لطفا منتظر باشید

دستورالعمل تشخیص مطالبات تامین اجتماعی مصوب 1396/09/05

دستورالعمل تشخیص مطالبات تامین اجتماعی مستند به مواد ۴۲ الی ۴۵ قانون تامین اجتماعی 1354 مصوب 1396/09/05 سازمان تامین اجتماعی

شناسنامه دستورالعمل تشخیص مطالبات تامین اجتماعی:

شماره ابلاغ: 9615‏/96‏/1000

تاریخ ابلاغ: 1396/09/05

مرجع تصویب:

تاریخ تصویب: 1396/09/05


بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با دستورالعمل تشخیص مطالبات تامین اجتماعی (مقررات تامین اجتماعی)

تامین اجتماعی در نظریات مشورتی

موضوعات بیمه در آراء وحدت رویه قضایی

موضوعات بیمه در آراء دیوان عدالت اداری

مقررات مرجع:

مواد ۴۲ الی ۴۵ قانون تامین اجتماعی سال 1354:

‌ماده ۴۲ ـ در صورتی کـه کارفرما بـه میزان حق بیمه و خسارات تاخیر تعیین شده از طرف سازمان معترض باشد می تواند ظرف سی روز از تاریخ ابلاغ‌ اعتراض خود را کتباً بـه سازمان تسلیم نماید. سازمان مکلف است اعتراض کارفرما را حداکثر تا یکماه پس از دریافت آن در هیات بدوی تشخیص‌ مطالبات مطرح نماید.‌ در صورت عدم اعتراض کارفرما ظرف مدت مقرر تشخیص سازمان قطعی و میزان حق بیمه و خسارات تعیین شده طبق ماده ۵۰ این قانون وصول‌ خواهد شد.

ماده ۴۳ ـ هیات های بدوی تشخیص مطالبات سازمان از افراد زیر تشکیل می‌ گردند:

۱ ـ نماینده وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی کـه ریاست هیات را بـه عهده خواهد داشت.

۲ ـ یک نفر بـه عنوان نماینده کارفرما بـه انتخاب اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران در مورد بازرگانان و صاحبان صنایع یا یک نفر نماینده صنف‌ مربوط بـه معرفی اتاق اصناف در مورد افراد صنفی و صاحبان حرف و مشاغل آزاد.

۳ ـ یک نفر بـه انتخاب شورای عالی تأمین اجتماعی.

۴ ـ نماینده کارگران در مورد کارگران مشمول قانون تأمین اجتماعی بـه انتخاب وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی. ‌آراء هیات های بدوی در صورتیکه مبلغ مورد مطالبه سازمان اعم از اصل حق بیمه و خسارات دویست هزار ریال یا کمتر باشد و یا اینکه در موعد مقرر‌ مورد اعتراض واقع نشود قطعی و لازم‌ الاجرا خواهد بود. در صورتیکه مبلغ مورد مطالبه بیش از یک میلیون و پانصد هزار (۱/۵۰۰/۰۰۰) ‌ریال باشد کارفرما و سازمان ظرف ۲۰‌روز از تاریخ ابلاغ واقعی یا قانونی رای هیات بدوی حق تقاضای تجدید نظر خواهند داشت.

‌ماده ۴۴ ـ هیات های تجدید نظر تشخیص مطالبات در مراکز استان ها با شرکت افراد زیر تشکیل می شود:

۱ ـ نماینده وزارت رفاه اجتماعی کـه ریاست هیات را بـه عهده خواهد داشت.

۲ ـ یک نفر از قضات دادگستری بـه انتخاب وزارت دادگستری.

۳ ـ یکنفر بـه انتخاب شورای عالی تأمین اجتماعی.

۴ ـ نماینده سازمان بـه انتخاب رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان.

۵ ـ یک نفر بـه عنوان نمایند کارفرما بـه انتخاب اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران در مورد بازرگانان و صاحبان صنایع یا یکنفر نماینده اتاق ‌اصناف در مورد افراد صنفی و صاحبان حرف و مشاغل آزاد. ‌آراء هیات تجدیدنظر قطعی و لازم‌ الاجراء است.

‌تبصره ـ هیات های بدوی و تجدیدنظر تاریخ رسیدگی را بـه کارفرما ابلاغ خواهند کرد و حضور کارفرما برای ادای توضیحات بلامانع است.

‌ماده ۴۵ ـ نحوه تسلیم اعتراض و درخواست تجدیدنظر و تشکیل جلسات هیات ها و ترتیب رسیدگی و صدور رای و ابلاغ بـه موجب آیین نامه ای خواهد بود کـه بـه پیشنهاد هیات مدیره سازمان بـه تصویب شورای عالی سازمان خواهد رسید.

متن دستورالعمل اجرائی تشخیص مطالبات تامین اجتماعی مصوب 1396/09/05

هیأت های تشخیص مطالبات بـه عنوان یک مرجع شبه قضائی، نماد حضور شرکاء اجتماعی و مظهر پاسخگوئی و وجدان عمومی در قانون تامین اجتماعی می باشند کـه حسب اختیارات مصرحه در مواد ۴۲ الی ۴۵ و اصلاح مواد ۴۳ و ۴۴ قانون تامین اجتماعی و آئین نامه هیأت های تشخیص مطالبات مصوب جلسه مورخ 1373/05/24 شورای عالی تأمین اجتماعی وقت با بهره گیری از ترکیب خردمندانه کـه متشکل از نمایندگان شرکای اجتماعی سازمان است، بـه بررسی اختلافات فی مابین کارفرمایان و سازمان ناشی از محاسبه و مطالبه حق بیمه و متفرعات آن می پردازند.

بی تردید اجرای صحیح قوانین و مقررات و حفظ حقوق آحاد کارفرمایان، بیمه شدگان و سازمان در هیأت های مزبور جهت حفظ اعتماد عمومی و ارتقاء مقبولیت سازمان در جامعه، نقش موثری را ایفا خواهد نمود.

بخش اول : قوانین و مقررات مرتبط

۱ ـ مواد ۳۶، ۳۹، ۴۲، ۴۳ و۴۴و ۴۵ قانون تامین اجتماعی و اصلاحات مربوطه.

۲ ـ آیین نامه هیات های تشخیص مطالبات مصوب 1373/05/24 شورایعالی تامین اجتماعی.

۳ ـ ماده ۱۴۸ قانون کار مصوب 1369/08/29 مجمع تشخیص مصلحت نظام.

۴ ـ ماده ۴۴۴ قانون آئین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب مصوب 1379/01/21 مجلس شورای اسلامی.

۵ ـ ماده ۴۴۵ قانون آئین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379/01/21 مجلس شورای اسلامی.

۶ ـ ماده ۱۶ قانون تشکیلات و آئین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392/03/25 مجلس شورای اسلامی.

۷ ـ ماده ۱۰ قانون تشکیلات و آئین دادرسی دیوان عدالت اداری.

۸ ـ ماده ۴۸ قانون برنامه پنجم توسعه مصوب 1389/10/15 مجلس شورای اسلامی.

۹ ـ دادنامه های شماره ۱۰۲ مورخ 1373/09/، 2۸۰ مورخ 1378/07/11؛ ۱۰۷ مورخ 1379/03/08؛ دیوان عدالت اداری.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با دستورالعمل تشخیص مطالبات تامین اجتماعی (مقررات تامین اجتماعی)

تامین اجتماعی در نظریات مشورتی

موضوعات بیمه در آراء وحدت رویه قضایی

موضوعات بیمه در آراء دیوان عدالت اداری

۱۰ ‏ـ مصوبات شماره ۴۵۰۲ ‏/۱ مورخ 1367/06/09، 1100/5224 مورخ 1378/05/06 ، 1100/92/1513 مورخ 1392/08/13، 1100/94/3644 مورخ 1394/11/17و 1100/95/3617 مورخ 1395/10/20 هیئت مدیره سازمان.

بخش دوم : اقدامات سازمان هنگام محاسبه حق بیمه و اعلام بدهی

1 ـ 2) هنگام تشکیل پرونده، محاسبه حق بیمه و اعلام بدهی، شخصیت کارفرما و تغییرات آن از نظر حقیقی‏‏/ حقوقی، نام دقیق کارفرما‏‏/ کارفرمایان و نشانی دقیق کارگاه پس از احراز و تطبیق اصل و تصویر مدارک وفق مقررات موضوعه و مفاد بخشنامه ها و دستورالعمل های مربوطه در سیستم ثبت و سپس اعلام و ابلاغ بدهی بـه کارفرما به صورت واقعی یا قانونی وفق قوانین و مقررات جاری سازمان انجام شود.

