ضوابط مدیریت اجرایی پسماندهای پزشکی و پسماندهای وابسته مصوب 1386/12/19

مجموعه مقررات مرتبط با ضوابط مدیریت اجرایی پسماندهای پزشکی و پسماندهای وابسته (مقررات مدیریت پسماند)

متن ضوابط مدیریت اجرایی پسماندهای پزشکی و پسماندهای وابسته:

کمیسیون امور زیربنایی، صنعت و محیط زیست در جلسه مورخ 1386/12/19 بنا به پیشنهاد شماره 39169 ـ 1 مورخ 1386/07/01 سازمان حفاظت محیط زیست و به استناد ماده (11) قانون مدیریت پسماندها مصوب 1383 و با رعایت جزء (3) بند (ج) مصوبه شماره 56061/1901 مورخ 1386/04/24 شورای عالی اداری، ضوابط و روش های مدیریت اجرایی پسماندهای پزشکی و پسماندهای وابسته را به شرح زیر تصویب نمود:

فصل اول ـ اهداف

ماده 1 ـ اجرای این ضوابط در جهت دستیابی به اهداف زیر است:

الف ـ حفظ سلامت عمومی و محیط زیست در مقابل اثرات نامطلوب پسماندهای پزشکی.

ب ـ اطمینان از مدیریت اجرایی مناسب و ضابطه مند پسماندهای پزشکی.

پ ـ ایجاد رویه ای مناسب و ضابطه مند برای تولید، حمل، نگهداری، تصفیه، امحاء و دفع پسماندهای پزشکی.

فصل دوم ـ تعاریف

ماده 2 ـ عبارات و اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند:

الف ـ قانون مدیریت پسماندها: منظور قانون مدیریت پسماندها مصوب 1383 می باشد.

ب ـ سازمان: سازمان حفاظت محیط زیست.

پ ـ وزارت: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.

ت ـ پسماندهای پزشکی ویژه: به کلیه پسماندهای عفونی و زیان آور ناشی از بیمارستان ها، مراکز بهداشتی، درمانی، آزمایشگاه های تشخیص طبی، و سایر مراکز مشابه کـه به دلیل بالا بودن حداقل یکی از خواص خطرناک از قبیل سمیت، بیماری زایی، قابلیت انفجار یا اشتعال، خورندگی و مشابه آن کـه به مراقبت ویژه (مدیریت خاص) نیاز دارند، گفته می شود.

ث ـ چهار دسته اصلی پسماند پزشکی:

1 ـ پسماند عفونی

2 ـ پسماند تیز و برنده

3 ـ پسماند شیمیایی و دارویی

4 ـ پسماند عادی.

ج) بی خطر سازی: اقداماتی کـه ویژگی خطرناک بودن پسماند پزشکی را رفع نماید.

چ) سایر تعاریف مندرج در این ضوابط همان تعاریف قانون و آیین نامه اجرایی مدیریت پسماند خواهد بود.

فصل سوم ـ حدود و اختیارات

ماده 3 ـ وزارت، مسؤول نظارت بر اجرای ضوابط و روش های مصوب می باشد.

ماده 4 ـ اجرای ضوابط و روش های مصوب برای کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی کـه پسماندهای پزشکی را در هر شکلی تولید، تفکیک، جداسازی، جمع آوری، دریافت، ذخیره، حمل، تصفیه، دفع و یا مدیریت می نمایند الزامی است.

ماده 5 ـ مدیریت های اجرایی پسماند موظفند بر اساس معیارها و ضوابط وزارت ترتیبی اتخاذ نمایند تا سلامت، بهداشت و ایمنی عوامل اجرایی تحت نظارت آنها تأمین و تضمین شود.

ماده 6 ـ تولیدکنندگان پسماند موظف اند در جهت کاهش میزان تولید پسماند برنامه عملیاتی داشته باشد.

ماده 7 ـ کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی کـه مبادرت به تأسیس مرکز درمانی اعم از بیمارستان، درمانگاه و کلینیک می نمایند، موظفند برنامه مدیریت اجرایی پسماند واحد یاد شده را به تأیید وزارت برسانند.

