آیین نامه طرز نگاهداری اسناد سری و محرمانه دولتی و طبقه بندی و نحوه مشخص نمودن نوع اسناد و اطلاعات مصوب 1354/10/01
آیین نامه طرز نگاهداری اسناد سری و محرمانه دولتی و طبقه بندی و نحوه مشخص نمودن نوع اسناد و اطلاعات مشتمل بر 23 ماده مصوب 1354/10/01 هیأت وزیران
شناسنامه آیین نامه طرز نگاهداری اسناد سری و محرمانه دولتی:
تاریخ تصویب: 1354/10/01
مرجع تصویب: هیأت وزیران
تاریخ روزنامه رسمی: 1354/11/13
بیشتر بخوانید:
نظریات مشورتی جرائم و مجازاتها
آرای وحدت رویه قضایی جرائم و مجازاتها
مجموعه موضوعی آرای دیوان عدالت اداری
جرائم علیه اموال و مالکیت در نظریات مشورتی
مقررات مرجع:
ماده ۸ قانون مجازات انتشار و افشای اسناد محرمانه و سری دولتی مصوب 1353/11/29: آیین نامه طرز نگاهداری اسناد سری و محرمانه دولتی و طبقه بندی و نحوه مشخص نمودن نوع اسناد و اطلاعات توسط وزارت دادگستری تهیه و بـه تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
متن آیین نامه طرز نگاهداری اسناد سری و محرمانه دولتی:
هیأت وزیران در جلسه مورخ 1354/10/01 بنا بـه پیشنهاد شماره 7/4278 مورخ 1354/06/11 وزارت دادگستری و بـه استناد ماده 8 قانون مجازات انتشار و افشای اسناد محرمانه و سری دولتی مصوب بیست و نهم بهمن ماه 1353 آیین نامه طرز نگاهداری اسناد سری و محرمانه دولتی و طبقه بندی و نحوه مشخص نمودن نوع اسناد و اطلاعات را بـه شرح زیر تصویب نمودند:
قسمت اول ـ طبقه بندی اسناد:
ماده ۱ ـ اسناد سری و محرمانه دولتی بـه اعتبار مقدار مراقبتی کـه باید در حفظ آن بشود بـه چهار طبقه تقسیم می شوند:
طبقه اول ـ اسنادی است کـه افشای غیر مجاز آن بـه اساس حکومت و مبانی دولت ضرر جبران ناپذیری برساند.
طبقه دوم ـ اسنادی است کـه افشای غیر مجاز آن منافع عمومی و امنیت ملی را دچار مخاطره کند.
طبقه سوم ـ اسنادی است کـه افشای غیر مجاز آن نظام امور سازمان را مختل و اجرای وظایف اساسی آن را ناممکن کند.
طبقه چهارم ـ اسنادی است کـه افشای غیر مجاز آن موجب اختلال امور داخلی یک سازمان شود یا با مصالح اداری آن سازمان مغایر باشد. اسناد سری در طبقات اول و دوم و اسناد محرمانه در طبقات سوم و چهارم قرار می گیرند. (اسناد طبقه اول با عنوان بـه کلی سری و اسناد طبقه دوم با عنوان سری و اسناد طبقه سوم با عنوان خیلی محرمانه و اسناد طبقه چهارم با عنوان محرمانه مشخص می شود).
تبصره ـ کلمه سازمان در این آیین نامه بجای وزارت خانه و موسسه دولتی و وابسته بـه دولت و شرکت دولتی بکار رفته است.
ماده 2 ـ طبقه هر سند با توجه بـه مفاد آن تعیین می شود. هر گاه سند مضبوط در پرونده یا ضمیمه نامه ای باشد پرونده یا نامه نیز در طبقه مربوط بـه آن سند بایگانی میشود. اگر اسناد متعدد و در طبقات متفاوت باشند پرونده یا نامه ای کـه اسناد مذکور منضم بـه آنست در طبقه مهمترین آن اسناد بایگانی خواهد شد.
ماده ۳ ـ طبقه هر سند را مسئول واحدی کـه آن سند را تهیه کرده است تعیین میکند، در صورتی کـه نظر مسئول واحد بر سری شناختن سند باشد باید موافقت رییس سازمان یا مقام مادون از طرف او را نیز جلب کند.
ماده 4 ـ اصلاح 1382/03/28 ـ برای تغییر طبقه یک سند یا خروج آن از طبقات چهارگانه، هر یک از سازمان ها بـه مقتضای وظایف و طبع کار خود دستورالعملی تهیه خواهد کرد. اگر تغییر طبقه یا خروج از طبقات بـه سندی مربوط باشد کـه از سازمانی بـه سازمان دیگر فرستاده شده است، اتخاذ تصمیم بر عهده سازمان ارسال کننده سند خواهد بود.
قسمت دوم ـ نحوه مشخص کردن نوع اسناد سری و محرمانه:
بیشتر بخوانید:
نظریات مشورتی جرائم و مجازاتها
آرای وحدت رویه قضایی جرائم و مجازاتها
مجموعه موضوعی آرای دیوان عدالت اداری
جرائم علیه اموال و مالکیت در نظریات مشورتی
ماده 5 ـ نوع و طبقه هر سند در صدر و ذیل سند و اگر سند در چند صفحه تهیه شده باشد در صدر و ذیل همه صفحات درج می شود. صفحات یک سند بـه ترتیب شماره گذاری و تعداد کل صفحات نیز در روی هر صفحه منعکس می شود. اگر سند طبقه اول و دوم در نسخ متعدد تهیه شده باشد هر یک از نسخ بـه ترتیب شماره گذاری و تعداد نسخ نیز در روی هر نسخه درج می شود. سند سری یا محرمانه نباید بـه بیش از نسخ مورد لزوم تهیه شود.
قسمت سوم ـ طرز نگاهداری اسناد سری و محرمانه:
ماده ۶ ـ منظور از نگاهداری اسناد سری و محرمانه مجموعه اعمالی است کـه از ابتدای انشای این اسناد تا تاریخ خروج آن از حالت سری یا محرمانه بودن انجام می شود تا اشخاص غیر مجاز بـه اسناد مذکور دست نیابند یا بر مفاد آن واقف نشوند.
تبصره - کسی کـه لازم نیست سند سری یا محرمانه را رؤیت کند یا از مفاد آن مطلع شود در هر مقام و موقعی کـه باشد شخص غیر مجاز محسوب است و حق مراجعه بـه سند سری یا محرمانه را ندارد.
ماده ۷ ـ شیوه های مربوط بـه نگاهداری اسناد سری و محرمانه را هر یک از سازمان بـه مقتضای وظایف و طبع کار خود و کیفیت و کمیت اسنادی کـه در اختیار دارند با توجه بـه طبقه بندی مندرج در ماده ۱ این آیین نامه طی دستورالعمل موضوع ماده ۴ تعیین خواهند کرد. میزان مراقبتی کـه در این دستورالعمل ها پیش بینی میشود نباید از آنچه در این آیین نامه مقرر است کمتر باشد.
ماده 8 ـ اسناد طبقه اول و دوم باید در صندوق های نسوزی کـه حداقل بـه قفل رمز سه چرخی و در موارد استثنایی شش اهرمی مجهز باشند، نگاهداری شوند.
ماده ۹ ـ اسناد طبقه سوم باید در صندوق فلزی یا قفسه های کشویی فلزی (فایل کابینت) نگاهداری شوند، در مواردی کـه رعایت این ترتیب مقدور نباشد، استفاده موقت از صندوق یا گنجه چوبی کـه بـه میله های فلزی و قفل مطمین مجهز باشد جایز خواهد بود.
ماده ۱۰ ـ محل بایگانی اسناد طبقه اول و دوم و سوم باید محفوظ و در غیر مواقعی کـه مراجعه بـه این اسناد لازم است مقفل باشد. کسی کـه مسئولیت نگاهداری اسناد مذکور را عهده دار است باید در پایان کار اداری با بازرسی محل از اجرای مقررات مربوط بـه نگاهداری اسناد مذکور و مقفل بودن محفظه آن مطمئن شود.
ماده ۱۱ ـ اسناد طبقه چهارم باید در محلی کـه خارج از دسترس اشخاص غیر مجاز باشد نگاهداری شوند.
ماده ۱۲ ـ اگر سند متعلق بـه یک کشور خارجی یا یک سازمان بین المللی باشد و برای نگاهداری آن مقررات خاصی وجود داشته باشد طبق مقررات مذکور و الا طبق مقررات این آیین نامه عمل خواهد شد.
ماده ۱۳ ـ اسناد طبقه اول و دوم نباید بـه خارج اداره مربوط منتقل شوند مگر برای استفاده در جلسات رسمی کـه در خارج اداره تشکیل می شوند. این اسناد نباید بـه اقامتگاه خصوصی اشخاص برده شوند.
