اقساطی حداکثر پنج درصد (5%) از سهام بنگاه های مشمول واگذاری بـه پیشنهاد سازمان خصوصی سازی و تصویب هیأت واگذاری بـه مدیران، کارکنان و بازنشستگان همان بنگاه و همچنین فروش اقساطی حداکثر پنج درصد (5%) از سهام بنگاه های مزبور بـه سایر مدیران با تجربه، متخصص و کارآمد بر اساس ضوابط این آیین نامه مجاز است.
بخش اول _ فروش ترجیحی و اقساطی سهام بـه مدیران، کارکنان و بازنشستگان همان بنگاه
ماده 2 ـ در فروش سهام بنگاه ها، تخصیص سهام ترجیحی از اولویت برخوردار است و فروش آن بـه مدیران، کارکنان و بازنشستگان همان بنگاه مورد واگذاری، منوط بـه ارایه تقاضای کتبی افراد متقاضی بـه صورت جمعی است.
تبصره ـ واگذاری سهام بـه مدیران و کارکنان دارای اولویت بالاتری است و چنانچه پس از واگذاری سهام بـه این افراد، همچنان سهام قابل واگذاری بنگاه موجود باشد، سهام مزبور بـه بازنشستگان همان بنگاه تعلق می گیرد.
ماده 3 ـ مدیران و کارکنانی کـه در زمان واگذاری سهام ترجیحی در بنگاه مشمول واگذاری شاغل یا مامور (اعم از رسمی یا قراردادی) بوده و دارای حداقل یک سال سابقه کار باشند و همین مدت پرداخت حق بیمه ولو بـه صورت غیرمستمر توسط بنگاه مزبور داشته باشند، واجد شرایط خرید سهام ترجیحی هستند. واگذاری سهام ترجیحی مطابق قراردادی است کـه توسط سازمان خصوصی سازی با متقاضیان منعقد می شود.
تبصره 1 ـ واگذاری سهام بـه مدیران و کارکنان ماموری کـه پرداخت حق بیمه یا کسور بازنشستگی آنان از مبدأ مأموریت صورت می گیرد مجاز نیست. همچنین کارکنان و مدیران بنگاه مورد واگذاری مأمور در سایر بنگاه ها کـه حداقل دارای یک سال سابقه کار باشند و همین مدت پرداخت حق بیمه ولو بـه صورت غیرمستمر توسط بنگاه مورد واگذاری داشته باشند نیز مشمول دریافت سهام ترجیحی خواهند بود.
تبصره 2 ـ اصلاح 1390/03/04 ـ افراد واجد شرایط شاغل در آن دسته از بنگاه های سرمایه پذیر کـه بیش از پنجاه درصد (50%) سرمایه آن ها متعلق بـه بنگاه مورد واگذاری باشد نیز در صورت تقاضا می توانند از سهام ترجیحی بنگاه مورد واگذاری برخوردار شوند. نحوه واگذاری سهام ترجیحی مربوط بـه شرکت های ادغام شده یا تحصیل شده و معاملات همزمان (بنگاه های تولید آب و برق و بنگاه های بهره بردار) با پیشنهاد سازمان خصوصی سازی و تصویب هیأت واگذاری خواهد بود.
ماده 4 ـ میزان سهام ترجیحی قابل تخصیص بـه هر یک از افراد واجد شرایط موضوع ماده 3 این آیین نامه حداکثر تا سقف ده برابر میانگین شش ماهه آخرین مبلغ حقوق و مزایای مستمر دریافتی متقاضیان بر اساس احکام حقوقی آن ها است.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با آیین نامه نحوه واگذاری سهام ترجیحی (مقررات اصل 44)
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات تجارت و اقتصاد
آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات تجارت و اقتصاد
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات تجارت و اقتصاد
ماده 5 ـ آن دسته از بازنشستگان بنگاه مورد واگذاری کـه پیش از این سهام عدالت دریافت نکرده باشند، می توانند با رعایت تبصره ماده 2 این آیین نامه از سهام ترجیحی بنگاه حداکثر تا سقف ده برابر میانگین شش ماهه آخرین مبلغ حقوق و مزایای مستمر دریافتی بر اساس احکام حقوقی برخوردار شوند.
