آیین نامه قانون بیمه بیکاری 1366 مصوب 1366/07/28
آیین نامه قانون بیمه بیکاری 1366 به استناد ماده 15 قانون بیمه بیکاری 1366 مشتمل بر 26 ماده مصوب 1366/07/28 هیات وزیران
شناسنامه آیین نامه قانون بیمه بیکاری:
شماره ابلاغ: 77356/ت622
تاریخ ابلاغ: 1366/08/09
مرجع تصویب: هیات وزیران
تاریخ تصویب: 1366/07/28
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با آیین نامه قانون بیمه بیکاری 1366 (مقررات بیمه بیکاری)
تامین اجتماعی در نظریات مشورتی
موضوعات بیمه در آراء وحدت رویه قضایی
موضوعات بیمه در آراء دیوان عدالت اداری
متن آیین نامه قانون بیمه بیکاری 1366:
هیات وزیران در جلسه مورخ 1366/07/28 بنا به درخواست مشترک وزارت کار و امور اجتماعی و سازمان تامین اجتماعی و به استناد ماده 15 قانون بیمه بیکاری مصوب 1366/03/24 مجلس شورای اسلامی، آیین نامه اجرایی قانون بیمه بیکاری را بشرح زیر تصویب نمودند:
ماده 1 ـ کلیه کارفرمایان، کارگاه ها، مؤسسات تولیدی، خدماتی، صنعتی و کشاورزی که دارای کارکنان مشمول قانون تامین اجتماعی میباشند و به هر نحو از امکانات دولتی مانند ارز، انرژی، مواد اولیه و اعتبارات بانکی استفاده می نمایند، در قبال کارکنان مزبور موظف به اجرای این آیین نامه می باشند.
ماده 2 ـ هر گونه تغییر و تبدیل و بازسازی خط تولید و جابجایی ماشین الات که به منظور کاهش وابستگی و بهینه کردن تولید در اجرای سیاستهای اقتصادی دولت صورت گیرد تغییر ساختار اقتصادی تلقی میگردد.
تبصره ـ الحاق 1368/04/10 ـ آن دسته از واحدهای تولیدی و صنعتی مشمول قانون بیمه بیکاری که به دلیل عدم تخصیص سهمیه ارزی کافی و کمبود مواد اولیه، ارزش تولیداتشان در سال 1366 و بعد از آن کمتر از 50% میزان سال 1364 می باشد و کارگاه با بیکاری موقت و کاهش شدید ساعت کار مواجه شده باشد. در صورت اعلام نیاز و درخواست، با تائید و موافقت وزارت کار و امور اجتماعی میتوانند برای ایام بیکاری به تعداد کارگران بیکار شده از صندوق بیمه بیکاری مستمری بیمه بیکاری دریافت نمایند.
ماده 3 ـ شمول تدریحی مقررات قانون بیمه بیکاری نسبت به کارگران موضوع تبصره 2 ماده 2 قانون مذکور بر طبق پیشنهاد وزارت کار و امور اجتماعی و سازمان تامین اجتماعی مشترکاً یا منفرداً و تصویب هیات وزیران خواهد بود.
تبصره ـ تشخیص کارگران فصلی اعم از مشمولین قانون کار و قانون کار کشاورزی در مواقع بروز اختلاف بین سازمان تامین اجتماعی و کارفرما به عهده وزارت کار و امور اجتماعی می باشد.
ماده 4 ـ در صورت بروز اختلاف بین سازمان تامین اجتماعی و کارفرما در خصوص شمول یا عدم شمول قانون بیمه بیکاری نسبت به کارکنان صنایع، کارخانجات و کارگاههای موضوع تبصره 2 ماده 2 قانون بیمه بیکاری، نظر وزارت کار و امور اجتماعی لازم الرعایه خواهد بود.
ماده 5 ـ کلیه کارفرمایانی که درصدد تغییر ساختار اقتصادی واحد خود میباشند بایستی طرح کامل زمان بندی شده خود را به همراه فهرست مشخصات کارکنانی که موقتاً بیکار می شوند با ذکر مدت بیکاری به دبیرخانه شورای عالی کار (وزارت کار و امور اجتماعی) ارائه نمایند شورای عالی کار حداکثر ظرف مدت 3 ماه از تاریخ دریافت طرح کامل ساختار اقتصادی واحد مربوط نظر خود را نسبت به کارکنان فوق و مدت بیکاری اعلام خواهد شد.