2 ـ 2) شعب موظف هستند در محاسبات پرونده، ابتدا مبانی مربوطه و مؤثر در تعیین حق بیمه شامل: دقت در ثبت و انتقال داده های مندرج در گزارش های بازرسی کارگاهی‏‏/ بازرسی دفاتر قانونی، قراردادهای پیمانکاری، صورت مزد و حقوق ارسالی و کلیه مواردی کـه منجر بـه تولید بدهی می شود را بـه طور کامل مشخص و سپس در سیستم ثبت نمایند.

3 ـ 2) کارشناس مربوطه موظف است پس از اعلام بدهی و هنگام مراجعه کارفرما و درخواست ایشان، یک نسخه از گزارش صورت محاسبات بدهی را بـه کارفرما ارائه و با بیان قوانین و مقررات، وی را در جریان نحوه شکل گیری مطالبات قرار داده و در صورتیکه کارفرما از نحوه محاسبات اقناع نگردید و همچنان بـه مورد مطالبه معترض باشد، با ارائه فرم درخواست بازنگری محاسبات "فرم شماره 1 پیوست" مستندات و مدارک لازم را از کارفرما اخذ و تمام یا بخش هائی از درخواست کارفرما کـه در فرم مذکور قید شده و با توجه بـه مدارک ارائه شده مورد تایید می باشد را جهت بررسی و تایید نهائی رئیس درآمد و رئیس شعبه ارسال نماید. چنانچه اقدام شعبه مورد موافقت کارفرما قرار گرفت و ایشان از اعتراض خود ذیل فرم اخیرالذکر انصراف داد، محاسبات با استفاده از گزینه مدارک مثبته در سیستم اصلاح گردد.

بخش سوم : نحوه دریافت اعتراض جهت طرح و بررسی پرونده در هیأت بدوی تشخیص مطالبات

1 ـ 3) پس از ابلاغ مورد مطالبه بـه کارفرما، چنانچه بعد از انجام اقدامات بند 3 ‏ـ 2 بخش دوم، کارفرما از بررسی ها و اقدامات صورت گرفته طی فرم درخواست بازنگری محاسبات "فرم شماره 1" اقناع نگردید و همچنان بـه میزان حق بیمه، بیمه بیکاری و متفرعات تعیین شده آن معترض باشد می تواند ظرف مدت30 روز از تاریخ ابلاغ، اعتراض خود را کتباً طی "فرم شماره 2 پیوست" بـه سازمان تسلیم نماید. شعب و نمایندگی های سازمان مکلف هستند اعتراض مندرج در فرم مزبور را ثبت و سپس نسبت بـه تعیین وقت جلسه رسیدگی در ذیل فرم مذکور اقدام و یک نسخه از آنرا بـه کارفرما، وکیل یا نماینده قانونی وی (مشروط بر اینکه این امر در وکالتنامه یا برگه نمایندگی وی تصریح شده باشد) جهت حضور در جلسه ابلاغ نمایند.

2 ـ 3) کارفرما ،وکیل یا نماینده قانونی وی می تواند اعتراض خود را بـه وسیله پست الکترونیک یا پست سفارشی دو قبضه، تلگراف، پست الکترونیکی، درج در سایت رسمی سازمان یا ادارات کل و یا نمابر صورت دهد و بـه واحد مربوطه سازمان ارسال دارد کـه در این صورت تاریخ قبض پستی یا تاریخ قبض مخابره تلگراف و یا تاریخ ارسال پست الکترونیک (ایمیل)، تاریخ ثبت اعتراض در سایت، تاریخ ثبت نمابر در دفتر شعبه، تاریخ اعتراض بـه مورد مطالبه خواهد بود.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با دستورالعمل تشخیص مطالبات تامین اجتماعی (مقررات تامین اجتماعی)

تامین اجتماعی در نظریات مشورتی

موضوعات بیمه در آراء وحدت رویه قضایی

موضوعات بیمه در آراء دیوان عدالت اداری

3 ـ 3) در هنگام ارائه و اخذ اعتراض توسط شعب، احراز هویت کارفرما یا وکیل یا نماینده قانونی او الزامی می باشد.

بخش چهارم : نحوه تشکیل جلسات هیأت های بدوی تشخیص مطالبات

1 ـ 4) جلسات هیأت های بدوی تشخیص مطالبات باید با حضور کلیه اعضاء در محل سازمان و خارج از ساعت اداری تشکیل گردد و در زمانی کـه هر یک از نمایندگان اصلی بنا بـه عللی نتوانند در موعد مقرر در جلسه هیأت حاضر شوند باید مراتب عدم حضور خود را ظرف مدت 48 ساعت قبل از تشکیل جلسه بـه اطلاع دبیر مربوطه برساند تا امکان دعوت از عضو جانشین میسر گردد و در هنگامی کـه اعضاء اصلی یا جانشین هیأت بـه علت وضعیت اضطراری قادر بـه حضور در جلسه هیأت نباشند واحدهای اجرائی می توانند از اعضاء اصلی و جانشین هم طراز در سایر واحدهای همجوار استفاده و حق الزحمه آنان را از محل اعتبارات مربوطه پرداخت نمایند.

2 ـ 4) در صورتی کـه هر یک از اعضاء هیأت های بدوی تشخیص مطالبات 3 جلسه متوالی یا 6 جلسه متناوب در سال بدون عذر موجه از حضور در جلسات خودداری نماید طبق گزارش دبیر هیأت و با نظر رئیس هیأت، برابر مقررات نسبت بـه تقاضای جانشین او از مراجع مربوطه اقدام می شود.

3 ‏ـ 4) برابر بند هفت ماده 5 آئین نامه هیأت های تشخیص مطالبات تصمیمات هیأت های بدوی با رای اکثریت آراء اعضاء نافذ خواهد بود و در صورت عدم حصول اکثریت آراء پرونده باید بـه هیأت هم عرض ارجاع گردد.

4 ‏ـ 4) عدم تشکیل جلسه یا تشکیل کمتر از مجوز صادره توسط هیأت هایی کـه دارای پرونده در دستور کار (حداقل برای تشکیل یک جلسه) باشند مجاز نیست و لازم است ادارات کل استانها و واحدها ترتیبی اتخاذ نمایند کـه حداکثر ظرف مدت یک ماه بـه اعتراض کارفرمایان در هیأت های بدوی تشخیص مطالبات رسیدگی و رأی یا قرار مقتضی صادر گردد.

5 ‏ـ 4) تخصیص زمان، نوع و بررسی پرونده های مطالباتی در هیأت ها باید بـه دور از هرگونه پیش داوری و اعمال سلیقه و تعلقات اداری و صنفی صورت گرفته و در هنگام صدور رأی فقط رعایت قوانین و مقررات و رضایت حق تعالی مدنظر قرار گیرد.

6 ‏ـ 4) در صورتی کـه ضرورت ایجاب نماید پرونده ای خارج از نوبت در هیأت بدوی مطرح گردد، مراتب باید با تائید رئیس شعبه صورت گیرد.

7 ‏ـ 4) چنانچه تعداد پرونده های مطروحه در جلسات هیأت های بدوی تشخیص مطالبات متضمن انتظار رسیدگی بیش از یک ماه باشد ادارات کل استان ها موظف هستند جهت بروزرسانی پرونده ها مطابق ماده 42 قانون تأمین اجتماعی مجوز صدور تشکیل هیأت های بدوی تشخیص مطالبات شماره 2 شعب یا نمایندگی ها را طبق مقررات در دستور کار خود قرار دهند.

بخش پنجم : صلاحیت رسیدگی پرونده ها در هیأت های بدوی تشخیص مطالبات

1 ‏ـ 5) هیأتهای بدوی تشخیص مطالبات از وظایف و اختیارات مصرحه در مواد 43 و 45 قانون تأمین اجتماعی تبعیت می نمایند و در این راستا اعتراضات بعمل آمده توسط کارفرمایان حقیقی و حقوقی بـه مطالبات سازمان را مورد رسیدگی قرار می دهند.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با دستورالعمل تشخیص مطالبات تامین اجتماعی (مقررات تامین اجتماعی)

تامین اجتماعی در نظریات مشورتی

موضوعات بیمه در آراء وحدت رویه قضایی

موضوعات بیمه در آراء دیوان عدالت اداری

2 ‏ـ 5) اعتراض بـه اعلام بدهی اولیه باید از طریق شخص کارفرما، وکیل یا نماینده قانونی وی (با ارائه یک نسخه از وکالت نامه رسمی با درج حق اعتراض در متن آن) ظرف مدت 30 روز از تاریخ ابلاغ اعلام بدهی طی "فرم شماره 2 پیوست" صورت گرفته و سپس حداکثر ظرف مدت 5 روز پس از تکمیل اطلاعات لازم طی "فرم شماره 3 پیوست" بـه هیأت بدوی ارسال گردد. ضمناً از ارجاع اعتراضات فاقد مشخصات، فاقد امضاء مجاز اشخاص حقیقی و حقوقی و یا با امضاء افرادی غیر از کارفرما، وکیل یا نماینده قانونی وی و همچنین اعتراضات خارج از مهلت مقرر در ماده 42 قانون تأمین اجتماعی با لحاظ مواد 444 و 445 قانون آئین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب بـه هیأت بدوی تشخیص مطالبات اکیداً خودداری گردد.