تبصره 1 ـ استفاده هم زمان از مزایای سهام عدالت و سهام ترجیحی مجاز نیست و چنانچه بازنشستگان مشمول این ماده قبلا از مزایای سهام عدالت استفاده کرده باشند، در صورت تمایل بـه برخورداری از سهام ترجیحی، می بایستی ابتدا سهام عدالت دریافتی را مسترد نمایند.
تبصره 2 ـالحاق 1397/05/22 ـ برای افرادی کـه پس از تاریخ 1396/01/01 متقاضی دریافت سهام ترجیحی بوده و یا هستند، ماده فوق و تبصره ذیل آن لازم الرعایه نمی باشد.
ماده 6 ـ اشخاص واجد شرایط می بایستی حداکثر سی روز پس از تاریخ اولین آگهی عرضه سهام یا اعلام سازمان خصوصی سازی بـه بنگاه مشمول واگذاری، درخواست خود را مطابق ماده 2 این آیین نامه بـه سازمان مذکور تسلیم نمایند. در غیر این صورت سازمان خصوصی سازی سهام مورد نظر را با شرایط سایر سهام بنگاه مورد واگذاری بـه فروش می رساند.
ماده 6 مکرر ـ الحاق 1393/11/21ـ واگذاری سهام ترجیحی بـه کلیه کارکنان شاغل و بازنشسته کـه در زمان فروش سهام بنگاه مشمول واگذاری واجد شرایط دریافت سهام ترجیحی بوده اند ولی از مزایای آن در مقطع مذکور برخوردار نشده اند، از محل مانده سهام ترجیحی جذب نشده بنگاه مورد واگذاری با رعایت سقف حداکثر 5 درصد و با رعایت سایر مفاد این آیین نامه مجاز است.
ماده7 ـ اصلاح 1390/03/04 ـ هر یک از افراد واجد شرایط و داوطلب خرید مکلفند ثمن معامله را تماما بـه صورت اقساط حداکثر طی مدت ده سال بدون احتساب سود فروش اقساطی تأدیه نمایند. دریافت اقساط در درجه اول از محل سود قابل تخصیص بـه سهام داران بـه عنوان تأدیه بخشی از بدهی خریداران مشمول این آیین‌نامه تأمین می‌شود و در صورتی کـه پرداخت اقساط از محل سود سالیانه میسر و کافی نباشد، شرکت واگذار شده معادل بدهی کارکنان در سقف مدت قرارداد، از حقوق و مزایای آنان کسر و بـه سازمان خصوصی سازی پرداخت می نماید. این موضوع با موافقت کارکنان و با تعهد شرکت ذی‌ربط در قراردادهای واگذاری سهام ترجیحی درج و بـه تایید شرکت مزبور می‌رسد.
تبصره ـ در صورت قطع رابطه شغلی اشخاص ذی نفع موضوع ماده 3 این آیین نامه با بنگاه مربوط، بنگاه های مزبور مکلفند تعهد پرداخت اقساط بطور سالانه متضمن آدرس کامل افراد یاد شده را اخذ نمایند.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با آیین نامه نحوه واگذاری سهام ترجیحی (مقررات اصل 44)
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات تجارت و اقتصاد
آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات تجارت و اقتصاد
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات تجارت و اقتصاد
بخش دوم _ فروش اقساطی سهام بـه سایر مدیران باتجربه، متخصص و کارآمد
ماده 8 ـ با هدف ارتقای دانش مدیریت و توسعه توانمندی در بنگاه مورد واگذاری، اعضاء هیأت مدیره، مدیرعامل و سایر افراد دارای عناوین مشابه دارای حداقل دو سال تجربه مدیریت در زمینه فعالیت بنگاه مورد واگذاری و سایر مدیران ارشد با مدرک تحصیلی دانشگاهی کـه دارای حداقل دو سال تجربه مدیریت در امور مهندسی (طراحی، نظارت، بازرسی)، تولید و اجرا (مدیریت تولید و یا مدیریت اجرایی) و مدیریت بهره برداری (اداری، فروش، بازرگانی، پشتیبانی و مالی) در زمینه فعالیت بنگاه مورد واگذاری و یا پنج سال تجربه مدیریت هم تراز در بنگاه ها و واحدهای مشابه یا صنایع (بخش اقتصادی) مرتبط (بر اساس آخرین طبقه بندی ISIC) هستند، با شرایطی کـه بـه پیشنهاد سازمان خصوصی سازی بـه تصویب هیأت واگذاری خواهد رسید، مشمول دریافت سهام موضوع این ماده هستند.
