قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب 1399/02/23

متن قانون کاهش مجازات حبس تعزیری:

ماده 1 ـ مجازات های مقرر در کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی تعزیرات و مجازات های بازدارنده مصوب 1375/03/02 با اصلاحات و الحاقات بعدی بـه شرح زیر کاهش یافته یا تبدیل می شود:

الف ـ مجازات حبس موضوع ماده (614) قانون (به استثنای تبصره آن) بـه حبس درجه شش؛

ب ـ مجازات حبس موضوع ماده (621) قانون، در صورتی که ارتکاب جرم بـه عنف یا تهدید باشد بـه حبس درجه چهار و در غیر این صورت بـه حبس درجه پنج؛

پ ـ تبصره ماده (621) قانون، نسخ و در مورد شروع بـه جرم آن مطابق ماده (122) قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 عمل می شود.

ت ـ مجازات حبس موضوع ماده (677) قانون، در صورتی که میزان خسارت وارده یکصد میلیون ریال یا کمتر باشد بـه جزای نقدی تا دو برابر معادل خسارت وارده؛

ث ـ مجازات حبس موضوع ماده (684) قانون بـه حبس درجه شش؛

ج ـ مجازات موضوع مواد (608) و (697) قانون بـه جزای نقدی درجه شش؛

ماده 2 ـ یک تبصره بـه شرح زیر بـه ماده (18) قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 با اصلاحات و الحاقات بعدی الحاق می شود:

" تبصره ـ چنانچه دادگاه در حکم صادره مجازات حبس را بیش از حداقل مجازات مقرر در قانون تعیین کند، باید مبتنی بر بندهای مقرر در این ماده و یا سایر جهات قانونی، علت صدور حکم بـه بیش از حداقل مجازات مقرر قانونی را ذکر کند. عدم رعایت مفاد این تبصره موجب مجازات انتظامی درجه چهار می باشد."

ماده 3 ـ یک تبصره بـه شرح زیر بـه عنوان تبصره (6) بـه ماده (19) قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 الحاق می شود:

"تبصره 6 ـ تمام حبس های ابد غیر حدی مقرر در قانون بـه حبس درجه یک تبدیل می شود."

بیشتر بخوانید:

ماده 4 ـ صدر ماده (23) قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 بـه شرح زیر اصلاح و بندها و تبصره های ذیل آن ابقاء می شود:

"ماده 23 ـ دادگاه می تواند فردی را که بـه حد، قصاص یا مجازات تعزیری محکوم کرده است، با رعایت شرایط مقرر در این قانون، متناسب با جرم ارتکابی و خصوصیات وی بـه یک یا چند مجازات از مجازات های تکمیلی بندها و تبصره های این ماده محکوم نماید."

ماده 5 ـ ماده (28) قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 بـه شرح زیر اصلاح می شود:

"ماده 28 ـ کلیه مبالغ مذکور در این قانون و سایر قوانین از تاریخ تصویب آنها در مورد تمام جرابم و تخلفات از جمله مجازات نقدی، بـه تناسب نرخ تورم اعلام شده از سوی بانک مرکزی، هر سه سال یک بار بـه پیشنهاد وزیر دادگستری و تصویب هیات وزیران تعدیل و در مورد احکامی که بعد از آن صادر می شود، لازم الاجراء می گردد."

ماده 6 ـ ماده (37) قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 بـه شرح زیر اصلاح و یک تبصره بـه آن الحاق می شود:

"ماده 37 ـ در صورت وجود یک یا چند جهت از جهات تخفیف، دادگاه می تواند مجازات تعزیری را بـه نحوی که بـه حال متهم مناسب تر باشد بـه شرح زیر تقلیل دهد یا تبدیل کند:

الف ـ تقلیل مجازات حبس بـه میزان یک تا سه درجه در مجازات های درجه چهار و بالاتر؛

ب ـ تقلیل مجازات حبس درجه پنج و درجه شش بـه میزان یک تا دو درجه یا تبدیل این مجازات و مجازات حبس درجه هفت حسب مورد بـه جزای نقدی متناسب با همان درجه؛

