دستورالعمل تعیین حدود ارائه خدمات بانکی به اشخاص محجور مصوب 1401/11/18
دستورالعمل تعیین حدود ارائه خدمات بانکی به اشخاص محجور مستند به مواد 67 و 70 و تبصره 1 ماده 112 آیین نامه ماده 14 قانون مبارزه با پولشویی 1386 مصوب 1401/11/18
شناسنامه دستورالعمل تعیین حدود ارائه خدمات بانکی به اشخاص محجور:
مرجع تصویب: بانک مرکزی
تاریخ تصویب: 1401/11/18
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مبارزه با پولشویی
موضوعات بانکی در آراء وحدت رویه قضایی
موضوعات پولی و بانکی در آراء دیوان عدالت اداری
مقررات مرجع:
بند (الف) ماده 19 قانون بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران: بانک مرکزی موظف است «اشخاص تحت نظارت» را بـه اعمال قواعد نرم افزاری و فرآیندهای موردنظر بانک مرکزی در سامانههای داخلی خود مکلف نموده و از این طریق بر عملیات «اشخاص تحت نظارت»، بـه ویژه مؤسسات اعتباری و نقل و انتقال وجه توسط آنها نظارت کند.
مواد 67 و 70 و تبصره 1 ماده 112 آیین نامه ماده 14 قانون مبارزه با پولشویی 1386:
ماده 67 ـ اشخاص مشمول مکلفند بـه منظور پایش مستمر ارباب رجوع در فرایند شناسایی معمول و نیز ارزیابی خطرپذیری (ریسک) برقراری تعاملات کاری با آن ها، نسبت بـه تعیین سطح فعالیت ارباب رجوع مطابق این آیین نامه و سایر الزامات تعیین شده توسط مرکز با همکاری دستگاه های متولی نظارت اقدام کنند.
تبصره ۱ ـ دستگاه های متولی نظارت مکلفند از طریق سامانه موضوع ماده 26 این آیین نامه نسبت بـه صحت سنجی اطلاعات و ارزیابی تناسب سطح فعالیت اقدام کنند. در صورت عدم تأیید این موارد، اشخاص مشمول مکلفند فوراً نسبت بـه تعیین سطح مجدد ارباب رجوع و ارسال اسناد مثبته مربوط بـه دستگاه متولی نظارت اقدام کنند.
تبصره ۲ ـ در صورت مغایرت رفتار مالی ارباب رجوع با سطح فعالیت مورد انتظار تعیین شده، اشخاص مشمول مکلفند نسبت بـه دعوت از ارباب رجوع و ارائه برگه (فرم) مغایرت با سطح فعالیت بـه ایشان اقدام و برگه (فرم) مربوط را پس از تکمیل، بررسی کنند. اشخاص مشمول مکلفند در صورت تشخیص صحت ادعای ارباب رجوع، نسبت بـه روز رسانی سطح فعالیت مورد انتظار وی اقدام کنند.
تبصره ۳ ـ در صورت مغایرت رفتار مالی ارباب رجوع، موسسات مالی و اعتباری تا زمان مراجعه ارباب رجوع مکلف بـه اعمال محدودیت های زیر هستند:
الف ـ اعمال محدودیت در خصوص ارائه خدمت بـه همه ابزارهای پرداخت ارباب رجوع؛
ب ـ منوط شدن انجام همه معاملات و عملیات بانکی بـه مراجعه حضوری ارباب رجوع نزد موسسه مالی و اعتباری و درج بابت در برگه (فرم) های مربوط و ارائه اسناد مثبته.
تبصره ۴ ـ دستگاه متولی نظارت مکلف است با هماهنگی و تأیید مرکز، برگه (فرم) موضوع تبصره 3 این ماده را ظرف سه ماه پس از تصویب این آیین نامه تدوین کند و در اختیار اشخاص مشمول قرار دهد.
تبصره 5 ـ در خصوص اشخاصی کـه از ارائه اطلاعات اقتصادی مطابق با الزامات آیین نامه استنکاف می کنند، سطح فعالیت مورد انتظار بـه صورت حداقلی مطابق با ضوابط اعلامی مرکز تعیین خواهد شد.