ماده ۱۴ ـ اسناد طبقه سوم و چهارم را در مواردی کـه ضرورتی ایجاب کند میتوان بـه اقامتگاه خصوصی اشخاص برد بـه شرط آنکه موافقت کتبی رییس سازمان یا مقام مافوق از طرف او جلب شده باشد.
ماده 15 - مطالعه اسناد سری و محرمانه در معابر و امکنه عمومی ممنوع است.
ماده ۱۶ ـ برای ارسال اسناد سری و محرمانه از محلی بـه محل دیگر باید سند را در دو پاکت قرار داد، بـه روی پاکت خارجی فقط عنوان سازمان یا واحدی کـه سند را تحویل خواهد گرفت و بـه روی پاکت داخلی نوع و طبقه سند و نام شخص گیرنده یا عنوان شغلی او درج می شود. در صورتی کـه سند بنام شخص معینی فرستاده شده باشد تسلیم آن بـه غیر او مجاز نخواهد بود ولی تسلیم سندی کـه عنوان شغلی گیرنده اصلی را دارد بـه قایم مقام او بلامانع است.
اگر سند سری باشد باید برگ رسیدی نیز در درون پاکت داخلی گذاشته شود تا گیرنده سند، برگ مذکور را امضاء کند و برای فرستنده عودت دهد. پاکت داخلی مربوط بـه اسناد سری باید لاک و مهر شود، پاکت خارجی در همه حال فاقد لاک و مهر خواهد بود. نوع و طبقه سند بروی پاکت خارجی درج نمی شود.
بیشتر بخوانید:
نظریات مشورتی جرائم و مجازاتها
آرای وحدت رویه قضایی جرائم و مجازاتها
مجموعه موضوعی آرای دیوان عدالت اداری
جرائم علیه اموال و مالکیت در نظریات مشورتی
ماده ۱۷ ـ نقل و انتقال اسناد سری در داخل سازمان مربوط و ارسال این اسناد بـه خارج سازمان باید بوسیله مامورانی کـه واحد حفاظت معرفی میکند انجام شود. اسناد محرمانه را می توان با پست سفارشی بـه خارج سازمان مربوط ارسال داشت.
ماده ۱۸ ـ نحوه ارسال اسناد سری و محرمانه دولتی بـه خارج کشور و حداقل مراقبتی کـه ضمن این کار برای حفظ اسناد مذکور لازم است طی دستورالعملی بـه مراجع مربوط ابلاغ خواهد شد.
ماده 19 ـ در موردی کـه سند سری با پرونده یا جدا از آن بـه محلی فرستاده می شود باید رونوشتی از آن در بایگانی اصلی باقی بماند.
ماده 20 ـ رونوشت اسناد مذکور در ماده 19 پس از اعاده اصول آن نابود می شود. اوراق باطله و پیش نویس و کاغدی کاربن و استنسیل و نظایر آن کـه بـه امور سری و محرمانه مربوط می شوند نیز باید نابود شوند.
تبصره - نابود کردن اوراق باید بطور کامل انجام شود بطوری کـه از آن چیزی کـه قابل استفاده باشد باقی نماند.
ماده ۲۱ ـ مقررات این آیین نامه در مورد اسناد سری و محرمانه نسبت بـه اطلاعات سری و محرمانه نیز تا آنجا کـه قابل اعمال باشد جاری خواهد بود. منظور از اطلاعات سری و محرمانه نیز تا آنجا کـه قابل اعمال باشد جاری خواهد بود. منظور از اطلاعات معلوماتی است کـه در جلسات رسمی اظهار یا شفاهاً در اختیار اشخاص مجاز گذاشته می شود. نوع و طبقه اطلاعات را اظهار کننده آن مشخص می کند. نوع و طبقه اطلاعاتی کـه ماخوذ از سندی است نوع و طبقه سند ماخذ است.
ماده ۲۲ ـ دستورالعمل هایی کـه بر مبنای این آیین نامه تهیه می شوند بر حسب مورد داخل در یکی از طبقات سوم یا چهارم ماده ۱ قرار می گیرند.
ماده 23 ـ نیروی مسلح شاهنشاهی از شمول مقررات این آیین نامه مستثنی بوده و تابع مقررات آیین نامه ی مربوط بـه خود می باشند.
وزیر مشاور و معاون اجرایی نخست وزیر ـ هادی هدایت