دستورالعمل بهبود فرایندهای صادرات، واردات نفت خام ... در امور گمرکی مصوب 1401/04/25

مجموعه مقررات مرتبط با دستورالعمل بهبود فرایندهای صادرات، واردات، عبور و معاوضه نفت خام ... در امور گمرکی

متن دستورالعمل بهبود فرایندهای صادرات، واردات، عبور و معاوضه نفت خام ... در امور گمرکی:

فصل اول ـ تعاریف

اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط بـه کار می روند:

نفت: مطابق قانون اصلاح قانون نفت مصوب 1390/03/22،

هیدروکربن هایی کـه بـه صورت نفت خام، میعانات گازی، گاز طبیعی، قیر طبیعی، پلمه سنگ های نفتی و ماسه های آغشته بـه نفت بـه حالت طبیعی یافت شده و یا طی عملیات بالادستی بـه دست می آید.

فرآورده نفتی: مطابق قانون اصلاح قانون نفت مصوب 1390/03/22، عبارت است از هر محصولی کـه در تأسیسات فرآوری و پالایش نفت بـه دست می آید و می تواند بـه طور مستقیم مصرف و یا در سایر واحدهای عملیاتی و پتروشیمیایی بـه محصول نهائی تبدیل شود.

محصول پتروشیمیایی: مطابق قانون اصلاح قانون نفت مصوب 1390/03/22، عبارت است از هر محصولی کـه در تأسیسات پتروشیمیایی از نفت و یا فرآورده های نفتی بـه دست می آید و می تواند بـه طور مستقیم مصرف و یا برای تولید محصول نهائی در عملیات استفاده شود.

مشتق نفتی: محصولی کـه بـه صورت مستقیم و یا غیرمستقیم از فرآیندهایی نظیر اختلاط و ترکیب (بلدینگ)، تقطیر (برش گیری)، شیرین سازی (شامل مرکاپتان زدایی /گوگردزدایی)، کراکینگ (کراکینگ حرارتی)، ریفرمینگ (تبدیل کاتالیستی)، فرآیندهای پیرولیز و سایر فرآیندهای مورد تایید کارگروه کدگذاری، از نفت یا فرآورده نفتی و یا محصول پتروشیمیایی تولید می شود.

فراورده نفتی یارانه ای: مطابق «تصویب نامه در خصوص تعیین فهرست کالاهای یارانه ای موضوع تبصره (2) ماده (18) قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب جلسه 1395/11/06 هیات وزیران» عبارت است از بنزین، گازوییل، نفت سفید، گاز مایع، نفت کوره و سوخت هوایی.

معاوضه (سوآپ): بنابر مصوبه شماره 36541 /ت39821هـ مورخ 1387/03/11 هیات محترم وزیران عملیاتی است کـه طی آن نفت خام، گاز طبیعی و فراورده های نفتی وارداتی مصرفی کشور، تحت رویه ورود موقت وارد کشور شده و ظرف مهلت معینی معوض معادل آن ها از محل تولیدات همنام داخل کشور صادر می گردد.

قیمت بین المللی: متوسط قیمت معاملاتی فرآورده های نفتی در رینگ بین المللی بوری کالا و انرژی و در غیر این صورت قیمت متوسط ماهیانه فوب (FOB) صادراتی خلیج فارس اعلامی از سوی وزارت نفت.

سامانه ثبت بر خط معاملات: سامانه موضوع تبصره (2) ماده (3) آیین نامه اجرایی مواد (5) و (6) قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، بـه آدرس اینترنتی oill69.ir این سامانه در نسخه های قبلی با نام سامانه ثبت الکترونیکی معاملات نفتی (ثامن) ذکر شده بود.

صمت: وزارت صنعت، معدن و تجارت.

ستاد: ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز.

کارگروه کدگذاری: کارگروهی متشکل از نمایندگان سازمان ملی استاندارد، وزارت نفت و وزارت صنعت، معدن و تجارت با مسئولیت سازمان ملی استاندارد کـه بـه منظور بررسی تقاضاهای واحدهای تولیدی برای صحه گذاری فرآیند و توانایی تولید، تأیید مشخصات فنی مواد اولیه و محصول تولیدی، تعیین عنوان محصول، ظرفیت تولید، تعیین ضریب مصرف و ضایعات مواد اولیه (کیل مصرف) و اختصاص کد شناسایی بـه محصول تولیدی تشکیل می شود.

کد شناسایی: شناسه یکتای مجموعه اطلاع جمع آوری شده توسط کارگروه کدگذاری است کـه بـه محصول تولیدی تخصیص داده می شود.

کارگروه تعیین ماهیت: کارگروهی متشکل از نمایندگان تام الاختیار سازمان ملی استاندارد، وزارت نفت و وزارت صنعت، معدن و تجارت کـه بـه منظور بررسی پرونده های صادراتی و اطمینان از استفاده نشدن فرآورده نفتی یارانه ای با منشاء غیرمجاز در کالای صادراتی تشکیل می گردد. دبیرخانه این کارگروه در سازمان ملی استاندارد مستقر و مسئولیت تصمیمات بر عهده کارگروه (اعضای سه دستگاه) است.

کارگروه تجدیدنظر: کارگروهی متشکل از نمایندگان تام الاختیار سازمان ملی استاندارد، وزارت نفت و وزارت صنعت، معدن و تجارت کـه بـه منظور رسیدگی بـه اعتراض های واصله در رابطه با تصمیمات کارگروه تعیین ماهیت تشکیل می گردد. نمایندگان سازمان ها در کارگروه تجدیدنظر نباید با نمایندگان معرفی شده در کارگروه کدگذاری و کارگروه تعیین ماهیت مشترک باشند. دبیرخانه این کارگروه در سازمان ملی استاندارد مستقر و مسئولیت تصمیمات بر عهده کارگروه (اعضای سه دستگاه) است. در صورت درخواست رسمی صاحب کالا، کارگروه تجدیدنظر امکان حضور وی را صرفاً برای دریافت اظهارات شفاهی فراهم کند.

سامانه تشخیص ماهیت: سامانه تشخیص ماهیت محصول صادراتی کـه تحت نظارت ستاد و توسط وزارت نفت با همکاری سایر دستگاه های مربوطه تهیه، اجرا و مورد بهره برداری قرار می گیرد.

اسناد منشاء صادراتی: عبارتند از اسناد گمرکی مواد خارجی (ورود قطعی، ورود موقت برای پردازش یا عبوری) یا اسناد تامین مواد اولیه داخلی مصرف شده کـه در سامانه ثبت بر خط معاملات ثبت شده باشد.

منشاء غیرمجاز: هرگونه کالا از جمله فرآورده نفتی یارانه ای کـه بر خلاف ضوابط تعیینی دولت تحصیل و یا استفاده شده باشد.

تضمین: منظور از تضمین بـه جز در مورد بند ج ماده 30 تعریف بند (ح) ماده (1) قانون امور گمرکی مصوب سال 1390 می باشد

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با دستورالعمل بهبود فرایندهای صادرات، واردات، عبور و معاوضه نفت خام ... در امور گمرکی

فصل دوم ـ واردات و معاوضه (سواپ):

ماده 1 ـ وفق مفاد مصوبه شماره 36541 /ت39831هـ مورخ 1387/03/11 هیات وزیران اعلام درخواست عملیات واردات نفت خام و فراورده های نفتی بـه صورت ورود موقت توسط وزارت نفت یا شرکت ملی نفت ایران بر اساس بخشنامه های ابلاغی گمرک جمهوری اسلامی ایران بـه گمرکات اجرایی کشور امکانپذیر است.