ماده 70 ـ ارائه هرگونه خدمات کـه کاربرد آن ها صرفاً در فعالیت های تجاری توجیه دارد و برای شخص تعهد آور است (نظیر گشایش اعتبار اسنادی، صدور هرگونه ضمانت نامه، اعطای هرگونه ابزار پذیرش و ارائه دسته چک) بـه محجورین ممنوع است. ارائه سایر خدمات بـه محجورین در چهارچوب مقررات کشور و منوط بـه رعایت مقررات مبارزه با پول شویی و تأمین مالی تروریسم و خطرپذیری (ریسک) های مترتبه بلامانع است.
ماده 112 ـ ارائه خدمات انتقال وجوه از قبیل ارائه کیف پول الکترونیک، پرداخت یاری، متمرکز کنندگی وجوه، پرداخت سازی و حساب یاری بدون رعایت مقررات مبارزه با پول شویی و تأمین مالی تروریسم اعم از شناسایی مشتری، نگهداری سوابق، حفظ اطلاعات در سراسر زنجیره پرداخت و گزارش معاملات مشکوک ممنوع است.
تبصره ۱ ـ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلف است بـه منظور کاهش سطح خطر (ریسک) پول شویی و تأمین مالی تروریسم در ارائه خدمات انتقال وجوه، تدابیر مقتضی را، از قبیل تعیین حداکثر سقف مبلغ برای ارائه خدمت و تعداد مجاز روزانه برای تراکنش های هر مشتری، متناسب با سطح خطر (ریسک) تعامل کاری اتخاذ کند.
متن دستورالعمل تعیین حدود ارائه خدمات بانکی به اشخاص محجور:
به استناد بند (الف) ماده 19 قانون بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، و در راستای تحقق جزء 2 بند (ب) ماده 3 قانون یادشده مبنی بر «ثبات و سلامت شبکه بانکی و سایر اشخاص تحت نظارت» و نیز به منظور اتخاذ تمهیدات لازم برای اجرای تکالیف مقرر در تبصره 1 ماده 112 و مواد 67 و 70 آیین نامه اجرایی ماده 14 الحاقی قانون مبارزه با پولشویی مصوب جلسه مورخ ۱۳۹۸/۰۷/۲۱ هیات محترم وزیران و با هدف تبیین حدود و نحوه ارائه خدمات بانکی به اشخاص محجور (صغار، مجانین و اشخاص غیر رشید) در مؤسسات اعتباری، «دستورالعمل اجرایی تعیین حدود ارائه خدمات بانکی به اشخاص محجور در مؤسسات اعتباری» کـه از این پس به اختصار «دستورالعمل» نامیده می شود به شرح زیر تدوین می گردد:
فصل اول ـ تعاریف و کلیات و گستره شمول
ماده ۱ ـ اصطلاحات مندرج در این دستورالعمل در معانی مشروح زیر به کار می رود
1 ـ بانک مرکزی: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
2 ـ مؤسسه اعتباری: بانک یا مؤسسه اعتباری غیربانکی کـه به موجب قانون و یا با مجوز بانک مرکزی تاسیس شده و تحت نظارت آن بانک قرار دارد در این دستورالعمل شعبه بانک خارجی در ایران نیز در شمول مؤسسه اعتباری محسوب می شود؛
4 ـ اشخاص محجور: اشخاص محجور اشخاصی هستند کـه به موجب قانون از تصرف در اموال و حقوق مالی خود ممنوع می باشند در این دستورالعمل اشخاص محجور مشتمل بر موارد ذیل است:
ـ اشخاص کمتر از (۱۸) سال تمام شامل اشخاص صغیر و اشخاص بالغ غیر رشید کـه رشد آنها از سوی دادگاه صالحه تشخیص داده نشده است؛
ـ اشخاص غیر رشید و مجنون شامل اشخاص غیر رشید بالاتر از (۱۸) سال تمام و اشخاص مجنون کـه شناسه یکتای هویتی آنها به علت قرار داشتن در شرایط حجر، تعلیق شده است؛
5 ـ نماینده قانونی: هر شخصی کـه به موجب قانون ولایت یا قیمومت شخص محجور را به عهده دارد و یا به حکم دادگاه صالحه به عنوان قیم محجور منصوب شده است؛
6 ـ رفع حجر: وقوع هر یک از شرایط زیر موجب رفع حجر است؛
۱ ـ 6 ـ عبور از حد سنی (۱۸) سال تمام؛
