بخشنامه الزامات شناسایی مضاعف در تراکنشهای نامتعارف مصوب 1402/11/04
بخشنامه الزامات شناسایی مضاعف در تراکنشهای نامتعارف مستند به تبصره 2 ماده ۷۷ آیین نامه اجرایی ماده 14 الحاقی قانون مبارزه با پولشویی مصوب 1402/11/04 بانک مرکزی
شناسنامه بخشنامه:
شماره ابلاغ: 02/271163
تاریخ ابلاغ: 1402/11/04
مرجع تصویب: بانک مرکزی
تاریخ تصویب: 1402/11/04
ببیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مبارزه با پولشویی
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات مبارزه با پولشویی
آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات مبارزه با جرایم
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات کیفری
مقررات مرجع بخشنامه الزامات شناسایی مضاعف در تراکنشهای نامتعارف:
ماده 77 آیین نامه اجرایی ماده 14 الحاقی قانون مبارزه با پولشویی مصوب 1391/07/21: اشخاص مشمول مکلفند در مواردی کـه خطر (ریسک) تعاملات کاری بالا ارزیابی می شود، رویه ها و اقدامات شناسایی مضاعف را اتخاذ کنند.
تبصره ۱ ـ موسسات مالی و اعتباری مکلفند حداقل در موارد زیر، رویه های شناسایی مضاعف را بـه اجرا گذارند:
1- در تعاملات کاری با اشخاص حقیقی و حقوقی (ازجمله موسسات مالی و اعتباری) کـه مطابق اعلام مراجع بین المللی خطر (ریسک) آن ها بالاتر است و پس از تأیید شورای عالی امنیت ملی؛
2- در مواردی کـه ذی نفع بیمه عمر، شخص حقوقی، یا ذی نفع ترتیبات حقوقی است؛
3- در خصوص حساب های کارگزاری خارجی؛
4- ارائه خدمات بانکداری اختصاصی؛
5- هنگام ارائه خدمات پایه بـه اشخاص دارای خطر (ریسک) سیاسی؛
6- در هنگام تراکنش های غیر معمول یا الگوهای تراکنش غیر معمولی کـه هدف قانونی یا اقتصادی مشخصی ندارد.
تبصره ۲ ـ دستگاه های متولی نظارت مکلفند با هماهنگی مرکز، ظرف یک سال پس از تصویب این آیین نامه، شاخص و الگوهای تراکنش های غیر معمول را بـه موسسات مالی و اعتباری اعلام و آن را حداقل بـه صورت سالانه بـه روز رسانی کنند.
متن بخشنامه الزامات شناسایی مضاعف در تراکنشهای نامتعارف:
به استناد تبصره 2 ماده 77 آیین نامه اجرایی ماده 14 الحاقی قانون مبارزه با پولشویی مصوب جلسه مورخ 1391/07/21 هیأت محترم وزیران مبنی بر این که دستگاههای متولی نظارت مکلفند با هماهنگی مرکز، ظرف یک سال پس از تصویب آیین نامه شاخص و الگوهای تراکنشهای غیر معمول را به مؤسسات مالی و اعتباری اعلام و آن را حداقل به صورت سالانه به روزرسانی کنند و به منظور تبیین حداقل شاخصها و الگوهای تراکنشهای غیر معمول ضوابط اجرایی ماده ۷۷ تبصره 2 آیین نامه اجرایی ماده 14 الحاقی قانون مبارزه با پولشویی که از این پس به اختصار «ضوابط اجرایی» نامیده میشود به شرح زیر تدوین میشود:
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مبارزه با پولشویی
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات مبارزه با پولشویی
آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات مبارزه با جرایم
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات کیفری
فصل اول ـ تعاریف
ماده ۱ ـ در این ضوابط اجرایی عبارات ذیل در معانی مشروح به کار می روند:
1 ـ آیین نامه: آیین نامه اجرایی ماده 14 الحاقی قانون مبارزه با پولشویی مصوب جلسه مورخ ۱۳۹۸/۰۷/۲۱ هیأت وزیران و ابلاغی به موجب نامه شماره 92986/ت ۵۷۱۰۱ مورخ ۱۳۹۸/۰۷/۲۲ معاون اول رئیس جمهور؛
۲ ـ بانک مرکزی: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران؛
3 ـ مؤسسه اعتباری بانک یا مؤسسه اعتباری غیربانکی که به موجب قانون یا با مجوز بانک مرکزی تأسیس شده است و تحت نظارت بانک مرکزی فعالیت می کند؛