بخش ششم : ترکیب و نحوه انتخاب اعضاء هیأت بدوی تشخیص مطالبات

اعضاء هیأت تشخیص مطالبات با توجه بـه ترکیب آن کـه در واقع نماینده وجدان عمومی و شرکای اجتماعی سازمان اعم از بیمه شده، کارفرما و دولت می باشند، باید از هر جهت بـه ویژه تسلط بـه دانش اداری در حوزه های تخصصی و داشتن سعه صدر و بردباری، الگوی تمام عیار این وجدان عمومی باشند. لذا شایسته است نقش و جایگاه این مرجع رسیدگی در قانون تأمین اجتماعی، بـه هنگام انتخاب اعضاء هیأت بدوی تشخیص مطالبات بـه خوبی تبیین و مورد توجه قرار گیرد، چرا کـه حضور افراد کارآمد، دلسوز، صبور و آشنا بـه قوانین و مقررات توأم با رعایت انصاف و اصل بی طرفی کامل، موجب جلب اعتماد روزافزون بـه کارکرد این هیأت خواهد شد.

1 ‏ـ 6) ترکیب اعضاء هیأت های بدوی تشخیص مطالبات طبق ماده 43 قانون تامین اجتماعی می باشد.

2 ‏ـ 6) احکام نمایندگان وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و نمایندگان هیات امناء (شورایعالی) تامین اجتماعی در هیأت های بدوی تشخیص مطالبات، پس از معرفی افراد واجد شرایط توسط مراجع مذکور، حسب مورد با امضای مدیرعامل سازمان و مدیرکل استان و احکام سایر نمایندگان در هیأت مذکور، شامل نمایندگان کارفرمایان (حسب مورد با معرفی اتاق بازرگانی، تعاون و اصناف) و نماینده کارگران (حسب مورد با معرفی کانون عالی شورای اسلامی کار، کانون عالی انجمن صنفی کارگران یا مجمع نمایندگان کارگران) برابر تفویض اختیار مورخ 1371/09/28 مدیرعامل سازمان با امضاء مدیران ادارات کل با اعتبار سه ساله صادر می شود.

3 ‏ـ 6) ادارات کل استانها مکلفند، چنانچه هر یک از شهرها، یا شهرستان های تحت پوشش دارای بیش از یک شعبه باشند ترتیبی اتخاذ نمایند کـه افراد معرفی شده بـه هیأت های بدوی تشخیص مطالبات از کارکنان واحد اجرائی محل خدمت انتخاب نشده و از مسئولین نزدیک ترین شعبه هم جوار استفاده گردد تا بررسی پرونده های مطالباتی در هیأت های یاد شده بدون اعمال هرگونه تعلقات اداری بـه طور دقیق و صحیح انجام شود.

4 ـ 6) برای هر یک از هیأت های بدوی تشخیص مطالبات شعب تابعه، لازم است پرونده ای تشکیل کـه در آن تصویر حکم اعضاء اصلی و جانشین هر یک از نمایندگان ضبط و صورت اسامی، شماره و تاریخ حکم مربوطه دقیقاً مشخص تا در صورتی کـه هیأت ها فاقد نماینده اصلی و جانشین یا انقضای اعتبار حکم باشند سریعاً نسبت بـه تکمیل اعضاء اقدام گردد، بطوریکه هیچیک از هیأت ها در هیچ مقطع زمانی فاقد عضو اصلی و جانشین یا احکام بدون اعتبار نباشند.

بخش هفتم : نحوه رسیدگی بـه پرونده ها در هیأت بدوی تشخیص مطالبات

1 ـ 7) هیأت های بدوی تشخیص مطالبات لازم است ضمن شناسایی کارفرما، وکیل یا نماینده قانونی وی در صورت حضور در جلسه، بـه توضیحات نامبرده و یا شرح اعتراض تکمیل شده در "فرم شماره 2 پیوست" توجه و در صورت عدم حضور با مطالعه شرح اعتراض مضبوط در پرونده و یا لایحه دفاعیه ارائه شده، رأی خود را بر اساس مستندات با رعایت قوانین و مقررات موضوعی تاامین اجتماعی در خصوص همان موارد اعتراض صادر نمایند.

2 ـ 7) هنگام تشکیل جلسات و استماع اظهارات کارفرما، وکیل و یا نماینده قانونی وی، داشتن صبر و متانت و حفظ شأن هیأت و اعضاء آن از اصول اولیه بوده و ضمن احترام و تکریم کارفرمایان، لازم است از هرگونه بحث و مجادله با ایشان خودداری و پس از خروج کارفرما از جلسه، هیأت وارد شور شود و تصمیم لازم اخذ گردد.

3 ـ 7) در صورت عدم حضور کارفرما، وکیل یا نماینده قانونی وی، چگونگی دعوت از کارفرما و نحوه ابلاغ دعوت نامه مورد بررسی دقیق قرارگرفته و چنانچه روند اجرای آن مطابق قوانین و مقررات مربوطه صورت نگرفته باشد، مجدداً از کارفرما دعوت بـه عمل آمده و پرونده در نوبتی دیگر مورد رسیدگی قرار گیرد. ضمناً در صورتی کـه ابلاغ دعوتنامه مطابق مقررات جاری و بخشنامه 4 حقوقی و دستورالعمل ابلاغ الکترونیک بـه کارفرما ابلاغ شده باشد عدم حضور کارفرما مانع رسیدگی بـه پرونده نخواهد شد.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با دستورالعمل تشخیص مطالبات تامین اجتماعی (مقررات تامین اجتماعی)

تامین اجتماعی در نظریات مشورتی

موضوعات بیمه در آراء وحدت رویه قضایی

موضوعات بیمه در آراء دیوان عدالت اداری

4 ـ 7) واحدهای اجرائی موظفند هنگام ارسال پرونده بـه هیأت های بدوی تشخیص مطالبات، کلیه مدارک و مستندات مربوط بـه بدهی مورد اعتراض قابل طرح در هیأت اعم از اصل گزارش بازرسی های دوره مورد مطالبه، گزارش بازرسی دفاتر قانونی، گزارش صورت محاسبات و تجدید محاسبات، پرینت پرداختی ها، نسخه کامل قرارداد بـه همراه پیوست تمام سرفصل های قید شده، مستندات کامل مراحل محاسباتی ماده 148 قانون کار (اعم از طرح شکایت، آراء هیأت های حل اختلاف و تشخیص قانون کار و نامه اجرای احکام قوه قضائیه و آراء احتمالی دیوان عدالت اداری)، فرم دستور اداری ادعای افراد مبنی بر اشتغال درکارگاه های مشمول قانون تأمین اجتماعی و احراز سوابق بیمه ای، مستندات کامل مراحل محاسباتی بخشنامه و دستورالعمل نحوه اعمال ماده 40 قانون تاًمین اجتماعی و آراء دیوان عدالت اداری و سایر مکاتبات کارفرما و تغییرات بـه وجود آمده را در پرونده مطالباتی ضبط و سپس طی فرم 3 پیوست بـه هیأت های بدوی تشخیص مطالبات ارسال نمایند.

بخش هشتم : نحوه صدور آراء هیأت های بدوی تشخیص مطالبات

1 ـ 8) آراء صادره توسط هیأت های بدوی تشخیص مطالبات باید منجز و قاطع اختلافات بوده و از صدور آرای مشروط، یا موکول نمودن رأی بـه ارائه مدارک و یا اسناد، بعد از صدور رأی خودداری و چنانچه هیأت انجام تحقیقات و بررسی و ملاحظه مدارکی را لازم بداند باید قبل از صدور رأی اقدام بـه صدور قرار نموده تا پس از روشن شدن وضعیت پرونده، رأی منجز و مدلل و عاری از ابهام صادر تا تکلیف نهائی پرونده در هیأت مشخص و اختیار تفسیر، برداشت شخصی و اعمال سلیقه از واحدهای اجرائی سلب گردد.