۲ ـ 6 ـ دریافت و ارائه حکم رشد از دادگاه صالحه از سوی اشخاص بالغ کمتر از (۱۸) سال تمام؛
۳ ـ 6 ـ رفع تعلیق از شناسه یکتای هویتی اشخاص غیر رشید بالاتر از (۱۸) سال تمام و اشخاص مجنون
7 ـ حساب سپرده: حساب سپرده قرض الحسنه پس انداز و حساب سپرده سرمایه گذاری مدت دار اعم از سپرده سرمایه گذاری کوتاه مدت عادی سپرده سرمایه گذاری کوتاه مدت ویژه و سپرده سرمایه گذاری بلندمدت
8 ـ حساب مازاد: حساب یا حسابهایی کـه بیش از تعداد مجاز حساب سپرده در این دستورالعمل و یا سایر ضوابط ابلاغی توسط بانک مرکزی در هر مؤسسه اعتباری افتتاح شده باشد؛
9 ـ اصلاح 1403/06/26 ـ ابزار پرداخت: انواع کارتهای فیزیکی با مجازی و یا هر روش و ابزار غیر حضوری کـه مؤسسه اعتباری در اختیار دارنده آن قرار می دهد و برای وی امکان دریافت، پرداخت و یا انتقال وجه را به شخص دیگر فراهم می سازد؛
10 ـ ابزار پذیرش: دستگاهی فیزیکی یا سامانه ای الکترونیکی کـه می توان با استفاده از ابزار پرداخت نسبت به انجام عملیات دریافت پرداخت و یا انتقال وجه اقدام کرد؛
11 ـ نقل و انتقالات الکترونیکی: هرگونه عملیات بانکی کـه از طریق ابزارهای الکترونیکی انجام شود و به ازای آن مبلغی از حساب سپرده مشتری نزد مؤسسه اعتباری به حساب ذینفع در آن مؤسسه اعتباری با مؤسسه اعتباری دیگر منتقل گردد؛
12 ـ برداشت: هر نوع تراکنشی کـه به ازای آن موجودی حساب سپرده شخص محجور نزد مؤسسه اعتباری بدهکار می شود از جمله برداشت وجوه نقد انتقال وجوه واریز به خرید و پرداخت قبوض؛
13 ـ درگاه پرداخت: مجموعه ای از سخت افزار و نرم افزار کـه امکان انتقال اطلاعات بین یک ابزار پذیرش با مؤسسه اعتباری را فراهم آورد؛
14 ـ درگاه پرداخت غیر حضوری: به درگاه پرداختی گفته می شود کـه اخذ خدمات بانکی بدون مراجعه حضوری مشتری به متصدی مؤسسه اعتباری انجام می شود؛
15 ـ شرکت خدمات پرداخت: شرکت ارائه دهنده خدمات پرداخت کـه مجوز فعالیت خود را از بانک مرکزی دریافت کرده است؛
16 ـ شناسه یکتای هویتی: شناسه ای منحصر به فرد کـه برای هر یک از اشخاص حقیقی و حقوقی، اعم از ایرانی و خارجی تعیین و اختصاص داده می شود. شماره ملی اشخاص حقیقی ایرانی، شناسه ملی اشخاص حقوقی ایرانی و شناسه اختصاصی اشخاص خارجی، شناسه یکتای هویتی محسوب می شوند.
ماده ۲ ـ گستره شمول این دستورالعمل منحصر به تعیین حدود ارائه خدمات بانکی به اشخاص محجور در مؤسسات اعتباری و الزامات اختصاصی مرتبط با آنهاست. ضوابط مربوط به چگونگی شناسایی اشخاص محجور و نماینده قانونی آنها رویه های مربوط به ارائه خدمات بانکی به این اشخاص و موارد مشابه، تابع مقررات خاص خود می باشد.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مبارزه با پولشویی
موضوعات بانکی در آراء وحدت رویه قضایی
موضوعات پولی و بانکی در آراء دیوان عدالت اداری
ماده ۳ ـ مؤسسه اعتباری کـه قصد ارائه خدمات بانکی به اشخاص محجور را دارد مکلف است سیاستها رویه ها و فرایندهای مشخص و شفافی را تهیه و پس از تصویب در هیات مدیره برای اجرا به واحدهای ذی ربط ابلاغ نماید.
این سیاست ها رویه ها و فرایندها علاوه بر لحاظ قوانین و مقررات مربوط، از جمله مفاد این دستورالعمل باید متضمن ایجاد اطمینان کافی نسبت به عدم استفاده و بهره برداری از خدمات بانکی ارائه شده به اشخاص محجور توسط سایر اشخاص از جمله نماینده قانونی اشخاص محجور باشند.
