قانون بخش تعاونی اقتصاد مصوب 1370/06/13
قانون بخش تعاونی اقتصاد مشتمل بر هفتاد و یک ماده و پنجاه تبصره مصوب 1370/06/13 مجلس شورای اسلامی
شناسنامه قانون بخش تعاونی اقتصاد:
شماره روزنامه رسمی: 13572
تاریخ روزنامه رسمی: 1370/07/22
مرجع تصویب: مجلس شورای اسلامی
تاریخ تصویب: 1370/06/13
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با قانون بخش تعاونی اقتصاد (مقررات بخش تعاونی)
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
متن قانون بخش تعاونی اقتصاد:
فصل اول ـ اهداف و ضوابط کلی بخش تعاونی
ماده 1 ـ اهداف بخش تعاونی عبارتست از:
1 ـ ایجاد و تامین شرایط و امکانات کار برای همه بـه منظور رسیدن بـه اشتغال کامل.
2 ـ قرار دادن وسائل کار در اختیار کسانی کـه قادر بکارند ولی وسائل کار ندارند.
3 ـ پیشگیری از تمرکز و تداول ثروت در دست افراد و گروه های خاص جهت تحقق عدالت اجتماعی.
4 ـ جلوگیری از کارفرمای مطلق شدن دولت.
5 ـ قرار گرفتن مدیریت و سرمایه و منافع حاصله در اختیار نیروی کار و تشویق بهره برداری مستقیم از حاصل کار خود.
6 ـ پیشگیری از انحصار، احتکار، تورم و اضرار بـه غیر.
7 ـ توسعه و تحکیم مشارکت و تعاون عمومی بین همه مردم.
8 ـ الحاق 1393/02/17 _ کمک بـه تامین عدالت اجتماعی و توانمند سازی اقشار متوسط و کم درآمد
9 ـ الحاق 1393/02/17 _ ارتقای کارآیی بنگاه های اقتصادی و بهره وری منابع مادی و انسانی و فناوری و افزایش رقابت پذیری در اقتصاد ملی
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با قانون بخش تعاونی اقتصاد (مقررات بخش تعاونی)
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
تبصره ـ اهداف مذکور این ماده باید با رعایت ضرورت های حاکم بر برنامه ریزی عمومی اقتصاد کشور در هر یک از مراحل رشد عملی رعایت شود.
تبصره 2 ـ الحاق 1393/02/17 _ دولت مکلف است بـه منظور تحقق اهداف مذکور در این ماده با رعایت ضرورت های حاکم بر برنامه ریزی عمومی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور شرایط و منابع مورد نیاز را در برنامه های توسعه و قوانین بودجه سنواتی لحاظ نماید.
ماده 2 ـ شرکت هایی کـه با رعایت مقررات این قانون تشکیل و بـه ثبت برسند تعاونی شناخته می شوند.
ماده 3 ـ دولت موظف است با رعایت این قانون و در حد مقررات بـه گونه ای کـه زمینه اداره یا دخالت در اداره تعاونی ها یا کارفرمای مطلق شدن دولت فراهم نیاید با بخش تعاونی همکاری نموده و امکانات و تسهیلات لازم را با هماهنگی وزارت تعاون در اختیار آنها قرار دهد.
ماده 4 ـ دولت و کلیه سازمان های وابسته موظفند در اجرای طرح ها و پروژه های خود در شرایط مساوی اولویت را بـه بخش تعاونی بدهند.
ماده 5 ـ اساسنامه هر یک از تعاونی ها باید با رعایت مقررات این قانون شامل نکات زیر باشد:
نام با قید کلمه تعاونی، هدف، موضوع، نوع، حوزه عملیات، مدت، مرکز اصلی عملیات و نشانی، میزان سرمایه، مقررات مربوط بـه عضو، ارکان، مقررات مالی و کار، انحلال و تصفیه.
تبصره ـ تابعیت تعاونی ها باید ایرانی باشد.
ماده 6 ـ حداقل و حداکثر تعداد عضو در تعاونی ها بـه نسبت سرمایه و فرصت اشتغال و نوع فعالیت و رعایت اصل عدم تمرکز و تداول ثروت به وسیله آئین نامه ای تعیین می شود کـه بـه تصویب وزارت تعاون می رسد ولی در هر صورت تعداد اعضا نباید کمتر از 7 نفر باشد.
ماده 7 ـ شرکت ها و اتحادیه های تعاونی دارای شخصیت حقوقی مستقل می باشند.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با قانون بخش تعاونی اقتصاد (مقررات بخش تعاونی)
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
فصل دوم ـ عضو
ماده 8 ـ اصلاح 1377/07/05 _ عضو در شرکت های تعاونی شخصی است حقیقی یا حقوقی غیر دولتی کـه واجد شرایط مندرج در این قانون بوده و ملتزم بـه اهداف بخش تعاونی و اساسنامه قانونی آن تعاونی باشد.
تبصره 1 ـ اصلاح 1377/07/05 _ در تعاونی های اشتغال زا کمک های دولتی بـه نسبت اعضا شاغل در آن تعاونی واگذار می شود.
تبصره 2 ـ در تعاونی های چند منظوره ای در صورتی کـه عضویت برای همه آزاد باشد، داشتن عضو غیر شاغل مجاز است، اما هیأت مدیره و مدیر عامل باید از میان اعضا شاغل انتخاب گردد.
ماده 9 ـ شرایط عضویت در تعاونی ها عبارتست از:
1 ـ تابعیت جمهوری اسلامی ایران.
2 ـ اصلاح 1377/07/05 _ عدم ممنوعیت قانونی و حجر.
3 ـ اصلاح 1377/07/05 _ خرید حداقل سهام مقرر در اساسنامه.
4 ـ درخواست کتبی عضویت و تعهد رعایت مقررات اساسنامه تعاونی.
5 ـ عدم عضویت در تعاونی مشابه.
ماده 10 ـ اعضا در کلیه امور تعاونی طبق اساسنامه حق نظارت دارند.
ماده 11 ـ کلیه اعضا مکلفند بـه وظایف و مسئولیت هایی کـه در حدود قوانین و مقررات تعهد کرده اند عمل کنند.
ماده 12 ـ خروج عضو از تعاونی اختیاری است و نمی توان آن را منع کرد.
تبصره 1 ـ اعضا متخصص تعاونی های تولید حداقل شش ماه قبل از استعفا باید مراتب را کتباً بـه اطلاع تعاونی برسانند.
تبصره 2 ـ در صورتی کـه خروج عضو موجب ضرری برای تعاونی باشد، وی ملزم بـه جبران است.
ماده 13 ـ در موارد زیر عضو از تعاونی اخراج می شود:
1 ـ از دست دادن هر یک از شرایط عضویت مقرر در این قانون.
2 ـ اصلاح 1377/07/05 _ عدم رعایت مقررات اساسنامه و سایر تعهدات قانونی پس از دو اخطار کتبی توسط هیأت مدیره بـه فاصله 15 روز و گذشتن 15 روز از تاریخ اخطار دوم با تصویب مجمع عمومی عادی.
3 ـ ارتکاب اعمالی کـه موجب زیان مادی تعاونی شود و وی نتواند ظرف مدت یک سال آن را جبران نماید یا اعمالی کـه بـه حیثیت و اعتبار تعاونی لطمه وارد کند یا با تعاونی رقابتی ناسالم بنماید.
تبصره ـ اصلاح 1377/07/05 _ تشخیص موارد فوق بنا بـه پیشنهاد هر یک از هیأت مدیره یا بازرسان و تصویب مجمع عمومی خواهد بود.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با قانون بخش تعاونی اقتصاد (مقررات بخش تعاونی)
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
ماده 14 ـ در صورت فوت عضو ورثه وی کـه واجد شرایط و ملتزم بـه رعایت مقررات تعاونی باشند، عضو تعاونی شناخته شده و در صورت تعدد بایستی ما بـه التفاوت افزایش سهم ناشی از تعدد خود را بـه تعاونی بپردازند. اما اگر کتباً اعلام نمایند کـه مایل بـه ادامه عضویت در تعاونی نیستند و یا هیچکدام واجد شرایط نباشند، عضویت لغو می گردد.
تبصره ـ اگر تعداد ورثه بیش از ظرفیت تعاونی باشد، یک یا چند نفر بـه تعداد مورد نیاز تعاونی با توافق سایر ورثه عضو تعاونی شناخته می شوند.
ماده 15 ـ اصلاح 1377/07/05 _ در صورت لغو عضویت بـه سبب فوت، استعفا، انحلال و اخراج، سهم و کلیه حقوق و مطالبات عضو برابر مقررات اساسنامه و قرارداد منعقده محاسبه و بـه دیون تعاونی تبدیل می شود و پس از کسر بدهی وی بـه تعاونی بـه او یا ورثه اش حداکثر ظرف مدت سه ماه پرداخت خواهد شد.
تبصره ـ در صورتیکه ورثه تقاضا نماید کـه سهم عضو متوفی از عین اموال تعاونی پرداخت شود و تراضی یا مصالحه ممکن نباشد چنانچه عین قابل واگذاری بوده و بـه موجب اخلال و ضرر فاحش بـه اعضا و تعاونی نگردد آن قسمت از مطالبات تسلیم ورثه می گردد.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با قانون بخش تعاونی اقتصاد (مقررات بخش تعاونی)
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
فصل سوم ـ سرمایه
ماده 16 ـ سرمایه تعاونی اموال و دارائی هایی است کـه برای تاسیس تعاونی یا افزایش سرمایه قبلی در اختیار آن قرار می گیرد.
ماده 17 ـ شرکت های تعاونی شرکت هایی است کـه تمام یا حداقل 51% سرمایه بوسیله اعضا در اختیار شرکت تعاونی قرار می گیرد و وزارتخانه ها، سازمان ها، شرکت های دولتی و وابسته بـه دولت و تحت پوشش دولت، بانک ها، شهرداری ها، شوراهای اسلامی کشوری، بنیاد مستضعفان و سایر نهادهای عمومی می توانند جهت اجرای بند 2 اصل 43 از راه وام بدون بهره یا هر راه مشروع دیگر از قبیل مشارکت، مضاربه، مزارعه، مساقات، اجاره، اجاره به شرط تملیک، بیع شرط، فروش اقساطی، صلح، اقدام بـه کمک در تامین و یا افزایش سرمایه شرکت های تعاونی نمایند بدون آنکه عضو باشند.