تبصره ـ مدیران موضوع این ماده مکلفند مدارک لازم برای احراز شرایط مندرج در این ماده را بـه سازمان خصوصی سازی تسلیم نمایند.
ماده 9 ـ تمامی مدیران با تجربه، متخصص و کارآمد دارای شرایط مندرج در ماده 8 این آیین نامه می توانند درخواست خرید اقساطی سهام بنگاه مورد واگذاری را بـه سازمان خصوصی سازی ارائه نمایند. سازمان مذکور مجاز است بر حسب درخواست کتبی افراد یاد شده، پس از تصویب هیأت واگذاری حداکثر پنج درصد سهام بنگاه را برای فروش بـه آنان اختصاص دهد. میزان سهام قابل تخصیص بـه هر یک از افراد واجد شرایط حداکثر تا سقف بیست برابر میانگین شش ماهه آخرین مبلغ حقوق و مزایای مستمر دریافتی متقاضیان بر اساس احکام حقوقی آن ها است.
ماده 10 ـ مدیران واجد شرایط موضوع این بخش می بایستی حداکثر ظرف بیست (20) روز کاری پس از تاریخ اولین آگهی عرضه سهام بنگاه، درخواست کتبی خود را بـه سازمان خصوصی سازی تسلیم نمایند. سازمان خصوصی سازی مکلف است حداکثر ظرف مدت بیست (20) روز کاری نتیجه بررسی خود را بـه متقاضیان اعلام نماید.
تبصره 1 ـ در صورتی کـه مدیران فوق الذکر طی مدت تعیین شده در این ماده درخواست خود را بـه سازمان خصوصی سازی تسلیم ننمایند، سازمان مزبور مجاز است سهام مورد نظر را با شرایط سایر سهام بنگاه مورد واگذاری بـه فروش برساند.
تبصره 2 ـ چنانچه مجموع تقاضاها از سقف سهام قابل واگذاری موضوع این بخش بیشتر شود، سهام قابل اختصاص بـه هر یک از متقاضیان بـه تناسب مازاد کاهش می یابد.
ماده 11 ـ متقاضیان واجد شرایط مکلفند معادل بیست درصد ارزش معامله را بـه صورت نقدی پرداخت و بقیه آن را طی مدت بازپرداخت اقساط بلوکی مندرج در آگهی بدون احتساب سود فروش اقساطی تأدیه نمایند. دریافت اقساط هر سال از محل سود قابل تخصیص بـه سهامداران بـه عنوان تأدیه بخشی از بدهی خریداران تأمین می شود و در صورت عدم کفایت آن، خریداران مکلفند باقی مانده اقساط را پرداخت نمایند.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با آیین نامه نحوه واگذاری سهام ترجیحی (مقررات اصل 44)
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات تجارت و اقتصاد
آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات تجارت و اقتصاد
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات تجارت و اقتصاد
ماده 12 ـ انواع ضمانت های معتبر قابل دریافت از مدیران موضوع این بخش عبارتند از:
الف) ضمانت نامه بانکی.
ب) ضمانت نامه بیمه ای.
ج) وثیقه ملکی معادل نود درصد (90%) ارزش کارشناسی رسمی آن.
د) انواع اوراق مشارکت کـه از سوی دولت یا بانک ها تضمین شده باشد.
هـ) سهام سایر شرکت های سهامی عام پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار بـه مأخذ هفتاد درصد (70%) ارزش روز آن.
و) سفته.
ز) مطالبات قطعی شده قراردادها از سوی دستگاه های اجرایی و ذی حسابان مربوط.
ح) ترکیبی از موارد فوق.
تبصره 1 ـ تسلیم ضمانت های فوق حداقل معادل پنجاه درصد بخش اقساطی ثمن معامله الزامی است. در هر صورت سهام مورد معامله تا تسویه کامل اقساط بدهی مدیران موضوع این ماده در وثیقه سازمان خصوصی سازی باقی می ماند. در ضمن در این گونه موارد، تعهد اشخاص مذکور مبنی بر وثیقه گذاردن اسناد مالکیت سهام مورد معامله، نزد سازمان خصوصی سازی الزامی است.