2 ـ 8) آراء هیأت باید شامل مقدمه رأی، شماره و تاریخ صدور رأی، نام و نشانی، مشخصات کامل کارفرما یا کارفرمایان، نام وکیل یا نماینده قانونی کارفرما (در صورت ارائه برگ وکالت یا نمایندگی)، نام و مشخصات کامل کارگاه با ذکر فعالیت آن، نام واحد سازمانی ارجاع کننده پرونده بـه هیأت، مشخصات هیأت صادر کننده رأی، خلاصه جریان پرونده و مفاد اعتراض کارفرما یا سازمان، شماره و تاریخ صدور برگ اعلام بدهی و تاریخ ابلاغ آن بـه کارفرما و تاریخ ثبت فرم اعتراض کارفرما یا سازمان بـه ابلاغ رای هیات بدوی تشخیص مطالبات در دفتر نامه های وارده واحدهای اجرائی باشد.

3 ـ 8) با توجه بـه بند 7 ماده 5 آیین نامه هیاتهای تشخیص مطالبات، چنانچه در مواردی اعضاء هیأت اتفاق نظر نداشته و رأی با نظر اکثریت اعضاء صادر شود، در نسخه ای کـه بجای پیش نویس نگهداری می شود نظر اقلیت بـه طور مشروح و مستدل نوشته خواهد شد و در سایر نسخ رأی کـه برای ابلاغ بـه طرفین ارسال می گردد، نظر اقلیت درج نشده و اعضاء اقلیت با ذکر کلمه "اقلیت" ذیل رأی را امضاء خواهند کرد. در صورتی کـه پس از امضاء پیش نویس رأی، اعضاء هیأت تغییر کند عضو جدید موظف است پاک نویس رأی را بـه جای عضو سابق با ذکر کلمه "علی الاصول" امضاء نماید.

4 ـ 8) از آنجا کـه تعداد اعضای هیأت های بدوی تشخیص مطالبات زوج می باشد در صورت عدم حصول اکثریت، باید پرونده جهت صدور رأی نهایی بـه هیأت هم عرض ارسال گردد.

5 ـ 8) با توجه بـه اصلاحیه ماده 43 قانون تامین اجتماعی، آراء هیأت های بدوی تشخیص مطالبات کـه مبلغ اصل حق بیمه مورد مطالبه سازمان معادل یا کمتر از 1.500.000 ریال باشد و یا اینکه در موعد مقرر مورد اعتراض واقع نشود، قطعی و لازم الاجرا می باشد.

6 ـ 8) آراء هیأت های بدوی تشخیص مطالبات در 4 نسخه باید در همان روز جلسه طبق "فرم شماره 4 پیوست" کـه بـه صورت مکانیزه طراحی گردیده تنظیم و بـه امضاء کلیه اعضاء حاضر در جلسه برسد. ضمناً پیش نویس صورتجلسه رسیدگی بـه اعتراضات کارفرمایان نیز باید بـه امضاء کلیه اعضاء برسد.

7 ‏ـ 8) در پایان هر جلسه هیأت بدوی تشخیص مطالبات یک صورتجلسه کلی شامل مشخصات کارگاه، تصمیم هیأت (رأی یا قرار) در سه نسخه تنظیم می گردد کـه یک نسخه جزء سوابق هیأت، یک نسخه بـه واحد حسابداری و نسخه سوم باید بانضمام یک نسخه از کلیه آراء صادره در آن جلسه، حداکثر ظرف مدت 24 ساعت بـه اداره کل مربوطه جهت رسیدگی ارسال شود. برای این منظور کلیه واحدها موظف اند در اسرع وقت نسبت بـه ثبت کلیه آراء صادره هر جلسه در دفتر شعبه اقدام نمایند.

8 ‏ـ 8) ادارات کل استانها و کارشناسان ذی ربط موظف اند آراء هیأت های بدوی تشخیص مطالبات ارسالی از سوی واحدهای تابعه را دقیقاً بررسی و چنانچه حقی از شرکای اجتماعی سازمان تضییع یا اشکالی بـه آرای صادره، وارد تشخیص داده شود حسب ماده 43 قانون تأمین اجتماعی بـه این قبیل آراء در مهلت مقرر اعتراض نمایند.

بخش نهم : نحوه اجرای آراء و تأمین قرارهای هیأت های بدوی تشخیص مطالبات

1 ـ 9) قرارهای صادره از هیأت های بدوی تشخیص مطالبات حداکثر ظرف مدت یک ماه از تاریخ دریافت باید اجرا و پاسخ قرار بـه همراه پرونده بـه هیأت صادرکننده قرار اعاده گردد.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با دستورالعمل تشخیص مطالبات تامین اجتماعی (مقررات تامین اجتماعی)

تامین اجتماعی در نظریات مشورتی

موضوعات بیمه در آراء وحدت رویه قضایی

موضوعات بیمه در آراء دیوان عدالت اداری

2 ـ 9) بـه منظور نظارت بر اجرای صحیح و بـه موقع و همچنین سهولت دستیابی بـه پرونده هائی کـه با صدور قرار در دستور کار هیأت های بدوی قرار دارند، مسئول درآمد شعبه موظف است با توجه بـه منوی تعبیه شده در سیستم مکانیزه مشخصات قرار، کارگاه، تاریخ دریافت، شماره و تاریخ اقدامات انجام شده را هر 15 روز یک بار تا حصول نتیجه و ارسال پاسخ قرار پیگیری نموده و مراتب را طی "فرم شماره 5 پیوست" بـه اداره کل مربوطه ارسال نمایند.

3 ـ 9) چنانچه اجرای قرار منوط بـه انجام بازرسی از دفاتر قانونی و یا بازرسی تحقیقی باشد، لازم است اجرای قرار در اسرع وقت و خارج از نوبت انجام شود.

4 ـ 9) واحدهای اجرائی موظف هستند پس از دریافت آراء صادره از سوی هیأت های بدوی تشخیص مطالبات حداکثر ظرف مدت 5 روز نسبت بـه محاسبه رأی اقدام و فرم مکانیزه ابلاغ رأی "فرمهای شماره 6 و 7 پیوست" را حسب مورد بـه انضمام 2 نسخه از رأی صادره بـه کارفرما ابلاغ نمایند. ضمناً لازم است مأمور ابلاغ با مراجعه بـه کارفرما (آخرین آدرس اعلام شده از طرف کارفرما) با توجه بـه بخشنامه 4 جدید حقوقی و دستورالعمل ابلاغ الکترونیک نسبت بـه ابلاغ رأی هیأت اقدام و ذیل رأی را با توجه بـه نوع ابلاغ تکمیل نموده و نسخه دوم را کـه کارفرما، وکیل یا نماینده قانونی وی امضاء و مأمور ابلاغ گواهی نموده اعاده نماید.

7 ـ 9) ادارات کل استان ها و کارشناسان ذی ربط مکلفند آمار ارسالی عملکرد هیأت بدوی تشخیص مطالبات شعبه را کاملاً رسیدگی نموده و در صورتی کـه تعداد ورودی پرونده های در دستور کار، از تعداد خروجی پیشی گرفته باشد برای جلوگیری ازدیاد حجم پرونده های در دستور کار مجوز افزایش تعداد جلسات را با توجه بـه اعتبار سالانه تخصیصی اداره کل استان بـه واحد مربوطه صادر نماید، بطوریکه زمان رسیدگی بـه اعتراضات از تاریخ ارجاع پرونده بـه هیأت حتی المقدور از یک ماه بیشتر نشود.

بخش دهم : وظائف دبیر در هیأت های بدوی تشخیص مطالبات

1 ـ 10) دبیران هیأت های تشخیص مطالبات بـه عنوان نمایندگان امین و مورد وثوق اعضاء از میان نیروهای مورد اعتماد، مستعد و کارآمد شاغل در واحدهای بیمه ای سازمان انتخاب می شوند و موظف بـه انجام اقدامات اولیه ذیل جهت برگزاری جلسات می باشند:

ـ اخذ احکام و اطلاعات کامل اعضاء هیأت بـه منظور تشکیل پرونده و ارتباط و هماهنگی جهت حضور در جلسات؛

ـ ابلاغ وقت برگزاری جلسات بـه اعضاء پس از هماهنگی با مسئولین ذیربط.

ـ در اختیار قراردادن فرم اعتراض بـه کارفرما و اخذ آن جهت تعیین وقت و تخصیص نوبت رسیدگی.

ـ اخذ پرونده های مورد اعتراض و بررسی و حصول اطمینان از تکمیل پرونده های مطالباتی و رفع نقایص احتمالی.