ماده ۴ ـ هیات مدیره مؤسسه اعتباری مسئول نظارت بر مدیریت ریسک های مرتبط به ارائه خدمات بانکی به اشخاص محجور می باشد هیات مدیره مؤسسه اعتباری مکلف است از استقرار مدیریت ریسک اثربخش و تعیین مسئولیت های ارکان ذی ربط مؤسسه اعتباری حین ارائه خدمات بانکی به اشخاص محجور اطمینان حاصل نماید.
ماده ۵ ـ مؤسسه اعتباری کـه ارائه خدمات بانکی به اشخاص محجور را در چارچوب اهداف و مدل کسب و کار خود تعیین ننموده باشد مجاز است پس از تصویب هیات مدیره و اخذ مجوز قبلی از بانک مرکزی با اطلاع رسانی مقتضی از افتتاح حساب سپرده برای اشخاص محجور و نیز ارائه خدمات مبتنی بر حساب به آنها امتناع نماید.
فصل دوم ـ حدود ارائه خدمات بانکی به اشخاص محجور در مؤسسات اعتباری
ماده ۶ ـ افتتاح حساب سپرده به نام شخص محجور در صورت دریافت درخواست افتتاح حساب سپرده از سوی نماینده قانونی شخص محجور مجاز می باشد حق برداشت از هر یک از این حساب ها تا رفع حجر، فقط با نماینده قانونی شخص محجور است.
تبصره ۱ ـ مادر می تواند به نام فرزند صغیر خود حساب سپرده افتتاح نماید حق برداشت از این حساب سپرده تا زمان رسیدن صغیر به سن (۱۸) سال تمام فقط با مادر است.
تبصره ۲ ـ اشخاص بالاتر از (۱۲) سال تمام شمسی می توانند به نام خود در مؤسسه اعتباری حساب سپرده قرض الحسنه پس انداز افتتاح نمایند حق برداشت از این حساب سپرده منحصراً با دارنده آن می باشد. دارندگان این حسابها می توانند پس از رسیدن به سن (١٥) سال تمام شمسی از حساب سپرده خود برداشت نمایند.
ماده ۷ ـ مؤسسه اعتباری مجاز به افتتاح و نگهداری بیش از یک حساب سپرده قرض الحسنه پس انداز و یک حساب سپرده سرمایه گذاری کوتاه مدت عادی به نام هر شخص محجور نمی باشد.
تبصره 1 ـ افتتاح حساب سپرده سرمایه گذاری بلند مدت و نیز حساب سپرده سرمایه گذاری کوتاه مدت ویژه به نام اشخاص محجور مشمول محدودیتهای مقرر در این ماده نمی شود.
تبصره ۲ ـ افتتاح حساب سپرده به صورت مشترک با اشخاص محجور، مجاز نمی باشد.
ماده ۸ ـ افتتاح حساب سپرده قرض الحسنه جاری اعم از با دسته چک یا بدون دسته چک به صورت انفرادی یا مشترک برای اشخاص محجور ممنوع می باشد.
ماده ۹ ـ افتتاح حساب سپرده قرض الحسنه پس انداز و سپرده سرمایه گذاری کوتاه مدت عادی به نام هر شخص محجور، مجموعاً در بیش از دو مؤسسه اعتباری مجاز نمی باشد. در صورت وجود حساب های سپرده مذکور در این ماده به نام شخص محجور در دو مؤسسه اعتباری افتتاح حساب سپرده قرض الحسنه پس انداز جدید یا حساب سپرده سرمایه گذاری کوتاه مدت عادی جدید در مؤسسه اعتباری دیگر، پس از بستن حساب های سپرده قبلی حداقل در یک مؤسسه اعتباری امکان پذیر می باشد.
ماده ۱۰ ـ مؤسسه اعتباری موظف است قبل از افتتاح حساب سپرده قرض الحسنه پس انداز جدید یا حساب سپرده سرمایه گذاری کوتاه مدت عادی جدید برای اشخاص محجور در خصوص وجود حساب های سپرده مشابه در سایر مؤسسات اعتباری از سامانه سیاح در بانک مرکزی استعلام نماید.