ماده 8 ـ پسماندهای پزشکی ویژه بر اساس تعریف مندرج در قانون، تا قبل از زمانی کـه تبدیل به پسماند عادی شوند، به عنوان پسماند ویژه محسوب می گردند.

فصل چهارم ـ طبقه بندی پسماندهای پزشکی

ماده 9 ـ طبقه بندی پسماندهای پزشکی به شرح زیر می باشد:

الف ـ عادی (شبه خانگی)

ب ـ پسماندهای ناشی از مراقبت های پزشکی (پسماندهای پزشکی ویژه) در جدول پیوست شماره (1) کـه به مهر « پیوست تصویبنامه هیأت وزیران » تأیید شده است، فهرست شرح تفصیلی این پسماندها ارایه شده است.

فصل پنجم ـ تفکیک، بسته بندی و جمع آوری

ماده 10 ـ کلیه مراکز تولید کننده پسماند پزشکی (اعم از بیمارستان ها، درمانگاه ها، مراکز بهداشت، آزمایشگاه ها، مراکز تزریق، رادیولوژی ها، دندانپزشکی ها، فیزیوتراپی ها، مطب ها و سایر مراکز تولید پسماند پزشکی) موظفند در مبدأ تولید، پسماندهای عادی و پسماندهای پزشکی ویژه خود را با رعایت موارد زیر جمع آوری، تفکیک و بسته بندی نمایند.

ماده 11 ـ به منظور مدیریت بهینه پسماند، مراکز تولید کننده پسماند پزشکی (اعم از بیمارستان ها، درمانگاه ها، مراکز بهداشت، آزمایشگاه ها، مراکز تزریق، رادیولوژی ها، دندانپزشکی ها، فیزیوتراپی ها، مطب ها و سایر مراکز تولید پسماند پزشکی) موظفند اقدامات زیر را انجام دهند:

الف ـ ترجیح بر استفاده از کالاهایی با تولید پسماند کمتر و غیرخطرناک (در مورد پسماندهای عادی (شبه خانگی) بیمارستانی، کالاهایی با تولید پسماند قابل بازیافت).

ب ـ مدیریت و نظارت مناسب بر مصرف.

پ ـ جداسازی دقیق پسماند عادی از پزشکی ویژه در مبدأ تولید پسماند.

ت ـ ترجیح بر استفاده از محصولات کم خطرتر به جای PVC، استفاده از رنگ های کم خطرتر به جای رنگ های با پایه فلزی.

ث ـ اولویت استفاده از:

1 ـ پاک کننده های زیست تجزیه پذیر.

2 ـ مواد شیمیایی ایمن تر.

3 ـ استفاده از مواد پایه آب به جای مواد با پایه حلال.

ماده 12 ـ هر واحد باید برنامه عملیاتی مدیریت پسماند پزشکی ویژه خود را تهیه و در صورت مراجعه نمایندگان سازمان یا وزارت ارایه دهد.

ماده 13 ـ تولید کنندگان پسماند پزشکی موظفند پسماندهای تولیدی خود را شناسایی و آمار تولید را به تفکیک « عفونی »، « تیز و برنده »، « شیمیایی ـ دارویی » و « عادی » به صورت روزانه ثبت نمایند.

ماده 14 ـ تولید کنندگان باید پسماندهای پزشکی ویژه را به منظور اطمینان از حمل و نقل بی خطر، کاهش حجم پسماندهای پزشکی ویژه، کاهش هزینه های مدیریت پسماند و بهینه سازی و اطمینان از امحا، از جریان پسماندهای عادی مجزا نمایند.

تبصره ـ تفکیک انواع مختلف پسماندهای پزشکی بر حسب چهار دسته اصلی از یکدیگر ضروری است.

ماده 15 ـ کلیه پسماندهایی کـه روش امحای آنها یکسان می باشند نیاز به جداسازی و تفکیک از یکدیگر ندارند.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با ضوابط مدیریت اجرایی پسماندهای پزشکی و پسماندهای وابسته (مقررات مدیریت پسماند)

ماده 16 ـ پسماندهای حاوی فلزات سنگین خطرناک باید به طور جداگانه تفکیک شود.