پ ـ تبدیل مصادره کل اموال بـه جزای نقدی درجه یک تا چهار؛

ت ـ تقلیل انفصال دائم بـه انفصال موقت بـه میزان پنج تا پانزده سال؛ ث ـ تقلیل سایر مجازات های تعزیری بـه میزان یک یا دو درجه یا تبدیل آن بـه مجازات دیگر از همان درجه یا یک درجه پایین تر؛

تبصره ـ چنانچه در اجرای مقررات این ماده یا سایر مقرراتی که بـه موجب آن مجازات تخفیف می یابد، حکم بـه حبس کمتر از نود و یک روز صادر شود، بـه مجازات جایگزین مربوط تبدیل می شود."

بیشتر بخوانید:

ماده 7 ـ یک تبصره بـه شرح زیر بـه ماده (47) قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 الحاق می شود:

"تبصره ـ در جرابم علیه امنیت داخلی و خارجی کشور در صورت همکاری مؤثر مرتکب در کشف جرم و شناسایی سایر متهمان، تعلیق بخشی از مجازات بلامانع است. همچنین تعلیق مجازات جرابم علیه عفت عمومی (به جز جرابم موضوع مواد (639) و (640) کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی تعزیرات و مجازات های بازدارنده مصوب 1375/03/02 با اصلاحات و الحاقات بعدی) و کلاهبرداری و کلیه جرابم در حکم کلاهبرداری و جرابمی که مجازات کلاهبرداری درباره آنها مقرر شده یا طبق قانون کلاهبرداری محسوب می شود و شروع بـه جرابم مقرر در این تبصره، بلامانع است. رعایت ماده (46) این قانون در خصوص این تبصره الزامی است."

ماده 8 ـ یک تبصره بـه شرح زیر بـه ماده (57) قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 الحاق می شود

"تبصره ـ مقررات این ماده در مورد حبس های تعزیری درجه دو، درجه سه و درجه چهار، در صورت گذراندن یک چهارم مدت حبس قابل اِعمال است."

ماده 9 ـ تبصره ماده (62) قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 با عنوان تبصره (1) ابقاء و دو تبصره بـه عنوان تبصره های (2) و (3) بـه شرح زیر بـه آن الحاق می شود:

"تبصره 2 ـ مقررات این ماده در مورد حبس های تعزیری درجه دو، درجه سه و درجه چهار نیز پس از گذراندن یک چهارم مجازات های حبس قابل اِعمال است.

تبصره 3 ـ قوه قضائیه می تواند برای اجرای تدابیر نظارتی موضوع این ماده یا سایر مقرراتی که بـه موجب آن متهم یا محکوم تحت نظارت الکترونیکی قرار می گیرد، با نظارت سازمان زندان ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور از ظرفیت بخش خصوصی استفاده کند. آیین نامه اجرائی این تبصره توسط معاونت حقوقی قوه قضائیه با همکاری مرکز آمار و فناوری و سازمان زندان ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور تهیه می شود و بـه تصویب رئیس قوه قضائیه می رسد."

ماده 10 ـ ماده (72) قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 بـه شرح زیر اصلاح می شود:

"ماده 72 ـ تعدد جرابم عمدی که مجازات قانونی حداقل یکی از آنها بیش از یک سال حبس باشد، مانع از صدور حکم بـه مجازات جایگزین حبس است."