ماده ۱۱ ـ مؤسسه اعتباری موظف است پیش از افتتاح حساب سپرده به نام شخص محجور، اطلاعات زیر را در قالب فرمهای مربوط از متقاضی افتتاح حساب سپرده اخذ و در رخنمای (پروفایل) شخص محجور نگهداری نماید
۱ ـ ۱۱ ـ هدف از افتتاح حساب شامل یک یا چند مورد از موارد زیر
ـ پرداخت مخارج شخص محجور؛
ـ پس انداز یا سرمایه گذاری به نفع شخص محجور؛
ـ انجام عملیات بانکی متعلق به شخص محجور کـه به دلیل بروز شرایط خاص مانند تحقق وراثت شخص محجور، غیر قابل اجتناب باشد.
۲ ـ ۱۱ ـ تعداد حساب سپرده شخص محجور در سایر مؤسسات اعتباری
۳ ـ ۱۱ ـ پیش بینی مجموع مبالغ واریزی و برداشتی به از حساب سپرده شخص محجور نزد مؤسسه اعتباری در مقاطع زمانی، ماهانه سه ماهه و سالانه
۴ ـ ۱۱ ـ پیش بینی نحوه واریز وجوه به حساب سپرده شخص محجور نزد مؤسسه اعتباری؛ شامل یک یا چند مورد از موارد زیر:
ـ واریز نقدی
ـ واریز از طریق نقل و انتقالات الکترونیکی؛
ـ واریز از طریق واگذاری چک به حساب
۵ ـ ۱۱ ـ پیش بینی علت واریز وجوه به حساب سپرده شخص محجور نزد مؤسسه اعتباری؛ شامل یک یا چند مورد از موارد زیر
ـ واریزهای حاصل از انواع سرمایه گذاری با ذکر جزئیات؛
ـ واریزهای حاصل از انجام عملیات بانکی متعلق به شخص محجور کـه به دلیل بروز شرایط خاص مانند تحقق وراثت شخص محجور غیر قابل اجتناب باشد؛ با ذکر جزئیات؛
ـ واریزها برای تامین مخارج زندگی شخص محجور، با ذکر مشخصات شخص واریز کننده واریز کنندگان؛
ـ سایر انواع واریزها با ذکر توضیحات تکمیلی
۶ ـ ۱۱ ـ پیش بینی مجموع مخارج ماهانه شخص محجور.
ماده ۱۲ ـ اصلاح 1403/06/26 ـ مؤسسه اعتباری موظف است، استانه مجاز مجموع مبالغ برداشت حضوری از کلیه حسابهای سپرده متعلق به شخص محجور را به روزانه مبلغ ک میلیارد ریال و ماهانه مبلغ 10 میلیارد ریال محدود نماید.
تبصره ۱ ـ مؤسسه اعتباری مجاز است در صورت درخواست دارنده حق برداشت از حساب سپرده شخص محجور مبنی بر ضرورت برداشت حضوری وجه بیش از استانه های مجاز تعیین شده در این ماده برداشت وجه را منوط به طی اقدامات زیر نماید
ـ تکمیل قسمت (فیلد) بابت در فرم های مربوط
ـ ارائه اسناد مثبته دال بر ارتباط وجوه مورد تقاضا برای برداشت، با منافع شخص محجور.
تبصره ۲ ـ برداشت از حساب سپرده شخص محجور به منظور انتقال به حساب سپرده یا سپرده های دیگر شخص محجور در همان مؤسسه اعتباری یا مؤسسه اعتباری، دیگر مشمول این ماده نمی گردد.
تبصره ۳ ـ مؤسسه اعتباری باید نظامات کنترل داخلی را به نحوی طراحی نماید کـه از حسن اجرای این ماده به صورت سیستمی اطمینان حاصل شود.
ماده ۱۳ ـ اختصاص هر گونه ابزار پرداخت به حساب سپرده اشخاص بالاتر از (۱۲) سال تمام تا (۱۸) سال تمام با رعایت مقررات مربوط مجاز است استانه مجاز مجموع مبالغ برداشت از طریق درگاه های پرداخت غیر حضوری از کلیه حساب های سپرده متعلق به این اشخاص روزانه مبلغ یکصد و پنجاه میلیون ریال و ماهانه مبلغ پانصد میلیون ریال می باشد.
تبصره ـ حداکثر تراکنش خرید روزانه از هر کارت متعلق به اشخاص بالاتر از (۱۲) سال تمام تا (۱۸) سال تمام مبلغ یکصد و پنجاه میلیون ریال و مجموع تراکنش های انجام شده خرید با کل کارت ها در شبکه بانکی برای اشخاص مذکور روزانه پانصد میلیون ریال می باشد.