تبصره ـ در مواردی کـه دستگاه های دولتی در تاسیس شرکت های تعاونی شریک می شوند ظرف مدتی کـه با موافقت طرفین در ضمن عقد شرکت تعیین خواهد شد سهم سرمایه گذاری دولت بـه تدریج بازپرداخت و صد در صد سرمایه بـه تعاونی تعلق خواهد گرفت.
ماده 18 ـ دولت می تواند با رعایت اصول چهل و سوم و چهل و چهارم قانون اساسی، واحدهای صنعتی یا کشاورزی یا خدماتی و امثال آن را که اموال عمومی است و در اختیار دارد در اختیار شرکت های تعاونی بـه صورت زیر قرار دهد:
1 ـ واحدهای مذکور را بـه صورت حبس موقت یا مادام کـه تعاونی بـه صورت قانونی وجود داشته باشد در اختیار تعاونی قرار دهد و تعاونی مالک منافع آن باشد.
2 ـ در صورتی کـه واحدهای مذکور کارکنان واجد شرایط داشته باشند، در عضویت آن تعاونی اولویت خواهند داشت.
3 ـ دولت می تواند طبق قرارداد بابت استهلاک یا بازسازی یا نگهداری یا توسعه واحدهای مزبور سالانه مبلغی نقدی و یا کالا دریافت نماید.
4 ـ دولت می تواند در واگذاری واحدهای فوق و سایر امکانات، مقرراتی بـه عنوان شرایط الزامی در رعایت سیاست های دولت در قیمت گذاری و برنامه ریزی تولید و توزیع و تامین منافع عمومی، تعیین نماید.
ماده 19 ـ در استفاده از وام و کمک های مالی دولتی اولویت با تعاونی هایی است کـه از بانک ها طبق قانون عملیات بانکی بدون بهره دریافت نکرده باشند.
ماده 20 ـ سهم اعضا در تامین سرمایه شرکت های تعاونی برابر است مگر مجمع عمومی تصویب نماید کـه اعضا سهم بیشتری تادیه نمایند کـه در این صورت حداقل و حداکثر سهم ها باید در حدودی باشد کـه وزارت تعاون متناسب با نوع و تعداد اعضا تعاونی ها تعیین می نماید.
ماده 21 ـ هر تعاونی وقتی ثبت و تشکیل می شود کـه حداقل یک سوم سرمایه آن تادیه و در صورتی کـه بـه صورت نقدی و جنسی باشد تقویم و تسلیم شده باشد.
تبصره ـ اعضا تعاونی مکلفند مبلغ پرداخت نشده سهم خود را ظرف مدت مقرر در اساسنامه تادیه نمایند.
ماده 22 ـ عضو یا اعضای تعاونی می توانند با رعایت مقررات این قانون سهم خود را بـه سایر اعضا و یا افراد جدید واجد شرایط واگذار نمایند.
ماده 23 ـ مسئولیت مالی اعضا در شرکت های تعاونی محدود بـه میزان سهم آنان می باشد مگر آنکه در قرارداد ترتیب دیگری شرط شده باشد.
تبصره ـ مسئولیت دستگاه های عمومی تامین کننده سرمایه تعاونی ها بـه میزان سرمایه متعلق بـه آنان می باشد مگر آنکه در قرارداد ترتیب دیگری شرط شده باشد.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با قانون بخش تعاونی اقتصاد (مقررات بخش تعاونی)
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
ماده 24 ـ اصلاح 1377/07/05 _ دولت موظف است جهت تحقق اهداف مندرج در اصول 43 و 44 قانون اساسی و افزایش سهم بخش تعاون در اقتصاد ملی با رعایت ضرورت ها و در قالب برنامه رشد و توسعه اقتصادی اجتماعی کشور شرایط و امکانات لازم را برای گسترش کمی و کیفی تعاونی ها بـه گونه ای کـه این بخش، نقش موثر در رشد و توسعه اقتصادی ایفا نماید، فراهم آورد.
تبصره 1 ـ بـه منظور فوق دولت می تواند با استفاده از منابع بودجه ای یا منابع بانکی با تضمین دولت، وام بدون بهره در اختیار تعاونی قرار دهد و اموال منقول و یا غیر منقول و وسایل و امکانات لازم را بـه قیمت عادله بطور نقد و یا اقساط برای تشکیل و تقویت تعاونی ها با آنها بفروشد و یا بـه آنها اجاره دهد و یا اقدام بـه عقد اجاره بـه شرط تملیک بنماید و یا سهام شرکت ها و موسسات دولتی و وابسته دولت و بانک ها و مصادره و ملی شده را به تعاونی ها منتقل نماید.
تبصره 2 ـ بانک ها موظف اند جهت سرمایه گذاری و یا افزایش سرمایه تعاونی ها و یا تقویت آنها وام و سایر تسهیلات اعطائی را در اختیار آنان قرار دهند و می توانند قرارداد نمایند کـه سرمایه هایی کـه از محل وام و سایر تسهیلات اعطائی تامین می شود بـه عنوان ضمانت و یا وثیقه و یا رهن در نزد بانک باشد و یا در صورتیکه تعاونی قادر بـه بازپرداخت وام نباشد بانک مطالبات خود را از طریق فروش اموال تعاونی تسویه نماید کـه در خرید اینگونه اموال تعاونی های دیگر اولویت دارند.
فصل چهارم ـ حساب سود و زیان و تقسیم سود و سایر مقررات مالی
ماده 25 ـ سود خالص شرکت ها و اتحادیه های تعاونی در هر سال مالی بـه ترتیب زیر تقسیم می شود:
1 ـ اصلاح 1377/07/05 _ از حداقل پنج درصد بـه بالا با تصویب مجمع عمومی عادی بـه عنوان ذخیره تعاونی بـه حساب ذخیره قانونی منظور می شود:
تبصره 1 ـ ذخیره قانونی تا زمانی کـه مبلغ کل ذخیره حاصل از درآمد های مذکور بـه میزان یک چهارم معدل سرمایه سه سال اخیر شرکت نرسیده باشد الزامی است.
تبصره 2 ـ تعاونی ها می توانند تا حداکثر یک دوم ذخیره قانونی را جهت افزایش سرمایه خود بکار ببرند.
2 ـ اصلاح 1377/07/05 _ حداکثر پنج درصد از سود خالص بعنوان اندوخته احتیاطی بـه پیشنهاد هیأت مدیره و تصویب مجمع عمومی عادی بـه حساب مربوط منظور می گردد و نحوه مصرف آن با تصویب مجمع عمومی عادی است.
3 ـ منسوخ 1393/02/17 _ چهار درصد از سود خالص بعنوان حق تعاون و آموزش بـه صندوق تعاون واریز می‌گردد.
4 ـ اصلاح 1377/07/05 _ درصدی از سود جهت پاداش بـه اعضا، کارکنان، مدیران و بازرسان بـه پیشنهاد هیأت مدیره و تصویب مجمع عمومی عادی تخصیص داده می شود.
5 ـ پس از کسر وجوه فوق باقیمانده سود خالص بـه ترتیبی کـه در اساسنامه و شرایط ضمن عقد پذیرفته می شود تقسیم می گردد.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با قانون بخش تعاونی اقتصاد (مقررات بخش تعاونی)
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
فصل پنجم ـ تعاونی های تولید و توزیع
ماده 26 ـ تعاونی های تولید شامل تعاونی هایی است کـه در امور مربوط بـه کشاورزی، دامداری، دامپروری، پرورش و صید ماهی، شیلات، صنعت، معدن، عمران شهری و روستائی و عشایری و نظایر این ها فعالیت می نمایند.
تبصره ـ تعاونی های تولید در کلیه اولویت ها و حمایت های مربوط بـه تعاونی ها حق تقدم دارند.
ماده 27 ـ تعاونی های توزیع عبارتند از تعاونی هایی کـه نیاز مشاغل تولیدی و یا مصرف کنندگان عضو خود را در چهارچوب مصالح عمومی و بـه منظور کاهش هزینه ها و قیمت ها تامین می نمایند.
تبصره ـ تعاونی های توزیع مربوط بـه تامین کالا و مسکن و سایر نیازمندی های روستائیان و عشایر و کارگران و کارمندان از نظر گرفتن سهمیه کالا و حمایت های دولتی و بانکی و سایر حمایت های مربوط بـه امور تهیه و توزیع اولویت دارند.
ماده 28 ـ شرکت ها و موسسات دولتی و وابسته بـه دولت و تعاونی ها موظف اند در معاملات خود بـه تعاونی ها اولویت دهند.
تبصره ـ تعاونی های موضوع این قانون با رعایت قوانین و مقررات می توانند بـه امر صادرات و واردات در موضوع فعالیت خود بپردازند.
فصل ششم ـ ارکان تعاونی ها
ماده 29 ـ اصلاح 1377/07/05 _ شرکت های تعاونی برای اداره امور خود دارای ارکان زیر می باشند:
1 ـ مجمع عمومی.
2 ـ هیأت مدیره.
3 ـ بازرس یا بازرسان.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با قانون بخش تعاونی اقتصاد (مقررات بخش تعاونی)
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
بخش اول ـ مجمع عمومی
ماده 30 ـ مجمع عمومی کـه بر اساس این قانون بالاترین مجمع اتخاذ تصمیم و نظارت در امور شرکت های تعاونی می باشد، از اجتماع اعضای تعاونی یا نمایندگان تام الاختیار آنها بـه صورت عادی و فوق العاده تشکیل می شود و هر عضو بدون در نظر گرفتن میزان سهم فقط دارای یک رای است.