ماده 17 ـ در صورت مخلوط شدن پسماند عادی با یکی از پسماندهای عفونی، شیمیایی، رادیواکتیو و نظایر آن خارج کردن آن ممنوع است.

ماده 18 ـ پسماندهای پزشکی بلافاصله پس از تولید باید در کیسه ها، ظروف یا محفظه هایی قرار داده شوند کـه شرایط مندرج در این بخش را دارا باشند.

تبصره ـ در صورتی کـه از روش اتوکلاو برای تصفیه پسماند استفاده می شود لازم است کـه کیسه پلاستیکی پسماندهای عفونی و Safety Box قابل اتوکلاو کردن باشد.

ماده 19 ـ بسته بندی پسماند پزشکی ویژه باید به گونه ای صورت پذیرد کـه امکان هیچ گونه نشت و سوراخ و پاره شدن را نداشته باشد.

تبصره ـ از آنجایی کـه بسته های حاوی پسماند، معمولاً حجم زیادی را اشغال می کنند، این بسته ها نباید پیش از تصفیه یا دفع فشرده شوند.

ماده 20 ـ اعضا و اندام های قطع شدن بدن و جنین مرده طبق احکام شرع جمع آوری و تفکیک می گردد.

ماده 21 ـ پسماندهای تفکیک شده باید در ظروف و کیسه هایی به شرح جدول شماره (1) پیوست شماره (3) کـه به مهر « پیوست تصویبنامه هیأت وزیران » تأیید شده است نگهداری شوند.

ماده 22 ـ کلیه پسماندهای تیز و برنده باید در ظروف ایمن (Safety Box) جمع آوری و نگهداری شود کـه این ظروف باید دارای ویژگی های زیر باشند:

الف ـ به آسانی سوراخ یا پاره نشوند.

ب ـ بتوان به آسانی درب آن را بست و مهر و موم نمود.

پ ـ دهانه ظرف باید به اندازه ای باشد کـه بتوان پسماند را بدون اعمال فشار دست، در ظروف انداخت و خارج کردن آنها از ظرف ممکن نباشد.

ت ـ دیواره های ظرف نفوذ ناپذیر باشد و سیالات نتوانند از آن خارج شوند.

ث ـ پس از بستن درب، از عدم خروج مواد از آن اطمینان حاصل شود.

ج ـ حمل و نقل ظرف آسان و راحت باشد.

ماده 23 ـ از کیسه های پلاستیکی برای جمع آوری و نگهداری پسماندهای تیز و برنده استفاده نشود.

ماده 24 ـ دستگاه متراکم کننده و فشرده ساز و خردکننده نباید در مورد پسماندهای پزشکی استفاده شود مگر آنکه قبل از استفاده از دستگاه فوق و یا همزمان، ضدعفونی و یا بی خطر سازی پسماندها، انجام شده باشد. ظروف جمع آوری پسماندهای تیز و برنده نیز نباید به وسیله هیچ دستگاهی متراکم شوند.

ماده 25 ـ کیسه های پلاستیکی حداقل باید دارای ویژگی های زیر باشند:

الف ـ برای جمع آوری و نگهداری پسماندهای غیر از پسماندهای تیز و برنده استفاده شوند.

ب ـ بیش از دوسوم ظرفیت پر نشوند تا بتوان در آنها را به خوبی بست.

پ ـ با منگنه و یا روش های سوراخ کننده دیگر بسته نشوند.

ماده 26 ـ ظروف با دیواره های سخت حداقل باید دارای ویژگی های زیر باشند:

الف ـ در برابر نشت، ضربه های معمولی و شکستگی و خوردگی مقاوم باشند.

ب ـ باید پس از هر بار استفاده بررسی و کنترل شود تا از تمیز بودن، سالم بودن و عدم نشت اطمینان حاصل شود.

پ ـ ظروف معیوب نبایستی مورد استفاده مجدد قرار گیرند.

ماده 27 ـ مایعات، محصولات خونی و سیالات بدن نباید در کیسه های پلاستیکی ریخته و حمل شوند مگر آنکه در ظروف یا کیسه های مخصوص باشند.