در هر حال مجموع تراکنش های خرید با کارت های اختصاص یافته به حساب های سپرده اشخاص بالاتر از (۱۲) سال تمام تا (۱۸) سال تمام در هر ماه نباید از یک میلیارد ریال فراتر رود.
ماده ۱۴ ـ اختصاص ابزار پرداخت به حساب سپرده اشخاص بالاتر از (۷) سال تمام تا (۱۲) سال تمام فقط در قالب اعطای کارت پرداخت فیزیکی مجاز است. حداکثر تراکنش خرید روزانه از هر کارت متعلق به اشخاص بالاتر از (۷) سال تمام تا (۱۲) سال، تمام مبلغ یکصد میلیون ریال و مجموع تراکنش های انجام شده خرید با کل کارت ها در شبکه بانکی برای اشخاص مذکور روزانه سیصد میلیون ریال تعیین می گردد. در هر حال مجموع تراکنش های خرید با کارتهای اختصاص یافته به حساب های سپرده اشخاص بالاتر از (۷) سال تمام تا (۱۲) سال تمام در هر ماه نباید از پانصد میلیون ریال فراتر رود.
ماده ۱۵ ـ اختصاص هر گونه ابزار پرداخت به حساب های سپرده اشخاص کمتر از (۷) سال تمام ممنوع است.
تبصره ـ ارائه کارت بانکی پرداخت به حسابهای سپرده اشخاص کمتر از (۷) سال تمام تحت پوشش نهادهای حمایتی حاکمیتی از قبیل کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کشور منوط به ارائه و به روز رسانی اطلاعات این اشخاص در سامانه نهاب بانک مرکزی امکان پذیر است (الحاق شده بر اساس مصوبه جلسه مورخ ۱۳۰۱/۱۱/۱۸ هیات عامل بانک مرکزی)
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مبارزه با پولشویی
موضوعات بانکی در آراء وحدت رویه قضایی
موضوعات پولی و بانکی در آراء دیوان عدالت اداری
ماده ۱۶ ـ الحاق 1401/11/18 و 1403/06/26 ـ اختصاص هرگونه ابزار پرداخت به حساب سپرده اشخاص کمتر از هفت سال تمام ممنوع است.
تبصره ـ ارائه کارت پرداخت به حسابهای سپرده اشخاص کمتر از 7 سال تمام تحت پوشش نهاد های حمایتی از قبیل کمیته امداد امام خمینی و سازمان بهزیستی کشور منوط به ارائه و بروز رسانی اطلاعات این اشخاص در سامانه نهاب بانک مرکزی امکان پذیر است. آستانه تراکنش های خرید کارت پرداخت صادره موضوع این تبصره مشابه آستانه های تعیین شده در ماده 14 این دستورالعمل می باشد.
ماده ۱۷ ـ بانک مرکزی بر مبنای شناسه صنفی هر ابزار پذیرش فهرست اصنافی کـه امکان پذیرش ابزار پرداخت اشخاص محجور توسط آنها مجاز نمی باشد را به شرکت های خدمات پرداخت و مؤسسات اعتباری برای اعمال محدودیت های مقتضی و اطلاع رسانی به دارندگان ابزارهای پذیرش و مشتریان اعلام می نماید.
تبصره ـ مصادیق اصناف موضوع این ماده در کمیسیون مقررات و نظارت مؤسسات اعتباری بانک مرکزی تعیین و اعلام خواهد شد.
ماده ۱۸ ـ به منظور اعمال کنترل نماینده قانونی بر تراکنش های غیر حضوری شخص کمتر از (۱۸) سال تمام مؤسسه اعتباری مجاز است بنا به درخواست نماینده قانونی شخص مزبور و با رعایت استانه های مقرر نسبت به تعیین سقف قابل انعطاف برای مبلغ و تعداد تراکنش های پرداخت قابل انجام از طریق ابزار پرداخت در بازه زمانی مشخص اقدام نماید.
ماده ۱۹ ـ ارائه خدمات زیر به اشخاص محجور مجاز نمی باشد ارائه سایر خدمات بانکی به اشخاص محجور، منوط به رعایت مقررات مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم و پذیرش ریسک های مترتبه بلامانع است.
ـ اعطای هرگونه ابزار پذیرش؛
ـ اعطای انواع تسهیلات و قبول انواع تعهدات با موضوعات تجاری؛
ـ اجاره صندوق امانات
ـ خرید و فروش ارز اعم از نقدی و حواله ای
تبصره ـ اجاره صندوق امانات به مجانین و اشخاص غیر رشید بالاتر از (۱۸) سال تمام بلامانع است.
فصل سوم ـ سایر
ماده ۲۰ ـ مؤسسه اعتباری موظف است با لحاظ داشت اطلاعات موضوع ماده (۱۱) این دستورالعمل، سامانه شناسایی معاملات و عملیات مشکوک به پولشویی خود را به نحوی طراحی نماید کـه هرگونه به کارگیری یا استفاده از خدمات ارائه شده به اشخاص محجور توسط غیر اعم از نماینده، قانونی، به طرق مقتضی قابل شناسایی باشد.
ماده ۲۱ ـ مؤسسه اعتباری موظف است پیش از ارائه هر گونه محصول خدمت و روش ارائه (کانال) جدید و ویژه مرتبط با اشخاص محجور از جمله تخصیص کارت های پرداخت خانواده دانش آموزی و موارد مشابه از رعایت ضوابط این دستورالعمل اطمینان حاصل نماید.
ماده ۲۲ ـ مؤسسه اعتباری موظف است رویه هایی را اتخاذ کند کـه پس از رفع حجر، بلافاصله نسبت به خلع سمت نماینده قانونی اقدام نموده و زمینه را برای بهره برداری مستقیم مشتری از خدمات بانکی فراهم نماید. سلب حق برداشت از مادر موضوع تبصره ۱ ماده (۶، صرفاً باید پس از رسیدن مشتری به سن (۱۸) سال تمام صورت پذیرد.
ماده ۲۳ ـ اصلاح 1403/06/26 ـ نحوه و حدود ارائه خدمات بانکی به اشخاص محجور خارجی در مؤسسه اعتباری، در چارچوب ضوابط ناظر بر نحوه ارائه خدمات به اشخاص خارجی امکان پذیر است.
ماده ۲۴ ـ اصلاح 1403/06/26 ـ این دستورالعمل از تاریخ ابلاغ لازم الاجرا می باشد. مؤسسه اعتباری موظف است تمامی نرم افزارها و سیستم های اطلاعاتی خود را به نحوی ساماندهی نماید که تکالیف مندرج در این دستورالعمل، از جمله ممنوعیت ها و محدودیت های مربوط به اشخاص محجور، به صورت سامانه ای پیاده سازی گردند.
ماده ۲۵ ـ در مورد مشتریان فعلی مؤسسات اعتباری کـه در شمول اشخاص مشمول این دستورالعمل قرار می گیرند با اطلاع رسانی مقتضی به آنها از طریق مؤسسات اعتباری و با لحاظ فرصت سه ماهه و به طرقی از جمله مسدود نمودن حساب های مازاد و غیر فعال کردن ابزارهای پرداخت نسبت به تطبیق نحوه ارائه خدمات بانکی به آنها با مفاد این دستورالعمل اقدام خواهد شد.
ماده ۲۶ ـ بانک مرکزی مجاز است حدود مذکور در این دستورالعمل را در مقاطع زمانی مشخص براساس رشد شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی متناسباً بروز رسانی نماید.
ماده ۲۷ ـ اصلاح 1403/06/26 ـ تخطی از احکام این دستورالعمل موجب اعمال مجازات های مقرر در قانون بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و یا مجازات های مندرج در سایر قوانین و مقررات مربوط می گردد.
ماده ۲۸ ـ بانک مرکزی پس از گذشت یکسال از اجرای این دستورالعمل و دریافت بازخوردها و بررسی آثار اجرای آن متناسباً نسبت به اعمال اصلاحات لازم در دستورالعمل اقدام می نماید.
دستورالعمل اجرایی تعیین حدود ارائه خدمات بانکی به اشخاص محجور در مؤسسات اعتباری کـه در (۲۸) ماده و (۱۰) تبصره در چهل و دومین جلسه مورخ ۱٤۰۰/۰۸/۲۲ هیات عامل بانک مرکزی به تصویب رسیده بود مجدداً در شصت و دومین جلسه مورخ ۱٤۰۱/۱۱/۱۸ هیات عامل بانک مرکزی با الحاق یک تبصره به ماده (۱۵)، در (۲۸) ماده و (۱۱) تبصره اصلاح شد و به تصویب رسید.