تبصره ـ الزامات تبصره ماده (32) آیین نامه مواد (5) و (6) قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز در اجرای بند فوق رعایت می شود.

ماده 2 ـ نفت خام و فراورده های نفتی در رویه سوآپ باید بـه نام وزارت نفت و شرکت ملی نفت ایران بوده و این رویه صرفا می بایست توسط آن وزارتخانه یا شرکت های تابعه صورت پذیرفته و هماهنگ گردد.

ماده 3 ـ مدت زمان ورود موقت در رویه سوآپ حداکثر بـه 6 ماه است و با اخذ تعهد وزیر نفت صورت می پذیرد. بدیهی است تمدید پروانه های ورود مزبور در صورت لزوم صرفا توسط گمرک ایران انجام می پذیرد.

ماده 4 ـ معادل سازی محصولات خروجی از کشور برای تسویه پروانه ورود موقت (سوآپ) با توجه بـه کمیت و کیفیت هر محموله توسط وزارت نفت انجام و بـه گمرک ایران اعلام خواهد شد و مسئولیت معادل سازی بـه عهده آن وزاتخانه می باشد.

ماده 5 ـ وزارت نفت و شرکت ملی نفت ایران موظف هستند در هنگام اظهار کالای ورود موقت و در هنگام صادرات معوض نسبت بـه اعلام قطعی ارزی کالا و معادل سازی کالای مورد نظر اقدام و در زمان صدور پروانه و تسویه پروانه ها در زمان صادرات اهتمام لازم را بعمل آورند.

ماده 6 ـ در صورت عدم تسویه پروانه های ورود موقت یا صادرات معوض کالای ورود موقت شده توسط وزارت نفت در مهلت تعیین شده، گمرک ایران موظف است با رعایت مفاد ماده (80) آئین نامه قانون امور گمرکی و پس از تبدیل قطعی اظهارنامه و اخذ حقوق ورودی متعلقه و واریز آن بـه حساب خزانه نسبت بـه تسویه پروانه ورود موقت با رعایت سایر مقررات اقدام لازم را بعمل آورد.

ماده 7 ـ کلیه واردکنندگان نفت خام، گاز طبیعی و فرآورده های نفتی بر اساس آئین نامه اجرایی موضوع ماده (13) قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز موظفند برای کالاهای وارداتی خود در موعد مقرر شناسه کالا اخذ کنند.

ماده 8 ـ کلیه واردکنندگان نفت خام، گاز طبیعی و فرآورده های نفتی بـه منظور شناسایی، ردیابی و رهگیری کالای قاچاق و عرضه خارج از شبکه موظفند واردات این مواد را در سامانه ثبت بر خط معاملات اعلام کنند.

تبصره ـ بـه استناد تبصره (5) ماده (3) آئین نامه اجرایی مواد (5) و (6) قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، گمرک موظف است اطلاعات واردات مواد مذکور در ماده فوق را از طریق پرتال گمرک در اختیار سامانه ثبت بر خط معاملات قرار دهد.

ماده 9 ـ نظر بـه اینکه صدور مجوز تاسیس و پروانه بهره برداری در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی از اختیارات سازمان مناطق موصوف است، لذا در خصوص واردات و صادرات فرآورده های نفتی، محصولات پتروشیمیایی و مشتقات نفتی از طریق مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، اطلاع رسانی مقتضی توسط وزارت نفت یا شرکت های اصلی تابعه آن و یا وزارت صنعت، معدن و تجارت (حسب مورد واحدهای تحت نظارت آن ها) بـه سازمان عامل مناطق موصوف صورت پذیرد.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با دستورالعمل بهبود فرایندهای صادرات، واردات، عبور و معاوضه نفت خام ... در امور گمرکی

فصل سوم ـ ترانزیت:

ماده 10 ـ در گمرکات ورودی سازمان ملی استاندارد ایران موظف است نسبت بـه نمونه گیری از نفت خام، میعانات گازی، فرآورده های نفتی، محصولات پتروشیمیایی و مشتقات نفتی عبوری مطابق رویه اجرایی مربوطه اقدام و نمونه های مربوطه را برای آنالیز بـه آزمایشگاه های همکار خود ارسال نماید. گمرک باید آنالیز محموله ارائه شده از سوی عبوردهنده را جهت بررسی انطباق با نتیجه آزمون نمونه برداری بـه نماینده سازمان ملی استاندارد ارائه نماید.

تبصره 1 ـ آزمایشگاه ها موظفند نمونه های عبوری را خارج از نوبت و حداکثر طی 24 ساعت پس از دریافت نمونه، آزمون و نتیجه را بـه استاندارد منعکس نمایند. استاندارد حداکثر ظرف 72 ساعت پس از زمان نمونه برداری، نتیجه را بـه گمرک منعکس می نماید.

تبصره 2 ـ سازمان ملی استاندارد موظف است سامانه صادرات و واردات را بـه سامانه گمرک متصل نموده تا نتایج آزمایش نمونه فرآورده های عبوری (ترانزیتی) از طریق سازمان ملی استاندارد ایران بـه سامانه گمرک ارسال شود. برای محموله های مورد تایید وزارت نفت و چهار شرکت اصلی تابعه آن، با هماهنگی سازمان ملی استاندارد ایران نتایج آزمایش های انجام شده در واحدهای تحت نظارت وزارت نفت بـه عنوان نتایج آزمایشگاهی مورد تایید بـه سامانه گمرک ارسال می شود.

تبصره 3 ـ در موارد خاص بـه تشخیص گمرک یا دستور مرجع رسیدگی کننده مبنی بر نمونه برداری مجدد، نمونه های آزمایش و شاهد مورد نیاز از آن محموله ترانزیتی با همکاری سازمان ملی استاندارد ایران و وزارت نفت (در صورت نیاز و موارد مرتبط) اخذ می گردد.

ماده 11 ـ نمایندگان سازمان ملی استاندارد بـه منظور سرعت بخشیدن در نمونه برداری و توزیع نمونه ها جهت تعیین ماهیت کالا و جلوگیری از توقف محموله های نفت خام، میعانات گازی و فرآورده های نفتی، محصولات پتروشیمیایی و مشتقات نفتی عبوری در مرزهای ورودی و خروجی مجاز کشور (بنابر اعلام گمرک) مستقر می شوند.

تبصره ـ مسئولیت تأمین محل و امکانات متناسب با متولی مدیریت محل می باشد.

ماده 12 ـ گمرک جمهوری اسلامی ایران نسبت بـه توسعه و تجهیز گمرکات ورودی و خروجی بـه دستگاه ها و سیستم های کنترلی از جمله ایکس و گاما ری بـه منظور جلوگیری از هرگونه تخلف و جاسازی کالاهای قاچاق اقدام نماید.

ماده 13 ـ استفاده از مخازن استاندارد مورد تایید شرکت های بازرسی (تایید صلاحیت شده) توسط صاحبان کالا یا شرکت های حمل و نقل بین المللی، تحت نظارت و کلید گمرک برای نگهداری موقت محموله های نفت خام، میعانات گازی، فرآورده های نفتی، محصولات پتروشیمیایی و مشتقات نفتی ترانزیتی در مبادی ورودی و خروجی کشور مجز می باشد.

