آیین نامه ماده 299 قانون امور حسبی 1319، مصوب 1322/03/18
آیین نامه ماده 299 قانون امور حسبی 1319، با موضوع صدور سند مالکیت غیر منقول بنام مورث مصوب 1322/03/18 وزارت دادگستری
شناسنامه آیین نامه ماده 299 قانون امور حسبی 1319:
شماره روزنامه رسمی: 4297
تاریخ روزنامه رسمی: 1322/03/18
مرجع تصویب: وزارت دادگستری
بیشتر بخوانید:
مقررات امور حسبی و احوال شخصیه
امور حسبی در آراء وحدت رویه قضایی
مجموعه موضوعی آرای دیوان عدالت اداری
مقررات مرجع:
ماده ۲۹۹ قانون امور حسبی مصوب 1319/04/02: ترتیب صدور سند مالکیت بنام ورثه یا موصی له نسبت بـه اموال غیر منقول کـه بنام مورث ثبت شده است در آیین نامه وزارت دادگستری معین می شود.
متن آیین نامه ماده 299 قانون امور حسبی 1319:
وزارت دادگستری نظر بـه ماده 299 قانون امور حسبی مقرر می دارد:
1 ـ در موقعی کـه از طرف ورثه یا موصی له یا وصی بر اموال درخواست شود ملکی کـه در دفتر املاک بنام مورث ثبت شده است بنام ورثه یا موصی له یا بعنوان وصیت ثبت گردد بـه ترتیبی کـه در مواد بعد مذکور است رفتار خواهد شد.
2 ـ هر گاه در ورقه انحصار وراثت کـه بـه اداره ثبت اسناد و املاک داده می شود عده ورثه و سهام هر یک از آنها معین شده و وصیت نامه نیز کـه مطابق قانون امور حسبی بتوان بـه آن ترتیب اثر داد بـه اداره ثبت تسلیم نشده و قبلا هم وصیتی ثبت نشده باشد. حصه هر یک از ورثه از ملک بـه طریقی کـه در تصدیق انحصار وارثت معین شده یا بین ورثه مذکور در تصدیق انحصار وراثت توافق حاصل شده باشد ثبت می شود.
3 ـ اگر کسی بـه عنوان ادعای وراثت یا بـه عنوان اعتراض بر تصدیق انحصار وراثت در دادگاه اقامه دعوی کرده باشد باید قبل از آنکه ملک بنام ورثه ثبت شود تصدیقی از دادگاه حاکی از اقامه دعوی گرفته بـه اداره ثبت تسلیم نماید. در این صورت ثبت ملک بنام ورثه تا معلوم شدن نتیجه نهایی ادعا توقیف خواهد شد.
4 ـ موقعی کـه دادستان بر طبق ماده 367 قانون امور حسبی بر تصدیق انحصار وراثت اعتراض میکند در صورتی کـه در جزء ترکه ملک غیر منقول ثبت شده باشد باید در همان موقع بـه اداره ثبت کتبا اطلاع دهد در این صورت ثبت ملک موقوف بـه معلوم شدن نتیجه اعتراض خواهد شد.
5 ـ در صورتی کـه نسبت بـه ملک غیر منقول ثبت شد وصیتی شده باشد کـه مورد اتفاق تمام ورثه و اشخاص ذی نفع باشد مورد وصیت بنام موصی له یا مصرفی کـه برای آن وصیت شده ثبت می شود و بقیه ملک (اگر بقیه باشد) بـه نام ورثه ثبت می گردد.
6 ـ هر گاه وصیت نامه ای کـه بـه موجب قانون قابل ترتیب اثر است بین ورثه و اشخاص ذی نفع مورد اختلاف واقع شود ثبت ملک نسبت بـه آنچه مورد گفتگو است موقوف بـه رفع اختلاف در دادگاه بـه موجب حکم نهایی خواهد بود.
7 ـ اگر قسمتی از ملک مورد اختلاف واقع شده و قسمت دیگر مورد اختلاف نباشد و نتیجه گفتگو در مورد اختلاف تاثیری در این قسمت نداشته باشد ممکن است ملک نسبت بـه آنچه مورد اختلاف نیست ثبت و نسبت بـه آنچه مورد اختلاف است موقوف بـه حل اختلاف گردد.
8 ـ هر گاه توافق و اختلاف ورثه نسبت بـه وصیت نامه ای کـه بـه موجب قانون قابل ترتیب اثر است معلوم نباشد اداره ثبت بـه هزینه شخص ذی نفع آگهی می نماید و در آگهی باید مفاد وصیت نامه و این کـه از طرف کی و در چه تاریخ ابراز شده قید و تذکر داده شود چنانچه کسی اعتراضی نسبت بـه وصیت نامه دارد در ظرف سه ماه از تاریخ انتشار آخرین آگهی اعتراض خود را بـه اداره ثبتی کـه آگهی را منتشر نموده تسلیم نماید و در صورت انقضا مدت مذکور و نرسیدن اعتراض ملک مورد وصیت بنام موصی له یا مصرفی کـه برای آن وصیت شده است در دفتر املاک ثبت خواهد شد. آگهی مذکور سه مرتبه هر ماه یک مرتبه در روزنامه کثیرالانتشار محل منتشر شده و در صورت نبودن روزنامه در محل در یکی از روزنامه های کثیرالانتشار تهران منتشر خواهد گردید.
9 ـ در مورد متوفای بلاوارث اگر در ظرف ده سال مقرر در قانون امور حسبی وصیت نامه ای ابراز شود کـه قابل ترتیب اثر بوده و برای تحریر ترکه آگهی نشده باشد مفاد وصیت نامه بـه ترتیب مذکور در ماده فوق و با قید اینکه متوفی بلاوارث معرفی شده است آگهی می گردد و در صورتی کـه در مدت سه ماه از تاریخ انتشار آخرین آگهی اعتراضی نرسیده مورد وصیت بنام موصی له یا مصرفی کـه برای آن وصیت شده است ثبت و باقی ملک پس از ده سال اگر وارثی پیدا نشد بنام دولت ثبت خواهد شد.
10 ـ اگر از طرف ورثه با اشخاص دیگر ذی نفع وصیت نامه ای ابراز شود کـه موصی از وصیت اول خود رجوع کرده و آن وصیت نامه مورد تصدیق تمام ورثه و اشخاص ذی نفع واقع شود ملک مطابق وصیت نامه ثانی ثبت خواهد شد و اگر مورد اختلاف واقع شود یا توافق و اختلاف ورثه معلوم نباشد در صورتی کـه وصیت نامه مطابق قانون قابل ترتیب اثر باشد بر طبق ماده 6 و7 و 8 عمل خواهد شد.
11 ـ در صورتی کـه در دادگاه بخش در موعد مقرر در ماده 294 قانون امور حسبی وصیت نامه ابراز شد کـه قابل ترتیب اثر باشد دادگاه در تصدیق انحصار وراثت مفاد وصیت نامه و اینکه در موقع ابراز شده و قابل ترتیب اثر است درج خواهد کرد و اگر تصدیق انحصار وراثت صادر شده و این مطلب بـه جهتی در آن درج نشده باشد اشخاص ذینفع باید تصدیقی مبنی بر ابراز وصیت نامه در موعد مقرر و قابل ترتیب اثر بودن آن از دادگاه گرفته بـه ضمیمه سواد وصیت نامه بـه اداره ثبت اسناد تسلیم نمایند.
12 ـ اگر ترکه متوفی بوسیله دادگاه تقسیم شده و حکم نهایی دادگاه در این خصوص بـه اداره ثبت داده شود و یا اینکه ورثه موصی له و وصی (در صورتی کـه وصیتی شده باشد) ترکه را تقسیم کرده باشند ملک مطابق تقسیمی کـه شده است ثبت میشود و در صورت اخیر اگر اختلافی مابین ورثه و موصی له یا وصی در تقسیم باشد ثبت ملک موقوف بـه رفع اختلاف در دادگاه خواهد بود.
13 ـ در صورتی کـه وصیت بطور کلی باشد «مثل ثلث اموال» ورثه می توانند ملک معین را ثلث قرارداده و باقی املاک را بنام خود ثبت کنند یا ثلث را از اموال دیگر معین کرده و تمام ملک ثبت شده را بنام خود ثبت کنند مگر اینکه در وصیت نامه ترتیب دیگری مقرر شده باشد.
14 ـ منسوخ بـه واسطه شماره 201 مورخ 1396/03/09 هیات عمومی دیوان عدالت اداری ـ پس از ثبت ملک در دفتر املاک بنام ورثه یا موصی له ادعای وصیت یا هر ادعای دیگری کـه مخالف با ثبت ملک باشد مسموع نخواهد شد و هیچ وصیت نامه اعم از رسمی و سری و غیر اینها پذیرفته نخواهد شد.
وزیر دادگستری - علی اصغر حکمت
بیشتر بخوانید:
مقررات امور حسبی و احوال شخصیه