آیین نامه تبصره 2 ماده 169 قانون مالیاتهای مستقیم 1366، مصوب 1396/04/18

مجموعه مقررات مرتبط با آئین نامه تبصره 2 ماده 169 قانون مالیاتهای مستقیم (مقررات مالیاتی)

مقررات مرجع:

تبصره 2 ماده 169 قانون مالیاتهای مستقیم ـ الحاق 1394/04/31 و منسوخ 1398/07/21 ـ مؤدیان مالیاتی موضوع این ماده موظفند از سامانه صندوق فروش "صندوق ماشینی (مکانیزه) فروش» و تجهیزات مشابه استفاده کنند. معادل هزینه های انجام شده بابت خرید، نصب و راه اندازی تجهیزات فوق اعم از نرم افزاری و سخت افزاری از مالیات قطعی شده مؤدیان مزبور در اولین سال استفاده و یا سالهای بعد آن قابل کسر است.

سازمان امور مالیاتی موظف است بـه تدریج و بر اساس اولویت، اشخاص مشمول حکم این تبصره را تعیین کند و تا شهریور ماه هر سال از طریق درج در یکی از روزنامه های کثیرالانتشار و روزنامه رسمی کشور اعلام و از ابتدای فروردین ماه سال بعد از آن اعمال نماید.

معادل ده درصد (10%) از مالیات ابرازی عملکرد مؤدیانی کـه توسط سازمان امور مالیاتی ملزم بـه استفاده از سامانه صندوق فروش و تجهیزات مشابه شده اند مشروط بـه رعایت آیین نامه اجرایی مربوط، برای مدت دو سال اول بخشوده می شود. عدم اجرای حکم این تبصره موجب تعلق جریمه ای بـه میزان دو درصد (2%) فروش می باشد.

نحوه استفاده از صندوق و چگونگی ارائه اطلاعات بـه موجب آیین نامه اجرایی است کـه حداکثر ظرف مدت شش ماه از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون توسط سازمان امور مالیاتی کشور و با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت و اتاق اصناف ایران تهیه می شود و بـه تصویب هیأت وزیران می رسد

متن آیین نامه تبصره 2 ماده 169 قانون مالیاتهای مستقیم 1366:

هیات وزیران در جلسه 1396/04/18 بـه پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور و با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت و اتاق اصناف ایران و بـه استناد تبصره (2) ماده (169) اصلاحی قانون مالیات های مستقیم مصوب 1394 آیین نامه اجرایی تبصره یادشده را بـه شرح زیر تصویب کرد:

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با آئین نامه تبصره 2 ماده 169 قانون مالیاتهای مستقیم (مقررات مالیاتی)

ماده 1 ـ در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط بـه کار می روند:

الف ـ قانون: قانون مالیات های مستقیم مصوب 1366 و اصلاحیه های بعدی آن.

ب ـ سازمان: سازمان امور مالیاتی کشور.

پ ـ اتاق: اتاق اصناف ایران.

ت ـ سامانه صندوق فروش: سامانه ای اعم از صندوق فروش یا رایانه یا پایانه پرداخت متصل بـه شبکه پرداخت بانکی یا نرم افزار کاربردی کـه بـه اختصار " تجهیزات مشابه " نامیده می شوند، شامل سخت افزار و نرم افزار با امکان اتصال بـه سامانه سازمان کـه حداقل قابلیت لازم برای ثبت اطلاعات فروش کالا و خدمات واحد کسب و کار را دارد.

این سامانه بر اساس استانداردهای نرم افزاری و سخت افزاری کـه توسط سازمان و با همکاری وزارتخانه های ارتباطات و فناوری اطلاعات و صنعت، معدن و تجارت تعیین می شود طراحی و مدیریت می گردد. این استانداردها شامل ضمیمه هایی است کـه پیاده سازی اطلاعات را در محیط های سیستم عامل های مختلف فراهم می نماید.

ث ـ شماره شناسه: شماره منحصر بـه فردی کـه توسط سازمان برای هر سامانه صندوق فروش اختصاص می یابد. در مواردی کـه حسب درخواست مؤدی، واحد کسب و کار با توجه بـه حجم فعالیت بـه بیش از یک سامانه صندوق فروش نیاز داشته باشد در صورت تایید سازمان برای هر سامانه مذکور شماره مجزا اختصاص می یابد.