تبصره 1 ـ استفاده از مخازن مستقر در مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی بـه منظور حمایت از واحدهای تولیدی در این مناطق صرفاً جهت نگهداری مواد اولیه مرتبط با پروانه بهره برداری جهت فرآوری این واحدها مجاز می باشد. بدیهی است کـه این مخازن می بایست متعلق بـه متقاضی و یا تحت اجاره وی بوده و صرفاً می تواند کالاهای متعلق بـه خود را در آن نگهداری نمایند.

تبصره 2 ـ استفاده از مخازن مستقر در مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی کـه در مجاورت مبادی ورودی و خروجی و تحت نظارت و کلید گمرک می باشد، توسط شرکت های حمل و نقل بین المللی بـه منظور ذخیره سازی سوخت و انجام خدمات ترانزیتی محصولات مذکور مجاز می باشد. بدیهی است این مخازن می بایست متعلق بـه متقاضی یا تحت اجاره وی بوده و صرفا جهت نگهداری و ترانزیت محصولات متعلق بـه متقاضی یا تحت اجاره وی بوده و صرفاً جهت نگهداری و ترانزیت محصولات متعلق بـه شرکت حمل و نقل بین المللی مربوطه باشد.

ماده 14 ـ سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای موظف است برنامه ریزی و تمهیدات لازم بـه منظور تجهیز مسیر ترانزیتی بـه اماکن رفاهی و تیر پارکها بـه منظور توقف مجاز کامیون های عبوری بـه عمل آورد. نیروی انتظامی نسبت بـه الزام رانندگان بـه استفاده از تیر پارکها برای توقف و جلوگیری از خروج کامیون ها از مسیرهای ترانزیتی اقدام نمایند.

ماده 15 ـ برقراری و تکمیل ارتباط برخط بین سامانه جامع امور گمرکی (زیرسامانه هوشمند ترانزیت) در تمامی گمرکات اجرایی مرزی توسط گمرک جمهوری اسلامی ایران با سایر سازمان ها از جمله شرکت های بیمه، سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای و سازمان ملی استاندارد بـه نحوی کـه پذیرش اسناد کاغذی پس از برقراری سامانه مذکور منسوخ شود.

تبصره ـ دستگاه های مربوطه موظف بـه همکاری با یکدیگر در تبادل اطلاعات می باشند.

ماده 16 ـ کلیه رانندگان وسایل نقلیه ترانزیتی نفت خام، میعانات گازی، فرآورده های نفتی، محصولات پتروشیمیایی و مشتقات نفتی، موظفند علاوه بر استفاده از دستگاه های موقعیت یاب مکانی (GPS)، در اجرای بند «ب» ماده (12) آیین نامه مواد (5) و (6) قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز بر اساس مسیر و مدت زمان تعیین شده در پروانه تردد صادره از سوی سازمان راهداری حمل و نقل جاده ای نسبت بـه حرکت در داخل و خروج از کشور اقدام کنند. در صورت بروز هرگونه تخلف در این رابطه مطابق با ضوابط تعیین شده در دستورالعمل تبصره (4) ماده (18) قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز با متخلفین برخورد شود.

ماده 17 ـ چنانچه عبوردهنده، تقاضای خروج محموله قبل از وصول جواب آزمایش در مرز خروج را داشته باشد علاوه بر تضمین اخذ شده در مرز ورودی، گمرک باید متناسب با نوع ظن بـه قاچاق (یارانه ای و ...) با اخذ تضمین بـه میزان جریمه موضوع ماده (18) قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز و یک برابر دیگر از ارزش محموله بر اساس نرخ بین المللی نفت گاز اجازه خروج را صادر نماید.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با دستورالعمل بهبود فرایندهای صادرات، واردات، عبور و معاوضه نفت خام ... در امور گمرکی

فصل چهارم ـ صادرات

ماده 18 ـ در این فصل محصولات صادراتی مطابق با حالات زیر دسته بندی می شود:

محصول زیر محصول نیاز بـه ارجاع بـه کارگروه تعیین ماهیت نیاز بـه کد شناسایی:

1 ـ نفت خام:

1 ـ 1 ـ اظهار شده توسط وزارت نفت ندارد ندارد

2 ـ میعانات گازی:

2 ـ 1 ـ اظهار شده توسط وزارت نفت دارد ندارد

2 ـ 2 ـ اظهار شده توسط غیر از وزارت نفت ندارد ندارد

3 ـ فرآورده نفتی و مشتق نفتی مایع:

3 ـ 1 ـ بـه لحاظ ماهیت و شکل، امکان ترکیب یا اختلاط با فرآوردهای نفتی یارانه ای را ندارد دارد ندارد

3 ـ 2 ـ فرآورده های نفتی یارانه ای اظهار شده توسط وزارت نفت یا شرکت های تابعه اصلی ندارد ندارد

3 ـ 3 ـ دارای ویژگی مشخص دارد ندارد

3 ـ 4 ـ دارای پروانه کاربرد علامت استاندارد ملی دارد ندارد

3 ـ 5 ـ ضایعات دارد وفق ماده 40

3 ـ 6 ـ محصولات حاصل از بازیافت دارد وفق ماده 40

3 ـ 7 ـ سایر مواد دارد دارد

4 ـ مشتق نفتی جامد و نیمه جامد کـه امکان اختلاط آن ها با فرآورده نفتی یارانه ای وجود دارد (مانند گریس) ندارد دارد ندارد

تبصره 1 ـ فهرست محصولات ردیف (3 ـ 1) کـه بـه لحاظ ماهیت و شکل، امکان ترکیب یا اختلاط با فرآورده های نفتی یارانه ای را ندارد توسط کارگروه تعیین ماهیت بـه گمرک ایران ظرف حداکثر یک ماه اعلام می شود.

تبصره 2 ـ محصولات ذیل ردیف (3 ـ 3) تا (3 ـ 7) و ردیف (4) باید جهت بررسی و اعلام نظر بـه کارگروه تعیین ماهیت ارجاع شود.

تبصره 3 ـ فهرست محصولات ردیف (3 ـ 3) کـه بدون نیاز بـه اخذ کد شناسایی امکان صادرات دارند، حداکثر ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این دستورالعمل توسط کارگروه تعیین ماهیت تعیین و بـه گمرک ایران اعلام می شود.

تبصره 4 ـ فهرست محصولات ردیف (4) توسط کارگروه تعیین ماهیت ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این دستورالعمل تعیین و بـه گمرک ایران اعلام می شود.

ماده 19 ـ صادرات محصولات ردیف های (1 ـ 1)، (1 ـ 2) و (3 ـ 2) موضوع ماده 18 در صورتی کـه بـه نام وزارت نفت اعم از شرکت های اصلی تابعه یا شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران در گمرکات مبدا صادراتی اظهار و محموله مستقیماً از محل ذخیره تحت مدیریت وزارت نفت بـه گمرک خروجی حمل شود، نمونه برداری از محموله اظهاری بـه صورت تصادفی صورت پذیرفته و گمرک اجازه صدور محموله را صادر و متعاقباً نسبت بـه استعلام تأییدیه آزمایشگاه مجاز اقدام می نماید.

تبصره ـ انجام بررسی های مربوطه در آزمایشگاه مجاز بر اساس روش توافق شده فی مابین وزارت نفت و سازمان ملی استاندارد خواهد بود.