تبصره 1 ـ در شرکت های تعاونی هر یک از دستگاه ها و شرکت های دولتی، بانک ها، شوراهای اسلامی کشوری و سازمان های عمومی کـه در تعاونی مشارکت یا سرمایه گذاری کرده اند می توانند نماینده ای برای نظارت و بازرسی در تعاونی و شرکت در جلسات مجمع عمومی و هیأت مدیره بـه عنوان ناظر داشته باشند.
تبصره 2 ـ انحلال، ادغام یا تغییر موادی از اساسنامه تعاونی کـه مغایر شروط و قراردادهای منعقده با منابع تامین کننده اعتبار و کمک مالی و امکانات مختلف و سرمایه گذاری و مشارکت باشد موکول بـه موافقت مراجع مذکور خواهد بود.
ماده 31 ـ اصلاح 1377/07/05 _ هیأت موسس عبارتست از عده ای از افراد واجد شرایط عضویت در تعاونی مربوط کـه اقدام بـه تاسیس تعاونی می نمایند.
ماده 32 ـ اصلاح 1377/07/05 _ وظایف هیأت موسس عبارتست از:
1 ـ تهیه و پیشنهاد اساسنامه طبق قانون و مقررات.
2 ـ دعوت بـه عضویت افراد واجد شرایط.
3 ـ اصلاح 1377/07/05 _ تشکیل اولین مجمع عمومی عادی جهت تصویب و ثبت اساسنامه و تعیین هیأت مدیره و سایر وظایف مجمع عمومی عادی.
تبصره 1 ـ اصلاح 1377/07/05 _ پس از تشکیل اولین جلسه رسمی مجمع عمومی عادی و تعیین هیأت مدیره وظایف هیأت موسس خاتمه می یابد.
تبصره 2 ـ اعضائی کـه با مصوبه اولین جلسه مجمع عمومی عادی در مورد اساسنامه موافقت نداشته باشند می توانند در همان جلسه تقاضای عضویت خود را پس بگیرند.
تبصره 3 ـ تصویب اساسنامه تعاونی با حداقل دو سوم اعضا اولین مجمع عمومی عادی می باشد.
ماده 33 ـ اصلاح 1377/07/05 _ مجمع عمومی عادی حداقل سالی یک بار پس از پایان سال مالی جهت انجام وظیفه قانونی خود تشکیل می شود. در موارد ضروری در هر موقع سال می توان مجمع عمومی عادی را بـه صورت فوق العاده تشکیل داد.
تبصره 1 ـ الحاق 1377/07/05 _ جلسات مجمع عمومی عادی در نوبت اول با حضور اکثریت اعضا رسمیت می یابد و در صورت عدم حصول حد نصاب مزبور، در نوبت دوم با حضور هر تعداد از اعضا رسمی خواهد بود.
تبصره 2 ـ الحاق 1377/07/05 _ مجامع عمومی شرکتهای تعاونی فرا استانی و یا شرکتهایی کـه تعداد اعضا آنها افزون بر پانصد عضو بوده و در مناطق مختلف کشور پراکنده می باشند می توانند بـه صورت دو مرحله ای برگزار گردد. در مرحله اول نماینده یا نمایندگان اعضا تعاونی در حوزه های مختلف فعالیت شرکت تعیین و در مرحله دوم، مجمع عمومی با حضور نمایندگان منتخب اعضا تشکیل خواهد شد. چگونگی انتخاب نماینده یا نمایندگان در مرحله اول و حدود اختیارات و نحوه اعمال رای آنها در مرحله دوم مجمع عمومی بر اساس دستورالعملی خواهد بود کـه از سوی وزارت تعاون ابلاغ می گردد.
تبصره 3 ـ الحاق 1377/07/05 _ نحوه تشکیل مجمع عمومی مطابق با آیین نامه ای خواهد بود کـه توسط وزارت تعاون تهیه می شود. در صورتی کـه هیأت مدیره ای در موعد مقرر بـه تشکیل مجمع عمومی عادی یا فوق العاده مبادرت نکند وزارت تعاون راساً نسبت بـه برگزاری مجمع عمومی اقدام خواهد نمود.
تبصره 4 ـ اصلاح 1377/07/05 _ دعوت از مجامع عمومی و اعلام تصمیمات آنها از طریق روزنامه های کثیرالانتشار، پست سفارشی یا دیگر روش های قابل اثبات پیش بینی شده در اساسنامه صورت گیرد.
ماده 34 ـ وظایف و اختیارات مجمع عمومی عادی بشرح زیر است:
1 ـ اصلاح 1377/07/05 _ انتخاب هیأت مدیره و بازرس یا بازرسان.
2 ـ اصلاح 1377/07/05 _ رسیدگی و اتخاذ تصمیمی درباره ترازنامه و حساب سود و زیان و سایر گزارش های مالی هیأت مدیره پس از قرائت گزارش بازرس یا بازرسان.
3 ـ تعیین خط مشی و برنامه تعاونی و تصویب بودجه جاری و سرمایه گذاری و اعتبارات و وام های درخواستی و سایر عملیات مالی بـه پیشنهاد هیأت مدیره.
4 ـ اتخاذ تصمیم نسبت بـه افزایش و یا کاهش سرمایه در حدود قوانین و مقررات.
5 ـ اخذ تصمیم نسبت بـه ذخایر و پرداخت سود و مازاد درآمد و تقسیم آن طبق اساسنامه.
6 ـ تصویب مقررات و دستورالعمل های داخلی تعاونی.
7 ـ سایر وظایفی کـه قوانین و مقررات بر عهده مجمع عمومی قرار می دهد.
8 ـ الحاق 1377/07/05 _ تعیین روزنامه کثیرالانتشار برای درج آگهی های شرکت
9 ـ الحاق 1377/07/05 _ اتخاذ تصمیم در مورد عضویت شرکت تعاونی در شرکت ها و اتحادیه ها و اتاق های تعاون و میزان سهام و یا حق عضویت سالانه پرداختی بر اساس موازین مقرر در این قانون.
ماده 35 ـ مجمع عمومی فوق العاده بـه منظور تغییر مواد در اساسنامه (در حدود این قانون). تصمیم گیری نسبت بـه عزل یا قبول استعفای هیأت مدیره و انحلال یا ادغام تعاونی تشکیل می گردد.
تبصره 1 ـ اصلاح 1377/07/05 _ مجمع عمومی فوق العاده بنا بـه تقاضای کتبی حداقل یک سوم اعضا تعاونی و یا اکثریت مطلق اعضا هیأت مدیره و یا بازرس یا بازرسان با حضور حداقل دو سوم اعضا کل مجمع تشکیل می شود. در صورتیکه بار اول با دو سوم اعضا تشکیل نشود، بار دوم با نصف بعلاوه یک رسمیت خواهد داشت و در نوبت سوم با هر تعداد شرکت کننده رسمیت خواهد یافت.
تبصره 2 ـ در صورتیکه هیأت مدیره ظرف مدت حداکثر یکماه نسبت بـه تشکیل مجمع عمومی فوق العاده اقدام ننماید، وزارت تعاون نسبت بـه تشکیل مجمع عمومی اقدام می نماید.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با قانون بخش تعاونی اقتصاد (مقررات بخش تعاونی)
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
بخش دوم ـ هیأت مدیره
ماده 36 ـ اصلاح 1377/07/05 _ اداره امور تعاونی، طبق اساسنامه بر عهده هیأت مدیره ای مرکب از سه، پنج یا هفت نفر عضو اصلی و دو، سه یا چهار نفر عضو علی البدل است کـه از بین اعضا برای مدت سه سال انتخاب می شوند. انتخاب اعضای اصلی و علی البدل در یک نوبت بـه عمل می آید و دارندگان اکثریت نسبی آرا بعد از اعضای اصلی بـه ترتیب اعضای علی البدل محسوب می شوند. انتخاب بیش از دو دوره متوالی با انتخاب حداقل دو سوم اعضای حاضر در مجمع عمومی بلامانع است.
تبصره 1 ـ منسوخ 1377/07/05 _ افرادی کـه موفق بـه کسب دو سوم آرا کل اعضا شرکت تعاونی مزبور شوند از مقررات ممنوعیت بیش از دو نوبت مندرج در ماده مستثنی خواهند بود.
تبصره 2 ـ منسوخ 1377/07/05 _ انتخاب اعضا اصلی و علی البدل هیأت مدیره با اکثریت نسبی مجمع عمومی می باشد.
تبصره 1 ـ اصلاح 1377/07/05 _ هیأت مدیره در اولین جلسه از میان خود یک نفر را بـه عنوان رئیس هیأت مدیره، یک نفر را بـه عنوان نائب رئیس و یک یا دو نفر را بـه عنوان منشی انتخاب می کند.
تبصره 2 ـ اصلاح 1377/07/05 _ در صورت استعفا، فوت، ممنوعیت قانونی و یا غیبت غیر موجه مکرر بـه نحوی کـه در اساسنامه تعیین می شود، یکی از اعضای علی البدل بـه ترتیب آرا بیشتر برای بقیه مدت مقرر، جانشین وی در هیأت مدیره می گردد.
تبصره 3 ـ اصلاح 1377/07/05 _ اعضای هیأت مدیره می توانند با تصویب مجمع عمومی حقوق و مزایا دریافت نمایند. در صورتی کـه عضو هیأت مدیره از محل دیگری حقوق می گیرد در تعاونی مربوط صرفاً حق جلسه و پاداش دریافت می کند. حداقل و حداکثر حقوق و مزایای هیأت مدیره و پاداش آنان و موارد استثنا بـه موجب دستورالعملی است کـه بـه تأیید مجمع عمومی می رسد.
ماده 37 ـ وظایف و اختیارات هیأت مدیره بشرح زیر می باشد:
1 ـ دعوت مجمع عمومی (عادی ـ فوق العاده).
2 ـ اجرای اساسنامه و تصمیمات مجمع عمومی و سایر مقررات مربوط.
3 ـ نصب و عزل و قبول استعفای مدیرعامل و نظارت بر عملیات وی و پیشنهاد میزان حقوق مدیرعامل بـه مجمع عمومی.
4 ـ قبول درخواست عضویت و اخذ تصمیم نسبت بـه انتقال سهم اعضا بـه یکدیگر و دریافت استعفای هر یک از اعضا هیأت مدیره.