ـ تهیه و استخراج خلاصه چگونگی شکل گیری بدهی پرونده مطالباتی جهت ارائه بـه اعضاء هیأت.

ـ تلخیص و ارائه مکتوب دلایل اعتراض کارفرما بـه مورد مطالبه بـه منظور ارائه بـه اعضاء هیأت.

ـ شناسائی کارفرما، وکیل یا نماینده قانونی وی در هنگام تشکیل جلسات.

ـ اخذ لایحه دفاعیه کارفرما و تطبیق مدارک اصلی با تصویر آن جهت ارائه بـه اعضاء هیأت.

ـ تهیه پیش نویس اولیه صورتجلسه رای و اخذ امضاء پس از انشاء آن توسط اعضاء و ثبت آن در سیستم مکانیزه.

ـ اخذ امضاء مجدد اعضاء در ذیل صورتجلسات چاپ شده و ثبت آراء مذکور در دفتر شعبه و اعاده آن بـه همراه پرونده مطالباتی و لایحه دفاعیه و مدارک ارائه شده توسط کارفرما در جلسه هیات بدوی تشخیص مطالبات بـه مسئولین ذیربط و تهیه ارسال آمار عملکرد هیأت.

2 ـ 10) آمار عملکرد هیأت های بدوی تشخیص مطالبات باید منحصراً طی "فرم پیوست شماره 8" بـه طور دقیق و خوانا تنظیم و حداکثر تا پنجم هر ماه از طریق سیستم مکانیزه بـه اداره کل استان مربوطه ارسال شود.

3 ـ 10) دبیر هیأت موظف است در پایان هر جلسه صورتجلسه بند 7 ‏ـ 8 را تنظیم و نسخه سوم آنرا بـه انضمام یک نسخه از کل آراء صادره در آن جلسه با اولین مراسلات و حداکثر ظرف مدت 24 ساعت طی "فرم شماره 9 پیوست" بـه اداره کل استان جهت رسیدگی ارسال نماید.

4 ـ 10) دبیران هیأت بدوی تشخیص مطالبات موظف هستند تعداد جلسات برگزار شده، میزان حضور هر یک از اعضاء و دبیر جلسه و همچنین تعداد پرونده های مطروحه (که نصاب آن سالانه بر اساس پیشنهاد معاونت بیمه ای و امضاء مدیرعامل صورت می گیرد) را جهت محاسبه و پرداخت حق حضور طبق مصوبات هیأت مدیره سازمان بـه واحد حسابداری شعبه تحویل نمایند.

5 ـ 10) پیش نویس صورتجلسه رسیدگی و آراء هیأت های بدوی تشخیص مطالبات در 4 نسخه باید در همان روز طی "فرم پیوست شماره 4" کـه بـه صورت مکانیزه نیز طراحی گردیده تنظیم و بـه امضاء کلیه اعضاء در جلسه برسد.

بخش یازدهم : نحوه دریافت اعتراض جهت طرح پرونده در هیأت های تجدیدنظر تشخیص مطالبات

1 ـ 11) با توجه بـه اصلاح ماده 43 قانون تأمین اجتماعی آراء هیأت های بدوی تشخیص مطالبات در صورتیکه میزان مورد مطالبه اولیه سازمان مندرج در صورتجلسه هیات بدوی تشخیص مطالبات بابت اصل حق بیمه بیش از مبلغ 1.500.0000 ریال باشد حداکثر ظرف مدت 20 روز از تاریخ ابلاغ رأی هیات بدوی تشخیص مطالبات قابل اعتراض می باشد، (سه درصد بیمه بیکاری و جرائم با توجه بـه اینکه بر اساس قانون جداگانه وصول می گردند جزء حد نصاب مبلغ مذکور جهت طرح بدهی در هیأت تجدیدنظرتشخیص مطالبات محسوب نمی گردد) لذا هیأتهای بدوی تشخیص مطالبات باید موضوع قطعی و لازم الاجراء بودن یا قابل اعتراض بودن رأی بدوی را با توجه بـه میزان اصل حق بیمه مورد مطالبه و درج تبصره دو ماده 16 قانون تشکیلات و آئین دادرسی دیوان عدالت اداری در متن رأی قید نمایند.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با دستورالعمل تشخیص مطالبات تامین اجتماعی (مقررات تامین اجتماعی)

تامین اجتماعی در نظریات مشورتی

موضوعات بیمه در آراء وحدت رویه قضایی

موضوعات بیمه در آراء دیوان عدالت اداری

2 ـ 11) اعتراض بـه ابلاغ رأی هیأت های بدوی باید کتباً از طریق شخص کارفرما، وکیل یا نماینده قانونی وی با ارائه یک نسخه از برگ نمایندگی یا وکالتنامه رسمی با درج حق اعتراض در متن آن (در صورتی کـه اعتراض از طریق پست سفارشی دو قبضه، تلگراف، پست الکترونیکی، سایت رسمی سازمان یا ادارات کل و یا نمابر صورت گرفته باشد، در این صورت تاریخ قبوض پست سفارشی یا تاریخ قبض مخابره تلگراف، تاریخ ارسال ایمیل، تاریخ ثبت اعتراض در سایت یا تاریخ ثبت نمابر در دفتر شعبه، تاریخ اعتراض بـه ابلاغ رای هیات بدوی تشخیص مطالبات تلقی می گردد) ظرف مدت 20 روز از تاریخ ابلاغ رأی هیأت بدوی تشخیص مطالبات با تکمیل فرم اعتراض بـه رای هیأت بدوی تشخیص مطالبات "فرم شماره 10 پیوست" بـه شعبه و یا نمایندگی های سازمان صورت گرفته و فرم مزبور در دفتر شعبه ثبت گردد. سازمان موظف است حداکثر ظرف مدت 5 روز از تاریخ تکمیل اطلاعات، پرونده مطالباتی را طی "فرم شماره 11 پیوست" بـه هیأت تجدیدنظر تشخیص مطالبات ادارات کل استان در صورت تشکیل یا اداره هیأتهای تشخیص مطالبات سازمان مرکزی ارسال نمایند. ضمناً از ارجاع اعتراضات فاقد مشخصات، فاقد امضاء مجاز اشخاص حقیقی و حقوقی و یا بـه امضاء افراد غیر کارفرما، وکیل یا نماینده قانونی وی همچنین خارج از مهلت مقرر در ماده 43 قانون تأمین اجتماعی بـه هیأت اکیداً خودداری گردد. در صورت عدم اعتراض کارفرما ظرف مهلت مقرر، میزان حق بیمه و متفرعات تعیین شده قطعی و برابر مقررات وصول خواهد شد.

تبصره: طبق ماده 445 قانون آئین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب سال 1379، روز ابلاغ و اقدام جزء مهلت تعیین شده برای ابلاغ بـه کارفرما محسوب نمی گردد. همچنین برابر ماده 444 قانون مذکور هرگاه روز پایانی موعد، با روز تعطیل ادارات مصادف شود، روز آخر موعد روزی خواهد بود کـه ادارات پس از تعطیلی، بازگشائی می شوند.

3 ـ 11) در مواقعی کـه سازمان بـه رأی هیأت بدوی تشخیص مطالبات اعتراض می نماید اولاً اگر اعتراض توسط اداره کل استان صورت گرفته باشد تاریخ صدور نامه اعتراض، بـه منزله تاریخ ثبت اعتراض بوده و اگر توسط شعبه صورت گرفته باشد اعتراض باید در دفتر شعبه ثبت گردد. ثانیاً با توجه بـه اینکه احتمال دارد کارفرما نیز بـه رأی صادره اعتراض نماید، قبل از ارسال پرونده بـه هیأت های تجدیدنظر تشخیص مطالبات لازم است مهلت اعتراض کارفرما رعایت و در صورت اعتراض کارفرما، هر دو اعتراض همراه پرونده بـه هیأت تجدیدنظر تشخیص مطالبات (طبق فرمهای مکانیزه یا "فرم شماره 11 پیوست) ارسال شود. بدیهی است در صورت عدم اعتراض کارفرما در مهلت مقرر، اعتراض سازمان می باید جهت رسیدگی بـه هیأت های تجدیدنظر تشخیص مطالبات ستاد مرکزی ارسال شود.

4 ـ 11) تاریخ صدور فرم "ابلاغ رأی" در دفتر شعبه یا نمایندگی بـه عنوان تاریخ ابلاغ بـه سازمان تلقی می گردد و در صورت اعتراض سازمان بـه رأی هیات بدوی تشخیص مطالبات، اعتراض می بایست حداکثر ظرف مدت 20 روز از تاریخ مذکور انجام گیرد.