۴ ـ مشتری: شخص حقیقی اعم از اصیل وکیل یا نماینده قانونی وی که در مؤسسه اعتباری دارای حساب سپرده بوده یا به نام وی حساب سپرده افتتاح می شود؛
۵ ـ حساب سپرده: شامل انواع حساب سپرده قرض الحسنه و سرمایه گذاری می باشد؛
۶ ـ واحد تأیید کننده: واحد مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم که به موجب ماده (۳۷) آیین نامه ایجاد میشود و فعالیت می نماید؛
7 ـ برداشت: هرگونه دستور پرداخت مشتری در قالب نقل و انتقالات الکترونیکی بین بانکی و درون بانکی، انواع چک های فیزیکی و الکترونیکی اعم از بانکی بین بانکی و عادی و سایر روشهای برداشت از حساب سپرده؛
8 ـ آستانه مقرر:
1 ـ 8 ـ برداشت در هر تراکنش بالاتر از مبلغ ۲۰ میلیارد ریال؛
2 ـ 8 ـ مجموع برداشت های روزانه از کلیه حساب های سپرده مشتری بالاتر از ۱۰۰ میلیارد ریال
۹ ـ واحد عملیاتی: شعبه / باجه و یا هر یک از واحدهای مؤسسه اعتباری که درخواست برداشت توسط مشتری به آن ارائه شده است.
۱۰ ـ الگوهای تراکنش غیر معمولی: هرگونه تعامل کاری مشتری و مؤسسه اعتباری که حداقل یکی از موارد زیر را در بر می گیرد:
1 ـ 10 ـ در مواردی که هدف قانونی یا اقتصادی درخواست برداشت مشتری با اطلاعات پروفایل وی اعم از اطلاعات اقتصادی همخوانی نداشته باشد؛
2 ـ 10 ـ درخواست برداشت مشتری که دارای هدف قانونی یا اقتصادی نامشخص باشند؛
3 ـ 10 ـ درخواست برداشت مشتری بالاتر از آستانه مقرر در این ضوابط؛
4 ـ 10 ـ درخواست برداشت مشتری با موضوع امور ارزی و سایر امور مندرج در جدول مستندات، در حالی که مشتری فاقد مجوزهای قانونی لازم می باشد؛
5 ـ 10 ـ درخواست برداشت از حسابهای وکالتی در مواردی که مجموع مبالغ برداشت با اطلاعات اقتصادی شخص اصیل مغایرت دارد؛
6 ـ 10 ـ درخواست برداشت مشتری با موضوع پرداخت قرض و تأدیه دیون به صورت مکرر یا به اشکال غیر متعارف از قبیل مبالغ غیر متعارف و نظایر آن؛
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مبارزه با پولشویی
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات مبارزه با پولشویی
آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات مبارزه با جرایم
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات کیفری
فصل دوم: رویه شناسایی مضاعف الگوهای تراکنش غیر معمولی
ماده ۲ ـ مؤسسه اعتباری مکلف است رویه های جامع و کارآمد به منظور اعمال رویه های شناسایی مضاعف در خصوص الگوهای تراکنش غیر معمولی را وفق مفاد این ضوابط اجرایی در فرآیندها و سامانه های عملیاتی خود تمهید
و اجرا نماید.
ماده ۳ ـ به منظور حسن اجرای ضوابط اجرایی فعلی مؤسسه اعتباری مکلف است متناسب با گستردگی و حجم الگوهای تراکنش غیر معمولی ،خود ،امکانات اختیارات منابع انسانی و سایر تمهیدات لازم را برای اعمال رویه های شناسایی مضاعف توسط واحد تأیید کننده فراهم آورد.
ماده 4 ـ ترتیبات و فرآیندهای اجرایی ضوابط اجرایی به شرح زیر می باشد:
الف ـ انجام تراکنشهای دارای الگوی غیر معمول صرفاً پس از تأیید واحد تأیید کننده میسر می باشد.
ب ـ در مواردی که امکان انجام رویه های شناسایی مضاعف در مؤسسه اعتباری وجود ندارد از ارائه خدمات بانکی موضوع این ضوابط خودداری نماید.
ج ـ واحد عملیاتی مکلف است ضمن دریافت اطلاعات و حسب مورد مستندات مربوط به علت انجام تراکنش، کنترل و بررسی اولیه را انجام داده و در صورت مشاهده هرگونه مغایرت، از انجام تراکنش خودداری نماید و مراتب را مستند به این ضوابط اجرایی به مشتری اطلاع دهد.