ماده 20 ـ بـه منظور ایجاد یکپارچگی در سامانه ثبت برخط معاملات، باید صورت حساب فروش مواد اولیه (خوراک) بـه پالایشگاه ها و مجتمع های پتروشیمی توسط شرکت های تابعه وزارت نفت ظرف حداکثر یک ماه در آن سامانه ثبت شود.

تبصره: در سامانه ثامن قابلیت تعدیل فاکتورهای ثبت شده توسط شرکت های صادر کننده ایجاد می گردد.

ماده 21 ـ صادرات هر یک از محصولات موضوع ردیف های (3) و (4) جدول ماده (18) با رعایت میزان سقف ظرفیت اسمی سالانه مندرج در پروانه بهره برداری، مجاز است.

تبصره 1 ـ صمت موظف است ظرف شش ماه اطلاعات ظرفیت اسمی سالانه مندرج در آخرین پروانه بهره برداری را بـه تفکیک ایرانکد و با مبدأ زمانی شروع دوره تولید سالیانه آن ایرانکد بـه صورت الکترونیکی برای سامانه ثبت برخط معاملات ارسال نماید.

تبصره 2 ـ صدور و تمدید پروانه بهره برداری محصولات ردیف (3 ـ 5)، (6 ـ 3) و (3 ـ 7) موضوع ماده 18 وفق دستورالعملی خواهد بود کـه توسط وزارت صمت ظرف حداکثر یک ماه تهیه و ابلاغ خواهد شد.

ماده 22 ـ صادرات محصول موضوع ردیف (3 ـ 7) جدول ماده (18) منوط بـه داشتن کد شناسایی است.

ماده 23 ـ انجام فرآیند صادرات محصولات موضوع ماده (18) بـه غیر از ردیف های (1 ـ 1)، (1 ـ 2) و (3 ـ 2) صرفاً در گمرک های اجرایی تعیین شده از سوی گمرک ایران مجاز است.

تبصره 1 ـ گمرک ایران موظف است هرگونه تغییر در فهرست گمرک های فوق الذکر را در اسرع وقت اطلاع رسانی نماید.

تبصره 2 ـ گمرک های مستقر در مناطق آزاد تجاری، صنعتی و ویژه اقتصادی صرفاً مجاز بـه انجام تشریفات صادرات فرآورده و مشتق نفتی تولید شده در آن مناطق هستند. همچنین این گمرک ها می توانند با تأیید گمرک ایران، بـه عنوان گمرک مبدا صادرات یا مرز خروج محموله های صادراتی اظهار شده در سایر گمرک ها نیز عمل کنند.

ماده 24 ـ گمرک موظف است برای صادرات فرآورده نفتی یا مشتق نفتی موضوع ماده (18) بجز ردیف های (1 ـ 1)، (2 ـ 1)، (3 ـ 1) و (3 ـ 2) پس از اظهار محصول در گمرک و انجام نمونه برداری چنانچه:

الف ـ توسط تولیدکننده آن محصول اظهار شده باشد یا محصول مظروف اظهار شده موضوع ردیف (3 ـ 4) جدول ماده (18) باشد، پس از اخذ تعهد کتبی صادرکننده، اجازه خروج را صادر کند.

ب ـ توسط غیر از تولیدکننده آن اظهار شده باشد، با درخواست صادرکننده ضمانتی بـه میزان یک برابر ارزش تضمین دریافت و پس از اخذ تعهد کتبی صادرکننده، اجازه خروج را صادر نماید.

ج ـ برای صادرات کالاهای موضوع ماده (18) کـه از طریق بورس (اعم از رینگ داخلی یا بین الملل) خریداری شده است بـه استثنا ردیف (3 ـ 7)، پس از انجام نمونه برداری و احراز عینی بودن کالا توسط آزمایشگاه مجاز با اخذ تعهد کتبی صادرکننده، و رسید پرداخت مابه التفاوت اشاره شده در ماده (33) (در صورت شمول) اجازه خروج را صادر کند. در موارد فوق گمرک متعاقباً نظر کارگروه تعیین ماهیت را استعلام می کند و در غیر از موارد مذکور تا زمان اعلام نظر کارگروه تعیین ماهیت اجازه خروج صادر نمی شود.

تبصره 1 ـ موارد اعلامی بـه ظن قاچاق از سوی هر یک از دستگاه های کاشف یا ضابط قبل از اعلام بـه مرجع رسیدگی کننده از مقررات این ماده مستثنی بوده و تا تعیین تکلیف نهایی با تودیع سپرده بـه اندازه 4 برابر ارزش تضمین اجازه خروج دارد.

تبصره 2 ـ صادرکنندگان موضوع بند «ب» در صورتی مشمول تسهیلات این بند خواهند بود کـه حداقل دارای یک سال سابقه صادرات محصولات موضوع ماده (18) باشد و ظرف مهلت موصوف نیز حداقل هزار تن از محصولات مذکور بدون تحقق تخلفات مندرج موضوع ماده (34) (یا 500 تن محصول مظروف موضوع ردیف (3 ـ 4) را صادر نموده باشند. در غیر این صورت خروج محموله های اظهاری موکول بـه وصول پاسخ از کارگروه تعیین ماهیت یا تودیع تضمین بـه میزان 2 برابر ارزش تضمین خواهد بود.

تبصره 3 ـ مفاد تعهد موضوع این ماده باید بـه صورت متحدالشکل از سوی گمرک ایران بـه نحوی تهیه و اعلام شود کـه متناسب با نوع، میزان و ارزش کالا باشد.

ماده 25 ـ ارزش تضمین موضوع مواد (24) و (34)، برابر با بالاترین قیمت بین المللی نفت گاز (توسط وزارت نفت بـه صورت ماهانه بـه گمرک اعلام می گردد) در بازه زمانی تاریخ کوتاژ تا ارائه تضمین، ضرب در کل وزن محصول صادراتی است کـه توسط گمرک تعیین می شود.

تبصره ـ در صورت عدم اعلام فهرست ماهانه توسط وزارت نفت آخرین قیمت اعلامی مبنای عمل گمرک قرار می گیرد.

ماده 26 ـ نماینده استاندارد موظف است بنا بـه درخواست گمرک اجرایی از محموله های صادراتی فرآورده نفتی و مشتق نفتی اظهاری موضوع ردیف های (3) و (4) جدول ماده (18) در حضور صاحب کالا (یا نماینده قانونی وی) و نماینده گمرک، بر اساس رویه ابلاغی مربوطه، نمونه برداری کرده و نسبت بـه تنظیم صورتجلسه، الصاق پلمب شماره دار بـه نمونه های آزمون و شاهد، اقدام نماید. نماینده استاندارد سپس نمونه آزمون را با کدگذاری و بدون ذکر نام و مشخصات پرونده، بـه آزمایشگاه مجاز ارسال و نتیجه آزمون را همزمان بـه کارگروه تعیین ماهیت و گمرک ارسال می نماید تا در بررسی و اعلام نظر نهایی توسط کارگروه تعیین ماهیت مورد استفاده قرار گیرد. نمونه شاهد محموله جهت نگهداری بـه نماینده گمرک تحویل داده می شود.

تبصره 1 ـ کلیه تبادلات اطلاعات بین گمرک، کارگروه تعیین ماهیت و آزمایشگاه ها می بایست بـه صورت الکترونیکی و برخط صورت پذیرد.

تبصره 2 ـ نمونه برداری از محموله های صادراتی باید در محل های مشخص شده و دارای دوربین مداربسته صورت گیرد. با در نظر داشتن فوریت تجهیز محل های مشخص شده بـه دوربین توسط گمرک، نمونه برداری در محل های مشخص شده فاقد دوربین ادامه پیدا می کند.

تبصره 3 ـ نوع ظروف، شرایط و نحوه نگهداری و پلمپ نمونه های اخذ شده از هر یک از محموله های اظهاری (از محل یک اظهارنامه و یک ردیف کالا) بر اساس رویه اجرایی خواهد بود کـه توسط استاندارد تعیین و حداکثر ظرف یک ماه پس از اجرایی شدن این دستورالعمل ابلاغ خواهد شد.

تبصره 4 ـ پرداخت هزینه نمونه برداری و آزمایش نمونه بر عهده اظهارکننده خواهد بود کـه در حساب متمرکزی نزد استاندارد واریز و در پایان هر ماه در وجه ذی نفعان کارسازی خواهد شد.

تبصره 5 ـ مهلت نگهداری نمونه های شاهد توسط گمرک، شش ماه پس از اعلام نتیجه قطعی کارگروه تعیین ماهیت بوده و چنانچه نتیجه اعلامی از سوی ذی نفع مورد اعتراض قرار گیرد و یا پرونده نزد مرجع تعزیراتی یا قضایی در حال رسیدگی باشد، مهلت نگهداری نمونه منوط بـه ابلاغ رأی قطعی مرجع یاد شده و یا وصول نتیجه قطعی رسیدگی بـه اعتراض واصله است. مرجع تشخیص قابل استفاده بودن یا نبودن نمونه شاهد و ماهیت آن، کارگروه تعیین ماهیت است.

تبصره 6 ـ نمونه های شاهد پس از انقضای مهلت نگهداری یا صدور رای نهایی مرجع رسیدگی کننده برای برگشت بـه مخازن و مستهلک نمودن آن طی صورتجلسه ای بـه صورت سالانه تحویل وزارت نفت می گردد.

تبصره 7 ـ محل نگهداری نمونه های موضوع این دستورالعمل، توسط گمرک و با همکاری استاندارد بـه گونه ای تعبیه خواهد شد کـه ماهیت نمونه در اثر تغییرات دما، جابجایی و مرور زمان تغییر نکند.

تبصره 8 ـ مسئولیت صحت و نظارت بر فرآیند نمونه برداری بر عهده استاندارد است.

تبصره 9 ـ در صورت درخواست صادرکننده نمونه آزمون بـه دو آزمایشگاه ارسال می گردد.

ماده 27 ـ نمونه برداری و ارسال نمونه بـه آزمایشگاه حداکثر ظرف یک روز کاری، اعلام نظر آزمایشگاه انجام و بررسی و اعلام نظر نهایی کارگروه تعیین ماهیت پس از دریافت کلیه مستندات مربوطه حداکثر ظرف 30 روز کاری صورت خواهد گرفت.

تبصره ـ در موارد کـه کاگروه تعیین ماهیت ضرورت انجام آزمایش تکمیلی یا مجدد را اعلام کند، 15 روز کاری بـه زمان مذکور در ماده اضافه گردد.

ماده 28 ـ در راستای تعیین ماهیت محصول صادراتی و اطمینان از استفاده نشدن فرآورده نفتی یارانه ای با منشاء غیرمجاز، کارگروه تعیین ماهیت، موظف بـه اجرای موارد ذیل است.

الف ـ تطبیق مشخصات کالای اظهاری با واقع از طریق بررسی نتایج نمونه برداری و سایر اسناد دریافتی موضوع ماده (30)؛

ب ـ بررسی مجاز و ممکن بودن استفاده از هر یک از مواد اولیه ثبت شده در سامانه ثبت برخط معاملات در زنجیره تولید محصول صادراتی؛

پ ـ تطبیق نسبت های ترکیب مواد اولیه ثبت شده در سامانه ثبت بر خط معاملات با مشخصات ثبت شده محصول صادراتی؛

ت ـ ارسال نتایج نهایی موضوع ماده (31) بـه گمرک.

تبصره 1 ـ کارگروه تعیین ماهیت و کارگروه تجدیدنظر تنها مرجع رسیدگی کارشناسی و اعلام نظر فنی در خصوص فرآورده و مشتق نفتی مورد استناد خواهد بود.

تبصره 2 ـ در راستای الکترونیکی (سامانه ای) کردن وظایف کارگروه تعیین ماهیت و در تطابق با مواد (5) و (6) قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، شرکت پالایش و پخش فرآورده های نفتی با همکاری کارگروه تعیین ماهیت نسبت بـه ایجاد سامانه تشخیص ماهیت طی 4 ماه بـه نحوی اقدام نماید کـه بررسی موارد «الف» تا «ت» این ماده توسط سامانه مذکور انجام پذیرد. پس از استقرار سامانه، نتایج بررسی سامانه در هر مورد پس از تایید کارگروه بـه مرجع ذی ربط ارسال می شود. سامانه تشخیص ماهیت بر اساس سامانه در هر مورد پس از تایید کارگروه بـه مرجع ذی ربط ارسال می شود. سامانه تشخیص ماهیت بر اساس نظرات کارشناسی کارگروه تعیین ماهیت و کارگروه تجدیدنظر هر شش ماه یکبار بروزرسانی می شود.

تبصره 3 ـ سامانه ثبت برخط معاملات در رابطه با مجاز و ممکن بودن استفاده از مواد اولیه و تطبیق نسبت های ترکیب آن ها وظیفه و مسئولیتی ندارد.

ماده 29 ـ در مواردی کـه خروج محموله صادراتی در انتظار وصول جوابیه کارگروه تعیین ماهیت باشد یا محموله قبل از وصول جوابیه کارگروه تعیین ماهیت با اخذ تضمین ترخیص گردد، گمرک مراتب را بـه کارگروه اعلام می نماید تا رسیدگی بـه پرونده در اولویت قرار گیرد.

ماده 30 ـ کارگروه تعیین ماهیت بـه منظور تحقق موارد موضوع ماده (28) از اسناد مشروحه ذیل استفاده خواهد کرد:

الف ـ اظهارنامه صادراتی الکترونیکی گمرک (منضم بـه کد رهگیری سامانه ثبت برخط معاملات)؛

ب ـ نتیجه آزمون نمونه اخذ شده از محموله صادراتی، توسط آزمایشگاه مجاز؛

پ ـ اسناد منشاء صادراتی ثبت شده در سامانه ثبت برخط معاملات؛

ت ـ تصویر آخرین پروانه بهره برداری معتبر واحد تولیدی تا پیش از اظهار، با قید نام محصول اظهار شده؛

ث ـ نتیجه آزمون مواد اولیه خارجی ورود قطعی، ورود موقت یا عبور خارجی، استفاده شده در محصول صادراتی؛

ج ـ نتیجه آزمون مواد اولیه تولید شده واحدهای تولیدی داخلی یا تضمین شده پالایشگاه ها و پتروشیمی ها، استفاده شده در محصول صادراتی؛

چ ـ فرمولاسیون و کد شناسایی بـه همراه شرح فرآیند تولید و کیل مصرف اعلامی از سوی کارگروه کدگذاری برای محصول موضوع ردیف (3 ـ 7) جدول ماده (18)؛

ح ـ پروانه کاربرد علامت استاندارد ملی برای محصول موضوع ردیف (3 ـ 4) جدول ماده (18)؛

خ ـ سایر اطلاعات مورد نیاز ثبت شده در سامانه های الکترونیکی مندرج در مواد مرتبط در این دستورالعمل.

تبصره 1 ـ اصلاح و یا ارائه اسناد تکمیلی مذکور در این ماده پس از اخذ کوتاژ، مجاز نیست.

تبصره 2 ـ نحوه ارسال داده های و اسناد موضوع این ماده بـه کارگروه تعیین ماهیت توسط کارگروه موضوع ماده (46) تعیین ماهیت توسط کارگروه موضوع ماده (46) تعیین خواهد شد.

تبصره 3 ـ در صورت تأیید وزارت نفت مبنی بر وجود امکان فنی نمونه برداری و آزمون نمونه ها و امکان ثبت نتایج در سامانه ثبت برخط معاملات و مطابق رویه ای کـه وزارت نفت ابلاغ خواهد کرد، پالایشگاه ها و پتروشیمی ها ملزم بـه ثبت فاکتورها و آنالیز دقیق محصولات فروخته شده خود بر اساس مشخصات مورد نیاز کارگروه تعیین ماهیت و کارگروه تجدیدنظر می باشد.

ماده 31 ـ کارگروه تعیین ماهیت و کارگروه تجدیدنظر با استفاده از اسناد موضوع ماده 30 نتایج حاصل از اقدامات موضوع ماده 28 را بـه صورت زیر بـه گمرک اعلام خواهد نمود:

الف ـ نتیجه آزمون با اظهار صاحب کالا تطابق دارد و فرآورده نفتی یارانه ای با منشاء غیرمجاز در آن وجود ندارد.

ب ـ نتیجه آزمون با اظهار صاحب کالا تطابق ندارد و فرآورده نفتی یارانه ای با منشاء غیرمجاز در آن وجود دارد.

پ ـ اظهار صاحب کالا بـه جهت ارائه سند منشاء صادراتی غیرمجاز یا فقدان سند با واقع مطابقت ندارد.

ت ـ نتیجه آزمون با اظهار صاحب کالا تطابق ندارد و فرآورده نفتی یارانه ای با منشاء غیرمجاز در آن وجود ندارد.

تبصره 1 ـ درصد مغایرت و درصد میزان فرآورده یارانه ای با منشاء غیرمجاز در خصوص موضوع بندهای این ماده بـه منظور محاسبه میزان کالای قاچاق از سوی کارگروه تعیین ماهیت و کارگروه تجدیدنظر اعلام می گردد.

تبصره 2 ـ نتایج اعلامی از سوی کارگروه تعیین ماهیت و کارگروه تجدیدنظر، بالحاظ ضریب خطای مجاز است کـه عیناً معیار اقدامات بعدی و رسیدگی گمرک و سایر مراجع خواهد بود. هیچ یک از مراجع دیگر مجاز بـه احتساب ضریب خطا مجاز نیستند.

تبصره 3 ـ بازه ضریب خطای مجاز در آزمایش فرآورده و مشتقات مایع نفتی، ظرف 1 ماه از تاریخ ابلاغ این دستورالعمل، توسط استاندارد اعلام می گردد. آزمایشگاه های همکار استاندارد، موظف بـه اعلام ضریب خطای هر آزمایش هستند.

ماده 32 ـ گمرک موظف است مطابق با اعلام نظر کارگروه تعیین ماهیت بـه موجب ماده (31)، مطابق با حالات زیر اقدام نماید:

الف ـ در صورتی کـه اعلام نظر کارگروه مطابق با بند «ب» باشد، اعلام قاچاق بـه میزان درصد فرآورده نفتی یارانه ای با منشاء غیرمجاز صورت گیرد.

ب ـ در صورتی کـه اعلام نظر کارگروه مطابق با بند «پ» باشد و درصدی فرآورده نفتی یارانه ای با منشاء غیرمجاز در محموله باشد، اعلام قاچاق بـه میزان درصد فرآورده نفتی یارانه ای با منشاء غیرمجاز صورت گیرد.

پ ـ در صورتی کـه اعلام نظر کارگروه مطابق با بند «پ» باشد و محموله صادراتی فاقد فرآورده نفتی یارانه ای با منشاء غیرمجاز باشد، اعلام قاچاق بـه میزان درصد مغایرت اعلامی صورت گیرد. ت ـ در صورتی کـه اعلام نظر کارگروه مطابق با بند «ت» باشد بـه میزان عدم تطابق، حسب مورد مطابق مقررات قاچاق اقدام خواهد شد.

تبصره ـ گمرک موظف است نتیجه بررسی موضوع ماده (31) را پس از دریافت از کارگروه تعیین ماهیت، ظرف مدت حداکثر 2 روز کاری همراه با نتایج آزمون بـه صاحب کالا یا نماینده قانونی وی ابلاغ نماید.

ماده 33 ـ صادرات عین کالای خریداری شده از رینگ داخلی بورس، با رعایت مقررات، مستلزم پرداخت مابه التفاوت متعلقه بـه وزارت نفت برابر با آخرین قیمت معامله شده همان کالا در رینگ صادراتی در زمان اظهار و ارائه رسید پرداخت بـه گمرک است.

ماده 34 ـ در صورت اعلام قاچاق و یا صدور حکم محکومیت برای صادرکننده، چنانچه صادرکننده خواهان صادرات قبل از اعلام نظر کارگروه تعیین ماهیت و کارگروه تجدیدنظر باشد، گمرک موظف است در صادرات در جریان یا آتی مطابق موارد زیر اقدام نماید:

الف ـ در صورتی کـه صادرکننده مشمول بند «الف» ماده (24) باشد و در رابطه با یک محصول وی اعلام جرم یا تخلف قاچاق شود تا زمان صدور رأی قطعی، در صادرات همان محصول ضمانتی بـه میزان ارزش تضمین ضرب در درصد اعلامی موضوع ماده (31) اخذ می شود.

ب ـ در صورتی کـه صادرکننده مشمول بند «الف» ماده (24) باشد و در رابطه با یک محصول وی برای بیش از یک بار و یا چند محصول وی اعلام تخلف یا جرم قاچاق شود تا زمان صدور رای قطعی، در صورتی کـه تمامی درصدهای اعلامی موضوع ماده (31) کمتر از 50 درصد باشد ضمانتی بـه میزان یک برابر ارزش تضمین و در صورتی کـه حداقل یکی از درصدهای مذکور بیش از 50 درصد باشد بـه میزان یک و نیم برابر ارزش تضمین، توسط گمرک اخذ می شود.

پ ـ در صورتی کـه صادرکننده مشمول بند «الف» ماده (24) باشد و بـه موجب حکم قطعی، قاچاق او محرز شود در صادرات آتی بـه مدت یک تا سه سال از زمان صدور حکم، ضمانتی بـه میزان دو تا چهار برابر ارزش تضمین متناسب با مراتب و میزان تخلف یا جرم قاچاق اعلامی، توسط گمرک اخذ می شود.

ت ـ در صورتی کـه صادرکننده مشمول بند «ب» و.«ج» ماده (24) باشد و در رابطه با یک محصول وی اعلام جرم یا تخلف قاچاق شود تا زمان صدور رأی قطعی، در صادرات همان محصول ضمانتی بـه میزان دو برابر ارزش تضمین اخذ می شود.

