قانون ساماندهی صنعت خودرو مصوب 1400/08/26
قانون ساماندهی صنعت خودرو مشتمل بر ده ماده و هشت تبصره مصوب 1400/08/26 مجلس شورای اسلامی
شناسنامه قانون:
شماره روزنامه رسمی: 22496
تاریخ روزنامه رسمی: 1401/03/24
شماره ابلاغ: 43347 تاریخ ابلاغ: 1401/03/21
مرجع تصویب: مجلس شورای اسلامی
تاریخ تصویب: 1400/08/26
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با قانون ساماندهی صنعت خودرو
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات صنعت و تولید
مجموعه موضوعی آرای وحدت رویه قضایی
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات صنعت و تولید
متن قانون ساماندهی صنعت خودرو:
ماده ۱ ـ دولت مکلف است حقوق ورودی خودروهای سواری را بر اساس حجم موتور، میزان مصرف سوخت و میزان آلایندگی تعیین نماید.
ماده ۲ ـ دولت موظف است طی مدت سه سال از لازم الاجرا شدن این قانون با اجرای صحیح سیاست های کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی و سیاست های کلی تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی با اقدامات سیاستگذاری، نظارتی و تنظیم گری (رگولاتوری) و رعایت قانون اجرای سیاست های کلی اصل قانون اساسی مصوب 1386/01/08 با اصلاحات و الحاقات بعدی آن زمینه رقابت پذیری در صنعت خودرو را فراهم نماید.
معاونت علمی و فن آوری ریاست جمهوری نسبت بـه تدوین سند راهبردی فن آوری های نوین در صنعت خودروسازی از جمله خودروهای تمام برقی، ترکیبی (هیبریدی ـ انواعی کـه قابلیت پرشدن مخزن انرژی (شارژ) از طریق اتصال بـه منبع های خارجی را نیز دارند) و خودران و نیز امکان استفاده از سوخت های غیر سنگواره ای (غیر فسیلی) دیگر حداکثر ظرف مدت یک سال پس از لازم الاجرا شدن این قانون اقدام کند.
تبصره ـ دولت مجاز است ضمن ترویج روش های کاهش و بهینه سازی مصرف سوخت، نسبت بـه وضع عوارض پلکانی بر دارندگان خودروهای پرمصرف (نسبت بـه حجم سیلندر) و یا تولید خودروهای با مصرف بالاتر از حد مجاز بـه تشخیص سازمان ملی استاندارد اقدام نماید و درآمد حاصل را پس از واریز بـه حساب خزانه داری کل کشور و درج در بودجه های سنواتی بـه یارانه تسهیلات بانکی جهت گسترش حمل و نقل عمومی موضوع احکام مندرج در ماده 4 این قانون اختصاص دهد. آیین نامه اجرائی این تبصره حداکثر ظرف مدت سه ماه پس از لازم الاجراء شدن این قانون توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت تهیه می شود و بـه تصویب هیأت وزیران می رسد.
بیشتر بخوانید: آئین نامه تبصره ماده ۳ قانون ساماندهی صنعت خودرو 1400 با موضوع وضع عوارض پلکانی بر دارندگان خودروهای پرمصرف مصوب 1402/06/12
ماده ۴ ـ واردات خودرو برابر آیین نامه ای کـه توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت با رعایت شرایط زیر پیشنهاد می شود و بـه تصویب هیأت وزیران می رسد، مجاز است:
1- تعیین مشخصات فنی خودرو با اولویت واردات خودروهای برقی، ترکیبی، کم مصرف، ایمن و مورد استفاده عامه
2- تامین خدمات پس از فروش و انتقال فن آوری
3- تعیین صلاحیت های فنی و حرفه ای واردکنندگان و برخورداری از نمایندگی رسمی خودروساز خارجی
4- تعیین سقف واردات خودرو با ملاحظه تنظیم بازار، حمایت از تولید با کیفیت داخلی و رعایت منابع ارزی کشور با اولویت مصرف ارز برای کالاهای اساسی و ضروری
تبصره ۱ ـ واردات موارد ضروری غیرتجاری کـه مصادیق آن توسط هیأت وزیران تعیین می شود، مشمول این ماده نمی باشد.
تبصره ۲ ـ حکم این ماده برای مدت پنج سال از تاریخ ابلاغ اعتبار دارد.
بیشتر بخوانید: آئین نامه ماده 4 قانون ساماندهی صنعت خودرو 1400 با موضوع واردات خودروهای نو مشتمل بر 11 ماده مصوب 1402/10/10
ماده ۵ ـ وزارت صنعت، معدن و تجارت با رعایت مواد 2 و 3 قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار مصوب 1390/11/16 با اصلاحات و الحاقات بعدی مکلف است در افق سند چشم انداز بیست ساله بسترهای لازم را برای ورود فن آوری های جدید و مستقل تولید خودرو با همکاری شرکت های معتبر خودروسازی جهان و یا بـه صورت سرمایه گذاری مشترک با شرکت های فعال موجود فراهم سازد.
آیین نامه اجرائی این ماده ظرف مدت سه ماه پس از لازم الاجرا شدن این قانون توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت با همکاری اتاق ها و انجمن های تخصصی تولیدی ذی ربط تهیه می شود و بـه تصویب هیأت وزیران می رسد.
ماده ۶ ـ سازمان ملی استاندارد مکلف است در اجرای استانداردهای مصوب مرتبط با خودروهای وارداتی، ساخت داخل و قطعات آنها در هر سال بـه گونه ای برنامه ریزی کند کـه از واردات و تولید خودروهای خارج از استانداردهای مذکور جلوگیری نماید. همچنین شماره گذاری خودروها توسط نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران منوط بـه تایید سازمان ملی استاندارد است.
تبصره ۱ ـ تولیدکنندگان داخلی خودرو مکلفند نسبت بـه نصب برچسب نشان دهنده درصد (نسبت) تولید داخلی بر اساس دستورالعمل صادره از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت بر روی هر کدام از محصولات خود اقدام نمایند. دستورالعمل مذکور، بر اساس روش ساخت، میزان تولید داخل، کیفیت و خدمات پس از فروش تدوین می شود. وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف است بر حسن اجرای این تبصره نظارت نمایند.
تبصره ۲ ـ وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف است ظرف سه ماه پس از لازم الاجرا شدن این قانون، آیین نامه اجرایی ارتقای کیفیت تولید خودرو، کاهش مصرف سوخت، اجرای کامل استانداردهای مصوب و استانداردهای مورد نیاز قطعه سازی، استانداردهای ایمنی و آلایندگی و همچنین رقابت پذیر نمودن و توسعه شبکه و کیفیت خدمات پس از فروش را تهیه و جهت تصویب بـه هیأت وزیران تقدیم کند. وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف است آیین نامه مذکور را پس از تصویب در هیأت وزیران جهت اجراء بـه کلیه خودروسازان و مراکز ذیربط ابلاغ نماید.
ماده ۷ ـ شرکت های خودروسازی موظفند هنگام فروش، قیمت تمام شده خودرو، درصد سود و قیمت قطعی را محاسبه و بـه شورای رقابت اعلام کنند. تخلف از این امر، جرم محسوب شده و مرتکب بـه یکی از مجازات های تعزیری درجه شش موضوع ماده 19 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 با اصلاحات و الحاقات بعدی محکوم می شود.
ماده ۸ ـ منظور از خودرو در این قانون انواع خودروی سواری، وانت، مینی بوس، اتوبوس، کامیون، کامیونت، کشنده تریلر و موتورسیکلت است.
ماده ۹ ـ وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف است با همکاری سازمان ملی استاندارد، سازمان نظام مهندسی معدن و سازمان نظام مهندسی کشاورزی ظرف شش ماه پس از لازم الاجرا شدن این قانون، نسبت بـه ساماندهی و ارتقای کیفیت سایر خودروهای سنگین وارداتی و تولید داخل از جمله ماشین های راهسازی، معدنی، کشاورزی و منابع طبیعی اقدام نماید.
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با قانون ساماندهی صنعت خودرو
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات صنعت و تولید
مجموعه موضوعی آرای وحدت رویه قضایی
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات صنعت و تولید
ماده ۱۰ ـ اصلاح 1401/10/07 ـ تردد، حمل بار و مسافر توسط وسایط نقلیه موتوری پس از رسیدن بـه سن فرسودگی مطابق با ماده 8 قانون هوای پاک مصوب 1396/04/25 در کلان شهرها ممنوع می باشد.
تبصره ۱ ـ دولت موظف است از محل صرفه جویی حاصل از بهبود و مدیریت مصرف سوخت ناشی از اجرای این قانون، ساز و کار و تسهیلات لازم را جهت جایگزینی خودروهای فرسوده حمل و نقل عمومی با خودروهای نو، فراهم کند.
تبصره ۲ ـ تولیدکنندگان خودرو و موتورسیکلت در داخل کشور موظفند بـه ازای تولید هر چهار دستگاه خودرو یا موتورسیکلت، گواهی اسقاط خودرو یا موتورسیکلت معادل را از مرکز اسقاط دریافت کنند. شماره گذاری خودروها و موتورسیکلت منوط بـه ارائه گواهی اسقاط توسط خودروسازان و موتورسیکلت سازان معادل بیست و پنج درصد تولید ماهانه است. مراکز اسقاط مکلف بـه ارائه گواهی اسقاط مورد تقاضای تولیدکنندگان خودرو و موتورسیکلت هستند.
واردکنندگان خودرو و موتورسیکلت موظفند بـه ازای واردات هر خودرو و موتورسیکلت بـه تناسب مصرف و نوع سوخت، علاوه بر پرداخت عوارض گمرکی، گواهی اسقاط خودروی معادل را دریافت کنند. تعداد گواهی اسقاط بـه تناسب مصرف سوخت و قیمت خودروی وارداتی توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت با همکاری سازمان ملی استاندارد ایران تعیین می شود.
الحاق 1401/10/07 ـ در صورت عدم وجود گواهی اسقاط خودرو یا موتورسیکلت بـه اندازه کافی در سامانه اسقاط تحت مدیریت وزارت صنعت، معدن و تجارت کـه بـه تشخیص این وزارتخانه، منجر بـه اختلال در روند تولید گردد، تولیدکنندگان خودرو یا موتورسیکلت می توانند با پرداخت یک و نیم درصد (1/5%) قیمت آن بـه صندوق حمایت از تحقیقات و توسعه صنایع پیشرفته وزارت صنعت، معدن و تجارت، مجوز شماره گذاری دریافت نمایند. منابع حاصل پس از گردش خزانه داری کل کشور بـه صورت صددرصد (۱۰۰%) تخصیص یافته، صرف پرداخت یارانه سود و تسهیلات بانکی بـه متقاضیان اسقاط خودرو یا موتورسیکلت فرسوده (با اولویت موتورسیکلت و حمل و نقل عمومی) خواهد شد. مسئولیت اسقاط خودرو در کشور با وزارت صنعت، معدن و تجارت است. وزارت صنعت، معدن و تجارت می تواند زمان اعتبار برای گواهی اسقاط، تعیین نماید.
تبصره ۳ ـ الحاق 1401/10/07:
الف ـ رانندگان کامیون، کامیونت و کشنده تریلر دارای کارت هوشمند خود مالک و شرکت های حمل و نقل خود مالک (شرکتهای حمل و نقل عمومی) صرفاً برای یک بار و یک دستگاه برای مدت ده سال می توانند در صورت عدم وجود گواهی اسقاط بـه اندازه کافی، پنج درصد (۵%) ارزش گمرکی خودروهای وارداتی مذکور را بـه صندوق حمایت از تحقیقات و توسعه صنایع پیشرفته وزارت صنعت، معدن و تجارت جهت دریافت مجوز شماره گذاری پرداخت نمایند. منابع حاصل صرف مفاد تبصره 2 این ماده خواهد شد.
ب ـ در اجرای بند «ث» ماده 30 قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور مصوب 1395/11/30 کامیون ها، کامیونت ها و کشنده های تریلر تا تاریخ 1401/08/01 وارد شده دارای قبض انبار، بر اساس مفاد جزء «الف» این تبصره ترخیص می شوند.
پ ـ خودروهای وارداتی موضوع قراردادهای شرکت بهینه سازی مصرف سوخت دارای مصوبه شورای اقتصاد مورخ 1393/12/25 از شمول این تبصره مستثنی هستند.
تبصره ۴ ـ الحاق 1401/10/07 ـ شماره گذاری خودروهای سواری با سهم داخلی سازی کمتر از چهل درصد (۴۰%) قطعات، مشروط بـه ارائه گواهی اسقاط برابر با پنجاه درصد (۵۰%) تعداد تعیین شده برای خودروهای وارداتی مشابه است. مفاد این تبصره مشمول موضوع فراز آخر تبصره 2 این ماده نمی شود.
تبصره ۵ ـ الحاق 1401/10/07 ـ حداقل بیست درصد از خودروهای عرضه شده در قرعه کشی، بـه دارندگان خودروهای فرسوده (هر کدام برای یک دستگاه، در صورت وجود) اختصاص می یابد، مشروط بـه این کـه در هنگام تحویل خودروی جدید، خریدار، گواهی اسقاط خودروی فرسوده خود را تحویل دهد.
تبصره ۶ ـ الحاق 1401/10/07 ـ بـه منظور جایگزینی موتورسیکلت و خودروهای فرسوده با اولویت خودروهای حمل و نقل عمومی، وزارت نفت با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف است بـه مبلغ مصوب شورای اقتصاد از محل ساز و کار ماده 12 قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور مصوب 1394/02/01 و منابع بانکی تعیین شده توسط شورای پول و اعتبار برای هر سال، تسهیلات و کمک های بلاعوض لازم کـه در سه ماهه اول سال تعیین می شود، پرداخت نماید.
تبصره 7 ـ الحاق 1401/10/07 ـ آیین نامه اجرائی موضوع این ماده حداکثر ظرف سه ماه پس از ابلاغ این قانون بـه پیشنهاد مشترک سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان ملی استاندارد ایران و بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران بـه تصویب هیأت وزیران می رسد.
بیشتر بخوانید: آئین نامه ماده ۱۰ قانون ساماندهی صنعت خودرو مستند به ممنوعیت تردد خودروهای فرسوده مشتمل بر 21 ماده مصوب 1402/10/17
ماده ۱۱ ـ الحاق 1402/03/28 ـ بـه منظور تنظیم بازار خودرو، واردات خودروهای کارکرده مجاز است.
تبصره 1 ـ برای واردات این خودروها انتقال فن آوری موضوع بند (۲) و نیز اجرای بند (۳) ماده (٤) این قانون، لازم الرعایه نیست.
تبصره 2 ـ آیین نامه اجرائی این ماده مشتمل بر مواردی از جمله نحوه تأمین ارز مورد نیاز و حمایت از تولید داخل، ضوابط فنی این خودروها، عمر (کمتر از پنج سال در زمان ورود بـه گمرک) و نحوه احراز آنها و شرایط واردات توسط اشخاص حقیقی و حقوقی بـه پیشنهاد وزارت صنعت، معدن و تجارت با همکاری بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، گمرک جمهوری اسلامی ایران، سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان ملی استاندارد ایران، ظرف یک ماه پس از لازم الاجرا شدن این قانون تهیه می شود و بـه تصویب هیأت وزیران می رسد. وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف است گزارش عملکرد این ماده را هر شش ماه بـه کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی ارسال نماید.
بیشتر بخوانید: آئین نامه ماده ۱۱ قانون ساماندهی صنعت خودرو 1400، با موضوع واردات خودرو کارکرده مشتمل بر ده ماده مصوب ۱۴۰۳/۰۴/۱۳
ماده ۱۲ ـ الحاق 1402/03/28 ـ تبصره (٦) ماده واحده قانون چگونگی محاسبه و وصول حقوق گمرکی سود بازرگانی و مالیات انواع خودرو و ماشین آلات راهسازی وارداتی و ساخت داخل و قطعات آنها مصوب ۱۳۷۱/۱۰/0۲ بـه شرح زیر اصلاح و تبصره (۸) ماده واحده مذکور حذف می شود:
"تبصره ٦ ـ ارزش ماشین آلات راهسازی و خودروهایی کـه ورود آنها بـه کشور مجاز است اعم از نو و یا کارکرده هر سال پس از بررسی مستندات قابل دسترس، از جمله قیمت شرکتهای تولید کننده و یا قیمت نمایندگی های اصلی در کشورهای ثالث و یا قیمت بازار در خصوص ماشین آلات و خودروهای کارکرده توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت با هماهنگی گمرک جمهوری اسلامی ایران تعیین می شود و مبنای محاسبه حقوق ورودی از جمله حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی قرار می گیرد."
بیشتر بخوانید:
مجموعه مقررات مرتبط با قانون ساماندهی صنعت خودرو
نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات صنعت و تولید
مجموعه موضوعی آرای وحدت رویه قضایی
آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات صنعت و تولید
ماده ۱۳ ـ الحاق 1402/03/28 ـ استفاده از استانداردهای ملی کشور و یا استانداردهای کشور مبدأ تولید کننده برای خودروهای وارداتی موضوع این قانون با تأیید سازمان ملی استاندارد ایران و سازمان حفاظت محیط زیست امکان پذیر است.
قانون فوق مشتمل بر ده ماده و هشت تبصره در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ 1400/08/26 مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 1401/02/21 از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام با اصلاح ماده 4 و حذف ماده 11 موافق با مصلحت نظام تشخیص داده شد.
محمدباقر قالیباف ـ رییس مجلس شورای اسلامی