5 ـ نظارت بر مخارج جاری تعاونی و رسیدگی بـه حساب ها و ارائه بـه بازرس یا بازرسان و تسلیم بـه موقع گزارش مالی و ترازنامه تعاونی بـه مجمع عمومی.
6 ـ تهیه و تنظیم طرح ها و برنامه ها و بودجه و سایر پیشنهادات و ارائه آن بـه مجمع عمومی جهت اتخاذ تصمیم.
7 ـ تعیین نماینده از بین اعضای تعاونی برای حضور در جلسات مجامع عمومی شرکت ها و اتحادیه هایی کـه تعاونی در آنها مشارکت دارد.
8 ـ تهیه و تنظیم دستورالعمل های داخلی تعاونی و تقدیم آن بـه مجمع عمومی برای تصویب.
9 ـ تعیین نماینده و یا وکیل در دادگاه ها و مراجع قانونی و سایر سازمان ها با حق توکیل.
10 ـ تعیین و معرفی صاحبان امضای مجاز (یک یا دو نفر از اعضا هیأت مدیره بـه اتفاق مدیر عامل) برای قراردادها و اسناد تعهدآور تعاونی.
تبصره ـ هیأت مدیره وظایف خود را بـه صورت جمعی انجام می دهد و هیچیک از اعضای هیأت مدیره حق ندارد از اختیارات هیأت، منفرداً استفاده کند مگر در موارد خاص کـه وکالت یا نمایندگی کتبی از طرف هیأت مدیره داشته باشد.
هیأت مدیره می تواند قسمتی از اختیارات خود را با اکثریت سه چهارم آرا بـه مدیرعامل تفویض نماید.
ماده 38 ـ اعضای هیأت مدیره، هیأت رئیسه، مدیرعامل و بازرسان باید واجد شرایط زیر باشند:
1 ـ ایمان و تعهد بـه اسلام (در تعاونی های متشکل از اقلیت های دینی شناخته شده در قانون اساسی، شرط وثاقت و امانت)
2 ـ نداشتن منع قانونی و محجور نبودن
3 ـ عدم عضویت در گروه های محارب و عدم ارتکاب جرائم علیه امنیت کشور و عدم محکومیت بـه جعل اسناد
4 ـ عدم سابقه محکومیت بـه ارتشا، اختلاس، کلاهبرداری، خیانت در امانت، تدلیس، تصرف غیرقانونی در اموال دولتی و ورشکستگی بـه تقصیر
ماده 38 ـ اصلاح 1377/07/05 _ اعضا هیأت مدیره ، مدیر عامل و بازرسان باید واجد شرایط زیر باشند:
تبصره ـ الحاق 1393/02/17 _ برای عضویت در هیأت رئیسه اتاق های تعاون علاوه بر شرایط مذکور در این ماده، داشتن حداقل سه سال سابقه عضویت در هیأت مدیره یا مدیریت عامل، دبیری، دبیرکل و بازرسی شرکت ها، اتحادیه ها و اتاق ها در بخش تعاون الزامی است.
1 ـ اصلاح 1377/07/05 _ تابعیت جمهوری اسلامی ایران.
2 ـ اصلاح 1377/07/05 _ ایمان و تعهد عملی بـه اسلام (در تعاونی های متشکل از اقلیت دینی شناخته شده در قانون اساسی تعهد عملی بـه دین خود).
3 ـ اصلاح 1377/07/05 _ دارا بودن اطلاعات یا تجربه لازم برای انجام وظایف متناسب با آن تعاونی.
4 ـ اصلاح 1377/07/05 _ عدم ممنوعیت قانونی و حجر.
5 ـ اصلاح 1377/07/05 _ عدم عضویت در گروه های محارب و عدم ارتکاب جرائم بر ضد امنیت و جعل اسناد.
6 ـ اصلاح 1377/07/05 _ عدم سابقه محکومیت ارتشا، اختلاس، کلاهبرداری، خیانت در امانت، تدلیس، تصرف غیرقانونی در اموال دولتی و ورشکستگی بـه تقصیر.
تبصره ـ اصلاح 1377/07/05 _ در مواردی کـه مدیر عامل از خارج انتخاب میشود داشتن شرایط بندهای 4 و 5 ماده 9 الزامی نیست.
ماده 39 ـ اصلاح 1393/02/17 _ هیأت مدیره مکلف است بلافاصله بعد از انتخاب، برای اداره امور و اجرای تصمیمات مجمع عمومی و هیأت مدیره، فرد واجد شرایطی را از بین اعضای تعاونی و یا خارج از آن برای مدت سه سال بـه عنوان مدیرعامل انتخاب کند. نصب و عزل و قبول استعفای مدیرعامل و نظارت بر عملکرد و تعیین حدود اختیارات، وظایف و میزان حقوق و مزایای وی بر عهده هیأت مدیره می باشد و انتخاب مجدد مدیرعامل بلامانع است.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با قانون بخش تعاونی اقتصاد (مقررات بخش تعاونی)
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
بخش سوم ـ بازرسی
ماده 40 ـ اصلاح 1377/07/05 _ مجمع عمومی، بازرس یا بازرسانی را اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی و برای مدت یک سال مالی انتخاب می کند، انتخاب مجدد آنان بلامانع است.
تبصره 1 ـ در صورت فوت یا ممنوعیت قانونی و یا استعفای بازرس یا بازرسان اصلی، هیأت مدیره مکلف است ظرف ده روز بازرس یا بازرسان علی البدل را بـه ترتیب اولویت آرا برای بقیه مدت دعوت نماید.
تبصره 2 ـ حق الزحمه و پاداش بازرس یا بازرسان با تصویب مجمع عمومی تعیین می گردد.
ماده 41 ـ وظایف بازرس یا بازرسان تعاونی بشرح زیر است:
1 ـ نظارت مستمر بر انطباق نحوه اداره امور تعاونی و عملیات و معاملات انجام شده با اساسنامه و قوانین و مقررات و دستورالعمل های مربوطه.
2 ـ رسیدگی بـه حساب ها، دفاتر، اسناد، صورت های مالی از قبیل ترازنامه و حساب های عملکرد و سود و زیان، بودجه پیشنهادی و گزارشات هیأت مدیره بـه مجمع عمومی.
3 ـ رسیدگی بـه شکایات اعضا و ارائه گزارش بـه مجمع عمومی و مراجع ذیربط.
4 ـ تذکر کتبی تخلفات موجود در نحوه اداره امور تعاونی بـه هیأت مدیره و مدیرعامل و تقاضای رفع نقص.
5 ـ الحاق 1377/07/05 _ نظارت بر انجام حسابرسی و رسیدگی بـه گزارش های حسابرسی و گزارش نتیجه رسیدگی بـه مجمع عمومی شرکت و مراجع ذیربط.
تبصره ـ بازرس یا بازرسان حق دخالت مستقیم در اداره امور تعاونی را نداشته ولی می توانند بدون حق رای در جلسات هیأت مدیره شرکت کنند و نظرات خود را نسبت بـه مسائل جاری تعاونی اظهار دارند.
ماده 42 ـ اصلاح 1377/07/05 _ در صورتی کـه هر یک از بازرسان تشخیص دهند کـه هیأت مدیره و یا مدیرعامل در انجام وظایف محوله مرتکب تخلفی شده و بـه تذکرات آنان ترتیب اثر نمی دهند مکلفند از هیأت مدیره تقاضای برگزاری مجمع جهت رسیدگی بـه گزارش خود را بنمایند.
تبصره ـ الحاق 1377/07/05 _ اگر هیأت مدیره ظرف مدت یک ماه از تاریخ دریافت درخواست تشکیل مجمع عمومی فوق العاده توسط بازرس اقدام بـه دعوت و برگزاری آن ننماید بازرس می تواند با اطلاع وزارت تعاون نسبت بـه انتشار آگهی و تشکیل مجمع عمومی فوق العاده اقدام نماید.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با قانون بخش تعاونی اقتصاد (مقررات بخش تعاونی)
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
فصل هفتم ـ اتحادیه تعاونی
ماده 43 ـ اتحادیه های تعاونی با عضویت شرکت ها و تعاونی هایی کـه موضوع فعالیت آنها واحد است برای تامین تمام و یا قسمتی از مقاصد زیر تشکیل می گردد:
1 ـ ارائه خدمات آموزشی و فرهنگی و تبلیغاتی مربوط بـه امور تعاون بـه تعاونی های عضو و بالا بردن سطح علمی و فنی و تخصصی و اطلاعات مورد نیاز اعضا آنها و گسترش تعلیمات تعاونی.
2 ـ ارائه خدمات تحقیقاتی و مطالعاتی پیرامون موضوعات مورد نیاز تعاونی های عضو و کمک بـه جمع آوری آمار و اطلاعات و گزارشات اقتصادی و اجتماعی بـه آنان و وزارت تعاون.
3 ـ کمک بـه سازماندهی و حسن اداره امور و هماهنگی و حفاظت و توسعه تعاونی های موضوع فعالیت خود.
4 ـ کمک بـه برقراری ارتباط و همکاری متقابل بین تعاونی ها و بین آنها و مردم و دولت و سایر ارتباطات داخلی و خارجی.
5 ـ ارائه خدمات اداری، مالی، حسابداری، حسابرسی، بازرسی، تجاری، اعتباری، تشکیل صندوق های قرض الحسنه و سایر فعالیت های اقتصادی مورد نیاز تعاونی های عضو.
6 ـ تامین نیازهای مشترک و بازاریابی و خرید و فروش و صادرات و واردات تعاونی های عضو.
7 ـ ارائه خدمات فنی، تخصصی، حقوقی، قبول وکالت اعضا در کلیه امور مورد نیاز آنان، خدمات مشاوره ای و راهنمائی و سایر تسهیلات مورد نیاز تعاونی ها.
8 ـ نظارت بر التزام تعاونی های موضوع فعالیت خود بـه رعایت قوانین و مقررات مربوط و معرفی متخلفین بـه مراجع قانونی ذیربط.
9 ـ حل اختلاف و داوری در محدوده امور مربوط بـه تعاونی ها بـه صورت کدخدامنشی و صلح اعضا تعاونی ها.
تبصره 1 ـ عضویت در اتحادیه تعاونی اختیاری است و تعاونی هایی کـه عضو اتحادیه نباشند از حقوق قانونی محروم نخواهند بود.
تبصره 2 ـ برای هر موضوع فعالیت تعاونی در هر شهرستان فقط یک اتحادیه تشکیل می گردد.
ماده 44 ـ سرمایه اتحادیه های تعاونی از محل پرداخت سهم تعاونی های عضو (به تناسب تعداد اعضا تعاونی و میزان استفاده از خدمات اتحادیه) تامین می شود و افزایش سرمایه اتحادیه از طریق افزایش سهم آنان و پرداخت حق عضویت و سایر دریافت ها تامین می گردد و هرگونه تصمیم درباره سرمایه یا افزایش یا کاهش آن با تصویب دو سوم اعضای مجمع عمومی اتحادیه خواهد بود.
ماده 45 ـ هر اتحادیه تعاونی دارای ارکان زیر است:
1 ـ مجمع عمومی.
2 ـ هیأت مدیره .
3 ـ هیأت بازرسی.
ماده 46 ـ مجمع عمومی اتحادیه های تعاونی از نمایندگان تعاونی های عضو تشکیل میشود و هر تعاونی دارای یک رای می باشد. سایر مقررات مربوط بـه مجمع عمومی بـه همان ترتیبی است کـه در بخش اول فصل ششم آمده است.
تبصره ـ الحاق 1377/07/05 _ در مواردی کـه تعداد اعضای تعاونی عضو اتحادیه و حجم معاملات آنها با اتحادیه نزدیک بـه هم نباشد تعداد نمایندگان هر تعاونی بـه نسبت تعداد اعضای آنها و با ترکیبی از اعضا و حجم معاملاتی کـه با اتحادیه داشته اند مطابق دستورالعملی کـه توسط وزارت تعاون ابلاغ می گردد خواهد بود.
ماده 47 ـ اعضا هیأت مدیره اتحادیه های تعاونی بـه پیشنهاد تعاونی های عضو و تصویب مجمع عمومی انتخاب میشوند و بهرحال از هر تعاونی بیش از یک نفر عضو در هیأت مدیره نخواهد بود.
ماده 48 ـ اصلاح 1377/07/05 _ ضوابط و مقررات این قانون درباره انتخابات، وظایف و اختیارات هیأت مدیره و مدیرعامل، در مورد اتحادیه های تعاونی نیز اجرا می شود.
ماده 49 ـ منسوخ 1377/07/05 _ مدیر عامل با تصویب اکثریت دو سوم اعضای هیأت مدیره برای مدت سه سال انتخاب می‌گردد، انتخاب مجدد وی تا دو دوره متوالی بلامانع است. مدیر عامل کلیه اختیارات اجرائی اتحادیه را طبق اساسنامه در اجرای قوانین و مقررات مربوط و مصوبات مجمع عمومی و هیأت مدیره و اداره امور اتحادیه تعاونی و سایر وظایف و اختیاراتی کـه بـه عهده ارکان اتحادیه تعاونی نباشد، دارا است.
ماده 50 ـ اصلاح 1377/07/05 _ هیأت بازرسی مامور حسابرسی و بازرسی اتحادیه تعاونی است. اعضای این هیأت بوسیله مجمع عمومی اتحادیه تعیین می گردند. گزارشات هیأت بازرسی باید بـه تصویب اکثریت مطلق اعضای هیأت برسد. وظایف و اختیارات و سایر مقررات مربوط بـه بخش سوم فصل ششم در مورد هیأت بازرسی نیز مجری است.
تبصره ـ هیأت بازرسی اتحادیه ها می توانند بنا بـه تقاضای مجمع عمومی تعاونی های عضو و تصویب مجمع عمومی اتحادیه وظایف بازرسی تعاونی های عضو را نیز انجام دهد.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با قانون بخش تعاونی اقتصاد (مقررات بخش تعاونی)
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
فصل هشتم ـ تشکیل و ثبت تعاونی ها
ماده 51 ـ شرکت ها و اتحادیه های تعاونی با رعایت این قانون پس از تهیه طرح و تصویب آن بـه کیفیتی کـه در آئیننامه اجرائی مشخص خواهد شد باید مدارک زیر را برای تشکیل و ثبت ارائه دهند:
1 ـ صورتجلسه تشکیل مجمع موسس و اولین مجمع عمومی و اسامی اعضا و هیأت مدیره منتخب و بازرسان.
2 ـ اساسنامه مصوب مجمع عمومی.
3 ـ درخواست کتبی ثبت.
4 ـ طرح پیشنهادی و ارائه مجوز وزارت تعاون.
5 ـ رسید پرداخت مقدر لازم التادیه سرمایه.
6 ـ مدارک دعوت موضوع بند 2 ماده 32.
تبصره ـ اولین هیأت مدیره پس از اعلام قبولی مکلفند با انجام تشریفات مقرر نسبت بـه ثبت تعاونی اقدام نمایند.
قانون استفساریه ماده 51 قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران سال1370، مصوب 1381/06/27
ماده واحده ـ نظر بـه این کـه با اطلاق حکم ماده 51 قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران مصوب 1370/06/13 «اتحادیه های تعاونی» همانند «شرکتهای تعاونی» بـه طور عام و منصرف از محدودیت حوزه عمل آنها بـه سطح شهرستان، استان و یا سراسر کشو ، برای تشکیل و ثبت، ملزم بـه ارائه مدارکی از جمله مجوز وزارت تعاون بـه شرح مندرج در قسمت اخیر بند 4 ماده مورد اشاره شده اند و بـه موجب ماده 43 همان قانون، تشکیل اتحادیه های تعاونی مقید بـه عضویت شرکت های تعاونی با حوزه عمل شهرستان نشده و تعاونی های فرا شهرستانی و فرا استانی ، با موضوع فعالیت واحد، بـه ترتیب مجاز بـه تشکیل اتحادیه های تعاونی استانی و سراسری نیز هستند و از طرفی در ماده 59 قانون اصلاح بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران مصوب 1377/07/05 از اتحادیه های تعاونی با حوزه عمل شهرستان، استان و سراسری بـه ترتیب در تشکیل مجمع نمایندگان اتاق های تعاون شهرستان، استان و مرکزی، صریحاً یاد شده است و اصولاً بدون وجود اتحادیه های تعاونی با حوزه عمل شهرستان، استان و سراسری ، اجرای ماده 59 قانون یاد شده ، مبنی بر تشکیل مجمع نمایندگان اتاق های تعاون در سطوح جغرافیائی یاد شده ، هیچگاه امکان پذیر نمی گردد ؛ آیا مفاد تبصره 2 ماده 43 قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران مصوب 1370/06/13 کـه بـه موجب آن مقرر شده «برای هر موضوع فعالیت در هر شهرستان فقط یک اتحادیه تشکیل می گردد» نافی صلاحیت و اختیار وزارت تعاون دایر بر صدور مجوز تشکیل و ثبت اتحادیه های تعاونی تحت نظارت آن با حوزه عمل استان و سراسر کشور بر اساس اطلاق مواد 43 و 51 قانون یاد شده ، می باشد یا خیر؟
نظر مجلس:
مفاد تبصره 2 ماده 43 قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران مصوب 1370/06/13 نافی صلاحیت و اختیارات وزارت تعاون دایر بر صدور مجوز تشکیل و ثبت اتحادیه های تعاونی تحت نظارت آن با حوزه عمل استان و سراسر کشور بر اساس اطلاق مواد 43 و 51 قانون یاد شده نمی باشد.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ شانزدهم مردادماه یک هزار و سیصد و هشتاد و یک مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 1381/05/30 بـه تأیید شورای نگهبان رسیده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی ـ مهدی کروبی
ماده 52 ـ اداره ثبت شرکت ها موظف است پس از دریافت اسناد و مدارک لازم اقدام بـه ثبت تعاونی ها نماید.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با قانون بخش تعاونی اقتصاد (مقررات بخش تعاونی)
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
فصل نهم ـ ادغام، انحلال و تصفیه
بخش اول ـ ادغام
ماده 53 ـ شرکت های تعاونی می توانند در صورت تصویب مجامع عمومی فوق العاده و طبق مقررات آئیننامه اجرائی این قانون با یکدیگر ادغام شوند.
تبصره ـ صورت جلسات مجامع عمومی فوق العاده تعاونی های ادغام شده منظم بـه مدارک مربوط باید حداکثر ظرف مدت دو هفته برای ثبت بـه اداره ثبت شرکت ها تسلیم شده و خلاصه تصمیمات بـه اطلاع کلیه اعضا و بستانکاران برسد.
بخش دوم ـ انحلال و تصفیه
ماده 54 ـ شرکت ها و اتحادیه های تعاونی در موارد زیر منحل می شوند:
1 ـ تصمیم مجمع عمومی فوق العاده.
2 ـ کاهش تعداد اعضا از حد نصاب مقرر در صورتیکه حداکثر ظرف مدت 3 ماه تعداد اعضا بـه نصاب مقرر نرسیده باشد.
3 ـ انقضای مدت تعیین شده در اساسنامه مربوط در صورتیکه در اساسنامه مدت تعیین شده باشد و مجمع عمومی مدت را تمدید نکرده باشد.
4 ـ توقف فعالیت بیش از یکسال بدون عذر موجه.
5 ـ عدم رعایت قوانین و مقررات مربوط پس از 3 بار اخطار کتبی در سال بـه وسیله وزارت تعاون بر طبق آئیننامه مربوط.
6 ـ ورشکستگی طبق قوانین مربوط.
تبصره 1 ـ پس از اعلام انحلال و ثبت بلافاصله آن در اداره ثبت محل، تصفیه طبق قانون تجارت صورت می گیرد.
تبصره 2 ـ در بندهای دوم و چهارم و پنجم وزارت تعاون بلافاصله طبق آئیننامه مربوط انحلال تعاونی را بـه اداره ثبت محل اعلام می نماید.
تبصره 3 ـ اعلام نظر وزارت تعاون در مورد بندهای 4 و 5 در دادگاه صالح قابل شکایت و رسیدگی می باشد.
تبصره 4 ـ اصلاح 1377/07/05 _ کلیه اموالی کـه از منابع عمومی دولتی در اختیار تعاونی قرار گرفته با انحلال آن باید مسترد شود.
ماده 55 ـ در صورتی کـه مجمع عمومی فوق العاده یا وزارت تعاون رای بـه انحلال تعاونی بدهد، ظرف یکماه سه نفر جهت تصفیه امور تعاون انتخاب و بـه اداره ثبت محل معرفی خواهند شد تا بر طبق قانون و آئیننامه مربوط نسبت بـه تصفیه امور تعاونی اقدام نمایند.
ماده 56 ـ در صورتیکه هر تعاونی منحل گردد، قبل از انحلال باید بـه تعهداتی کـه در برابر اخذ سرمایه و اموال و امتیازات از منابع عمومی و دولتی و بانک ها و شهرداری سپرده است عمل نماید.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با قانون بخش تعاونی اقتصاد (مقررات بخش تعاونی)
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
فصل دهم ـ اتاق تعاون
ماده 57 ـ اصلاح 1393/02/17 _ بـه منظور تامین مقاصد زیر اتاقهای تعاون شهرستان، استان و ایران تشکیل می گردد:
1 ـ اصلاح 1393/02/17 _ انجام کلیه وظایف و اختیارات و مسئولیت های اتاق بازرگانی و صنایع و معادن و کشاورزی جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با بخش تعاونی
2 ـ اصلاح 1393/02/17 _ مشارکت در برنامه ریزی برای توسعه بخش تعاونی در راستای پیشرفت اقتصادی و اجتماعی کشور
3 ـ اصلاح 1393/02/17 _ ارائه خدمات فرهنگی و ترویج و آموزش تعاون جهت اعضا و تقویت اصول و ارزشهای تعاونی و انتشار کتب و نشریات مورد لزوم
4 ـ الحاق 1393/02/17 _ همکاری با وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در جهت توسعه بخش تعاونی و فعالیت های مرتبط
5 ـ الحاق 1393/02/17 _ برقراری ارتباط و پیوند بین تعاونی ها و ایجاد هماهنگی و همکاری بین آنها
6 ـ الحاق 1393/02/17 _ برقراری ارتباط و پیوند بین بخش تعاونی ایران و فعالان اقتصادی در سایر بخش های اقتصادی کشور و تعاونی ها و فعالان اقتصادی در سایر کشورها
7 ـ الحاق 1393/02/17 _ کمک بـه توانمند سازی تعاونی ها و راهنمایی آنها در امور فنی، حقوقی، مالی، اداری و بازرگانی
8 ـ الحاق 1393/02/17 _ فراهم آوردن شرایط لازم برای صدور محصولات تعاونی ها و تامین نیازمندی های آنها
9 ـ الحاق 1393/02/17 _ برگزاری نمایشگاه های داخلی و خارجی و ایجاد مراکز تجاری در کشورهای هدف
10 ـ الحاق 1393/02/17 _ نمایندگی غیردولتی بخش تعاونی ایران در اتحادیه بین المللی تعاون و کلیه مجامع، شوراها و سازمان های داخلی و بین المللی
11 ـ الحاق 1393/02/17 _ ساماندهی و کمک بـه توسعه مشارکت مردمی در تعاونی ها و تشویق و ترغیب سرمایه گذاران داخلی و خارجی جهت سرمایه گذاری در بخش تعاونی
12 ـ الحاق 1393/02/17 _ ارائه نظر مشورتی بـه قوای سه گانه و سایر مراجع راجع بـه لوایح، طرح ها، تصویب نامه ها و بخش های مرتبط با امور و فعالیت تعاونی ها
13 ـ الحاق 1393/02/17 _ انجام تحقیقات و پژوهش های کاربردی درباره نحوه فعالیت انواع تعاونی ها
14 ـ الحاق 1393/02/17 _ داوری در امور حرفه ای بین اشخاص حقوقی بخش تعاونی با یکدیگر و یا با سایر اشخاص حقیقی و حقوقی و نیز بین هر شخص حقوقی بخش تعاونی با اعضایش از طریق مرکز داوری اتاق
15 ـ الحاق 1393/02/17 _ ایجاد و اداره مرکز آمار و اطلاعات اقتصادی بـه منظور انجام وظایف و فعالیت های اتاق
16 ـ الحاق 1393/02/17 _ صدور کارت عضویت و کارت بازرگانی برای اشخاص حقوقی بخش تعاونی با رعایت مقررات مربوط
تبصره ـ منسوخ 1393/02/17 _ هر اتاق تعاون دارای شخصیت حقوقی و مستقل می باشد و از لحاظ مالی و اداری و هزینه ها بـه دولت وابسته نمی باشد.
تبصره 1 ـ الحاق 1393/02/17 _ مفاد بندهای 6 و 10 نافی حضور تعاونی های روستایی و کشاورزی، تولیدی روستایی، سهامی زراعی و اتحادیه های آنها در مجامع، شوراها و سازمان های داخلی و بین المللی مرتبط و همچنین حل اختلاف و داوری فی مابین آنها مطابق مقررات موجود نیست.
تبصره 2 ـ الحاق 1393/02/17 _ نحوه تشکیل و فعالیت اتاقهای تعاون استان و شهرستان بر اساس آیین نامه ای است کـه بـه تصویب مجمع عمومی نمایندگان اتاق تعاون ایران می رسد.
تبصره 3 ـ الحاق 1393/02/17 _ وزارتخانه های امور اقتصادی و دارایی، صنعت، معدن و تجارت، جهاد کشاورزی و تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سایر دستگاه های اجرائی ذی ربط موظفند همکاری های لازم را جهت صادرات کالا و خدمات تعاونی ها بـه عمل آورند.
تبصره 4 ـ الحاق 1393/02/17 _ صدور کارت بازرگانی برای اشخاص حقوقی بخش تعاونی فقط از طریق اتاق تعاون امکان پذیر است.
تبصره 5 ـ الحاق 1393/02/17 _ اتخاذ تصمیم در مورد ثبت شعب اتاق در کشورهای خارجی با تأیید وزارت امور خارجه امکان پذیر است.
تبصره 6 ـ الحاق 1393/02/17 _ نحوه تشکیل و فعالیت مرکز داوری اتاق تعاون بر اساس آیین نامه ای است کـه بـه تصویب مجمع عمومی اتاق تعاون ایران می رسد. ارجاع بـه داوری اتاق تعاون باید در اساسنامه همه اشخاص حقوقی تعاونی درج شود.
ماده 58 ـ اصلاح 1393/02/17 _ ارکان هر اتاق تعاون عبارتست از:
1 ـ مجمع نمایندگان.
2 ـ هیأت رئیسه.
3 ـ هیأت بازرسی.
ماده 59 ـ اصلاح 1377/07/05 _ مجمع نمایندگان اتاق تعاون شهرستان متشکل از نمایندگان اتحادیه ها و نیز نمایندگان تعاونی های با فعالیت مشابه فاقد اتحادیه با حوزه عمل آن شهرستان و مجمع نمایندگان اتاق تعاون استان متشکل از روسای هیأت رئیسه اتاق های تعاونی شهرستانهای استان و نمایندگان اتحادیه های شهرستان های فاقد اتاق تعاون و نمایندگان اتحادیه های با حوزه عمل استان و مجمع نمایندگان اتاق تعاون مرکزی متشکل از روسای اتاق های تعاون استان ها و نمایندگان اتحادیه های استانی فاقد اتاق تعاون استان و نمایندگان اتحادیه های سراسری می باشد کـه برای مدت سه سال انتخاب می گردند.
تبصره 1 ـ اصلاح 1377/07/05 _ وظایف مجمع نمایندگان عبارت است از:
الف ـ بررسی پیشنهادهای مربوط بـه اساسنامه و آیین نامه های اتاق و تأیید آن جهت تصویب نهایی وزیر تعاون.
ب ـ تعیین هیأت رئیسه اتاق تعاون.
ج ـ تعیین دو نفر بازرس جهت عضویت در هیأت بازرسی.
د ـ تصویب برنامه و بودجه سالانه بـه پیشنهاد هیأت رئیسه.
ه ـ رسیدگی و اتخاذ تصمیم در مورد ترازنامه و سایر گزارش های هیأت رئیسه پس از اظهار نظر هیأت بازرسی.
و ـ رسیدگی بـه گزارش های هیأت بازرسی.
تبصره 2 ـ اصلاح 1377/07/05 _ مجمع نمایندگان اتاق تعاون حسب مورد در استان ها، شهرستان ها و مرکز و با حضور نمایندگان اتاق های تعاون و اتحادیه ها تشکیل می شود و هر نماینده با کارت عضویت معتبر دارای یک رای است.
ماده 60 ـ اصلاح 1377/07/05 _ هیأت رئیسه اطاق های تعاون متشکل از 3 تا 7 نفر عضو اصلی و دو نفر عضو علی البدل از میان اعضا تعاونی ها می باشند کـه حتی الامکان از تعاونی های کشاورزی و روستایی و عشایری، صنعتی، معدنی، عمران شهری و روستائی و توزیع خواهند بود و برای مدت سه سال از طرف مجمع نمایندگان انتخاب می شوند.
تبصره ـ الحاق 1393/02/17 _ در ترکیب هفت نفره اتاق تعاون مرکزی، حتی المقدور از انواع شرکت های تعاونی نظیر شرکت های تعاونی تولیدی و چند منظوره، خدماتی و تامین نیاز مشاغل تولیدی و خدماتی، مسکن، اعتبار، مصرف، مرز نشینان، تعاونی های سهامی عام و فراگیر و سهام عدالت انتخاب می گردند.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با قانون بخش تعاونی اقتصاد (مقررات بخش تعاونی)
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
ماده 61 ـ اصلاح 1393/02/17 _ وظایف هیأت رئیسه عبارتست از:
1 ـ فعالیت لازم جهت تامین مقاصد اطاق تعاون بر طبق اساسنامه و آئین نامه های مربوط.
2 ـ اداره کلیه امور مربوط بـه اتاق تعاون و انجام کلیه مکاتبات و ارتباطات و عملیات مالی مورد نیاز اطاق طبق آئین نامه های داخلی آن.
3 ـ اجرای تصمیمات مجمع نمایندگان.
4 ـ ارائه گزارش ها و پیشنهادهای لازم بـه مجمع نمایندگان.
5 ـ اصلاح 1377/07/05 _ انتخاب رئیس هیأت رئیسه از بین خود.
6 ـ منسوخ 1377/07/05 _ انتخاب دبیر در اتاق های استان و شهرستان و دبیر کل در اتاق مرکزی بـه منظور انجام امور اجرائی.
تبصره ـ اصلاح 1377/07/05 _ مسئولیت کلیه امور اجرائی اتاق بر عهده رئیس اتاق است کـه ریاست هیأت رئیسه اتاق را هم بر عهده دارد و جهت هماهنگی امور و پیگیری مصوبات، فردی را بـه عنوان دبیر کل در اتاق تعاون ایران و دبیر در اتاق های شهرستان و استان با تصویب هیأت رئیسه انتخاب می نماید.
ماده 62 ـ اصلاح 1393/02/17 _ هیأت رئیسه اطاق تعاون هر استان موظف بـه ایجاد ارتباط و هماهنگی و همکاری بین اطاق های شهرستان های مربوط بـه خود است و آنها نیز موظف بـه همکاری هستند. همچنین هیأت رئیسه اتاق تعاون مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف بـه ایجاد ارتباط و هماهنگی و همکاری بین اتاق های استان ها می باشد و آنها نیز موظف بـه همکاری هستند.
ماده 63 ـ هیأت بازرسی متشکل از سه عضو می باشد کـه دو نفر آنها بوسیله مجمع عمومی نمایندگان و یک نفر دیگر بوسیله وزارت تعاون تعیین می گردند و وظایف آنها عبارتست از:
الف ـ نظارت و بازرسی مستمر از نظر رعایت اساسنامه و آئین نامه های اطاق تعاون و قوانین و مقررات مربوط.
ب ـ رسیدگی بـه حساب ها، دفاتر، اسناد، صورت های مالی از قبیل ترازنامه و عملکرد مالی و گزارش بـه مجمع نمایندگان و وزارت تعاون.
ج ـ بررسی شکایات و تخلفات مربوط بـه اطاق تعاون و گزارش بـه مراجع ذیربط.
د ـ ارائه گزارش های سالانه و نوبتی بـه مجمع نمایندگان و وزارت تعاون از نظر وضعیت فعالیت های اطاق تعاون و رعایت قوانین و مقررات و اظهار نظر در مورد گزارش های هیأت رئیسه.
تبصره ـ اصلاح 1393/02/17 _ هیأت رئیسه مکلف است اسناد و مدارک مورد درخواست هیأت بازرسی را در اختیار آنان قرار دهد.
ماده 64 ـ منابع مالی اطاق های تعاون عبارتست از:
1 ـ دریافت حق عضویت در اطاق تعاون از اعضا.
2 ـ دریافت کمک های دولتی و مردمی و شوراها و هدایا.
3 ـ دریافت حق مشاوره، کارشناسی، داوری در محدوده امور مربوط بـه تعاونی ها بـه صورت کدخدامنشی و سایر خدماتی کـه در اختیار تعاونی ها و اتحادیه ها قرار می دهد.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با قانون بخش تعاونی اقتصاد (مقررات بخش تعاونی)
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
فصل یازدهم ـ وزارت تعاون
ماده 65 ـ بـه منظور اعمال نظارت دولت در اجرای قوانین و مقررات مربوط بـه بخش تعاونی و حمایت و پشتیبانی از این بخش، وزارت تعاون تشکیل می گردد.
تبصره 1 ـ اصلاح 1370/07/24 _ سازمان های مرکزی تعاون کشور، مرکزی تعاونی های معدنی، مراکز گسترش خدمات تولیدی و عمرانی و سایر دفاتر، سازمان ها و اداراتی کـه در رابطه با بخش تعاونی در وزارتخانه ها و سازمان های مختلف فعالیت می نمایند منحل شده و کلیه وظایف، اختیارات، اموال، دارائی ها، اعتبارات، بودجه، پرسنل و سایر امکاناتی کـه در اختیار دارند بـه وزارت تعاون منتقل می شود و این وزارت با استفاده از بودجه و امکانات موجود آنها تشکیل می گردد.
تشکیلات و پست های سازمانی وزارت تعاون کـه از تعداد پست های دستگاه های منحله تجاوز نخواهد کرد بـه پیشنهاد وزیر تعاون و تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور ظرف مدت شش ماه (که در این مدت تشکیلات منحله کماکان بـه وظایف خود عمل می کنند) تعیین خواهد شد.
تبصره 2 ـ صندوق تعاون جهت فعالیت های اعتباری بخش تعاونی با کلیه دارائی ها و تعهدات خود از وزارت کار و امور اجتماعی منتزع و بـه وزارت تعاون الحاق و وظایف و اختیارات مجمع عمومی آن بـه وزیر تعاون منتقل می گردد.
تغییر در اساسنامه آن بـه پیشنهاد وزیر تعاون و تصویب هیأت وزیران خواهد بود.
ماده 66 ـ وظایف و اختیارات وزارت تعاون عبارت است از:
1 ـ اجرای آن قسمت از قانون و مقررات در رابطه با بخش تعاونی کـه مربوط بـه دولت می شود و نظارت بر حسن اجرای قوانین و مقررات بخش تعاونی.
2 ـ تهیه لوایح قانونی و آئین نامه های این قانون و اساسنامه ها و آئین نامه های تعاونی ها مطابق این قانون.
3 ـ جلب و هماهنگی حمایت ها و کمک ها و تسهیلات و امکانات دولتی و عمومی جهت بخش تعاونی با همکاری دستگاه های اجرائی ذیربط.
4 ـ تشویق و کمک و همکاری در تاسیس و گسترش تعاونی ها با جلب همکاری و مشارکت عموم مردم و شوراهای اسلامی کشوری.
5 ـ ایجاد زمینه های همکاری و هماهنگی و تعاون بین تعاونی ها و همچنین بین اتحادیه های تعاونی یا بین بخش تعاونی و سایر بخشهای اقتصادی.
6 ـ کمک بـه فعالیت های تبلیغاتی، آموزشی، فرهنگی، فنی، علمی، تحقیقاتی و صنعتی لازم برای بخش تعاونی با همکاری اتحادیه های تعاونی.
7 ـ کمک بـه شرکت ها، اتحادیه های تعاونی در ارائه خدمات حقوقی، مالی، حسابداری و حسابرسی و دیگر خدمات مورد نیاز.
8 ـ شرکت در مجامع بین المللی تعاون بـه عنوان نماینده دولت جمهوری اسلامی ایران.
9 ـ انجام معاملات لازم و ارائه خدمات مورد نیاز بخش تعاونی.
10 ـ اجرای برنامه های ترویج و آموزش تعاون برای تفهیم و تعمیم روش ها و برنامه های مختلف تعاونی و انتشار کتب و نشریات مورد لزوم تعاونی.
11 ـ راهنمائی مسئولان تعاونی ها در امور حقوقی، مالی، اداری و هدایت آنها در جهت استفاده از روش ها و سیستم های بهتر.
12 ـ انجام تحقیقات آماری و اطلاعاتی و مطالعه درباره فعالیت تعاونی ها در زمینه شناخت نارسائی ها و نیازهای آنها و همچنین توانائی ها و امکانات آنها بـه منظور استفاده در برنامه ریزی های مربوط.
13 ـ ایجاد هماهنگی در اعمال کمکهای فنی و اداری و مالی و غیره توسط دستگاه های ذیربط در موارد لازم بـه منظور اداره صحیح تعاونی ها.
14 ـ ایجاد تسهیلات لازم جهت توسعه فعالیت تعاونی ها در امور تولیدی.
15 ـ فراهم آوردن موجبات صدور تولیدات تعاونی ها.
16 ـ تهیه و تنظیم طرحهای اساسی بـه منظور فراهم آوردن موجبات تحقق اهداف مندرج در اصول 43 و 44 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
17 ـ اصلاح 1377/07/05 _ وزارت تعاون می تواند در صورت احراز تخلف در اداره امور شرکت ها یا اتحادیه های تعاونی مراتب را بـه دادگاه صالح اعلام و دادگاه موظف است خارج از نوبت در رسیدگی مقدماتی در صورت احراز تخلف حکم تعلیق مدیران شرکت ها و اتحادیه های تعاونی یاد شده را صادر نماید. در این صورت وزارت تعاون موظف است بطور موقت افرادی را برای تشکیل مجمع عمومی و انتخاب هیأت مدیره جدید منصوب نماید.
18 ـ جلوگیری از فعالیت اشخاص حقیقی یا حقوقی کـه بهر نحو از نام یا عنوان تعاونی سو استفاده می کنند.
19 ـ فراهم آوردن تسهیلات لازم در جهت دستیابی تعاونی ها بـه مواد اولیه و وسایل و کالاهای مورد نیاز.
20 ـ سیاستگذاری، تعیین خط مشی و برنامه ریزی در حدود مقررات و اختیارات برای توسعه و رشد بخش تعاون.
21 ـ فراهم آوردن تسهیلات لازم برای تهیه طرح، ایجاد، توسعه، بازسازی، نوسازی واحدهای تعاونی و نظارت بر امور آنها.
22 ـ تامین شرایط و فراهم آوردن امکانات برای سرمایه گذاری بخش تعاونی جهت ایجاد تعاونی ها با اولویت تعاونی های تولید.
23 ـ تنظیم برنامه و تعیین نحوه کمک های اعتباری در حدود مقررات و اختیارات از طریق بانک ها و موسسات اعتباری و کمک های دولتی بـه تعاونی ها.
تبصره ـ شورای پول و اعتبار موظف است همه ساله بر اساس درخواست وزارت تعاون با رعایت سیاست های پولی و مالی دولت نسبت بـه اعطای وام و کمک های لازم بـه تعاونی ها اقدام نماید.
24 ـ مشارکت، ایجاد، توسعه و بهره برداری و سرمایه گذاری در تعاونی ها و نیز انتقال یا واگذاری و فروش سهام دولت در واحدهای تولیدی و توزیعی بـه بخش تعاونی ضمن رعایت مفاد تبصره ماده 17 این قانون.
25 ـ عضویت در شورای اقتصاد، شورای عالی صنایع، شورای پول و اعتبار، مجمع عمومی بانک ها، شورای عالی معادن و کمیسیون های مربوط بـه صادرات و واردات کشور و سایر مجامع با نظر هیأت دولت.
26 ـ مشارکت در تهیه و تدوین مقررات صادرات و واردات کشور.
27 ـ همکاری با موسسات علمی، فنی و اقتصادی بین المللی و قبول عضویت و شرکت در سازمان ها، شوراها و مجامع بین المللی مربوط بـه امور تعاونی.
28 ـ صدور مجوز موضوع بند 4 ماده 51.
29 ـ سلب مزایا از تعاونی هایی کـه بر خلاف قانون و مقررات بخش تعاونی عمل نموده و یا بر خلاف اساسنامه مصوب اقداماتی کرده باشند.
30 ـ الحاق 1377/07/05 _ تشکیل تعاونی در بخش کشاورزی.
ماده 67 ـ آئین نامه اجرائی این قانون ظرف مدت شش ماه توسط وزارت تعاون تهیه و بـه تصویب هیأت دولت خواهد رسید.
بیشتر بخوانید: آیین نامه اجرایی قانون بخش تعاونی اقتصاد مصوب ۱۳۷۱/۰۵/۱۴
ماده 68 ـ اصلاح 1393/02/17 _ بـه منظور نظارت بر انتخابات تعاونی ها و اتاق های تعاون، انجمن مرکزی نظارت با عضویت پنج نفر متشکل از یک نفر از وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، یک نفر بـه انتخاب هیأت رئیسه اتاق تعاون ایران و سه نفر از اتحادیه ها بـه انتخاب مجمع عمومی اتاق تعاون ایران بـه طوری کـه از هر اتحادیه بیش از یک نفر انتخاب نشود تشکیل می شود. هیأت رئیسه انجمن توسط اعضای انجمن تعیین می گردد.
انجمن مرکزی نظارت، مرجع بررسی و احراز شرایط داوطلبان فقط بر اساس ماده (38) این قانون و رسیدگی بـه شکایات و اعلام نظر درباره انطباق برگزاری مجمع نمایندگان اتاق تعاون ایران با قانون و مقررات موضوعه است. انجمن مرکزی نظارت، برای بررسی احراز شرایط داوطلبان و رسیدگی بـه شکایات مربوط بـه کلیه مراحل انتخابات شرکت ها و اتحادیه های تعاونی و اتاق تعاون شهرستان و استان، کمیسیون هایی را در سطح شهرستان، استان و کشور تعیین می کند.
تبصره ـ اصلاح 1393/02/17 _ دستورالعمل نحوه تعیین اعضای کمیسیون ها و چگونگی تشکیل جلسات و تعیین تعاونی های مشمول این ماده در نخستین جلسه انجمن مرکزی نظارت تهیه و تصویب می شود.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با قانون بخش تعاونی اقتصاد (مقررات بخش تعاونی)
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
فصل دوازدهم ـ سایر مقررات
ماده 69 ـ اصلاح 1377/07/05 _ کلیه شرکت ها و اتحادیه های تعاونی موظفند اساسنامه خود را با این قانون تطبیق دهند و پس از تأیید وزارت تعاون تغییرات اساسنامه خود را بـه عنوان تعاونی بـه ثبت برسانند در غیر اینصورت از مزایای مربوط بـه بخش تعاونی و این قانون برخوردار نمی باشند.
ماده 70 ـ ردیف ها و اعتبارات ریالی و ارزی مربوط بـه دستگاه های منحله مذکور در تبصره 1 ماده 65 از قوانین و مقررات موجود حذف و تحت عنوان ردیف های مستقل بـه وزارت تعاون منتقل می گردد. سازمان برنامه و بودجه و کمیته تخصیص ارز موظفند پس از تشکیل وزارت تعاون حداکثر ظرف مدت یکماه اعتبارات مربوط بـه دستگاه های مذکور و آن قسمت از اعتبارات سایر دستگاه های اجرایی کـه در رابطه با فعالیت بخش تعاونی بوده است را تفکیک و بـه وزارت تعاون انتقال دهند.
ماده 71 ـ اصلاح 1393/02/17 _ بـه منظور توسعه و ترویج و نهادینه سازی فرهنگ تعاون اقدامات زیر با هماهنگی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی صورت می گیرد.
1 ـ وزارت آموزش و پرورش موظف است مفاهیم اقتصاد تعاونی را در کتب درسی و برنامه تحصیلی دانش آموزان منظور نموده و زمینه مشارکت آنها را در تشکل های دانش آموزی مربوط فراهم نماید.
2 ـ وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظفند نسبت بـه توسعه گرایش ها، رشته ها و گروه های علمی مرتبط با تعاونی اقدام نمایند.
3 ـ سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مکلفند برنامه های ترویج فرهنگ تعاون در جامعه و آموزش متقاضیان تشکیل تعاونی و ارتقای مهارت انسانی را تهیه و اجرا کنند.
ماده 72 ـ الحاق 1393/02/17 _ وزارت جهاد کشاورزی موظف است ضمن پیش بینی تمهیدات مناسب برای تسهیل در دسترسی تعاونی ها بـه زمین، با برنامه ریزی جامع، حمایت لازم از تشکیل و فعالیت کلیه تعاونی های زیر مجموعه بخش کشاورزی و تعاونی های توسعه روستایی و کشت و صنعت در مقیاس بزرگ را در قالب تعاونی های فراگیر ملی یا متعارف بـه عمل آورد و جهت دسترسی تعاونی ها بـه بازارهای نهایی، حذف واسطه های غیر ضروری با وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی همکاری لازم را بنماید.
تبصره 1 ـ الحاق 1393/02/17 _ وزارتخانه های راه و شهرسازی و صنعت، معدن و تجارت و شهرداری ها موظفند با وزارت جهاد کشاورزی و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی همکاری لازم را بـه عمل آورند.
تبصره 2 ـ الحاق 1393/02/17 _ وزارتخانه های تعاون، کار و رفاه اجتماعی و جهاد کشاورزی موظفند ضمن حمایت یکسان از تعاونی های تحت پوشش در بخش کشاورزی، طی سه ماه پس از لازم الاجرا شدن این قانون، با پیشنهاد وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و هماهنگی با وزارت جهاد کشاورزی، آیین نامه این ماده را مشتمل بر تفکیک وظایف و اختیارات حاکمیتی و نظارتی در حوزه تعاونی های مشترک بخش کشاورزی بـه تصویب هیأت وزیران برسانند.
ماده 73 ـ الحاق 1393/02/17 _ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، وظایف حاکمیتی و اتاق تعاون ایران و دیگر تشکل های تعاونی وظایف تصدی گری بخش تعاونی را برعهده دارند.
هرگونه دخالت در امور اجرائی، مدیریتی، مجامع و انتخابات اتاق های تعاون ممنوع است. مفاد این ماده نافی وظایف قانونی نظارتی وزارت مذکور نیست.
ماده 74 ـ الحاق 1393/02/17 _ عضویت و انتصاب کارکنان شاغل قوای سه گانه، قضات و نمایندگان مجلس شورای اسلامی در هیأت رئیسه و هیأت بازرسی اتاق تعاون و یا بـه عنوان رئیس اتاق تعاون ایران، استان و شهرستان ممنوع است.
تبصره ـ الحاق 1393/02/17 _ عضویت کارکنان دولت تنها در هیأت رئیسه اتاق های تعاون، فقط بـه نمایندگی از تعاونی های مصرف، مسکن و اعتبار کارمندی مجاز است.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با قانون بخش تعاونی اقتصاد (مقررات بخش تعاونی)
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات اقتصاد و تجارت
ماده 75 ـ الحاق 1393/02/17 _ وزارت امور اقتصادی و دارایی موظف است زمینه دسترسی بـه ابزارهای جدید تامین مالی و خرید و فروش سهام تعاونی های قابل عرضه بـه عموم مردم را در بازار سرمایه فراهم کرده و در راستای اجرای ماده 19 قانون اجرای سیاست های کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی در خصوص نحوه واگذاری شرکت ها و بنگاه های دولتی، واگذاری بـه تعاونی ها را تسهیل نماید.
وزارت امور اقتصادی و دارایی مکلف است ظرف مدت شش ماه از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون همکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و اتاق تعاون مرکزی آیین نامه اجرائی این ماده را تهیه و برای تصویب هیأت وزیران ارائه کند.
بیشتر بخوانید: آیین نامه اجرایی ماده ۷۵ الحاقی قانون بخش تعاونی اقتصاد سال ۱۳۹۳، مصوب ۱۳۹۵/۰۴/۰۹
ماده 76 ـ الحاق 1393/02/17 _ تعاونی ها موظفند اساسنامه خود را ظرف سه ماه پس از لازم الاجرا شدن این قانون با این قانون تطبیق داده و تغییرات اساسنامه خود را بـه عنوان تعاونی بـه ثبت برسانند در غیر این صورت تعاونی شناخته نمی شوند و نمی توانند از مزایای شرکت های تعاونی استفاده کنند.
ماده 77 ـ الحاق 1393/02/17 _ کلیه قوانین و مقررات مغایر این قانون ملغی است.
قانون فوق مشتمل بر هفتاد و یک ماده و پنجاه تبصره در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ سیزدهم شهریور ماه یک هزار و سیصد و هفتاد مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 1370/06/24 بـه تأیید شورای نگهبان رسیده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی - مهدی کروبی