ث ـ در صورتی کـه صادرکننده مشمول بند «ب» و «ج» ماده (24) باشد و در رابطه با یک محصول وی برای بیش از یک بار و یا چند محصول وی اعلام تخلف یا جرم قاچاق شود تا زمان صدور رأی قطعی، در صورتی کـه تمامی درصدهای اعلامی موضوع ماده 31 کمتر از 50 درصد باشد ضمانتی بـه میزان دو و نیم برابر ارزش تضمین و در صورتی کـه حداقل یکی از درصدهای مذکور بیش از 50 درصد باشد بـه میزان سه برابر ارزش تضمین، توسط گمرک اخذ می شود.

ج ـ در صورتی کـه صادرکننده مشمول بند «ب» و «ج» ماده (24) باشد و بـه موجب حکم قطعی قاچاق او محرز شود، بـه مدت سه سال از زمان صدور حکم، در صادرات آتی ضمانتی بـه میزان پنج برابر ارزش تضمین، توسط گمرک اخذ می شود.

تبصره ـ استاندارد موظف است با اعلام کارگروه تعیین ماهیت راجع بـه هر یک از کالاهای موضوع ردیف (3 ـ 7) ماده 18 کـه برای دومین بار مشمول پاسخ اعلام جرم یا تخلف قاچاق می شوند، مجدداً کد شناسایی کالای مذکور را بررسی و کد شناسایی داده شده را ابطال کند.

ماده 35 ـ اظهار کالاهای موضوع ردیف (3) و (4) ماده (18) علاوه بر اطلاعات مورد نیاز برای اجرای مقررات گمرکی، باید مشتمل بر کد رهگیری صادره از سامانه ثبت برخط معاملات و حسب مورد کد شناسایی باشد. گمرک پیش از صدور شماره سریال اظهارنامه (کوتاژ) موظف است بـه صورت الکترونیکی و برخط، کد رهگیری را از سامانه ثبت برخط معاملات استعلام کند.

تبصره ـ در خصوص کالاهای موضوع این ماده امکان دوراظهاری در سامانه های گمرک بدون کد رهگیری وجود ندارد.

ماده 36 ـ گمرک می تواند نسبت بـه پذیرش اظهار محموله های صادراتی موجود در انبارهای اختصاصی مستقر در قلمرو گمرکی یا انبارهای موجود در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی اقدام و پس از انجام تشریفات صدور، محموله های مزبور تحت نظارت گمرک بارگیری و از کشور خارج شود.

ماده 37 ـ در مواردی کـه طبق نظریه کارگروه تعیین ماهیت، اعلام تخلف یا جرم قاچاق توسط گمرک صورت می گیرد، مرجع ذیصلاح پذیرش اعتراض بـه نظریه اعلامی کارگروه تعیین ماهیت، مرجع رسیدگی کننده بوده و گمرک محل اظهار مجاز بـه پذیرش اعتراض نیست.

ماده 38 ـ کارگروه تجدیدنظر پس از وصول اعتراض از سوی مرجع رسیدگی کننده، نسبت بـه تشکیل جلسه و بررسی پرونده های مورد نظر و در صورت نیاز آزمون تکمیلی یا مجدد (بنا بـه تشخیص کارگروه تجدیدنظر) اقدام و نظر قطعی را حداکثر طی 15 روز کاری صادر و بـه گمرک و مرجع رسیدگی کننده ابلاغ نماید.

تبصره ـ در صورت اعلام نیاز کارگروه بـه زمان بیشتر برای بررسی، مدت مورد نیاز برای اعلام نظر بـه مرجع رسیدگی کننده اعلام می شود. مراجع رسیدگی کننده پس از وصول نظریه کارگروه اقدام بـه صدور رأی خواهند کرد.

ماده 39 ـ بـه منظور تسهیل در انجام تشریفات گمرکی محموله های فرآورده های نفتی وزارت نفت، گمرک جمهوری اسلامی ایران موظف است در مناطق مورد نظر وزارت نفت، تدابیری را اتخاذ نماید تا نسبت بـه ارائه خدمات فوق العاده موضوع بند «ل» ماده (1) قانون امور گمرکی (خارج از ساعات اداری و اماکن گمرکی) جهت واردات و صادرات فرآورده های موصوف در اسرع وقت اقدام نماید.

ماده 40 ـ منشاء های مجاز کـه مشمول فهرست موضوع تصویب نامه شماره 86975 /ت56972هـ مورخ 1398/07/11 هیات وزیران نمی شوند، توسط کارگروهی در سطح کشوری متشکل از نمایندگان وزارت صمت، وزارت نفت و سازمان استاندارد با مسئولیت وزارت صمت و با اکثریت آراء تعیین می شود. کارگروه مذکور وظایف زیر را بر عهده دارد:

الف ـ اعلام فهرست منشاءهای مجاز بـه کارگروه تعیین ماهیت و سامانه ثبت برخط معاملات و بروزرسانی آن

ب ـ بررسی امکان در نظر گرفتن ضایعات و مشتقات نفتی مایع حاصل از فرآیند بازیافت بـه عنوان منشاء مجاز مبتنی بر صرفه اقتصادی، بررسی های فنی، امکان پذیری صدور سند منشاء صادراتی

پ ـ تدوین فرآیند صدور و تایید اسناد منشاء صادراتی برای ضایعات و مشتق نفتی مایع تولید شده حاصل از فرآیند بازیافت؛

ت ـ اعلام و بروزرسانی فهرست ضایعات و مشتقات نفتی مایع حاصل از فرآیند بازیافت کـه مجوز صادرات دارند و تعیین و انتشار مشخصات فنی برای این دسته از کالاها برای ایجاد انطباق در فرآیند تعیین ماهیت؛

ث ـ تعیین سقف مجاز سالانه برای صادرات مشتق نفتی مایع و تعیین و تخصیص سهمیه صادراتی بـه واحدهای تولیدی در صورت امکان و لزوم؛

ج ـ طراحی شاخص های رتبه بندی صادرکنندگان موضوع این ماده بـه منظور اعطای مجوز صادرات و تخصیص سهمیه بـه نحوی کـه محاسبه آن بدون دخالت نیروی انسانی و از طریق زیرساخت های الکترونیکی قابل محاسبه باشد؛ در صورت امکان و لزوم.

تبصره 1 ـ صادرات ضایعات و مشتق نفتی مایع حاصل از فرآیند بازیافت منوط بـه رعایت ضوابط کارگروه موضوع این ماده است.

تبصره 2 ـ رعایت ضوابط کارگروه مانع از رعایت سایر ضوابط این دستورالعمل در خصوص صادرات مشتقات نفتی نیست.

تبصره 3 ـ تا زمان تصویب ضوابط موضوع این ماده و حداکثر بـه مدت 4 ماه، صادرات مشتق نفتی مایع حاصل از بازیافت روغن کارکرده، لاستیک فرسوده و خاک های رنگ بر فیلتراسیون روغن، صادرات محصولات مایع استحصالی از فرآیند بازیافت مطابق با ماده (34) دستورالعمل ماده 45 مصوب مورخ 1398/07/22 خواهد بود.