5 ـ 11) اصلاح 1399/07/12 ـ با توجه بـه مصوبه شماره 1100/5224 مورخ 1378/05/06 78 هیأت مدیره سازمان، استان هایی کـه هیأت تجدیدنظر تشخیص مطالبات درآن مستقر شده باید در موارد ذیل پرونده را جهت رسیدگی بـه هیأت های تجدیدنظر تشخیص مطالبات ستاد مرکزی ارسال نمایند:

ـ پرونده هایی کـه آراء هیات بدوی تشخیص مطالبات آن مورد اعتراض شعبه یا اداره کل استان ذیربط قرار می گیرد.

ـ پرونده هایی کـه بدلیل عدم وجود تشکل های کارفرمائی (اتاق بازرگانی و صنایع و معادن، مجامع امور صنفی تولیدی یا توزیعی) امکان معرفی نماینده مربوطه وجود ندارد.

ـ پرونده هایی کـه اداره کل وصول حق بیمه یا اداره کل استان تشخیص دهد.

تبصره‏ ـ الحاق 1399/07/12 ـ پرونده هایی کـه آراء هیات تجدیدنظر تشخیص مطالبات آن توسط دیوان عدالت اداری نقض و دستور رسیدگی مجدد صادر شده، در اجرای رای دیوان عدالت اداری بـه همان هیات تجدیدنظر تشخیص مطالبات اعاده می شود تا مجددا مورد رسیدگی قرار دهد.

6 ‏ـ 11) با توجه بـه مصوبه شماره 1100/95/3617 مورخ 1395/10/20 هیات مدیره سازمان در صورتی کـه حجم پرونده های ارجاعی بـه هیأت های تجدیدنظر تشخیص مطالبات استان بیش از حد افزایش یافته و متضمن انتظار بیش از سه ماه جهت طرح در هیأت تجدیدنظر تشخیص مطالبات گردد، ادارات کل استان ابتدا باید صرفاً با استفاده از افراد جانشین هیات و برگزاری جلسات فوق العاده پرونده های در صف انتظار مازاد بر سه ماه را رسیدگی و در صورت عدم کفایت، پرونده های امر را با رعایت مصوبه شماره 1100/95/3617 مورخ 1395/10/20 هیات مدیره سازمان بـه هیأت های تجدیدنظر تشخیص مطالبات ستاد مرکزی ارسال نمایند.

7 ‏ـ 11) طبق بند "یک" جلسه 1428 هیأت مدیره سازمان مورخ 1392/07/30 ، استان هائی کـه تشکیل هیات تجدیدنظر تشخیص مطالبات آنان بر اساس سطح بندی "مبلغ مورد اعتراض" صورت می گیرد، موظف هستند رسیدگی بـه اعتراضات کارفرمایان بابت بدهی بیشتر از مبلغ سقف سطح بندی اشخاص حقوقی و پیمانکاری ها را کـه طبق دستور سالیانه مدیرعامل تعیین و در دستورالعمل صورتحساب بدهی کارفرمایان و حساب جاری کارگاه ها درج می شود بـه هیات تجدیدنظر تشخیص مطالبات ستاد مرکزی ارسال نمایند.

8 ـ 11) واحدهای اجرائی موظفند دعوتنامه هیأت های بدوی تشخیص مطالبات موضوع "فرم شماره 2 پیوست" و دعوتنامه ارسالی از هیأت های تجدیدنظر تشخیص مطالبات ستاد مرکزی و اداره کل استان هائی کـه هیأت تجدیدنظر تشخیص مطالبات در آنها مستقر می باشد را طبق "فرم شماره 12 پیوست" بر اساس مفاد بخشنامه 4 جدید حقوقی بـه آدرس مندرج در آن بـه کارفرما یا کارفرمایان مربوطه ابلاغ (واقعی یا قانونی) نموده و نسخه ممهور بـه مهر ابلاغ دعوتنامه ها را حداقل 15 روز قبل از تشکیل جلسه هیأت از طریق پست بـه دبیرخانه هیأت های تشخیص مطالبات یا ادارات کل استان اعاده نمایند. در صورتیکه کمتر از مدت فوق بـه تاریخ تشکیل جلسه باقی مانده باشد بایستی دعوتنامه ابلاغی از طریق نمابر بـه اداره کل استان یا دبیرخانه هیأت های تشخیص مطالبات ستاد مرکزی ارسال گردد.

بخش دوازدهم : نحوه تشکیل جلسات و صدور آراء در هیأت های تجدیدنظر تشخیص مطالبات

1 ـ 12) نحوه تشکیل جلسات هیأت های تجدیدنظر تشخیص مطالبات مطابق بندهای "1 ـ 4" الی " 2‏ ‏ـ 4" از بخش چهارم نحوه تشکیل جلسات هیأت های بدوی تشخیص مطالبات می باشد.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با دستورالعمل تشخیص مطالبات تامین اجتماعی (مقررات تامین اجتماعی)

تامین اجتماعی در نظریات مشورتی

موضوعات بیمه در آراء وحدت رویه قضایی

موضوعات بیمه در آراء دیوان عدالت اداری

2 ـ 12) طبق ماده 4 آئین نامه مصوب شورایعالی تامین اجتماعی مورخ 1373/05/24 و مصوبات شماره 1/4502 مورخ 1367/06/09 و 1100/95/3617 مورخ 1395/10/20 هیات مدیره سازمان، تعیین تعداد جلسات هیأت های تشخیص مطالبات بر عهده معاونت بیمه ای سازمان و تشکیل هیأت های تجدیدنظر تشخیص مطالبات با موافقت مدیرعامل سازمان است.

3 ـ 12) در صورتی کـه ضرورت ایجاب نماید پرونده ای خارج از نوبت یا جهت تسریع امور مطالباتی در هیأت های تجدیدنظر تشخیص مطالبات ادارات کل استان یا سازمان مرکزی مطرح گردد مراتب باید در ادارات کل با پیشنهاد رئیس و کارشناش ارشد بیمه ای، تائید معاون بیمه ای و موافقت مدیرکل استان صورت گرفته و در هیأت های تجدیدنظر تشخیص مطالبات ستاد مرکزی با ارائه درخواست مکتوب سرپرست دبیرخانه هیأت ها، پیشنهاد کتبی مدیرکل وصول حق بیمه و تائید رسمی معاونت بیمه ای سازمان صورت گیرد.

4 ـ 12) در اجرای اصلاح ماده 44 قانون تأمین اجتماعی و مصوبات شماره 1100/5224 مورخ 1378/05/06 و 1100/95/3617 مورخ 1395/10/20 هیات مدیره سازمان، دبیرخانه هیأت های تشخیص مطالبات موظف است هر سه ماه یکبار پرونده ارسالی بـه هیأت تجدیدنظر تشخیص مطالبات استان هائی کـه هیأت تجدیدنظر در آنها مستقر شده بررسی و در صورتی کـه پرونده های مطروحه در هیأت موصوف بیشتر از حد نصاب و تعداد جلسات تعیین شده توسط هیات مدیره سازمان و معاونت بیمه ای باشد و با تشکیل جلسات فوق العاده با استفاده صرف از اعضاء جانشین موضوع مرتفع نشود، حسب مورد پیشنهاد لازم را جهت تشکیل هیأت دوم تجدیدنظر تشخیص مطالبات بـه معاونت بیمه ای ارائه ، تا پس از کسب موافقت معاونت مذکور یا حسب تشخیص مدیرعامل سازمان با رعایت سایر ضوابط و مقررات مجوزهای لازم برای تشکیل هیأتهای مذکور بـه اداره کل استان مربوطه صادر گردد.

5 ـ 12) نحوه صدور آراء هیأت های تجدیدنظر تشخیص مطالبات وفق بندهای 1 ـ 8، 2 ـ 8، 3 ‏ـ 8 و 6 ـ 8، از بخش هشتم "نحوه صدور آراء هیأت بدوی تشخیص مطالبات" می باشد و در این راستا بعد از استماع دفاعیات کارفرما، دبیر هیأت موظف است یک نسخه از فرم لایحه دفاعیه کارفرما "پیوست شماره 14" را بـه کارفرمای حاضر در جلسه جهت تنظیم شرح مبسوط اعتراض تحویل نماید.

