اساسنامه سازمان بورس و اوراق بهادار مصوب 1384/12/14

اساسنامه سازمان بورس و اوراق بهادار به استناد تبصره ماده 5 قانون بازار اوراق بهادار مصوب 1384 مصوب 1384/12/14

شناسنامه اساسنامه سازمان بورس و اوراق بهادار:

شماره روزنامه رسمی: 17851

تاریخ روزنامه رسمی: 1385/03/22

شماره ابلاغ: 26489/ت 34667 هـ

تاریخ ابلاغ: 1385/03/17

مرجع تصویب: هیأت وزیران

تاریخ تصویب: 1384/12/14

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با اساسنامه سازمان بورس و اوراق بهادار (مجموعه مقررات بورس)

بورس در نظریات مشورتی

بیمه، بورس و بانک در آرای وحدت رویه قضایی

موضوعات بورس در آراء دیوان عدالت اداری

مقررات مرجع:

اساسنامه سازمان بورس و اوراق بهادار: سازمان، موسسه عمومی غیردولتی است کـه دارای شخصیت حقوقی و مالی مستقل بوده و از محل کارمزدهای دریافتی و سهمی از حق پذیرش شرکت ها در بورس ها و سایر درآمدها اداره خواهد شد. منابع لازم برای آغاز فعالیت و راه اندازی سازمان یاد شده از محل وجوه امانی شورای بورس نزد سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران تامین می شود.

تبصره ـ اساسنامه و تشکیلات سازمان حداکثر ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این قانون توسط شورا تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.

متن اساسنامه سازمان بورس و اوراق بهادار:

هیأت وزیران در جلسه مورخ 1384/12/14 بنا به پیشنهاد شورای عالی بورس و اوراق بهادار و به استناد تبصره ماده 5 قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب 1384 اساسنامه سازمان بورس و اوراق بهادار را به شرح زیر تصویب نمود:

فصل اول ـ کلیات

ماده 1 ـ در اجرای ماده 5 قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب 1384 مجلس شورای اسلامی که پس از این « قانون » نامیده می شود، اساسنامه سازمان بورس و اوراق بهادار که در این اساسنامه اختصاراً « سازمان » نامیده می شود، به منظور تحقق اهداف و انجام وظایف تعریف شده در قانون از جمله نظارت بر بورس های اوراق بهادار و کالایی، به شرح زیر می باشد.

ماده 2 ـ اصطلاحات و واژه های اختصاری تعریف شده در ماده یک قانون، در این اساسنامه نیز به کار برده می شود.

ماده 3 ـ سازمان، موسسه عمومی غیر دولتی است و مقررات مالی، معاملاتی، اداری و استخدامی آن به تصویب شورا می رسد.

ماده 4 ـ مدت فعالیت سازمان از تاریخ تاسیس نامحدود است.

ماده 5 ـ اصلاح 1391/02/17 ـ مرکز اصلی سازمان در تهران به نشانی میدان ونک خیابان ملاصدرا، شماره 13 است و تغییرات بعدی آن با تایید وزیر امور اقتصادی و دارایی امکان پذیر می باشد.

ماده 6 ـ انحلال سازمان و تعیین تکلیف اموال و دارایی های آن و چگونگی ایفای تعهدات پس از انحلال، به موجب قانون خواهد بود.

فصل دوم ـ ارکان سازمان

ماده 7 ـ ارکان سازمان عبارتند از:

الف ـ شورا

ب ـ هیأت مدیره

پ ـ رئیس سازمان

ت ـ حسابرس ـ بازرس

ماده 8 ـ شورا انجام وظایف مذکور در ماده 4 قانون را بر عهده دارد.

تبصره ـ به منظور حفظ ثبات و آرامش بازار اوراق بهادار، شورا می تواند در شرایط اضطراری برخی از اختیارات خود را به رئیس شورا تفویض نماید. آیین نامه تشخیص شرایط اضطراری و نیز حدود اختیارات قابل تفویض به رئیس شورا به تصویب شورا خواهد رسید.

فصل سوم ـ هیأت مدیره

ماده 9 ـ هیأت مدیره سازمان متشکل از پنج عضو است که انجام وظایف مذکور در ماده 7 قانون را بر عهده خواهند داشت. اعضای هیأت مدیره از میان افراد امین و دارای حسن شهرت و تجربه در رشته مالی و منحصراً از کارشناسان بخش غیر دولتی به پیشنهاد رئیس شورا و با تصویب شورا برای مدت پنج سال انتخاب می شوند. رئیس شورا حکم اعضای هیأت مدیره را صادر می کند.

ماده 10 ـ اعضای هیأت مدیره قبل از آغاز به کار در سازمان موظفند در جلسه شورا حاضر شوند و به شرح زیر سوگند یاد کنند:

اینجانب که عضویت در هیأت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار را پذیرفته ام، با آگاهی کامل از مسئولیت خود در این سمت، به خداوند قادر و متعال سوگند یاد می کنم که وظایف قانونی خود را در این زمینه به نحو احسن انجام دهم و نهایت دقت و بی طرفی را به کار بندم و در دوره مسئولیت خود از هیچ کوششی در جهت نیل به اهداف و انجام وظایف قانونی سازمان دریغ نورزم و در تصمیمات خود همواره مصالح کشور و عموم مردم ایران را در نظر گیرم و اسرار سازمان و هیأت مدیره را حتی پس از پایان دوره مسئولیت خود، حفظ و فقط در چارچوب قانون و مقررات اظهار کنم.

تبصره ـ سوگند نامه با درج نام و نام خانوادگی و تاریخ ادای سوگند توسط هریک از اعضای هیأت مدیره امضا و در دبیرخانه شورا نگهداری خواهد شد.

ماده 11 ـ اعضای هیأت مدیره باید به طور تمام وقت در خدمت سازمان باشند و به هیچ وجه حق اشتغال یا پذیرش مسئولیت در سایر دستگاه ها، بنگاه ها و نهادها اعم از دولتی و غیر دولتی را ندارند.

ماده 12 ـ حقوق، مزایا و پاداش اعضای هیأت مدیره را شورا تعیین می کند.

ماده 13 ـ رئیس هیأت مدیره از بین اعضای هیأت مدیره، با پیشنهاد هیأت مدیره و تصویب شورا برای مدت سی ماه تعیین خواهد شد. رئیس هیأت مدیره، رئیس سازمان و بالاترین مقام اجرایی سازمان است.

تبصره 1 ـ انتخاب مجدد رئیس هیأت مدیره برای دوره های بعد، تا انقضای دوره عضویت وی در هیأت مدیره بلامانع است.

تبصره 2 ـ نایب رئیس را هیأت مدیره از بین اعضا انتخاب می کند.

ماده 14 ـ هیأت مدیره باید حداقل هر ماه یک بار تشکیل جلسه دهد.

ماده 15 ـ جلسات هیأت مدیره با حضور حداقل سه نفر از اعضا که یکی از آنها رئیس یا نایب رئیس است، رسمیت می یابد و هر عضو دارای یک حق رای است. تصمیمات هیأت مدیره با حداقل سه رای موافق معتبر است.

ماده 16 ـ اعضای هیأت مدیره نمی توانند حضور در جلسات هیأت مدیره و حق رای خود را به دیگری واگذار کنند.

ماده 17 ـ هیأت مدیره دارای دبیرخانه ای است که زیر نظر و با مسئولیت نایب رئیس هیأت مدیره فعالیت می کند. دبیرخانه هیأت مدیره مرجع رسمی ابلاغ و استعلام مصوبات هیأت مدیره خواهد بود.

ماده 18 ـ دبیر هیأت مدیره موظف است برای هر جلسه هیأت مدیره صورت جلسه ای تنظیم و با درج تاریخ و ساعت و محل تشکیل جلسه، اسامی حاضران و موضوعات مطرح شده در جلسه، خلاصه مذاکرات و نظرات اعضا را ثبت کند و مصوبات جلسه را به امضای اعضای حاضر در جلسه برساند. این صورت جلسه در دبیرخانه هیأت مدیره به ترتیب تاریخ شماره گذاری و نگهداری خواهد شد.

تبصره ـ در مواردی که نایب رئیس نتواند وظایف دبیری را انجام دهد، یکی دیگر از اعضای هیأت مدیره، مسئولیت وی را عهده دار خواهد بود.

ماده 19 ـ در موارد ذیل، شورا عضویت هریک از اعضای هیأت مدیره را که مشمول عناوین مذکور باشد، لغو و حسب مورد طبق قوانین مربوط اقدام می نماید:

1 ـ در صورت صدور حکم قطعی از دادگاه صالح که مبنی بر محرومیت از حقوق اجتماعی باشد.

2 ـ در صورتی که به تشخیص شورا یکی از شرایط مندرج در ماده 6 قانون زایل گردد.

3 ـ تخلف از مقررات قانون، اساسنامه و یا سایر مقررات مربوط، به تشخیص شورا.

4 ـ از دست دادن توانایی جسمانی و روانی لازم برای انجام وظایف محوله به تشخیص شورا.

5 ـ عدم حضور غیر موجه در جلسات هیأت مدیره، بیش از چهار جلسه متوالی یا شش جلسه متناوب در طول یک سال.

فصل چهارم ـ وظایف و اختیارات رئیس سازمان

ماده 20 ـ رئیس سازمان بالاترین مقام اجرایی سازمان است و کلیه اختیارات لازم برای اداره امور سازمان جز آنچه به موجب قانون یا اساسنامه به مرجع دیگری محول شده است را دارا می باشد و نماینده سازمان نزد کلیه مراجع است و به طور کلی علاوه بر اختیار استخدام و انفصال موقت یا دائم کارکنان و تعیین شغل و سمت و حقوق و مزایا و ترفیع آنها و انجام تمام امور داخلی و اداری سازمان در محدوده این اساسنامه و مقررات مربوط، دارای وظایف و اختیارات زیر نیز خواهد بود:

الف ـ اجرای مصوبات شورا و هیأت مدیره.

ب ـ انجام هر نوع معامله قطعی، شرطی، رهنی، اجاری و انعقاد کلیه قراردادها به نام سازمان و تغییر، تبدیل، فسخ، اقاله و ابطال آنها نسبت به اموال منقول، غیر منقول و حقوق و اسناد و اوراق بهادار سازمان به هر شکل و یا هر شخص حقیقی و حقوقی و تحت هرگونه شرایط نزد کلیه مراجع ذی ربط قضایی و غیرقضایی و در کلیه مراحل، سرمایه گذاری، تاسیس و یا مشارکت در تاسیس انواع شرکت و موسسات دیگر برای انجام وظایف و تحقق اهداف سازمان.

پ ـ اقامه و تعقیب و دفاع از هرگونه دعوی اعم از حقوقی (مدنی)و کیفری و ثبتی و غیره و انصراف از آن با داشتن تمام اختیارات راجع به امر دادرسی در کلیه مراجع قضایی و غیر قضایی و تمامی مراحل، با حق مصالحه و سازش، ادعای جعل نسبت به سند طرف و استرداد سند و تعیین جاعل، ارجاع دعوی به داوری و تعیین داور، بدون اختیار صلح و به طور کلی استفاده از کلیه حقوق و اجرای کلیه تکالیف ناشی از قوانین آیین دادرسی مدنی و کیفری و داوری، تعیین وکیل با حق توکیل به غیر ولو کراراً در امور دادرسی، اداری و اجرایی، تعیین میزان حق الوکاله وکیل و تعیین مصدق و کارشناس، اعتراض به نظر کارشناس، همچنین اقامه دعوی، مطالبه خسارت، استرداد دعوی، جلب ثالث و دفاع از دعوی ثالث، اقدام به طرح دعوی متقابل و دفاع از آن، تقاضای تامین خواسته یا توقیف اشخاص و اموال از مراجع قضایی، اعطای مهلت برای پرداخت مطالبات سازمان، درخواست صدور برگ اجرایی و تعقیب عملیات اجرایی و اخذ محکوم به، تملک اموال منقول و غیر منقول و حقوق مالی در قبال مطالبات سازمان اعم از مراجع قضایی و اداری و دوایر ثبتی و استرداد آنها به مالکان در قبال اخذ مطالبات.

ت ـ افتتاح حساب به نام سازمان نزد بانک ها و موسسات مالی.

ث ـ تهیه و تنظیم بودجه، ترازنامه، حساب درآمد و هزینه، برنامه ها به همراه گزارش فعالیت بازار اوراق بهادار و عملکرد سازمان و تسلیم آن به هیأت مدیره.

ج ـ اتخاذ تصمیم نسبت به کلیه امور جاری سازمان که در این اساسنامه صراحتاً جزو وظایف و مسئولیت های سایر ارکان سازمان قرار نگرفته است.

چ ـ انجام سایر وظایف و ماموریت هایی که از طرف شورا یا هیأت مدیره به وی محول می شود.

تبصره ـ رئیس سازمان می تواند قسمتی از اختیارت و حق امضای خود را در چارچوب مقررات به کارکنان سازمان تفویض نماید.

فصل پنجم ـ حسابرس ـ بازرس

ماده 21 ـ حسابرس ـ بازرس سازمان از بین موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی، توسط شورا برای مدت یک سال انتخاب می شود. انتخاب مجدد حسابرس ـ بازرس با تشخیص شورا بلامانع است.

تبصره 1 ـ شورا هر زمان که بخواهد، می تواند حسابرس ـ بازرس را پس از تعیین جانشین برکنار کند.

تبصره 2 ـ حسابرس ـ بازرس موظف است پذیرش مسئولیت را کتباً به شورا اعلام کند تا در سوابق مربوط در دبیرخانه شورا نگهداری شود.

ماده 22 ـ حسابرس ـ بازرس موظف است هرگونه قصور یا تقصیر در ارایه اطلاعات موثر بر گزارش حسابرسی از سوی اعضای هیأت مدیره، یا موارد مربوط به عدم رعایت قوانین و مقررات مربوط را در گزارش خود منعکس نماید.

ماده 23 ـ حسابرس ـ بازرس موظف است نسخه ای از مکاتبات مهم خود با سازمان، از جمله نامه مدیریت در زمینه کنترل های داخلی را به هیأت مدیره و شورا ارسال کند.

ماده 24 ـ تعیین حق الزحمه حسابرس ـ بازرس با شوراست. پرداخت هرگونه وجه خارج از مصوبات شورا به حسابرس ـ بازرس و شرکا یا کارکنان وی از طرف سازمان ممنوع است.

فصل ششم ـ امور مالی سازمان

ماده 25 ـ سال مالی سازمان برابر یک سال شمسی است که به جز سال اول، از اول فروردین هر سال آغاز و در پایان اسفند همان سال خاتمه می یابد. سال اول فعالیت سازمان از تاریخ تاسیس تا پایان اسفند همان سال خواهد بود.

ماده 26 ـ منابع درآمدی سازمان به قرار زیر است:

1 ـ وجوه دریافتی بابت ثبت اوراق بهادار و صدور مجوزهای مذکور در ماده 7 قانون.

2 ـ وجوه دریافتی از ناشران اوراق بهادار.

3 ـ وجوه دریافتی بابت بخشی از کارمزد معاملات اوراق بهادار در بورس های اوراق بهادار و کالایی، بازار خارج از بورس و بازار مشتقه.

4 ـ وجوه دریافتی بابت هزینه های رسیدگی به اختلافات اشخاص در سازمان.

5 ـ وجوه دریافتی بابت نظارت بر فعالیت های اشخاصی که مطابق قانون برای آنها مجوز صادر شده است.

6 ـ سایر منابع درآمدی.

تبصره 1 ـ سازمان موظف به تامین هزینه های خود است و لذا در بودجه عمومی ردیف اعتباری خاصی نخواهد داشت.

تبصره 2 ـ تعیین مآخذ و منابع درآمدی سازمان، تعرفه وجوه دریافتی و مبانی محاسبه، نحوه وصول، ضمانت های اجرایی و سایر موارد مرتبط به موجب آیین نامه ای خواهد بود که به تصویب شورا خواهد رسید.

تبصره 3 ـ تغییرات نرخ های قابل اعمال مشمول این ماده در ابتدای هر سال از طریق جراید کثیر الانتشار به اطلاع عموم خواهد رسید.

ماده 27 ـ درآمدهای سازمان در هر سال مالی پس از کسر کلیه هزینه ها، استهلاک ها و ذخیره های همان سال به عنوان مازاد (کسری)در حساب ها و صورت های مالی سازمان شناسایی می شود.

ماده 28 ـ بودجه سازمان برای هر سال مالی به جز سال اول باید حداکثر تا پایان آذر ماه سال مالی قبل توسط هیأت مدیره تنظیم و به شورا پیشنهاد گردد.

تبصره 1 ـ در صورت عدم تصویب بودجه توسط شورا، هیأت مدیره می تواند با مجوز شورا نسبت به اجرای بودجه پیشنهادی خود به ماخذ یک دوازدهم در هر ماه اقدام نماید.

تبصره 2 ـ تفاوت پرداخت ها با ارقام هریک از ردیف های بودجه مصوب تا ده درصد نیاز به اصلاحیه بودجه ندارد، لکن تجاوز از این حد نیازمند تهیه اصلاحیه بودجه برای تصویب در شوراست.

تبصره 3 ـ در صورتی که درآمدهای پیش بینی شده در بودجه سازمان متناسب با هزینه های آن نباشد، با تصویب شورا می تواند از کمک های دولت استفاده نماید.

ماده 29 ـ سازمان می تواند وجوه مازاد بر نیاز خود را در بانک ها سپرده گذاری یا در اوراق مشارکت مورد تایید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران سرمایه گذاری نماید.

ماده 30 ـ انتشار هرگونه اوراق بهادار توسط سازمان ممنوع است.

ماده 31 ـ تصویب صورت های مالی سازمان برای هر دوره مالی توسط شورا به منزله مفاصا حساب هیأت مدیره برای همان دوره مالی است.

ماده 32 ـ اسناد و اوراق تعهدآور، قراردادهایی که تعهد مالی برای سازمان ایجاد می کنند، چک ها، بروات، سفته ها و سایر اوراق تجاری سازمان با امضای ثابت رئیس و یک عضو از دو عضو دیگر هیأت مدیره سازمان معتبر خواهد بود.

تبصره ـ دو عضو دیگر صاحب امضا توسط هیأت مدیره تعیین خواهند شد.

فصل هفتم ـ سایر موارد

ماده 33 ـ این اساسنامه با پیشنهاد شورا و تصویب هیأت وزیران قابل تغییر و اصلاح است.

ماده 34 ـ موارد پیش بینی نشده در این اساسنامه مشمول قانون تجارت و سایر قوانین موضوعه خواهد بود.

پرویز داودی ـ معاون اول رئیس جمهور