ماده 6 ـ واحدهای مشمول مکلفند کمیته ای مرکب از نمایندگان کارفرما و شورای اسلامی کار طبق دستورالعمل وزارت کار و امور اجتماعی تشکیل دهند. این کمیته علل بیکاری کارگران را مورد بررسی قرار داده و نظریه خود را مبنی بر بیکاری بدون میل و اراده و استحقاق برخورداری از مزایای بیمه بیکاری به واحد کار و امور اجتماعی محل اعلام خواهد داشت.
تبصره 1 ـ در صورت فقدان شورای اسلامی کار و یا انجمن صنفی و یا عدم توافق در انتخاب نماینده قانون کارگران در شورای کارگاه و یا نماینده منتخب کارگران واحد کار و امور اجتماعی محل اظهارنظر خواهد نمود.
تبصره 2 ـ در موارد اختلاف بین کارفرما و شورای اسلامی کار در خصوص معرفی فرد بیکار، طرفین موظفند دلائل خود را ظرف مدت یکهفته جهت بررسی و اظهارنظر به وزارت کار و امور اجتماعی ارائه نمایند.
تبصره 3 ـ انجمن صنفی موضوع تبصره 2 ماده 4 قانون بیمه بیکاری، به تشکل کارگری اطلاق میشود که بمنظور حفظ و حمایت حقوق و منافع صنفی کارگران عضو ایجاد میشود.
ماده 7 ـ کارفرمایان مکلفند نسبت به پرداخت حق بیمه بیکاری مشمولین قانون بیکاری به ترتیب مذکور در ماده 39 قانون تامین اجتماعی همراه با حق بیمه تعیین شده در قانون اخیرالذکر سازمان تامین اجتماعی از تاریخ 1366/05/06 اقدام نمایند.
تبصره ـ کلیه کارفرمایانی که موضوع این آیین نامه، مکلفند نسبت به پرداخت حق بیمه بیکاری به همان میزان حقوق و مزایا مشمول کسر حق بیمه موضوع قانون تامین اجتماعی اقدام نمایند.
ماده 8 ـ در مورد بیمه شدگانی که از تاریخ 1366/03/25 بیکار و سابقه پرداخت حق بیمه بیکاری آنان کمتر از شش ماه میباشد کسری مدت پرداخت حق بیمه بیکاری تا شش ماه بر اساس آخرین حقوق و مزایای مبنای کسر حق بیمه توسط کارفرما بطور یک جا به سازمان تامین اجتماعی پرداخت می شود.
ماده 9 ـ واحدهای کار و امور اجتماعی موظفند حداکثر ظرف مدت 10 روز پس از اطلاع از بیکاری کارگر با رعایت مقررات بند ب ماده 6 قانون بیمه بیکاری، نسبت به بیکاری غیر ارادی اظهار نظر وی را به سازمان تامین اجتماعی معرفی خواهند نمود. شعبات سازمان تامین اجتماعی موظفند حداکثر 10 روز پس از معرفی فرد بیکار از طرف واحد کار و امور اجتماعی در صورت احراز شرایط مندرج در ماده 6 قانون بیمه بیکاری نسبت به برقراری مقرری ایام بیکاری اقدام نمایند.
ماده 10 ـ آن دسته از بیمه شدگانی که از سال 1365 تا تاریخ 1366/03/24 مشخصاً برخلاف میل و اراده خود بیکار شده و در دوره مذکور مدتی نزد سازمان تامین اجتماعی بیمه بوده اند و در واحدهای کار و امور اجتماعی طرح شکایت نموده باشند، بدون توجه به سابقه پرداخت حق بیمه از مقررات ایام بیکاری برخوردار خواهند شد مشروط بر اینکه در تاریخ تقاضا نیز بیکار باشند.
ماده 11 ـ وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی مکلف است خدمات درمانی موضوع تبصره 2 ماده 7 قانون بیمه بیکاری را در طول مدت دریافت مقرری ایام بیکاری بطور رایگان به بیمه شده بیکار و افراد تحت تکفل وی ارائه نماید.
ماده 12 ـ مبنای محاسبه برای حمایتهای موضوع قانون تامین اجتماعی در زمان دریافت مقرری ایام بیکاری همام مبنای محاسبه زمان اشتغال بیمه شدگان بیکار خواهد بود.
ماده 13 ـ مجموع مدت پرداخت مقرری ایام بیکاری در طول اجرای آزمایش قانون بیمه بیکاری از دو سال برای بیمه شده متاهل یا متکفل و یکسال برای بیمه شده مجرد تجاوز نخواهد کرد.
تبصره 1 ـ در مورد بیمه شدگان بیکار مجردی که در حین دریافت مقرری ایام بیکاری ازوداج نمایند مدت مذکور در این ماده مجموعاً به 2 سال افزایش و میزان مقرری ایام بیکاری با توجه به بند ب ماده 7 قانون بیمه بیکاری از تاریخ ازدواج مجدداً محاسبه و برقرار خواهد گردید.
تبصره 2 ـ در صورتی که در طول مدت دریافت مقرری ایام بیکاری در تعداد افراد تحت تکفل بیمه شده تغییراتی حاصل شود میزان مقرری وی طبق مقررات بند ب ماده 7 قانون بیمه بیکاری محاسبه و پرداخت خواهد شد. بیمه شده مکلف است تغییرات حاصله در تعداد افراد تحت تکفل خود را به شعبه پرداخت کننده مقرری ایام بیکاری کتباً اطلاع دهد و مراتب در شناسنامه کار بیمه شده ثبت گردد.
ماده 14 ـ بیکارانی که در زمان دریافت مقرری ایام بیکاری به شغل یا مشاغلی گمارده شده اند که میزان حقوق و مزایای آن کمتر از مقرری ایام بیکاری باشد مابه التفاوت حقوق و مزایای دریافتی بیمه شده و مقرری ایام بیکاری توسط سازمان تامین اجتماعی پرداخت خواهد شد مشروط بر آنکه مراتب به تایید وزارت کار و امور اجتماعی برسد. در اینگونه موارد، اشتغال بکار بیمه شده توسط وزارت کار و امور اجتماعی به اطلاع سازمان تامین اجتماعی خواهد رسید.
تبصره 1 ـ مابه التفاوت حقوق و مزایای دریافتی در زمان اشتغال مجدد با مستمری موضوع این ماده مشمول کسر حق بیمه نمی باشد.
تبصره 2 ـ بهر حال مجموع دریافتی مستمری بگیر به اضافه دریافت اینگونه شاغلین نباید از میزان مستمری بیکاران مشمول این قانون کمتر باشد.
ماده 15 ـ دریافت کننده مقرری ایام بیکاری در صورت اشتغال مکلف است حداکثر ظرف مدت 15 روز از تاریخ اشتغال مجدد مراتب را به واحد کار و امور اجتماعی محل و نیز شعبه پرداخت کننده مقرری ایام بیکاران کتباً اعلام نماید.
ماده 16 ـ واحدهای کار و امور اجتماعی مکلفند مشخصات بیمه شدگان بیکار را که بدون عذر موجه از شرکت در دوره های کارآموزی یا سوادآموزی امتناع و یا از قبول شغل تخصصی خود یا شغل مشابه پیشنهادی خودداری می ورزند، با ذکر تاریخ امتناع یا خودداری به سازمان تا مین اجتماعی اعلام دارند سازمان تامین اجتماعی موظف به قطع مقرری ایام بیکاری از تاریخ امتناع یا خودداری آنان می باشد.
ماده 17 ـ چنانچه سازمان تامین اجتماعی به نحوی از انحاء از اشتغال به کار بیمه شده مطلع گردد موظف است مقرری ایام بیکاری را قطع و مراتب را به وزارت کار و امور اجتماعی اعلام نماید. واحدهای کالا و امور اجتماعی نیز مکلفند در صورت اعلام اطلاع از اشتغال بکار بیمه شده مراتب را به سازمان تامین اجتماعی جهت قطع ایام بیکاری اعلام دارند.
ماده 18 ـ مقرری ایام بیکاری بیمه شدگانی که با دریافت مزد ایام بلاتکلیفی بکار اعاده میگردند قطع و این قبیل افراد مکلفند مقرری دریافتی در دوران مزبور را طبق اعلام سازمان حداکثر ظرف مدت 15 روز به سازمان مسترد نمایند. همچنین کارفرمایان و بیمه شدگان موضوع این ماده مکلفند مراتب اعاده بکار را به سازمان تامین اجتماع اطلاع دهند.
تبصره 1 ـ کارفرمایان این قبیل بیمه شدگان مکلفند حق بیمه موضوع قانون تامین اجتماعی و قانون بیمه بیکاری مربوط به ایام بلاتکلیفی را طبق ضوابط مقرر به سازمان تامین اجتماعی پرداخت نمایند.
تبصره 2 ـ سازمان تامین اجتماعی مکلف است 3 درصد سهم دولت موضوع تبصره 2 ماده 5 قانون بیمه بیکاری بابت این قبیل بیمه شدگان را محاسبه و از حساب بدهی دولت کسر نماید.
ماده 19 ـ در مواردیکه بیمه شده بیکار تحت هر عنوان من غیرحق مبالغی را از صندوق بیمه بیکاری دریافت نموده باشد ملزم به بازپرداخت وجوه دریافتی خواهد بود.
تبصره ـ سازمان تامین اجتماعی به طرق قانونی نسبت به وصول وجوه موضوع این ماده اقدام مینماید.
ماده 20 ـ مراکز خدمات اشتغال مکلفند نسبت به تامین و معرفی نیروی کار مورد نیاز محل های خالی شغل که از طرف مراجع مذکور در ماده 9 قانون بیمه بیکاری به آنان اعلام شده است اقدام نمایند .
ماده 21 ـ کلیه وزارتخانه ها و سازمان های دولتی که به نحوی از انحاء پروانه های کسب و کار موافقت اصولی و تاسیس واحدهای صنعتی، کشاورزی، خدمات فنی را صادر می نمایند. مکلفند اطلاعات مربوط به فرصت های اشتغال و زمینه های سرمایه گذاری و شرایط مربوط به پروانه کسب و کار یا موافقت اصولی را به منظور تامین نیروی کار مورد نیاز در اختیار مراکز خدمات اشتغال قرار دهند.
تبصره ـ مراکز خدمات اشتغال از میان افراد بیکار مشمول این قانون داوطلبین واجد شرایط را جهت دریافت پروانه کسب و کار و موافقت اصولی به دستگاه های ذیربط معرفی مینمایند.
ماده 23 ـ در اجرای تبصره 1 ماده 9 قانون بیمه بیکاری کلیه دستگاه های اجرایی مکلفند طرح های صنعتی، کشاروزی و خدمات فنی مشخصی را جهت اشتغال بکار مشمولین قانون بیمه بیکاری در هر سال تهیه و در بودجه کشور منظور نمایند.
تبصره ـ دستگاه های اجرایی مکلفند نیروی انسانی مورد نیاز طرحهای مزبور را در صورت معرفی از مراکز خدمات اشتغال تامین نمایند.
ماده 24 ـ مدت اجرای آزمایشی قانون بیمه بیکاری از تاریخ 1366/05/06 سه سال می باشد و لکن پرداخت مقرری ایام بیکاری به بیکاران مشمول با رعایت ماده 13 این آیین نامه کماکان ادامه خواهد یافت.
ماده 25 ـ در پایان دوره آزمایشی بدهی دولت موضوع ماده 12 و تبصره 2 ماده 5 قانون بیمه بیکاری توسط سازمان تامین اجتماعی محاسبه و به دولت اعلام و دولت مکلف است بدهی های اعلام شده را در اولین بودجه عمومی کشور منظور نموده و وزارت امور اقتصادی و دارایی موظف است نسبت به پرداخت آن اقدام نماید. تسویه حساب نهائی دولت و سازمان تامین اجتماعی پس از اتمام دوره اجرایی طرح خواهد بود.
ماده 26 ـ نحوه و چگونگی نگهداری حساب های درآمد و هزینه قانون بیمه بیکاری بر اساس دستورالعملی خواهد بود که توسط سازمان تامین اجتماعی تهیه و به اجرا درخواهد آمد.
میرحسین موسوی ـ نخست وزیر