د ـ واحد عملیاتی مکلف است مراتب را به همراه اطلاعات و مستندات به منظور اعمال رویه های شناسایی مضاعف به شرح مذکور در ماده (۵) این ضوابط اجرایی و متعاقباً اظهار نظر در خصوص پذیرش عدم پذیرش درخواست مشتری به واحد تأیید کننده ارسال نماید.
هـ ـ مهلت زمانی اظهار نظر واحد تأیید کننده حداقل ۳ ساعت و حداکثر ٢٤ ساعت می باشد. در صورت اعلام واحد تأیید کننده مبنی بر عدم کفایت و یا انطباق مستندات ارائه شده از سوی مشتری، مراتب عدم پذیرش درخواست برداشت مشتری به واحد عملیاتی اعلام می گردد.
و ـ عدم اعلام نظر قطعی در رابطه با قبول یا رد درخواست برداشت مشتری در مهلت زمانی تعیین شده از سوی واحد تایید کننده به منزله تأیید درخواست برداشت مشتری و کارسازی آن توسط واحد عملیاتی می باشد.
تبصره ۱ ـ انجام تراکنش قبل از سپری شدن حداقل زمان تعیین شده ممنوع می باشد.
تبصره ۲ ـ واحد عملیاتی مکلف است در هنگام ارائه درخواست برداشت مشتری، بازه زمانی مورد نیاز برای کارسازی تراکنش را به اطلاع وی برساند.
تبصره 3 ـ مؤسسه اعتباری مکلف است انجام و یا عدم انجام تراکنش را از طریق ارسال پیامک یا تماس تلفنی به مشتری اطلاع دهد.
تبصره ۴ ـ کارسازی تراکنش توسط واحد عملیاتی در مواردی که واحد تایید کننده اعلام نظر قطعی نمی نماید حداکثر برای ۲ مرتبه در طول یک سال برای هر مشتری مجاز است.
ماده ۵ ـ حداقل رویه های شناسایی مضاعف موضوع این ضوابط اجرایی مشتمل بر اجرای موارد زیر می باشد:
1 ـ 5 ـ مطابقت اطلاعات مشتری با الزامات مقرر در ماده (۷۹) آیین نامه؛
2 ـ 5 ـ به روزرسانی پروفایل مشتری در بازه زمانی شش ماهه اخیر؛
3 ـ 5 ـ انطباق موضوع و مجموع مبالغ درخواست برداشت مشتری با اطلاعات اقتصادی مندرج در پروفایل وی نزد مؤسسه اعتباری؛
4 ـ 5 ـ دریافت اطلاعات و مستندات کافی در خصوص منشاء وجه تراکنش و صحت سنجی آن تا حد ممکن؛
تبصره ـ واحد عملیاتی موظف است در هنگام دریافت اطلاعات و مستندات موضوع بند "د" ماده (٤) این ضوابط اجرایی، الزامات انجام رویه های شناسایی مضاعف توسط واحد تأیید کننده به شرح این ماده را تأمین نماید.
ماده ۶ ـ واحد تأیید کننده مکلف است اطلاعات مربوط به تراکنشهای انجام شده موضوع این ضوابط اجرایی را در صورت مطالبه مرکز اطلاعات مالی وزارت امور اقتصادی و دارایی ظرف مدت حداکثر ٤٨ ساعت به آن مرکز ارسال نماید.
ماده ۷ ـ کارسازی الگوهای تراکنش غیر معمولی بدون لحاظ داشت فرآیندهای مذکور در این ضوابط اجرایی، مشمول مجازاتهای مقرر در قانون بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مصوب سال ١٤٠٢ میباشد.
ضوابط اجرایی تبصره 2 ماده ۷۷ آیین نامه اجرایی ماده 14 الحاقی قانون مبارزه با پولشویی که پیشتر در چهل و هفتمین جلسه مورخ ۱٤۰۱/09/۲۶ هیأت عامل بانک مرکزی به تصویب رسیده بود در (۷) ماده و (۵) تبصره در مورخ ۱٤۰۲/۱۱/۰۳ هیئت عامل بانک مرکزی به روزرسانی و مورد تأیید قرار گرفت و از تاریخ ابلاغ آن لازم الاجراست.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مبارزه با پولشویی
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات مبارزه با پولشویی