تبصره 4 ـ تا زمان تصویب ضوابط موضوع این ماده و حداکثر بـه مدت 4 ماه، صادرات ضایعات بـه استثنای ضایعات پالایشگاهی مطابق دستورالعمل ماده 45 مصوب مورخ 1398/07/22 خواهد بود.

تبصره 5 ـ کارگروه مجاز بـه صدور مجوز صادرات برای محصولاتی کـه امکان صدور سند منشاء صادراتی برای آنها وجود ندارد، نیست.

ماده 41 ـ در صورتی کـه مشتقات نفتی در مناطق آزاد و ویژه از مواد اولیه خارجی تولید شده و صادرات آن مستلزم عبور کالای تولید شده و صادرات آن مستلزم عبور کالای تولید شده از قلمرو گمرکی باشد، گمرک جمهوری اسلامی ایران بر اساس ماده (10) قانون امور گمرکی، حتی الامکان نسبت بـه اخذ حداقل تضمین (ترجیحاً بیمه نامه معتبر یا نگهداری بخشی از کالا) اقدام نماید.

ماده 42 ـ کلیه ضوابط مذکور در این دستورالعمل در مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی نیز لازم الاجرا است. هرگونه تعلیق و یا تغییر احکام و مقررات این دستورالعمل توسط شورای عالی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی، در این مناطق ممکن نیست.

ماده 43 ـ وزارت نفت موظف است با همکاری سایر دستگاه های عضو کارگروه تعیین ماهیت قواعد فنی و تشخیصی کـه منتج بـه نتایج موضوع ماده (31) می شود را ظرف مدت 3 ماه از تاریخ ابلاغ این دستورالعمل تدوین و برای ابلاغ بـه ستاد اعلام نماید.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با دستورالعمل بهبود فرایندهای صادرات، واردات، عبور و معاوضه نفت خام ... در امور گمرکی

فصل پنجم ـ مقررات عمومی

ماده 44 ـ شرکت های بورس کالا و انرژی موظفند تمهیدات و تسهیلات لازم بـه منظور پذیرش کالاهای نفت خام، میعانات گازی، فرآورده های نفتی، محصولات پتروشیمیایی، و مشتقات نفتی را حسب مورد با هماهنگی دستگاه های قانونی ذی ربط، در رینگ داخلی و صادراتی و با ثبت اطلاعات کامل در سامانه ثبت برخط معاملات ایجاد نمایند.

ماده 45 ـ وزارت نفت، گمرک، سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای و سازمان ملی استاندارد و سایر دستگاههای مرتبط موظف هستند نسبت بـه تکمیل یا ایجاد سامانه های الکترونیکی مورد اشاره در این دستورالعمل بـه منظور تعبیه کلیه فرآیندهای مندرج در دستورالعمل جاری ظرف مدت سه ماه اقدام و نسبت بـه مبنا قراردادن سامانه ها برای ثبت و استفاده از اطلاعات موجود آن ها اقدام نمایند همچنین مطابق با ماده (32) و (35) آیین نامه اجرایی مواد (5) و (6) قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز تمامی اطلاعات می بایست در قالب فرآیندهای مندرج در این دستورالعمل کـه حداکثر طی مدت 6 ماه در سامانه جامع تجارت تعبیه خواهد شد، بـه صورت الکترونیکی و برخط مبادله گردد.

ماده 46 ـ در راستای هماهنگی در خصوص موضوعات مربوط بـه این دستورالعمل از جمله رفع مشکلات و همچنین اختلاف دستگاه ها در پیاده سازی، استقرار و تبادل اطلاعات سامانه ها، کمیته ای با عضویت دستگاه های مرتبط در این دستورالعمل ذیل ستاد تشکیل خواهد شد. مسئولیت هر سامانه و اجرای مصوبات این کارگروه بـه عهده دستگاه مربوطه خواهد بود.

ماده 47 ـ تأیید صحت اقلام داده ای کـه بـه صورت مستقیم یا غیرمستقیم در سند منشا صادراتی آورده شده، شامل منشاهای مجاز، کیل مصرف، ظرفیت ثبت شده در پروانه بهره برداری و فرمولاسیون، حسب مورد بر عهده وزارت نفت، صمت، سازمان ملی استاندارد و گمرک است. در این راستا سامانه ثبت برخط معاملات، صرفاً وظیفه کنترل اقلام مربوطه را طبق بندهای ذیل بر عهده دارد.

الف ـ مسئولیت ارسال داده های کیل مصرف، پروانه بهره برداری و لیست منشاء های مجاز موضوع ماده 40 بـه سامانه ثبت برخط معاملات بر عهده صمت است.

ب ـ مسئولیت ارسال اقلام داده ای فرمولاسیون بـه سامانه ثبت برخط معاملات بر عهده سازمان ملی استاندارد است.

پ ـ مسئولیت ارسال لیست منشاهای مجاز بـه سامانه ثبت برخط معاملات بر عهده وزارت نفت است.

ت ـ مسئولیت ارسال پروانه های صادراتی و اسناد گمرکی موارد خارجی (ورود قطعی، ورود موقت برای پردازش یا عبوری) بـه سامانه ثبت برخط معاملات بر عهده گمرک است.

ث ـ انجام وظایف کنترلی توسط سامانه ثبت برخط معاملات منوط بـه الکترونیکی و کامل بودن اقلام داده ای ذکر شده و ارسال آن بـه سامانه ثبت برخط معاملات منطبق بر معماری آن سامانه از جمله نوع اقلام داده ای و شیوه انتقال است.

تبصره ـ هماهنگی بین دستگاه های مربوطه در خصوص جزئیات اجرایی و فنی و همچنین نحوه کنترل سیستمی در سامانه ثبت برخط معاملات توسط کمیته موضوع ماده (46) صورت می پذیرد.

ماده 48 ـ سازمان ملی استاندرد موظف است با هماهنگی وزارت نفت، گمرک، سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای نسبت بـه تدوین رویه نمونه برداری از محموله های عبوری (ترانزیتی) و صادراتی اقدام و حداکثر یک ماه پس از ابلاغ این دستورالعمل ابلاغ نماید.

ماده 49 ـ ستاد حسب ماده (46) آیین نامه اجرایی مواد (5) و (6) قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، ضمن نظارت بر حسن اجرای این دستورالعمل در صورت لزوم با هماهنگی و همکاری دستگاه های ذی ربط ضمن دریافت نقطه نظرات و پیشنهادهای تشکل های تخصصی حداقل هر سال یکبار نسبت بـه اصلاح، پایش و بـه روزرسانی آن اقدام نماید.

ماده 50 ـ دستگاه های مذکور در این دستورالعمل هر ساله بودجه لازم برای اجرای تکالیف مقرر در آن را بـه سازمان برنامه و بودجه اعلام می دارند، سازمان برنامه و بودجه موظف است بودجه لازم را بـه تفکیک دستگاه در لایحه بودجه هر سال پیش بینی کند.

ماده 51 ـ بـه موجب این دستورالعمل، مفاد فصل سوم (ماده 12 تا ماده 20) دستورالعمل پیشگیری از قاچاق و عرضه خارج از شبکه فرآورده های نفتی یارانه ای و شیوه های مبارزه با آن، کـه در تاریخ 1388/02/30 بـه تصویب نماینده ویژه رئیس جمهور و رئیس ستاد رسید، منسوخ خواهد شد.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با دستورالعمل بهبود فرایندهای صادرات، واردات، عبور و معاوضه نفت خام ... در امور گمرکی