ج ـ حافظه مالیاتی: حافظه الکترونیکی کـه برای ثبت مستمر اطلاعات سامانه صندوق فروش استفاده می گردد و حذف و تغییر اطلاعات در آن امکان پذیر نمی باشد. حافظه مالیاتی می تواند بـه شکل سخت افزار یا نرم افزار (سامانه ابری یا کارساز (سرور)) متصل بـه سامانه صندوق فروش استفاده شود.

چ ـ فایل الکترونیکی: قالب و اقلام اطلاعات الکترونیکی سامانه صندوق فروش کـه مشخصات آن بر اساس بسته های تبادل اطلاعات توسط سازمان طراحی، تعریف و اعلام می شود.

ح ـ اشخاص مشمول: اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل موضوع قانون کـه متناسب با حجم و نوع فعالیت، حسب اولویت بندی، تعیین و اعلام شده یا می شوند.

ماده 2 ـ منسوخ 1397/12/12 ـ مشخصات سخت افزاری و ویژگی های نرم افزاری سامانه صندوق فروش بـه شرح زیر تعیین می شود:

الف ـ مشخصات سخت افزاری سامانه صندوق فروش:

1 ـ مجهز بـه حافظه مالیاتی، صفحه نمایشگر کاربر و مشتری، صفحه کلید و فیش چاپگر.

2 ـ داشتن قابلیت اتصال بـه سایر تجهیزات جانبی مانند بارکدخوان و چاپگر معمولی.

3 ـ داشتن قابلیت نصب و اجرای نرم افزارهای موضوع این آیین نامه.

4 ـ سازگاری با استانداردهای موضوع بند (ت) ماده (1) این آیین نامه.

5 ـ داشتن امکانات استفاده در سیستم های شبکه ای بـه عنوان یک ایستگاه کاری.

6 ـ داشتن قابلیت اتصال بـه درگاه های الکترونیکی بانکی بـه منظور فروش با استفاده از کارت های الکترونیکی بانکی.

7 ـ داشتن قابلیت اتصال از طریق درگاه های ارتباطی با استانداردهای الکترونیکی.

ب ـ نرم افزار سامانه صندوق فروش باید دارای ویژگی های زیر باشد:

1 ـ صدور صورت حساب مطابق مفاد ماده (12) این آیین نامه.

2 ـ ثبت و ذخیره اطلاعات صورت حساب خرید و فروش کالا/خدمت.

3 ـ محاسبه مالیات و عوارض طبق قوانین موضوعه.

4 ـ ثبت اطلاعات موضوع بند (ت) ماده (1) این آیین نامه بر روی حافظه مالیاتی.

5 ـ ارسال اخطار مناسب بـه کاربر در خصوص قطع حافظه مالیاتی.

6 ـ عدم صدور صورت حساب فروش در صورت قطع ارتباط سامانه صندوق فروش با حافظه مالیاتی.

7 ـ امکان تهیه گزارش های آنی و دوره ای در مقاطع مختلف زمانی کـه حداقل شامل اطلاعات فروش کالا و خدمت و میزان مالیات و عوارض دریافتی باشد.

ماده 3 ـ سازمان مکلف است با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت و اتاق بـه تدریج و بر اساس اولویت، اشخاص مشمول را تعیین و مراتب را حداکثر تا پایان شهریور ماه هر سال از طریق درج در یکی از روزنامه های کثیرالانتشار و روزنامه رسمی کشور اعلام نماید.

تبصره 1 ـ الحاق 1397/12/12 ـ در مواردی کـه صاحبان مشاغل موضوع این آیین نامه مشمول قانون نظام صنفی کشور مصوب 1382 و اصلاحات بعدی آن نیستند، سازمان مکلف است فراخوان آنها را با همکاری وزارتخانه ذی صلاح و حسب مورد تشکل حرفه ای ذی ربط اعلام کند.

تبصره 2 ـ الحاق 1397/12/12 ـ سازمان موظف است با توجه بـه فراخوان های مشمولین قبلی نصب و استفاده از سامانه صندوق فروش، ظرف یک ماه از تاریخ لازم الاجرا شدن این تصویب نامه، فهرست کامل مشمولین نصب و استفاده از سامانه صندوق فروش را بـه روش پیش بینی شده در قانون اعلام کند.