6 ـ 12) الحاق 1402/08/22 ـ در مواردی کـه شعبه دیوان عدالت اداری در اجرای بند ۴ ماده ۶۳ قانون دیوان عدالت اداری مصوب 1402/02/10 مجلس شورای اسلامی، نقص تحقیقات و یا ایراد شکلی یا ماهوی مؤثری در رأی صادره از هیئت های تشخیص یا تجدیدنظر مطالبات مشاهده کند و با ذکر تمام جهات و دلایل قانونی رأی صادره را نقض و موضوع را جهت رسیدگی مجدد بـه آن مرجع اعلام می کند؛ مرجع مذکور مکلف است با رعایت مفاد رأی شعبه دیوان حداکثر ظرف دو ماه نسبت بـه اتخاذ تصمیم یا صدور رأی اقدام کند. بدیهی است عدم رعایت مهلت مقرر دو ماهه و یا عدم رعایت مفاد رأی دیوان در تصمیم بعدی از سوی هیئت ها، چنانچه مستند بـه عذر موجه یا دلایل قانونی نباشد؛ موجب اعمال مجازات مستنکف مطابق ماده ۱۱۲ قانون دیوان عدالت اداری نسبت بـه اعضای مؤثر در مخالفت با حکم دیوان می شود.

بنابراین کلیه اشخاص موثر در اجرای فرایند مزبور و تکلیف مقرر در بند ۴ ماده ۶۳ قانون دیوان عدالت اداری مکلفند ترتیبی اتخاذ نمایند کـه از تاریخ ابلاغ رای، اتخاذ تصمیم یا صدور رأی مجدد قبل از اتمام مهلت دو ماه انجام گردد.

بخش سیزدهم : ترکیب و نحوه انتخاب اعضاء هیأت های تجدیدنظر تشخیص مطالبات

احکام اعضاء هیأت های تجدیدنظر تشخیص مطالبات با توجه بـه ترکیب آن و بـه موجب ماده ۴۴ و اصلاح آن در تهران و مراکز استان ها بـه صورت ذیل صادر می گردد:

1 ـ 13) احکام کلیه نمایندگان هیأت های تجدیدنظر تشخیص مطالبات پس از معرفی افراد واجد شرایط از سوی مراجع ذیربط بـه سازمان یا دبیرخانه هیأت های تشخیص مطالبات یا معاونت بیمه ای سازمان و طی مراحل اداری با امضاء مدیرعامل سازمان و درج اعتبار سه ساله صادر می گردد.

2 ـ 13) دبیرخانه هیأت های تشخیص مطالبات موظف است برای هر یک از هیأت های تجدیدنظر تشخیص مطالبات ستاد مرکزی و ادارات کل استان، پرونده ای تشکیل کـه در آن تصویر حکم اعضاء هر یک از نمایندگان ضبط و صورت اسامی، شماره و تاریخ حکم مربوطه دقیقاً مشخص تا در صورتی کـه هیأت ها فاقد نماینده اصلی و جانشین یا انقضاء اعتبار حکم باشند سریعاً نسبت بـه تکمیل اعضاء اقدام گردد، بطوری کـه هیچ یک از هیأت ها در هیچ مقطع زمانی فاقد عضو اصلی و جانشین یا احکام بدون اعتبار نباشند.

بخش چهاردهم : نحوه اجرای آراء و تأمین قرارهای هیأت تجدیدنظر تشخیص مطالبات

1 ـ 14) قرارهای صادره از هیأت های تجدیدنظر تشخیص مطالبات حداکثر ظرف مدت 2 ماه باید اجرا و پاسخ قرار بـه همراه پرونده بـه هیأت صادرکننده قرار اعاده گردد.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با دستورالعمل تشخیص مطالبات تامین اجتماعی (مقررات تامین اجتماعی)

تامین اجتماعی در نظریات مشورتی

موضوعات بیمه در آراء وحدت رویه قضایی

موضوعات بیمه در آراء دیوان عدالت اداری

2 ـ 14) بـه منظور اجرای صحیح و بـه موقع و همچنین سهولت دستیابی بـه اطلاعات پرونده هائی کـه با صدور قرار در دستور کار هیأت تجدیدنظر تشخیص مطالبات قرار دارند مسئول درآمد شعبه یا نمایندگی موظف است با توجه بـه منوی سیستم مکانیزه، مشخصات قرار، کارگاه، تاریخ دریافت، شماره و تاریخ اقدامات انجام شده را طی "فرم شماره 5 پیوست" ثبت و مراتب را هر 15 روز یکبار تا حصول نتیجه پیگیری نمایند.

3 ـ 14) ادارات کل استان ها و کارشناسان ذی ربط موظف هستند در بازدیدها و بررسی هایی کـه از واحدهای تابعه بعمل می آورند، چگونگی تشکیل هیأت ها ونیز اجرای بـه هنگام قرارهای صادره از هیأت ها را بررسی و کنترل نموده و در صورت ضرورت ضمن آموزش متصدیان مربوطه نسبت بـه رفع مشکلات اجرائی و اصلاح امور اقدام نمایند.

4 ـ 14) واحدهای اجرائی موظف می باشند پس از دریافت آراء صادره از سوی هیأت های تجدیدنظرتشخیص مطالبات حداکثر ظرف مدت 5 روز نسبت بـه محاسبه رأی اقدام و فرم مکانیزه ابلاغ رأی هیات تجدیدنظر تشخیص مطالبات موضوع "فرم شماره 6 پیوست" را بـه انضمام 2 نسخه از رأی صادره بـه کارفرما ابلاغ نمایند. ضمناً لازم است مأمور ابلاغ با مراجعه بـه کارفرما (آخرین آدرس اعلام شده از طرف کارفرما) با توجه بـه بخشنامه 4 جدید حقوقی، مواد آئین نامه دادرسی مدنی مربوط بـه ابلاغ یا دستور العمل ابلاغ الکترونیک، نسبت بـه ابلاغ رأی هیأت اقدام و ذیل رأی را با توجه بـه نوع ابلاغ تکمیل نموده و نسخه دوم را کـه کارفرما، وکیل یا نماینده قانونی وی امضاء و مأمور ابلاغ، گواهی نموده اعاده نماید.

بخش پانزدهم : نحوه برخورد شعب در هنگام اجرای آراء هیأتهای تشخیص مطالبات

1 ‏ـ 15) چنانچه واحدهای اجرائی در اجرای رأی یا پیاده نمودن آن با ابهام روبرو شوند، باید رأی صادره را با هماهنگی ادارات کل استان قبل از ابلاغ بـه کارفرما با ذکر دقیق موارد ابهام بانضمام پرونده مربوطه بـه هیأت صادرکننده رأی اعاده نمایند.

2 ـ 15) اگر در مواردی در تنظیم رأی اشتباه بین در حساب یا سهو قلم (مانند اشتباه در ذکر نام افراد یا نام کارگاه و موارد مشابه) رخ داده باشد باید رأی مربوطه بـه همراه پرونده بـه هیأت صادرکننده رأی اعاده گردد تا نسبت بـه تصحیح آن اقدام نمایند.

3 ‏ـ 15) رفع ابهام از آرای صادره باید خارج از نوبت در هیأت های صادرکننده رأی، مورد رسیدگی و اتخاذ تصمیم قرار گرفته و در صورت لزوم رفع ابهام گردد.

بخش شانزدهم : وظایف واحدهای ستادی و ادارات کل و دبیرخانه هیأت های تشخیص مطالبات در خصوص آمار، تجزیه و تحلیل و بهبود عملکرد هیأت های تشخیص مطالبات

1 ـ 16) اهم وظایف دبیرخانه هیأت های تشخیص مطالبات عبارتند از:

ـ نظارت و بازدید مستمر از هیأت های تشخیص مطالبات و ارائه گزارش از عملکرد شکلی آنان بـه مسئولین مافوق.

ـ نظارت بر عملکرد هیأت بدوی و تجدیدنظر تشخیص مطالبات بـه منظور اجرای صحیح قوانین مرتبط و تسریع در رسیدگی بـه اعتراضات طرفین.

ـ بررسی محاسبات شکل گرفته در پرونده های ارسالی بـه هیأتهای تشخیص مطالبات و تطبیق آن با دستورالعمل ها و مقررات جاری سازمان.

ـ ارائه گزارش بازدید بـه عمل آمده بـه مدیرکل استان یا حسب مورد سرپرست دبیرخانه هیأت های تشخیص مطالبات در خصوص نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای موجود، با توجه بـه محتویات محاسباتی پرونده های مطالباتی و گزارشات مکتوب و شفاهی کارفرمایان شرکت کننده در جلسات از عملکرد هیأت های بدوی و تجدیدنظر تشخیص مطالبات جهت ارسال آن بـه اداره کل وصول حق بیمه و معاونت بیمه ای سازمان.