تبصره 2 ـ مدیران موضوع این ماده بـه منظور تضمین ایفای تعهدات خود می بایستی ضمن عقد واگذاری وکالت بلاعزل رسمی مبنی بر تفویض اختیار بـه سازمان خصوصی سازی برای تملیک یا انتقال باقی مانده سهام مورد معامله تا سقف مطالبات خود مشروط بـه عدم پرداخت اقساط از سوی خریدار بـه هر شخص و با هر شرایط و بـه هر قیمتی کـه صلاح بداند، تنظیم و در زمان امضای اسناد نقل و انتقال سهام بـه سازمان خصوصی سازی تسلیم نمایند.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با آیین نامه نحوه واگذاری سهام ترجیحی (مقررات اصل 44)
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات تجارت و اقتصاد
آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات تجارت و اقتصاد
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات تجارت و اقتصاد
بخش سوم _ سایر موارد
ماده 13 ـ قیمت سهام موضوع این آیین نامه، معادل قیمت تعیین شده بر اساس مفاد آیین نامه شیوه های قیمت گذاری بنگاه ها و نحوه اعمال شیوه های مذکور موضوع جزء 3 بند (الف) ماده 40 قانون اصلاح موادی از قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و اجرای سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی، توسط سازمان خصوصی سازی محاسبه و اعمال می شود.
ماده 14 ـ آزادسازی، صدور و تحویل اوراق سهام خریداری شده بـه نام خریدار کـه اقساط سالانه آن در هر سال پرداخت می شود، حسب مورد از طریق بورس اوراق بهادار یا شرکت مربوط مجاز است. اوراق سهام تسویه نشده خریداران نیز تا پایان مدت قرارداد در وثیقه سازمان خصوصی سازی باقی خواهد ماند و تا تسویه کامل آن، توسط خریدار قابل انتقال بـه غیر نخواهد بود.
ماده 15 ـ در صورت عدم پرداخت اقساط بعد از شش ماه از سقف زمانی مجاز برای تقسیم سود هر سال مالی در شرکت و بـه هر دلیل، سازمان خصوصی سازی مجاز است بـه میزان مبلغ بدهی تسویه شده سهام مورد وثیقه را آزاد و در اختیار ذی نفع قرار دهد و نسبت بـه فروش باقی مانده سهام بـه سایرین با رعایت مقررات مربوط اقدام نماید. این موضوع باید در قراردادهای منعقده قید شود.
ماده 16 ـ کارمزد فروش سهام موضوع این آیین نامه بـه روش ساده محاسبه و در ابتدای دوره تخصیص سهام توسط سازمان خصوصی سازی اعمال خواهد شد. نرخ کارمزد مورد نظر مطابق تعرفه ای خواهد بود کـه بنا بـه پیشنهاد سازمان خصوصی سازی بـه تصویب هیأت واگذاری خواهد رسید.
ماده 17 ـ در صورتی کـه بـه سهام واگذار شده موضوع این آیین نامه افزایش سرمایه تعلق گیرد، سهام افزایش یافته نیز بـه تبع سهام اولیه در وثیقه سازمان خصوصی سازی قرار می گیرد. معادل ریالی آورده سهامداران یا طلب آنها از شرکت و سود سهمی از این حکم مستثنی است و در وثیقه قرار نمی گیرد.
ماده 18 ـ افرادی کـه در گذشته و در چارچوب قوانین مربوط از طریق سازمان خصوصی سازی با تسهیلات مقرر سهام ترجیحی خریداری نموده اند، مشمول تسهیلات موضوع این آیین نامه نخواهند بود. اشخاصی کـه در گذشته از طریق سازمان مالی گسترش مالکیت واحدهای تولیدی سهام دریافت نموده اند، از این حکم مستثنی هستند.
ماده 19 ـ امکان برخورداری از تسهیلات موضوع این آیین نامه فقط برای یک بار وجود دارد.
وزیر امور اقتصادی و دارایی - سید شمس الدین حسینی
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با آیین نامه نحوه واگذاری سهام ترجیحی (مقررات اصل 44)
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات تجارت و اقتصاد