ماده 11 ـ ماده (104) قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 بـه شرح زیر اصلاح و یک تبصره بـه آن الحاق می شود:

"ماده 104 ـ علاوه بر جرابم تعزیری مندرج در کتاب دیات و فصل حد قذف این قانون و جرابمی که بـه موجب قوانین خاص قابل گذشت می باشند، جرابم مندرج در مواد ((536)، (596)، (608)، (609)، (622)، (632)، (633)، (641)، (647)، (648)، (668)، (669)، (673)، (674)، (676)، (677)، (679)، (682)، (684)، (685)، (690) در مواردی که املاک و اراضی متعلق بـه اشخاص خصوصی باشد)، (692)، (693)، (694)، (697)، (698)، (699)، (700)، (716)، (717) و (744) کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات های بازدارنده) مصوب 1375/03/02 و جرابم انتقال مال غیر و کلاهبرداری موضوع ماده (1) قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری مصوب 1367/09/15 مجمع تشخیص مصلحت نظام، بـه شرطی که مبلغ آن از نصاب مقرر در ماده (36) این قانون بیشتر نباشد و نیز کلیه جرابم در حکم کلاهبرداری و جرابمی که مجازات کلاهبرداری درباره آنها مقرر شده یا طبق قانون کلاهبرداری محسوب می شود در صورت داشتن بزه دیده و سرقت موضوع مواد (656)، (657)، (661) و (665) کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات های بازدارنده) مصوب 1375/03/02 بـه شرطی که ارزش مال مورد سرقت بیش از دویست میلیون (200/000/000) ریال نباشد و سارق فاقد سابقه مؤثر کیفری باشد و شروع و معاونت در تمام جرابم مزبور، همچنین کلیه جرابم تعزیری درجه پنج و پایین تر ارتکابی توسط افراد زیر هجده سال در صورت داشتن بزه دیده، مشمول تبصره (1) ماده (100) این قانون و ماده (12) قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392/12/04 بوده و قابل گذشت است.

تبصره ـ حداقل و حداکثر مجازات های حبس تعزیری درجه چهار تا درجه هشت مقرر در قانون برای جرابم قابل گذشت بـه نصف تقلیل می یابد."

بیشتر بخوانید:

ماده 12 ـ ماده (134) قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 بـه شرح زیر اصلاح و چهار تبصره ذیل آن حذف می شود:

"ماده 134 ـ در تعدد جرابم تعزیری، تعیین و اجرای مجازات بـه شرح زیر است:

الف ـ هرگاه جرابم ارتکابی مختلف نباشد، فقط یک مجازات تعیین می شود و در این صورت، دادگاه می تواند مطابق ضوابط مقرر در این ماده که برای تعدد جرابم مختلف ذکر شده، مجازات را تشدید کند.

ب ـ در مورد جرابم مختلف، هرگاه جرابم ارتکابی بیش از سه جرم نباشد، حداقل مجازات هر یک از آن جرابم بیشتر از میانگین حداقل و حداکثر مجازات مقرر قانونی است.

پ ـ چنانچه جرابم ارتکابی مختلف، بیش از سه جرم باشد، مجازات هر یک، حداکثر مجازات قانونی آن جرم است. در این صورت دادگاه می تواند مجازات هر یک را بیشتر از حداکثر مجازات مقرر قانونی تا یک چهارم آن تعیین کند.

ت ـ در تعدد جرابم درجه هفت و درجه هشت با یکدیگر، حسب مورد مطابق مقررات این ماده اقدام می شود و جمع جرابم درجه هفت و درجه هشت با درجه شش و بالاتر سبب تشدید مجازات جرابم اخیر نمی شود. در جمع این جرابم با جرابم درجه شش و بالاتر، بـه طور جداگانه برای جرابم درجه هفت و درجه هشت مطابق این ماده تعیین مجازات می شود و در هر صورت مجازات اشد قابل اجراء است.

ث ـ در هر یک از بندهای فوق، فقط مجازات اَشد مندرج در دادنامه قابل اجراء است و اگر مجازات اَشد بـه یکی از علل قانونی تقلیل یابد یا تبدیل شود یا بـه موجبی از قبیل گذشت شاکی خصوصی، نسخ مجازات قانونی یا مرور زمان غیرقابل اجراء گردد، مجازات اَشد بعدی اجراء می شود و در این صورت میزان مجازات اجراء شده قبلی در اجرای مجازات اَشد بعدی محاسبه می شود. آزادی مشروط، تعلیق اجرای مجازات و عفو در حکم اجراء است.