ماده 28 ـ جنس ظروف نگهداری پسماند باید با روش تصفیه یا امحا سازگاری داشته باشد، همچنین ظروف پلاستیکی باید از پلاستیک های فاقد ترکیب های هالوژن ساخته شده باشند.

ماده 29 ـ پسماندهای سیتوتوکسیک باید در ظروف محکم و غیرقابل نشت نگهداری شوند.

ماده 30 ـ پسماندهای پزشکی باید پس از جمع آوری در ظروف و کیسه های شرح داده شده در جدول شماره (1) پیوست شماره (3) کـه به مهر « پیوست تصویبنامه هیأت وزیران » تأیید شده است، برای نگهداری و حمل، در داخل سطل با رنگ های مشخص قرار داده شوند. این سطل ها در صورتی کـه قابل استفاده مجدد باشند باید پس از هر بار خالی شدن، شسته و ضدعفونی شوند.

تبصره ـ جهت رفع آلودگی و گندزدایی از سطل ها، از روش های زیر استفاده می شود:

الف ـ شستشو با آب داغ حداقل 82 درجه سانتیگراد (180 درجه فارنهایت) به مدت حداقل 15 ثانیه

ب ـ گندزدایی با مواد شیمیایی زیر به مدت دست کم سه دقیقه:

1 ـ محلول هیپوکلریت ppm 500 کلر قابل دسترس.

2 ـ محلول فنل ppm 500 عامل فعال.

3 ـ محول ید ppm 100 ید قابل دسترس.

4 ـ محلول آمونیوم کواترنری ppm 400 عامل فعال.

5 ـ سایر مواد گندزدای دارای مجوز با طیف متوسط.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با ضوابط مدیریت اجرایی پسماندهای پزشکی و پسماندهای وابسته (مقررات مدیریت پسماند)

ماده 31 ـ از سطوح شیب دار نباید برای انتقال و جا به جایی پسماندهای عفونی استفاده نمود.

ماده 32 ـ مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران موظف است با همکاری وزارت و سایر دستگاه های اجرایی حسب مورد، استانداردهای ماده (3) قانون و ماده (16) آیین نامه اجرایی قانون مدیریت پسماندها مربوط به پسماندهای پزشکی را ظرف سه ماه تهیه نماید.

ماده 33 ـ برچسب گذاری باید دارای ویژگی های زیر باشد:

الف ـ هیچ کیسه محتوی پسماند نباید بدون داشتن برچسب و تعیین نوع محتوای کیسه از محل تولید خارج شود.

ب ـ کیسه ها یا ظروف حاوی پسماند باید برچسب گذاری شوند.

پ ـ برچسب ها با اندازه قابل خواندن باید بر روی ظرف یا کیسه چسبانده و یا به صورت چاپی درج شوند.

ت ـ برچسب در اثر تماس یا حمل، نباید به آسانی جدا یا پاک شود.

ث ـ برچسب باید از هر طرف قابل مشاهده باشد.

ج ـ نماد خطر مشخص کننده نوع پسماند باید به شکل مندرج در جدول شماره (2) پیوست شماره (3) کـه به مهر « پیوست تصویبنامه هیأت وزیران » تأیید شده است برای پسماند عفونی و پسماند رادیواکتیو و پسماند سیتوتوکسیک باشد.

ح ـ بر روی برچسب باید مشخصات زیر ذکر گردد:

1 ـ نام، نشانی و شماره تماس تولید کننده.

2 ـ نوع پسماند.

3 ـ تاریخ تولید و جمع آوری.

4 ـ تاریخ تحویل.

5 ـ نوع ماده شیمیایی.

6 ـ تاریخ بی خطر سازی.

ماده 34 ـ مسؤولان حمل و نقل پسماند، موظفند از تحویل گرفتن پسماندهای فاقد برچسب خودداری نمایند.

ماده 35 ـ وقتی سه چهارم ظروف و کیسه های محتوی پسماند پزشکی ویژه، پر شد باید پس از بستن، آنها را جمع آوری نمود.

ماده 36 ـ پسماندهای عفونی و عادی باید همه روزه (یا در صورت لزوم چندبار در روز) جمع آوری و به محل تعیین شده برای ذخیره موقت پسماند، حمل شوند.

ماده 37 ـ باید جای کیسه ها و ظروف مصرف شده بلافاصله کیسه ها و ظروفی از همان نوع قرارداده شود.

ماده 38 ـ سطل های زباله پس از خارج کردن کیسه پر شده پسماند، بلافاصله شستشو و گندزدایی شوند.

فصل ششم ـ نگهداری

ماده 39 ـ نگهداری پسماندهای پزشکی باید جدا از سایر پسماندهای عادی انجام شود.

ماده 40 ـ محل ذخیره و نگهداری موقت باید در داخل مرکز تولید زباله طراحی شود.

ماده 41 ـ جایگاه نگهداری پسماند باید دارای شرایط زیر باشد:

الف ـ پسماندهای پزشکی باید در محل به دور از تأثیر عوامل جوی نگهداری شوند و وضعیت کلی بسته بندی یا ظرف آنها در برابر شرایط نامساعد آب و هوایی مثل باران، برف، گرما، تابش خورشید و نظایر آن محافظت شود.

ب ـ جایگاه های نگهداری پسماندها باید به گونه ای ساخته شوند کـه نسبت به رطوبت نفوذناپذیر بوده و قابلیت نگهداری آسان با شرایط بهداشتی مناسب را فراهم آورد.

پ ـ جایگاه های نگهداری باید دور از محل خدمت کارکنان، آشپزخانه، سیستم تهویه و تبرید و محل رفت و آمد پرسنل، بیماران و مراجعان باشد.

ت ـ ورود و خروج حشرات، جوندگان، پرندگان و... به محل نگهداری پسماندها ممکن نباشد.

ث ـ محل نگهداری پسماند باید دارای تابلوی گویا و واضح باشد.

ج ـ محل نگهداری نباید امکان فساد، گندیدن یا تجزیه زیستی پسماندها را فراهم کند.

چ ـ انبار داری این پسماندها نباید به شیوه ای باشد کـه ظروف یا کیسه ها پاره و محتویات آنها در محیط رها شود.

ح ـ امکان کنترل دما در انبار نگهداری و نیز نور کافی وجود داشته باشد.

خ ـ سیستم تهویه مناسب با کنترل خروجی وجود داشته باشد. سیستم تهویه آن کنترل شود و جریان هوای طبیعی از آن به بخش های مجاور وجود داشته نباشد.

د ـ امکان تمیز کردن و ضدعفونی محل و آلودگی زدایی وجود داشته باشد.

ذ ـ فضای کافی در اختیار باشد تا از روی هم ریزی پسماند جلوگیری شود.

ر ـ دارای سقف محکم و سیستم فاضلاب مناسب باشد.

ز ـ دسترسی و حمل و نقل پسماند آسان باشد.

س ـ امکان بارگیری با کامیون، وانت و سایر خودروهای باربری وجود داشته باشد.

ش ـ انبار دارای ایمنی مناسب باشد.

ص ـ محل بایستی مجهز به سیستم آب گرم و سرد و کف شوی باشد.

ض ـ چنانچه بی خطرسازی در محل اتاقک نگهداری تولید انجام می شود باید فضای کافی برای استقرار سیستم های مورد نظر در محل نگهداری پسماند فراهم باشد.

ماده 42 ـ محل نگهداری برای واحدهای کوچک می تواند شامل سطل های دارای سیستم حفاظتی واقع در یک محل امن باشد.

ماده 43 ـ محل نگهداری پسماند باید سیستم امنیتی مناسب و مطمئن داشته و ورود و خروج پسماند با نظارت مسؤول مربوطه صورت پذیرد و از ورود افراد غیرمسؤول به آن جلوگیری به عمل آید. (امکان قفل کردن فراهم باشد)

ماده 44 ـ بازدید از محل به منظور جلوگیری از نشت و یا ایجاد عفونت توسط تولید کننده صورت پذیرد.

ماده 45 ـ در صورت عدم وجود سیستم سرد کننده، زمان نگهداری موقت (فاصله زمانی بین تولید و تصفیه یا امحا) نباید از موارد زیر تجاوز کند:

الف ـ شرایط آب و هوای معتدل: 72 ساعت در فصل سرد و 48 ساعت در فصل گرم.

ب ـ شرایط آب و هوایی گرم: 48 ساعت در فصل سرد و 24 ساعت در فصل گرم.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با ضوابط مدیریت اجرایی پسماندهای پزشکی و پسماندهای وابسته (مقررات مدیریت پسماند)

ماده 46 ـ انواع پسماندهای پزشکی ویژه باید جدا از یکدیگر در محل نگهداری شوند و محل نگهداری هر نوع پسماند باید با علامت مشخصه تعیین شود. به خصوص پسماندهای عفونی، سیتوتوکسیک، شیمیایی، رادیواکتیو به هیچ وجه در تماس با یکدیگر قرار نگیرند.

فصل هفتم ـ حمل و نقل

ماده 47 ـ حمل و نقل در واحد تولید کننده پسماند باید به صورت زیر صورت پذیرد:

الف ـ حمل پسماند در درون مرکز تولید پسماند به صورتی طراحی گردد کـه با استفاده از چرخ دستی یا گاری برای بارگیری و تخلیه آسان پسماند، امکان پذیر باشد.

ب ـ فاقد لبه های تیز و برنده باشد، به گونه ای کـه کیسه ها یا ظروف را پاره نکند.

پ ـ شستشوی آن آسان باشد.

ت ـ وسایل هر روز نظافت و ضدعفونی شوند.

ث ـ از چرخ دستی پسماند برای حمل مواد دیگر استفاده نشود و نشت ناپذیر باشد.

ج ـ از سیستم پرتاب برای انتقال زباله به محل نگهداری استفاده نشود.

ماده 48 ـ تعویض وسیله حمل پسماند از انتهای بخش در بیمارستان برای انتقال به محل نگهداری موقت ضروری است.

ماده 49 ـ در واحدهایی کـه حجم تولید پسماند کم است مانند مطب ها می توان از سطل زباله قابل شستشو، غیرقابل نشت، مقاوم و مجهز به کیسه های مقاوم برای حمل زباله استفاده شود.

ماده 50 ـ تولید کننده پسماند می تواند حمل پسماند به محل امحا را از طریق قرارداد به شرکت های صالح واگذار نماید، نظارت بر حسن انجام کار بر عهده تولید کننده منطبق با. ماده (7) قانون مدیریت پسماندها خواهد بود.

ماده 51 ـ جا به جایی، حمل و نقل و بارگیری بسته ها و ظروف باید به گونه ای صورت پذیرد کـه وضعیت بسته بندی و ظروف ثابت مانده و دچار نشت، پارگی، شکستگی و بیرون ریزی پسماند نشوند.

ماده 52 ـ حمل و نقل فرامرزی پسماند، تابع قوانین و ضوابط کنوانسیون بازل می باشد.

ماده 53 ـ بارگیری باید با شرایط زیر صورت پذیرد:

الف ـ واحد امحا کننده، از دریافت پسماندهای فاقد برچسب اکیداً خودداری نماید.

ب ـ کارگران باید در مراحل مختلف بارگیری و تخلیه مجهز به پوشش مناسب مطابق دستورالعمل ماده (5) قانون مدیریت پسماندها کـه توسط وزارت تدوین شده و به شرح پیوست شماره (4) کـه به مهر « پیوست تصویبنامه هیأت وزیران » تأیید شده است باشند.

پ ـ کیسه ها و ظروف را می توان مستقیماً در خودرو قرار داد.

ماده 54 ـ خودرو حمل کننده پسماند باید دارای ویژگی های زیر باشد:

الف ـ کاملاً سرپوشیده باشد.

ب ـ قسمت بار نفوذناپذیر و نشت ناپذیر باشد.

پ ـ قسمت بار دو جداره بوده و دارای سیستم جمع آوری و نگهداری شیرابه باشد.

ت ـ قسمت بار دارای سیستم ایمنی، ضدحریق و ضد سرقت باشد.

ث ـ بر روی بدنه خودرو در دو سمت و در سمت عقب، نماد بین المللی نوع پسماند و نام شرکت حمل کننده و شماره مجوز خودرو درج شود.

ج ـ از خودرو حمل پسماند برای حمل مواد دیگر یا پسماندهای عادی استفاده نشود.

چ ـ اندازه خودرو متناسب با حجم پسماند باشد.

ح ـ ارتفاع درونی خودرو حدود 2/2 متر باشد.

خ ـ اتاق راننده از قسمت بار مجزا باشد.

د ـ امکان نظافت و ضدعفونی کردن داشته باشد. کف پوش خودرو از جنس فرش یا موکت نباشد و حتی الامکان پوششی یکپارچه و بدون درز داشته باشد.

ذ ـ در حین حمل و نقل و در زمان عدم استفاده قسمت بار قفل شود.

ماده 55 ـ خودروهایی کـه قسمت بارکش آنها قابل جدا شدن است، ارجح می باشند، به این ترتیب می توان قسمت بار را در واحد بارگیری قرار داد و یا از آن به عنوان انبار استفاده کرده و پس از پر شدن، آن را با یک بارکش خالی، تعویض نمود.

ماده 56 ـ در مواردی کـه زمان نگهداری یا حمل طولانی تر از زمان های مندرج در ماده (46) است، باید از کامیون های با سیستم سرد کننده استفاده کرد.

ماده 57 ـ از مسیرهای کم ترافیک و کم حادثه برای رساندن پسماند به محل امحا استفاده شود.

ماده 58 ـ حمل و نقل پسماند پزشکی صرفاً توسط شرکت های صلاحیت دار و بر اساس مجوز و فرم هایی صورت گیرد کـه توسط وزارت و سازمان صادر می شود و در صورت نیاز و درخواست باید به مسؤولان نظارتی اعم از وزارت، سازمان و مأموران راهنمایی و رانندگی ارایه گردد.

تبصره ـ حمل و انتقال پسماند پزشکی توسط پست ممنوع است.

ماده 59 ـ حمل پسماند، صرفاً به مقصد نهایی مشخص شده در مجوز و بدون اتلاف زمان صورت پذیرد.

ماده 60 ـ جابجایی و حمل و نقل پسماندهای تفکیک شده پزشکی ویژه با پسماندهای عادی ممنوع است.

فصل هشتم ـ بی خطر سازی، تصفیه و امحا

ماده 61 ـ انتخاب روش بی خطر سازی و امحای پسماندهای پزشکی ویژه بستگی به عوامل مختلفی از جمله نوع پسماند، کارایی روش ضدعفونی، ملاحظات زیست محیطی و بهداشتی، شرایط اقلیمی، شرایط جمعیتی، میزان پسماند و نظایر آن دارد.

ماده 62 ـ هر تولید کننده پسماند پزشکی ویژه می بایست یکی یا تلفیقی از روش های بی خطر سازی، تصفیه و امحا را انتخاب و پس از تأیید وزارت به اجرا گذارد.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با ضوابط مدیریت اجرایی پسماندهای پزشکی و پسماندهای وابسته (مقررات مدیریت پسماند)

ماده 63 ـ مکان استقرار سیستم مورد استفاده در خصوص سیستم های متمرکز باید از نظر فنی و خروجی آلاینده ها به تأیید سازمان برسد.

ماده 64 ـ بی خطر سازی پسماندهای عفونی و تیز و برنده توسط مراکز عمده تولید کننده پسماند پزشکی ویژه (مانند بیمارستان ها) و در شهرهای متوسط و بزرگ باید در محل تولید انجام شود تا مخاطرات ناشی از حمل و نقل و هزینه های مربوطه به حداقل برسد. در شهرهای کوچک و روستاها و مراکز کوچک، پسماندها می توانند در سایت مرکزی بی خطر گردند.

ماده 65 ـ سایر مراکز تولید پسماند پزشکی ویژه (اعم از درمانگاه ها، مراکز بهداشت، آزمایشگاه ها، مراکز تزریق، رادیولوژی ها، دندانپزشکی ها، فیزیوتراپی ها، مطب ها و سایر مراکز تولید پسماند پزشکی) می توانند در سایت های منطقه ای یا مرکزی، زباله تولیدی را بی خطر نمایند و یا از امکانات بی خطر ساز بیمارستان های مجاور استفاده نمایند.

ماده 66 ـ تحویل پسماند به واحدهای مرکزی تصفیه یا دفع فاقد مجوز ممنوع است.

ماده 67 ـ واحدهای متمرکز بی خطر ساز پسماند باید از وزارت و سازمان مجوز دریافت نمایند.

ماده 68 ـ مطابق ماده (7) قانون مدیریت پسماندها پس از تبدیل پسماند پزشکی ویژه به عادی، ساز و کار مدیریت آن همانند پسماند عادی صورت می گیرد.

ماده 69 ـ هر روش تبدیل پسماند پزشکی ویژه به عادی باید دارای ویژگی های زیر باشد:

الف ـ دستگاه باید قابلیت غیرفعال سازی میکروبی اسپورهای باکتری (Microbial inactivation efficacy) به میزان حداقل تا (6) کاهش لگاریتمی در پایه (10) را داشته باشد.. (6Log10)

ب ـ محصولات جانبی سمی یا خطرناک در حین بی خطر سازی تولید نگردد.

پ ـ خطر و احتمال انتقال بیماری و عفونت را حذف نماید.

ت ـ مستندات مربوط به انجام فرآیند و بررسی صحت عملکرد دستگاه وجود داشته باشد.

ث ـ خروجی هر روش بایستی برای انسان و محیط زیست بی خطر بوده و به راحتی و بدون انجام فرآیند دیگری قابل دفع باشد.

ج ـ از لحاظ ایمنی دارای شرایط مناسب باشد و در کلیه مراحل کار، ایمنی سیستم حفظ شود.

چ ـ مقرون به صرفه باشد.

ح ـ توسط جامعه قابل پذیرش باشد.

خ ـ از نظر بهداشتی و ایمنی برای کارکنان و کاربران و... بی خطر باشد و یا حداقل خطر را ایجاد نماید.

د ـ در راستای عمل به تعهدات بین المللی کشور باشد.

ذ ـ کلیه روش های مورد استفاده باید در قالب مدیریت پسماند به تأیید مراجع صالح برسد.

ر ـ در زمان های اپیدمی و خاص وزارت معیار جدید و موقت متناسب با شرایط و حداقل تا (6) کاهش لگاریتمی در پایه (10) باکتری های شاخص را اعلام می نماید.

ز ـ اعضا و اندام های قطع شده بایستی مجزا جمع آوری و برای دفع به گورستان محل حمل شده و به روش خاص خود دفن گردد.

تبصره ـ ضوابط و معیارهای روش های عمده تصفیه در پیوست شماره (2) کـه به مهر « پیوست تصویبنامه هیأت وزیران » تأیید شده است خواهد بود.

ماده 70 ـ نصب هر گونه زباله سوز اعم از متمرکز و غیرمتمرکز در شهرها ممنوع است.

ماده 71 ـ استقرار هر گونه سیستم تصفیه یا امحای مرکزی منوط به انجام مطالعات ارزیابی اثرات زیست محیطی خواهد بود.

ماده 72 ـ با تغییر فن آوری و روی کار آمدن فن آوری های نو، واحدهای تولید کننده موظف به بررسی کارآیی این فن آوری ها و در صورت تأیید، استفاده از آنها به جای روش های قدیمی تر می باشند.

ماده 73 ـ این ضوابط به عنوان ضوابط جایگزین هر نوع ضابطه قبلی در این خصوص تلقی گردیده و در صورت وجود موارد مشابه، این ضوابط معتبر و قابل اجرا می باشد.

پرویز داودی ـ معاون اول رییس جمهور

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با ضوابط مدیریت اجرایی پسماندهای پزشکی و پسماندهای وابسته (مقررات مدیریت پسماند)