ماده 4 ـ اصلاح 1397/12/12 ـ اشخاص مشمول مکلفند پس از انتشار آگهی فراخوان، حداکثر تا پایان دی ماه همان سال نسبت بـه نصب سامانه صندوق فروش و ثبت درخواست تخصیص شماره شناسه در درگاه عملیات الکترونیکی سازمان با ذکر ویژگی و مشخصات سامانه صندوق فروش اقدام نمایند.

تبصره ـ الحاق 1397/12/12 ـ صاحبان مشاغلی کـه پس از انتشار آگهی فراخوان در هر سال، تأسیس یا ایجاد می شوند، مکلفند ظرف چهار ماه از شروع فعالیت، نسبت بـه نصب سامانه صندوق فروش و ثبت درخواست تخصیص شماره در درگاه عملیات الکترونیکی سازمان با ذکر ویژگی و مشخصات سامانه صندوق فروش اقدام کنند.

ماده 5 ـ سازمان مکلف است ظرف دو ماه پس از ثبت درخواست اشخاص مشمول و بررسی موضوع، در صورت تطابق مشخصات فنی سامانه صندوق فروش با ویژگی های اعلام شده نسبت بـه تخصیص شماره شناسه برای هر سامانه صندوق فروش اقدام نماید.

ماده 6 ـ اصلاح 1397/12/12 ـ اشخاص مشمول مکلفند از ابتدای اولین ماه بعد از تاریخ اخذ شماره شناسه موضوع ماده (5) این آیین نامه، نسبت بـه راه اندازی و بهره برداری از سامانه صندوق فروش و ثبت معاملات خود در آن و صدور صورت حساب فروش کالا و خدمات یا حسب مورد رسید خرید صادر شده از پایانه پرداخت متصل بـه شبکه پرداخت بانکی، اقدام کنند.

تبصره ـ الحاق 1397/12/12 ـ در مورد اشخاص مشمول کـه نرم افزار سامانه صندوق فروش آنها دارای قابلیت ثبت عملیات خرید و فروش (کالا و خدمات)، هزینه و نگهداری حساب موجودی کالا باشد، اطلاعات خروجی سامانه مزبور حسب مورد جایگزین دفاتر، اسناد و مدارک موضوع آیین نامه ماده (95) قانون خواهد بود.

ماده 7 ـ اصلاح 1397/12/12 ـ بـه منظور ایجاد تناظر بین معاملات ثبت شده در سامانه صندوق فروش و پرداخت های انجام شده در شبکه پرداخت بانکی، اشخاص مشمول مکلفند شماره حساب یا حساب های بانکی مورد استفاده برای فعالیت شغلی خود و شناسه یکتای پایانه پرداخت متصل بـه شبکه پرداخت بانکی مورد استفاده در واحد شغلی خود را از طریق درگاه عملیات الکترونیکی سازمان اعلام کنند.

تبصره ـ اصلاح 1397/12/12 ـ اشخاص مشمول مکلفند در موارد استفاده از حساب بانکی جدید یا پایانه پرداخت متصل بـه شبکه پرداخت بانکی جدید، مراتب استفاده را ظرف ده روز از طریق درگاه عملیات الکترونیکی سازمان اعلام نمایند.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با آئین نامه تبصره 2 ماده 169 قانون مالیاتهای مستقیم (مقررات مالیاتی)

ماده 8 ـ اشخاصی کـه از سامانه صندوق فروش استفاده می نمایند مکلفند در هنگام رسیدگی، حسب درخواست کتبی مأموران مالیاتی ذی ربط (با رعایت آیین نامه ماده (219) قانون)، ضمن ارایه دستورالعمل نحوه کار با سامانه یادشده، امکان دسترسی لازم بـه اطلاعات آن سامانه را فراهم نمایند.

ماده 9 ـ اصلاح 1397/12/12 ـ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلف است با همکاری سازمان ظرف یک سال از تاریخ لازم الاجرا شدن این تصویب نامه، پایانه های پرداخت اعم از پایانه های پرداخت کارتخوان و پایانه های پرداخت مجازی مانند درگاه پرداخت اینترنتی را ساماندهی کند و با ایجاد تناظر بین آنها با مجوز فعالیت و شماره اقتصادی بنگاه های اقتصادی، بـه هر یک از پایانه های پرداخت، شناسه یکتا اختصاص دهد. پس از گذشت زمان مذکور، ارایه خدمت بـه پایانه های پرداخت فاقد شماره یکتا متوقف خواهد شد.

تبصره ـ الحاق 1397/12/12 ـ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است اطلاعات مربوط بـه تراکنش های شبکه پرداخت بانکی (شاپرک) و شبکه شتاب را بـه ترتیبی کـه سازمان درخواست می کند، در اختیار آن قرار دهد.

ماده 10 ـ در مواردی کـه اشخاص مشمول بـه هر دلیل تصمیم بـه کاهش تعداد سامانه صندوق های فروش داشته باشند مکلفند درخواست خود را ظرف (10) روز از روز توقف بهره برداری از سامانه صندوق فروش از طریق ثبت در درگاه عملیات الکترونیکی سازمان بـه اداره امور مالیاتی مربوط اعلام نمایند.

ماده 11 ـ اصلاح 1397/12/12 ـ اشخاص مشمول مکلفند مراتب تعطیلی، توقف دایم یا موقت فعالیت بیش از یک ماه خود را حداکثر تا یک ماه از تاریخ تعطیلی یا توقف از طریق درگاه عملیات الکترونیکی سازمان یا بـه صورت مکتوب بـه سازمان اعلام یا مراتب را از طریق پست سفارشی بـه سازمان ارسال کنند.

تبصره 1 ـ اصلاح 1397/12/12 ـ در مواردی کـه توقف فعالیت واحد کسبی بـه حکم مراجع ذی صلاح قانونی باشد یا در موارد وقوع حوادث غیرمترقبه، اشخاص مشمول مکلفند ظرف سه ماه از توقف فعالیت واحد کسبی، مراتب را از طریق درگاه عملیات الکترونیکی سازمان یا بـه صورت مکتوب بـه سازمان اعلام یا مراتب را از طریق پست سفارشی بـه سازمان ارسال کنند.

تبصره 2 ـ اصلاح 1397/12/12 ـ اشخاص مشمولی کـه فعالیت شغلی آنها تغییر می کند، مکلفند ظرف دو هفته تغییرات انجام شده را از طریق درگاه عملیات الکترونیکی سازمان یا بـه صورت مکتوب بـه سازمان اعلام یا مراتب را از طریق پست سفارشی بـه سازمان ارسال کنند.

تبصره 3 ـ الحاق 1397/12/12 ـ اشخاص حقوقی مشمول و همچنین صاحبان مشاغل مشمول کـه از مصادیق تبصره های (1) و (3) ماده (3) آیین نامه اجرایی موضوع تبصره (3) ماده (169) اصلاحی قانون مالیات های مستقیم موضوع نامه شماره 200/3949/4678 مورخ 1395/03/18 وزارت امور اقتصادی و دارایی هستند، مکلفند تغییر نشانی محل فعالیت، افزودن محل جدید فعالیت یا کاهش محل فعالیت خود را حداکثر تا یک ماه پس از وقوع از طریق درگاه عملیات الکترونیکی سازمان یا بـه صورت مکتوب بـه سازمان اعلام یا مراتب را از طریق پست سفارشی بـه سازمان ارسال کنند.

ماده 12 ـ اصلاح 1397/12/12 ـ صورت حساب فروش و رسید خرید صادر شده از پایانه پرداخت متصل بـه شبکه پرداخت بانکی باید حداقل دارای اطلاعات زیر باشد:

الف ـ صورت حساب فروش:

1 ـ شماره مالیاتی.

2 ـ شماره اقتصادی فروشنده (کد/ شناسه ملی).

3 ـ اطلاعات هویتی فروشنده.

4 ـ نشانی و کد پستی فروشنده.

5 ـ تاریخ صدور صورت حساب.

6 ـ مشخصات کالا یا خدمت ارایه شده و مقدار و مبلغ آن.

7 ـ تخفیفات حسب مورد.

8 ـ میزان مالیات و عوارض ارزش افزوده هر قلم کالا یا خدمت حسب مورد.