2 ـ 16) ادارات کل استان ها موظف هستند آمار مکانیزه عملکرد ماهانه هیأت های بدوی تشخیص مطالبات شعب تابعه را مطابق "فرم شماره 15 پیوست" حداکثر تا پنجم ماه بعد و آمار عملکرد ماهانه هیأت تجدیدنظر تشخیص مطالبات را مطابق "فرم شماره 16 پیوست" تنظیم و حداکثر تا دهم ماه بعد بصورت مکانیزه جهت رسیدگی و تهیه گزارش های عملکردی، تحلیلی و ارزیابی واحد بـه اداره کل وصول حق بیمه و دبیرخانه هیأت های تشخیص مطالبات ارسال نمایند.

3 ‏ـ 16) دبیرخانه هیأت های تشخیص مطالبات موظف است با مراجعات حضوری و بررسی آمارهای ماخوذه از ادارات کل استان بـه طور مستمر، نحوه تشکیل جلسات هیأت های تشخیص مطالبات را از نظر ساعت تشکیل هیأت ها، حضور اعضاء، امضاء پیش نویس صورتجلسات، امضاء آراء یا قرارهای صادره را مورد ارزیابی قرار داده و در صورت عدم رعایت مقررات با توجه بـه سلسله مراتب اداری بـه اعضاء سازمانی هیأت ها و رئیس آن اطلاع دهد.

4 ‏ـ 16) ادارات کل استان ها باید جهت اطلاع و بررسی عملکرد هیأت های بدوی تشخیص مطالبات و نحوه محاسبات و تجدید محاسبات بـه استناد آراء صادره و همچنین اقدامات انجام گرفته در خصوص قرارها و تصمیمات با تشکیل کارگروه متشکل از معاون بیمه ای، رئیس و کارشناس ارشد درآمد، کارشناس درآمد اداره کل و دبیر هیأت تجدیدنظر تشخیص مطالبات استان اقدامات ذیل را انجام دهند:

ـ بررسی چگونگی اظهارنظر در خصوص مدارک و دفاعیات ارائه شده توسط کارفرما یا نماینده قانونی وی.

ـ بررسی مستندات دوره مطالباتی با توجه بـه دفاعیات ارائه شده.

ـ بررسی و شناسایی دلایلی کـه موجبات نقض یا تائید محاسبات سازمان را در هیأت های بدوی فراهم نموده است.

ـ بررسی و مطالعه مستمر امور مربوط بـه هیأت های بدوی تشخیص مطالبات.

ـ بررسی اجرای تصمیمات، آراء و قرارهای صادره هیأت های بدوی تشخیص مطالبات ظرف مهلت پیش بینی شده در بخشنامه؛

ـ بررسی صراحت و قاطع اختلاف بودن آراء.

ـ بررسی نحوه زمان تشکیل جلسات و حضور اعضاء هیأت.

اداره کل باید گزارش آسیب شناسی و بررسی موارد انجام شده را طی صورتجلسه بـه صورت تفکیک هر یک از موارد فوق از طریق سایت یا سیستم دبیرخانه بـه معاونت بیمه ای سازمان و دبیرخانه هیأت تشخیص مطالبات ارسال نماید.

بدیهی است در صورت ابهام در صورتجلسات و همچنین بازرسی های دوره ای در خصوص نظارت از عملکرد واحدهای اجرائی باید دقیقاً مراتب بررسی و نتیجه بـه اداره کل مربوطه منعکس گردد.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با دستورالعمل تشخیص مطالبات تامین اجتماعی (مقررات تامین اجتماعی)

تامین اجتماعی در نظریات مشورتی

موضوعات بیمه در آراء وحدت رویه قضایی

موضوعات بیمه در آراء دیوان عدالت اداری

5 ‏ـ 16) ادارات کل استان هر 6 ماه یک بار پس از اخذ نظرات اعضاء هیأت های تشخیص مطالبات کـه شامل شناسایی دلایل اصلی اعتراض کارفرمایان و ارائه راهکارها و تمهیدات مناسب جهت ایجاد تفاهم و جلوگیری از افزایش اعتراضات و تسریع امور می باشد، نسبت بـه بررسی و جمع بندی نهائی و بیان نقطه نظرات کارشناسان استان بـه دبیرخانه هیأت های تشخیص مطالبات مستقر در ستاد مرکزی سازمان اقدام نمایند.

6 ـ 16) معاونت فرهنگی و اجتماعی با هماهنگی معاونت های: بیمه ای، امور استان ها، اداره کل آموزش و پژوهش، دبیرخانه هیأت های تشخیص مطالبات، اتحادیه ها و مجامع کارگری و کارفرمایی، حسب ضرورت حداقل سالی یک بار بـه صورت استانی، منطقه ای و متمرکز، کارگاه های آموزشی تشکیل و ضمن تبادل نظر و گفتگوهای سه جانبه، راهکارهای عملی و مؤثر در تسریع وصول حق بیمه و همچنین بهبود کارکرد هیأتهای تشخیص مطالبات را مورد شناسایی قرار دهد. در این راستا دبیرخانه هیأت های تشخیص مطالبات و ادارات کل استان موظفند بـه منظور هم افزائی، افزایش کارایی و ایجاد مهارت های شغلی و ارتقاء دانش اداری، حقوقی و تخصصی دبیران و اعضاء هیأت های بدوی و تجدیدنظر تشخیص مطالبات نسبت بـه برگزاری جلسه آموزشی با هماهنگی اداره کل آموزش و پژوهش اقدام و بـه نحوی عمل نمایند کـه واحدهای مذکور در هر سال 2 دوره آموزش را طی نمایند و نمرات اخذ شده در ارزیابی همکاران سازمان لحاظ و در خصوص اعضاء غیرسازمانی باعث تداوم حضور آگاهانه آنان گردد.

7 ـ 16) دبیرخانه هیأت های تشخیص مطالبات با همکاری اداره کل وصول حق بیمه موظف است با تشکیل کارگروه مطالعاتی متشکل از سرپرست دبیرخانه، یک نفر از کارشناسان متخصص دبیرخانه هیأت های تشخیص مطالبات، نمایندگان معاونت های امور پیمان ها و کنترل درآمد، امور بازرسی دفاتر قانونی، اجرائیات و نظارت و رویه های اداره کل وصول حق بیمه، صورت جلسات بند 4 ‏ـ 15 را مورد بررسی و آسیب شناسی دقیق قرار داده و حاصل این بررسی ها را همراه با تجزیه و تحلیل و تعیین شاخص های معنادار و راهکارهای عملی، جهت بهره برداری بهینه و اصلاح روش ها و ارتقاء سطح کمی و کیفی امور بـه معاونت بیمه ای سازمان و سایر مراجع تصمیم گیری سازمان از جمله مدیرکل وصول حق بیمه منعکس نمایند.

8 ـ 16) ادارات کل استان مکلف هستند بـه منظور ارتقاء مستمر عملکرد هیأت های تشخیص مطالبات، بهبود شاخص های رسیدگی و انطباق آن با مقررات موضوعه ، ارزیابی صحیح از عملکرد نظارتی و ارزشیابی هیأت های بدوی و تجدیدنظر تشخیص مطالبات، بـه هنگام انجام بازرسی های نظام مند از شعب تابعه فرم ارزیابی "فرم شماره 17 پیوست" کـه با بهره گیری از خرد جمعی و بازخورد پرونده های ارجاعی بـه هیأت تشخیص مطالبات تدوین شده است را توسط کارشناسان اعزامی تکمیل و همه ماهه بـه دبیرخانه هیأت های تشخیص مطالبات ارسال نمایند.

9 ـ 16) شرکت مشاور مدیریت و خدمات ماشینی تأمین موظف است با هماهنگی واحد تخصصی اداره کل وصول حق بیمه و دبیرخانه هیأت های تشخیص مطالبات نسبت بـه تهیه و تکمیل نرم افزارهای مربوط بـه این بخشنامه اقدام نماید.

این بخشنامه از تاریخ ابلاغ جایگزین بخشنامه های ۱۵، ۱ ‏‏/۱۵، ۲ ‏‏/۱۵، ۳ ‏‏/۱۵ و ۴ ‏‏/۱۵ بوده و رعایت کلیه مفاد قید شده الزامی می باشد.

مسئول حسن اجرای این بخشنامه مدیران کل و کارشناسان ارشد درآمد، امور اداری و مالی استانها، روسا و مسئولین درآمد، امور اداری و مالی شعب، اعضاء محترم و دبیران هیأتهای بدوی و تجدیدنظر تشخیص مطالبات می باشند.

دکتر سیدتقی نوربخش ـ مدیرعامل

Top