قانون نیروی انتظامی مصوب 1369/04/27
قانون نیروی انتظامی مشتمل بر یازده ماده و ده تبصره مصوب 1369/04/27 مجلس شورای اسلامی
شناسنامه قانون نیروی انتظامی:
شماره روزنامه رسمی: 13239
تاریخ روزنامه رسمی: 1369/05/27
شماره ابلاغ: 44982
تاریخ ابلاغ: 1369/05/18
مرجع تصویب: مجلس شورای اسلامی
تاریخ تصویب: 1369/04/27
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با قانون نیروی انتظامی (مقررات نیروی انتظامی)
موضوعات امنیتی، نظامی و انتظامی در آرای وحدت رویه قضایی
موضوعات امنیتی، نظامی و انتظامی در آرای دیوان عدالت
موضوعات نظامی، امنیتی و انتظامی در نظریات مشورتی
متن قانون نیروی انتظامی:
ماده 1 ـ از تاریخ تصویب این قانون وزارت کشور مکلف است نیروهای انتظامی موجود (شهربانی، کمیته و ژاندارمری) را حداکثر ظرف مدت یکسال ادغام نماید و سازمانی تحت عنوان نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران تشکیل دهد.
تبصره ـ از تاریخ تصویب این قانون نیروهای مسلحی کـه در جهت امور انتظامی در ارتباط با قوه قضائیه، وزارتخانه ها و سازمان ها و نهادها و موسسات مختلف فعالیت می کنند در نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران ادغام می گردند و از طریق وزارت کشور و نیروی انتظامی تحت امر آن واحدها قرار خواهند گرفت.
ماده 2 ـ نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران سازمانی است مسلح در تابعیت فرماندهی کل قوا و وابسته به وزارت کشور.
تبصره ـ فرماندهی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران از طرف فرمانده کل قوا منصوب می گردد.
ماده 3 ـ هدف از تشکیل نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، استقرار نظم و امنیت و تامین آسایشی عمومی و فردی و نگهبانی و پاسداری از دستاوردهای انقلاب اسلامی در چهارچوب این قانون در قلمرو کشور جمهوری اسلامی ایران است.
ماده 4 ـ ماموریت و وظایف نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران عبارت است از:
1 ـ استقرار نظم و امنیت و تامین آسایش عمومی و فردی.
2 ـ مقابله و مبارزه قاطع و مستمر با هر گونه خرابکاری، تروریسم، شورش و عوامل و حرکت هایی کـه مخل امنیت کشور باشد، با همکاری وزارت اطلاعات.
تبصره ـ کیفیت و نحوه همکاری را شورای امنیت کشور تعیین می کند.
3 ـ تامین امنیت برای برگزاری اجتماعات، تشکل ها، راهپیمایی ها، و فعالیت های قانونی و مجاز و ممانعت و جلوگیری از هر گونه تشکل و راهپیمایی و اجتماع غیر مجاز و مقابله با اغتشاش، بی نظمی و فعالیت های غیر مجاز.
4 ـ اقدام لازم در زمینه کسب اخبار و اطلاعات در محدوده وظایف محوله و همکاری با سایر سازمان ها و یگان های اطلاعاتی کشور در حدود وظایف آنها.
تبصره 1 ـ جمع آوری اخبار و اطلاعات مربوط به مسائل سیاسی، امنیتی و پیگیری اطلاعاتی آن به عهده وزارت اطلاعات است. چنانچه نیروی انتظامی در حین انجام وظایف محوله به این قبیل اخبار و اطلاعات دسترسی پیدا کند، مکلف است ضمن کسب و جمع آوری، آنها را سریعاً در اختیار وزارت اطلاعات قرار دهد. وزارت مذکور موظف است اخبار و اطلاعات مورد نیاز و مرتبط با وظایف نیروی انتظامی را به موقع در اختیار آن نیرو بگذارد.
تبصره 2 ـ پیگیری اطلاعاتی مواردی از جرائم اجتماعی کـه با امنیت ملی مرتبط بوده یا قسمتی از یک توطئه یا فعالیت های پنهانی با هدف براندازی را تشکیل دهد، با هدایت متمرکز وزارت اطلاعات و همکاری نیروی انتظامی انجام خواهد شد.
تبصره 3 ـ نیروی انتظامی مکلف است، پرسنل انتظامی مورد نیاز جهت تامین اهداف اطلاعاتی (کسب و جمع آوری) وزارت اطلاعات را در صورت درخواست در کنترل عملیاتی آن وزارت قرار دهد. کیفیت همکاری و نحوه تامین پرسنل مورد نظر را شورای امنیت کشور معین خواهد کرد
5 ـ حراست از اماکن، تاسیسات، تجهیزات و تسهیلات طبقه بندی شده غیر نظامی و حفظ حریم آنها به استثناء موارد حساس و حیاتی به تشخیص شورای عالی امنیت ملی، کـه به عهده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی خواهد بود.
6 ـ حفاظت از مسئولین و شخصیت های داخلی و خارجی در سراسر کشور به استثناء داخل پادگان ها و تاسیسات نظامی، مگر در مواردی کـه بنا به تشخیص شورای عالی امنیت ملی اصل انقلاب و یا دستاوردهای آن در معرض خطر باشد کـه به عهده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی خواهد بود.
7 ـ جمع آوری سلاح و مهمات و تجهیزات غیر مجاز و صدور پروانه نگهداری و حمل سلاح شخصی و نظارت بر نگهداری و مصرف مجاز مواد ناریه با هماهنگی وزارت اطلاعات برابر طرح های مصوب شورای امنیت کشور.
8 ـ انجام وظایفی کـه بر طبق قانون به عنوان ضابط قوه قضائیه به عهده نیروی انتظامی محول است از قبیل:
الف ـ مبارزه با مواد مخدر.
ب ـ مبارزه با قاچاق. ج ـ مبارزه با منکرات و فساد.
د ـ پیشگیری از وقوع جرائم.
هـ ـ کشف جرایم.
و ـ بازرسی و تحقیق.
ز ـ حفظ آثار و دلایل جرم.
ح ـ دستگیری متهمین و مجرمین و جلوگیری از فرار و اختفاء آنها.
ط ـ اجرا و ابلاغ احکام قضایی.
9 ـ انجام امور مربوط به تشخیص هویت و کشف علمی جرایم.
10 ـ مراقبت و کنترل از مرزهای جمهوری اسلامی ایران، اجرای معاهدات و پروتکل های مصوبه مرزی و استیفای حقوق دولت و اتباع مرزنشین جمهوری اسلامی ایران در مرزها و محدوده انحصاری اقتصادی دریاها.
11 ـ اجرای قوانین و مقررات مربوط به گذرنامه (بجز گذرنامه سیاسی و خدمت) و ورود و اقامت اتباع خارجی (با هماهنگی وزارت امور خارجه در مورد اتباع خارجی تحت پوشش دیپلماتیک) با هماهنگی وزارت اطلاعات (در مورد ورود و خروج و اقامت اتباع خارجی و صدور گذرنامه).
12 ـ اجرای قوانین و مقررات راهنمائی و رانندگی و امور توزیع و حفظ حریم راه های کشور.
بیشتر بخوانید: آیین نامه قانون الحاق سه تبصره به بند 12 ماده 4 قانون نیروی انتظامی 1369، مصوب 1379/11/02
تبصره 1 ـ الحاق 1379/02/18 ـ نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران موظف است کلیه امور راهنمائی و رانندگی شهر تهران را برابر با سیاست ها و برنامه های شهرداری شهر تهران و در چهارچوب قانون به اجراء درآورد. تامین کلیه تجهیزات و تاسیسات و بودجه و امکانات مورد نیاز اداره راهنمائی و رانندگی شهر تهران (به استثنای حقوق و مزایای پرسنل و تجهیزات مخابراتی و سلاح و مهمات) بر عهده شهرداری شهر تهران می باشد. کلیه امکانات و تجهیزات موجود اداره راهنمائی و رانندگی شهر تهران عیناً در این اداره باقی خواهد ماند.
تبصره 2 ـ الحاق 1379/02/18 ـ اداره راهنمائی و رانندگی شهر تهران عنداللزوم در زمینه برقراری امنیت برابر با ابلاغیه های نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (ناجا) انجام وظیفه می نماید.
تبصره 3 ـ الحاق 1379/02/18 ـ چگونگی اجرای این قانون از جمله نحوه عزل و نصب رئیس اداره راهنمائی و رانندگی شهر تهران با رعایت اصل یکصد و دهم (110) قانون اساسی (به استثنای موارد مربوط به امور امنیتی و انتظامی کـه به تصویب فرماندهی کل قوا می رسد) مطابق با آئین نامه ای می باشد کـه حداکثر ظرف مدت شش ماه توسط وزارت کشور با هماهنگی و همکاری ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
13 ـ اجرای قوانین و مقررات وظیفه عمومی.
14 ـ نظارت بر اماکن عمومی و انجام سایر امور مربوط به اماکن مذکور برابر مقررات مصوب.
15 ـ همکاری با سایر نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در مواقع لزوم و بنا به دستور.
تبصره ـ نیروی انتظامی با هماهنگی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در مواقع لزوم می توانند از نیروهای مقاومت بسیج استفاده نمایند.
16 ـ همکاری با دبیرخانه پلیس بین الملل (انترپول).
17 ـ همکاری با وزارتخانه ها، سازمان ها، موسسات و شرکت های دولتی و وابسته به دولت، بانک ها و شهرداری ها در حدود قوانین و مقررات مربوط.
18 ـ همکاری با سازمان های ذیربط در جهت ایجاد و توسعه زمینه های فرهنگی لازم به منظور کاهش جرائم و تخلفات و تسهیل وظایف محوله.
19 ـ انجام امور امدادی و مردم یاری در مواقع ضروری ضمن هماهنگی با مراجع ذی ربط.
20 ـ سازماندهی، تجهیز، آموزش یگان های انتظامی و آماده کردن آنها جهت اجرای ماموریت های محوله.
21 ـ تامین و حفاظت تاسیسات، سربازخانه ها و قرارگاه های مربوط.
22 ـ تامین دفاع هوائی تاسیسات و نقاط حساس مربوط، در حد برد سلاح ضد هوائی سازمانی، با هماهنگی و کنترل عملیاتی نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران.
23 ـ تامین نیازهای پزشکی پرسنل و اداره بیمارستان ها و درمانگاه های مربوط.
24 ـ تهیه طرح نیازمندی های لجستیکی و اقدام در جهت تهیه و خرید اقلام و خدماتی کـه از سوی فرماندهی کل نیروهای مسلح بعهده نیروی انتظامی واگذار می گردد. همچنین اقدام جهت خرید املاک و احداث تاسیسات مورد نیاز برابر طرح های مصوب.
25 ـ تلاش مداوم و مستمر در جهت حفظ و صیانت سازمان در زمینه های امنیتی.
26 ـ تلاش مداوم و مستمر در جهت حاکمیت کامل فرهنگ و ضوابط اسلامی در نیروی انتظامی.
تبصره ـ وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح وظایف قانونی خود را کـه در مقابل نیروهای انتظامی داشته است همچنان در قبال نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران به عهده خواهد داشت. همچنین خریدهای خارجی اقلام دفاعی از طریق وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح انجام خواهد پذیرفت.
ماده 5 ـ در اجرای بندهای 25 و 26 ماده 4 این قانون، سازمان هایی با سلسله مراتب مستقل و متمرکز به ترتیب بنام " سازمان حفاظت اطلاعات" و سازمان " عقیدتی سیاسی" از ادغام سازمان های مشابه موجود در نیروی انتظامی تشکیل می شود.
تبصره 1 ـ این سازمان ها وظایف و ماموریت های سازمان های همنام خود را بر اساس قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران عهده دار خواهند بود.
تبصره 2 ـ روسای سازمان های عقیدتی، سیاسی و حفاظت اطلاعات از سوی مقام فرماندهی کل نیروهای مسلح منصوب می گردند.
ماده 6 ـ وزارت کشور موظف است ظرف 6 ماه از تاریخ تصویب این قانون لایحه مربوط به ضوابط استخدام و حقوق و مزایا و ترفیع پرسنل را تهیه و جهت تصویب به مجلس شورای اسلامی تقدیم نماید و تا زمان تصویب، قوانین و مقررات فعلی جاری می باشد
ماده 7 ـ شرایط عضویت:
الف ـ اعتقاد و التزام به مبانی و احکام اسلام و نظام جمهوری اسلامی و رعایت اخلاق اسلامی.
ب ـ عدم عضویت یا وابستگی به احزاب، گروهک ها یا سازمان های سیاسی.
ج ـ عدم همکاری موثر با رژیم طاغوت یا مباشرت در تثبیت آن.
د ـ عدم سوء سابقه و برخورداری از حسن شهرت.
ماده 8 ـ طرح سازمان و تشکیلات این نیرو توسط وزارت کشور تهیه و به تصویب فرمانده کل قوا خواهد رسید.
ماده 9 ـ بودجه نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران همه ساله توسط نیروی مذکور تنظیم و پس از تایید وزارت کشور از طریق سازمان برنامه و بودجه به هیات دولت ارسال می گردد.
ماده 10 ـ اختیارات فرماندهی کل قوا محدود به موارد مصرحه در این قانون نمی باشد.
ماده 11 ـ از تاریخ تصویب این قانون کلیه قوانین و مقررات مغایر با این قانون لغو می گردد.
قانون فوق مشتمل بر یازده ماده و ده تبصره در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ بیست و هفتم تیر ماه یک هزار و سیصد و شصت و نه مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 1369/05/02 به تایید شورای نگهبان رسیده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی ـ مهدی کروبی