9 ـ جمع مبلغ فروش یا ارایه خدمت و جمع مالیات و عوارض ارزش افزوده آن حسب مورد.

ب ـ رسید خرید صادر شده از پایانه پرداخت متصل بـه شبکه پرداخت بانکی:

1 ـ شماره مالیاتی.

2 ـ شماره اقتصادی فروشنده (کد/ شناسه ملی).

3 ـ اطلاعات هویتی فروشنده.

4 ـ نشانی و کد پستی فروشنده.

5 ـ تاریخ صدور رسید خرید.

6 ـ جمع مبلغ فروش کالا یا ارایه خدمت.

تبصره ـ در صورت درخواست خریدار بـه منظور بهره مندی از اعتبار مالیات ارزش افزوده پرداختی، فروشنده موظف است علاوه بر صدور صورت حساب موضوع این ماده نسبت بـه صدور صورت حسابی کـه علاوه بر اطلاعات مندرج در متن ماده، اطلاعات هویتی خریدار شامل نام، نام خانوادگی، نام شخص حقوقی، شماره اقتصادی، نشانی کامل و کدپستی خریدار می باشد اقدام نماید.

ماده 13 ـ اصلاح 1397/12/12 ـ سازمان موظف است ظرف (18) ماه از تاریخ لازم الاجرا شدن این تصویب نامه، شبکه صندوق فروش و کلیه سامانه های مرتبط با آن را بـه منظور واپایش (کنترل) و نظارت بر حسن استفاده از سامانه صندوق فروش، آماده بهره برداری کند.

ماده 14 ـ معادل ده درصد از مالیات ابرازی عملکرد اشخاص مشمول کـه توسط سازمان ملزم بـه استفاده از سامانه صندوق فروش شده اند مشروط بـه رعایت مفاد این آیین نامه برای مدت دو سال اول بخشوده خواهد شد.

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با آئین نامه تبصره 2 ماده 169 قانون مالیاتهای مستقیم (مقررات مالیاتی)

ماده 15 ـ اصلاح 1396/06/19 ـ عدم نصب یا عدم استفاده از سامانه صندوق فروش فروشگاهی یا عدم ثبت صورت حساب خرید و فروش، موجب تعلق جریمه ای معادل دو درصد فروش خواهد بود. مأخذ محاسبه جریمه، آن بخش از فروشی خواهد بود کـه عملیات آن در سامانه صندوق فروش ثبت نشده و یا اطلاعات آن در اختیار سازمان قرار نگرفته است.

تبصره ـ چنانچه مؤدی اقدامات لازم را بر اساس ماده (4) این آیین نامه انجام داده است اما بـه هر دلیلی شماره شناسه سامانه صندوق فروش توسط سازمان صادر نشده است تا (15) روز پس از أخذ شماره شناسه مشمول جریمه های مقرر در این ماده نخواهد شد.

ماده 16 ـ معادل هزینه های انجام شده بابت خرید، نصب و راه اندازی سامانه صندوق فروش برای اولین بار اعم از سخت افزار و نرم افزار متناسب با نیاز واحد شغلی کـه بـه تشخیص سازمان خریداری می شود با ارایه اسناد و مدارک مثبته از مالیات بر درآمد (عملکرد) قطعی شده اشخاص مشمول در اولین سال استفاده و یا سال های بعد با رعایت مفاد این آیین نامه قابل کسر خواهد بود.

ماده 17 ـ اصلاح 1397/12/12 ـ سازمان جهت استقرار شبکه صندوق فروش و اجرای این آیین نامه از قبیل ایجاد زیرساخت های ارتباطی و ارایه گزارش از کیفیت انجام تکالیف اشخاص مشمول و ارسال صحیح اطلاعات صورت حساب ها، می تواند در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط از خدمات شرکت های ارایه کننده خدمات مالیاتی استفاده کند.

ماده 18 ـ اصلاح 1397/12/12 ـ سازمان جهت امور ممیزی اجزای شبکه صندوق فروش و بازرسی آنها، می تواند از خدمات اشخاص ذی صلاح در چهارچوب قوانین و مقررات استفاده کند.

ماده 19 ـ این آیین نامه از تاریخ 1396/01/01 لازم الاجرا است.

اسحاق جهانگیری - معاون اول رییس جمهور

بیشتر بخوانید: