شصت و نهمین جلسه کمیته دائمی (شورای عالی) پدافند غیرعامل کشور بـه استناد ماده ۸ اساسنامه سازمان پدافند غیرعامل کشور مصوب مقام معظم رهبری و فرماندهی کل قوا (مدظله العالی) در تاریخ ۱۴۰۱/۰۹/۲۹ تشکیل و دستورالعمل تامین برق اضطراری مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت موضوع ماده نه اساسنامه، پیشنهادی آن سازمان را بررسی و بـه شرح زیر تصویب نمود:

مقدمه

زیرساخت برق، از جمله زیرساخت های حیاتی و از اهداف اولیه در زمان جنگ می باشد کـه بـه دلیل وابستگی سایر زیرساخت ها بـه آن، وقوع تهدیدات بر این صنعت می تواند خدمات رسانی و کارکرد مراکز وابسته را مختل نموده و پیامدهای امنیتی در سطح ملی بـه دنبال داشته باشد؛ براین اساس لازم است برای تامین انرژی الکتریکی مورد نیاز مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت در حوزه های کلیدی و زیرساخت های تامین کننده نیازهای حیاتی و ضروری از قبیل امنیت، بهداشت و درمان، حمل و نقل، غذا و دارو، ارتباطات، انرژی و آب و غیره در شرایط اضطراری، تمهیدات لازم پیش بینی شود تا این مراکز بتوانند برای مدت زمان معین و تا بازگشت بـه شرایط عادی، کارکردهای اصلی خود را حفظ نموده و تداوم خدمات رسانی داشته باشند.

ماده۱ـ تعاریف و اختصارات

۱) کمیته دائمی: کمیته دائمی (شورای عالی) پدافند غیرعامل کشور

۲) سازمان: سازمان پدافند غیرعامل کشور

۳) مولد برق اضطراری: مجموعه ای از دستگاه ها و یا تاسیسات بـه صورت یک واحد تولید برق است کـه بهره برداری از آن بـه صورت مستقل و یا متصل بـه شبکه برق سراسری با رعایت نکات فنی و ایمنی، امکان پذیر می باشد.

۴) مراکز حیاتی: مراکزی کـه چنانچه تمام و یا قسمتی از آن مورد تعرض یا تخریب واقع شود و یا بـه کنترل دشمن درآیند، خسارت جبران ناپذیری بـه کشور وارد می شود و یا زندگی عادی مردم مختل می گردد.

۵) مراکز حساس: مراکزی کـه چنانچه تمام و یا قسمتی از آن مورد تعرض یا تخریب واقع شود و یا بـه کنترل دشـمن درآینـد، زیان کلی بـه کشور وارد می شود و یا زندگی مردم تا حدود زیادی مختل می گردد.

۶) مراکز مهم: مراکزی کـه چنانچه تمام و یا قسمتی از آن مورد تعرض یا تخریب واقع شود و یا بـه کنترل دشمن درآیند، مشکلاتی برای کشور ایجاد می گردد و یا زندگی بخشی از مردم مختل می گردد.

۷) مراکز قابل حفاظت: مراکزی کـه لطمه بـه آنها می تواند وقفه در امور قسمتی از یک شهر ایجاد نماید و نیازهای اصلی مردم، اداره امور شهر و تداوم حیات مردم (شهروندان) بـه آن وابسته بوده و حفاظت و مراقبت از آنها لازم باشد.

۸) مشترکین برق: یک شخص حقیقی یا حقوقی کـه امکان استفاده مجاز از انرژی الکتریکی از طریق دایر کردن خطوط اتصال انرژی و وسایل اندازه گیری لازم، طبق مقررات را دارد.

۹) شبکه سراسری: مجموعه مراکز نیروگاهی، پست های برق، خطوط، کابل ها و سایر تجهیزات کـه بـه منظور انتقال انرژی از محل تولید تا مصرف کننده نهایی متصل شده اند و می تواند بـه صورت فراملی، ملی و منطقه ای بهره برداری شود.

۱۰) شرایط اضطراری: وضعیتی از شبکه سراسری کـه با بروز تهدیدات ( قریب الوقوع بودن و یا بعد از وقوع آنها) یا حوادث و اتفاقات عامدانه کـه منجر بـه اختلال در بخش های مختلف تولید، انتقال، توزیع و مراکز کنترل و فرماندهی و توزیع برق ایجاد می شود و نیاز بـه اقدامات فوق العاده برای پاسخ دارد.

۱۱) کارکرد ضروری: فعالیت های مرتبط با بخش های اصلی هر مرکز کـه در زمان اضطرار باید استمرار و تداوم داشته باشند و برای ادامه فعالیت آنها تمهیدات لازم پیش بینی گردد.

۱۲) دستگاه اجرایی: کلیه وزارتخانه ها، مؤسسات دولتی، مؤسسات یا نهادهای عمومی غیردولتی، شرکت های دولتی و کلیه دستگاه هایی کـه شمول قانون بر آنها مستلزم تصریح و یا ذکر نام است از قبیل شرکت ملی نفت ایران، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، بانک مرکزی، بانک ها و بیمه های دولتی، دستگاه اجرایی نامیده می شوند. (ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری)

ماده۲ـ مبانی استنادی

۱) قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور

۲) قانون تشکیل سازمان پدافند غیرعامل کشور

۳) اساسنامه سازمان پدافند غیرعامل کشور ماده ۱۰

۴ ) بند "و" از بخش ۱۳ـ۴ـ۴ ماده ۳۴ قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مصوب ۱۳۷۴

۵) بخشنامه دولت بـه شماره ۳۶۶۷۵/۱۳۵۸۶۴ مورخ ۱۳۸۵/۱۲/۱۶

۶) ابلاغیه وزارت نیرو بـه شماره ۹۸۷۸۵/۳۰/۱۰۰ مورخ ۱۳۸۵/۱۲/۸

۷) ابلاغیه شرکت توانیر بـه شماره۱۱/۴۵۰۹/۳۱۳۷ مورخ ۱۳۸۸/۱۰/۱۵

۸) ابلاغیه وزارت مسکن و شهرسازی بـه شماره ۱۴۳۲۴/۱۱۰۰/۰۲ مورخ ۱۳۸۶/۰۳/۲۹

۹ ) دستورالعمل تامین برق اضطراری مراکز حیاتی، حساس و مهم و ضروری شماره ۱۶۶ مصوب کمیته دائمی ۱۳۹۰

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات پداقتد غیر عامل

مجموعه مقررات مرتبط با دستورالعمل تامین برق اضطراری مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت (مقررات صنعت برق)

نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات تولید و صنعت

آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با تولید و صنعت

مجموعه موضوعی آرای وحدت رویه قضائی

ماده ۳ـ حوزه شمول

این دستورالعمل برای کلیه دستگاه های اجرایی موضوع ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری و نیروهای مسلح و مراکز و زیرساخت های بخش خصوصی لازم الاجراست.

ماده ۴ـ هدف

۱) حفظ تداوم کارکرد اصلی و استمرار خدمات و پایداری مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت در شرایط قطع برق

۲) پاسخ بـه شرایط اضطراری و کاهش پیامدهای ناشی از قطع برق در مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت

۳ ) ارتقاء تاب آوری و تسهیل مدیریت بحران های ناشی از قطع برق در زیرساخت ها و مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت

۴) کمک بـه شبکه سراسری در شرایط اضطراری و بروز تهدیدات و حوادث عمدی

ماده ۵ ـ ضوابط اجرایی

۱) وزارت نیرو موظف است نسبت بـه تهیه و تدوین ضوابط کلی طرح ساماندهی (تجهیز، تکمیل، پایش، ارزیابی، نظارت بر اجرا) و مدیریت ایجاد سامانه برق اضطراری مراکز مشمول این ابلاغیه اقدام نماید.

۲) کلیه مشمولین این ابلاغیه ملزم بـه تهیه، تامین و تکمیل کلیه نیازمندی ها و تجهیزات مورد نیاز مولد برق اضطراری برای مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت خود برابر ضوابط ابلاغی وزارت نیرو می باشند.

۳) نوع و ظرفیت مورد نیاز مولد برق اضطراری برای مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت بـه میزانی کـه آن مرکز پایداری، تداوم چرخه خدمت رسانی و استمرار تولید را حفظ نماید با پیشنهاد مرکز و تائید وزارت نیرو تعیین می گردد.

۴) تضمین تداوم تولید برق و تامین سوخت مورد نیاز مولدهای اضطراری تا یک هفته (مطابق با ابلاغیه وزارت نیرو) برعهده سازمان مربوطه و الزامی است.

۵) بـه منظور پایش و کنترل وضعیت مراکز و زیرساخت های کشور از نظر میزان آمادگی پاسخ بـه شرایط ناشی از قطع برق و تسهیل در مدیریت شرایط اضطراری کشور، وزارت نیرو موظف است ظرف یکسال نسبت بـه راه اندازی سامانه مدیریت و ثبت اطلاعات مولدهای برق اضطراری مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت در سراسر کشور اقدام نماید بطوری کـه تا انتهای سال ۱۴۰۲ امکان تشخیص و ارزیابی وضعیت مراکز حیاتی، حساس و مهم و قابل حفاظت از نظر میزان آمادگی آنها در تامین برق مورد نیاز خود، فراهم گردد.

تبصره: کلیه مراکز و دستگاه های اجرایی مشمول این دستورالعمل با همکاری وزارت نیرو و شرکت های تابعه موظفند اطلاعات مربوط بـه تجهیزات تولید برق حوزه ماموریت خود را با رعایت نکات حفاظتی و رعایت آیین نامه صیانت و حفاظت از اطلاعات، اسناد و مدارک پدافند غیرعامل طرح ها و پروژهای زیرساخت ها، مراکز و تاسیسات حیاتی، حساس و مهم ـ مصوبه شماره ۱۰۸۶ مورخ ۱۳۹۸/۱/۲۴ کمیته دائمی ـ در سامانه مذکور ثبت نمایند.

۶) وزارت نیرو موظف است نسبت بـه بازدید سامانه برق اضطراری مراکز مشمول اقدام و از آمادگی آنها اطمینان حاصل نماید، دستگاه های اجرایی مشمول، بخش های خصوصی و اتحادیه های صنفی در این خصوص با وزارت نیرو همکاری نمایند.

۷) اجرای رزمایش های دوره ای برای دستگاه های اجرایی دارای مراکز حیاتی و حساس هر ۶ ماه و برای دستگاه های اجرایی دارای مراکز مهم و قابل حفاظت هر سال، یک بار تعیین می گردد؛ وزارت نیرو موظف است ارزیابی سالانه از آمادگی مولدهای برق اضطراری در دستگاه های اجرایی و مراکز مشمول این ابلاغیه را بـه دبیرخانه کمیته دائمی گزارش نماید.

۸) ارتقاء رتبه کاری، احراز صلاحیت ها یا اخذ پروانه کاری برای کلیه مراکز تحت شمول این ابلاغیه مشروط بـه رعایت و اجرای این دستورالعمل می باشد.

۹) تعیین سطح مراکز بـه حیاتی، حساس، مهم یا قابل حفاظت با پیشنهاد کمیته پدافند غیرعامل دستگاه ها و تصویب آن توسط سازمان انجام می گیرد.

۱۰) وزارت نیرو و نفت با همکاری سازمان موظفند سیاست های حمایتی و تشویقی در راستای اجرای بهینه این دستورالعمل بـه گونه ای تهیه و تنظیم نمایند تا ضمن تشویق مشترکین برق غیردولتی و بخش خصوصی بـه سرمایه گذاری در اجرای طرح مولدهای تولید برق اضطراری مراکز و زیرساخت های کشور با بهره برداری مطلوب از ظرفیت های ایجاد شده در شرایط عادی، آمادگی لازم برای مقابله با شرایط اضطراری ایجاد گردد.

۱۱) وزارت صمت و وزارت نیرو موظفند شرایط لازم را برای توسعه ظرفیت های تولید داخل تجهیزات موردنیاز مولدهای برق اضطراری نظیر انتقال دانش و فناوری مولدهای اضطراری، حمایت از شرکت های دانش بنیان فعال در این حوزه و بومی سازی انواع مولدهای برق اضطراری را فراهم نمایند.

۱۲) دستگاه های اجرایی موظفند اعتبار موردنیاز تامین مولد برق اضطراری مراکز در حال بهره برداری را در بودجه سالانه خود پیش بینی و در موافقت نامه با سازمان برنامه و بودجه درج کنند.

۱۳) شرکت های دولتی، بانک ها، بیمه ها و مؤسسات انتفاعی وابسته بـه دولت و شرکت های مربوط بـه بخش خصوصی و تعاونی نهادهای عمومی غیردولتی موظف اند اعتبار مورد نیاز تامین مولد برق اضطراری مربوط بـه مراکز مشمول خود را از محل منابع داخلی شرکت پیش بینی و تأمین کنند.

تبصره: سازمان می تواند هزینه های مربوط بـه تجهیز و تامین برق پشتیبان مراکز و تاسیسات بخش های عمومی غیردولتی و خصوصی را بعنوان هزینه مورد قبول مالیاتی، منظور نموده و بـه مراجع ذی ربط اعلام نماید.

ماده ۶ ـ مسئولیت و نظارت

۱) مسئولیت اجرای این دستورالعمل برعهده بالاترین مقام هر دستگاه اجرایی می باشد.

۲) نظارت برحسن اجرای این دستورالعمل برعهده سازمان می باشد کـه با استفاده از ظرفیت تمامی دستگاه های اجرایی انجام می شود و همه دستگاه های کشوری و لشکری موظف بـه همکاری و تعامل با سازمان در این خصوص می باشند.

۳) نظارت بر اجرای این دستورالعمل در استان ها برعهده استاندار بعنوان رئیس کمیته پدافند غیرعامل استان و در شهرستان برعهده فرماندار بعنوان رئیس کمیته پدافند غیرعامل شهرستان است.

۴) در مراکز نظامی و انتظامی، بخش های مهندسی و پدافند غیرعامل هر ستاد، ضمن پیگیری تامین مولد های برق اضطراری هر مرکز متناسب با کارکردهای ضروری و موردنیاز، آمادگی آنها را بـه صورت دوره ای و منظم، مورد ارزیابی قرار داده و بـه طور سالانه بـه ستاد کل نیروی های مسلح گزارش کنند؛ ستاد کل نیروهای مسلح گزارش تجمیعی از اجرای این دستورالعمل در مراکز نظامی و انتظامی را بـه سازمان اعلام می کند.

۵) وزارت نیرو موظف است هرگونه قصور و کوتاهی در اجرای این دستورالعمل در زیرساخت های پر خطر و مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظتی کـه قطع برق احتمال وقوع تهدیدات و مخاطرات در آن را افزایش می دهد را بـه سازمان گزارش نماید؛ سازمان بعنوان راهبر، هادی و ناظر اجرای مقررات و ضوابط پدافند غیرعامل گزارش تخلفات صورت گرفته را بـه مراجع قضایی ذی ربط اعلام می نماید.

۶ ) قوه قضاییه مستنکفین از این دستورالعمل را بـه تشخیص سازمان، پیگیری قضایی نموده و وفق مقررات و قوانین امنیتی و دفاعی، اقدام قضایی مناسب انجام می شود.

ماده۷ـ این دستورالعمل در هفت ماده و چهل و چهار بند و دو تبصره در شصت و نهمین جلسه کمیته دائمی(شورای عالی) پدافند غیرعامل کشور بـه تاریخ بیست و نهم آذر ماه سال یک هزار و چهار صد و یک هجری شمسی بـه تصویب رسید.

دستورالعمل تامین برق اضطراری مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت مشتمل بر هفت ماده و چهل و چهار بند و دو تبصره کـه در تاریخ ۱۴۰۱/۰۹/۲۹ در شصت و نهمین جلسه کمیته دائمی پدافند غیرعامل کشور بـه تصویب رسید، بـه استناد تبصره یک ماده نه اساسنامه سازمان پدافند غیرعامل کشور مصوب مقام معظم رهبری و فرماندهی کل قوا (مدظله العالی) جهت اجرا ابلاغ می گردد.

رئیس ستاد کل نیروهای مسلح و کمیته دائمی پدافند غیرعامل کشور ـ سرلشکر پاسدار محمٌد باقری