ج ـ در هر مورد که مجازات قانونی فاقد حداقل یا ثابت باشد، اگر جرابم ارتکابی بیش از سه جرم نباشد دادگاه می تواند تا یک ششم و اگر بیش از سه جرم باشد تا یک چهارم بـه اصل آن اضافه کند.

چ ـ در صورتی که در جرابم تعزیری، از رفتار مجرمانه واحد، نتایج مجرمانه متعدد حاصل شود، مرتکب بـه مجازات جرم اَشد محکوم می شود.

ح ـ هرگاه در قانون برای جرمی یکی از مصادیق مجازات های مندرج در مواد (23) یا (26) این قانون بـه عنوان مجازات اصلی مقرر شده باشد، آن مجازات در هر صورت اجراء می شود، حتی اگر مربوط بـه مجازات غیراَشد باشد. همچنین اگر مجازات اَشد وفق ماده (25) این قانون، فاقد آثار تبعی و مجازات خفیف تر دارای آثار تبعی باشد، علاوه بر مجازات اصلی اَشد، مجازات تبعی مزبور نیز اجراء می شود.

خ ـ در تعدد جرم در صورت وجود جهات تخفیف مجازات برای هر یک از جرابم، مطابق مواد (37) و (38) این قانون اقدام می شود.

د ـ در صورتی که مجموع جرابم ارتکابی در قانون عنوان مجرمانه خاصی داشته باشد، مقررات تعدد جرم اِعمال نمی شود و مرتکب بـه مجازات مقرر در قانون محکوم می شود."

بیشتر بخوانید:

ماده 13 ـ ماده (137) قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 بـه شرح زیر اصلاح می شود:

"ماده 137 ـ هر کس بـه علت ارتکاب جرم عمدی بـه موجب حکم قطعی بـه یکی از مجازات های تعزیری از درجه یک تا درجه پنج محکوم شود و از تاریخ قطعیت حکم تا حصول اعاده حیثیت یا شمول مرور زمان اجرای مجازات، مرتکب جرم عمدی تعزیری درجه یک تا شش گردد، حداقل مجازات جرم ارتکابی میانگین بین حداقل و حداکثر مجازات قانونی آن جرم است و دادگاه می تواند وی را بـه بیش از حداکثر مجازات تا یک چهارم آن محکوم کند."

ماده 14 ـ ماده (139) قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 بـه شرح زیر اصلاح و تبصره آن ابقاء می شود:

"ماده 139 ـ در تکرار جرابم تعزیری، در صورت وجود جهات تخفیف مطابق مواد (37) و (38) این قانون اقدام می شود."

ماده 15 ـ متن زیر بـه ماده (728) قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 الحاق می شود:

"عبارت «حداکثر مجازات کمتر از نود و یک روز حبس و یا» از بند (1) ماده (3) قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب 1373/12/28 و عبارت «یا قانون» از صدر ماده (127) این قانون حذف می شود و تبصره (1) ماده (1) و تبصره (6) ماده (5) قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری مصوب 1367/09/15 مجمع تشخیص مصلحت نظام و مصادیق خاص قانونی که در آنها برای شروع بـه جرم و معاونت در جرم مشخص تحت همین عناوین مجازات تعیین شده است و ماده (666) کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات های بازدارنده) مصوب 1375/03/02 و تبصره آن نسخ می گردد."

قانون فوق مشتمل بر پانزده ماده در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ بیست و سوم اردیبهشت ماه یک هزار و سیصد و نود و نه مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در تاریخ 1399/03/07 بـه تأیید شورای نگهبان رسید.

رئیس مجلس شورای اسلامی، محمدباقر قالیباف

بیشتر بخوانید: